NOI QUA

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (890.03 KB, 31 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

TRƯỜNG THCS NGUYỄN THỊ ĐỊNH

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

KIỂM TRA BÀI CŨ

1. Thế nào là từ địa phương Phú Yên?

Từ địa phương Phú Yên là những từ được người Phú

Yên thường sử dùng trong lời ăn tiếng nói của mình.

2. Những cách diễn đạt có sử dụng từ địa

phương Phú Yên dưới hình thức láy tư?

Đặt một câu với từ tìm được.

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

TRƯỜNG THCS NGUYỄN THỊ ĐỊNH

TIẾT 37

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

TIẾT: 37

22-10-2010

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

I- NÓI QUÁ VÀ TÁC DỤNG CỦA NÓI QUÁ:

Đọc các câu tục ngữ, ca dao sau và trả lời câu hỏi:

Đêm tháng năm

chưa nằm đã sáng

Ngày tháng mười

chưa cười đã tối

.

(Tục ngữ)

Cày đồng đang buổi ban trưa

Mồ hơi

thánh thót như mưa ruộng cày

Ai ơi bưng bát cơm đầy

Dẻo thơm một hạt, đắng cay muôn phần.

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

٭Đêm tháng năm chưa nằm đã sáng:

Hiện tượng thời gian:

</div>
(7)<div class='page_container' data-page=7>

* Ngày tháng mười

chưa cười đã

tối

:

Hiện tượng thời gian:

</div>
(8)<div class='page_container' data-page=8>

* Mồ hơi

thánh thót như mưa ruộng cày:

Mồ hôi ướt đẫm

</div>
(9)<div class='page_container' data-page=9>

SO SÁNH HAI CÁCH NÓI

* Đêm tháng năm

chưa

nằm đã sáng.

* Ngày tháng mười

chưa

cười đã tối.

* Mồ hôi

thánh thót như

mưa ruộng cày.

• Đêm tháng năm

rất ngắn.

• Ngày tháng mười

rất

ngắn.

</div>
(10)<div class='page_container' data-page=10>

• Cách nói như vậy có tác dụng như thế nào?

</div>
(11)<div class='page_container' data-page=11>

Nói quá là biện pháp tu từ phóng đại

mức độ, quy mơ, tính chất của sự vật,

hiện tượng được miêu tả để nhấn

mạnh, gây ấn tượng, tăng sức biểu

cảm.

٭Ghi nhớ

:

</div>
(12)<div class='page_container' data-page=12>

GHI NHỚ: Nói quá là biện

pháp tu từ phóng đại mức độ, 
quy mơ, tính chất của sự vật, 
hiện tượng được miêu tả để

nhấn mạnh, gây ấn tượng, tăng 
sức biểu cảm.

TIẾT: 37

22-10-2010

</div>
(13)<div class='page_container' data-page=13>

Nói quá còn gọi

là khoa trương, thậm

xưng, ngoa ngữ,

</div>
(14)<div class='page_container' data-page=14>

٭

Nói quá thường được dùng ở

những trường hợp nào ?

</div>
(15)<div class='page_container' data-page=15>

- Mối thù này,

chết xuống đất cũng không quên!

- Lỗ mũi

mười tám gánh lông

Chồng thương chồng bảo râu rồng trời cho…

* Thơ văn châm biếm, trào phúng

- Một hai

nghiêng nước nghiêng thành

Sắc đành đòi một tài đành họa hai…

* Thơ văn trữ tình

</div>
(16)<div class='page_container' data-page=16>

Nói quá được dùng nhiều trong thơ

văn châm biếm, trào phúng; cũng có

thể dùng trong thơ văn trữ tình và lời

</div>
(17)<div class='page_container' data-page=17>

GHI NHỚ:

* Nói quá là biện pháp tu từ 
phóng đại mức độ, quy mơ, tính 
chất của sự vật, hiện tượng được 
miêu tả để nhấn mạnh, gây ấn 
tượng, tăng sức biểu cảm.

