Tong hop dao dong

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

Trường THPT Quỳ Hợp 2 Tổ: Vật lý - CN

<b>Tiết 8 - Bài 5: TỔNG HỢP HAI DAO ĐỘNG CÙNG PHƯƠNG CÙNG TẦN SỐ. </b>PHƯƠNG PHÁP

GIẢN ĐỒ FRE-NEN
<b>I. Mục tiêu.</b>

<b>1. Kiến thức. </b>
* Nêu được.

* Cách biểu diễn một dao động điều hoà bằng một vectơ quay.

* Phương pháp giãn đồ véctơ để tổng hợp hai dao động điều hoà cùng phương cùng tần số.
* Viết được.

* Biểu thức tính biên độ và pha ban đầu của dao động tổng hợp.
<b>2. Kĩ năng.</b>

* Vẽ được giãn đồ véctơ.

* Vận dụng được phương pháp giản đồ Fre-nen để tìm phương trình của dao động tổng hợp
của hai dao động điều hoà cùng phương, cùng tần số giải bài tập tương tự như ở trong bài.

<b> 3. Thái độ.</b>

* Nhận thức được sự cần thiết của việc tổng hợp dao động trong đời sống kĩ thuật.
<b>II. Chuẩn bị.</b>

<b>1. Giáo viên.</b>

a. Các hình vẽ 5.1, 5.2 Sgk.

b. PhiÕu häc tËp. .

<b>P1.</b> Nhận xét nào sau đây về biên độ dao động tổng hợp là <b>không</b> đúng? Dao động tổng hợp của hai dao động điều
hồ cùng phơng, cùng tần số.

A. Có biên độ phụ thuộc vào biên độ của dao động hợp thành thứ nhất.
B. Có biên độ phụ thuộc vào biên độ của dao động hợp thành thứ hai.
C. Có biên độ phụ thuộc vào tần số chung của hai dao động hợp thành<b>.</b>

D.Có biên độ phụ thuộc vào độ lệch pha giữa hai dao động hợp thành.

<b>P2.</b>Hai dao động điều hoà cùng pha khi độ lệch pha giữa chúng là.
A. Δφ = 2nπ (n



Z). B. Δφ = (2n + 1)π (n



Z). C. Δφ = (2n + 1)

2


(n



Z). D. Δφ = (2n + 1)

4


(n



Z)

<b>P3.</b> Chuyển động của một vật là sự tổng hợp của hai dao động điều hoà cùng phơng, cùng tần số có biên
độ lần lợt là 8cm và 12cm. Biên độ dao động tổng hợp có thể là.

A. A = 2cm. B. A = 3cm. C. A = 5cm. D. A = 21cm.

<b>P4.</b> Chuyển động của một vật là sự tổng hợp của hai dao động điều hoà cùng phơng, cùng tần, có phơng
trình lần lợt là x1 = 3cos(100t - /3) cm và x2 = 4cos(100t + 2/3) cm. Phơng trình của dao động tổng
hợp .

A. x = 5cos (100t - /3)cm. B. x = 7cos(100t - /3)cm.
C. x = cos (100t + 2/3)cm. D. x = 3cos(100t + /6) cm.

<b>2. Học sinh.</b>

* Ơn tập kiến thức về hình chiếu của một vectơ xuống hai trục toạ độ.

<b>III. Tổ chức hoạt động dạy học.</b>

<b>Ho t ạ động 1</b> (5 phút)<b>.</b> Ki m tra ki n th c xu t phát.ể ế ứ ấ

<b>Hoạt động của học sinh</b> <b>Trợ giúp của giáo viên</b>

Hoạt động cá nhân.

* Ghi nhận nội dung câu hỏi, suy nghĩ trả lời.
* Trả lời câu hỏi.

* Ghi nhận vấn đề nghiên cứu của bài.

* Nêu các câu hỏi.

* CH1: Nêu định nghĩa dao động tắt dần? Nguyên
nhân làm dao động tắt dần?

* CH2: Nêu đặc điểm của dao động cưỡng bức? Điều

kiện để có cộng hưởng?

* Lần lượt mời hai HS trả lời.
* Nhận xét cho điểm.

* <b>Nêu vấn đề</b>: <i>Trong thực tế, nhiều khi chuyển động</i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

Trường THPT Quỳ Hợp 2 Tổ: Vật lý - CN

<i>của một vật là tổng hợp của nhiều dao động. Vì vậy,</i>
<i>vấn đề đặt ra là làm thế nào để tìm dao động thực</i>
<i>của vật?</i>

<b>Hoạt động 2</b> (8 phút). Tìm hiểu cách biểu diễn dao động điều hoà bằng véctơ quay.

<b>Hoạt động của học sinh</b> <b>Trợ giúp của giáo viên</b>

Hoạt động nhóm.

* Thảo luận trả lời câu hỏi.

* Trình bày.

* Thảo luận trả tìm phương pháp biểu diễn dao
động điều hồ.

* Trình bày.

* Ghi nhận khái niệm véctơ quay.
* Cá nhân ghi tóm tắt nội dung cơ bản.

* Thảo luận trả lời câu hỏi C1- SGK.
* Trình bày.

Chia nhóm HS.

