Hoàn thiện hệ thống xếp hạng tín dụng năm 2010 của Vietcombank

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP HỒ CHÍ MINH







DOÃN QUỐC CHINH








HOÀN THIỆN HỆ THỐNG XẾP HẠNG TÍN DỤNG
NĂM 2010 CỦA VIETCOMBANK

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ

TP.HỒ CHÍ MINH – NĂM 2011
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP HỒ CHÍ MINH






DOÃN QUỐC CHINH





HOÀN THIỆN HỆ THỐNG XẾP HẠNG TÍN DỤNG
NĂM 2010 CỦA VIETCOMBANK
Chuyên ngành : Kinh tế Tài chính – Ngân hàng
Mã số : 60.31.12

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ



NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC:
PGS.TS NGUYỄN ĐĂNG DỜN









TP.HỒ CHÍ MINH – NĂM 2011
LỜI CAM ĐOAN




   

TP.HCM, ngày 08 th




Doãn Quốc Chinh
MỤC LỤC





CHƢƠNG 1 : LÝ LUẬN CHUNG VỀ XẾP HẠNG TÍN DỤNG TRONG
NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI
1.1   ............................................................................. 1
1.1.1. .......................................................................... 1
1.1.2. ..................................................... 2
1.1.3. ..................................................................... 2
.............................................................. 2
c ................................................... 3
 ................................ 3
 ............................................................. 3
1. ...................................................................... 3
ng kê ......................................................................... 4
1.1.5  ............................................................................. 5
1.1.6  ........................................................................ 5
 .............................................. 6
1.1.8 .......................................................................... 6
1.2 n ...................... 7
1.2.1 .................... 7
1.2.2   ............................................... 9
1.3    ................................. 14
1.3.1  t Nam ....... 14
1.3.2   ............ 21
1.3 a Ngân hàng TMCP Á Châu .................... 27
 ......................................................................................................... 30
CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG HỆ THỐNG XẾP HẠNG TÍN DỤNG NĂM
2010 CỦA VIETCOMBANK

t Nam ..................................... 31
n ................................................. 31
ng .................................................................................. 31
a Vietcombank ...................................................... 31
ng kinh doanh ........................ 31
ng ............................................................ 32
 a Vietcombank ............. 33
ng ........................................................................................ 33
 .............................. 35
2.2.3  ........................................................ 35
2.2.4 
  ........................................ 38
2.3 Thành công XH  ...... 39
ng thành công ..................................................................................... 39
ng    ......... 39
 ng ............... 40
ng ................................. 41
ng cho khách hàng ................................. 41
 ......................... 41
ng   . 42
u hành .................................................... 42
m................................................ 43
p ......... 45
 nhân ................ 45
 tài chính .. 46
 ..................................................................................................... 47
CHƢƠNG 3: GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN HỆ THỐNG XHTD NĂM 2010
CỦA VIETCOMBANK
3.1 Các ng  48
u hành ............................................... 48

.. ...... 48
  .............. 51
 .............................. 51
 .......................... 52
............ 53
m .................................... 53
3.1.2.1 Khai thác thông tin  khách hàng khác chi nhánh .. 53
 ..................... 53
3m .......................... 54
m  ..... 55
m ..................... 55
................. 56
3.1.2. m 56
 ....... 56
  .............................................. 57
3.1.3.1  ........ 57
3.1.3.2   nhân ................... 66
3.1.3.3  tài chính .... 69
c .......................................................................... 69
n ..................... 69
3.2.a CIC ....................................... 70
g bình ngành ...................................... 70
3.2.4  71
3.2.5 p ................................. 71
 ..................................................................................................... 72


DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CHỮ VIẾT TẮT

Ký hiệu Diễn giải

 ACB  Asia Commercial Bank : 
 BIDV  Bank for Investment and Development of Vietnam: 

 CIC  Credit Information Center: 

 CBTD 
 DN 
 DNNN 
  
 NHNN 
 NHTM 
 NHTW N
  
 PAKD 
 S&PStandard & Poor's .
 TCTD 
 TMCP 
 Vietcombank  Joint Stock Commercial Bank for Foreign Trade of Viet Nam:

 VIB  Vietnam International Joint Stock Bank: 
Nam
 XHTD 
DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU

  ......................................... 10
 
 .............................. 16
              
  ........................................ 17

  .................... 17
  nhân thân  cá
.............................................................................................. 17
 
 BIDV .................................................................... 18
             
BIDV ............................................................................................................. 18
   .................... 19
   ............... 19
  
  ....................................................... 19 16
    
  ................................. 21
  ........... 21
   
 ......................................................................................................... 24
        ng     
VIB ................................................................................................................ 25
  .............. 26
 
 ........................................................................................................... 27
  ............... 27
   ................... 29
             
