Bài giảng Vai trò của CLVT hai mức năng lượng 256 dãy trong đánh giá tổn thương động mạch vành ở trẻ em bị bệnh Kawasaki - BS. Nguyễn Thị Thanh Hương

Nguyễn Thị Thanh Hương1, Hồ Sỹ Hà1, Nguyễn Ngọc Tráng2
Nguyễn Khơi Việt2, Phùng Bảo Ngọc2, Lê Thị Thùy Liên2, Hồng
Vân Hoa2, Phạm Minh Thông2
1 Bệnh viện Nhi trung ương
2 Bệnh viện Bạch Mai


TỔNG QUAN
 Bệnh Kawasaki (KD): là hội chứng viêm mạch máu cấp có

tính chất hệ thống xảy ra ở trẻ nhỏ từ 6 tháng – 5 tuổi
 Dấu hiệu lâm sàng chính:

1. Sốt cao liên tục (> 5 ngày) phối hợp với ban đỏ đa dạng
toàn thân, hạch cổ, viêm kết mạc mắt khơng có rử
2. Biến đổi ở mơi, khoang miệng và chi


Nam,

4

tuổi,

biểu hiện lâm
sàng điển hình
của

bệnh

Kawasaki

Jonathan D.K. Trager, N Engl J Med (1995)


Viêm động mạch: Ba giai đoạn

Shulman, S. T. & Rowley, A. H. Nat. Rev. Rheumatol. 11, 475–482 (2015)


Hình thái tổn thương ĐMV
Bình thường
Hình túi
Giãn: >
1,5 lần
đoạn kế
cận

Hình thoi
Tràng hạt
Giãn
Eur J Pediatr. 2017, Aug;176(8)
Radiographics. 2009, 29(7), 1939-1954

H. Túi
T>L


Phân độ Phình ĐMV trong bệnh KD
 Hiệp hội tim mạch Mỹ AHA (2004):
 Phình nhẹ: ≥ 4mm và < 5mm

 Phình vừa: ≥ 5mm và < 8 mm
 Phình khổng lồ: ≥ 8mm.
 Hiệp hội tim mạch Nhật Bản JCS (2005):
 Giãn hoặc phình nhỏ: < 4mm hoặc > 1.5 lần đk đoạn mạch kế cận
(>5 tuổi)
 Phình vừa: 4 - 8mm hoặc > 1.5 – 4 lần (> 5 tuổi)
 Phình khổng lồ: > 8mm hoặc > 4 lần (> 5 tuổi)
 Giãn thoáng qua: biến mất sau 30 ngày từ lúc khởi phát bệnh
Circulation, (2004), 110(17), 2747-2771.
Japanese Circulation Society Joint Research, Group (2005), 47(6), 711-32.


Phân độ nguy cơ
AHA (2004) :
• Độ I: Khơng có tổn thương ĐMV trên SA
• Độ II: Giãn ĐMV thống qua và biến mất sau 6-8 tuần đầu tiên
• Độ III: Giãn hoặc phình ĐMV mức độ nhẹ đến vừa trên ít nhất 1 nhánh lớn

(trên SA hoặc chụp mạch), đường kính ĐMV > 3mm và < 6mm
• Độ IV: ≥ 1 ĐMV phình khổng lồ, đường kính ≥ 6mm, hoặc phức hợp nhiều

đoạn phình trên cùng một ĐMV, khơng kèm theo hẹp tắc ĐMV
• Độ V: Hẹp tắc ĐMV chẩn đoán trên chụp mạch
Radiographics. 2009, 29(7), 1939-1954


Phân độ nguy cơ
 Nhỏ (< 4 mm): thoái triển sau 6 tháng
 Vừa (> 4 mm): có thể tồn tại hàng năm hoặc thoái triển

hoặc tiến triển thành hẹp mạch
 Khổng lồ (> 8 mm) -> hình thành huyết khối (năm đầu) -

> nhồi máu cơ tim (MI)
Etsuko TSUDA, Manphool SINGHAL, Int J Rheum Dis. (2018)


CĐHA: Xâm nhập

IVUS

CAG


CĐHA: Không xâm nhập
Siêu âm

MRA

MDCT


MỤC TIÊU
1. Mô tả đặc điểm tổn thương ĐMV trên DSCT

256 dãy ở trẻ em bị bệnh Kawasaki
2. Đối chiếu tổn thương ĐMV trên DSCT 256

dãy với siêu âm

ĐỐI TƯỢNG VÀ PP NGHIÊN CỨU
Tiêu chuẩn lựa chọn


Chẩn đoán KD, điều trị và theo dõi

Tiêu chuẩn loại trừ


ngoại trú tại BV Nhi TƯ: 24 BN (21

nguy cơ độ I hoặc II

nam)


Tổn thương ĐMV trên SA nguy cơ từ



Chụp DSCT 256 dãy, thời gian cách
lần siêu âm gần nhất < 2 tuần

Không chụp DSCT
256 dãy

độ III (AHA 2004)


Tổn thương ĐMV



Không đủ hồ sơ bệnh
án


PROTOCOL


Prospective ECG-triggered DSCT

(Somatom Definition Flash,

Siemens Healthcare, Forchheim, Germany)


Trường quét (từ chạc ba khí phế quản đến cơ hồnh), thở tự do, an
thần (trẻ < 5 tuổi), không sử dụng beta-blocker.



