7thoiquendethanhdat thoi quen thanh dat thoi quen thanh dat

TÊÅP

SẤCH NÂY DO TƯÍ HÚÅP GIẤO DC

PACE

CHỔN LÛÅA

TRONG HÏÅ THƯËNG NHÛÄNG CËN SẤCH CỐ GIẤ TRÕ CA
THÏË GIÚÁI VÂ ÀÛÚÅC DNG LÂM TÂI LIÏÅU THAM KHẪO

DOANH NHÊN, HỔC VIÏN CA
NHÊN VÂ GIẤM ÀƯËC PACE

CHĐNH THÛÁC CHO CẤC

TRÛÚÂNG DOANH


THE 7 HABITS OF HIGHLY EFFECTIVE PEOPLE:
Powerful Lessons in Personal Change
by Stephen R. Covey

Copyright © 2004 by FranklinCovey Company
FranklinCovey and the FC logo and trademarks are trademarks of
FranklinCovey Co. and their use is by permission.
Vietnamese Edition © 2007 by First News - Tri Viet.
Published by arrangement with FranklinCovey Co., USA.
All rights reserved.

THE 7 HABITS OF HIGHLY EFFECTIVE PEOPLE

7 THOÁI QUEN ÀÏÍ THÂNH ÀẨT

Cưng ty First News - Trđ Viïåt giûä bẫn quìn xët bẫn vâ phất
hânh êën bẫn tiïëng Viïåt trïn toân thïë giúái theo húåp àưìng
chuín giao bẫn quìn vúái FranklinCovey Co., Hoa K.
Bêët cûá sûå sao chếp, trđch dêỵn nâo khưng àûúåc sûå
àưìng ca First News vâ FranklinCovey àïìu lâ bêët
húåp phấp vâ vi phẩm Låt Xët bẫn Viïåt Nam, Låt
Bẫn quìn Qëc tïë vâ Cưng ûúác Bẫo hưå Bẫn quìn Súã
hûäu Trđ tụå Berne.
CƯNG TY VÙN HỐA SẤNG TẨO TRĐ VIÏÅT - FIRST NEWS

11HNguỵn Thõ Minh Khai, Qån 1, TP. Hưì Chđ Minh
Tel: (84.8) 822 7979 - 822 7980 - 823 3859 - 823 3860
Fax: (84.8) 822 4560; Email:
Website: www.firstnews.com.vn


Biïn dõch: VUÄ TIÏËN PHUÁC
Ban Biïn Dõch First News
Hiïåu àñnh: Tưí Húåp Giấo Dc PACE

FIRST NEWS
NHÂ XËT BẪN TRỄ



LÚÂI GIÚÁI THIÏÅU

H

êìu nhû ài bêët k qëc gia nâo trïn thïë giúái
bẩn cng dïỵ dâng nhêån ra tấc phêím nưíi tiïëng
7 Thối quen àïí thânh àẩt (The 7 Habits of Highly
Effective People) ca tấc giẫ Stephen R. Covey ln
àûúåc mổi ngûúâi àốn àổc vâ àấnh giấ rêët cao nhû mưåt
cêím nang rên luån àïí ài àïën thânh cưng.
Thêåt vêåy, tûâ lêìn xët bẫn àêìu tiïn, 7 Thối quen àïí
thânh àẩt àậ trúã thânh mưåt trong nhûäng cën sấch
cố giấ trõ vâ nưíi tiïëng nhêët thïë giúái vïì thïí loẩi self-help
- tûå rên luån bẫn thên àïí thânh cưng trong cåc
sưëng. Vúái 20 triïåu bẫn phất hânh, àûúåc dõch ra hún 40
thûá tiïëng trïn khùỉp thïë giúái, tấc phêím àậ cố sûác lan
tỗa vư cng rưång lúán, khưng chó trong lơnh vûåc rên
luån, phất triïín tđnh cấch con ngûúâi mâ côn àûúåc
bịnh chổn lâ mưåt trong 10 cën sấch vïì quẫn trõ cố
giấ trõ nhêët tûâ trûúác àïën nay. Tiïën sơ Stephen R. Covey
lâ mưåt bêåc thêìy thïë giúái vïì rên luån tđnh cấch, khẫ
nùng lậnh àẩo vâ cấc vêën àïì têm l cåc sưëng. Ưng
côn lâ mưåt nhâ giấo dc tâi nùng, mưåt chun gia tû
vêën vïì quẫn l con ngûúâi, Stephen R. Covey àậ cưëng
hiïën trổn àúâi mịnh àïí giẫng dẩy phûúng phấp sưëng
vâ quẫn trõ lêëy ngun tùỉc lâm trổng têm àïí cố àûúåc
cåc sưëng hẩnh phc vâ sûå nghiïåp thânh àẩt.


