Biện pháp nâng cao chất lượng dạy học môn Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam ở các trường đại học

Phần IV. Nghiên cứu, dạy học và bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng - Chủ nghĩa Mác - Lênin…

BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG DẠY HỌC MÔN LỊCH SỬ
ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM Ở CÁC TRƯỜNG ĐẠI HỌC
TS. Nguyễn Minh Hải
Trường Đại học Tây Nguyên
ThS. Nguyễn Thị Thu Hiền
Trường Chính trị tỉnh Khánh Hịa

I. MỞ ĐẦU
Mơn học Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam là một trong 5 mơn học chính trong
cấu trúc chƣơng trình các mơn Lý luận chính trị. Mục tiêu của mơn học là “cung cấp tri
thức có tính hệ thống, cơ bản về sự ra đời của Đảng Cộng sản Việt Nam (1920 - 1930),
sự lãnh đạo của Đảng đối với cách mạng Việt Nam trong thời kỳ đấu tranh giành chính
quyền (1930 - 1945); trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ
xâm lƣợc, hồn thành giải phóng dân tộc, thống nhất đất nƣớc (1945 - 1975); trong sự
nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc thời kỳ cả nƣớc quá độ lên chủ nghĩa xã hội, tiến
hành công cuộc đổi mới (1975 - 2018). Thông qua các sự kiện lịch sử và các kinh
nghiệm về sự lãnh đạo của Đảng để xây dựng ý thức tôn trọng sự thật khách quan, nâng
cao lòng tự hào, niềm tin của sinh viên vào Đảng và Nhà nƣớc. Trang bị phƣơng pháp
tƣ duy khoa học về lịch sử, kỹ năng lựa chọn tài liệu nghiên cứu, học tập và khả năng
vận dụng nhận thức lịch sử vào công tác thực tiễn, phê phán quan niệm sai trái về lịch
sử của Đảng”1. Vì vậy, tìm ra các biện pháp góp phần nâng cao chất lƣợng dạy học
môn học là việc làm quan trọng, có ý nghĩa lý luận và thực tiễn sâu sắc. Với ý nghĩa đó,
bài viết bƣớc đầu tập trung đề xuất một số biện pháp góp phần nâng cao chất lƣợng dạy
học môn học Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam ở các trƣờng đại học.
II. NỘI DUNG
Mỗi môn học có nhiều biện pháp dạy học khác nhau, dạy học mơn Lịch sử Đảng
Cộng sản Việt Nam khơng nằm ngồi quy luật đó. Căn cứ vào q trình dạy học, đặc
thù môn học, nội dung tri thức môn học, tôi xin đề xuất các biện pháp sau:
Chƣơng trình Học phần Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam (Ban hành theo Quyết định số

4890/2019/QĐ-BGDĐT ngày 23/12/2019 của Bộ trƣởng Bộ Giáo dục và Đào tạo về việc phê duyệt
chƣơng trình, giáo trình sử dụng chung các mơn Lý luận chính trị đối với trình độ đào tạo đại học
các ngành khơng chuyên Lý luận chính trị).
1

|636


“100 năm Chủ tịch Hồ Chí Minh đến với chủ nghĩa Mác - Lênin” (1920 - 2020)

2.1. Làm rõ cơ sở lý luận và thực tiễn của từng đường lối cách mạng cơ bản của
Đảng Cộng sản Việt Nam
Bất kỳ một chủ trƣơng, đƣờng lối cách mạng cơ bản nào của Đảng Cộng sản Việt
Nam cũng ra đời dựa trên những cơ sở lý luận và thực tiễn nhất định. Xem xét cơ sở lý
luận và thực tiễn của chủ trƣơng, đƣờng lối cách mạng cơ bản của Đảng Cộng sản Việt
Nam, sẽ giúp cho sinh viên thấy đƣợc ý nghĩa, giá trị khoa học của từng chủ trƣơng,
đƣờng lối đó. Trên cơ sở đó, hình thành niềm tin vào chủ trƣơng, đƣờng lối cách mạng
của Đảng Cộng sản Việt Nam cho sinh viên. Để làm cho sinh viên nắm vững cơ sở lý
luận và thực tiễn của từng đƣờng lối cách mạng cơ bản của Đảng Cộng sản Việt Nam,
giảng viên có thể tiến hành theo quy trình sau:
Bước 1: Làm cho sinh viên nắm đƣợc nội dung cốt lõi của từng đƣờng lối cách
mạng cơ bản của Đảng Cộng sản Việt Nam. Trả lời câu hỏi: Đƣờng lối cách mạng cơ
bản của Đảng Cộng sản Việt Nam mà ta đang nghiên cứu là gì?
Bước 2: Làm cho sinh viên xác định đƣợc cơ sở thực tiễn (bối cảnh lịch sử) cốt
lõi của từng đƣờng lối cách mạng cơ bản của Đảng Cộng sản Việt Nam. Trả lời câu
hỏi: Đƣờng lối cách mạng cơ bản của Đảng Cộng sản Việt Nam mà ta đang nghiên cứu
đƣợc Đảng ta đƣa ra dựa trên cơ sở thực tiễn (bối cảnh lịch sử) “cốt lõi” là gì?
Bước 3: Làm cho sinh viên xác định đƣợc cơ sở lý luận cốt lõi của từng đƣờng lối
cách mạng cơ bản của Đảng Cộng sản Việt Nam. Trả lời câu hỏi: Đƣờng lối cách mạng
cơ bản của Đảng Cộng sản Việt Nam mà ta đang nghiên cứu đƣợc Đảng ta đƣa ra dựa

