giao an hoa 9 ca nam chuan

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.17 MB, 157 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ Së an b×nh





Giáo viờn:

Nguyễn thị xuân

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>



Cả năm: 37 tuần x 2 tiết/tuần = 70 tiết

Học kỳ I: 19 tuần x 2 tiết/tuần = 36 tiết.
Học kỳ II: 18 tuần x 2 tiết/tuần = 34tiết.

 Tiết 1 Ôn tập Đầu năm.

Chương I: CÁC LOẠI HỢP CHẤT VÔ CƠ (19T)

 Tiết 2 Tính chất hĩa học của oxit. Khái quátvề sự phân loại oxit.

 Tiết 3, 4 Một số oxit quan trọng.

 Tiết 5 Tính chất hóa học của axit.

 Tiết 6, 7 Một số axit quan trọng.

 Tiết 8 Luyện tập: Tính chất hóa học của oxit và axit.

 Tiết 9 Thực hành: Tính chất hóa học của oxit và axit.

 Tiết 10 Kiểm tra viết.

 Tiết 11 Tính chất hóa học của bazơ.

 Tiết 12.13 Một số bazơ quan trọng

 Tiết 14.15 Tính chất hóa học của muối. Một số muối quan trọng

 Tiết 16 Phân bón hóa học.

 Tiết 17 Mối quan hệ giữa các hợp chất vô cơ.

 Tiết 18 Luyện tập chương I.

 Tiết 19 Thực hành: Tính chất hóa học của bazơ và muối.

 Tiết 20 Kiểm tra viết.

Chương II: KIM LOẠI. (9T)

 Tiết 21 Tính chất vật lý Chung của Kim loại.

 Tiết 22 Tính chất hóa học của Kim loại.

 Tiết 23 Dãy hoạt động hóa học của Kim loại.

 Tiết 24 Nhôm.

 Tiết 25 Sắt.

 Tiết 26 Hợp Kim sắt: Gang – Thép.

 Tiết 27 Ăn mòn Kim loại và bảo vệ Kim loại không bị ăn mòn.

 Tiết 28 Luyện tập chương II.

 Tiết 29 Thực hành: Tính chất hóa học của Nhơm và Sắt

Chương III: PHI KIM. SƠ LƯỢC BẢNG TUẦN HÒAN CÁC NGUYÊN TỐ

HÓA HỌC (13T)

 Tiết 30 Tính chất Chung của phi Kim.

 Tiết 31.32 Clo.

 Tiết 33 Cacbon.

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

 Tiết 35 Ôn tập học kỳ I (Bài 24).
 Tiết 36 Kiểm tra học kỳ I.

 Tiết 37 Axit Cacbonic và muối Cacbonat.

 Tiết 38 Silic – Công nghệ Silicat.

 Tiết 39.40 Sơ lược về bảng tuần hồn các ngun tố hóa học.

 Tiết 41 Luyện tập chương III.

 Tiết 42 Thực hành: Tính chất hóa học của phi kim và hợp chất của

chúng.

Chương IV: HYDROCACBON – NHIÊN LIỆU.(11T)

 Tiết 43 Khái niệm về hợp chất hữu cơ và hóa học hữu cơ.

 Tiết 44 Cấu tạo phân tử từ hợp chất hữu cơ.

 Tiết 45 Metan.

 Tiết 46 Etylen.

 Tiết 47 Axetylen

 TiÕt 48 KiÓm tra viÕt

 Tiết 49 Benzen.

 TiÕt 50 Dầu mỏ - Khí thiên nhiên.

 Tiết 51 Nhiên liệu

 Tiết 52 Luyện tập chương IV

 Tiết 53 Thự chành: Tính chất hóa học của Hydrocacbon

Chương V: DẪN XUẤT CỦA HỢP CHẤT – POLYME.(17T)

 Tiết 54 Rượu Etylic

 Tiết 55 Axitaxetic

Tiết 56 Mối quan hệ giữa Etylen – Rượu Etylic và Axitaxetic

 Tiết 57 KiÓm tra viÕt

 Tiết 58 Chất béo.

 Tiết 59 Luyện tập: Rượu Etylic – Axitaxetic và chất béo.

 Tiết 60 Thực hành: Tính chất hóa học của Rượu và Axit.

 Tiết 61 Glucozơ.

 Tiết 62 Saccarozơ.

 Tiết 63 Tinh bột và Xenlulozơ.

 Tiết 64 Protein.

 Tiết 65.66 Polime.

 Tiết 67.68 Ôn tập cuối năm.

 Tiết 69 KiĨm tra häc k× II

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

Tuần 01 Ngày soạn:

Tiết 1: Ngày dạy:

ÔN TẬP ĐẦU NĂM
I. Mục tiêu bài học.

– Giúp học sinh hệ thống lại các kiến thức đã học ở lớp 8.

– Rèn luyện các kỹ năng tính tốn. Và giải bài tập

II. Phương tiện dạy học.

GV:Hệ thống câu hỏi, bài tập.
HS: Ôn tập lại các kiến thức ở lớp 8.

III. Tiến trình hoạt động.
 Đặt vấn đề:

Ta đã làm quen với mơn hóa học năm lớp 8 và ta cũng đã biết tầm quan trọng của

mơn hóa học cũng như các ứng dụng của chúng, để tiếp tục học tốt hơn ở năm nay
chúng ta cùng nhau ôn lại kiến thức cũ nhé.

 Ho t ạ động 1: Ôn t p các khái ni m c b n và các n i dung lý thuy t c b n ậ ệ ơ ả ộ ế ơ ả

Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung

Bài1:

Nêu các khái niệm
oxit, axit, bazơ,
muối. Công thúc

chung của các hợp
chất. Qui tắc hóa trị

– Sau khi học sinh

nêu ý kiến, giáo viên
yêu cầu các em hoàn
thành bài tập 1.

– Học sinh thảo luận theo gợi ý của giáo viên:

Các kiến thức cần vận dụng:

 Qui tắc hóa trị: AxaBby

a.x b.y

 Thuộc kí hiệu các ngun tố, cơng thức các

gốc axit, hóa trị các nguyên tố và gốc.

 Muốn phân loại được các hợp chất trên, ta

phải thuộc các khái niệm oxit, axit, bazơ, muối.

– Học sinh hoàn thành bài tập 1.

– Công thúc

chung của các

hợp chất :

 Oxit: RxOy

 Axit: HxA

Bazơ:

M(OH)n

 Muối:

MnAm

 Hoạt động 2: Ơn lại các cơng thức thường dùng.

Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung

– Giáo viên yêu

cầu các nhóm học
sinh hệ thống lại
công thức thường
dùng làm bài tập.

– Giáo viên u

cầu đại diện nhóm
trình bày

– Học sinh thảo luận nhóm

– Các cơng thức thường dùng:

n
m
M
M
n
m
M

m

n   .  

4
,
22
.
4

,
22

khí V n

V

n   

– Các công thức thường dùng.

 Số mol:

M
m

n 

 Đktc: n22V,4

 Tỷ khối:

B
A
B

A M

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

29
; /

/ A kk A

B
A
B
A
M

d
M
M

d  

V
C
n
C
n
V
V
n
C M
M

M      .

%
100
% 
dd
ct
m
m
C
29
/kk A
A

M

d 

 Nồng độ:

V
n

CM 

%
100
% 
dd
ct
m
m
C

 Hoạt động 3: Ôn lại một số dạng bài tập cơ bản ở lớp 8.

Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung

Bài tập 2.

Tính thành phần phần
trăm các nguyên tố có
trong hợp chất

NH4NO3

– Giáo viên dán lên

bảng bài tập 3, và yêu
cầu học sinh làm vào
vở bài tập.

 Bài tập 3: Hợp chất

A có khối lượng mol là
142. Thành phần phần
trăm về khối lượng của
các nguyên tố trong A
là:

%Na = 32,39%

%S = 22,54% ; cịn lại
là oxi.

Hãy xác định cơng
thức của A.

Tiếp theo giáo viên
đưa ra bài tập 4, hướng
dẫn và gọi học sinh
làm.

 Bài tập 4: Hòa tan

2,8g Fe bằmg dung
dịch HCl 2M vừa đủ.

a. Tính thể tích HCl

– Học sinh chú ý.

– Học sinh trả lời: các bước tính

theo cơng thức hóa học:

+ Tính khối lượng mol.

+ Tính % các ngun tố.

– Học sinh làm bài tập 2:

3
16
4
1
2
14
3

4NO      
NH

M

80đ.v.C

%
60
%
100
80
48
%
%
5
%
100
80
4
%
%
35
%
100
80
28
%










O
H
N

– Học sinh làm bài tập 3:

Giả sử công thức của (A) là

NaxSyOz.

Ta có:
4
%
07
,
45
%
100
142
16
1
%
54
,
22
%

100
142
32
2
%
39
,
32
%
100
142
23












z
z
y
y
x
x

Vậy cơng thức của (A):

Na2SO4

Học sinh làm bài tập 4.





2HCl FeCl2 H2
Fe

mol

5
,

0 0,1mol 0,5mol 0,5mol

mol

nFe 0,05

56
28




Học sinh làm bài tập 2:

3
16
4
1
2
14
3

4NO      
NH

M

80đ.v.C

%
60
%
100
80
48
%
%
5
%
100
80

4
%
%
35
%
100
80
28
%









O
H
N
Giả sử

công thức của (A) là NaxSyOz.

Ta có:
4
%
07
,

45
%
100
142
16
1
%
54
,
22
%
100
142
32
2
%
39
,
32
%
100
142
23













z
z
y
y
x
x

Vậy cơng thức của (A):

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

cần dùng.

b. Tính thể tích khí
thốt ra (đkc).

c. Tính nồng độ
mol của dung dịch thu
được sau phản ứng
(coi thể tích dung dịch
thu được sau phản ứng
không thay đổi đáng
kể so với thể tích HCl

– Ra bài tập về nhà

(bài tập 5), nếu cịn

thời gian thì giải trên

lớp. Bài tập 5: Hòa

tan m1 gam bột Zn cần

dùng vừa đủ m2 gam

dung dịch HCl. Phản
ứng kết thúc, thu được
0,896l khí (đkc).

a. Tính m1 và m2.

b. Tính nồng độ %
của dung dịch thu
được sau phản ứng.

Theo phương trình:

nHCl 2.nFe 20,050,1mol

Thể tích dung dịch HCl:
)
(
12
,
1
4
,

22
05
,
0

05
,
0
n

mà

4
,
22

l
V

mol
n

n
V

Fe












Nồng độ của dung dịch sau
phản ứng:

M
C

l
V

V

mol
n

V
n
C

FeCl
M

HCl
FeCl

Fe
M

1
05
,
0

05
,
0

)
(
05
,
0

05
,
0
n

mà

2
2

FeCl













– Học sinh chép vào tập.

IV.Rút kinh nghiệm:

……….
...

Tuần 01 Ngày soạn:

</div>
(7)<div class='page_container' data-page=7>

Tiết 2: Bài 1 TÍNH CHẤT HÓA HỌC CỦA OXIT 
 KHÁI QUÁT VỀ SỰ PHÂN LOẠI OXIT
I. Mục tiêu bài học:

* Về kiến thức

– Học sinh biết được những tính chất hóa học của oxit bazơ, oxit axit và dẫn ra

được những phương trình hóa học tương ứng với mỗi tính chất.

– Học sinh hiểu được cơ sở để phân loại oxit axit và oxit bazơ là dựa vào tính chất

hóa học của chúng.
* Về kỹû năng

– Vận dụng được những hiểu biết về tính chất hóa học của oxit để giải các bài tập

định tính và định lượng.

* Về thái độ: giúp cho các em u thích mơn học.

II. Phương tiện dạy học

– GV: Dụng cụ thí nghiệm: giá ống nghiệm, ống nghiệm, kẹp gỗ, cốc thủy tinh, ống

hút.

– Hóa chất: CuO, CaO, H2O, dung dịch HCl, quỳ tím.

- HS: Xem bài trước.

III. Tiến trình hoạt động:
 1) Kiểm tra bài cũ

2) Vào bài: Hơm nay ta cùng nhau tìm hiểu bài đầu tiên đó là bài: Tính chất hóa
học của oxit .Khái qt về sự phân lọai oxitù.

3) Tiến trình bài giảng

 Hoạt động 1: Tìm hiểu tính chất hóa học của oxit.

Hoạt động của GV Hoạt động của học sinh Nội dung

– Giáo viên yêu cầu học sinh

nhắc lại khái niệm oxit axit và
oxit bazơ.

– Giáo viên hướng dẫn học sinh

làm các thí nghiệm sau:

 Cho vào ống nghiệm 1: bột

CuO màu đen.

 Cho vào ống nghiệm 2: mẫu

vôi sống CaO.

 Thêm vào mỗi ống nghiệm 2 –

3 ml dung dịch nước cất.

 Dùng ống hút nhỏ vài giọt chất

lỏng có trong 2 ống nghiệm trên

– Học sinh nhắc lại:

 Oxit axit: thường là oxit của

phi kim.

 Oxit bazơ: thường là oxit của

kim loại.

– Các nhóm làm thí nghiệm,

quan sát, nhận xét hiện tượng:

 Ở ống nghiệm 1: Khơng có

hiện tượng gì xảy ra. Chất
lỏng có trong ống nghiệm 1
khơng làm cho quỳ tím
chuyển màu.

 Ở ống nghiệm 2: Vơi sống

1. Tính chất của oxit
bazơ:

a. Tác dụng với H2O.

Một số oxit bazơ tác
dụng với nước tạo thành
dung dịch bazơ (kiềm).

2
2

)
(

)
(
)

(

OH
Ca

l
O
H
r

</div>
(8)<div class='page_container' data-page=8>

vào hai mẫu giấy quỳ và quan
sát.

– Giáo viên yêu cầu các nhóm

rút ra kết luận và viết phương
trình .

nhão ra, có hiện tượng tỏa
nhiệt, dung dịch thu được làm
quỳ tím chuyển thành màu
xanh.

– Kết luận:

 CuO không phản ứng với

nước.

 CaO phản ứng với nước tạo

– Lưu ý học sinh: những oxit

bazơ tác dụng với nước ở điều
kiện thường mà ta gặp ở lớp 9

là: Na2O, CaO, Ka2O, BaO… và

yêu học sinh viết phản ứng.

– Giáo viên hướng dẫn học sinh

làm thí nghiệm tiếp:

 Cho vào ống 1: bột CuO.

 Cho vào ống 2: bột CaO.

 Nhỏ 2 – 3 ml dung dịch HCl

vào cả hai ống nghiệm, lắc nhẹ,
quan sát.

– Giáo viên hướng dẫn học sinh

viết phương trình phản ứng:

 Dung dịch màu xanh lam là

màu của dung dịch đồng (II)
Clorua.

 Dung dịch trong suốt là dung

dịch Canxiclorua.

– Gọi học sinh rút ra kết luận?

– Giáo viên thông báo: bằng

thực nghiệm người ta đã chứng
minh được một số oxit bazơ:

CaO, BaO, Na2O, K2O… tác

dụng với oxit axit  muối.

– Gọi học sinh viết phương trình

phản ứng.

2)tính chất hóa học của oxit
axit

Gọi học sinh viết phương trình :

P2O5, SO2, SO3 tác dụng với

H2O.

– Từ phương trình trên em rút ra

thành dung dịch bazơ.

CaOH2O 2NaOH

 Một số oxit bazơ tác dụng

với nước tạo thành dung dịch

bazơ (kiềm).

– Học sinh chú ý và viết

phương trình phản ứng:

2
2
2
2
2
2
)
(
2
2
OH
Ba
O
H
BaO
KOH
O
H
O
K
NaOH
O
H
O

Na







– Học sinh làm thí nghiệm

nhận xét:

 Bột CuO màu đen bị hòa tan

trong dung dịch HCl tạo thành
dung dịch màu xanh lam.

 Bột CaO màu trắng bị hòa

tan trong dung dịch HCl tạo
thành dung dịch trong suốt.

– Học sinh viết phương trình

O
H
CuCl
HCl

CuO  2  2

)

(đen (dd)
màu xanh)
(dd
O
H
CaCl
HCl

CaO  2 2

)

(tráng (dd) (khôngmàu)

– Oxit bazơ tác dụng với axit 

muối + H2O.

– Học sinh viết:

BaOCO2  BaCO3

– Học sinh viết:

b. Tác dụng với axit.
Oxit bazơ tác dụng với
axit tạo thành muối và

nước.

)
(
)

( 2

2 dd H O l

CuCl
HCl
CuO




c. Tác dụng với oxit
axit.

Một số oxit bazơ tác

dụng với oxit axit 

muối.
)
(
)
(
)

(
3
2
r
CaCO
l
CO
r

BaO  

2. Tính chất hóa học của
oxit axit.

a. Tác dụng với nước:
Nhiều oxit axit tác dụng

với nước  dung dịch

axit.
)
(
2
)
(
3
)
(
4
3

2
5
2
dd
PO
H
l
O
H
r
O

</div>
(9)<div class='page_container' data-page=9>

kết luận gì?

– Giáo viên liên hệ thực tế:

Nước vơi trong để lâu ngày
trong khơng khí có hiện tượng
gì? Viết phương trình phản
ứng?

– Thơng báo: Với các oxit axit:

SO2, P2O5,… cũng có phản ứng

tương tự.

– Từ đó, em rút ra kết luận gì?

– Hỏi: oxit axit cịn có tính chất

hóa học nào khác nữa?

– Giáo viên yêu cầu học sinh so

sánh tính chất hóa học của oxit
axit và oxit bazơ?

4
2
2

3
2
2

4
3
2

2
5

2 3 2

SO

H
O
H
SO

SO
H
O
H
SO

PO
H
O

H
O
P




– Kết

luận: Nhiều oxit axit tác dụng
với nước tạo thành dung dịch
axit.

– Học sinh trả lời: trên bề mặt

xuất hiện lớp váng màu trắng,
lâu ngày lắng xuống dưới đáy.

CO2 + Ca(OH)2 →CaCO3 + H2O

– Kết luận: Oxit axit tác dụng

với dung dịch bazơ tạo thành
muối và nước.

– Trả lời: Oxit axit còn tác

dụng được với oxit bazơ tạo
thành muối.

b. Tác dụng với dung
dịch bazơ.

Oxit axit tác dụng với
dung dịch bazơ tạo
thành muối và nước.



 2

2(kk) Ca(OH)

CO

)
(
)

( 2

3 r H O l

CaCO 

c. Tác dụng với oxit

bazơ  muối.

 Hoạt động 2: Khái quát về sự phân loại oxit.

Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung

– Giới thiệu 4 loại oxit.

– Gọi học sinh cho ví dụ.

– Học sinh chú ý và ghi bài.

– Học sinh cho ví dụ.

– Oxit bazơ: Na2O, MgO

– Oxit axit: CO2, SO2...

– Oxit lưỡng tính: ZnO,

Al2O3

– Oxit trung tính: CO,

4) Củng cố:

– Làm bài tập 2: Hòa tan 8 gam MgO cần vừa đủ 200ml dung dịch HCl có nồng độ CM.

a. Viết phương trình hố học

b.Tính CM của dung dịch HCl đã dùng.

5) Dặn dò:

– Làm bài tập 1, 2, 3, 4, 5, 6, (SGK).

– Xem trước bài “Một số oxit quan trọng”

IV.Rút kinh nghiệm:

……….
...

</div>
(10)<div class='page_container' data-page=10>

Ngày dạy

Tiết 3: Baøi 2:

MỘT SỐ OXIT QUAN TRỌNG

A - CANXIOXIT

I Mục tiêu bài học:
 * Về kiến thức

– Học sinh hiểu được những tính chất hóa học của Canxioxit (CaO).
– Biết được các ứng dụng của Canxioxit.

– Biết được các phương pháp điều chế CaO trong phịng thí nghiệm và trong cơng
nghiệp.

*Về kĩ nămg:

– Rèn luyện kỹ năng viết phương trình phản ứng của CaO và khả năng làm các
bài tập hóa học.

*Về thái độ : giúp hs hứng thú với bộ mơn hóa học

II. Dụng cụ dạy học

-GV:

– Hóa chất: CaO, dung dịch HCl, H2O

– Dụng cụ: Ống nghiệm, cốc thủy tinh, đũa thủy tinh,ống hút,kẹp gỗ

– Tranh ảnh lò nung vôi trong công nghiệp và thủ công.

-HS:

– Sưu tầm tư liệu về nghề sản xuất vôi ở địa phương.

III. Tiến trình dạy học:

1. Kiểm tra bài cũ và chữa bài tập .

– Nêu các tính chất hóa học của oxit bazơ? Viết phương trình hố học.

2. Vào bài :Hôm nay chúng ta tiếp tục tìm hiểu tính chất của 1 số oxit quan trọng

như canxioxit và lưu hùynh đioxit.
3. Bài mới:

 Hoạt động 1: Tìm hiểu tính chất hóa, lý của CaO.