6

7

THỐI QUEN ÀÏÍ THÂNH ÀẨT

Con ngûúâi ln khao khất thânh cưng, nhûng
nïëu khưng nhêån thûác àûúåc bẫn chêët ca thânh cưng
mâ cûá m quấng theo àíi thị thêåt vư nghơa.
Stephen R. Covey àậ nhêån ra vâ phên tđch mưåt cấch
cûåc k sêu sùỉc cưåi ngìn ca thânh cưng, gip cho
hâng chuåc triïåu ngûúâi trïn thïë giúái xêy dûång àûúåc
cuöåc söëng m mận tûâ nïìn tẫng tđnh cấch ca chđnh
mưỵi ngûúâi.
Tđnh cấch ca chng ta vïì cú bẫn bùỉt ngìn tûâ
nhûäng thối quen. Àố lâ mưåt chỵi phẫn ûáng dêy
chuìn bùỉt àêìu tûâ suy nghơ, dêỵn àïën hânh àưång, tẩo
nïn thối quen, àõnh hịnh tđnh cấch - vâ cëi cng - tẩo
nïn sưë phêån. Trong dêy chuìn àố, thối quen lâ ëu
tưë quan trổng vị chng tưìn tẩi trong phẩm tr vư
thûác, mang tđnh bïìn vûäng. Chng tấc àưång vâo àúâi
sưëng sinh hoẩt hâng ngây vâ ẫnh hûúãng mẩnh mệ
àïën cấ tđnh, àưìng thúâi hịnh thânh, xấc àõnh nùng lûåc,
tđnh cấch vâ bẫn lơnh mưỵi ngûúâi. Nhûng thối quen
khưng thïí hịnh thânh mưåt cấch nhanh chống, tûác
thúâi mâ liïn quan mêåt thiïët àïën quấ trịnh rên luån.
Vị vêåy, thối quen cố mưåt sûác mẩnh vâ ẫnh hûúãng rêët
lúán; nïëu chng ta biïët cấch vêån dng àng sệ àem lẩi
nhûäng hiïåu quẫ àùåc biïåt àưëi vúái sûå cẫi thiïån tđnh cấch
vâ phất triïín nùng lûåc mưỵi ngûúâi.
7 Thối quen àïí thânh àẩt lâ cën sấch cố giấ trõ
thûåc tiïỵn lúán lao, mang lẩi cho chng ta nhûäng kiïën
thûác cú bẫn vïì cấch cû xûã àng àùỉn, phûúng phấp

7

THỐI QUEN ÀÏÍ THÂNH ÀẨT

7

lâm viïåc hiïåu quẫ, àưìng thúâi gip chng ta ch àưång
nùỉm vûäng vâ xûã l tịnh hëng mưåt cấch cố cú súã khoa
hổc. Cën sấch cng àûa ra nhûäng quy tùæc ûáng xûã
tuyïåt vúâi, phuâ húåp vúái chên l cåc sưëng nïn tẩo
àûúåc hiïåu quẫ vïì mùåt têm l, dêỵn àïën thânh cưng
trong cưng viïåc vâ caỏc mửởi quan hùồ giỷọa con ngỷỳõi.
Bựỗng viùồc phờn tủch cấc quy låt chi phưëi mưåt cấch
rêët thûåc tïë, 7 Thối quen àïí thânh àẩt sệ khúi dêåy
nhûäng nùng lûåc tiïìm êín trong bẩn, chó ra con àûúâng
thûåc tïë vâ vûäng bïìn àïí bẩn àẩt túái thânh cưng.
Mổi thânh cưng trong cåc sưëng cố thïí nối gêìn
nhû ln àûúåc bùỉt ngìn hóåc đt nhiïìu àïìu cố liïn
quan àïën 7 thối quen quan trổng nây. Tẩo dûång
àûúåc 7 thối quen côn lâ phûúng cấch gip bẩn cố thïí
giẫi quët mưåt cấch hiïåu quẫ nhêët mổi vûúáng mùỉc
trong cưng viïåc, trong cåc sưëng gia àịnh, trong giao
tiïëp xậ hưåi àưìng thúâi nhêån àûúåc sûå qu trổng vâ
thiïån cẫm ca nhûäng ngûúâi xung quanh.
Vúái 7 Thối quen àïí thânh àẩt cng nhûäng tấc
phêím nưíi tiïëng khấc nhû First Things First (Ûu tiïn
cho àiïìu quan trổng nhêët), Principle Centered
Leadership (Lậnh àẩo lêëy ngun tùỉc lâm trổng têm),

7 Habits of Highly Effective Family (7 Thối quen ca
gia àịnh hẩnh phc), Living the 7 Habits (Sưëng theo
7 thoái quen), The 8th Habit – from Effectiveness to
Greatness (Thối quen thûá 8 – Tûâ thânh àẩt àïën vơ
àẩi)… àậ tẩo nïn mưåt tïn tíi Stephen R. Covey cố


8

7

THỐI QUEN ÀÏÍ THÂNH ÀẨT

mưåt khưng hai trong nhûäng tấc giẫ àûúng àẩi viïët vïì
cåc sưëng vâ àậ àûúåc tẩp chđ Time cưng nhêån lâ mưåt
trong 25 ngûúâi M cố aãnh hûúãng nhêët thïë giúái trong
20 nùm trúã laåi àêy.
First News vâ Trûúâng Doanh Nhên & Giấm Àưëc
PACE trên trổng giúái thiïåu àïën bẩn àổc Viïåt Nam tấc
phêím 7 Thối quen àïí thânh àẩt ca Tiïën sơ Stephen
R. Covey. Hy vổng cën sấch cố giấ trõ to lúán nây sệ
gip cấc bẩn thay àưíi cåc àúâi mịnh theo hûúáng tđch
cûåc, nhựỗm aồt ỷỳồc thaõnh cửng trong cuửồc sửởng.
Chuỏc caỏc baồn thânh cưng!
- First News