trên cơ sở lý luận “cốt lõi” là gì?
Ví dụ: Để làm cho sinh viên nắm đƣợc sự hình thành và phát triển, chuyển hƣớng
chỉ đạo đƣờng lối cách mạng giải phóng dân tộc giai đoạn (1930-1945).
Bước 1: Làm cho sinh viên nắm đƣợc nội dung đƣờng lối cách mạng căn bản của
Đảng Cộng sản Việt Nam giai đoạn (1930-1945) là sự hình thành và phát triển, chuyển
hƣớng chỉ đạo đƣờng lối cách mạng giải phóng dân tộc.
Bước 2: Làm cho sinh viên xác định đƣợc cơ sở thực tiễn (bối cảnh lịch sử) cốt
lõi của đƣờng lối cách mạng giải phóng dân tộc giai đoạn của Đảng Cộng sản Việt
Nam (1930 - 1945). Cơ sở thực tiễn (bối cảnh lịch sử) “cốt lõi”: Một là, bối cảnh quốc
tế (Chủ nghĩa tƣ bản chuyển thành chủ nghĩa đế quốc, sau này là chủ nghĩa phát xít...;
đi xâm lƣợc, hình thành hệ thống thuộc địa; Cách mạng tháng 10 Nga thành công;
Quốc tế cộng sản ra đời 3/1919). Hai là, bối cảnh dân tộc (Việt Nam từ nƣớc phong
kiến độc lập trở thành thuộc địa, nửa phong kiến; các phong trào yêu nƣớc diễn ra
mạnh mẽ, sôi nổi, rộng khắp; các phong trào yêu nƣớc thất bại...).
637

|


Phần IV. Nghiên cứu, dạy học và bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng - Chủ nghĩa Mác - Lênin…

Bước 3: Làm cho sinh viên xác định đƣợc cơ sở lý luận cốt lõi của sự hình thành đƣờng
lối cách mạng giải phóng dân tộc của Đảng Cộng sản Việt Nam giai đoạn (1930 - 1945). Cơ
sở lý luận “cốt lõi” là - Lý luận của chủ nghĩa Mác Lênin, tƣ tƣởng Hồ Chí Minh về
mối quan hệ giữa vấn đề dân tộc và vấn đề giai cấp; về vấn đề dân tộc thuộc địa và
cách mạng giải phóng dân tộc thuộc địa.
2.2. Hướng dẫn người học nắm bắt quá trình hình thành và phát triển của từng
đường lối cách mạng cơ bản của Đảng Cộng sản Việt Nam
Bất kỳ một đƣờng lối cách mạng cơ bản nào của Đảng Cộng sản Việt Nam trong
môn Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam cũng đƣợc hình thành và phát triển trong những

bối cảnh lịch sử nhất định. Một trong các mục tiêu then chốt của môn học là làm cho
sinh viên nắm đƣợc quá trình hình thành và phát triển đƣờng lối cách mạng cơ bản của
Đảng Cộng sản Việt Nam. Nắm đƣợc sự hình thành và phát triển của từng đƣờng lối
cách mạng cơ bản của Đảng Cộng sản Việt Nam sẽ giúp cho sinh viên nắm đƣợc nội
dung, ý nghĩa và sự phát triển tƣ duy lý luận của Đảng về đƣờng lối. Từ đó sinh viên sẽ
thấy đƣợc tính logic, tính hệ thống, tính khoa học, tính cách mạng của những đƣờng lối
cách mạng của Đảng. Vì vậy, một trong những việc làm trọng tâm, then chốt của giảng
viên là làm cho sinh viên nắm đƣợc quá trình hình thành và phát triển của các đƣờng
lối cách mạng cơ bản của Đảng Cộng sản Việt Nam. Để làm cho sinh viên nắm vững
quá trình hình thành và phát triển của các đƣờng lối cách mạng cơ bản của Đảng Cộng
sản Việt Nam, giảng viên có thể tiến hành theo quy trình sau:
Bước 1: Làm cho sinh viên nắm đƣợc đƣờng lối cách mạng cơ bản của Đảng
Cộng sản Việt Nam. Trả lời câu hỏi: Tên chủ trƣơng, đƣờng lối cách mạng cơ bản của
Đảng Cộng sản Việt Nam là gì?
Bước 2: Làm cho sinh viên xác định đƣợc những giai đoạn, những dấu mốc chính
trong sự hình thành và phát triển của đƣờng lối cách mạng cơ bản của Đảng Cộng sản
Việt Nam. Trả lời câu hỏi: Đƣờng lối cách mạng cơ bản của Đảng Cộng sản Việt Nam
đang nghiên cứu có q trình hình thành và phát triển nhƣ thế nào? Những giai đoạn,
những dấu mốc chính trong sự hình thành và phát triển các đƣờng lối cách mạng cơ bản
của Đảng Cộng sản Việt Nam là gì?
Bước 3: Làm cho sinh viên xác định đƣợc nội dung chính của từng giai đoạn,
từng dấu mốc chính trong sự hình thành và phát triển các đƣờng lối cách mạng cơ bản
của Đảng Cộng sản Việt Nam. Trả lời câu hỏi: Trong mỗi giai đoạn, dấu mốc chính
trong sự hình thành và phát triển đƣờng lối cách mạng cơ bản của Đảng Cộng sản Việt
Nam có những nội dung cơ bản nào?

|638


“100 năm Chủ tịch Hồ Chí Minh đến với chủ nghĩa Mác - Lênin” (1920 - 2020)