Yêu cầu hs biết đựợc tính chất vật lý và tính chất hóa học của CaO

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung

– Từ bài tập 1, giáo viên
khẳng định CaO là Oxit

bazơ.

– Giáo viên yêu cầu học
sinh quan sát một mẫu
CaO và nêu các tính
chất vật lý cơ bản.
– Sau đây, ta tiến hành
một số thí nghiệm

– Học sinh nghe.

– Học sinh quan sát và trả
lời:

CaO là chất rắn, màu
trắng, nóng chảy ở nhiệt độ

rất cao 25850C.

1. Tính chất vật lý.

– Là chất rắn, màu trắng, nóng
chảy ở nhiệt độ rất cao

</div>
(11)<div class='page_container' data-page=11>

chứng minh tính chất
hóa học của CaO.

 Thí nghiệm 1: Cho

mẫu nhỏ CaO vào ống

nghiệm. Nhỏ từ từ nước
vào. Quan sát và nhận
xét hiện tượng.

– Giáo viên cung cấp
thêm: phản ứng của
CaO với nước gọi là
phản ứng tôi vôi.

Ca(OH)2 tan ít trong

nước, phần tan tạo thành
dung dịch bazơ.

CaO hút ẩm mạnh nên
được dùng để làm khô
nhiều chất.

 Thí nghiệm 2: Cho

mẫu CaO vào ống
nghiệm. Nhỏ từ từ dung
dịch HCl vào. Quan sát
và nhận xét hiện tượng.
–GV: Tính chất này có
ứng dụng gì trong nơng
nghiệp? Cơng nghiệp?
– Giáo viên thơng báo:
Để CaO trong khơng khí
ở nhiệt độ thường, CaO

hấp thụ CO2 

Canxicacbonat. Yêu cầu
học sinh viết phương
trình phản ứng.

– Qua các thí nghiệm
em rút ra kết luận gì?

– Học sinh làm thí nghiệm
theo nhóm.

 Phản ứng tỏa nhiệt, sinh ra

chất rắn màu trắng, tan ít
trong nước.

CaO + H2O  Ca(OH)2

– Học sinh nghe và ghi bổ
sung.

 CaO tác dụng với dung

dịch HCl, phản ứng tỏa
nhiều nhiệt tạo thành dung

dịch CaCl2.

O
H
CaCl
HCl

CaO2  2 2

– Lợi dụng tính chất này để
khử chua đất trồng trọt; xử
lý nước thải của nhiều nhà
máy hóa chất.

– Học sinh chú ý để viết
phương trình phản ứng:

CaO(r) + CO2(k)  CaCO3(r)

– Kết luận: CaO là một oxit
bazơ.

2. Tính chất hóa học.

a. Phản ứng với H2O.

CaO(r)+H2O(l)

Ca(OH)2(r)

Ca(OH)2 tan ít trong nước,

phần tan tạo thành dung dịch
bazơ.

b. Phản ứng với axit:

CaO(r)+HCl(dd)

CaCl2(dd) + H2O(l)

c. Tác dụng với oxit axit.

CaO(r) + CO2(k) CaCO3(r)

 Hoạt động 2: Ứng dụng của CaO.

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung

– Theo em CaO có những

ứng dụng gì?

– Trả lời:

 Dùng trong công

– Dùng trong luyện kim và

</div>
(12)<div class='page_container' data-page=12>

*GV giải thích rõ , giáo

dục mơi trường cho các em

nghiệp luyện kim và làm
ngun liệu cho cơng
nghiệp hóa học. Ngồi
ra, cịn khử chua, xử lý
nước thảy, sát trùng,…

nghiệp hóa học.
– Khử chua,…

 Hoạt động 3: Sản xuất CaO.

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung

Nguyên liệu để sản xuất
canxioxit là gì?

Yêu cầu hs viết các phản

ứng hóa học xảy ra ?.
GV chốt lại kiến thức

Hs tự đọc thông tin và trả
lời .

Nguyên liệu là đá vôi ,

Chất đốt là than đá, củi,
dầu, khí tự nhiên .

C(r) +O2(k) → CO
2(k)

CaCO3(r)→CaO(r) +CO2(k)

*Nguyên liệu : đá vôi
:Chất đốt là than đá củi ,
dầu , khí tự nhiên.

*Các phản ứng :
C(r)+O2→CO2

CaCO3→CaO+CO2

4) Củng cố :yêu cầu hs đọc phần ghi nhớ
Bài 1:

Viết phương trình hố học theo sơ đồ :










 


3
2
3
2
2

3 ( )

)
(
0

CaCO
NO
Ca

CaCl
OH
Ca
CaO
CaCO t

5) Dặn dò:Về nhà học bài và làm bài tập 2, 4

Và xem phần còn lại của bài .

……….
...

</div>
(13)<div class='page_container' data-page=13>

Ngay day

Tiet 3

B

aøi 2:

MỘT SỐ OXIT QUAN TRỌNG(tt)

B -

LƯU HUỲNH ĐIOXIT

I.Mục tiêu bài học:

*Về kiến thức

– Học sinh biết được các tính chất của SO2.

– Biết được các ứng dụng của SO2 và phương pháp điều chế SO2 trong phịng thí

nghiệm và trong công nghiệp

* Về kĩ năng:.

– Rèn luyện khả năng viết phương trình phản ứng và kỹ năng làm các bài tập tính
tóan theo phương trình hóa học

*Về thái độ : giúp hs hứng thú trong học tập.

II. Phương tiện dạy học:

III. Tiến trình bài giảng

1) Kiểm tra bài cũ :

Hãy nêu tính chất hóa học của canxioxit ?ứng dụng?cách sản xuất canxioxit?

2) Bài mới:

 Hoạt động 1: Tính chất của SO2.

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung

– Giáo viên giới thiệu tính chất vật

lý của SO2.

– Giáo viên giới thiệu: SO2 có tính

chất hóa học của oxit axit. Yêu
cầu học sinh nhắc lại tính chất và
viết phương trình phản ứng.

– Gọi học sinh đọc sản phẩm tạo
thành.

– Giáo viên giới thiệu: SO2 là chất

gây ô nhiễm không khí là một
trong những nguyên nhân gây mưa
axit.

– Học sinh nghe và ghi.
– Học sinh nhắc lại và viết
phương trình phản ứng :

 Tác dụng với nước:

)
(
)

(
)

( 2 3

2 k H2O l H SO dd

SO  

 Tác dụng với dung dịch

bazơ.

)
(
)

(

)
(
)
(
)
(

2
3

2 2

l
O
H
r
CaSO

dd
OH
Ca
k
SO






 Tác dụng với oxit bazơ.

3
2 BaO BaSO

SO  

– Học sinh gọi tên các sản
phẩm:

H2SO3: Axit Sunfurơ

CaSO3: Canxi Sunfuric

BaSO3: Bari Sunfic.

– Học sinh biết.

1. Tính chất vật lý: là
chất khí khơng màu,
mùi hắc, độc, nặng
hơn khơng khí.

2. Tính chất hóa học:

a. Tác dụng với H2O.

SO2 + H2O 

H2SO3.

AxitSunfurơ
b. Tác dụng với dung
dịch bazơ

SO2 + Ca(OH)2

CaSO3 + H2O

CanxiSunfit
c. Tác dụng với oxit
bazơ.

SO2 + BaO 

BaSO3

</div>
(14)<div class='page_container' data-page=14>

 Hoạt động 2: Ứng dụng và điều chế SO2.

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung

– yêu cầu hs tự đọc

thông tin và cho biết ứng

dụng của SO2.

Gv chốt lại ý đúng cho
hs ghi bài

– Giáo viên giới thiệu

cách điều chế SO2 trong

phịng thí nghiệm: Muối
Sunfit + axit (dung dịch

HCl, H2SO4).

– Giáo viên hỏi: SO2 thu

bằng cách nào trong các
cách: đầy nước; đầy
khơng khí (úp hoặc ngửa
bình thu), giải thích?
– Giáo viên giới thiệu

cách điều chế SO2 trong

cơng nghiệp.

 Đốt S trong khơng khí.

 Đốt quặng Pirit sắt, gọi

học sinh viết phương
trình phản ứng?

– hs tự thu thập thông tin :

SO2 được dùng điều chế

axit H2SO4, làm chất tẩy
trắng bột gỗ,diệt nấm
móc .hs ghi bài

– Học sinh chú ý.

–Học sinh trả lời:

SO2 thu bằng cách đẩy

không khí (ngữa bình thu).

Vì SO2 nặng hơn khơng khí.

Khơng thử bằng đẩy nước

vì SO2 tác dụng được với

nước.

– Học sinh viết phương
trình phản ứng:

)
(
8
)
(
2
)

(
11
)
(
4
)
(
)
(
)
(
2
3
2
2
2
2
2
k
SO
r
O
Fe
kk
O
r
FeS
k
SO
k

O
r
S






1. Ứng dụng:

– Sản xuất H2SO4.

– Tẩy trắng bột gỗ trong công
nghiệp giấy.

– Chất diệt nấm, muối.
2. Điều chế:

a. Trong phịng thí nghiệm:
Muối Sunfit + axit (dung dịch

HCl, H2SO4).

Na2SO3 + H2SO4 

Na2SO4 + H2O+SO2.

b.Trong công nghiệp:
– Đốt S trong khơng khí:

S(r) + O2(k) SO2(k)

Đốt quặng Pirit sắt.

4FeS2 + 11O2  2Fe2O3 +

8SO2

4. Củng cố:
Bài tập:

Hồn thành sơ đồ chuyển hóa sau:










3
3
2
3
2
2
3

3
BaSO
SO
K
SO
H
SO
CaSO
CaO
CaCO

5.Dặn dò:

– Làm bài tập 2, 3, 4, 5 trang 11 (SGK).

– Xem trước bài “Tính chất hóa học của axit”.

</div>
(15)<div class='page_container' data-page=15>

Tuần 03 Ngày soạn:

Tiết 5 Ngày dạy:

Baøi 3

:

TÍNH CHẤT HĨA HỌC CỦA AXIT

I Mục tiêu bài học:
 *Về kiến thức:

– Học sinh biết được các tính chất hóa học chung của axit.

– hs viết được phương trình phản ứng của axit, kỹ năng phân biệt dung dịch axit

với dung dịch bazơ, dung dịch muối.

*Về kỹû năng :

– Tiếp tục rèn luyện kỹ năng làm bài tập tính theo phương trình phản ứng hóa
học.

* Về thái độ : GD cho hs ý thức trong việc giữ gìn và can thận với hóa chất nhưng

đồng thời say mê với nghiên cứu khoa học

II. Phương tiện dạy học:

GV:

– Dụng cụ thí nghiệm: ống nghiệm, kẹp gỗ, ống hút, giá ống nghiệm.

– Hóa chất: Dung dịch HCl, H2SO4 lỗng, Zn hoặc Al, dung dịch CuSO4, dung

dịch NaOH, Fe2O3, quỳ tím.

HS:

– Ơn lại định nghĩa axit.

III. Tiến trình dạy học:

1. Kiểm tra bài cũ:

– Chứng minh rằng: SO2 là một oxit axit. Minh họa bằng phương trình phản ứng.

2. Vào bài: Hơm nay ta sẽ tìm hiểu 1 hợp chất mới là axit xem axit có những tính

chất vật lí và hóa học nào nhé!
3.Bài mới:

 Hoạt động 1: Tính chất hóa học của axit:

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung

– Giáo viên hướng dẫn các

nhóm làm thí nghiệm: Nhỏ
một giọt dung dịch HCl
vào mẫu giấy quỳ tím.
Quan sát và nêu nhận xét.

– Các nhóm làm thí nghiệm,

quan sát và nêu nhận xét:
Dung dịch axit làm quỳ tím
chuyển thành đỏ.

– Học sinh chú ý.

– Học sinh trình bày: Lần
lượt nhỏ các dung dịch cần
phân biệt vào mẫu giấy quỳ
tím.

1. Axit làm đổi màu chất
chỉ thị màu.

 Dung dịch axit làm

</div>
(16)<div class='page_container' data-page=16>

– Giáo viên: Tính chất này
giúp chúng ta nhận biết
dung dịch axit.

– Đưa ra bài tập 1: Trình
bày phương pháp hóa học
để phân biệt các dung dịch

NaCl, NaOH, H2SO4.

– Giáo viên hướng dẫn các
nhóm làm thí nghiệm: Cho
vào ống nghiệm (1) một
viên Zn; ống nghiệm (2):
mẫu dây đồng. Nhỏ 1 –
2ml dung dịch HCl vào hai
ống nghiệm. Quan sát và
nhận xét.

– Yêu cầu học sinh viết
phương trình phản ứng.
– Yêu cầu học sinh nêu kết
luận?

– Giáo viên lưu ý học sinh:

axit HNO3(đ), H2SO4(đ) tác

dụng với nhiều kim loại
nhưng khơng giải phóng

H2.

– Giáo viên hướng dẫn học
sinh làm thí nghiệm: Cho

vào (1): Cu(OH)2; ống (2):

NaOH (có phenolphtalein)
màu hồng.

Cho vào 2 ống nghiệm

dung H2SO4. Quan sát và

nhận xét và viết phương

Nếu quỳ tím  đỏ: là dung

dịch H2SO4.

Nếu quỳ tím  xanh: là dung

dịch NaOH.

Quỳ tím khơng chuyển màu
là dung dịch NaCl.

– Các nhóm làm thí nghiệm
(1) quan sát và nhận xét:
+ Ống nghiệm 1: Có bọt khí
thóat ra, viên Zn tan dần.
+ Ống nghiệm 2: Khơng có
hiện tượng gì.

– Phương trình:





2HCl ZnCl2 H2
Zn

(r) (dd) (dd) (k)
– Kết luận: Dung dịch axit tác
dụng được với nhiều kim loại
tạo thành muối và giải phóng

H2.

– Học sinh chú ý.

– Các nhóm làm thí nghiệm

quan sát và nhận xét:

+ Ống nghiệm 1: Cu(OH)2 bị

hòa tan tạo thành dung dịch
màu xanh lam.

O
H
CuSO
SO

H
OH

Cu( )2 2 4  4 2 2

(r) (dd) (dd) (l)
+ Ống nghiệm 2: Dung dịch
NaOH có pp từ màu hồng trở
về không màu.

 Đã sinh ra chất mới.

O
H
SO
Na
SO

H

NaOH 2 4 2 4 2 2

2   

(dd) (dd) (dd) (l)
– Học sinh nêu kết luận: Axit
tác dụng với bazơ tạo thành

2. Tác dụng với kim loại:
Dung dịch axit tác dụng
với nhiều kim loại tạo
thành muối và giải phóng

khí H2.





2HCl ZnCl2 H2
Zn

3. Tác dụng với bazơ:
Axit tác dụng với bazơ
tạo thành muối và nước.

4
2

)

(OH H SO

Cu  (r)

(dd)

O
H

CuSO4 2 2



(dd) (l)

4. Tác dụng với oxit bazơ:
Axit tác dụng với oxit

</div>
(17)<div class='page_container' data-page=17>

trình phản ứng.

– Gọi học sinh nêu kết
luận.

– Giáo viên giới thiệu:
Phản ứng giữa axit với
bazơ gọi là phản ứng trung

hòa.

– Yêu cầu học sinh nhắc lại
tính chất của oxit bazơ và
viết phương trình phản ứng
giữa oxit bazơ với axit.
– Giới thiệu: Ngồi ra, axit
cịn tác dụng được với
muối (sẽ học ở bài 9).

muối và nước.
– Học sinh biết.

– Học sinh nhắc lại và viết
phương trình phản ứng:

O
H
FeCl
HCl

O

Fe2 3 6  33 2 (r

) (dd) (dd) (l)

O
H
CuCl

HCl

CuO2  2 2 (r)

(dd) (dd) (l)
– Học sinh chú ý.

HCl
O

Fe2 3 6 (r)

(dd)

O
H
FeCl3 3 2



(dd) (l)

5. Tác dụng với muối.

 Hoạt động 2: Axit mạnh và axit yếu:

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung

– Giáo viên giới thiệu:

Dựa vào tính chất hóa
học, axit phân ra làm hai
loại.

– Học sinh nghe và ghi bài. Dựa vào tính chất hóa

học, axit phân ra làm hai
loại:

– Axit mạnh: HCl, HNO3,

H2SO4,…

– Axit yếu: H2SO3, H2S,

H2CO3,…

4) Củng cố :

– Trình bày tính chất hóa học của axit. Minh họa bằng phương trình phản ứng?
Viết phương trình phản ứng khi cho dung dịch HCl lần lượt tác dụng với.

a. Magiê.

b. Sắt (II) hydroxit.
c. Kẽm oxit.

d. Nhơm oxit.
5. Dặn dò:

– Làm bài tập 1, 2, 3, 4 trang 14 (SGK).
– Xem trước bài “ Một số axit quan trọng”.

</div>
(18)<div class='page_container' data-page=18>

Tuần 03 Ngày soạn:

Tiết 06: Ngày dạy:

Baøi 4 MỘT SỐ AXIT QUAN TRỌNG
I.Mục tiêu bài học:

* Về kiến thức :

– Học sinh biết được các tính chất hóa học của axit HCl, axit H2SO4(l).

– Biết được cách viết đúng các phương trình phản ứng thể hiện tính chất hóa học
chung của axit.

– Vận dụng những tính chất của axit HCl, H2SO4(l) trong việc giải các bài tập

định tính và định lượng.

* Về kỹû năng: tiếp tục rèn kỹû năng viết PTHH

II. Phương tiện dạy học:

GV:

– Dụng cụ: giá ống nghiệm, kẹp gỗ, cốc thủy tinh, đũa thủy tinh.
– Hóa chất: dung dịch.

III. Tiến trình hoạt động:

1. Kiểm tra bài cũ:

– Nêu tính chất hóa học chung của axit? Viết phương trình minh họa.

– Gọi HS2 chữa bài tập 3 trang 14 (SGK).

2. Vào bài:Chúng ta tìm hiểu xem axit có những tính chất gì?axit có vai trị gì

trong cuộc sống chúng ta ,từ đo ta sẽ ý thức được việc bảo quản axit như trhế nào cho
đúng .

3.Bài mới:

Hoạt động 1: Axit Clohiric.

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung

– Cho học sinh quan sát lọ
đựng dung dịch HCl và u
cầu cho biết các tính chất
vật lý của nó?

– Giáo viên: Axit HCl có
những tính chất hóa học
của axit mạnh.

– Hỏi: Các em nên tiến
hành thí nghiệm nào để

chứng minh điều đó?

– Học sinh quan sát và nêu:
Dung dịch HCl là chất lỏng,
không màu, dung dịch đậm
đặc có nồng độ 37%.

– Học sinh chú ý.

– Các nhóm thảo luận và nêu
ý kiến: Các thí nghiệm cần
tiến hành:

+ Dung dịch HCl tác dụng với
quỳ tím.

+ HCl tác dụng với Zn.

1. Tính chất .

Axit Clohiđric có những
tính chất hóa học của một
axit mạnh:

– Làm đổi màu quỳ tím
thành đỏ.

</div>
(19)<div class='page_container' data-page=19>

– Giáo viên hướng dẫn các
nhóm làm thí nghiệm, nêu
hiện tượng và rút ra kết

luận.

– Giáo viên yêu cầu hs tự

đọc thông tin nêu ứng
dụng của axit HCl.?
GV nhận xét và tóm lại

kiến thức cho hs ghi bài

+ HCl tác dụng với CuO.
+ HCl tác dụng với NaOH.
– Các nhóm làm thí nghiệm,
quan sát, nêu hiện tượng:
+ Quỳ tím chuyển thành đỏ.
+ Sủi bọt khí.





2HCl ZnCl2 H2

Zn

+ Tạo dung dịch xanh lam.

O
H
CuCl

HCl

CuO2  2 2

+ Mất màu hồng.

NaOH HCl NaClH2O

Kết luận: Dung dịch HCl có
đầy đủ tính chất hóa học của
một axit mạnh .

Hs nêu ứng dụng của HCl
– Học sinh nghe và ghi bài.

2.Ứng dụng:

– Điều chế muối Clorua.
– Làm sạch bề mặt kim
loại trước khi hàn.
– Tẩy gì kim loại trước
khi sơn, tráng mạ.
– Chế biến thực phẩm
dược phẩm.

Hoạt động 2: Axit Sunfuric loãng.

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung.

– Giáo viên yêu cầu học

sinh quan sát lọ đựng

H2SO4(đ) và đọc nội dung

SGK, nhận xét tính chất
vật lý của nó.

– Giáo viên hướng dẫn và
làm thí nghiệm pha loãng

H2SO4(đ), yêu cầu học

sinh nhận xét.

– Giáo viên nêu: H2SO4(l)

có đầy đủ tính chất hóa
học của axit mạnh.
– Giáo viên yêu cầu học
sinh viết lại các tính chất
và minh họa bằng phương
trình phản ứng.