LÚÂI TẤC GIẪ

Cåc sưëng ngây câng phûác tẩp, cùng thùèng vâ khùỉc

nghiïåt khi con ngûúâi chuín tûâ thúâi àẩi cưng nghiïåp sang
thúâi àẩi cưng nghïå thưng tin cng vúái cấc hïå quẫ ca nố.
Nïìn kinh tïë tri thûác ra àúâi, kêm theo àố lâ hâng loẩt cấc
vêën àïì múái lâm ẫnh hûúãng mẩnh mệ àïën àúâi sưëng xậ hưåi,
àem àïën cho con ngûúâi nhûäng ûáng dng tđch cûåc cng
nhû tẩo ra thïm mưåt sưë khố khùn vâ thấch thûác. Nhûäng
khố khùn vâ thấch thûác êëy khưng chó khấc vïì lûúång mâ côn
khấc vïì chêët.
Nhûäng àưíi thay sêu sùỉc ca xậ hưåi vâ cấc biïën àưång trïn
thûúng trûúâng toân cêìu trong thúâi àẩi k thåt sưë àậ khiïën
nhiïìu ngûúâi nghi ngúâ tđnh ph húåp ca nhûäng ngun tùỉc,
nhûäng thối quen àûúåc àûa ra trong cën sấch nây. Theo
tưi, cåc sưëng câng cố nhiïìu biïën àưång, nhûäng thấch thûác
chng ta gùåp phẫi câng lúán thị 7 Thối Quen câng cố giấ trõ
àưëi vúái têët cẫ mổi ngûúâi. Vị cấc khố khùn, thấch thûác ln
tưìn tẩi vâ ngây câng phưí biïën nïn cấc giẫi phấp àûa ra àïìu
dûåa trïn nhûäng ngun tùỉc mang tđnh quy låt, hiïín nhiïn,
bêët biïën, vâ phất triïín lêu dâi trong lõch sûã. Tưi khưng phẫi
lâ ngûúâi sấng tẩo ra cấc ngun tùỉc àố mâ chó lâ ngûúâi nhêån
ra vâ sùỉp xïëp chng lẩi theo mưåt trêåt tûå húåp lyá.


10

7

THỐI QUEN ÀÏÍ THÂNH ÀẨT

Sau nhûäng trẫi nghiïåm, tưi àc kïët àûúåc mưåt bâi hổc sêu
sùỉc trong cåc sưëng: Nïëu mën vûúåt qua mổi thấch thûác àïí

àẩt àûúåc nhûäng khất vổng lúán lao, bẩn phẫi biïët nhêån diïån vâ
vêån dng àng cấc ngun l hay quy låt tûå nhiïn vâo cấc
mc tiïu ca mịnh. Vêån dng thânh cưng mưåt quy låt nâo
àố ph thåc rêët nhiïìu vâo trđ tụå, khẫ nùng vâ sûå sấng tẩo
ca tûâng ngûúâi, nhûng àiïìu quan trổng nhêët lâ phẫi biïët kïët
húåp hâi hôa cấc ngun tùỉc vúái nhau.
Trïn thûåc tïë, nhûäng giẫi phấp àûa ra tûâ cấc ngun l
ln trấi ngûúåc vúái lưëi suy nghơ phưí biïën ca chng ta hiïån
nay. Sûå àưëi lêåp nây àûúåc chûáng minh qua nhûäng thấch
thûác phưí biïën dûúái àêy:
- Súå hậi vâ tûå ti;
- Ûúác mën vâ tham vổng súã hûäu;
- Trưën trấnh trấch nhiïåm;
- Tuåt vổng;
- Mêët cên bựỗng trong cuửồc sửởng;
- Tủnh vừ kyó;
- Khao khaỏt ỷỳồc lùỉng nghe;
- Xung àưåt vâ khấc biïåt;
- Bïë tùỉc ca bẫn thên.
Tưi mong cấc bẩn hậy lûu têm àïën cẫ nhûäng thấch
thûác chung cng nhû nhûäng nhu cêìu vâ khố khùn ca
riïng mịnh. Khi lâm nhû vêåy, cấc bẩn sệ tịm ra cấc giẫi phấp
vâ phûúng hûúáng lêu dâi cho bẫn thên. Bẩn cng sệ thêëy sûå
khấc biïåt ngây câng rộ giûäa cấch tiïëp cêån phưí biïën hiïån nay
vúái cấch tiïëp cêån dûåa theo nhûäng ngun tùỉc bêët biïën trong
mổi thúâi àẩi.
Cëi cng, tưi mën nhùỉc lẩi mưåt cêu hỗi mâ tưi
thûúâng nïu ra trong nhûäng bíi thuët trịnh ca mònh:

7

THỐI QUEN ÀÏÍ THÂNH ÀẨT

11

Cố bao nhiïu ngûúâi trûúác khi trt húi thúã cëi cng mën
cố thïm thúâi gian àïí lâm viïåc, hay xem ti-vi? Cêu trẫ lúâi lâ
chùèng cố ai cẫ. Lc àố, hổ chó nghơ vïì ngûúâi thên, gia àịnh
vâ cẫ nhûäng ngûúâi mâ hổ hïët lông phng sûå.
Ngay cẫ nhâ têm l hổc vơ àẩi Abraham Maslow vâo
cëi àúâi mịnh cng àậ coi hẩnh phc, sûå hoân thânh
nhiïåm v vâ cưëng hiïën cho hêåu thïë quan trổng hún sûå tûå
thïí hiïån bẫn thên (self-actualization - nhu cêìu àêìu tiïn ca
“Hïå thưëng cêëp àưå nhu cêìu” nưíi tiïëng ca ưng). Ưng gổi nố
lâ bẫn ngậ siïu viïåt (self-transcendence). Àiïìu nây cng
àng vúái tưi. Cho àïën nay, tấc àưång lúán nhêët vâ m mận
nhêët ca cấc ngun tùỉc trong 7 Thối quen àûúåc thïí hiïån
qua cåc sưëng ca con chấu tưi chđnh lâ niïìm hẩnh phc
lúán nhêët ca tưi.
Chùèng hẩn, àûáa chấu gấi 19 tíi ca tưi, Shannon, ln
bõ “cën ht” vâo cấc hoẩt àưång tịnh nguån, sùén sâng xa
nhâ àïën gip àúä nhûäng trễ mưì cưi úã àêët nûúác Rumani xa
xưi. Shannon viïët thû cho chng tưi vâ noỏi rựỗng: Con
khửng muửởn sửởng mửồt cuửồc sửởng ủch kyó, chó biïët cố riïng
mịnh. Con sệ dânh cẫ cåc àúâi nây cho hoẩt àưång cûáu trúå”.
Cấc con tưi giúâ àậ lúán khưn, àậ lêåp gia àịnh vâ chng
àïìu àõnh hûúáng cåc sưëng theo mc àđch phc v con
ngûúâi. Àố lâ àiïìu lâm chng tưi rêët àưỵi vui mûâng.
Cën sấch 7 Thối quen àïí thânh àẩt chùỉc chùỉn sệ