Bước 4: Làm cho sinh viên kết nối đƣợc nội dung chính của những giai đoạn,
những dấu mốc chính trong sự hình thành và phát triển các đƣờng lối cách mạng cơ bản
của Đảng Cộng sản Việt Nam. Trả lời câu hỏi: Sự kết nối chuỗi nội dung cơ bản trong
những giai đoạn, những dấu mốc chính của sự hình thành và phát triển các đƣờng lối
cách mạng cơ bản của Đảng Cộng sản Việt Nam đƣợc thể hiện nhƣ thế nào?
Ví dụ: Làm cho sinh viên nắm đƣợc quá trình hình thành và phát triển đƣờng lối
cách mạng cơng nghiệp hóa của Đảng Cộng sản Việt Nam thời kỳ đổi mới.
Bước 1: Làm cho sinh viên nắm đƣợc tên chủ trƣơng, đƣờng lối cách mạng cơ
bản của Đảng Cộng sản Việt Nam là đƣờng lối cơng nghiệp hóa.
Bước 2: Làm cho sinh viên xác định đƣợc những giai đoạn, những dấu mốc chính
trong sự hình thành và phát triển của đƣờng lối cơng nghiệp hóa của Đảng Cộng sản
Việt Nam.
- Tổng kết đánh giá mơ hình cơng nghiệp hóa trƣớc đổi mới và bƣớc đầu đổi mới
tƣ duy lý luận về công nghiệp hóa (1986).
- Nghiên cứu, tìm tịi, bƣớc đầu hình thành hệ thống lý luận về cơng nghiệp hóa,
hiện đại hóa thời kỳ đổi mới (1986 - 1996).
- Phát triển hệ thống lý luận cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa trong xu thế mới
(1996 - đến nay).
Bước 3: Xác định đƣợc nội dung chính của từng giai đoạn, từng dấu mốc chính trong
sự hình thành và phát triển đƣờng lối cơng nghiệp hóa của Đảng Cộng sản Việt Nam.
- Tổng kết đánh giá mơ hình cơng nghiệp hóa trƣớc đổi mới và bƣớc đầu đổi mới
tƣ duy lý luận về công nghiệp hóa (1986).
Đƣờng lối cơng nghiệp hóa đƣợc hình thành từ Đại hội III (9/1960). (Tính đến
trƣớc đổi mới 1986, có 25 năm tiến hành cơng nghiệp hóa qua hai giai đoạn: Từ năm 1960
đến 1975 đối với miền Bắc; từ năm 1975 đến 1985 cả nƣớc). Đại hội VI (12/1986)
đánh dấu q trình đổi mới nói chung, q trình đổi mới tƣ duy của Đảng Cộng sản
Việt Nam về cơng nghiệp hóa nói riêng. Chỉ rõ những sai lầm cơ bản trong q trình
cơng nghiệp hóa trƣớc đổi mới.
- Nghiên cứu, tìm tịi, bƣớc đầu hình thành hệ thống lý luận về cơng nghiệp hóa,

hiện đại hóa thời kỳ đổi mới (1986 - 1996).
Đại hội VII (1991), Đảng ta đƣa ra quan điểm cơng nghiệp hóa theo hƣớng hiện
đại. Hội nghị đại biểu tồn quốc giữa nhiệm kỳ khóa VII (1/1994), lần đầu tiên Đảng ta
đƣa ra khái niệm cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa. Đại hội VIII (1996), Đảng ta xác định,
639

|


Phần IV. Nghiên cứu, dạy học và bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng - Chủ nghĩa Mác - Lênin…

Việt Nam,... chuyển sang thời kỳ mới - thời kỳ đẩy mạnh cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa
đất nƣớc.
- Phát triển hệ thống lý luận cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa trong xu thế mới
(1996 - đến nay).
Qua 5 kỳ đại hội, từ Đại hội VIII (1996), đến nay, Đảng ta tiếp tục bổ sung và
nhấn mạnh một số điểm mới về cơng nghiệp hóa:
+ Điều chỉnh mục tiêu, bƣớc đi của cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa cho sát với
thực tiễn. (Đại hội VIII-XI, 2020; Đại hội XII, “sớm”; Nghị quyết Trung ƣơng 7, khóa XII
- “đƣa nƣớc ta trở thành nƣớc công nghiệp theo hƣớng hiện đại vào năm 2030, tầm
nhìn đến năm 2045 trở thành nƣớc cơng nghiệp hiện đại, theo định hƣớng xã hội chủ
nghĩa, vì mục tiêu dân giàu, nƣớc mạnh, xã hội dân chủ, công bằng, văn minh, ngày
càng phồn vinh, hạnh phúc).
+ Công nghiệp hóa, hiện đại hóa gắn với phát triển kinh tế tri thức trong điều
kiện kinh tế thị trƣờng định hƣớng XHCN, hội nhập quốc tế.
+ Động lực công nghiệp hóa, hiện đại hóa lấy phát huy nguồn lực con ngƣời là
yếu tố cơ bản; khoa học và công nghệ là nền tảng, động lực.
+ Coi trọng cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa nơng nghiệp, nơng thơn giải quyết
đồng bộ các vấn đề nông nghiệp, nông thôn và nông dân. (Nghị quyết số 05-NQ/HNTW
ngày 10/6/1993, Hội nghị lần thứ năm Ban Chấp hành Trung ƣơng Đảng (khóa VII) về

tiếp tục đổi mới và phát triển kinh tế - xã hội nông thôn; Nghị quyết số 26-NQ/TW
ngày 05/8/2008, Hội nghị lần thứ bảy Ban Chấp hành Trung ƣơng Đảng (khóa X) về
nông nghiệp, nông dân, nông thôn “xây dựng nông thôn mới”).
+ Cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa tăng trƣởng kinh tế đi đôi với thực hiện tiến bộ
và công bằng xã hội, đảm bảo sự phát triển bền vững.
+ Xác định hệ tiêu chí nƣớc cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa. Chú trọng những
tiêu chí phản ánh trình độ phát triển kinh tế, xã hội, môi trƣờng…
Bước 4: Làm cho sinh viên kết nối nội dung chính của những giai đoạn, những
dấu mốc chính trong sự hình thành và phát triển đƣờng lối cơng nghiệp hóa của Đảng
Cộng sản Việt Nam.
2.3. Khai thác tính có vấn đề của nội dung dạy học; sử dụng các tình huống dạy
học, phương pháp tích cực trong dạy học Đường lối cách mạng của Đảng Cộng sản
Việt Nam
Quá trình dạy học và nội dung học tập khơng có ý nghĩa gì với ngƣời học, vơ ích,
trung tính, vơ thƣởng, vơ phạt, nhạt nhẽo hoặc đối kháng với tình cảm, ý chí của ngƣời

|640


“100 năm Chủ tịch Hồ Chí Minh đến với chủ nghĩa Mác - Lênin” (1920 - 2020)

học thì sẽ khơng diễn ra hoạt động học tập. Trong quá trình dạy học và nội dung học
tập xuất hiện tính có vấn đề, các tình huống dạy học thì ngƣời học sẽ tích cực học tập.
Để làm đƣợc điều này, giảng viên phải tích cực nghiên cứu q trình và nội dung dạy
học; phát hiện ra tính có vấn đề của nội dung dạy học, tạo ra các tình huống dạy học
hấp dẫn, thu hút ngƣời học; mặt khác, phải tích cực đổi mới phƣơng pháp dạy học, sử
dụng các phƣơng pháp dạy học tích cực nhƣ phƣơng pháp thuyết trình theo kiểu luận
chiến, vấn đáp - đàm thoại, nêu vấn đề, dạy học theo dự án, nghiên cứu trƣờng hợp... .
Chẳng hạn, để vận dụng phƣơng pháp nghiên cứu trƣờng hợp, giảng viên có thể
tiến hành theo quy trình sau:

Bước 1: Mô tả trƣờng hợp: Gợi mở, hƣớng dẫn sinh viên nhận biết về nội dung
trƣờng hợp.
Bước 2: Nhiệm vụ: Từ trƣờng hợp đặt ra những nhiệm vụ cần phải nghiên cứu tìm
hiểu cả trong lý luận và thực tiễn.
Bước 3: Yêu cầu: Căn cứ vào từng nhiệm vụ đặt ra các yêu cầu mà ngƣời học cần
phải thực hiện. Và việc thực hiện các yêu cầu đó sẽ góp phần giải quyết các nhiệm vụ.
Từ đó trƣờng hợp đƣợc giải quyết.
Ví dụ: Vận dụng phƣơng pháp nghiên cứu trƣờng hợp để nghiên cứu trƣờng hợp
“Tình hình ơ nhiễm mơi trƣờng, ảnh hƣởng đến phát triển bền vững ở nƣớc ta”.
Bước 1: Mơ tả trƣờng hợp.
Trong q trình đổi mới, cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nƣớc Đảng ta đã có
nhiều chủ trƣơng, đƣờng lối chống ơ nhiễm mơi trƣờng, đảm bảo phát triển bền vững;
Đảng, Nhà nƣớc và nhân dân đặc biệt quan tâm đến chống ô nhiễm môi trƣờng, đảm
bảo phát triển bền vững.
“Tình trạng quy hoạch các khu đô thị chƣa gắn liền với vấn đề xử lý chất thải, xử
lý nƣớc thải,... vẫn còn tồn đọng nên tại các thành phố lớn, các khu công nghiệp, khu
đô thị,... ô nhiễm môi trƣờng đang ở mức báo động. Theo ƣớc tính, trong tổng số 183
khu cơng nghiệp trong cả nƣớc thì có trên 60% khu cơng nghiệp chƣa có hệ thống xử lý
nƣớc thải tập trung. Tại các đơ thị, chỉ có khoảng 60 - 70% chất thải rắn đƣợc thu gom,
cơ sở hạ tầng thoát nƣớc và xử lý nƣớc thải, chất thải nên chƣa thể đáp ứng đƣợc các
yêu cầu về bảo vệ môi trƣờng. Tình trạng ơ nhiễm nguồn đất, nƣớc, khơng khí, rác thải
nông thôn, chất thải công nghiệp đang diễn ra phức tạp... Nhiều vụ án ô nhiễm môi
trƣờng xuất hiện nhƣ Formasa Hà Tĩnh; Công ty Vedan Việt Nam; Nhà máy nhiệt điện
Vĩnh Tân 2; Sonadezi Long Thành”2...
“Thực trạng ô nhiễm môi trường ở Việt Nam và các giải pháp khắc phục”. Nguồn: http://moi truong
deal.vn/thuc-trang-o-nhiem-moi-truong-o-viet-nam-va-cac-giai-phap-khac-phuc.
2

641

|


Phần IV. Nghiên cứu, dạy học và bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng - Chủ nghĩa Mác - Lênin…

Bước 2: Nhiệm vụ.
Hãy đọc nội dung mô tả trƣờng hợp trên đây, tiếp tục nghiên cứu và thảo luận, từ
đó cho biết:
1) Đánh giá khái qt về tình hình ô nhiễm môi trƣờng ở nƣớc ta và tìm hiểu
quan niệm về phát triển bền vững?
2) Trong quá trình đổi mới, cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nƣớc, Đảng và Nhà
nƣớc ta đã có những chủ trƣơng, đƣờng lối đảm bảo phát triển bền vững ở nƣớc ta nhƣ
thế nào?
3) Chúng ta có sáng kiến về một chƣơng trình hành động, một dự án để thực hiện
chủ trƣơng, đƣờng lối của Đảng về chống ô nhiễm môi trƣờng, đảm bảo phát triển bền
vững ở nƣớc ta nhƣ thế nào?
Bước 3: Yêu cầu.
Khi thảo luận về trƣờng hợp này cần:
1) Phân tích ảnh hƣởng tác hại cơ bản của tình hình ơ nhiễm mơi trƣờng ở nƣớc ta
đến phát triển bền vững ở nƣớc ta.
2) Tìm hiểu, đánh giá chủ trƣơng, đƣờng lối Đảng về chống ô nhiễm môi trƣờng,
đảm bảo phát triển bền vững ở nƣớc ta
3) Rút ra đƣợc những bài học cho cuộc sống hiện tại của thế hệ mình. Nghĩ đến
những chƣơng trình hành động để góp phần thực hiện chủ trƣơng, đƣờng lối của Đảng
về chống ô nhiễm môi trƣờng, đảm bảo phát triển bền vững ở nƣớc ta.
2.4. Vận dụng tri thức liên ngành trong dạy học môn Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam
Mơn Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam có mối quan hệ hữu cơ, mật thiết với các
môn Lý luận chính trị nhƣ Triết học Mác - Lênin, Kinh tế chính trị Mác - Lênin, Chủ
nghĩa xã hội khoa học; Tƣ tƣởng Hồ Chí Minh; Pháp luật; Đạo đức; Chính trị học;... và
nhiều môn khoa học khác, nhất là các môn khoa học xã hội và nhân văn nhƣ Lịch sử;

