N m h c 2008-2009ă ọ
KÝnh chµo c¸c thÇy c« gi¸o vµ c¸c em
häc sinh
Giáo viên th c hi n: ự ệ Lê Thanh Th oả
T : Sinh – Hoá - aổ Đị
Tr ng THCS Chu V n Th nhườ ă ị
1
2
3
4
5
Sinh học 9
Sinh học 9
Sinh vật và môi trường
Chương I:
Phần II
Môi trường và các nhân tố sinh thái
Sinh vật và môi trường
Tiết 43:
Nội
Dung
Bài
Học
Nội
Dung
Bài
Học
1. Môi trường sống của sinh vật
2. Các nhân tố sinh thái của môi trường
3. Giới hạn sinh thái
4. Kiểm tra đánh giá
M«i trêng vµ c¸c nh©n tè sinh th¸i
? Hãy quan sát hình ảnh trong tự nhiên điền nội dung vào bảng 41-1 môi
trường sống của sinh vật?
Stt
Stt
Tên sinh vật
Tên sinh vật
Môi trường sống
Môi trường sống
1
1
Giun đất
Giun đất
2
2
Cá chép
Cá chép
3
3
Con vẹt
Con vẹt
4
4
Sán dây
Sán dây
5
5
Cây tre
Cây tre
6
6
Con ngựa
Con ngựa
Môi trường và các nhân tố sinh thái
I. Môi trường sống của sinh vật
Bảng 41-1
Stt
Stt
Tên sinh vật
Tên sinh vật
Môi trường sống
Môi trường sống
1
1
Giun đất
Giun đất
2
2
Cá chép
Cá chép
3
3
Con vẹt
Con vẹt
4
4
Sán dây
Sán dây
6
6
Cây tre
Cây tre
7
7
Con ngựa
Con ngựa
Em hãy cho biết môi
trường sống là gì?
- Môi trường sống
là nơi sinh sống của sinh vật,
bao gồm tất cả những gì bao
quanh, có tác động trực tiếp
hoặc gián tiếp lên sự sống,
phát triển, sinh sản của
sinh vật
STT
STT
Tên sinh vật
Tên sinh vật
Môi trường
Môi trường
sống
sống
1
1
Giun đất
Giun đất
2
2
Cá chép
Cá chép
3
3
Con vẹt
Con vẹt
4
4
Sán dây
Sán dây
5
5
Cây tre
Cây tre
6
6
Con ngựa
Con ngựa
Qua bảng môi trường sống của sinh vật. Em hãy cho biết có
những loại môi trường chủ yếu nào?
- Có 4 loại môi trường chủ yếu
+ Môi trường mặt đất
Không khí (Trên cạn)
+ Môi trường trong
đất
+ Môi trường sinh
vật
+ Môi trường nước.
Nước mặn, nước lợ, nước
ngọt
Gồm mặt đất và bầu
khí quyển
Các loại đất khác nhau
trong đó có các sinh vật
đang sống
Thực vật, động vật và
con người là nơi sinh
sống của động vật ký
sinh
-
Mỗi loài có một môi trư
ờng sống đặc trưng, sinh vật
không thể sống tách khỏi
môi trường
? Mối quan hệ giữa sinh vật với môi trư
ờng được thể hiện ở điểm nào ?
-Ví dụ: Con gà không sống được
ở môi trường nước
? Môi trường sống của con người có điểm khác cơ bản nào so với môi
trường sống của sinh vật?
Ngoài 4 môi trường chung của sinh vật (môi trường tự nhiên) con
người còn có 2 loại môi trường đó là: Môi trường xã hội và Môi trư
ờng nhân tạo.
BàI TậP
a. Nguồn thức ăn, nước cung cấp cho sinh vật.
b. Các yếu tố về nhiệt độ, độ ẩm.
b. Các yếu tố khí hậu tác động lên sinh vật.
d. Tập hợp tất cả các yếu tố bao quang sinh vật.
Chọn ý trả lời đúng trong câu sau:
Môi trường là:
Tại sao con ếch,
cánh đồng lúa
tồn tại được?
I. M«i trêng sèng cña sinh vËt:
II. C¸c nh©n tè sinh th¸i cña m«i trêng:
? C©y hoa hång sèng trong m«i trêng ®Êt. VËy c©y hoa hång lÊy trong
®Êt nh÷ng g× ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn?
Trong ®Êt cã c¸c nh©n tè nh: CÊu tîng ®Êt, lîng muèi kho¸ng hoµ tan, oxi
trong ®Êt, ®é Èm, c¸c sinh vËt ph©n gi¶i...
? ThÕ nµo lµ nh©n tè sinh th¸i?
?Nh©n tè nµo lµ nh©n tè sinh th¸i v« sinh (kh«ng sèng), nh©n tè sinh th¸i h÷u sinh (sèng)?
Nh©n tè sinh th¸i v« sinh:
-CÊu tîng ®Êt.
-§é Èm.
- Lîng muèi kho¸ng hoµ tan
- O xi trong ®Êt...
Nh©n tè sinh th¸i h÷u sinh:
- Giun ®Êt.
- C¸c sinh vËt ph©n gi¶i...
Nh©n tè sinh th¸i lµ nh÷ng nh©n tè cña m«i trêng t¸c ®éng tíi
sinh vËt
I: Môi trường sống của sinh vật:
II: các nhân tố sinh thái của môi trường:
? Hãy điền vào bảng 41.2 tên các nhân tố sinh thái của môi trường tự
nhiên. Lựa chon sắp xếp các nhân tố sinh thái theo từng nhóm.
Nhân tố sinh
thái con người
Nhân tố sinh
thái vô sinh
(không sống)
Nhân tố sinh
thái hữu sinh
(sống)
Hai nhóm
nhân tố sinh
thái
Nhân tố sinh
thái sinh vật
Nhân tố sinh thái con người được tách ra thành nhóm nhân tố sinh
thái riêng
+ ánh sáng
+ Khai thác thiên nhiên
+ Nhiệt độ
+ Nước
+ Cạnh tranh
+ Tàn phá môi trường
+ Cộng sinh
+ Chăn nuôi, trồng trọt
+ Độ ẩm
+ Hội sinh xây dựng cầu
đường
+ Ký sinh
Nhân tố vô
sinh
Nhân tố hữu sinh
Nhân tố con ngư
ời
Nhân tố các sinh
vật khác
I: Môi trường sống của sinh vật:
II: các nhân tố sinh thái của môi trường:
ánh sáng
Nhiệt độ
Nước
Độ ẩm
Khai thác thiên nhiên
Xây dựng cầu đường
Chăn nuôi, trồng trọt
Tàn phá môi trường
Cạnh tranh
Hữu sinh
Cộng sinh
Hội sinh
Lựa chọn sắp xếp các nhân tố sinh thái theo từng nhóm. Điền vào bảng 41.2 tên
các nhân tố sinh thái của môi trường tự nhiên?