TIẾT: 37

22-10-2010

I.- NÓI QUÁ VÀ TÁC DỤNG CỦA NĨI Q:

* Nói q được dùng nhiều trong thơ 
văn châm biếm, trào phúng; cũng có 
thể dùng trong thơ văn trữ tình và lời 
nói thường ngày.

</div>
(18)<div class='page_container' data-page=18>

II. Luyện tập:

Bài tập1: Tìm biện pháp nói q và giải thích ý nghĩa

của chúng trong các ví dụ sau:

a. Bàn tay ta làm nên tất cả

Có sức người sỏi đá cũng thành cơm.

(Hồng Trung Thơng, Bài ca vỡ đất)

b. Anh cứ n tâm, vết thương chỉ sướt da thôi. Từ giờ

đến sáng em có thể đi lên đến tận trời được.

(Nguyễn Minh Châu, Mảnh trăng cuối cùng)

</div>
(19)<div class='page_container' data-page=19>

a.

Có sức người sỏi đá cũng thành cơm

</div>
(20)<div class='page_container' data-page=20>

b. Em có thể đi lên đến tận trời

</div>
(21)<div class='page_container' data-page=21>

c. [...]

Cái cụ Bá thét ra lửa ấy lại xử

nhũn mời hắn vào nhà xơi nước

.

</div>
(22)<div class='page_container' data-page=22>

Bài tập 2:

Điền các thành ngữ sau đây vào chỗ

trống /…/ để tạo biện pháp tu từ nói quá:

bầm gan tím ruột, chó ăn đá gà ăn

sỏi, nở từng khúc ruột, ruột để ngoài

</div>
(23)<div class='page_container' data-page=23>

a. Ở nơi ………... thế này, cỏ

không mọc nổi nữa là trồng rau, trồng cà.

b.Nhìn thấy tội ác của giặc,

ai ai cũng………...

c. Cô Nam tính tình xởi lởi, ……….

d. Lời khen của cơ giáo làm cho

nó ..………

e. Bọn giặc hoảng hồn………...

mà chạy.

chó ăn đá gà ăn sỏi

bầm gan tím ruột

ruột để ngoài da

nở từng khúc ruột

</div>
(24)<div class='page_container' data-page=24>

Bài tập 3.

Đặt câu với các thành ngữ

dùng biện pháp nói quá sau đây:

٭

Nghiêng nước nghiêng thành.

</div>
(25)<div class='page_container' data-page=25>

Bài tập 4. Chia nhóm, tìm

nhanh các

thành ngữ so sánh

</div>
(26)<div class='page_container' data-page=26>

Bài tập thêm:

Đọc câu chuyện sau và cho biết có phải hai

nhân vật trong truyện đã dùng phép nói quá?

Sau đó thảo luận câu hỏi 6 ở sách giáo khoa

</div>
(27)<div class='page_container' data-page=27>

QUẢ BÍ KHỔNG LỒ

Hai anh chàng cùng đi qua một khu vườn trồng bí, anh A thấy

quả bí to vội kêu lên : - Chà quả bí to thật!

Anh B cười mà bảo rằng: -Thế thì lấy gì làm to! Tơi đã từng thấy
quả bí to hơn nhiều. Có một lần tơi trơng thấy quả bí to bằng cả cái
nhà đằng kia kìa!

Anh A nói ngay: -Thế thì lấy gì làm lạ! Tơi cịn nhớ có một bận
tơi cịn trơng thấy cái nồi to bằng cả cái đình làng ta!

Anh B ngạc nhiên hỏi: - Cái nồi ấy dùng để làm gì mà to vậy?

Anh A giải thích: - Cái nồi ấy dùng để luộc quả bí anh vừa nói ấy
mà.

Anh B biết bạn chế nhạo mình bèn nói lãng sang chuyện khác.

</div>
(28)<div class='page_container' data-page=28>

• Hãy phân biệt biện

pháp tu từ

nói q

với

nói khốc

?

Bài tập 6٭. Thảo luận ở tổ

</div>
(29)<div class='page_container' data-page=29>

Giống nhau: Đều phóng đại quy mơ, tính

chất, mức độ của sự vật, hiện tượng

.