– Học sinh quan sát, đọc

SGK và nhận xét: H2SO4(đ)

là chất lỏng sánh, không
màu, nặng gấp hai lần nước,
không bay hơi, tan trong

nước và tỏa rất nhiều nhiệt.
– Học sinh chú ý quan sát

và nhận xét: H2SO4(đ), dễ

tan trong nước và tỏa rất
nhiều nhiệt.

– Học sinh chú ý.
– Học sinh trình bày:

+ Quỳ tím chuyển thành đỏ.
+ Tác dụng với kim lọai:
Al, Zn, …





H2SO4 ZnSO4 H2

Zn +

1. Tính chất vật lý:

– Là chất lỏng sánh, không
màu, nặng gần gấp hai lần
nước (d = 1,83), không bay
hơi, tan dễ dàng trong nước
và tỏa rất nhiều nhiệt.

 Muốn pha lỗng H2SO4 (đ)

phải rót từ từ axit đặc vào
nước rồi khuấy đều.

2. Tính chất hóa học.
– Đổi màu chất chỉ thị.
– Tác dụng với kim loại,
bazơ, oxit bazơ, muối.





H2SO4 ZnSO4 H2
Zn

O
H
SO
Na
SO

H

NaOH 2 4  2 4 2

O
H

CuSO
SO

H

</div>
(20)<div class='page_container' data-page=20>

Tác dụng với bazơ:

O
H
SO
Na
SO

H

NaOH 2 4 2 4 2

+ Tác dụng với oxit bazơ:

O
H
CuSO
SO

H

CuO 2 4  4 2 +

Tác dụng với muối.
4) Cũng cố:

– Viết các phương trình phản ứng chứng minh rằng: HCl, H2SO4(l) có đầy đủ tính

chất hóa học của một axit

Hồn thành chuỗi phản ứng:












4
4
4
2

4
2
3
2

BaSO
ZnSO

SO
Na
SO

H
SO
SO

HCl

5. Hướng dẫn học bài ở nhà:
– Làm bài tập 1 SGK.

– Xem tiếp bài “ Một số axit quan trọng”.

……….
...

Tuần 04 Ngày soạn:

Tiết 07: Ngày dạy:

Baøi 4: MỘT SỐ AXIT QUAN TRỌNG

I. Mục tiêu bài học:

*Về kiến thức :Học sinh biết được:

– H2SO4 đặc có những tính chất hóa học riêng: Tính oxi hóa, tính háo nước và dẫn

ra được những phương trình phản ứng minh họa.

– Biết cách nhận biết H2SO4 và các muối Sunfat.

– Những ứng dụng quan trọng của axit này trong sản xuất, đời sống.

– Các nguyên liệu và công đoạn sản xuất H2SO4 trong công nghiệp.

* Về kỹ năng:

– Rèn luyện kỹ năng viết phương trình phản ứng, kỹ năng phân biệt các lọ hóa
chất mất nhãn, kỹ năng làm bài tập định lượng của bộ môn.

* Về thái độ : Giáo dục lịng yêu thích mơn học

II. Phương tiện dạy học:

GV– Dụng cụ thí nghiệm: Giá ống nghiệm; ống nghiệm, kẹp gỗ, đèn cồn, ống hút.

– Hóa chất: Dung dịch H2SO4 (đ) và loãng, Cu, dung dịch BaCl2, Na2SO4, HCl,

NaCl, NaOH.

</div>
(21)<div class='page_container' data-page=21>

III. Tiến trình hoạt động:

1. Kiểm tra bài cũ:

– Học sinh 1: Trình bày tính chất hóa học của HCl. Viết phản ứng minh họa.

– Học sinh 2: Trình bày tính chất hóa học của H2SO4. Viết phản ứng minh họa.

2. Vào bài: Hôm nay chúng ta tiếp tục tìm hiểu về tính chất, ứng dụng cũng như

cách sản xuất axit
3. Bài mới:

Hoạt động 1: Tính chất hóa học của H2SO4(đ).

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung

– Giáo viên làm thí
nghiệm về tính chất đặc

biệt của H2SO4 đ:

 Lấy 2 ống nghiệm, cho

vào mỗi ống một ít lá
đồng.

 Cho vào ống 1: 1ml

dung dịch H2SO4(l).

 Cho vào ống 2: H2SO4

đặc.

 Đun nhẹ cả hai ống

nghiệm. Gọi học sinh nêu
hiện tượng và rút ra nhận
xét.

– Gọi học sinh viết
phương trình phản ứng.

– Giáo viên nêu: H2SO4

đặc cịn tác dụng với

nhiều kim loại khác 

muối Sunfat, không giải

phóng khí H2.

– Giáo viên làm thí
nghiệm: Cho vào cốc
thủy tinh một ít đường.

Rồi cho H2SO4 (đ) vào.

Quan sát và nhận xét hiện
tượng.

– Giáo viên hướng dẫn

– Học sinh quan sát và nhận
xét hiện tượng: Ở ống 1

khơng có hiện tượng gì,

chứng tỏ H2SO4 lỗng khơng

tác dụng với Cu.

Ống nghiệm 2: Có khí mùi

hắc thốt ra (SO2); dung dịch

có màu xanh lam (CuSO4).

 H2SO4 đặc nóng tác dụng

với Cu sinh ra SO2 và dung

dịch CuSO4.

– Phản ứng:

Cu(r) + 2H2SO4(đnóng) 

CuSO4(dd)+2H2O+ SO2(k).

–Học sinh chú ý và ghi bài.

– Học sinh quan sát và nhận
xét hiện tượng:

Màu trắng của đường

chuyển dần sang màu vàng,
nâu, đen (tạo thành lớp xốp
màu đen, bị bọt khí đẩy lên
khỏi miệng cốc.

Phản ứng tỏa nhiều nhiệt.
– Học sinh giải thích: Chất

a. Tác dụng với kim loại

H2SO4 (đ) phản ứng với

nhiều kim loại tạo thành
muối Sunfat, khơng giải

phóng khí H2.

Cu(r)+H2SO4(đnóng)CuSO4(dd)

+SO2(k)+H2O(l)

b. Tính háo nước .

C
O
H

O
H

C HSOđ

12
11 2

11
22

12 2 4






 

</div>
(22)<div class='page_container' data-page=22>

học sinh giải thích hiện
tượng phản ứng.

– Giáo viên lưu ý học
sinh: phải hết sức thận

trọng khi sử sụng H2SO4.

– Giáo viên có thể hướng
dẫn học sinh viết thư bí
mật bằng dung dịch

H2SO4 lỗng. Khi đọc thì

hơ nóng hoặc dùng bàn
là.

rắn màu đen là C. Sau đó C

phản ứng với H2SO4 đặc sinh

ra SO2, CO2 gây sủi bọt trong

cốc làm C dâng lên khỏi
miệng cốc .

C
O
H
O

H

C HSOđ 11 12

2
11

12 2 4  

– Học sinh chú ý.

b) Hoạt động 2: Tìm hiểu ứng dụng của Axit Sunfuric.

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội Dung

– Giáo viên yêu cầu học
sinh quan sát H.1.12 SGK
và nêu ứng dụng của

H2SO4.

– Học sinh quan sát và nêu
ứng dụng:

 Dùng trong công nghiệp

luyện kim; chế biến dầu mỏ,
sản xuất muối, axit, nạp vào
ăc quy.

 Dùng trong sản xuất tơ sợi,

chất dẻo, giấy , phân bón,
phẩm nhuộm, chất tẩy rửa.

Ứng dụng: SGK

Hoạt động 3: Sản xuất H2SO4.

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội Dung

– Giáo viên thuyết trình về
ngun liệu và các cơng

đọan sẳn xuất H2SO4.

– Học sinh nghe và ghi bài.

 Nguyên liệu: Lưu huỳnh

hoặc Pirit sắt (FeS2).

 Các công đoạn chính:

+ Sản xuất SO2.

2 2

SO
O

S t

 



Hoặc:

2
3

2
2

2 11 2 8

4FeS  O  Fe O  SO

+ Sản xuất SO3.

</div>
(23)<div class='page_container' data-page=23>

3
,

2 2

2SO O t0V2O5 SO

+ Sản xuất H2SO4.

SO3H2O H2SO4

Hoạt động 4: Nhận biết H2SO4 và muối Sunfat.

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội Dung

– Hướng dẫn học sinh làm
thí nghiệm:

 Ống 1: dung dịch H2SO4.

 Ống 2: dung dịch

Na2SO4.

 Cho vào 2 ống nghiệm 1

giọt dung dịch BaCl2.

Quan sát, nhận xét và viết
phương trình phản ứng.

– Giáo viên nêu khái niệm
về thuốc thử.

– Cho học sinh làm bài tập:
Trình bày phương pháp
hóa học phân biệt các lọ
mất nhãn đựng các dung

dịch: K2SO4, KCl, KOH,

H2SO4.

– Học sinh làm thí nghiệm theo
nhóm:

 Hiện tượng: Mỗi ống nghiệm

đều xuất hiện kết tủa trắng.

 Phương trình:

NaCl
BaSO

BaCl
SO

Na

HCl
BaSO

BaCl
SO

H

2
2

4
2













 Kết luận: Gốc = SO4 trong

phân tử H2SO4, Na2SO4 kết hợp

với nguyên tố Ba trong phân tử

BaCl2 kết tủa trắng là BaSO4.

– Học sinh biết: BaCl2

(Ba(OH)2…) được dùng làm

thuốc thử nhận ra = SO4.

– Học sinh làm bài tập vào vỡ:

 Lần lượt nhỏ các dung dịch

trên vào mẫu giấy quỳ tím.

+ Nếu quỳ tím chuyển sang màu
xanh là dung dịch KOH.

+ Nếu quỳ tím chuyển sang đỏ là

H2SO4.

+ Không chuyển màu là các

dung dịch KCl, K2SO4.

 Nhỏ 1 – 2 giọt BaCl2 vào 2

dung dịch chưa phân biệt được.
+ Nếu thấy xuất hiện kết tủa

trắng là dung dịch K2SO4.

+ Nếu không có kết tủa là dung
dịch KCl.

 Phương trình:

KCl
BaSO

BaCl
SO

K2 4  2  4  2

Đểnhận biết axit
sulfuric và muối
sunfat ta dùng thuốc

thử laødd BaCl2 hay

Ba(NO3)2 hoặc

Ba(OH)2. phản ứng sẽ
tạo kết tủa trắng

4). Củng cố:

</div>
(24)<div class='page_container' data-page=24>

4
4

3
3

3
4
2

?
?
).

?
?
?

?
?

)
(
).

?
)
(
?

?
?
).

SO
FeS

g

CuSO
Cu

e

HCl

SO

H
d

FeCl
OH

Fe
c

SO
Al
Al

b

H
Fe

a































5. Hướng dẫn học bài ở nhà:

– Xem trước bài “Luyện tập” ( Ôn lại các nội dung đã học).
– Làm bài tập SGK.

……….

...

Tuần 04 Ngày soạn:

Tiết 08: Ngày dạy:

Baøi 5: LUYỆN TẬP

TÍNH CHẤT HĨA HỌC CỦA OXIT VÀ AXIT
I.Mục tiêu bài học:

* Về kiến thức:

– Học sinh được ơn tập lại các tính chất hóa học của oxit bazơ, oxit axit, tính chất
hóa học của axit.

* Về kỹû năng:

– Rèn luyện kỹ năng làm các bài tập định tính và định lượng.

II. Phương tiện dạy học:

GV– Bảng phụ.

HS – Ôn tập lại các tính chất hóa học của oxit, axit.

III.Tiến trình hoạt động:

1) Kiểm tra bài cũ :

2) Vào bài:Ta đã tìm hiểu xong về tính chất ,ứng dụng ,củng như cách sản xuất ,

bảo quản oxit , axit .. vậy hôm nay chúng ta cùng nhau ôn tập lại để chúng ta
hiểu rõ hơn và khắc sâu hơn nhé.

3) Bài mới:

Hoạt động 1: Ôn lại các kiến thức cần nhớ.

</div>
(25)<div class='page_container' data-page=25>

– Giáo viên treo bảng
phụ và yêu cầu học sinh
họat động nhóm hồn
thành bài tập:

– Giáo viên yêu cầu học
sinh họat động nhóm
chọn chất để viết

phương trình minh họa.

– Giáo viên yêu cầu học
sinh hoạt động nhóm
hồn thành bài tập:

– u cầu học sinh viết
các phương trình phản
ứng minh họa.

– Gọi học sinh nhắc lại
tính chất hóa học của

– Học sinh hoạt động nhóm

– Học sinh hoạt động nhóm và
viết phương trình phản ứng:

3
2
2
2
2
2
3
2
2
3
2
2
2
2
).
5
(
)
(
).
4
(
).
3

(
)
(
).
2
(
2
).
1
(
SO
H
O
H
SO
OH
Ca
O
H
CaO
CaCO
CO
CaO
O
H
CaCO
OH
Ca
CO
O

H
CaCl
HCl
CaO













– Học sinh họat động nhóm

– Học sinh viết:

O
H
NaCl
NaOH
HCl
O
H
FeCl
HCl

O
Fe
H
ZnCl
Zn
HCl
2
2
3
3
2
2
2
).
3
(
).
2
(
2
).
1
(












</div>
(26)<div class='page_container' data-page=26>

oxit, axit.

Hoạt động 2: Bài tập.

Hoạt động GV & HS Nội dung

– Giáo viên treo bài tập 1 lên
bảng:

Cho các chất sau: SO2,

CuO, Na2O, CaO, CO2,. Hãy

cho biết những chất nào tác
dụng được với:

a. Nước.

b. Axitclohydric.
c. Natrihydroxit.

– Giáo viên treo bài tập 2:
Hòa tan 1,2g Mg bằng 50ml
dung dịch HCl 3M.

a. Viết phương trình phản

ứng xảy ra.

b. Tính thể tích khí thốt ra
(đkc).

c. Tính CM của dung dịch thu

được sau phản ứng ( Coi thể
tích dung dịch sau phản ứng
bằng thể tích dung dịch HCl).

– Trước khi học sinh làm bài
tập, giáo viên yêu cầu học
sinh nhắc lại:

a) Chất tác dụng được với nước là: SO2, Na2O, CaO,

CO2.

3
2
2
2
2
2
2
2
3
2
2

2
)
(
2
CO
H
O
H
CO
OH
Ca
O
H
CaO
NaOH
O
H
O
Na
SO
H
O
H
SO










b) Những chất tác dụng được với axitclohydri là: CuO,

Na2O, CaO.

O
H
CaCl
HCl
CaO
O
H
NaCl
HCl
O
Na
O
H
CuCl
HCl
CuO
2
2
2
2
2
2
2

2
2
2










c) Những chất tác dụng được với NaOH là: SO2, CO2.

O
H
CO
Na
CO
NaOH
O
H
SO
Na
SO
NaOH
2
3
2

2
2
3
2
2
2
2






Giải:

a) Mg2HCl MgCl2 H2 

b) Số mol: Mg 0,05mol

24
2
,
1



Số mol HCl 0,0530,15mol

Theo phương trình:

)
(
12
,
1
4
,
22
05
,
0
01
,
0
05
,
0
2
2
05
,
0
2
2
2
lit
V
mol
n
n

mol
n
n
n
H
Mg
HCl
Mg
MgCl
H












c) Dung dịch sau phản ứng gồm:

MgCl2 và HCl dư.

</div>
(27)<div class='page_container' data-page=27>

 Các bước của bài tập tính

theo phương trình hóa học.

 Các cơng thức liên quan.

4.Hướng dẫn học ở nhà:

– Làm bài tập 2, 3, 4, 5 trang 21 SGK.

– Xem trước bài thực hành.

……….
...

Tuần 05 Ngày soạn:

Tiết 09: Ngày dạy:

Bài 6:THỰC HÀNH

TÍNH CHẨT HÓA HỌC CỦA OXIT VÀ AXIT
I. Mục tiêu bài học:

– Thơng qua các thí nghiệm thực hành để khắc sâu kiến thức về tính chất hóa học của
oxit, axit.

– Tiếp tục rèn luyệnn kỹ năng về thực hành hóa học, giải các bài tập thực hành hóa
học.

– Giáo dục ý thức cẩn thận, tiết kiệm trong học tập và trong thực hành hóa học.

II. Chuẩn bị:

– Dụng cụ: giá ống nghiệm, ống nghiệm, kẹp gỗ, lọ thủy tinh miệng rộng, muối sắt.

– Hóa chất: CaO, H2O, P đỏ, dung dịch HCl, dung dịch Na2SO4, dung dịch NaCl, quỳ

tím, dung dịch BaCl2.

III. Tiến trình hoạt động:

 Hoạt động 1: Tiến hành thí nghiệm.

</div>
(28)<div class='page_container' data-page=28>

– Giáo viên hướng dẫn học sinh làm thí
nghiệm 1: Cho một mẫu CaO và ống
nghiệm. Sau đó, thêm dần dần 1 – 2ml

H2O  Quan sát hiện tượng.

Thử dung dịch sau phản ứng bằng
giấy quỳ tím hoặc dung dịch

phenolphtalein màu của thuốc thử thay
đổi như thế nào? Vì sao?

Kết luận về tính chất hóa học của CaO
và viết phương trình phản ứng minh
họa.

– Học sinh làm thí nghiệm theo nhóm, quan
sát và nhận xét hiện tượng:

+ Mẫu CaO nhão ra.

+ Phản ứng tỏa nhiều nhiệt.

+ Thử dung dịch sau phản ứng bằng giấy quỳ
tím: quỳ tím chuyển thành màu xanh (dung
dịch thu được có tính bazơ).

+ Kết luận: Caxioxit có tính chất hóa học của
oxit bazơ.

+ Phương trình:

2
2 ( ) ( )

)

(r H O l Ca OH

CaO  

– Giáo viên hướng dẫn học sinh làm thí
nghiệm 2: Đốt một ít P đỏ bằng hạt đậu
xanh trong bình thủy tinh miệng rộng.

Sau khi P đỏ cháy hết, cho 3ml H2O vào

bình, đậy nút, lắc nhẹ. Quan sát.

Thử dung dịch thu được bằng quỳ tím,

nhận xét sự đổi màu quỳ tím.

Kết luận về tính chất hóa học của

P2O5. Viết các phương trình phản ứng?

– Học sinh làm thí nghiệm, quan sát và nhận
xét:

+ P đỏ cháy trong bình tạo thành những hạt
nhỏ màu trắng, tan được trong nước tạo thành
dung dịch trong suốt.

+ Nhúng mẫu quỳ tím vào dung dịch đó quỳ
tím chuyển thành màu đỏ ( dung dịch thu
được có tính chất axit).

+ Kết luận: P2O5 có tính chất hóa học của

axit.

+ Phương trình:

4
3
2

5
2

5
2
2

2
3

2
5

4 0

PO
H
O

H
O
P

O
P
O

P t




 




– Giáo viên yêu cầu học sinh tiến hành
thí nghiệm 3: Phân biệt các dung dịch

H2SO4, HCl, Na2SO4.

– Giáo viên gợi ý cách làm:

 Để phân biệt được các dung dịch trên

ta phải dựa vào sự khác nhau về tính
chất hóa học của các dung dịch đó. Em
hãy gọi tên và phân loại chúng.

 Tính chất khác nhau là gì?

 Gọi học sinh nêu cách làm.

– Học sinh trả lời.

 HCl:Axit Clohydric (Axit)

H2SO4:Axit Sunfuric (Axit)

Na2SO4:Natrisunfat (Muối)

 Tính chất giúp ta phân biệt 3 dung dịch là:

+ Dung dịch axit là quỳ tím chuyển thành
màu đỏ.

+ Nếu nhỏ BaCl2 vào HCl, H2SO4 thì chỉ có

dung dịch H2SO4 xuất hiện kết tủa trắng.

 Cách làm: Ghi số thứ tự 1, 2, 3 cho mỗi lọ

đựng dung dịch ban đầu.

</div>
(29)<div class='page_container' data-page=29>

– u cầu các nhóm làm thí nghiệm,
viết phương trình phản ứng và báo cáo
kết quả.

dựng dung dịch Na2SO4. Nếu quỳ tím đổi

sang đổ thì lọ số … và … đựng dung dịch
axit.

+ Lấy ở mỗi lọ chứa dung dịch axit 1ml dung
dịch cho vào ống nghiệm, nhỏ 1 giọt dung

dịch BaCl2 vào mỗi ống nghiệm.

Nếu trong ống nghiệm nào xuất hiện kết tủa
trắng thì lọ dung dịch ban đầu có số … là

dung dịch H2SO4. Nếu khơng có kết tủa thì lọ

ban đầu có số … là dung dịch HCl.
– Các nhóm làm thí nghiệm.

Phương trình:






 2 4 4

2 H SO 2HCl BaSO

BaCl

Kết quả:

– Lọ 1 đựng dung dịch ………..
– Lọ 2 đựng dung dịch ………..
– Lọ 3 đựng dung dịch ………..

 Hoạt động 2: Tường trình:

Tên thí nghiệm Hiện tượng quan sát Giải thích và viết phương trình.