Văn học; Văn hóa học; Xã hội học... Nhiều nội dung kiến thức môn học chỉ đƣợc hiểu
đúng đắn, rõ ràng, sâu sắc khi đặt trong mối quan hệ nghiên cứu với tri thức của các
môn khoa học khác. Nhiều nội dung tri thức trong các môn khoa học khác góp phần
làm phong phú, sinh động, sâu sắc nội dung tri thức môn Lịch sử Đảng Cộng sản Việt
Nam. Vận dụng tri thức liên ngành trong dạy học môn Lịch sử Đảng Cộng sản Việt
Nam cịn góp phần cải thiện tính lý luận, trừu tƣợng của mơn học; kích thích nhu cầu,
hứng thú làm tăng sức hấp dẫn môn học đối với ngƣời học; thay đổi trạng thái, không

|642


“100 năm Chủ tịch Hồ Chí Minh đến với chủ nghĩa Mác - Lênin” (1920 - 2020)

khí, giảm áp lực, căng thẳng trong học tập... Để vận dụng tri thức liên ngành trong dạy học
môn Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam, giảng viên có thể tiến hành theo quy trình sau:
Bước 1: Xác định nội dung, thời điểm cần vận dụng tri thức liên ngành trong bài
giảng môn học Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam.
Bước 2: Xác định mức độ tri thức liên ngành nào cần vận dụng trong bài giảng
môn học Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam.
Bước 3: Xác định phƣơng pháp, cách thức, phƣơng tiện, công cụ hỗ trợ cần thiết
để vận dụng tri thức liên ngành trong bài giảng môn Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam.
Chẳng hạn, vận dụng tri thức liên ngành - văn học, lịch sử để dạy học môn Lịch
sử Đảng Cộng sản Việt Nam, giảng viên có thể làm nhƣ sau:
Bước 1: Xác định nội dung, thời điểm cần vận dụng tri thức liên ngành trong bài
giảng môn học Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam: Khi mở đầu, trong quá trình giảng dạy
hoặc kết thúc bài giảng các nội dung: Sự ra đời của Đảng cộng sản Việt Nam và Cƣơng
lĩnh chính trị đầu tiên của đảng; Đƣờng lối đấu tranh giành chính quyền (1930 - 1945);
Đƣờng lối kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lƣợc (1945 - 1975),
Các đƣờng lối cách mạng Việt Nam thời kỳ đổi mới,... giảng viên có thể vận dụng tri
thức liên ngành văn học, lịch sử,… trong giảng dạy.

Bước 2: Xác định mức độ tri thức liên ngành nào cần vận dụng trong bài giảng
môn học Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam.
- Sự ra đời của Đảng cộng sản Việt Nam và Cƣơng lĩnh chính trị đầu tiên của
Đảng, có thể sử dụng các tƣ liệu nhƣ: “Quê hƣơng từng mảnh phân chia/ Hằng ngàn
thủ cấp đầm đìa máu tn/ Giống Rồng Tiên một cội nguồn/ Cành luôn liền gốc, lá
luôn liền cành/ Gốc bền vững, lá tƣơi xanh/ Trƣớc cơn giông bão, lá - cành xác xơ/ Một
cơ hội, một thời cơ/ Lá xanh phát triển, cành tơ hình thành/ Đảng Cộng sản đƣợc khai
sanh/ Giờ tổng khởi nghĩa liệt oanh khởi đầu”3. “Năm hai mƣơi của thế kỷ hai mƣơi/
Tôi sinh ra nhƣng chƣa đƣợc làm ngƣời/ Nƣớc đã mất, cha đã làm nô lệ./ Ôi những
ngày xƣa mƣa xứ Huế, mƣa sao buồn vậy hỡi mƣa rơi!?/ Ngẩng đầu lên không thấy
mặt trời/ Đất lai láng những là nƣớc mắt…/ Từ vô vọng mênh mơng đêm tối/ Ngƣời đã
đến chói chang nắng dội/ Trong lịng tơi ơi Đảng thân u”4. “Ngƣời thực hiện chủ
trƣơng Quốc tế/ Quyết ngăn ngừa chia rẽ bên trong/ Ngƣời triệu tập về ngay Hƣơng
Cảng/ Giữa Cửu Long các Đảng họp bàn/ Lập nên Cộng sản Việt Nam/ Vạch ra đƣờng
3
4

Trần Trí Trung (2006), Việt Nam thi sử hùng ca, NXB Tổng hợp TP. Hồ Chí Minh, tr.45.
Tố Hữu, Một nhành xuân. Nguồn:
643

|


Phần IV. Nghiên cứu, dạy học và bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng - Chủ nghĩa Mác - Lênin…

lối, chính cƣơng rõ ràng/ Mn lịng một cung đàn hợp tấu/ Năm ba mƣơi ghi dấu sơn
hà/ Tháng hai nắng hửng mùng ba/ Từ trong gian khổ Đảng ta ra đời”5.“Nhƣ đứa trẻ
sinh nằm trên cỏ/ Không quê hƣơng, sƣơng gió tơi bời/ Đảng ta sinh ở trên đời/ Một
hịn máu đỏ nên Ngƣời hơm nay”6.

- Đƣờng lối đấu tranh giành chính quyền (1930 - 1945), có thể sử dụng các tƣ liệu
nhƣ: “Biển sóng trào lên thành đại hội Muôn màu vũ trụ kết hoa đăng/ Xôn xao mặt
đất, trăng là trăng/ Chảy xiết Ngân Hà, muôn sao vàng rực/ Mặt trời đỏ huyền kỳ mọc
lên, ôi náo nức/ Nhạc nhân gian cuồn cuộn bốc hồng trần!/ Ta đi đây, là trăm vạn thiên
thần/ Chiều chiến thắng phá tan quân quỷ sứ/ Ta đi dƣới bốn nghìn năm lịch sử/ Đêm
nay tràn hoa đỏ nhuỵ vàng tƣơi/ Ta đi đây, với thế kỷ hai mƣơi/ Mạch suối trẻ trong
dịng ngƣời vơ địch”7! “Gió ơi gió hãy làm giơng, làm tố/ Cuốn tung lên cờ đỏ máu
thơm tƣơi/ Vàng vàng bay, đẹp quá, sao sao ơi/ Ta ngã vật trong dịng ngƣời cuộn
thác/ Ơi thiên đƣờng tai miên man lắng nhạc/ Từ mn phƣơng theo gót nện rầm rầm/
Việt Nam! Việt Nam! Việt Nam muôn năm!”8. “Lời Đảng gọi, một ngày sấm nổ/ Biển
ngƣời dâng ngập phố ngập đồng/ Mùa thu Cách mạng thành công/ Mùa thu đây, hỡi cờ
hồng vàng sao!/ Ôi hai tiếng đồng bào, Tổ quốc/ Đến hôm nay mới thuộc về ta/ Trăm
nam mất nƣớc mất nhà/ Hôm nay mới cất lời ca tiếng cƣời”9.
- Đƣờng lối kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lƣợc (1946 - 1975),
có thể sử dụng các tƣ liệu nhƣ: “Chín năm kháng chiến thành thần/ Gậy tầm vơng đánh
tan qn bạo tàn!/ Chín năm nắng núi mƣa ngàn/ Nắng mƣa có Đảng, cơ hàn có nhau/
Chín năm làm một Điện Biên/ Nên vành hoa đỏ, nên thiên sử vàng!” 10; “Hỡi miền Bắc
đó, nặng đơi vai/ Gánh cả non sông, vƣợt dặm dài/ Xẻ dọc Trƣờng Sơn, đi cứu nƣớc/
Mà lòng phơi phới dậy tƣơng lai!”11; “Ôi Đất Nƣớc sau bốn ngàn năm đi đâu ta cũng
thấy/ Những cuộc đời đã hóa núi sơng ta.../ Nhân dân đang đi lên đội ngũ trùng trùng/
Chu Hà, Lã Xn Chốt (2004), Bơng sen vàng - Diễn ca về Bác Hồ vĩ đại, Nxb Hội Liên hiệp
Văn học nghệ thuật Hà Nội, tr.45.
5