mang àïën cho bẩn mưåt hânh trịnh hổc hỗi l th. Hậy ấp
dng ngay vâ chia sễ vúái ngûúâi thên, bẩn bê nhûäng àiïìu bẩn
hổc àûúåc. Hậy nhúá: hổc mâ khưng hânh thị khưng phẫi lâ
thûåc hổc, biïët mâ khưng lâm thị khưng thêåt sûå lâ biïët.
Sưëng theo 7 Thối quen lâ mưåt cåc àêëu tranh khưng
ngûâng búãi vị khi bẩn câng tiïën bưå thị bẫn chêët ca cấc thấch


12

7

THỐI QUEN ÀÏÍ THÂNH ÀẨT

thûác bẩn gùåp phẫi cng thay àưíi. Mưỵi ngây, tưi àïìu sưëng,
lâm viïåc vâ àêëu tranh dûåa trïn cấc thối quen àậ àûúåc àïì cêåp
trong cën sấch nây. Vị thïë, tưi sệ ln cố mùåt trong cåc
hânh trịnh ca cấc bẩn.

- Stephen R. Covey


CHÛÚNG MƯÅT

NHÛÄNG KHẤI NIÏÅM
TƯÍNG QUAN



CẤNH CÛÃA CA

SÛÅ THAY ÀƯÍI
“Khưng ai cố thïí thuët phc ngûúâi khấc thay
àưíi. Mưỵi cấnh cûãa ca sûå thay àưíi vưën chó cố thïí
múã àûúåc tûâ bïn trong bẫn thên mửợi ngỷỳõi.
Duõ bựỗng lyỏ leọ hay sỷồ lửi keỏo tũnh cẫm, bẩn cng
khưng thïí múã cấnh cûãa àố ca ngûúâi khaác.”
- Marilyn Ferguson



Nhûäng thấch thûác
ca k ngun múái
SÚÅ

HẬI VÂ

TÛÅ

TI

Rêët nhiïìu ngûúâi sưëng trong thúâi àẩi ngây nay ln
mang têm trẩng lo êu, súå hậi. Hổ lo lùỉng vïì tûúng lai: súå bõ
mêët viïåc lâm, súå khưng côn khẫ nùng chu cêëp cho gia àịnh
… Chđnh thấi àưå tûå ti nây àậ àûa hổ àïën mưåt lưëi sưëng an
phêån vâ dûåa dêỵm vâo ngûúâi khấc, cẫ trong cưng viïåc vâ
trong gia àịnh. Nhû vêåy, theo nïìn vùn hốa ca chng ta,
tđnh tûå lêåp câng àûúåc xem lâ giẫi phấp phưí biïën cho vêën àïì
nây. “Tưi sưëng vị tưi. Tưi lâm tưët cưng viïåc ca tưi, vâ tưi cố
quìn têån hûúãng nhûäng th vui ca cåc sưëng”. Tđnh tûå lêåp
mang mưåt nghơa vư cng quan trổng, thêåm chđ côn mang

tđnh sưëng côn. Tuy nhiïn, chng ta àang sưëng trong mưåt
thûåc tẩi tûúng thåc vâ àïí àẩt àûúåc nhûäng thânh quẫ quan
trổng, ngoâi khẫ nùng hiïån cố, bẫn thên mưỵi ngûúâi phẫi biïët
sưëng húåp tấc vâ hưỵ trúå lêỵn nhau.

ÛÚÁC

MËN VÂ

THAM

VỔNG SÚÃ HÛÄU

“Tưi mën cố tiïìn. Tưi mën cố mưåt ngưi nhâ thêåt
àểp, mưåt chiïëc ưtư sang trổng, mưåt trung têm giẫi trđ lúán
nhêët vâ hiïån àẩi nhêët. Tưi mën cố têët cẫ vâ tưi xûáng àấng
àûúåc hûúãng th mổi thûá”. Mùåc d ûúác mën ca con
ngûúâi lâ vư hẩn vâ tham vổng àûúåc súã hûäu ln sùén sâng;
mùåc d trong thúâi àẩi “thễ tđn dng” ngây nay, ngûúâi ta cố


18

7

THỐI QUEN ÀÏÍ THÂNH ÀẨT

thïí dïỵ dâng “mua trûúác trẫ sau”; mùåc d ai cng cưë gùỉng
lâm viïåc chùm chó… nhûng cëi cng, chng ta cng phẫi
àưëi diïån vúái mưåt thûåc tïë chua xốt lâ sûác mua khưng theo