Phản ứng
của CaO với
nước.

– Mẫu CaO nhão ra.
– Phản ứng tỏa nhiều
nhiệt.

– Thử dung dịch sau phản
ứng bằng giấy quỳ tím:
quỳ tím chuyển sang màu
xanh.

– Dung dịch thu được có tính bazơ.

2
2 ( ) ( )

)

(r H O l Ca OH

CaO  

Phản ứng của

P2O5 với nước.

– P đỏ cháy tạo thành
những hạt nhỏ màu trắng
ta được trong nước.

– Nhúng quỳ tím vào dung
dịch thu được: quỳ tím

chuyển thành màu đỏ.

– Dung dịch tạo thành có tính chất axit.

4
3
2

5
2

5
2
2

2
3

2
5

4 0

PO
H
O

H
O
P

O
P
O

P t




 



Nhận biết các
dung dịch.

– Quỳ tím chuyển thành
màu đỏ: dung dịch HCl và

dung dịch H2SO4.

– Không chuyển màu:

dung dịch Na SO .






 2 4 4

2 H SO 2HCl BaSO

</div>
(30)<div class='page_container' data-page=30>

– Cho BaCl2 vào: có kết

tủa trắng là H2SO4; không

là HCl.

 Hướng dẫn học ở nhà:

– Chuẩn bị kiểm tra 1 tiết: Ôn lại phần Oxit và Axit.

……….
...

Tuần 05 Ngày soạn:

Tiết 10: Ngày kiểm tra:

KIỂM TRA MỘT TIẾT

I. Yêu cầu:

– Kiểm tra việc nắm kiến thức về tính chất hóa học của oxit và axit.

– Vận dụng những kiến thức đó vào việc giải các bài tập định tính, định lượng.

II. Ma trận

Mức độ
nội
dung

Biết Hiểu Vận dụng Tổng

TN TL TN TL TN TL

Bài 1 1 (0.5đ) 1(1đ) 2 câu

Bài 2 1(0.5đ) 1 (1đ) 1(0.5đ) 3 câu

Bài 3 1(0.5đ) 1(0.5đ) 1(1đ) 1(2đ) 4 câu

Bài 4 1(1đ) 1(0.5đ) 1(1đ) 3 câu

Tổng 1.5đ 2đ 1 .5đ 2đ 1đ 2ñ 10đ

III. Nội dung:

I. Trắc nghiệm: (3 điểm).

Chọn câu trả lời đúng nhất trong những câu sau:

1. Những oxit tác dụng được với dung dịch H2SO4 là:

a. ,CuO, Fe2O3 c. CO2, Fe2O3

b. SO2, CO2 d. SO2, CaO

2. Những oxit tác dụng được với dung dịch NaOH là:

a. SO2, CaO c. CO2, SO2

b. CO2, Fe2O3 d. CuO, K2O

3. Những oxit tác dụng được với nước là:

a. SO2, CuO, K2O c. Fe2O3, K2O, CaO

b. CO2, CuO, Fe2O3, d. SO2. CaO, K2O,

</div>
(31)<div class='page_container' data-page=31>

1. Có 4 lọ mất nhãn đựng các dung dịch sau: HNO3, H2SO4, KCl, K2SO4. Bằng

phương pháp hóa học hãy phân biệt các dung dịch trên (2 điểm).

2. Cho 8g SO3 tác dụng được với nước thu được 250ml dung dịch axit.

a. Viết phương trình phản ứng xảy ra. (1 điểm)

b. Tính nồng độ mol của dung dịch axit thu được. (1,5 điểm)
3. Hoàn thành chuỗi phản ứng sau: (2,5 điểm)

C. Đáp án và thang điểm.

Tuần: 06 Ngày soạn:

Tiết 11: Ngày dạy:

Bài 7: TÍNH CHẤT HĨA HỌC CỦA BAZƠ

I. Mục tiêu bài học:

* Vè kiến thức :

Học sinh biết được:

– Những tính chất hóa học chung của bazơ và viết được phương trình hóa học
tương ứng cho mỗi tính chất.

– Học sinh vận dụng được những hiểu biết của mình về tính chất hóa học của
bazơ để giải thích những hiện tượng thường gặp trong đời sống sản xuất.

* Về kỹû năng:

– Học sinh vận dụng được những tính chất của bazơ để làm các bài tập định tính,
định lượng

* Về thái độ: Giáo dục lịng u thích mơn học

II. Phương tiện dạy học:

GV – Dụng cụ: giá ống nghiệm, ống nghiệm, đũa thủy tinh.

– Hóa chất: dung dịch Ca(OH)2, dung dịch NaOH, dung dịch HCl, dung dịch

H2SO4(l), dung dịch CuSO4, CaCO3 (hoặc Na2CO3), phenolphtalein, quỳ tím.

HS– Xem bài trước.

III. Tiến trình dạy học:
1. Kiểm tra bài cũ

2. Vào bài:Ta đã tìm hiểu về axit vậy bazơ thì sao nó có những tính chất gì?

tiết học hôm nay chúng ta cùng tìm hiểu nheù .

3. Bài mới:

Hoạt động 1: Tác dụng của dung dịch bazơ với chất chỉ thị màu.

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung

– Giáo viên hướng dẫn học
sinh làm thí nghiệm.

– Học sinh làm thí nghiệm
theo nhóm:

Dung dịch bazơ (kiềm) đổi
màu chất chỉ thị:

</div>
(32)<div class='page_container' data-page=32>

– Giáo viên gọi đại diện
các nhóm nêu nhận xét.

– Giáo viên yêu cầu học
sinh làm bài tập: Có 3 lọ

mất nhãn đựng dung dịch:

H2SO4, Ba(OH)2, HCl.

Bằng phương pháp hóa học
hãy phân biệt các dung
dịch nói trên.

 Nhỏ 1 giọt dung dịch

NaOH lên mẫu giấy quỳ

tím  quan sát.

 Nhỏ 1 giọt dung dịch

phenolphtalein (không
màu) vào ống nghiệm có
sẵn 1 – 2ml dung dịch
NaOH. Quan sát sự thay
đổi màu sắc.

– Học sinh nhận xét:
Dung dịch bazơ (kiềm)
đổi màu chất chỉ thị.

 Quỳ tím thành xanh.

 Phenolphtalein khơng

màu chuyển thành màu đỏ.
– Học sinh phân biệt:

+ Lấy ở mỗi lọ 1 giọt dung
dịch nhỏ vào giấy quỳ tím.

 Nếu dung dịch chuyển

sang màu xanh là dung

dịch Ba(OH)2.

 Nếu quỳ tím chuyển sang

màu đỏ là dung dịch

H2SO4, HCl.

+ Lấy dung dịch Ba(OH)2

vừa phân biệt nhỏ vào 2
ống nghiệm chứa hai dung
dịch chưa phân biệt được:

 Nếu thấy có kết tủa trắng:

dung dịch H2SO4.

 Khơng có kết tủa: dung

dịch HCl.

– Quỳ tím chuyển thành
xanh.

– Dung dịch phenolphtalein
khơng màu chuyển sang màu
đỏ.

Họat động của giáo viên Họat động của học sinh Nội dung

– Giáo viên gợi ý học sinh
nhớ lại tính chất hóa học của
oxit axit. Từ đó liên hệ tính
chất tác dụng với bazơ.

– Hỏi: Phản ứng giữa axit và
bazơ gọi là phản ứng gì?

– Học sinh nêu tính chất:

 Dung dịch bazơ (kiềm) tác

dụng với oxit axit  muối và

nước.
O
H
PO
K

O
P
KOH
O
H
CaSO
SO
OH
Ca
2
4
3
5
2
2
3
2
2
3
2
6
)
(







– Trả lời: Là phản ứng trung

– Tác dụng với oxit axit 

muối + H2O.

O
H
CO
Na
CO

NaOH 2 2 3 2

2   

– Tác dụng với axit 

muối + nước.

</div>
(33)<div class='page_container' data-page=33>

– Yêu cầu học sinh viết
phương trình phản ứng minh
họa?

hịa.

– Phương trình:

O
H

NO

Ba
HNO

OH
Ba

O
H
FeCl
HCl

OH
Fe

2
2
3
3

2
3
3

2
)
(

)
(

3
3

)
(











b) Hoạt động 2: Tác dụng của dung dịch bazơ với oxit axit và axit.

 Hoạt động 3: Bazơ không tan bị nhiệt phân hủy.

Hoạt động của GV Họat động của HS Nội dung

Giáo viên hướng dẫn
học sinh làm thí
nghiệm

Gọi đại diện nhóm nêu
hiện tượng.

Gọi một học sinh nêu
nhận xét và viết

phương trình phản
ứng.

– Học sinh làm thí nghiệm theo
nhóm:

 Trước tiên: tạo ra Cu(OH)2 bằng

cách cho dung dịch CuSO4 tác

dụng với dung dịch NaOH.

 Dùng kẹp gỗ, kẹp vào ống

nghiệm rồi đun ống nghiệm có

chứa Cu(OH)2 trên ngọn lửa đèn

cồn. Nhận xét hiện tượng (màu
sắc chất rắn trước khi đun và sau
khi đun).

– Học sinh nêu hiện tượng:

 Chất rắn ban đầu có màu xanh

lam.

 Sau khi đun: Chất rắn có màu

đen và có hơi nước tạo thành.
– Học sinh nhận xét:

Bazơ không tan bị nhiệt phân
tạo ra oxit và nước.

O
H
CuO
OH

Cu t

2
2

)

(   

(xanh) (đen)

Bazơ không tan bị nhiệt

phân hủy  oxit + H2O.

O
H
CuO
OH

Cu t

2
2

)

(   

4) Củng cố:

– Gọi học sinh nêu lại tính chất của bazơ tan và bazơ không tan.
– Đưa ra bài tập củng cố:

Cho các chất sau: Cu(OH)2, MgO, Fe(OH)3, NaOH, Ba(OH)2.

a. Gọi tên và phân loại các chất trên.

b. Trong các chất trên, chất nào tác dụng được với:

+ Dung dịch H2SO4(l).

+ Khí CO2.

+ Chất nào bị nhiệt phân hủy.

</div>
(34)<div class='page_container' data-page=34>

5) Daën doø:

– Làm bài tập SGK trang 25 (Bài 1  bài 5).

– Xem trước bài “ Một số bazơ quan trọng”.

……….
...

Tuần 06 Ngày soạn:

Tiết 12: Ngày dạy:

Baøi 8: MỘT SỐ BAZƠ QUAN TRỌNG

A/ NATRI HYDROXIT(NaOH)
I.Mục tiêu bài học:

* Về kiến thức:

– Học sinh biết các tính chất vật lý, tính chất hóa học của NaOH. Viết được các
phương trình phản ứng minh họa.

– Biết phương pháp sản xuất NaOH trong công nghiệp.

* Về kỷ năng.

– Rèn luyện kỹ năng làm các bài tập định tính và định lượng

* Về thái độ : hs thấy được vai trò và ứng dụng của bazơ trong cuộc sống chúng

II. Phương tiện dạy học:

GV: - Dụng cụ thí nghiệm: giá ống nghiệm, ống nghiệm, kẹp gỗ, đế sứ.

- Hóa chất: Dung dịch NaOH, quỳ tím, dung dịch phenolphtalein, dung dịch
HS:

III. Tiến trình hoạt động:

1. Kiểm tra bài cũ:
– HS1:

 Tính chất hóa học của bazơ tan.

 Viết phương trình phản ứng giữa NaOH với HCl, CO2.

 Phân biệt NaOH và HCl.

– HS2:

 Tính chất của bazơ khơng tan.

 Hồn thành các phương trình hố học theo sơ đồ sau:




 


HCl
OH

Fe
OH
Fe

OH
Al

t
t

3
2
3

)
(

0
0

2.Bài mới:

</div>
(35)<div class='page_container' data-page=35>

Hoạt động của GV & HS Nội dung
– Giáo viên hướng dẫn học sinh lấy 1 viên

NaOH ra để sứ và quan sát (trạng thái,
màu sắc).

– Tiếp theo hướng dẫn học sinh làm thí
nghiệm, quan sát và nhận xét.

– Gọi học sinh đọc SGK để biết thêm tính
chất NaOH.

NaOH là chất rắn, không màu.
Nhận xét:

Cho NaOH vào ống nghiệm đựng nước 

NaOH tan, sờ tay vào thấy nóng, dung dịch
tạo thành có tính nhờn.

 Hoạt động 2: Tính chất hóa học của NaOH.

Hoạt động của GV & HS Nội dung

– Giáo viên: NaOH thuộc loại hợp chất
nào? Dự đốn tính chất hóa học của nó?
– Giáo viên yêu cầu học sinh nhắc lại
tính chất của bazơ tan.

– NaOH là bazơ tan  nên có các tính chất

của bazơ tan.

NaOH có các tính chất hóa học của bazơ
tan:

 Dung dịch NaOH làm quỳ tím  xanh;

phenolphtalein từ không màu thành màu đỏ.

 Tác dụng với axit:

NaOH + HCl  NaCl + H2O

 Tác dụng với oxit axit:

2NaOH+CO2Na2CO3+H2O

 Tác dụng với dung dịch muối.

 Hoạt động 3: Ứng dụng và sản xuất NaOH

Hoạt động của GV & HS Nội dung

– Giáo viên yêu cầu học sinh đọc SGK và
cho biết ứng dụng của NaOH.

– Giáo viên giới thiệu: NaOH sản xuất
bằng phương pháp điện phân dung dịch

Ứng dụng:

 Sản xuất xà phòng, chất tẩy rửa, bột giặt.

 Sản xuất tơ nhân tạo.

 Sản xuất giấy.

 Sản xuất nhôm (làm sạch quặng nhôm

trước khi sản xuất).

</div>
(36)<div class='page_container' data-page=36>

NaCl bão hịa (có màng ngăn).

– Hướng dẫn học sinh viết phương trình

phản ứng.

Phương trình:

2
2

2 2

2NaCl H O đp NaOH Cl H
cmn








3. Củng cố:

Bài1: Hoàn thành sơ đồ phản ứng sau:

Na  Na2O  NaOH  NaCl  NaOH  Na2SO4.

NaOH  Na3PO4

Bài 2: Hãy chọn các chất sau: Zn, Zn(OH)2, NaOH, Fe(OH)3, NaCl, HCl để hoàn

chỉnh các phản ứng sau:

a. ____________ t0 Fe2O3 + H2O

b. H2SO4 + ______ Na2SO4 + H2O

c. H2SO4 + ______ ZnSO4 + H2O

d. NaOH + ______ NaCl + H2O

e. ______ + CO2 Na2CO3 + H2O

4. Hướng dẫn học ở nhà:

– Làm bài tập 1, 2, 4 trang 27 SGK.

– Xem và soạn phần “Canxihydroxit – Thang pH”.

……….
...

Tuần 07 Ngày soạn:

Tiết 13: Ngày dạy:

MỘT SỐ BAZƠ QUAN TRỌNG
 B.CANXIHYDROXIT – THANG pH
I. Mục tiêu bài học:

* Về kiến thức:

– Học sinh biết được các tính chất vật lý, tính chất hóa học quan trọng của

Ca(OH)2

– Biết ý nghĩa độ pH của dung dịch.

* Về kỹ năng.

– Tiếp tục rèn luyện kỹ năng viết các phương trình phản ứng và khả năng làm các
bài tập định lượng.

– Biết cách pha chế dung dịch Ca(OH)2.

* Về thái độ : hs thấy được vai trò và các ứng dụng trong đời sống của Ca(OH)2.

II. Phương tiện dạy học:

1. Chuẩn bị của giáo viên:

</div>
(37)<div class='page_container' data-page=37>

– Hóa chất: Vơi tơi, nước
2. Chuẩn bị của học sinh:

III. Tiến trình hoạt động:

1. Kiểm tra bài cũ:

– Nêu các tính chất hóa học của NaOH. Viết phương trình phản ứng minh họa.
– Học sinh 2 làm bài tập 2 trang 27 SGK.

2. Dạy bài mới:

 Hoạt động 1: Pha chế dung dịch Canxi hiđroxit.

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung

– Giáo viên giới thiệu: dung

dịch Ca(OH)2 có tên thường là

nước vôi trong.

– Hướng dẫn học sinh cách pha

chế dung dịch Ca(OH)2.

– Học sinh biết.

– Các nhóm tiến hành pha

chế dung dịch Ca(OH)2.

 Hịa tan Ca(OH)2 vào nước

 vơi sữa  lọc  dung dịch

Ca(OH)2

 Hoạt động 2: Tính chất hóa học.

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung

– Giáo viên yêu cầu học
sinh dự đốn tính chất hóa
học của dung dịch

Ca(OH)2 và giải thích tại

sao lại dự đốn như vậy?
– Yêu cầu học sinh nhắc
lại tính chất của bazơ tan
và viết phương trình phản
ứng.

– Học sinh lời:

Dung dịch Ca(OH)2 là

bazơ tan vì vậy có những
tính chất hóa học của bazơ
tan.

– Học sinh nhắc lại:

 Làm đổi màu chất chỉ thị.

Quỳ tím  xanh; pp  đỏ.

 Tác dụng với axit

Ca(OH)2+2HClCaCl2+2H

Tác dụng với oxit axit

 Tác dụng với dung dịch

muối. .

– Đổi màu chất chỉ thị. Quỳ

tím  xanh; dd pp  đỏ

– Tác dụng với axit.

Ca(OH)2+2HClCaCl2+2H2O

– Tác dụng với oxit axit.
– Tác dụng với muối.

 Hoạt động 3: Ứng dụng và thang pH.

</div>
(38)<div class='page_container' data-page=38>

– Ca(OH)2 có ứng dụng

gì trong đời sống.
– Giáo viên giới thiệu:
Người ta dùng thanh pH
để biểu thị độ axit hoặc
bazơ của dung dịch.

 Nếu pH = 7: trung tính.

 Nếu pH <7 : axit.

 Nếu pH > 7: bazơ.

 Yêu cầu học sinh rút ra

kết luận?

– Giáo viên giới thiệu về
giấy pH, cách so màu với
thang màu để xác định
độ pH.

– Trả lời: Ứng dụng:

 Làm vật liệu xây dựng.

 KHử độc các chất thảy công

nghiệp, diệt trùng các chất thảy
sinh hoạt và xác chết động vật.
– Học sinh chú ý.

– Kết luận: pH càng lớn, độ
bazơ của dung dịch càng lớn,
pH càng nhỏ, độ axit của dung
dịch càng lớn.

– Học sinh chú ý.

Ứng dụng:

– Làm vật liệu xây dựng,
khử chua đất trồng trọt,
khử độc,…

– Thanh pH.

 pH = 7: trung tính.

 pH <7 : axit.

 pH >7 : bazơ.

pH càng lớn tính bazơ
càng lớn, pH càng nhỏ
tính axit càng mạnh.

3. Củng cố:

1.Nêu tính chất hóa học của Ca(OH)2. Viết phương trình phản ứng minh họa.

2.Hồn thành các phản ứng sau:

a. ? + ?  Ca(OH)2

b. Ca(OH)2 + ?  Ca(NO3)2 + ?

c. CaCO3 t0 ? + ?

d. Ca(OH)2 + ?  ? + H2O

e. Ca(OH)2 + P2O5  ? + ?

……….
...

Tuần 07 Ngày soạn:

Tiết 14 Ngày dạy:

TÍNH CHẤT HĨA HỌC CỦA MUỐI
 MỘT SỐ MUỐI QUAN TRỌNG 
I.Mục tiêu bài học:

Học sinh biết:

– Các tính chất hóa học của muối.

– Khái niệm phản ứng trao đổi, điều kiện để phản ứng trao đổi thực hiện được.

– Rèn luyện các kỹ năng: tiến hành thí nghệm, viết phương trình phản ứng,

kỹ năng giải bài tập hóa học.

II. Phương tiện dạy học:

1. Chuẩn bị của giáo viên:

</div>
(39)<div class='page_container' data-page=39>

– Hóa chất: dung dịch AgNO3, dây đồng,dd H2SO4 ,dung dịch NaOH,

ddNaCl, dd H2SO4 ,dd BaCl2

2. Chuẩn bị của học sinh:

III. Tiến hoạt động:

1. Kiểm tra bài cũ:
2. Dạy bài mới:

 Hoạt động 1: Tính chất hóa học của muối.

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung

– Giáo viên hướng dẫn
học sinh làm thí nghiệm:

Ngâm một đoạn dây

đồng vào dung dịch

AgNO3. Quan sát hiện

tượng.

– Hướng dẫn học sinh
viết phương trình phản
ứng:

Đồng đẩy bạc ra khỏi

dung dịch AgNO3 và một

phần Cu bị hòa tan.
– Gọi học sinh nêu kết
luận.

– Học sinh làm thí nghiệm
theo nhóm và nêu hiện tượng:

Có kim loại màu xám bám

ngồi dây đồng.

Dung dịch ban đầu không

có màu, sau đó chuyển dần

sang màu xanh xuất hiện.