ACB............................................................................................................... 30
 
Vietcombank ................................................................................................. 32
 
2010 ............................................................................................................... 32
 

XHTD Vietcombank ..................................................................................... 33
 
 Vietcombank ................................................................................... 34
        
 Vietcombank ........................................................................................ 35
        
 Vietcombank .......................................................................... 35
 7  
 ......................................... 35
  8         a
Vietcombank ................................................................................................. 36
   
Vietcombank ................................................................................................. 36
  10         
Vietcombank ................................................................................................. 37
 11  .................. 37
 2  
 .................. 38
  3         
.................................................................................. 39
  14           
          
ACB............................................................................................................... 53
 
2  ................................................... 57
 
2  ........................................................ 61
    ,      
vay 2 
 ................................................................................. 62

   
2  .................................. 63
          
2 
 ......................................................................................... 64
   
2  .................................. 64
       quy mô siê  
 
 ......................................................................................... 66
LỜI MỞ ĐẦU
1. LÝ DO NGHIÊN CỨU.
Hong tín dng là hong có nhiu ri ro ca ngân hàng vì vy vic
hoàn thin các công c qun lý ri ro tín dng luôn là v quan tru
i vi các ngân hàng. Xp hng tín dng là mt trong nhng công c qun lý ri ro
tín dng mt cách khoa hc và hiu qu mà các NHTM hin khai áp
dng. Nhn th c tm quan trng ca vic XHTD nên t  
u xây dng h thng xp hng phù hp vi tiêu chun quc
t và ng yêu cu cn lý. Tuy nhiên, t khi áp dng chính thc trên
toàn h thng t  thng vn còn mt s m cu
chnh, b  áp dng hiu qu  thng Vietcombank. 
 

2. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU.
M ca lum nghiên cu nhng v sau :
Khái quát v XHTD, phân long XHTD, ma XHTD,
i thic kinh nghim XHTD trong NHTM trên
th gii và h thng XHTD ca mt s ngân hàng ti Vit Nam.
Gii thiu thc trng h tha Vietcombank, so sánh
h thng xp hng ca Vietcombank vi mt s t chc khác t ng

mt còn hn ch, nguyên nhân nhng hn ch ca h thng xp hng.
 nhng hn ch và nguyên nhân ca nhng hn ch lu
kin ngh các gi hoàn thin h thng xp hng. Các kin ngh gm kin
ngh vc và vi Vietcombank..
3. PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU.
Bng cách s d  i các tiêu chu 
bin trên th tng xp hng tín dng quc t và h thng XHTD ca các t chc
  xut gii pháp
hoàn thin h tha Vietcombank.
4. ĐỐI TƢỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU.


5.Ý NGHĨA NGHIÊN CỨU.
 khái quát lý lun, nghiên cu thc trng h thng xp hng ti
Vietcombank, kinh nghim xp hng ca các t chc lun
  n ngh các gi   hoàn thin h thng XHTD   a
Vietcombank
6. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU.
Ngoài phn m u, mc lc, tài liu tham kho, danh mc các ch vit tt,
kt cu ca lum nhng ni dung sau:
CHƢƠNG 1: LÝ LUẬN CHUNG VỀ XẾP HẠNG TÍN DỤNG TRONG
NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI.
CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG HỆ THỐNG XẾP HẠNG TÍN DỤNG NĂM
2010 CỦA VIETCOMBANK.
CHƢƠNG 3: GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN HỆ THỐNG XẾP HẠNG TÍN
DỤNG NĂM 2010 CỦA VIETCOMBANK

1
CHƢƠNG 1 : LÝ LUẬN CHUNG VỀ XẾP HẠNG TÍN DỤNG TRONG
NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI

1.1 TỔNG QUAN VỀ XẾP HẠNG TÍN DỤNG
1.1.1. Khái niệm xếp hạng tín dụng

             
phân tích 

. Chúng
 







               
 

 



 