kõp sûác sẫn xët; thânh quẫ àẩt àûúåc vêỵn khưng thïí à so
vúái nhu cêìu. Vúái tưëc àưå thay àưíi nhanh chống vâ cẩnh
tranh khưng ngûâng do toân cêìu hốa trong lơnh vûåc thõ
trûúâng vâ khoa hổc k thåt, chng ta khưng nhûäng phẫi
àûúåc àâo tẩo, mâ côn phẫi liïn tc tûå àâo tẩo vâ tûå lâm múái
bẫn thên. Chng ta phẫi phất triïín trđ tụå vâ trau dưìi k
nùng àïí trấnh bõ àâo thẫi. Nhu cêìu tẩo ra ca cẫi lâ nhu cêìu
trûúác mùỉt, nhûng àïí thânh cưng, cêìn phẫi phất triïín bïìn
vûäng lêu dâi. Bẩn hoân toân cố khẫ nùng àẩt àûúåc cấc chó
tiïu hâng qu, nhûng àiïìu quan trổng lâ liïåu bẩn àậ àêìu tû
àng hûúáng àïí cố àûúåc sûå bïìn vûäng vâ thânh cưng kếo dâi
àïën 5 hay 10 nùm sau hay khưng? Thïë mâ thưng thûúâng,
mổi ngûúâi chó ch trổng àïën kïët quẫ trûúác mùỉt. Tuy nhiïn,
ngun tùỉc têët ëu dêỵn àïën nhûäng thânh tûåu trong tûúng
lai - trấi ngûúåc vúái lưëi suy nghơ trïn - chđnh laõ taồo sỷồ cờn
bựỗng giỷọa viùồc thoóa maọn caỏc yùu cêìu trûúác mùỉt vúái viïåc àêìu
tû vâo cấc khẫ nùng tiïìm êín. Àiïìu nây cng àng khi ấp
dng cho cấc vêën àïì khấc ca con ngûúâi nhû sûác khỗe, bẫn
thên, gia àịnh vâ cấc nhu cêìu xậ hưåi.

TRƯËN

TRẤNH TRẤCH NHIÏÅM

Mưỵi khi cố chuån gị khưng hay xẫy ra, ngûúâi ta
thûúâng ài tịm nhûäng l do khấch quan àïën tûâ hoân cẫnh
bïn ngoâi mâ “qụn” xem xết lẩi chđnh mịnh. Xậ hưåi ngây
nay àêìy rêỵy nhûäng kễ ln cho mịnh lâ nẩn nhên nhû thïë,
hổ ln tịm cấch àưí lưỵi: “Giấ nhû sïëp tưi khưng phẫi lâ mưåt
gậ ngưëc vâ nghiïm khùỉc nhû thïë… Giấ nhû tưi khưng sinh

ra trong mưåt gia àịnh nghêo khố nhû thïë… Giấ nhû tưi


7

THỐI QUEN ÀÏÍ THÂNH ÀẨT

19

àûúåc sưëng úã mưåt núi tưët hún… Giấ nhû tưi khưng thûâa
hûúãng cấi tđnh nống nẫy àố ca cha tưi… Giấ nhû cấc con
tưi khưng bûúáng bónh nhû thïë… Giấ nhû nïìn kinh tïë ca
chng ta khưng xëng dưëc nhû thïë nây… Giấ nhû cấc nhên
viïn ca tưi khưng lûúâi biïëng vâ thiïëu nhiïåt huët trong
cưng viïåc nhû vêåy… Giấ nhû vúå tưi thưng cẫm vúái tưi
hún…”. Nhûäng mïånh àïì àố dêìn dêìn trúã thânh cấch nối
quen thåc úã mưåt vâi ngûúâi. Hổ xem nhûäng khố khùn vâ
thấch thûác xẫy ra vúái mịnh lâ do ngûúâi khấc gêy nïn. Cng
cố thïí khi nghơ nhû thïë, tẩm thúâi hổ cẫm thêëy nhể nhộm,
nhûng vïì lêu dâi sệ trối båc hổ vâo nhûäng rùỉc rưëi khưng
thïí nâo thấo gúä àûúåc.
Hậy cho tưi biïët mưåt ngûúâi dấm nhêån trấch nhiïåm vïì
nhûäng viïåc lâm ca mịnh hóåc cố à dng khđ àïí vûúåt qua
thûã thấch, tưi sệ cho bẩn thêëy sûác mẩnh phi thûúâng trong
tinh thêìn ngûúâi êëy.

TUÅT

VỔNG

Ngûúâi thûúâng xun àưí lưỵi cho hoân cẫnh lâ ngûúâi
ln hoâi nghi vâ mậi sưëng trong vư vổng. Nhûäng ai mang
tû tûúãng mịnh lâ nẩn nhên ca hoân cẫnh vâ dïỵ àêìu hâng
trûúác khố khùn sệ nhanh chống àấnh mêët niïìm tin vâo
cåc sưëng, àấnh mêët àưång lûåc vûún lïn vâ cam chõu sưëng
trong bïë tùỉc. “Tưi chó lâ mưåt qn cúâ, mưåt con rưëi dûúái sûå
àiïìu khiïín ca ngûúâi khấc, mưåt kễ thêëp cưí bế hổng chùèng
thïí lâm gị àûúåc!”. Thêåm chđ nhiïìu ngûúâi thưng minh, cố
hổc thûác cng suy nghơ nhû vêåy vâ chđnh suy nghơ àố àậ
biïën hổ thânh ngûúâi nhu nhûúåc, thiïëu nhiïåt tịnh.
Theo lưëi suy nghơ lẩc hêåu thưng thûúâng, giẫi phấp cho
vêën àïì nây lâ chó cêìn hẩ thêëp mổi tham vổng, ûúác mën


20

7

THỐI QUEN ÀÏÍ THÂNH ÀẨT

ca bẩn xëng mûác thêëp nhêët – àïën nưỵi khưng côn ai,
khưng côn àiïìu gị cố thïí lâm bẩn thêët vổng nûäa. Tuy nhiïn,
theo ngun tùỉc tđch cûåc chưëng lẩi giẫi phấp trïn, bẩn cêìn
phẫi khùèng ừnh rựỗng: Tửi chủnh laõ ửồng lỷồc saỏng taồo cuóa
cuửồc àúâi mịnh”.