– Học sinh viết phương trình
phản ứng:

Cu+AgNO3 Cu(NO3)2 + Ag

– Kết luận: dung dịch muối

có thể tác dụng với kim loại

tạo thành muối và kim lọai 
mới.

I.

Tính chất hoá học của 
muối

1.Tác dụng với kimloại

muối mới và kim loại mới.
Cu+AgNO3 Cu(NO3)2 + Ag

– Giáo viên nêu vấn đề:
Làm thế nào phân biệt 2

dung dịch khoâng màu:

HCl, H2SO4.

–Yêu cầu HS rút ra kết
luận.

– Học sinh giải quyết bằng

cách cho tác dụng với BaCl2.

Ống nghiệm nào xuất hiện kết

tủa trắng là H2SO4, không

xuất hiện kết tủa trắng là HCl.

HCl
BaSO

BaCl
SO

H

2
4






– Kết luận: Muối có thể tác

dụng được với axit sinh ra 
muối mới và axit mới.

2.Tác dụng với axit Axit

mới và muối mới.

HCl
BaSO

BaCl
SO

H

2
4






– Giáo viên ghi các chất
phản ứng, yêu cầu học

sinh dự đốn sản phẩm

bằng cách tiến hành thí

nghiệm theo nhóm:

– Học sinh tiến hành thí

nghiệm để dự đốn.

AgNO3 + NaCl  AgCl + Na

NO3

3.Tác dụng với muối  hai

muối mới.

AgNO3 + NaCl  AgCl +

</div>
(40)<div class='page_container' data-page=40>

AgNO3 + NaCl 

– Rút ra kết luận gì từ
phản ứng?

– Kết luận: Hai dung dịch

muối có thể tác dụng với 
nhau tạo thành 2 muối mới.
– Hướng dẫn học sinh

làm thí nghiệm:

Nhỏ 1 giọt CuSO4 vào

ống nghiệm đựng dung
dịch NaOH. Quan sát
hiện tượng, viết phương
trình phản ứng.

– Rút ra kết luận gì?

– Học sinh làm thí nghiệm,
quan sát và nêu hiện tượng:
xuất hiện chất không tan màu
xanh lơ là đồng (II) hydroxit.

4
2
2
4
)
(
2
SO
Na
OH
Cu
NaOH
CuSO





– Kết luận: dung dịch muối

phản ứng với dung dịch bazơ 
sinh ra muối mới và bazơ 
mới.

4.Tác dụngvới bazơ 

muối mới + bazơ mới.

4
2
2
4
)
(
2
SO
Na
OH
Cu
NaOH
CuSO




– Giáo viên giới thiệu:
Chúng ta đã biết nhiều
muối bị nhiệt phân hủy:

KClO3, CaCO3, MgCO3.

Hãy viết phương trình
trên?

– Học sinh thảo luận và hồn
thành:
2
3
2
3
2
2
4
2
4
2
3
0
0
0
0
2
3
2

2
CO
MgO
MgCO
CO
CaO
CaCO
O
MnO
MnO
K
KMnO
O
KCl
KClO
t
t
t
t

 


 



 



 


</div>
(41)<div class='page_container' data-page=41>

Tuần 08 Ngày soạn

Tiết 15: Ngày dạy:

TÍNH CHẤT HĨA HỌC CỦA MUỐI

MỘT SỐ MUỐI QUAN TRỌNG (TT)
I. Mục tiêu dạy học:

– Học sinh biết:

 Khái niệm phản ứng trao đổi và điều kiện xảy ra phản ứng trao đổi

 Tính chất vật lý, tính chất hóa học của một số muối quan trọng như: NaCl, KNO3.

 Trạng thái tự nhiên, cách khai thác muối NaCl.

 Những ứng dụng quan trọng của NaCl và KNO3.

– Tiếp tục rèn luyện kỹ năng viết phương trình hố học và kỹ năng làm bài tập định tính.

II. Phương tiện dạy học:

1. Chuẩn bị của giáo viên:

Muối NaCl;KNO3

2. Chuẩn bị của học sinh:
Xem bài trước.

III. Tiến trình hoạt động:

1. Kiểm tra bài cũ:

– HS1: Tính chất hóa học của muối. Viết các phương trình phản ứng minh họa.
– HS2: Viết các phương trình hố học sau:

a. Pb(NO3)2 + Na2CO3

b. Pb(NO3)2 + 2KCl 

c. BaCl2 + Na2CO3

d. BaCl2 + Na2SO4

2. Dạy bài mới:

</div>
(42)<div class='page_container' data-page=42>

 Hoạt động 2: Muối Natriclorua (NaCl).

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung

– Giáo viên hỏi: Trong tự
nhiên em thấy muối ăn có
đâu?

– Giáo viên yêu cầu học
sinh đọc mục 1 SGK.

– Giáo viên yêu cầu học
sinh quan sát tranh vẽ
ruộng muối và hỏi cách
khai thác muối từ nước
biển?

– Học sinh trả lời: Trong tự
nhiên muối ăn có trong nước
biển, trong lòng đất ( mỏ
muối).

– Học sinh đọc thông tin.
– Học sinh quan sát và nêu
cách khai thác muối từ nước
biển:

Cho nước mặn bay hơi từ từ
thu được muối kết tinh.

– NaCl có nhiều trong tự
nhiên, dưới dạng hịa tan
trong nước biển và kết
tinh lại trong mỏ muối.
– Khai thác: Cho nước
mặn bay hơi, đào hầm
hoặc giếng sâu đến mỏ
muối.

– Ứng dụng:

+ Làm gia vị và bảo quản
thực phẩm .

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung

– Giáo viên giới thiệu: Các
phản ứng của muối với axit,
muối, bazơ, gọi là phản ứng

trao đổi. Phản ứng trao đổi

là gì?

– Giáo viên u cầu học sinh
hồn thành bài tập 1:

Hoàn thành phản ứng và
cho biết trong các phản ứng
đó, phản ứng nào là phản ứng
trao đổi? Vì sao?

– Trả lời: Là phản ứng hóa
học, trong đó hai hợp chất
tham gia phản ứng trao đổi
với nhau những thành phần
cấu tạo của chúng để tạo ra
những hợp chất mới.

– Học sinh hoàn thành bài tập
1:

O
H
CO
SO
Na
SO
H
CO
Na
SO
Na
OH
Cu
NaOH
CuSO
Ag
NO
Al
AgNO
Al
NaCl
BaSO
SO
Na
BaCl
2
2
4
2
4

2
3
2
4
2
2
4
3
3
3
4
4
2
2
)
(
)
(















Trong các phản ứng trên thì
phản ứng 1, 3, 4, là phản ứng
trao đổi. Vì có sự trao đổi các
thành phần cấu tạo nên hợp
chất.

1.Định nghĩa: Là
phản ứng hóa học,
trong đó 2 hợp chất
tham gia phản ứng
trao đổi với nhau
những thành phần cấu
tạo của chúng để tạo
ra hợp chất mới.

– Giáo viên yêu cầu học sinh
xem lại các phản ứng bài tập
1 và hỏi: phản ứng trao đổi
xảy ra trong điều kiện nào?
– Giải thích thêm: Phản ứng
trung hịa cũng thuộc loại
phản ứng trao đổi và luôn xảy
ra.

– Điều kiện: Sản phẩm tạo

thành có chất khơng tan ()

hoặc chất khí (bay hơi).
– Học sinh chú ý.

2.Điều kiện xảy ra 
phản ứng trao đổi:

</div>
(43)<div class='page_container' data-page=43>

– Giáo viên nêu: Muốn
khai thác NaCl từ mỏ
muối người ta làm thế
nào?

– Yêu cầu học sinh quan
sát sơ đồ và cho biết
những ứng dụng quan
trọng của NaCl.

– Giáo viên gọi học sinh
nêu ứng dụng của sản
phẩm sản xuất từ NaCl.

– Học sinh mô tả cách khai
thác: Đào hầm hoặc giếng sâu
qua các lớp đất đá đến mỏ
muối. Sau khi khai thác, được
nghiền nhỏ và tinh chế để có
muối sạch.

– Học sinh quan sát và trả lời:
+ Làm gia vị và bảo quản thực
phẩm.

+ Dùng để sản xuất: Na, Cl2,

H2, NaOH, Na2CO3,NaHCO3…

– Học sinh nêu:

+ NaOH: chế tạo xà phịng;
cơng nghiệp giấy.

+ Cl2: sản xuất chất dẻo PVC,

chất diệt trùng, trừ sâu, diệt cỏ,
sản xuất axit clohydric.

+ Sản xuất: Na, Cl2, H2,

NaOH,…

 Hoạt động 3: Muối Kalinitrat (KNO3).

Hoạt động của giao viên Hoạt động của học sinh Nội dung

– Giáo viên giới thiệu:
Muối Kalinitrat còn gọi là
diêm tiêu là chất rắn màu
trắng.

– Giáo viên giới thiệu các

tính chất của KNO3.

– Giáo viên giới thiệu ứng

dụng của KNO3.

– Học sinh biết.

– Học sinh chú ý và ghi bài:

+ Muối KNO3 tan nhiều trong

nước, bị phân hủy ở nhiệt độ

cao  KNO3 có tính chất oxi

hóa mạnh.

3 2

2 0

O
K
KNO t


 



(r) (r) (k)
– Học sinh chú ý và ghi bài:

Muối KNO3 dùng để:

+ Chế tạo thuốc nổ đen.
+ Làm phân bón.

+ Bảo quản thực phẩm trong
cơng nghiệp.

– Cịn gọi là diêm tiêu.
– Là chất rắn màu rắn màu
trắng, tan nhiều trong
nước.

– Là chất oxi hóa mạnh, bị
phân hủy ở nhiệt độ cao.

3 2

2KNO t0 K O

 


– Ứng dụng:

+ Chế tạo thuốc nổ đen.
+ Làm phân bón, chất bảo
quản thực phẩm,…

3. Củng cố:

Phát biểu khái niệm phản ứng trao đổi và nêu điều kiện xảy ra phản ứng trao đổi

Nêu các ứng dụng của các muối NaCl và KNO3

4.Dặn dò:

</div>
(44)<div class='page_container' data-page=44>

Xem trước bài : Phân bón hóc học

……….
...

Tuần 08 Ngày soạn:

Tiết 16: Ngày dạy:

PHÂN BÓN HÓA HỌC
I. Mục tiêu dạy học: Học sinh biết:

– Phân bón hóa học là gì? Vai trị của các ngun tố hóa học đối với cây trồng.

Biết công thức của một số loại phân bón hóa học thường dùng và hiểu biết một số
tính chất của các loại phân bón đó.

– Rèn luyện khả năng phân biệt các loại phân đạm, phân kali, phân lân dựa vào

tính chất hóa học. Củng cố khả năng làm bài tập theo công thức hóa học.

II. Phương tiện dạy học:

1. Chuẩn bị của giáo viên:

– Các mẫu phân bón hóa học.
2. Chuẩn bị của học sinh:

– Xem bài trước.

III. Tiến trình họat động:

1. Kiểm tra bài cũ:

– Trạng thái tự nhiên, cách khai thác và ứng dụng của NaCl.
2. Dạy bài mới.

 Hoạt động 1: Những nhu cầu của cây trồng.

Hoạt động của GV & HS Nội dung

– Giáo viên giới thiệu thành phần của

thực vật. Thực vật có thành phần chính là nước. Thành

phần cịn lại được gọi là chất khô do các

</div>
(45)<div class='page_container' data-page=45>

– Giáo viên yêu cầu học sinh đọc SGK
để biết vai trị của các ngun tố hóa
học đối với thực vật.

 Hoạt động 2: Những phân bón hóa học thường dùng.

Hoạt động của GV & HS Nội dung

– Phân bón hóa học có thể dùng ở
dạng đơn và dạng kép.

– Gọi học sinh đọc mục: Em có biết

1. Phân bón đơn: chỉ chứa một trong 3 nguyên tố
dinh dưỡng chính: N, P, K.

a. Phân đạm: Urê, NH4NO3, (NH4)2SO4.

b. Phân lân: Ca3(PO4)2, Ca(H2PO4)2.

c. Phân kali: KCl, K2SO4.

2. Phân bón kép: chứa hai hoặc cả ba nguyên tố
N, P, K.

3. Phân vi lượng: Bo, Zn, Mn, …
– Học sinh đọc.

3. Luyện tập, củng cố:

Bài1: a. Tính thành phần % về khối lượng các nguyên tố có trong đạm urê

CO(NH2)2.

%
66
,
6
%

%
67
,
46
%
100
60
28
%

%
67
,
26
%
100
60
16
%

%
20
%
100
60
12
%

60
2
2
2
14
16
12

2
2)

(

























H
N
O
C

MCO NH

b. Một loại phân đạm có tỷ lệ về khối lượng của các nguyên tố như sau:
%N=35%, %O=60%. Còn lại là %H. Xác định cơng thức hóa học.

Giải: %H=100% – (35% + 60%) = 5%

Giả sử cơng thức hóa học của lọai phân đạm là: NxOyHt.

Ta có: 2:3:4

1
5
:
16
60
:
14
35
:

:y z 

x

Vậy cơng thức hóa học của phân đạm trên là: N2O3H4 hay NH4NO3.

Bài2: Cho các phân bón sau: KCl, NH4NO3, NH4Cl, (NH4)2SO4, Ca3(PO4)2,

Ca(H2PO4)2, (NH4)2HPO4, KNO3.

</div>
(46)<div class='page_container' data-page=46>

4. Hướng dẫn học ở nhà:

– Chuẩn bị bài “ Mối quan hệ giữa các loại chất vô cơ”.

</div>
(47)<div class='page_container' data-page=47>

Tuần 09 Ngày soạn:

Tiết 17: Ngày dạy:

MỐI QUAN HỆ GIỮA CÁC LOẠI HỢP CHẤT VÔ CƠ
I. Mục tiêu bài học.

– Học sinh biết được mối quan hệ giữa các loại hợp chất vơ cơ, viết được các
phương trình phản ứng hóa học thể hiện sự chuyển hóa giữa các loại hợp chất vơ cơ
đó .

– Rèn luyện viết kỹ năng các phương trình phản ứng hóa học.

II. Phương tiện dạy học:

1. Chuẩn bị của giáo viên:

Bảng phụ vẽ sơ đồ về mối quan hệ giữa các loại hợp chất vơ cơ
2. Chuẩn bị của học sinh:

– Ơn lại các tính chất của các loại hợp chất vơ cơ.

III. Tiến trình hoạt động:

1. Kiểm tra bài cũ:

– Kể tên các loại phân bón thường dùng. Hãy viết cơng thức hóa học minh họa
các loại phân bón đó.

2. Dạy bài mới:

 Hoạt động 1: Mối quan hệ giữa các loại hợp chất vô cơ.

Hoạt động của GV & HS Nội dung

– Giáo viên treo bảng phụ:

Yêu cầu học sinh thảo luận theo các
nội dung sau:

+ Điền vào các ô trống loại hợp chất
vô cơ cho phù hợp.

+ Chọn các loại chất tác dụng để
thực hiện sơ đồ chuyển hóa trên.

Để thực hiện các dãy chuyển hóa ta thực hiện

như sau:

(1): Oxit bazơ + axit

(2): oxit axit + bazơ (oxit bazơ)
(3): oxit bazơ + nước

(4): bazơ không tan: nhiệt phân.
(5): oxit axit + nước

</div>
(48)<div class='page_container' data-page=48>

(9): axit + muối

 Hoạt động 2: Những phản ứng hóa học minh họa.

Hoạt động của GV & HS Nội dung

– Giáo viên gọi lần lượt các HS lên
bảng viết các phương trình hố học.

O
H
AlCl
O
Al
l
HC
HNO
l
AgC
HCl
AgNO
KCl
OH
Cu
KOH
CuCl
O
H
KNO
HNO
KOH
PO
H
O
H

O
P
O
H
O
Fe
OH
Fe
NaOH
O
H
O
Na
O
H
SO
Na
NaOH
SO
O
H
MgSO
SO
H
MgO
t
2
3
3
2

3
3
2
2
2
3
3
4
3
2
5
2
2
3
2
3
2
2
2
4
2
3
2
4
4
2
3
2
6
:

)
9
(
:
)
8
(
2
)
(
2
:
)
7
(
:
)
6
(
2
3
:
)
5
(
3
)
(
2
:

)
4
(
2
:
)
3
(
3
:
)
2
(
:
)
1
(
0
















 










3. Luyện tập.

Bài1:Hồn thành chuỗi phản ứng sau:

a) b)

Bài2:

Viết phương trình phản ứng cho dãy chuyển hóa sau:

3
4
2
)
5
(

3
)
4
(
3
3
)
3
(
3
)
2
(
3
2
)
1
(
3
3
)
4
(
)
3
(
4
2
)
2

(
)
1
(
2
)
(
)
(
)
(
)
(
).
).
SO
Fe
OH
Fe
NO
Fe
FeCl
O
Fe
OH
Fe
b
NaNO
NaCl
SO

Na
NaOH
O
Na
a
 

 

 

 

 

 

 

 

 


4. Hướng dẫn học ở nhà:

– Làm bài tập 1, 2, 4, trang 41 SGK.

IV.Rút kinh nghiệm:

……….
...

(1)
Fe2(SO4)3

FeCl3

Fe(OH)3

</div>
(49)<div class='page_container' data-page=49>

Tuần 09 Ngày soạn:

Tiết 18 Ngày dạy:

LUYỆN TẬP CHƯƠNG 1
 CÁC LOẠI HỢP CHẤT VÔ CƠ
I. Mục tiêu bài học:

– Học sinh được ôn tập để hiểu kỹ về tính chất của các loại hợp chất vô cơ – mối
quan hệ giữa chúng.

– Rèn luyện kỹ năng viết phương trình phản ứng, kỹ năng phân biệt các hóa chất.
– Tiếp tục rèn luyện kỹ năng làm bài tập định lượng.

II. Phương tiện dạy học:

1. Chuẩn bị của giáo viên:
– Bảng phụ

2. Chuẩn bị của học sinh:

– Ôn tập các kiến thức trong chương I.

III. Tiến trình hoạt động:

 Hoạt động 1: Kiến thức cần nhớ.

Hoạt động của GV & HS Nội dung

– Giáo viên treo bảng phụ và u cầu các nhóm hồn
thành.

– Giáo viên yêu cầu cho hai ví dụ cho mỗi loại trên.

Ví dụ:

 Oixt bazơ: Na2O, K2O.

 Oxit axit: CO2, SO2.

 Axit có oxi: H3PO4, H2SO4.

 Axit khơng có oxi: HCl,

H2S.

 Bazơ tan: NaOH, KOH.

 Bazơ không tan: Cu(OH)2,

Fe(OH)3.

 Muối axit: NaHSO4,

NaHCO3.

 Muối trung hòa: KCl,

</div>
(50)<div class='page_container' data-page=50>

–GV yêu cầu học sinh nhắc lại tính chất hóa học của
các hợp chất vơ cơ.

– Tính chất hóa học của oxit,
axit, bazơ, muối.

 Oxit bazơ: tác dụng với

H2O, oxit axit, axit.

 Axit: kim loại, bazơ, oxit

bazơ, muối.

 Bazơ: axit, oxit axit, muối

bị nhiệt phân hủy.

 Muối: axit, bazơ, muối, kim

loại, nhiệt phân hủy.

 Hoạt động 2: Luyện tập.

Hoạt động của GV & HS Nội dung

– Giáo viên đưa bài tập 1: Trình
bày phương pháp hóa học phân
biệt 5 lọ hóa chất bị mất nhãn
mà chỉ dùng quỳ tím: KOH,

HCl, H2SO4, Ba(OH)2, KCl.

– Giáo viên đưa bài tập 2: Cho

các chất Mg(OH)2, CaCO3,

K2SO4, HNO3, CuO, NaOH,

P2O5.

a. Gọi tên và phân loại các chất
trên.

b. Trong các chất trên, chất nào
tác dụng được với:

– Dung dịch HCl.

– Dung dịch Ba(OH)2.

 Lần lượt lấy ở mỗi lọ 1 giọt dung dịch nhỏ vào mẫu

giấy quỳ tím.

+ Nếu quỳ tím chuyển sang màu xanh là dung dịch

KOH, Ba(OH)2 (nhóm I).

+ Nếu quỳ tím chuyển sang màu đỏ là dung dịch HCl,

H2SO4 (nhóm II).

+ Nếu dung dịch khơng chuyển màu là dung dịch
KCl.

 Lần lượt lấy các dung dịch ở nhóm I nhỏ vào các

ống nghệm có chứa các dung dịch ở nhóm II.
+ Nếu thấy có kết tủa trắng thì chất đó ở nhóm I là

Ba(OH)2, chất ở nhóm II là H2SO4.