2
 



1.1.2. Phân loại và
đối tƣợng
xếp hạng
tín
dụng
- XHTD cá nhân: áp d i vi các khách hàng cá nhân tham gia vào
hot ng tín dng ca các NHTM. Vc XHTD cá nhân c thc hin da
trên ch s vay  tr s l và loi tài n m bo mà cá nhân ó ang
s hu, nhng khon thanh toán cm hoc  quá hn
- XHTD doanh nghip:XHTD doanh nghip v c bn da trên các ch
tiêu tài chính và phi tài chính c doanh nghip  ánh giá.
- XHTD q gia: ánh giá mc  tin y ca mt quc gia  có t so
sánh môi trng u t ga các  gia. Vic XHTD các  gia da trên các
c s phát trin chung nh: ch s phát trin các ngành, ch s an toàn  u
, t  tng trng kinh t ca quc gia, mc  n nh chính tr, 
- XHTD các công c u  nh: trái phiu công ty, trái phiu chính ph và
các loi trái phiu, kì phiu ngân hàng, c phiu u ãi, c phiu thng, Vic
XHTD            c thc hin da trên m s ch tiêu nh: kh nng
thanh k, kì hn, lãi t, mnh giá, các ri ro có t gp i.
 nc ta hn nay m ch tp trung xp hng các doanh nghip và cá nhân.
Xp hng  gia và các công c u t thì chúng ta cha thc hin mà ch có
nhng t chc xp hng ln nh Moodys, S&P hay Fitch, xp hng.
1.1.3. Mục đích của xếp hạng
tín
dụng
1.1.3.1 Đối với Ngân hàng thương mại
Hot ng ca NHTM bao gm nhiu loi nghip v, nhng tu trung i
là loi hình kinh doanh tin t - tín ng c mt trung gian tài chính da trên
c s thu hút tin ca khách hàng vi trách nhim hoàn tr và s  s tin
  cho vay và thc hin các nghip vthanh toán.  duy trì k nng hoàn

tr s tin huy ng c khách hàng và bo toàn vn thì NHTM phi  thu
 c svn  cho vay c mình. Vì vy, mc ích c XHTD  vi ngân

3
hàng là:
 Hạn chế, ngăn ngừa rủi ro tín dụng
 
 thì các ngân hàng áp : 
     giám sát         
khách hàng,               

 xét 
.
 Hỗ trợ phân loại nợ và trích dự phòng rủi ro


 Xây dựng chính sách khách hàng

              

1.1.3.2 Đối với các cơ quan quản lý nhà nước
i  NHNN, qua thông tin t XHTD, NHNN có th 
 mc  ri ro theo tng
, vùng kinh t ngành , tó có chính
sách tin t, tín d thích  thanh tra giám sát các t chc tín dng.
1.1.3.3 Đối với các nhà đầu
tư
và
thị trường
chứng khoán

XHTD cung cp nhng thông tin n thit cho nhà u t v tình trng ca
nhà phát hành  la ch khi u t vào m chng khoán thích
hp 
o iu kin huy  vn trên t trng chng khoán thc hin c dàng,
thun li hn.
1.1.4. Các phƣơng pháp XHTD
1.1.4.1. Phương pháp chuyên gia


4




- 
- 
- .
 Các ƣu và nhƣợc điểm của phƣơng pháp chuyên gia
 Ƣu điểm:
- Tn   kinh nghim và tri thc chuyên sâu ca các chuyên gia
trong chuyên ngành ca h.  thi, do kt  ánh giá  tp hp
t nhiu ngi nên mc  tin cy khá cao.
- Kt qu c tp hp t nhiu ngi nên nó  xem xét trên nhiu
phng din khác nhau, tránh  s phin dn, m chiu.
 Nhƣợc điểm:
- Chi phí ánh giá có t rt cao khi sg ng tham gia  và s
vòng thu thp ý kin gm nhiu n.
- Không th loi  hoàn toàn khía nh c quan trong kt qu ánh giá.
1.1.4.2. Phương pháp
thống

kê
Ph pháp thng kê là m quá trình bao g iu tra th kê, khái
quát hoá thông tin (còn  là tng hp thng kê), phân tích và d báo. ây
chính là quá trình mô hình hóa toán  các vn  cn phân tích theo m tiêu
c nghiên cu.
Mô hình thng kê km nh các gi thuyt s  các mô hình thng kê
trên   liu thc nghim. Trong quá trình XHTD, s ng các phng pháp
thng kê òi  vic a ra các gi thuyt liên quan t tiêu chun nguy c
phá sn m nng. Nhng githuyt này xem xét n nguy c phá sn ca
doanh nghp là cao, thp hn nguy c phá sn trung bình c nhng doanh
nghip có nguy c phá sn so vi nhng doanh nghp không có nguy c phá

5
sn. Nhng thông tin  nguy c phá sn c m doanh nghip u  th
hin qua b s lu thc nghim, nhng gi thuyt này có t  bác b hoc
c chp nhn m cách phù p.
1.1.5 Mô hình xếp hạng tín dụng.





