Irving Kaplansky 19172006

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>Irving Kaplansky, 1917-2006</b>

02/07/2006

Vừa qua, ngày 25/6/2005, nhà toán học <b>Irving Kaplansky</b> vừa ra đi ở tuổi
89.

Ơng là người đã có những sự xây dựng rất ý nghĩa đối với Đại số cũng và
các lĩnh vực khác, đồng thời là tác giả của nhiều tác phẩm quan trọng. Ông
đã từng ở trong đội tuyển của Đại học Toronto chiến thắng trong kỳ thi toán
Putnam đầu tiên của Mỹ năm 1938 và đã đoạt giải trong kỳ thi đó.

Kaplansky nhận học vị Tiến sĩ tại Đại học Havard năm 1941 dưới sự hướng
dẫn của Sauders MacLane. Ông dạy tại Đại học Chicago từ năm 1945 đến
1984 và nhận cương vị lãnh đạo từ năm 1962 đến 1967. Kaplansky còn làm
giám đốc của Viện nghiên cứu các Khoa học Toán học từ năm 1984 đến năm 1992. Ơng hoạt
động rất tích cực trong việc lãnh đạo Hội toán học Mỹ (AMS) và chăm chút đến các ấn phẩm của
Hội, ông từng giữ cương vị Chủ tịch AMS từ năm 1985 đến năm 1986.

Kaplansky từng là thành viên của Viện Khoa học quốc gia Hoa Kỳ, Viện Khoa học và Nghệ thuật
Hoa Kỳ và là thành viên danh dự của Hội tốn học London.

Các cơng trình của Kaplansky bao gồm hầu hết các lĩnh vực của Đại số. Ông đóng góp nhiều xây
dựng lớn trong Lý thuyết vành, Lý thuyết nhóm và Lý thuyết trường. Cuốn sách "Các nhóm
Abel vơ hạn" của ơng được viết vào thời điểm mà lĩnh vực này đang ít được quan tâm đến mà
giờ đây đã là một mảng rộng lớn. Nhiều quyển sách của Kaplansky đã trở thành kinh điển, chẳng
hạn: <i>Vành và trường (1972), Nhập môn Đại số vi phân (1957), Đại số Lie và các nhóm compact </i>
<i>địa phương (1971),... hay cuốn : Vành giao hoán (1970)</i>, một cuốn sách nổi tiếng.

Đóng góp cho tốn học của ơng rất phong phú; từ Lý thuyết số, thống kê, tổ hợp cho đến lĩnh
vực quan tâm chính của ơng là Đại số giao hốn. Ơng là người đưa ra lời giải bài tốn Kurosh.
Ơng được nhận giải thưởng lớn Leroy P.Steele (giờ đây gọi là giải Lifetime Archivement) vào

năm 1989 vì "Những ảnh hưởng đến tốn học nói chung và tốn học Mỹ nói riêng". Trong bài
phát biểu khi nhận giải, ông đã đưa ra lời khuyên: "Hãy dành một lượng thời gian mỗi ngày cho
việc học những cái mới khơng liên quan gì đến bài toán mà bạn đang làm việc !" Một lời khuyên
bổ ích.

</div>

<!--links-->