Tố Hữu, Ba mươi năm đời ta có Đảng. Nguồn: /Tố-Hữu/Ba-mƣơi-nămđời-ta-có-Đảng/
7
Tố Hữu, Vui bất tuyệt. Nguồn: />8
Tố Hữu, Huế tháng Tám. Nguồn: />9
Tố Hữu, Ba mươi năm đời ta có Đảng. Nguồn: Ba-mƣơi-nămđời-ta-có-Đảng
10

Tố Hữu, Ba mươi năm đời ta có Đảng. Nguồn: Ba-mƣơi-nămđời-ta-có-Đảng.
6

11

Tố Hữu, Theo chân Bác. Nguồn: />
|644


“100 năm Chủ tịch Hồ Chí Minh đến với chủ nghĩa Mác - Lênin” (1920 - 2020)

Thế vô tận của nghìn năm giết giặc/ Lửa đã cháy hồng hào mặt đất/ Mùa chín tình u,
mùa chín hận thù!”12 / “Ơi Việt Nam, xứ sở lạ lùng/ Đến em thơ cũng hóa thành những
anh hùng/ Đến ong dại cũng luyện thành chiến sĩ/ Và hoa trái cũng biến thành vũ
khí!”13; “Những cái hơn trầm tích trong bể sâu của nhớ/ Những cái hơn đào hang mạch
đáy lịng/ Những cái hơn có lúc phải lùa nó vào góc lịng nhƣ dẹp giặc/ Đánh thù xong,
ta sẽ lại tìm mày/ Ta cầm lấy trái tim mình mà bóp chặt/ Tiếng u thầm rên rỉ dƣới
bàn tay!”14 ; “Ôi Việt Nam! từ trong biển máu/ Ngƣời vƣơn lên nhƣ một thiên thần”15;
“Nƣớc Việt Nam từ máu lửa/ Rũ bùn đứng dậy sáng lòa”16.
- Các đƣờng lối cách mạng của Đảng cộng sản Việt Nam thời kỳ đổi mới, có thể
kể các câu chuyện về kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội, ngoại giao,... thời kỳ trƣớc đổi
mới. VD: Những khó khăn của ngoại giao Việt Nam trƣớc đổi mới: Mâu thuẫn với các
nƣớc láng giềng Trung Quốc, Campuchia; hầu hết các nƣớc trong ASEAN đều bất
đồng với Việt Nam; Mỹ và các nƣớc phƣơng Tây bao vây cấm vận... Sau đổi mới
những thành tựu ngoại giao thể hiện nhƣ thế nào?...
Bước 3: Xác định phƣơng pháp, cách thức, phƣơng tiện, công cụ hỗ trợ cần thiết
để vận dụng tri thức liên ngành trong bài giảng môn Đƣờng lối cách mạng của Đảng
Cộng sản Việt Nam. giảng viên có thể đƣa các trích đoạn thơ trên bằng phƣơng pháp
thuyết trình, kết hợp với phân tích, bình luận để giảng dạy phù hợp với từng nội dung,
từng thời điểm cho phù hợp.

2.5. Nghiên cứu, cập nhật, bổ sung, phát triển hệ thống chủ trương, đường lối, hệ
thống bài giảng môn học - Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam
Bất kỳ một đƣờng lối cách mạng cơ bản nào của Đảng Cộng sản Việt Nam trong
môn Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam cũng trải qua hình thành và phát triển nhất định,
đƣợc Đảng ta thƣờng xuyên cập nhật, bổ sung, phát triển và ngày càng hồn thiện. Nội
dung kiến thức mơn học Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam gắn bó chặt chẽ với thực
tiễn sinh động, đa dạng trong nƣớc và ngoài nƣớc; dân tộc và quốc tế đang thay đổi
hằng ngày. Việc nghiên cứu, cập nhật, bổ sung, phát triển hệ thống chủ trƣơng, đƣờng
lối, hệ thống bài giảng môn học - Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam gắn liền kiến thức
lý luận mơn học với thực tiễn; làm giảm tính hàn lâm, trừu tƣợng, lí thuyết của các mơn
Nguyễn Khoa Điềm/Mặt-đƣờng-khát-vọng-1974. Nguồn: />12

Nguồn: Tập thơ “Hoa trên đá” (1977 - 1984), Chế Lan Viên.
Nguồn: />16
Nguồn: />14
15