 


y, các



nhân,

 c s dng nh và có
th u ch dng khi thy có nhiu sai sót ln gia xp hng vi
thc t.
1.1.6 Nguyên tắc xếp hạng tín dụng:
N  




            


6
  

 cách
khách quan,   nhìn
.
1.1.7 Các nhân tố ảnh hƣởng đến xếp hạng tín dụng:


1.1.7.1 Chuẩn mực của dữ liệu phân tích
Chun mc ca d liu phân tích ng phi phù hp vi chun mc ca
mô hình XHTD mm bo ng c chính xác, bt k mt s
khác bing nhn kt qu XHTD.
1.1.7.2 Tính chính xác, trung thực của dữ liệu
Kt qu XHTD ph thuc trc tip vào s li phân tích, nu s liu
 xp hng không chính xác s khin cho kt qu xp hng b sai lch hoàn
toàn.
1.1.7.3 Cơ sở dữ liệu phục vụ đánh giá XHTD

Mt h th v ch s hình thành và quá
trình phát tric tài chính, m tín nhiu hành 
ht sc quan trng trong vic xp hng ca các t chc tín dng.
1.1.7.4 Năng lực và trình độ của người thực hiện XHTD
nh tính là s b ng. Trong khi phân
ng ph thuc vào s liu thì  ca i thc hin
XHTD lnh tính.
1.1.8. Quy trình xếp hạng tín dụng:
Quá trình tin hành XHTD phi thc hin nhu công vc khác nhau theo
m trình t nht nh. Nhng công vc này có nhng mi liên kt và  sung
ln nhau. Trình t c bn c XHTD thng  tin hàn
 : Thu tXHTD

7
 : Phân tích thông tin
- 
 : 
- 
- xác thì 
 : 
- 
1.2 MỘT SỐ NGHIÊN CỨU VÀ KINH NGHIÊM XHTD TRÊN THẾ GIỚI
1.2.1 Mô hình điểm số tín dụng doanh nghiệp của Edward I. Altman
 



X3, X4, X5
X1 = Vốn luân chuyển/Tổng tài sản
 - 

X2 = Lợi nhuận giữ lại/ Tổng tài sản




X3 = EBIT/ Tổng tài sản



X4 = Giá thị trƣờng của vốn cổ phần/ Giá sổ sách của nợ
 
 

8




cao.


X5 = Doanh thu/ Tổng tài sản
           

        

 
gia khác nhau.
là




tin tài   
  


 Đối với doanh nghiệp đã cổ phần hoá, ngành sản xuất:
Z = 1.2X1 + 1.4X2 + 3.3X3 + 0.64X4 + 0.999X5
 N 
 N 
 N 
 Đối với doanh nghiệp chƣa cổ phần hoá, ngành sản xuất:
Z' = 0.717X1 + 0.847X2 + 3.107X3 + 0.42X4 + 0.998X5

9
 N 
 N 

 N 
 Đối với các doanh nghiệp khác:
 

Z" = 6.56X1 + 3.26X2 + 6.72X3 + 1.05X4
 N 
 N 
 N 


Z" điều chỉnh = 3.25 + Z" = 3.25 + 6.56X1 + 3.26X2 + 6.72X3 + 1.05X4
1.2.2 Hệ thống xếp hạng tín dụng của Ngân hàng trung ƣơng Pháp

              
   

 C
 Cho điểm doanh nghiệp

- 

- 
- 
 Cho điểm về quy mô hoạt động của doanh nghiệp

10
Bảng 1.1: Cho điểm về quy mô của NHTW Pháp
Điểm Quy mô (doanh số)
A c hot ng ln h bng 5 t Franc
B c hot ng t 1 tranc n 5 t Franc
C c hot ng t 500 triu Franc
D c hot ng t 200 triu Franc n 500 triu Franc
E c hot ng t 100 triu Franc n 200 triu Franc
F c hot ng t 50 triu n 100 tru Franc
G c hot ng t 10 triu Franc n 50 triu Franc
H c hot ng t 5 Tu Franc n 10 tru Franc
J c hot ng di 5 triu Franc.
N c hot ng không áng 
X
c hot ng không  bt n hoc s liu quá c (Bg cân
 tài khon ã kt thúc trên 21 tháng);

Trong trng hp n thit, vic cho im còn c b xung thêm ch s

công khai thông tin (bu t bng ch T) hoc c s thiu hay cm trthông
tin v tài khon (biu th bg c R).
im ánh giá quy mô hot ng t ng vi mc doanh s mà trên
nguyên c là cha  ánh thu, tr m s trng  nht nh.
Khi ánh giá cho im  quy mô hot ng ca các doanh nghp theo mc
hot  kinh doanh hàng nm, lnh vc hot ng c các doanh nghp
cng  quan tâm,  là doanh nghip thu khu vc sn xut hay không sn
xut, u thác hay các công ty môi gi v.v. iu này cho phép thc hin ánh giá
chính xác hn   ng loi hình ca doanh nghip.
 Cho điểm về tín dụng

 



11


               
 



                

- 

-   



- 

 


      

- 
- 

-               h

              

- 

12
- 
- 
- 

- 
công ty.



- 
- 

- 

-  
- 
- 
        
       




 Cho điểm về thanh toán

              

 



13
    





 Cho điểm các nhà lãnh đạo



NHTW.
- 


-  


thông



 Chỉ số bổ sung:


- 




-  