Chất cịn lại ở nhóm I là KOH.
Chất cịn lại ở nhóm II là HCl.
Phương trình:

O
H
BaSO

SO

H
OH

Ba( )2  2 4  4  2 2

TT Công

thức Têngọi Phân loại Tác dụng Tác dụng Tác dụng
Với

HCl
Với
Ba(OH)2

Với
BaCl2

1 Mg(OH)2 Bktan x

2 CaCO3 Mktan x x

3 K2SO4 Mtan x

4 HNO3 Axit x

</div>
(51)<div class='page_container' data-page=51>

– Dung dịch BaCl2.

Viết các phương trình phản ứng
xảy ra.

– Giáo viên đưa bài tập 3: Cho

17,76g hổn hợp CaO và Fe2O3

hịa tan hồn tịan trong 200ml
dung dịch HCl 3,3M. Tính
thành phần % các oxit trong
hỗn hợp.

6 NaOH B.tan x x

7 P2O5 O.axit

Các phương trình phản ứng.

KCl
BaSO
BaCl
SO
K
O
H
PO
Ba
OH
Ba
O
P
O
H

NO
Ba
OH
Ba
HNO
KOH
BaSO
OH
Ba
SO
K
O
H
NaCl
HCl
NaOH
O
H
CuCl
HCl
CuO
CO
O
H
CaCl
HCl
CaCO
O
H
MgCl

HCl
OH
Mg
2
3
)
(
)
(
3
2
)
(
)
(
2
2
)
(
2
2
2
2
)
(
4
2
4
2
2

2
4
3
2
5
2
2
2
3
2
3
4
2
4
2
2
2
2
2
2
2
3
2
2
2



























Bài 3:

CaO + 2HCl  CaCl2 + H2O

x mol  2x mol

Fe2O3 + 6HCl  2FeCl3 + 3H2O

y mol  6y mol

nHCl = 3,3 x 0,2 = 0,66 mol

Gọi x là số mol CaO, y  Fe2O3

Khối lượng CaO = 56x

Khối lượng Fe2O3 = 160y

Ta có:
%
1
,
81
%
%
9
,
18
%
100
76
,
17
36
,
3
%
4
,

14
09
,
0
160
36
,
3
06
,
0
56
09
,
0
06
,
0
76
,
17
160
56
06
,
0
6
2
3
2

3
2























O
Fe
CaO
g
m

g
m
mol
y
mol
x
y
x
y
x
O
Fe
CaO

 Hướng dẫn học ở nhà:

– Làm bài tập 1, 2, 3, trang 43 SGK

– Xem nội dung bài thực hành.

</div>
(52)<div class='page_container' data-page=52>

Tuần 10 Ngày soạn:

Tiết 19 Ngày dạy:

THỰC HÀNH

TÍNH CHẤT HĨA HỌC CỦA BAZƠ VÀ MUỐI
I. Mục tiêu bài học:

– Học sinh được củng cố các kiến thức đã học bằng thực nghiệm.

– Rèn luyện kỹ năng làm thí nghiệm, rèn luyện khả năng quan sát, suy đoán.

II. Phương tiện dạy học:

1. Chuẩn bị của giáo viên:

– Hóa chất: dung dịch NaOH, dung dịch FeCl3, dung dịch CuSO4, dung dịch HCl,

dung dịch BaCl2, dung dịch Na2SO4, dung dịch H2SO4, đinh sắt.

– Dụng cụ: giá ống nghiệm, ống nghiệm, ống hút, kẹp gỗ.
2. Chuẩn bị của học sinh:

– Xem trước nội dung bài thực hành.

– Ôn lại tính chất hóa học của bazơ và muối.

III. Tiến trình họat động:

1. Kiểm tra bài cũ:

– Nêu tính chất hóa học của bazơ và muối.
2. Dạy bài mới:

 Hoạt động 1: Tiến hành thí nghiệm.

Hoạt động của GV & HS Nội dung

– Hướng dẫn học sinh làm thí

nghiệm:

 Thí nghiệm 1: Nhỏ vài giọt dung

dịch NaOH vào ống nghiệm có

chứa 1ml dung dịch FeCl3, lắc nhẹ

ống nghiệm, quan sát hiện tượng.

 Thí nghiệm 2: Đồng (II) hydroxit

tác dụng với axit.

Cho một ít Cu(OH)2, vào đáy

ống nghiệm, nhỏ vài giọt dung
dịch HCl, lắc đều. Quan sát hiện
tượng.

 Thí nghiệm 3: Đồng Sunfat tác

dụng với kim loại:

Ngâm một đinh sắt nhỏ trong
ống nghiệm chứa 1ml dung dịch

CuSO4. Quan sát hiện tượng.

 Thí nghiệm 4: Bariclorua tác

– Các nhóm làm thí nghiệm:

 Thí nghiệm 1: Xuất hiện kết tủa màu nâu đỏ.

NaCl
OH

Fe
FeCl

NaOH  3  ( )3  

Kết luận: dung dịch bazơ tác dụng với dung dịch
muối sinh ra muối mới và bazơ mới.

 Thí nghiệm 2: kết tủa tan dần tạo dung dịch có

màu xanh lam.

O
H
CuCl
HCl

OH

Cu( )22  22 2

Kết luận: Bazơ tác dụng với axit sinh ra muối và

nước.

 Thí nghiệm 3: Kim loại màu đỏ bám vào đinh

sắt, dung dịch màu xanh nhạt dần.
Phương trình:

Cu
FeSO
Fe

CuSO4  4

 Thí nghiệm 4: Xuất hiện kết tủa trắng.

NaCl
BaSO

SO
Na

BaCl2 2 4  4  2

 Thí nghiệm 5: Xuất hiện kết tủa trắng.

HCl
BaSO

l
SO

H

</div>
(53)<div class='page_container' data-page=53>

dụng với axit.

Nhỏ vài giọt BaCl2 tác dụng với

dung dịch H2SO4 loãng. Quan sát.

 Hoạt động 2: Tường trình.

T
T

Tên thí nghiệm Hiện tượng quan sát Giải thích và viết phương trình

phản ứng

1 NaOH tác dụng

với muối

– Xuất hiện kết tủa màu
nâu đỏ

NaCl
OH

Fe
FeCl

NaOH 2 ( ) 6

6  3 3 

2 Cu(OH)2 tác

dụng với axit

– Kết tủa tan dần tạo
dung dịch màu xanh lam

O
H
CuCl
HCl

OH

Cu( )22  22 2

3 CuSO4 tác dụng

với kim loại

– Có lớp kim loại màu
đỏ bám vào đinh sắt,
dung dịch nhạt dần.

Cu
FeSO

Fe

CuSO4  4

4 BaCl2 tác dụng

với muối

– Xuất hiện kết tủa trắng BaCl2 Na2SO4  BaSO4 2NaCl

5 BaCl2 tác dụng

với axit

– Xuất hiện kết tủa trắng BaCl2H2SO4(l) BaSO4  2HCl

 Hướng dẫn học ở nhà:

– Ôn tập chuẩn bị kiểm tra 1 tiết.

:

……….
...

Tuần 10 Ngày soạn:

Tiết 20 Ngày dạy:

KIỂM TRA MỘT TIẾT

A. Mục tiêu:

I. Yêu cầu:

– Kiểm tra việc nắm kiến thức về tính chất hóa học của oxit và axit.

– Vận dụng những kiến thức đó vào việc giải các bài tập định tính, định lượng.

II. Ma trận

Mức độ
nội
dung

Biết Hiểu Vận dụng Tổng

TN TL TN TL TN TL

Bài 1 1 (0.5đ) 1(1đ) 2 câu

Bài 2 1(0.5đ) 1 (1đ) 1(0.5đ) 3 câu

</div>
(54)<div class='page_container' data-page=54>

Bài 4 1(1đ) 1(0.5đ) 1(1đ) 3 câu

Tổng 1.5đ 2đ 1 .5đ 2đ 1ñ 2ñ 10đ

III. Nội dung:

I/ Phần Trắc nghiệm: (4 đ) mỗi câu trả lời đúng: 0,5đ

Học sinh đọc kỹ câu hỏi và lựa chọn chữ cái ở đầu mổi ý mà em cho là đúng nhất

Caâu 1: Dãy nào sau đây gồm các chất đều phản ứng với dung dịch HCl tạo sản phẩm có

chất khí?

A. NaOH, Al, Zn B. Fe(OH)2, Fe,

MgCO3

C. CaCO3, Al2O3, K2SO3 D. K2SO3 ,CaCO3, Mg

Câu 2: Trường hợp nào sau đây có phản ứng tạo sản phẩm là dung dịch làm đỏ giấy quỳ
tím?

A. Dẫn 2,24 lít khí CO2 đktc vào 200ml dung dịch KOH 1M.
B. Trộn dung dịch chứa 0,1 mol HCl với 0,1 mol NaOH.
C. Trộn dung dịch chứa 0,1 mol H2SO4 với 0,1 mol NaOH.

D. Dẫn 0,224 lít khí HCl đktc vào dung dịch chứa 0,5 mol Na2CO3.

Câu 3: Trường hợp nào sau đây có phản ứng tạo sản phẩm là chất kết tủa màu xanh?
A. Cho thanh kim loại Al vào dung dịch HCl.

B. Cho cây đinh sắt (Fe) vào dung dịch AgNO3.
C. Cho dung dịch KOH vào dung dịch FeCl3.
D. Cho dung dịch NaOH vào dung dịch CuSO4.

Câu 4: Có các chất đựng riêng biệt trong mỗi ống nghiệm sau đây: CuSO4, CuO, CO2.
Lần lượt cho dung dịch KOH vào mỗi ống nghiệm trên. Dung dịch KOH phản

ứng với:

A. CuSO4, CuO. C. CuSO4, CO2. B. CuO, CO2. D. CuSO4,
CuO, CO2.

Câu 5: Có các chất đựng riêng biệt trong mỗi ống nghiệm sau đây: Al, Fe, CuO, FeSO4,
H2SO4. Lần lượt cho dung dịch NaOH vào mỗi ống nghiệm trên. Dung dịch NaOH phản
ứng với:

A. Al, FeSO4, H2SO4. B. Fe, FeSO4, H2SO4.

C. Al, CuO, FeSO4 D. Fe, CuO, H2SO4.

Câu 6: Cặp chất nào sau đây tác dụng với nhau tạo muối và nước?

A. Magie và axit sunfuric B. Magie oxit và axit sunfuric.
C. Magie nitrat và natri hiđroxit D. Magie clorua và natri hiđroxit.
Câu 7: Cặp chất nào sau đây tác dụng với nhau tạo thành sản phẩm khí?

A. Bari oxit và axit sunfuric.
B. Bari hiđroxit và axit sunfuric.
C. Bari cacbonat và axit sulfuric
D. Bari clorua và axit sunfuric.

</div>
(55)<div class='page_container' data-page=55>

A. Natri oxit và axit sunfuric B. Natri sunfat và dung dịch bari clorua.

C. Natri hidroxit và axit sunfuric D. Natri hidroxit và magie clorua.
II. Phần Tự luận: (6đ)

Câu 9: Có bốn dung dịch đựng trong bốn ống nghiệm riêng biệt là:

NaNO3, HCl, NaCl, NaOH. Bằng phương pháp hóa học

hãy phân biệt các dung dịch trên (1,5điểm).

Câu 10: Hồn thành chuỗi phản ứng

hóa học ở sơ đồ hóa học sau: (2điểm)

Câu 11: Hồ tan hết 4,05gam vào m(gam) dung dịch HCl 7,3%.Hãy tính

a. Thể tích khí hđrơ thu được ở điều kiện tiêu chuẩn. (0,5điểm)

b. Tính khối luợng muối tạo thành. (1điểm)

c. Khối lượng m(gam) của dd HCl đã dung. (1điểm)
Cho Biết : Al = 27; Cl = 35,5; H = 1

Tuần 11 Ngày soạn:

Ngày dạy:

Tiết 21: TÍNH CHẤT VẬT LÝ CỦA KIM LOẠI. 
TÍNH CHẤT HĨA HỌC CỦA KIM LOẠI
I. Mục tiêu bài học:

– Học sinh biết:

 Một số tính chất vật lý của kim loại như: tính dẻo, tính dẫn điện, tính dẫn nhiệt

và tính ánh kim.

 Biết thực hiện thí nghiệm đơn giản, quan sát, mơ tả hiện tượng, nhận xét và rút

ra kết luận về từng tính chất vật lý.

 Biết liên hệ tính chất vật lý, tính chất hóa học với một số ứng dụng của kim loại.

II. Phương tiện dạy học:

1. Chuẩn bị của giáo viên; Đèn cồn, dây thép, kẹp gỗ
2. Chuẩn bị của học sinh:

– Xem bài trước.

III. Tiến trình họat động:

 Hoạt động 1: Tính dẻo.

Hoạt động của GV & HS Nội dung

(1)
Fe2(SO4)3

FeCl3

Fe(OH)3

Fe2O3
(6)

(2)

(4)

</div>
(56)<div class='page_container' data-page=56>

– Giáo viên yêu cầu HS nhận xét các
hiện tượng sau:

 Dùng búa đập vào đoạn dây nhôm.

 Lấy búa đập vào than.

 Than chì vỡ vụn.

 Dây nhơm chỉ bị dát mỏng.

Giải thích:

Dây nhơm bị dát mỏng là do nhơm có tính dẻo.
Than vỡ vụn là do than khơng có tính dẻo.
– Kết luận: Kim lọai có tính dẻo.

 Hoạt động 2: Tính dẫn điện.

Hoạt động của GV & HS Nội dung

– Giáo viên yêu cầu HS quan sát hình
SGK và nêu:

 Hiện tượng.

 Trong thực tế dây dẫn làm bằng kim

loại nào?

 Các kim loại khác có dẫn điện

khơng?

– Gọi 1 học sinh nêu kết luận.
– Giáo viên bổ sung thông tin:

 Kim loại khác nhau có khả năng dẫn

điện khác. Kim loại dẫn điện tốt nhất
là Ag, sau đó đến Cu, Al, Fe,…

 Do có tính dẫn điện, một số kim loại

được dùng làm dây điện: Cu, Al.
Chú ý: Không nên sử dụng dây điện
trần hoặc vỏ bị hỏng để tránh bị điện
giật.

 Hiện tượng: đèn sáng.

 Được làm bằng kim loại: đồng, nhôm,…

 Các kim loại khác có dẫn điện nhưng khả năng

dẫn điện khác nhau.

– Kết luận: Kim loại có tính dẫn điện.

 Hoạt động 3: Ánh kim.

Hoạt động của GV & HS Nội dung

– ? Quan sát đồ trang sức bằng vàng,
bạc… ta thấy trên bề mặt có vẽ sáng
lấp lánh rất đẹp.

– Gọi học sinh nhận xét – Kim loại có tính ánh kim.

</div>
(57)<div class='page_container' data-page=57>

Hoạt động của GV & HS Nội dung

Khi đốt nóng một đầu dây thép sau
một thời gian đầu kia có hiện tượng
gì?

– Giáo viên nêu: làm thí nghiệm với
dây đồng, dây nhôm,… ta cũng thấy
hiện tượng tương tự. Gọi học sinh nêu
kết luận.

– Giáo viên bổ sung:

 Kim loại khác nhau dẫn nhiệt khác

nhau, kim loại dẫn điện tốt  dẫn nhiệt

tốt.

 Do có tính dẫn nhiệt… làm dụng cụ

nấu ăn.

Hiện tượng: Phần dây thép không tiếp xúc với
ngọn lửa cũng bị nóng lên.

Giải thích: Dây thép có tính dẫn nhiệt.
– Kết luận: Kim loại có tính dẫn nhiệt.

 Hoạt động 5: Phản ứng của kim loại với phi kim.

Hoạt động của GV & HS Nội dung

–Giáo viên yêu cầu học sinh phản ứng giữa sắt và khí
oxi.

– Giáo viên giới thiệu:

+ Nhiều kim loại khác (trừ Ag, Au, Pt) phản ứng với
oxi tạo thành oxit.

– Giáo viên u cầu học sinh viết phương trình hố
học.

– GV mơ tả thí nghiệm giữa natri và clo và u cầu
HS viét phương trình hố học

+ Ở nhiệt độ cao, kim loại phản ứng với nhiều phi kim

khác  muối.

1. Tác dụng với oxi: Hầu hết
các kim loại (trừ Ag, Au, Pt…)
phản ứng với oxi ở nhiệt độ cao
hoặc nhiệt độ thường tạo thành
oxit.

Phương trình hố học:

3Fe + 2O2 Fe3O4

2.Tác dụng với phi kim khác
Ở nhiệt độ cao, kim loại phản
ứng với phi kim khác tạo thành
muối.

2Na + Cl2  2NaCl

 Củng cố:

– Tính chất vật lý chung của kim loại?

– Ứng dụng của các tính chất đó?

 Kiểm tra,đánh giá:

Chọn những từ (cụm từ) thích hợp điền vào chổ trống trong các câu sau:
a. Kim loại vonfam đựợc dùng làm dây tóc bóng đèn điện là do có __(4)__
cao.

b. Bạc, vàng được dùng làm __(6)__ vì có ánh kim đẹp.

</div>
(58)<div class='page_container' data-page=58>

e. __(1)__ được dùng làm dụng cụ nấu bếp là do bên trong kk và dẫn nhiệt tốt.

(1): Nhôm (4): nhiệt nóng chảy

(2): bền (5): dây điện

(3): nhẹ (6): đồ trang sức.

 Hướng dẫn học ở nhà:

– Làm bài tập và xem bài “ Tính chất hóa học của kim loại”.

……….
...

Tuần 11 Ngày soạn:

Tiết 22 Ngày dạy:

TÍNH CHẤT HÓA HỌC CỦA KIM LOẠI(TT)
I. Mục tiêu bài học:

– Học sinh biết tính chất hóa học của kim loại nói chung: Tác dụng với phi kim, dung
dịch axit, với dung dịch muối.

– Rèn luyện các kỹ năng:

+ Viết phương trình hóa học.

II. Phương tiện dạy học:

1. Chuẩn bị của giáo viên:

– Dụng cụ: giá ống nghiệm; ống nghiệm; ống hút, kẹp gỗ.

– Hóa chất: Đinh sắt, dung dịch CuSO4,

2. Chuẩn bị của học sinh:
– Xem bài trước.

III. Tiến trình hoạt động:

1. Kiểm tra bài cũ:

– Nêu tính chất vật lý của kim loại? Ứng dụng của các tính chất đó.
2. Dạy bài mới:

 Hoạt động 1: Phản ứng của kim loại với dung dịch axit.

Hoạt động của GV & HS Nội dung

– Gọi sinh nhắc lại tính chất này và
viết phương trình hố học minh
họa.

– Giáo viên yêu cầu học sinh làm
Bài tập 1: Hồn thành phương trình
hóa học theo các sơ đồ phản ứng
sau:

a. Zn + S 

b. ? + ?  MgO

Một số kim loại phản ứng với dung dịch axit lỗng

tạo thành muối và giải phóng khí H2.





H2SO4 ZnSO4 H2
Zn

</div>
(59)<div class='page_container' data-page=59>

c. ? + ?  CuCl2

d. ? + HCl  FeCl2 + ?

a. Zn + S  ZnS

b. 2Mg + O2 2MgO

c. Cu + Cl2 CuCl2

d. Fe + 2HCl  FeCl2 + H2

 Hoạt động 2: Phản ứng của kim loại với dung dịch muối.

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung

– Giáo viên hướng dẫn học
sinh làm thí nghiệm và nêu
hiện tượng

– Yêu cầu học sinh rút ra kết
luận.

– Giáo viên lưu ý học sinh
ngoại trừ các kim loại Na, Ba,
Ca, K.

– Giáo viên đưa bài tập 2:
Hồn thành phương trình phản
ứng sau:

a. Al+AgNO3 ? + ?

b. ?+CuSO4FeSO4+ ?

c. Mg + ?  ? + Ag

d. Al + CuSO4 ? + ?

+ Thí nghiệm : Có kim loại
màu đỏ bám ngoài dây kẽm.
Màu xanh của dung dịch nhạt
dần. Zn tan dần.

Cu
ZnSO
CuSO

Zn 4  4

Nhận xét: Kẽm đã đẩy đồng

ra khỏi hợp chất  Zn hoạt

động hóa học mạnh hơn.
– Kết luận: Chỉ có kim loại
hoạt động hóa học mạnh hơn
mới đẩy được kim loại yếu
hơn ra khỏi dung dịch muối.
– Học sinh chú ý.

– Học sinh làm bài tập:

Cu
SO

Al
CuSO

Al
d

Ag
NO

Mg
AgNO

Mg
c

Cu
FeSO
CuSO

Fe
b

Ag
NO

Al
AgNO

Al
a

3
)

(
3

2
).

2
)
(
2

).
).

3
)
(
3

3
4
2
4

2
3
3

4
4

3
3
3























Kim loại hoạt động

mạnh hơn (trừ Na, K,
Ca, …) có thể dẩy kim
loại hoạt động hóa học
yếu hơn ra khỏi dung

dịch muối  muối mới

va fkim loại mới .