* u cầu các nhóm HS thảo luận trả lời câu hỏi: Khi
một điểm M chuyển động trịn đều thì hình chiếu của
nó lên đường thẳng đi qua tâm quỹ đạo và nằm trong
mặt phẳng quỹ đạo chuyển động như thế nào?

* Mời một đại diện một nhóm trình bày.
* Nhận xét.

* u cầu các nhóm HS, trên cơ sở mối liên hệ giữa
chuyển động trịn đều và dao động điều hồ, hãy thảo
luận rút ra cách biểu diễn một dao động điều hồ?
* Gợi ý: Có thể dùng một véctơ quay.

* Mời đại diện một nhóm trình bày.
* Nhận xét rút ra khái niệm véctơ quay.
* Yêu cầu các nhóm HS thảo luận trả lời C1.
* Mời đại diện một nhóm trình bày.

* Nhận xét.

<b>Hoạtđộng</b> 3 (25 phút)<b>.</b> Tìm hiểu phương pháp giãn đồ Fre - Nen.

<b>Hoạt động của học sinh</b> <b>Trợ giúp của giáo viên</b>

Hoạt động nhóm.

* Ghi nhận vấn đề.

* Thảo luận giải quyết vấn đề.
* Trình bày.

* Nghiên cứu SGK, thảo luận tìm hiểu về phương
pháp giãn đồ Fre - Nen.

* Trình bày.

* Thảo luận trả lời câu hỏi và rút ra nhận xét.

Chia nhóm HS.

* <b>Nêu vấn đề</b>: <i>Giả sử cần tìm li độ x của dao động</i>
<i>tổng hợp của hai dao động điều hoà cùng phương</i>
<i>cùng tần số:</i>

x1 = A1cos(t + 1)
x2 = A2cos(t + 2)

Theo các em có những cách nào để tìm x ?

* u cầu các nhóm HS thảo luận giải quyết vấn đề.
* Mời đại diện một nhóm trình bày.

* Nhận xét, bổ sung.

* <b>Nhấn mạnh:</b> trong trường hợp A1 ≠ A2 người ta
dùng phương pháp giãn đồ Fre – Nen để tìm dao

động tổng hợp.

* u cầu các nhóm HS nghiên cứu SGK tìm hiểu về
phương pháp giãn đồ Fre - Nen.

* Mời đại diện một nhóm trình bày.
* Minh hoạ bằng hình vẽ 5.2 SGK.

* Nêu câu hỏi: Dao động tổng hợp của hai dao động
nêu trên được xác định như thế nào trên giãn đồ Fre –
Nen?

* Yêu cầu các nhóm HS thảo luận trả lời và rút ra
nhận xét.

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

Trường THPT Quỳ Hợp 2 Tổ: Vật lý - CN
* Trả lời.

* Cá nhân ghi nội dung tóm tắt.
* Thảo luậnn trả lời C2 – SGK.
* Trình bày.

* Cá nhân ghi nội dung cơ bản.
* Ghi nhận câu hỏi.

* Thảo luận trả lời.
* Trình bày.

* Ghi nhận khái niệm độ lệch pha.

* Nghiên cứu SGK, thảo luận tìm hiểu về sự phụ
thuộc của A vào độ lệch pha.

* Trình bày.

* Ghi nhận khoảng giá trị của A.
* Ghi nhận trường hợp vuông pha.
* Cá nhân ghi nội dung tóm tắt.

* Mời đại diện một nhóm trả lời.
* Nhận xét, tóm tắt kiến thức.

* u cầu các nhóm thảo luận, kết hợp hình 5.2 trả
lời C2 - SGK.

* Mời đại diện một nhóm trình bày.
* Nhận xét tóm tắt nội dung cơ bản.

* Nêu câu hỏi: Từ công thức 5.1 hãy cho biết biên độ
của dao động tổng hợp phụ thhuộc vào những yếu tố
nào?

* Yêu cầu các nhóm thảo luận trả lời.
* Mời đại diện trình bày.

* Nhận xét, thơng báo cho học sinh khái niệm độ lệch
pha của hai dao động.

* Yêu cầu các nhóm nghiên cứu SGK, thảo luận tìm
hiểu về sự phụ thuộc của biên độ dao động tổng hợp

vào độ lệch pha và những trường hợp đặc biệt.

* Mời đại diện trình bày.

* Nhận xét, rút ra khoảng giớ hạn của A, trình bày
thêm cho HS trường hợp hai dao động vng pha.
* Tóm tắt kiến thức.

<b>Hoạt động 4 </b>(7 phút). Vận dụng cũng cố.

<b>Hoạt động của học sinh</b> <b>Trợ giúp của giáo viên</b>

Hoạt động cá nhân.
* Nhận phiếu học tập.
* Hồn thành phiếu học tập.
* Trình bày.

* Ghi nhận nhiệm vụ về nhà.

* Phát phiếu học tập.

* Yêu cầu HS hoàn thành phiếu học tập.
* Mời một học sinh trình bày.

* Nhận xét bổ sung.
* Giao nhiệm vụ về nhà:

* Yêu cầu HS đọc trước bài 6.
* Làm các bài tập 5, 6 SGK – tr25.
<b>IV. Rút kinh nghiệm tiết dạy.</b>

...
...
...

</div>

<!--links-->