٭Khác nhau: Ở mục đích:

* Nói quá là biện pháp tu từ nhằm mục

đích nhấn mạnh, gây ấn tượng, tăng sức

biểu cảm.

</div>
(30)<div class='page_container' data-page=30>

Bài tập 5٭

:

Viết một đoạn văn hoặc làm một

</div>
(31)<div class='page_container' data-page=31>

NOI QUA

<b>TRƯỜNG THCS NGUYỄN THỊ ĐỊNH</b>

<b>KIỂM TRA BÀI CŨ</b>

1. Thế nào là từ địa phương Phú Yên?

<i>Từ địa phương Phú Yên là những từ được người Phú </i>

<i>Yên thường sử dùng trong lời ăn tiếng nói của mình.</i>

2. Những cách diễn đạt có sử dụng từ địa

phương Phú Yên dưới hình thức láy tư?

Đặt một câu với từ tìm được.

<b>TIẾT 37</b>

<b>TIẾT: 37</b>

<b>I- NÓI QUÁ VÀ TÁC DỤNG CỦA NÓI QUÁ:</b>

Đọc các câu tục ngữ, ca dao sau và trả lời câu hỏi:

Đêm tháng năm

<b>chưa nằm đã sáng</b>

Ngày tháng mười

<b>chưa cười đã tối</b>

.

Cày đồng đang buổi ban trưa

Mồ hơi

<b>thánh thót như mưa ruộng cày</b>

Ai ơi bưng bát cơm đầy

Dẻo thơm một hạt, đắng cay muôn phần.

٭Đêm tháng năm chưa nằm đã sáng:

Hiện tượng thời gian:

* Ngày tháng mười

<b>chưa cười đã </b>

<b>tối</b>

<b>:</b>

Hiện tượng thời gian:

* Mồ hơi

<b>thánh thót như mưa ruộng cày:</b>

Mồ hôi ướt đẫm

SO SÁNH HAI CÁCH NÓI

* Đêm tháng năm

<b>chưa </b>

<b>nằm đã sáng.</b>

* Ngày tháng mười

<b>chưa </b>

<b>cười đã tối.</b>

* Mồ hôi

<b>thánh thót như </b>

<b>mưa ruộng cày.</b>

• Đêm tháng năm

<b>rất ngắn. </b>

• Ngày tháng mười

<b>rất </b>

<b>ngắn. </b>

• Cách nói như vậy có tác dụng như thế nào?

<i><b> </b></i>

<i><b>Nói quá là biện pháp tu từ phóng đại </b></i>

<i><b>mức độ, quy mơ, tính chất của sự vật, </b></i>

<i><b>hiện tượng được miêu tả để nhấn </b></i>

<i><b>mạnh, gây ấn tượng, tăng sức biểu </b></i>

<i><b>cảm.</b></i>

<b>٭Ghi nhớ</b>

:

<b>Nói quá còn gọi </b>

<b>là khoa trương, thậm </b>

<b>xưng, ngoa ngữ, </b>

٭

<i><b>Nói quá thường được dùng ở </b></i>

<i><b>những trường hợp nào ?</b></i>

- Mối thù này,

<b>chết xuống đất cũng không quên!</b>

- Lỗ mũi

<b>mười tám gánh lông</b>

Chồng thương chồng bảo râu rồng trời cho…

<i>* Thơ văn châm biếm, trào phúng</i>

- Một hai

<b>nghiêng nước nghiêng thành</b>

Sắc đành đòi một tài đành họa hai…

<i>* Thơ văn trữ tình</i>

Nói quá được dùng nhiều trong thơ

văn châm biếm, trào phúng; cũng có

thể dùng trong thơ văn trữ tình và lời

<i><b>II. Luyện tập:</b></i>

<i><b>Bài tập1: Tìm biện pháp nói q và giải thích ý nghĩa </b></i>

<i><b> của chúng trong các ví dụ sau:</b></i>

a. Bàn tay ta làm nên tất cả