Cu
ZnSO
CuSO

Zn 4  4

 Hướng dẫn học ở nhà:

– Làm bài tập và xem bài “ Dãy hoạt động hóa học của kim loại”.

</div>
(60)<div class='page_container' data-page=60>

Tuần 12 Ngày soạn:

Tiết 23 Ngày dạy:

DÃY HOẠT ĐỘNG HÓA HỌC CỦA KIM LOẠI
I. Mục tiêu:

– Học sinh biết dãy hoạt động hóa học của kim loại và hiểu ý nghĩa của nó.
– Có các kỹ năng.

+ Biết cách tiến hành nghiên cứu một số thí nghiệm đối chứng để rút ra kim loại

hoạt động mạnh yếu và cách sắp xếp theo từng cặp. Từ đó rút ra cách sắp xếp của dãy.

+ Biết rút ra ý nghĩa của dãy từ các thí nghiệm và phản ứng đã biết.
+ Viết phương trình phản ứng chứng minh cho từng ý nghĩa.

II. Phương tiện dạy học:

1. Chuẩn bị của giáo viên:

– Dụng cụ: giá ống nghiệm, ống nghiệm, cốc thủy tinh, kẹp gỗ.

– Hóa chất: Na, đinh sắt, dây đồng, dây bạc, dung dịch CuSO4, dung dịch FeSO4,

dung dịch AgNO3, dung dịch HCl, H2O, phenolphtalein.

2. Chuẩn bị của học sinh:
– Xem bài trước.

III. Tiến trình hoạt động:

1. Kiểm tra bài cũ:

– Tính chất hóa học chung của kim loại.
– Viết phương trình phản ứng minh họa.
2. Dạy bài mới:

 Họat động 1: Dãy hoạt động hóa học của kim loại được xây dựng như thế nào.

Hoạt động của GV & HS Nội dung

– Giáo viên hướng dẫn học sinh
làm thí nghiệm 1:

+ Cho 1 chiếc đinh sắc vào ống
nghiệm 1 chứa dung dịch

CuSO4.

+ Cho dây đồng vào ống nghiệm

chứa dung dịch FeSO4.

Quan sát hiện tượng, nhận xét
và viết phương trình phản ứng.

– Gọi học sinh nêu kết luận:

+ Hiện tượng:

 Ở ống nghiệm 1: Có chất rắn màu trắng bám ngồi

đinh sắt, màu xanh của CuSO4 nhạt dần.

 Ở ống nghiệm 2: Khơng có hiện tượng gì.

+ Nhận xét:

 Ở ống nghiệm 1: Sắt đẩy đồng ra khỏi dung dịch

muối đồng.

 Ở ống nghiệm 2: Đồng không đẩy được sắt ra khỏi

dung dịch muối sắt.
+ Phương trình:

Cu
FeSO
CuSO

Fe 4  4 

– Kết luận:

Sắt hoạt động hóa học mạnh hơn đồng. Ta sắp
trước đồng.

</div>
(61)<div class='page_container' data-page=61>

làm thí nghiệm 2:

+ Cho mẫu Cu vào ống nghiệm

1 đựng dung dịch AgNO3.

+ Cho mẫu dây bạc vào ống
nghiệm 2: đựng dung dịch

CuSO4.

Quan sát hiện tượng, nhận xét
và viết phương trình phản ứng.

– Gọi học sinh nêu kết luận.

 Ống nghiệm 1: Có chất rắn màu xám bám vào dây

đồng, dumg dịch chuyển thành màu xanh.

 Ống 2: Khơng có hiện tượng gì.

+ Nhận xét:

Đồng đẩy bạc ra khỏi dung dịch muối bạc. Bạc
không đẩy được đồng ra khỏi dung dịch muối đồng.
+ Phương trình:

Ag
NO

Cu
NO

Ag

Cu ( 3)3  ( 3)22

– Kết luận:

Đồng hoạt động hóa học mạnh hơn bạc. Ta xếp
đồng đứng trước bạc.

– Giáo viên hướng dẫn học sinh

làm thí nghiệm 3:

+ Cho một chiếc đinh sắt vào
dung dịch HCl.

+ Cho lá đồng vào ống nghiệm 2
chứa dung dịch HCl.

Quan sát hiện tượng, nhận xét
và viết phương trình phản ứng .
– Gọi học sinh rút ra kết luận.
– Căn cứ vào các kết luận ở thí
nghiệm 1, 2, 3, 4 em hãy sắp
xếp các kim loại thành dãy theo
chiều giảm dần mức độ hoạt
động hóa học.

– Giáo viên nêu: Bằng nhiều thí
nghiệm khác nhau , người ta sắp
xếp các kim loại thành dãy theo
chiều giảm mức độ hóa học.

+ Hiện tượng:

(1): Có nhiều bọt khí thốt ra.
(2): Khơng có hiện tượng gì.
+ Nhận xét:

Sắt đẩy được H ra khỏi axit. Đồng không đẩy
được H ra khỏi axit.

+ Phương trình:





2HCl FeCl2 H2
Fe

– Kết luận:

Ta sếp Fe đứng trước H, Cu đứng sau H.
– Học sinh sắp xếp như sau:

Na Fe H Cu Ag

– Dãy hoạt động hoá học của kim loại:
K, Na, Mg, Al, Zn, Fe, Pb, H, Cu, Ag, Au.

– Giáo viên hướng dẫn học sinh
làm thí nghiệm 4:

+ Cho mẫu Na vào cốc nước có
thêm vài giọt dung dịch

phenolphtalein.

+ Cho đinh sắc vào cốc nước có
vài giọt phenolphtalein. Nêu

hiện tượng, nhận xét và viết
phương trình phản ứng.

– Gọi học sinh rút ra kết luận.

+ Hiện tượng:

 Ở cốc 1: Na chạy nhanh trên mặt nước, có khí

thốt ra dung dịch có màu đỏ.

 Ở cốc 2: Khơng có hiện tượng gì?

+ Nhận xét: Na phản ứng với nước sinh ra dung
dịch bazơ nên làm phenolphtalein đổi sang màu đỏ.
+ Phương trình :





2 2 2 2

2Na H O NaOH H

– Kết luận:

Na hoạt động hóa học mạnh hơn Fe, ta xếp Na trước
Fe.

</div>
(62)<div class='page_container' data-page=62>

Hoạt động của GV & HS Nội dung

– Yêu cầu học sinh đọc SGK và
nêu ý nghĩa của dãy hoạt động
hóa học.

– Ý nghĩa:

+ Mức độ hoạt động hóa học của các kim loại giảm
dần từ trái quan phải.

+ Kim loại trước Mg phản ứng với H2O ở điều kiện

thường tạo thành kiềm và giải phóng khí H2.

+ Kim loại đứng trước H2 phản ứng với một số dung

dịch axit(l)  H2.

+ Kim loại đứng trước đẩy kim loại đứng sau ra khỏi
dung dịch muối (trừ Na, Ka).

3. Củng cố:

Bài1. Cho các kim loại: Mg, Fe, Cu, Zn, Ag, Au. Kim loại nào tác dụng được với:

a. Dung dịch H2SO4(l).

b. Dung dịch FeCl2.

c. Dung dịc AgNO3.

Viết các phương trình hố học xảy ra.
4. Hướng dẫn học ở nhà:

– Làm bài tập 1, 2, 3, 4, 5 trang 54 SGK.
– Xem bài “Nhôm”.

</div>
(63)<div class='page_container' data-page=63>

Tuần 12 Ngày soạn:

Tiết 24 Ngày dạy:

NHÔM
I. Mục tiêu bài học:

Học sinh biết được:

– Tính chất vật lý của kim loại nhôm: Nhẹ, dẽo, dẫn nhiệt, dẫn điện tốt.

– Tính chất hóa học của nhơm: Có những tính chất hóa học chung của kim loại.
– Biết dự đốn tính chất hóa học của nhơm từ tính chất kim loại nói chung, vị trí
của nhơm trong dãy hoạt động hóa học.

– Viết được các phương trình hóa học biểu diễn tính chất hóa học của nhơm.

II. Phương tiện dạy học:

1. Chuẩn bị của giáo viên:

– Dụng cụ: đèn cồn, giá ống nghiệm, ống nghiệm, kẹp gỗ.

– Hóa chất: dung dịch NaOH, bột Al; dây nhôm, sắt.
2. Chuẩn bị của học sinh:

III. Tiến trình hoạt động:

1. Kiểm tra bài cũ:

– Cho các kim loại sau: Mg, Cu, Ag, Pb, Na, Zn. Hãy sắp xếp theo thứ tự tăng dần
mức độ hoạt động hóa học.

2. Dạy bài mới.

 Hoạt động 1: Tính chất vật lý.

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung

– Yêu cầu học sinh quan
sát lọ đựng bột Al, dây
nhôm, đồng thời liên hệ
đời sống hàng ngày và
nêu tính chất vật lý của
nhôm.

– Giáo viên bổ sung
thông tin: Al có tính dẻo
nên có thể cán mỏng hoặc
kéo sợi (giấy gói bánh
kẹo).

– Học sinh quan sát, liên hệ

thực tế và trả lời: Các tính
chất vật lý của nhôm là:
+ Là kim loại màu trắng bạc,
có ánh kim.

+ Nhẹ.

+Dẫn điện, dẫn nhiệt.
+ Có tính dẻo.

– Là kim loại màu trắng
bạc, có ánh kim, nhẹ.
– Dẫn điện, dẫn nhiệt.
– Dẻo.

 Hoạt động 2: Tính chất hóa học.

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung

– Dự đốn tính chất hóa
học của nhơm? Giải
thích?

– Bây giờ, ta làm thí
nghiệm để kiểm tra dự
đốn có đúng khơng?
– Hướng dẫn học sinh

– Nhơm có tính chất hóa học
của kim loại (tác dụng với phi

kim, với axit, dung dịch muối).
Vì nhơm là kim loại.

– Làm thí nghiệm và trình bày:

1.Nhơm có những tính chất
hố học của kim loại
khơng ?

</div>
(64)<div class='page_container' data-page=64>

làm thí nghiệm: Rắc bột
nhôm trên ngọn lửa đèn
cồn. Quan sát hiện tượng,
viết phương trình hố học
– Giới thiệu: Ở điều kiện
thường, nhơm phản ứng
với oxi (trong khơng khí)

tạo thành lớp Al2O3 mỏng

bền vững. Lớp này bảo
vệ đồ vật bằng nhôm,
không cho Al tác dụng
trực tiếp với oxi và nước.
– Nêu: Nhôm tác dụng
với nhiều phi kim khác:

Cl2, S,…

– Gọi học sinh viết
phươn trình phản ứng :

– Gọi học sinh nêu kết
luận.

Mô tả thí nghiệm nhơm
phản ứng với dung dịch
HCl

Mơ tả thí nghiệm nhơm
tác dụng với dung dịch

CuCl2.

– Giáo viên đặt vấn đề:
Ngồi tính chất chung
của kim loại cịn có tính
chất đặc biệt nào khơng?

+ Hiện tượng: Nhôm cháy sáng
tạo thành chất rắn màu trắng.
+ Phương trình:

4Al + 3O2  2Al2O3

– Học sinh chú ý.

– Học sinh viết phương trình.

2Al + 3Cl2 2AlCl3

– Kết luận:

Nhôm phản ứng với oxi tạo
thành oxit, với phi kim khác

như Cl2, S… tạo thành muối.

– Viết phương trình hố học
+ Phương trình:





6 2 3 3 2

2Al HCl AlCl H

– Viết phương trình hố học
+ Phương trình:





 CuCl AlCl Cu

Al 3 2 3

2 2 3

+ Kết luận: Al có đầy đủ tính
chất hóa học của kim loại.
– Học sinh chú ý.

– HS làm thí nghiệm và nêu
hiện tượng:

– Với phi kim.

4Al + 3O2 2Al2O3

2Al + 3Cl2  2AlCl3

– Kết luận:

Nhôm phản ứng với oxi
tạo thành oxit, với phi kim

khác như Cl2, S… tạo

thành muối.

b. Phản ứng của nhôm với
dung dịch axit.

– Axit:






6 2 3 3 2

2Al HCl AlCl H

Không phản ứng với

HNO3, H2SO4 đặc nguội.

c. Nhôm phản ứng với
dung dịch muối.

– Dung dịch muối.





 CuCl AlCl Cu

Al 3 2 3

2 2 3

+ Kết luận: Al có đầy đủ
tính chất hóa học của kim
loại.

</div>
(65)<div class='page_container' data-page=65>

– Hướng dẫn học sinh
làm thí nghiệm:

+ Cho Fe vào dung dịch
NaOH.

+ Al vào dung dich
NaOH. Hiện tượng?
– Giáo viên liên hệ thực
tế: Ta không nên sử dụng
các đồ dùng bằng nhôm
để đựng dung dịch nước
vơi, dung dịch kiềm.
– Gọi học sinh kết luận
tính chất hóa học của Al.

+ Sắt khơng phản ứng với dung
dịch NaOH (đúng như tính chất
của kim loại).

+ Nhơm phản ứng với dung
dịch NaOH có sủi bọt, nhôm
tan dần.

– Học sinh chú ý.

– Kết luận: Nhơm có tính chất
chung của kim loại và có phản
ứng với dung dịch kiềm.

– Với dung dịch kiềm.







2
2

H
NaAlO

NaOH
Al

– Kết luận: Nhơm có tính
chất chung của kim loại và
có phản ứng với dung dịch
kiềm.

 Hoạt động 3: Úng dụng và sản xuất nhôm.

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung

– Yêu cầu học sinh kể các

ứng dụng của nhôm trong
thực tế.

– Giáo viên sử dụng tranh
vẽ H 2.14 để thuyết trình
về cách sản xuất nhơm.

– Sản xuất đồ dùng gia đình,
chế tạo dây dẫn điện, vật liệu
xây dựng,… chế tạo máy
ôtô, tàu vũ trụ…

– Học sinh quan sát, nghe và
ghi bài:

+ Nguyên liệu: quặng Boxit.
+ Phương pháp: điện phân
hóa học nóng chảy của nhơm
oxit và cryolit:

2
3

2 4 3

2 Al O

cryolit
đpnchay
O

Al  

– Ứng dụng: SGk
– Sản xuất:

+ Nguyên liệu: Boxit.
+ Phương pháp: điện phân
nóng chảy.

2
3

2 4 3

2 Al O

cryolit
đpnchay
O

Al  

3. Củng cố:

Bài1.Thả một mảnh Al vào các ống nghiệm chứa các dung dịch:

a. MgSO4 b. CuCl2

c. AgNO3 d. HCl

Cho biết hiện tượng xảy ra, giải thích và viết phương trình phản ứng.
4. Hướng dẫn học ở nhà:

– Xem bài “Sắt”.

– Làm bài tập 1, 3, 4, 5, 6 trang 57, 58 SGK.

</div>
(66)<div class='page_container' data-page=66>

Tuần 13 Ngày soạn:
Ngày dạy:

Tiết 25: SẮT

I. Mục tiêu:

– Biết dự đốn tính chất vật lý và tính chất hóa học của sắt. Biết liên hệ tính chất của

sắt và vị trí của sắt trong dãy hoạt động hóa học của sắt.

– Biết sử dụng kiến thức cũ để kiểm tra dự đoán và kết luận về tính chất hóa học của
sắt.

– Viết được các phương trình phản ứng minh họa cho tính chất hóa học của sắt.

II. Phương tiện dạy học:

1. Chuẩn bị của giáo viên:
2. Chuẩn bị của học sinh:

III. Tiến trình hoạt động:

1. Kiểm tra bài cũ:

– Tính chất hóa học của nhơm. Viết các phương trình hố học minh họa.
– Gọi 2 học sinh chữa bài tập 2 trang 58 SGK.

2. Dạy bài mới:

 Hoạt động 1: Tính chất của sắt.

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung

– Giáo viên yêu cầu học
sinh liên hệ thực tế nêu
các tính chất vật lý của
sắt.

– Sau đó giáo viên yêu
cầu học sinh đọc SGK để
bổ sung thêm thông tin.

– Giáo viên hỏi: Sắt có
tính chất hóa học của kim
lọai khơng?

GV u cầu HS quan sát
hình sgk về phản ứng của
sắt với clo

– Giáo viên thông báo: Ở

– Học sinh nêu các tính
chất vật lý:

+ Sắt là kim loại, có ánh
kim, dẫn điện, dẫn nhiệt,
dẻo, bị nam châm hút.
– Học sinh đọc SGK và biết
thông tin:

+ Là kim loại nặng (có d =

7,86g/cm3).

+ Nóng chảy ở nhiệt độ

15390C.

– Trả lời: Sắt có những tính
chất hóa học của kim loại.
+ Tác dụng với phi kim:

3Fe + 2O2 Fe3O4

2Fe + 3Cl2 2FeCl3

1. Tính chất vật lý:

– Có ánh kim, dẫn điện, dẫn
nhiệt, dẻo.

– Là kim loại nặng (có d =

7,86g/cm3).

– Nóng chảy ở nhiệt độ

15390C.

2. Tính chất hóa học:
a.Tác dụng với phi kim:

3Fe + 2O2 Fe3O4

</div>
(67)<div class='page_container' data-page=67>

nhiệt độ cao sắt phản ứng
với nhiều phi kim khác

như: S, Br2…tạo thành

muối FeS, FeBr3…

– Giáo viên lưu ý học
sinh về:

+ Tính chất tác dụng axit.
+ Hóa trị của sắt.

GV yêu cầu HS viết

PTHH thể hiện tính chất
tác dụng với dung dịch
muối

+ Tác dụng với axit:

Fe + 2HCl  FeCl2 + H2

+ Tác dụng với dung dịch
muối.

Fe + CuSO4  FeSO4 + Cu

– Học sinh quan sát hình
sgk và viết phương trình
hố học:

2Fe + 3Cl2 2FeCl3

– Học sinh chú ý.

– Học sinh chú ý và biết:
+ Sắt không tác dụng với

HNO3, H2SO4 đặc nguội.

+ Sắt có hóa trị II, III, tùy
điều kiện phản ứng mà thể
hiện.

b.Tác dụng với dung dịch axit:

Fe+2HClFeCl2+H2

– Không tác dụng với HNO3,

H2SO4 đặc nguội.

c.Tác dụng với dung dịch
muối:

Fe+CuSO4FeSO4+Cu

 Hoạt động 2: Luyện tập – củng cố.

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh

– Giáo viên yêu cầu học sinh làm bài
tập 1:









Fe
O

Fe
OH
Fe
FeCl
Fe
NO
Fe
FeCl
Fe
3
2
3
3
3
3
2
)
(
)
(

– Bài tập 2: Cho m gam bột sắt dư vào

20ml dung dịch CuSO4 1M. Phản ứng

kết thúc, lọc được dung dịch A và
4,08g chất rắn B.

a. Tính m?

b. Tính nồng độ mol của chất có trong

dung dịch A (giả thiết rằng VA VCuSO4

– Học sinh làm bài tập:

O
H
Fe
H
O
Fe
O
H
O
Fe
OH
Fe
NaCl
OH
Fe
NaOH
FeCl
AgCl
NO
Fe
AgNO
FeCl

FeCl
Cl
Fe
H
FeCl
HCl
Fe
t
2
2
3
2
2
3
2
3
3
3
2
3
3
2
3
2
2
2
3
2
3
3

)
(
2
3
)
(
3
2
)
(
2
2
3
2
2
0




 















– Học sinh làm bài tập 2:

Chất rắn B: gồm Cu và Fe dư. Vì Fe dư nên

CuSO4 phản ứng hết => dung dịch A có

FeSO4.

a. Tính m.

Fe + CuSO4  FeSO4 + Cu

</div>
(68)<div class='page_container' data-page=68>

1,12
56
0,02
Fe
cua

8
,
2
28
,
1
08

,
4

28
,
1
64
02
,
0

02
,
0
02

,
0
1
02
,
0

)
u
(

)

( 4

4
4

























pu
d

Fe
Cu

FeSO
pu

Fe
CuSO
CuSO

m

g
m

n
n

n

mol
n

Vậy khối lượng ban đầu của Fe
m = 1,12 + 2,8 = 3,92g

b. M

V
n

CMCuSO 1

02
,
0

4   

3. Hướng dẫn học bài ở nhà:

– Làm bài tập 1, 2, 3, 5 trang 60 SGK.
– Xem trước bài “ Hợp kim sắt”.

:

……….
...

Tuần 13 Ngày soạn:

Tiết 26 Ngày dạy:

HỢP KIM SẮT
GANG – THÉP
I. Mục tiêu bài học:

Học sinh biết đươc:

– Gang là gì? Thép là gì? Tính chất và một số ứng dụng của gang, thép.

– Nguyên tắc, nguyên liệu và quá trình sản xuất gang trong lò cao, sản xuất thép
trong lò luyện thép.

– Kỹ năng: Viết phương trình phản ứng, khai thác thơng tin từ tranh vẽ,…

II. Phương tiện dạy học:

1. Chuẩn bị của giáo viên:

– Trang vẽ sơ đồ lò cao, lò luyện thép.
2. Chuẩn bị của học sinh:

– Xem bài trước.