645

|


Phần IV. Nghiên cứu, dạy học và bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng - Chủ nghĩa Mác - Lênin…

học Lý luận chính trị mà Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam là một phân mơn; góp phần
làm tăng tính sinh động, phong phú, thời sự, hiện đại hóa bài học; trên nền tảng đó,
kích thích, nâng cao nhu cầu, hứng thú mơn học với sinh viên. Vì vậy, trong dạy học
môn Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam phải thƣờng xuyên nghiên cứu, cập nhật, bổ
sung, phát triển hệ thống chủ trƣơng, đƣờng lối, hệ thống bài giảng môn học. Để
nghiên cứu, cập nhật, bổ sung, phát triển hệ thống chủ trƣơng, đƣờng lối, hệ thống bài

giảng môn học, giảng viên có thể tiến hành theo quy trình sau:
Bước 1: Nắm vững hệ thống đƣờng lối cơ bản của Đảng Cộng sản Việt Nam, hệ
thống bài giảng môn học Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam. Trả lời câu hỏi: Môn học
Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam có hệ thống bài giảng nào? Hệ thống đƣờng lối cách
mạng cơ bản đƣợc phản ánh, đề cập trong môn học Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam
là gì?
Bước 2: Tách hệ thống đƣờng lối cơ bản của Đảng Cộng sản Việt Nam, hệ thống
bài giảng môn học Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam, thành từng đƣờng lối cơ bản của
Đảng Cộng sản Việt Nam, từng bài giảng môn học, để tập trung nghiên cứu.
Bước 3: Thƣờng xuyên nghiên cứu lý luận và tổng kết thực tiễn, nắm bắt, chọn lọc
những vấn đề thời sự “mấu chốt” liên quan quan đến hệ thống đƣờng lối cơ bản của Đảng
Cộng sản Việt Nam, hệ thống bài giảng môn học Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam.
Bước 4: Kết nối kết quả nghiên cứu lý luận và tổng kết thực tiễn, nắm bắt, chọn
lọc những vấn đề thời sự “mấu chốt” với hệ thống đƣờng lối cơ bản của Đảng Cộng sản
Việt Nam, hệ thống bài giảng môn học Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam.
Ví dụ: Để làm cho sinh viên nắm đƣợc quá trình hình thành và phát triển đƣờng
lối văn hóa của Đảng Cộng sản Việt Nam thời kỳ đổi mới.
Bước 1: Môn Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam có hệ thống bài giảng nào? Hệ
thống đƣờng lối cách mạng cơ bản đƣợc phản ánh, đề cập trong môn học Lịch sử Đảng
Cộng sản Việt Nam là gì?
- Mơn học Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam có hệ thống bài giảng nào? (Kể tên
các chƣơng của môn học)17.
- Hệ thống chủ trƣơng, đƣờng lối cách mạng cơ bản đƣợc phản ánh, đề cập trong
môn học Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam là gì?
Chƣơng nhập mơn: Đối tƣợng, chức năng, nhiệm vụ, nội dung và phƣơng pháp nghiên cứu, học
tập môn Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam; Chƣơng 1: Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời và lãnh đạo
đấu tranh giành chính quyền (1930 - 1945); Chƣơng 2: Đảng lãnh đạo hai cuộc kháng chiến, hồn
thành giải phóng dân tộc, thống nhất đất nƣớc (1945 - 1975); Chƣơng 3: Đảng lãnh đạo cả nƣớc
quá độ lên chủ nghĩa xã hội và tiến hành công cuộc đổi mới đất nƣớc (1975 - 2018).
17

|646


“100 năm Chủ tịch Hồ Chí Minh đến với chủ nghĩa Mác - Lênin” (1920 - 2020)

Đƣờng lối đấu tranh giành chính quyền (1930 - 1945); đƣờng lối kháng chiến
chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lƣợc (1945 - 1975); đƣờng lối cơng nghiệp
hố; đƣờng lối xây dựng nền kinh tế thị trƣờng định hƣớng xã hội chủ nghĩa; Đƣờng lối
xây dựng hệ thống chính trị; đƣờng lối xây dựng, phát triển nên văn hóa và giải quyết
các vấn đề; đƣờng lối đối ngoại…
Bước 2: Tách hệ thống đƣờng lối cơ bản của Đảng Cộng sản Việt Nam, hệ thống
bài giảng môn học Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam, thành từng chủ trƣơng, đƣờng lối
cơ bản của Đảng Cộng sản Việt Nam, từng bài giảng môn học, để tập trung nghiên cứu.
Chẳng hạn, tác đƣờng lối xây dựng, phát triển nên văn hóa của Đảng ra khỏi hệ thống
đƣờng lối cơ bản, hệ thống bài giảng môn học Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam.
Bước 3: Thƣờng xuyên nghiên cứu lý luận và tổng kết thực tiễn, nắm bắt, chọn
lọc những vấn đề thời sự “mấu chốt” liên quan quan đến từng chủ trƣơng, đƣờng lối cơ
bản của Đảng. Chẳng hạn, đƣờng lối xây dựng, phát triển nền văn hóa đã đƣợc đề cập,
đƣợc bổ sung, phát triển, hoàn thiện? (Nghị quyết Hội nghị lần thứ năm BCHTW Đảng
(khóa VIII)18[18]; Nghị quyết Hội nghị lần thứ 9 BCHTW Đảng (khóa XI)19[19]
Bước 4: Kết nối kết quả nghiên cứu lý luận hoặc tổng kết thực tiễn, nắm bắt, chọn
lọc những vấn đề thời sự “mấu chốt” với hệ thống đƣờng lối cơ bản của Đảng Cộng sản
Việt Nam, hệ thống bài giảng môn học Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam. Chẳng hạn,
kết nối kết quả nghiên cứu lý luận hoặc tổng kết thực tiễn, nắm bắt, chọn lọc những vấn
đề thời sự “mấu chốt” với chủ trƣơng, đƣờng lối văn hóa của Đảng. Từ đó trên cơ sở
nghiên cứu, so sánh, cập nhật, bổ sung, phát triển chủ trƣơng, đƣờng lối văn hóa của
Đảng Cộng sản Việt Nam.
1. Vǎn hóa là nền tảng tinh thần của xã 1. Văn hóa là nền tảng tinh thần của xã
hội, vừa là mục tiêu vừa là động lực thúc hội, là mục tiêu, động lực phát triển bền

đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội.
vững đất nƣớc. Văn hóa phải đƣợc đặt
ngang hàng với kinh tế, chính trị, xã hội.
2. Nền vǎn hóa mà chúng ta xây dựng là
nền vǎn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân
tộc.
3. Nền vǎn hóa Việt Nam là nền vǎn hóa
thống nhất mà đa dạng trong cộng đồng
các dân tộc Việt Nam.

2. Xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên
tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, thống nhất
trong đa dạng của cộng đồng các dân tộc
Việt Nam, với các đặc trƣng dân tộc, nhân
văn, dân chủ và khoa học.