MÊËT

CÊN BÙÇNG TRONG CÅC SƯËNG

Cåc sưëng thúâi cưng nghïå thưng tin àang ngây câng
phûác tẩp, cùng thùèng vâ khùỉc nghiïåt. Chng ta ln cưë
gùỉng têån dng tưët qu thúâi gian ca mịnh, nưỵ lûåc lâm viïåc
vâ àûúng nhiïn cng gùåt hấi nhiïìu thânh cưng nhúâ vâo
nhûäng thânh tûåu cưng nghïå hiïån àẩi. Thïë thị tẩi sao chng
ta lẩi ln ln thêëy mịnh rưëi m vị nhûäng chuån lùåt vùåt
vïì sûác khỗe, cåc sưëng gia àịnh, phêím chêët àẩo àûác, vâ
nhiïìu àiïìu khấc lâm ẫnh hûúãng àïën cåc sưëng? Sûå thêåt,
ngun nhên khưng phẫi do cưng viïåc – vưën lâ àưång lûåc àïí
duy trị cåc sưëng, hay do sûå biïën àưång phûác tẩp ca xậ hưåi
hiïån tẩi, mâ do lưëi suy nghơ phưí biïën trong nïìn vùn hốa
hiïån àẩi nhû: “Hậy àïën cưng súã súám hún, úã lẩi lêu hún, lâm
viïåc tưët hún vâ hy sinh nhiïìu hún”. Chđnh lưëi suy nghụ naõy
aọ lờởy i sỷồ cờn bựỗng trong cuửồc sưëng vâ sûå thanh thẫn
trong mưỵi têm hưìn. Chó nhûäng ai cố mưåt thûác rộ râng vïì
khất vổng vâ quyùởt tờm theo uửới noỏ bựỗng tờởt caó sỷỏc lỷồc,
tờm huët múái cố thïí tûå tẩo ra cho mịnh mưåt cuửồc sửởng
cờn bựỗng, thanh thaón.

TẹNH

Vế KY

Trong nùỡn vựn hoỏa chuỏng ta, nïëu mën àẩt àûúåc mưåt
àiïìu gị àố thị bẩn phaói i tũm vaõ aồt cho bựỗng ỷỳồc iùỡu
tửởt nhờởt. Vâ cng theo nïìn vùn hốa êëy, cåc sưëng lâ mưåt
trô chúi, mưåt cåc chẩy àua, mưåt cåc cẩnh tranh, vâ bẩn


7

THỐI QUEN ÀÏÍ THÂNH ÀẨT

21

phẫi thùỉng trong cấc cåc àổ sûác àố. Nhûäng ngûúâi bẩn
cng lúáp, cấc àưìng nghiïåp, thêåm chđ cẫ nhûäng thânh viïn
trong gia àịnh àïìu cố thïí trúã thânh àưëi th ca nhau – nïëu
hổ thùỉng câng nhiïìu thị phêìn côn lẩi dânh cho bẩn câng đt.
Têët nhiïn, chng ta vêỵn ln thïí hiïån sûå vui mûâng trûúác
nhûäng thùỉng lúåi ca kễ khấc – nhû mưåt ngûúâi rưång lûúång.
Tuy vêåy, rêët nhiïìu ngûúâi trong chng ta vêỵn ngêëm ngêìm
ghen t khi ngûúâi khấc thânh cưng. Trong lõch sûã àậ cố
nhiïìu thânh tûåu vơ àẩi àẩt àûúåc nhúâ vâo sûác lûåc vâ têm
huët ca mưåt ngûúâi lâm viïåc àưåc lêåp, nhûng trong thúâi àẩi
ngây nay, nhûäng cú hưåi thânh cưng lúán vâ nhûäng thânh
tûåu vư giấ chó dânh cho nhûäng ai thêëu hiïíu àûúåc nghïå
thåt “húåp tấc”. Song, cho d cố úã thúâi àẩi nâo ài nûäa thị
sûå vơ àẩi chên chđnh cng chó cố thïí àẩt àûúåc nhúâ vâo mưåt
têm hưìn rưång múã, lâm viïåc qụn mịnh, tưn trổng lêỵn nhau
vâ vị lúåi đch chung.

NIÏÌM

KHAO KHẤT ÀÛÚÅC LÙỈNG NGHE

Bêët k ai trong chng ta cng mong mën nhûäng kiïën
ca mịnh àûúåc ngûúâi khấc lùỉng nghe, thêëu hiïíu, àûúåc àấnh
giấ cao vâ tẩo nïn ẫnh hûúãng. Chịa khoỏa ùớ gờy aónh hỷỳóng
nựỗm ỳó khaó nựng giao tiùởp – trịnh bây quan àiïím mưåt cấch

rộ râng, à sûác thuyùởt phuồc ngỷỳõi khaỏc. Nhỷng baồn coỏ
nhờồn ra rựỗng trong khi ngûúâi khấc àang nối chuån vúái bẩn,
thay vị ch têm lùỉng nghe àïí hiïíu rộ kiïën ca hổ, bẩn lẩi
têåp trung vâo viïåc chín bõ àïí àûa ra kiïën ca mịnh
khưng? Viïåc gêy àûúåc ẫnh hûúãng chó thỷồc sỷồ bựổt ờỡu khi
ngỷỳõi khaỏc nhờồn thờởy rựỗng hoồ àậ lâm cho bẩn têåp trung ch
, thêëy àûúåc úã bẩn sûå chia sễ, lùỉng nghe mưåt cấch chùm ch,
chên thânh vâ cúãi múã. Thïë nhûng, do cẫm xc dïỵ bõ tấc
àưång nïn hêìu hïët mổi ngûúâi àïìu khưng à kiïn nhêỵn àïí


22

7

THỐI QUEN ÀÏÍ THÂNH ÀẨT

lùỉng nghe vâ hiïíu rộ kiïën ngûúâi khấc trûúác khi àûa ra
kiïën ca mịnh. Nïìn vùn hốa ca chng ta kïu gổi, thêåm chđ
àôi hỗi phẫi thêëu hiïíu vâ gêy ẫnh hûúãng. Tuy nhiïn, theo
ngun tùỉc gêy ẫnh hûúãng, àïí thêëu hiïíu nhau thị trûúác hïët,
phẫi ch lùỉng nghe.

