Let's go 4B-7

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

Thuật Xử Thế Người Xưa Ngô Nguyên Phi
Cây Vô Dụng

Có một mộc sư tên Thạch đi qua vùng Khúc Viên của Tề thấy một cây lịch to
lớn trước miếu thổ thần. Bóng râm của nó có thể che hết ngàn con bò, cây cao
đến đỉnh núi, cành no có thể khoét thành thuyền độc mộc, thân lớn trăm ôm,
người ta bu lại coi đông như chợ, thế mà Thạch vẫn cắm đầu đi thẳng.

Bọn đệ tử nhìn chán rồi mới đuổi theo Thạch. Một đứa nói:

- Từ khi con vác búa theo thầy đến nay chưa hề thấy cây nào lớn đẹp như
vậy, thế mà thầy khơng thèm nhìn là sao?

Mộc sư nói:

- Thơi, thơi! Đó là cây vơ dụng, ta cịn lạ gì? Dùng nó làm thuyền thì đắm,
làm quan tài thì mau mục, làm khí cụ thì mau hỏng, làm cửa thì nó hay tiết ra
chất dầu rất nhớp, làm cột kèo rui mè thì lắm mối mọt. Vì vậy nó mới sống lâu
và cao như thế!

Học trò hỏi:

- Nhưng sao nó lại mọc ở chỗ tế tự?
Mộc sư nói:

- Cây ấy bất quá chỉ gởi mình ở nơi cúng tế để những kẻ ngu dốt khỏi chửi
nó vơ dụng. Khơng mọc ở chỗ miếu thì dễ bị những kẻ phá đi, nhưng cách bảo
tồn nó có khác gì con người? Lấy sự lý đời này ra để chứng minh có lẽ là khác
xa lắm! ...

Lời Bàn:

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

<i>chửi nó vơ dụng", tác giả ngầm nói những kẻ bất tài, có thân thế với quan cũng </i>
<i>chen chân lấn bước vào chốn miếu đường, để qua mắt mọi người, giống như Lỗ </i>
<i>Trọng Liên đã chửi Bình Nguyên Quân Triệu Thắng trước đây. Tác giả phân </i>
<i>biệt ba loại cây vô dụng:</i>

<i> a) Cây vơ dụng sống ngồi thiên nhiên thì sống lâu. Sự sống lâu đó là đáng </i>
<i>q vì nó hợp lẽ tự nhiên.</i>

<i> b) Cây vô dụng mà sống gần làng xóm thì dễ bị người ta quấy phá, đốn bỏ </i>
<i>để phong cảnh quanh nhã. Theo ý tưởng này thì Dương Vương Minh (triết gia </i>
<i>thời Minh) nói:</i>

<i> "Cây kia trổ lá xanh xanh, </i>

<i> Thân ta biết thế đừng sinh ra đời".</i>

<i> c) Cây vô dụng mọc nơi đền miếu, là có ý lợi dụng lịng mê tín của người </i>
<i>ngu (khơng dám đốn vì sợ quỷ thần quở), kiếp của nó là sống gởi (chỉ cho những</i>
<i>kẻ bất tài mà bu bám).</i>

</div>

<!--links-->