Nghị quyết số 03-NQ/TW ngày 16/7/1998 Hội nghị lần thứ năm BCHTW Đảng (khóa VIII) về
xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc;
19
Nghị quyết số 33-NQ/TW, ngày 9/6/2014, Hội nghị lần thứ 9 BCHTW Đảng (khóa XI) về xây
dựng và phát triển văn hóa, con ngƣời Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nƣớc.
18

647

|


Phần IV. Nghiên cứu, dạy học và bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng - Chủ nghĩa Mác - Lênin…

3. Phát triển văn hóa vì sự hồn thiện nhân
cách con ngƣời và xây dựng con ngƣời để
phát triển văn hóa. Trong xây dựng văn
hóa, trọng tâm là chăm lo xây dựng con
ngƣời có nhân cách, lối sống tốt đẹp, với
các đặc tính cơ bản: u nƣớc, nhân ái,
nghĩa tình, trung thực, đoàn kết, cần cù,
sáng tạo.
4. Xây dựng đồng bộ mơi trƣờng văn hóa,
trong đó chú trọng vai trị của gia đình,
cộng đồng. Phát triển hài hịa giữa kinh tế
và văn hóa; cần chú ý đầy đủ đến yếu tố
văn hóa và con ngƣời trong phát triển kinh
tế.
4. Xây dựng và phát triển vǎn hóa là sự
nghiệp của tồn dân do Đảng lãnh đạo,
trong đó đội ngũ trí thức giữ vai trò quan
trọng.

5. Xây dựng và phát triển văn hóa là sự
nghiệp của tồn dân do Đảng lãnh đạo,
Nhà nƣớc quản lý, nhân dân là chủ thể
sáng tạo, đội ngũ trí thức giữ vai trị quan
trọng.

5. Vǎn hóa là một mặt trận; xây dựng và
phát triển vǎn hóa là một sự nghiệp cách
mạng lâu dài, địi hỏi phải có ý chí cách
mạng và sự kiên trì thận trọng.
III. KẾT LUẬN

Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam là một môn học quan trọng trong kết cấu
chƣơng trình các mơn Lý luận chính trị; góp phần quan trọng vào củng cố nền tảng tƣ
tƣởng của Đảng; bồi dƣỡng thế giới quan, nhân sinh quan, phƣơng pháp luận khoa học,
bồi đắp niềm tin, tình cảm, rèn luyện phẩm chất, nhân cách, đạo đức cách mạng cho
ngƣời học. Bài viết bƣớc đầu đƣa ra năm biện pháp góp phần nâng cao chất lƣợng dạy
học môn học. Ở mỗi biện pháp tác giả tập trung làm rõ 3 vấn đề cơ bản: giải thích sự
cần thiết vận dụng biện pháp; quy trình và cách thức vận dụng từng biện pháp; nêu ra
các ví dụ mang tính định hƣớng, gợi mở về việc sử dụng biện pháp trong thực tiễn dạy

|648


“100 năm Chủ tịch Hồ Chí Minh đến với chủ nghĩa Mác - Lênin” (1920 - 2020)

học. Hy vọng kết quả chun đề sẽ góp phần tích cực vào việc gợi mở những biện pháp
nhằm nâng cao chất lƣợng dạy học môn học trong nhà trƣờng.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Viện Lịch sử Đảng (2018), Lịch sử
Đảng Cộng sản Việt Nam, tập I, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.
2. Viện Nghiên cứu Chủ nghĩa Mác - Lênin, Viện Lịch sử Đảng (1995), Lịch sử
Đảng Cộng sản Việt Nam, tập II, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.
3. Đảng Cộng sản Việt Nam, Tồn tập, (65 tập), Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội,
1998 - 2018.
4. Hồ Chí Minh (2011), Tồn tập, (15 tập), Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.
5. Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh (2006), Hồ Chí Minh tiểu sử, Nxb
Chính trị quốc gia, Hà Nội.
6. Đảng Cộng sản Việt Nam 80 năm xây dựng và phát triển, Nxb Chính trị quốc
gia, Hà Nội, 2010.
7. Ban Chỉ đạo tổng kết chiến tranh trực thuộc Bộ Chính trị (2000), Chiến tranh
cách mạng Việt Nam 1945 - 1975 - Thắng lợi và bài học, Nxb Chính trị quốc

gia, Hà Nội.
8. Đảng Cộng sản Việt Nam - Ban Chấp hành Trung ƣơng - Ban Chỉ đạo tổng kết
(2015), Báo cáo Tổng kết một số vấn đề lý luận- thực tiễn qua 30 năm đổi mới,
Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.
9. Đảng Cộng sản Việt Nam (2011), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ
XI (phần Cương lĩnh, bổ sung và phát triển), Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.
10. Đảng Cộng sản Việt Nam (2016), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần
thứ XII, Văn phòng Trung ƣơng Đảng, Hà Nội.
11. Hội đồng Trung ƣơng chỉ đạo biên soạn giáo trình quốc gia các bộ mơn khoa
học Mác- Lênin, tƣ tƣởng Hồ Chí Minh (2018), Giáo trình Lịch sử Đảng Cộng
sản Việt Nam (tái bản có sửa chữa bổ sung), Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.
12. Quyết định số 4890/2019/QĐ-BGDĐT ngày 23/12/2019 của Bộ trƣởng Bộ
Giáo dục và Đào tạo về việc phê duyệt chƣơng trình, giáo trình sử dụng chung
các mơn Lý luận chính trị đối với trình độ đào tạo đại học các ngành khơng
chun Lý luận chính trị.
649

|


Phần IV. Nghiên cứu, dạy học và bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng - Chủ nghĩa Mác - Lênin…

13. Giáo trình Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam do Bộ Giáo dục và Đào tạo chỉ
đạo biên soạn, Nxb Chính trị quốc gia xuất bản.
14. Trần Trí Trung (2006), Việt Nam thi sử hùng ca, Nxb Tổng hợp Thành phố
Hồ Chí Minh, tr.45.
15. Chu Hà, Lê Xn Chốt (2004), Bông sen vàng - Diễn ca về Bác Hồ vĩ đại,
Nxb Hội Liên hiệp Văn học nghệ thuật Hà Nội, tr.45.

|650