XUNG

ÀƯÅT VÂ KHẤC BIÏÅT

Con ngûúâi cng chia sễ nhiïìu àiïím chung nhûng àưìng
thúâi cng cố nhiïìu nết khấc biïåt. Ngûúâi ta suy nghơ khưng
giưëng nhau, quan niïåm vïì cấc giấ trõ khấc nhau, cố cấc

àưång cú vâ mc àđch khấc nhau. Nhûäng àiïím khấc biïåt nây
àûúng nhiïn sệ dêỵn àïën xung àưåt. Àïí giẫi quët nhûäng
xung àưåt êëy, ngûúâi ta thûúâng sûã dng nhûäng cấch thỷỏc
nhựỗm thu lỳồi ủch vùỡ mũnh caõng nhiùỡu caõng tửởt. Mựồc duõ coỏ
nhiùỡu kùởt quaó tửởt aồt ỷỳồc bựỗng nghùồ thåt àâm phấn, khi
mâ hai bïn tranh chêëp àïìu tỗ ra nhûúång bưå àïí ài àïën thỗa
thån chung, nhûng thêåt ra, khưng bïn nâo hoân toân hâi
lông vúái kïët quẫ àẩt àûúåc. Vêåy tẩi sao khưng tịm ra àiïím
chung nhêët tûâ nhûäng khấc biïåt nïu trïn? Vêåy tẩi sao lẩi
khưng ấp dng ngun tùỉc húåp tấc sấng tẩo àïí tịm ra cấc
giẫi phấp tưët hún cẫ dûå tđnh ban àêìu ca cẫ hai bïn?

BÏË

TÙỈC CA BẪN THÊN

Bẫn chêët ca con ngûúâi àûúåc thïí hiïån úã bưën ëu tưë: thïí
xấc (body), trđ tụå (mind), têm hưìn (heart) vâ tinh thêìn
(spirit). Hậy so sấnh nhûäng khấc biïåt vâ kïët quẫ theo hai
cấch tiïëp cêån khaác nhau dûúái àêy:


7

THỐI QUEN ÀÏÍ THÂNH ÀẨT

23

Xu hûúáng chung

Ngun tùỉc

Thïí xấc

Duy trị lưëi sưëng. Nïëu bõ bïånh thị
ài khấm vâ chûäa bïånh.

Phông ngỷõa bùồnh tờồt vaõ caỏc vờởn ùỡ
sỷỏc khoóe bựỗng caỏch àiïìu chónh lưëi
sưëng ph húåp vúái cấc quy tùỉc bẫo
vïå sûác khỗe àậ àûúåc thûâa nhêån.

Trđ tụå

Xem ti-vi àïí giẫi trđ.

Àâo sêu kiïën thûác, khưng ngûâng
hổc hỗi.

Têm hưìn

Sûã dng cấc mửởi quan hùồ vỳỏi
ngỷỳõi khaỏc nhựỗm truồc lỳồi caỏ nhờn.

Lựổng nghe, tưn trổng vâ gip àúä
ngûúâi khấc sệ àem lẩi sûå hâi lông
vâ cẫm giấc hẩnh phc.

Tinh thêìn

Khët phc ch nghơa thïë tc vâ
ch nghơa hoâi nghi àang ngây
câng phất triùớn.

Nhờồn ra rựỗng nguửỡn gửởc cuóa nhu
cờỡu tũm hiùớu vùỡ yỏ nghụa vaõ nhỷọng
iùỡu tửởt eồp trong cuửồc sửởng nựỗm
ngay trong cấc ngun tùỉc.

Àêu lâ giẫi phấp?
Trûúác khi chng ta bùỉt tay vâo nghiïn cûáu 7 Thối Quen
Àïí Thânh Àẩt, tưi mën gúåi hai sûå biïën àưíi mư thûác cố thïí
lâm gia tùng hiïåu quẫ khi bẩn sûã dng cën sấch nây.
Trûúác hïët, tưi àïì nghõ cấc bẩn khưng nïn “xem” têåp tâi
liïåu nây nhû mưåt cën sấch chó viïåc àổc xong rưìi cêët lïn kïå
sấch, vị nố cố thïí trúã thânh mưåt ngûúâi àưìng hânh vúái bẩn
trong quấ trịnh thay àưíi vâ phất triïín. Nưåi dung trong
cën sấch nây àûúåc sùỉp xïëp theo trịnh tûå tùng dêìn mûác àưå
sêu sùỉc, vâ úã cëi mưỵi phêìn àïìu cố nhûäng gúåi ấp dng àïí
bẩn cố thïí nghiïn cûáu vâ têåp trung vâo tûâng thối quen c
thïí ca riïng mịnh.


