Chuyên đề Khúc xạ ánh sáng môn Vật Lý 11 năm 2020

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>CHUYÊN ĐỀ: KHÚC XẠ ÁNH SÁNG </b>

<b>1. SỰ KHÚC XẠ ÁNH SÁNG </b>

<i><b>a) Hiện tượng khúc xạ ánh sáng </b></i>

Khúc xạ ánh sáng là hiện tượng lệch phương (gãy) của các tia sáng khi truyền xiên góc qua
mặt phân cách giữa hai môi trường trong suốt khác nhau.

Ta có: SI là tia tới.
I là điểm tới.

N’IN là pháp tuyến với mặt phân cách tại I.
IR là tia khúc xạ.

IS’ là tia phản xạ.

i là góc tới, r là góc khúc xạ.
<i><b>b) Định luật khúc xạ ánh sáng </b></i>

- Tia khúc xạ nằm trong mặt phẳng tới (tạo bởi tia tới và pháp tuyến) và ở phía bên kia pháp
tuyến so với tia tới.

- Với hai môi trường trong suốt nhất định, tỉ số giữa sin góc tới (sini) và sin góc khúc xạ (sinr)
ln khơng đổi:

sin

ons
s inr

<i>i</i>

<i>c</i> <i>t</i>

=

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

Trang | 2
Tỉ số không đổi sin ₂₁

s inr
<i>i</i>

<i>n</i>

= trong hiện tượng khúc xạ được gọi là chiết suất tỉ đối n21 của môi

trường (2) chứa tia khúc xạ đối với môi trường (1) chứa tia tới.

+ n21 > 1 thì r < i: Tia khúc xạ bị lệch lại gần pháp tuyến hơn. Ta nói mơi trường (2) chiết

quang hơn môi trường (1).

+ n21 < 1 thì r > i: Tia khúc xạ bị lệch xa pháp tuyến hơn. Môi trường (2) chiết quang kém môi

trường (1).

<i><b>b) Chiết suất tuyệt đối </b></i>

- Chiết suất tuyệt đối (thường gọi tắt là chiết suất) của một môi trường là chiết suất tỉ đối của
mơi trường đó đối với chân khơng.

+ Chiết suất của chân không là 1.
+ Chiết suất của khơng khí gần bằng 1.

+ Các môi trường trong suốt khác đều có chiết suất tuyệt đối lớn hơn 1.
- Hệ thức giữa chiết suất tỉ đối và chiết suất tuyệt đối:

2
21

1
<i>n</i>
<i>n</i>

<i>n</i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

Trong đó:

n1 là chiết suất tuyệt đối của mơi trường (2)

n2 là chiết suất tuyệt đối của môi trường (1)

Chú ý:

- Hệ thức giữa chiết suất tỉ đối và vận tốc truyền ánh sáng trong các môi trường:

1
21
2
<i>v</i>
<i>n</i> <i>n</i>

<i>v</i>
= =

- Chiết suất của một môi trường: n=c/v
Trong đó:

c = 3.108_{m/s là vận tốc ánh sáng trong chân không.}

v là vận tốc ánh sáng trong mơi trường có chiết suất n.
- Biểu thức khác của định luật khúc xạ ánh sáng:
n1sini = n2sinr

+ Trường hợp i và r nhỏ hơn 10o_{thì: sini ≈ i; sinr ≈ r}

Ta có: n1i = n2r

+ Trường hợp i = 0o_{, r = 0}o_{thì tia sáng đi vng góc với mặt phân cách (khơng xảy ra hiện}

tượng khúc xạ).

<b>3. TÍNH THUẬN NGHỊCH CỦA SỰ TRUYỀN ÁNH SÁNG </b>

Ánh sáng truyền đi theo đường nào thì cũng truyền ngược lại theo đường đó:

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

Trang | 4
Chú ý: Tính thuận nghịch cũng biểu hiện ở sự truyền thẳng và sự phản xạ.

<b>4. LIÊN HỆ THỰC TẾ </b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5></div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

Trang | 6

Website HOC247 cung cấp một môi trường học trực tuyến sinh động, nhiều tiện ích thơng minh, nội
dung bài giảng được biên soạn công phu và giảng dạy bởi những giáo viên nhiều năm kinh nghiệm, giỏi
<b>về kiến thức chuyên môn lẫn kỹ năng sư phạm đến từ các trường Đại học và các trường chuyên danh </b>
tiếng.

<b>I.</b> <b>Luyện Thi Online </b>

- <b>Luyên thi ĐH, THPT QG:</b> Đội ngũ GV Giỏi, Kinh nghiệm từ các Trường ĐH và THPT danh tiếng
xây dựng các khóa luyện thi THPTQG các mơn: Tốn, Ngữ Văn, Tiếng Anh, Vật Lý, Hóa Học và
Sinh Học.

- <b>Luyện thi vào lớp 10 chun Tốn: </b>Ơn thi HSG lớp 9 và <b>luyện thi vào lớp 10 chuyên Toán các </b>

trường <i>PTNK, Chuyên HCM (LHP-TĐN-NTH-GĐ), Chuyên Phan Bội Châu Nghệ An</i> và các trường

Chuyên khác cùng <i>TS.Trần Nam Dũng, TS. Phạm Sỹ Nam, TS. Trịnh Thanh Đèo và Thầy Nguyễn Đức </i>

<i>Tấn.</i>

<b>II.</b> <b>Khoá Học Nâng Cao và HSG </b>

- <b>Toán Nâng Cao THCS:</b> Cung cấp chương trình Tốn Nâng Cao, Toán Chuyên dành cho các em HS
THCS lớp 6, 7, 8, 9 u thích mơn Tốn phát triển tư duy, nâng cao thành tích học tập ở trường và đạt
điểm tốt ở các kỳ thi HSG.

- <b>Bồi dưỡng HSG Tốn:</b> Bồi dưỡng 5 phân mơn <b>Đại Số, Số Học, Giải Tích, Hình Học và Tổ Hợp </b>

dành cho học sinh các khối lớp 10, 11, 12. Đội ngũ Giảng Viên giàu kinh nghiệm: <i>TS. Lê Bá Khánh </i>

<i>Trình, TS. Trần Nam Dũng, TS. Phạm Sỹ Nam, TS. Lưu Bá Thắng, Thầy Lê Phúc Lữ, Thầy Võ Quốc </i>

<i>Bá Cẩn</i> cùng đơi HLV đạt thành tích cao HSG Quốc Gia.

<b>III.</b> <b>Kênh học tập miễn phí </b>

- <b>HOC247 NET:</b> Website hoc miễn phí các bài học theo chương trình SGK từ lớp 1 đến lớp 12 tất cả
các môn học với nội dung bài giảng chi tiết, sửa bài tập SGK, luyện tập trắc nghiệm mễn phí, kho tư
liệu tham khảo phong phú và cộng đồng hỏi đáp sôi động nhất.

- <b>HOC247 TV:</b> Kênh Youtube cung cấp các Video bài giảng, chuyên đề, ôn tập, sửa bài tập, sửa đề thi
miễn phí từ lớp 1 đến lớp 12 tất cả các mơn Tốn- Lý - Hố, Sinh- Sử - Địa, Ngữ Văn, Tin Học và
Tiếng Anh.

<i>Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai </i>

<i> Học mọi lúc, mọi nơi, mọi thiết bi – Tiết kiệm 90% </i>

<i>Học Toán Online cùng Chuyên Gia </i>

</div>

<!--links-->