Test bolus



Dữ liệu hình ảnh tái tạo ở 30 - 70% khoảng RR, thu nhận từ 3-4 chu
chuyển tim



Caredose4D (+)


Phân tích hình ảnh
Phân đoạn mạch
vành theo hệ
thống phân loại
AHA sửa đổi

Acta Radiologica. 54(2), 156-163.


Chất lượng hình ảnh

Chất lượng hình ảnh
phân chia theo thang

Grade 1

Grade 2

điểm 4 (Likert)

Acta Radiologica. 54(2), 156-163.

Grade 3

Grade 4

Thuật toán thống kê
SPSS version 20.0
 Cohen’s k-test: k>0,6 thống nhất cao giữa hai
phương pháp
 T-Test: so sánh hai giá trị trung bình
 Bland-Altman plot: thống nhất giữa hai phương
pháp trong đánh giá kích thước phình mạch vành


KẾT QUẢ
Trung bình

Khoảng

Tuổi khởi phát bệnh (tháng)

17,04 ± 16,82

3 - 75

Tuổi thực chụp DSCT (tháng)

33,21 ± 25,52

6 - 97

15,79 ± 14,98

3 - 49

Nhịp tim (ck/phút)

109

81 - 133

Thời gian chụp (s)

3,17

2,47 – 4,28

Liều hiệu dụng (mSv)

1,58

0,77 – 3,20

Thời gian khởi phát - DSCT
(tháng)

Chất lượng hình ảnh

(Score < 3) 96,7%


Phình ĐMV trên DSCT và SA
Tổn thương

Đặc điểm

DSCT (n=36)

SA (n=35)

Kích thước

ĐK

7,18 ± 2,72

7,16 ± 2,55

(mm)

Dài

13,49 ± 8,65

13,28 ± 8,58

Hình dạng

Hình thoi
Hình túi
Nhỏ
Vừa
Khổng lồ

Có
Khơng
Có
Khơng

31(86,1%)
5 (13,9%)
8 (22,2%)
19 (52,8%)
9 (25,0%)
3 (8,3%)
33 (91,7%)
9 (25,0%)
27 (75,0%)

30 (85,7%)
5 (14,3%)
8 (22,9%)
20 (57,1%)
7 (20,0%)
0 (0,0%)
35 (100,0%)
17 (48,6%)
18 (51,4%)

Mức độ

Vơi hóa
Huyết khối

(Diameter DSCT – 2DE)/Average%

(Length of DSCT – 2DE)/Average%

Thống nhất giữa SA và DSCT đo kích thước phình ĐMV

Mean diameter of DSCT and 2DE

0.05 ± 1.96SD

Mean length of DSCT and 2DE

0.42 ± 1.96SD
Yu et al, Echocardiography. 28(9), 1025-1034
Duan et ak, Br J Radiol. 85(1020), e1190-7


Thống nhất giữa SA và DSCT đo kích thước phình ĐMV

y = 0.46 + 1.07*x, r = 0.98
(p < 0.001)

y = 0.24 + 1.01*x, r = 1
Yu et al, Echocardiography. 28(9), 1025-1034
Duan et ak, Br J Radiol. 85(1020), e1190-7


Sự phù hợp giữa SA và DSCT phát hiện tổn thương ĐMV
Vị trí ĐMV và tổn thương

Có

Khơng

Tổng

Có

21

7

28

Khơng

2

31

33

Có

13

1

14

Khơng

0

10

10

Có

19

4

23

Khơng

0

26

26

Có

2

2

4

Khơng

2

15

17

59

96

155

(giãn/phình)
RCA

LM
SA
LAD

LCx
Tổng

Hệ số

DSCT

Kappa

p

0,699

<0,05

0,915

<0,05

0,834

<0,05

0,382

<0,05

0,761

<0,05


Đối chiếu số lượng và vị trí phình ĐMV trên SA và DSCT
1 đoạn (80.5%), LM - LAD
(55.5%), đoạn gần (63.9%)

Case 1: Nam, 8t, khởi phát lúc 4t 7th, năm thứ 4 của bệnh


Case 2: Nam, 5t, khởi phát lúc 6 tháng, năm thứ 4 của bệnh


Case 3: Nữ, 8t, khởi phát lúc 6t 3th, năm thứ nhất của bệnh