24

7

THỐI QUEN ÀÏÍ THÂNH ÀẨT

Khi àậ hiïíu sêu vâ vêån dng tưët, bẩn cố thïí quay trúã lẩi

cấc ngun tùỉc trong tûâng thối quen àïí nghiïn cûáu sêu
hún vïì kiïën thûác, k nùng vâ khất vổng ca bẫn thên.
Thûá hai, tửi muửởn gỳồi yỏ rựỗng baồn nùn thay ửới mử thûác
ca viïåc tham gia vâo têåp tâi liïåu nây, nghơa lâ chuín tûâ vai
trô ca ngûúâi hổc sang vai trô ca ngûúâi dẩy. Bẩn cng nïn
ấp dng quan àiïím “bùỉt àêìu tûâ bïn trong” – thay àưíi nhêån
thûác ca chđnh mịnh – vâ cng chia sễ hay thẫo lån vúái
mưåt ngûúâi nâo àố nhûäng àiïìu bẩn hổc àûúåc trong vông 48
giỳõ sau oỏ.
Vủ duồ, nùởu baồn biùởt trỷỳỏc rựỗng seọ daồy cho ai oỏ vùỡ
nguyùn tựổc cờn bựỗng P/PC (saón phêím/nùng lûåc sẫn xët)
trong vông 48 giúâ, thị àiïìu nây cố lâm cho viïåc àổc ca bẩn
khấc ài khưng? Hậy cưë gùỉng lâm àiïìu nây ngay khi bẩn àổc
phêìn cëi ca cën sấch. Hậy àổc nố vúái suy nghơ bẩn cêìn
cố à thưng tin vâ hiïíu biïët thêëu àấo àïí giẫng giẫi cho vúå/
chưìng hay con cấi, àưìng sûå, nhên viïn ca mịnh thưng sët
mưåt vêën àïì nâo àố ngay hửm nay hoựồc ngaõy mai.
Tửi baóo aóm rựỗng nùởu tiùởp cêån tâi liïåu nây theo cấch
trïn, bẩn sệ khưng chó nhúá lêu hún nhûäng gị àậ àổc mâ
têìm nhịn ca bẩn cng sệ àûúåc múã rưång, sûå hiïíu biïët ca
bẩn sệ sêu sùỉc hún vâ hiïåu quẫ ấp dng nhûäng àiïìu àậ hổc
sệ tùng lïn rộ rïåt.
Ngoâi ra, khi chia sễ mưåt cấch cúãi múã vâ chên thûåc àiïìu
àậ hổc ỷỳồc vỳỏi ngỷỳõi khaỏc, baồn seọ ngaồc nhiùn nhờồn ra
rựỗng nhûäng thânh kiïën hóåc nhêån thûác tiïu cûåc mâ ngûúâi
khấc cố thïí cố vïì bẩn hêìu nhû biïën mêët. Nhûäng ngûúâi
àûúåc bẩn chia sễ sệ nhịn thêëy úã bẩn mưåt con ngûúâi àang
thay àưíi, trûúãng thânh hún vâ hổ sệ hưỵ trúå bẩn hïët lông àïí
àûa 7 Thối quen hôa nhêåp vâo cåc sưëng ca bẩn.

7

THỐI QUEN ÀÏÍ THÂNH ÀẨT

25

Chng ta cố thïí k vổng
àiïìu gị?
Nïëu bẩn quët àõnh múã “cấnh cûãa ca sûå thay àưíi” àïí
thûåc sûå hiïíu vâ sưëng theo cấc ngun tùỉc àûúåc trịnh bây
trong 7 Thối quen thị tưi cố thïí yùn tờm baóo aóm vỳỏi baồn
rựỗng nhiùỡu iùỡu tủch cỷồc sệ àïën vúái bẩn.
Trûúác tiïn, sûå trûúãng thânh ca bẩn sệ diïỵn ra, tuy
chêåm rậi theo chu trịnh ca nố nhûng tấc dng thay àưíi lẩi
trúã nïn rêët mẩnh mệ vâ toân diïån. Hïå quẫ cëi cng ca
viïåc múã “cấnh cûãa ca sûå thay àưíi” àưëi vúái 3 thối quen àêìu
tiïn - cấc thối quen ca thânh tđch cấ nhên - sệ lâm tùng sûå
tûå tin mưåt cấch àấng kïí. Bẩn sệ hiïíu bẫn thên hún vúái
nhûäng nghơa sêu xa vïì bẫn chêët, giấ trõ vâ nùng lûåc cưëng
hiïën ca mịnh. Khi sưëng theo cấc mư thûác thị thûác vïì cấ
tđnh, tđnh tûå ch vâ sûå tûå àõnh hûúáng trong bẩn sệ ngêëm
sêu vâo bïn trong, giûä cho tinh thêìn bẩn àûúåc bịnh n,
bịnh n trong sûå phêën chêën. Bẩn sệ nhêån diïån bẫn thên
mịnh tûâ bïn trong thay vũ thửng qua yỏ kiùởn cuóa ngỷỳõi khaỏc
hay bựỗng cấch so sấnh vúái nhûäng ngûúâi khấc. “Sai” hay
“Àng” sệ khưng ẫnh hûúãng gị lúán àïën nhûäng gị bẩn àậ
tịm thêëy.
Mưåt khi khưng côn quan têm nhiïìu vïì nhûäng àiïìu
ngûúâi khấc nghơ vïì mịnh, bẩn sệ quan têm nhiïìu hún vïì

nhûäng àiïìu ngûúâi khấc nghơ vïì bẫn thên hổ vâ vïì thïë giúái
ca hổ, kïí cẫ mưëi quan hïå ca hổ vúái bẩn. Bẩn sệ khưng côn
xêy dûång cåc sưëng tịnh cẫm ca mịnh dûåa trïn sûå ëu
kếm ca ngûúâi khấc. Bẩn sệ cẫm thêëy dïỵ dâng hún vâ sùén
sâng hún àưëi vúái sûå thay àưíi, búãi vị cố cấi gũ oỏ - nựỗm sờu