III. Tiến trình họat động:

1. Kiểm tra bài cũ:

– Tính chất hóa học của sắt? Viết các phương trình phản ứng minh họa.
2. Dạy bài mới:

 Hoạt động 1: Hợp kim của sắt.

Hoạt động của GV & HS Nội dung

– Giáo viên yêu cầu học sinh đọc nội
dung SGK và thảo luận các câu hỏi:

</div>
(69)<div class='page_container' data-page=69>

+ Hợp kim là gì?

+ So sánh thành phần của gang và thép.
+ Ứng dụng của chúng.

khác nhau hoặc của kim loại và phi kim.
+ Thành phần của gang – thép:

 Giống: đều là hợp kim của sắt với cacbon và

một số nguyên tố khác.

 Khác: trong gang cacbon chiếm từ 2 – 5%,

cịn thép hàm lượng ít (dưới 2%).

+ Ứng dụng: gang trắng dùng luyện thép;
gang xám dùng để đúc bệ máy, ống dẫn
nước…Thép dùng chế tạo nhiều chi tiết máy,
vật dụng, dụng cụ lao động.

 Hoạt động 2: Sản xuất gang thép.

Hoạt động của GV & HS Nội dung

– Giáo viên yêu cầu học sinh đọc SGK,
quan sát sơ đồ sản xuất gang và cho
biết:

+ Nguyên liệu sản xuất gang.
+ Nguyên tắc sản xuất.

+ Quá trình sản xuất gang trong lò cao.

– Giáo viên sử dụng tranh giới thiệu
thêm về quá trình sản xuất gang.
– Yêu cầu học sinh tiếp tục thảo luận:
+ Nguyên liệu, nguyên tắc, quá trình
sản xuất thép.

– Giáo viên giới thiệu thêm về quá
trình sản xuất thép dựa vào sơ đồ.

+ Nguyên liệu sản xuất gang: quặng sắt:

quặng manhetit (Fe3O4) và hematit (Fe2O3).

Than cốc, khơng khí giàu oxi và một số chất
phụ gia khác như: đá vôi.

+ Nguyên tắc: Dùng CO khử oxit sắt ở nhiệt
độ cao trong lị luyện kim (lị cao).

+Q trình sản xuất gang:

C + O  CO

C + CO2  2CO

Khí CO khử oxit sắt trong quặng.

2
3

2 2 3

3 0

CO
Fe
O

Fe

CO t


 



+ Nguyên liệu: là gang, sắt phế liệu và oxi.
+ Nguyên tắc: oxi hóa một số kim loại, phi
kim để loại ra khỏi gang phần lớn các nguyên

tố C, Si, Mn,…

+ Q trình sản xuất thép:

Khí oxi oxi hóa sắt tạo thành FeO, sau đó
FeO sẽ oxi hóa một số nguyên tố trong gang
như C, Si, S, P,…

3. Củng cố:

Bài1. – Thế nào là hợp kim? Gang? Thép?

– Nguyên liệu, nguyên tắc, quá trình sản xuất gang, thép.

</div>
(70)<div class='page_container' data-page=70>

CO
Fe
C

FeO
d

SiO
Fe
Si

FeO
c

CO
Fe

CO

O
Fe
b

MnO
Fe
Mn

FeO
a

t
t


 





 




 



0
0

).
).
).
).

2
2
3

4. Hướng dẫn học bài ở nhà:
– Làm bài tập 6 trang 63 SGK.

– Tìm hiểu bài:Ăn mịn kim loại kim và bảo vệ kim loại khơng bị ăn mịn.

:

……….
...

Tuần 14 Ngày soạn:

Tiết 27 Ngày dạy:

ĂN MÒN KIM LOẠI VÀ BẢO VỆ KIM LOẠI KHƠNG BỊ ĂN MỊN
I. Mục tiêu bài học:

Học sinh biết:

– Khái niệm về sự ăn mòn kim loại.

– Nguyên nhân làm kim lọai bị ăn mòn và các yếu tố ảnh hưởng đến sự ăn mòn,
từ đó biết cách bảo vệ các đồ vật bằng kim loại.

Kỹ năng:

– Biết liên hệ với các hiện tượng trong thực tế về sự ăn mòn kim loại, những yếu
tố ảnh hưởng và bảo vệ kim loại khỏi sự ăn mịn.

– Biết thực hiện các thí nghiệm nghiên cứu các nguyên tố ảnh hưởng đến sự ăn
mòn kim loại.

II. Phương tiện dạy học:
III. Tiến trình hoạt động:

1. Kiểm tra bài cũ:

HS1: Thế nào là hợp kim? So sánh thành phần, tính chất và ứng dụng của gang và thép.
HS2: Nguyên tắc, nguyên liệu sản xuất gang. Viết các phương trình hóa học xảy ra.

2. Dạy bài mới:

 Họat đơng 1: Thế nào là sự ăn mịn kim loại.

Hoạt động của GV & HS Nội dung

– HS nêu một số đồ dùng bị rỉ và yêu
cầu HS nêu:

– Khái niệm.

– Nguyên nhân của sự ăn mòn.
– Sau đó, cho học sinh đọc SGK.

– Sự ăn mòn kim loại là sự phá hủy kim loại,
hợp kim.

– Do kim loại tiếp xúc với những chất trong
mơi trường đất, nước, khơng khí…

</div>
(71)<div class='page_container' data-page=71>

Hoạt động của GV & HS Nội dung

– Gọi học sinh nhận xét hiện tượng đã
chuẩn bị.

– Từ các hiện tượng trên yêu cầu học
sinh rút ra kết luận.

– Tiến trình: Ở nhiệt độ cao sự ăn mòn
kim lọai diễn ra nhanh hơn.

– Nhận xét:

+ Ở ống nghiệm 1: (đinh sắt trong khơng khí
khơ): khơng bị ăn mịn.

+ Ở ống nghiệm 2: đinh sắt trong nước có hịa
tan oxi bị ăn mòn chậm.

+ Ở ống nghiệm 3: đinh sắt trong dung dịch
muối ăn: bị ăn mòn nhanh.

+ Ở ống nghiệm 4: đinh sắt trong nước cất
không bị ăn mịn.

– Kết luận: Sự ăn mịn kim loại khơng xảy ra
hoặc xảy ra nhanh hay chậm phụ thuộc vào
thành phần của mơi trường mà nó tiếp xúc.

 Hoạt động 3: Bảo vệ kim loại không bị ăn mòn.

Hoạt động của GV & HS Nội dung

– Yêu cầu học sinh thảo luận nhóm
trả lời câu hỏi: “ Vì sao phải bảo vệ
kim loại” và “ Các biện pháp bảo
vệ kim loại”.

– Cuối cùng yêu cầu học sinh đọc
mục “Em có biết”.

– Học sinh thảo luận nhóm và trình bày:

+ Phải bảo vệ kim loại để các đồ dùng bằng kim
loại khơng bị ăn mịn.

+ Các biện pháp bảo vệ:

 Ngăn không cho kim loại tiếp xúc với môi

trường: sơn, mạ, bôi dầu mỡ lên bề mặt kim loại;
để đồ vật nơi khô ráo, thường xuyên lao chùi sạch
sẽ; rửa sạch sẽ đồ dùng, dụng cụ lao động và tra
dầu mỡ.

 Chế tạo hợp kim ít bị ăn mịn như cho thêm vào

thép một số kim loại: Crôm, Niken,…
3. Củng cố:

Bài1:

– Ăn mịn kim loại là gì?

– Ngun nhân của sự ăn mòn kim loại?

– Các biện pháp bảo vệ kim lọai khỏi bị ăn mòn?
Bài2.

– Sự ăn mòn kim loại là hiện tượng vật lý hay hóa học? Lấy ví dụ chứng minh.
– Chọn câu đúng:

</div>
(72)<div class='page_container' data-page=72>

b. Cắt chanh rồi không rửa.

c. Ngâm trong nước tự nhiên hoặc nước máy lâu ngày.
d. Ngâm trong nước muối một thời gian.

4. Hướng dẫn học bài ở nhà:

……….
...

Tuần 14 Ngày soạn:

Tiết 28 Ngày dạy

LUYỆN TẬP CHƯƠNG II 
 KIM LOẠI

I. Mục tiêu bài học:

– Học sinh được ơn tập, hệ thống hóa các kiến thức cơ bản. So sánh được tính chất

của nhơm với sắt và so sánh tính chất chung của kim loại.

– Biết vận dụng ý nghĩa của dãy hoạt động hóa học để xét và viết các phương trình
phản ứng hóa học. Vận dụng để làm các bài tập định tính và định lượng.

II. Phương tiện dạy học:

1. Chuẩn bị của giáo viên:
2. Chuẩn bị của học sinh:

– Ôn tập lại các kiến thức có trong chương.

III. Tiến trình hoạt động:

 Hoạt động 1: Kiến thức cần nhớ.

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh

– Giáo viên u cầu học sinh nhắc
lại tính chất hóa học của kim loại.
– Viết dãy họat động hóa học của
kim loại? Ý nghĩa?

– Học sinh nhắc lại:
+ Tác dụng với phi kim.

+ Tác dụng với dung dịch axit.
+ Tác dụng với dung dịch muối.

– Dãy hoạt động hóa học của kim loại.

K, Na, Mg, Al, Zn, Fe, Pb, H, Cu, Ag, Au.
Ý nghĩa:

+ Mức độ hoạt động hóa học của các kim loại
giảm dần từ trái qua phải.

+ Kim loại đứng trước Mg phản ứng với nước ở
điều kiện thường.

+ Kim loại đứng trước Hydro phản ứng với một
số dung dịch axit loãng.

+ Kim loại đứng trước (trừ Na, K…) đẩy kim
loại đứng sau ra khỏi dung dịch muối.

– Học sinh viết:

</div>
(73)<div class='page_container' data-page=73>

– Yêu cầu học sinh viết phản ứng
minh họa:

+ Kim loại tác dụng với phi kim.

 Clo
 Oxi

 Lưu huỳnh.

+ Kim loại tác dụng với nước.
+ Kim loại tác dụng với dung dịch
axit.

+ Tác dụng với dung dịch muối.
– Tiếp theo yêu cầu học sinh thảo
luận 2 câu hỏi:

+ So sánh được tính chất hóa học của
nhơm và sắt.

+ Viết các phương trình phản ứng
minh họa.

– Giáo viên yêu cầu học sinh làm bài
tập 1:

Hoàn thành chuỗi phản ứng:
a)
3
3
)
7
(
3
2
)
6
(
)
5
(
3

2
)
4
(
3
)
3
(
3
)
2
(
3
4
2
)
1
(
)
(
)
(
)
(
NO
Al
O
Al
Al
O

Al
OH
Al
AlCl
SO
Al
Al
 

 











b)
S
Na
S
Na
O
Fe
O
Fe

CuCl
Cl
Cu
t
t
t
2
4
3
2
2
2
0
0
0
2
2
3
 


 


 



+ Kim loại tác dụng với nước.

2K + 2H2O  2KOH + H2

+ Tác dụng với dung dịch axit.

Zn + 2HCl  ZnCl2 + H2

+ Tác dụng với dung dịch muối.

Cu+2AgNO3Cu(NO3)2+2Ag

– Học sinh thảo luận nhóm và trả lời:

+ So sánh tính chất hóa học của nhơm và sắt.

 Giống: Có những tính chất hóa học chung của

kim loại. Al và Fe không tác dụng với HNO3,

H2SO4 đặc nguội.

 Khác: Al phản ứng với dung dịch kiềm, cịn Fe

thì khơng. Trong các hợp chất Al chỉ có hóa trị
III, cịn Fe có cả hai hóa trị II và III.

+ Phương trình minh họa.

3
2
2

3
2
2
2
2
2
3
2
3
2
3
2
2
2
2
FeCl
Cl
Fe
H
FeCl
Cl
Al
H
NaAlO
O
H
Al
NaOH












– Học sinh
làm bài tập vào vỡ:

+ Chuỗi a).

</div>
(74)<div class='page_container' data-page=74>

4
3
)
8
(

)
7
(
3
2
)
6
(
3

)
5
(
3
)
4

( 4

)
3
(
2

)
2
(
2
)
1
(

)
(

O
Fe

Fe

O
Fe
OH

Fe

FeCl
Fe

FeSO
OH

Fe

FeCl
Fe

















</div>
(75)<div class='page_container' data-page=75>

 Hoạt động 2:Luyện tập

 Hướng dẫn học ở nhà: 2 phút

– Chuẩn bị bài thực hành.

– Làm bài tập 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 trang 69 SGK.

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh

– Đưa ra bài tập 2: Có các kim loại
sau: Fe, Al, Cu kim loại nào tác dụng
với:

a. Dung dịch HCl.
b. Dung dịch NaOH.

c. Dung dịch CuSO4.

d. Dung dịch AgNO3.

Viết các phương trình phản ứng xảy
ra.

– Đưa bài tập 3: Hịa tan 0,54g một
kim loại R (hóa trị III) bằng 500ml
dung dịch HCl 2M. Sau phản ứng thu
được 0,672 lit khí (đkc).

a. Xác đinh R.

b. Tính CM của dung dịch sau phản

ứng.

– Học sinh làm bài tập vào vỡ:

a. Những kim loại tác dụng được với HCl là
Fe và Al.

Fe + 2HCl  FeCl2 + H 2

2Al + 6HCl 2AlCl3 + 3H2

b. Những kim loại tác dụng được với KOH
là Al.







 2 2 2

2
3

2NaAlO H

Al
O
H
NaOH

c. Kim loại tác dụng được với CuSO4 là: Fe,

Al.
Cu
SO
Al
CuSO
Al
Cu
FeSO
CuSO
Fe
3
)
(

2 4 2 4 3

4
4







d. Kim loại tác dụng với dung dịch AgNO3













Ag
NO
Cu

AgNO
Cu
Ag
NO
Fe
AgNO
Fe
Ag
NO
Al
AgNO
Al
2
)
(
2
2
)
(
2
3
)
(
3
2
3
3
2
3
3

3
3
3

– Học sinh hòan thành bài tập.

Al
là
R
Vây
.
27
02
,
0
54
,
0
)
02
,
0
3
03
,
0
2
2
3
:

pt
Theo
03
,
0
4
,
22
672
,
0
3
2
6
2
2
2
2
3














n
m
M
a
mol
n
n
mol
n
H
RCl
HCl
R
R
H
R
H
mol
n
mol
n
n
mol
n
b
HCl
H
HCl

HCl
04
,
0
06
,
0
1
,
0
du
06
,
0
03
,
0
2
2
ung
phan
1
,
0
2
05
,
0
).
2













Dung dịch sau phản ứng gồm AlCl3 và

</div>
(76)<div class='page_container' data-page=76></div>
(77)<div class='page_container' data-page=77>

Tuần 15 Ngày soạn:

Tiết 29 Ngày dạy

THỰC HÀNH

TÍNH CHẤT HĨA HỌC CỦA NHÔM VÀ SẮT
A. Mục tiêu bài học:

– Khắc sâu kiến thức hóa học của nhơm và sắt.

– Tiếp tục rèn luyện kỹ năng thực hành hóa học, khả năng làm thực hành hóa học.
– Rèn luyện ý thức cẩn thận, kiện trì trong học tập và trong thực hành hóa học.

B. Phương pháp dạy học:

Thực hành theo nhóm.

C. Phương tiện dạy học:

1. Chuẩn bị của giáo viên:

– Dụng cụ: đèn cồn, giá sắt, kẹp sắt, ống nghiệm, giá ống nghiệm, nam châm.
– Hóa chất: bột nhơm, bột sắt, bột lưu huỳnh, dung dịch NaOH.

2. Chuẩn bị của học sinh.

– Xem trước nội dung thực hành.
– Kẻ tường trình thí nghiệm.

D. Tiến trình họat động:

 Họat động 1: Thí nghiệm1 – Tác dụng của nhôm với oxi.

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh

– Giáo viên yêu cầu học sinh nêu cách
tiến hành thí nghiệm 1.

– Giáo viên hướng dẫn các nhóm làm thí
nghiệm, quan sát hiện tượng và viết
phương trình phản ứng.

– Học sinh nêu: Rắc nhẹ bột nhôm trên
ngọn lửa đèn cồn.

– Các nhóm làm thí nghiệm và nhận xét:
Nhôm cháy sáng tạo thành chất rắn màu
trắng.

4Al + 3O2 2Al2O3

Giải thích: Nhơm cháy trong oxi tạo ra
nhơm oxit. Trong phản ứng Al đóng vai trị
là các chất oxi hóa.

 Hoạt động 2: Thí nghiệm2 – Tác dụng của sắt với lưu huỳnh.

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh

– Hướng dẫn học sinh làm thí nghiệm:
+ Cho hổn hợp bột Fe và S (theo tỉ lệ 7:4
về khối lượng) vào ống nghiệm.

+ Đun nóng ống nghiệm trên ngọn lửa
đèn cồn.

Yêu cầu học sinh quan sát hiện tượng.
Cho biết màu sắc, trạng thái của Fe và S

– Làm thí nghiệm theo nhóm và ghi nhận
xét:

+ Hiện tượng:

 Trước thí nghiệm: Bột sắt có màu trắng

xám, bị nam châm hút, bột lưu huỳnh có
màu vàng nhạt.

</div>
(78)<div class='page_container' data-page=78>

và của chất tạo thành sau phản ứng.
Dùng nam châm hút hổn hợp trước và
sau phản ứng. Nhận xét?

hổn hợp cháy nóng đỏ, phản ứng tỏa nhiều
nhiệt.

 Sản phẩm tạo thành khi để nguội có chất

rắn màu đen, khơng bị nam châm hút.

FeS
S

Fe t

 

 0
 Hoạt động 3: Nhận biết kim loại nhôm, sắt

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh

– Nêu vấn đề: Có hai lọ không dán nhãn
đựng 2 kim loại riêng biệt: Al, Fe. Hãy
nêu cách nhận biết?

– Yêu cầu học sinh tiến hành thí nghiệm.

– Học sinh nêu cách làm:

Lấy một ít bột trong 2 lọ cho vào 2 ống
nghiệm 1 và 2.

Nhỏ một vài giọt NaOH vào từng ống
nghiệm.

– Các nhóm làm thí nghiệm và nhận xét:

 Ống nghiệm nào có hiện tượng sủi bọt

khí là ống nghiệm đó chứa kim loại Al
còn lại là Fe.







2 2 2 2 2 3 2

2Al NaOH H O NaAlO H

 Hoạt động 4: Tường trình thí nghiệm: 13 phút

TT Tên thí nghiệm Cách tiến hành Hiện tượng quan

sát

Giải thích và viết
phương trình phản ứng

1 Al tác dụng với

– Rắc một ít bột Al
trên ngọn lửa đèn
cồn.

– Nhôm cháy sáng
tạo thành chất rắn
có màu trắng.

– Chất rắn màu trắng
là nhôm oxit.

4Al + 3O2 2Al2O3

2 Fe tác dụng với

– Cho hổn hợp bột
S (trộn theo tỉ lệ

7:4 về khối lượng)
vào ống nghiệm.
– Đun nóng ống
nghiệm trên ngọn
lửa đèn cồn:
– Đưa nam châm
lại gần sản phẩm.

– Hổn hợp nóng
đỏ, sau khi phản
ứng xong để nguội
có màu đen khơng
bị nam châm hút.

– Sản phẩm không bị
nam châm hút do tạo
thành chât mới có tính
chất khác so với tính
chất ban đầu.

)
(

r
FeS
S

Fe t

 



(r) (r) (màu đen)

3 Nhận biết Al

và Fe.

– Lấy một ít bột
trong 2 lọ cho vào
2 ống nghiệm.
– Cho vài giọt dung

– Một ống nghiệm
có hiện tượng sủi
bọt khí.

– Một ống nghiệm

</div>
(79)<div class='page_container' data-page=79>

dịch NaOH vào. khơng có hiện

tượng gì.  






2
2

2
3

H
NaAlO

O
H
NaOH
Al

– Ống nghiệm khơng
có hiện tượng gì là
đựng Fe

 Hoạt động 5: Hướng dẫn học ở nhà

– Xem trước bài “ Tính chất của phi kim”.

……….
...

Tuần 15 Ngày soạn:

Ngày dạy:

Tiết 30 TÍNH CHẤT HĨA HỌC CỦA PHI KIM

I. Mục tiêu bài học:

Học sinh biết:

– Tính chất vật lý, hóa học của phi kim.

– Các phi kim có mức độ hoạt động khác nhau.

– Biết sử dụng các kiến thức đã biết để rút ra tính chất vật lý và tính chất hóa học
của phi kim.

– Viết được các phương trình phản ứng thể hiện tính chất hóa học của phi kim.

II. Phương tiện dạy học.
III. Tiến trình hoạt động.

1. Dạy bài mới.

 Hoạt động 1: Tính chất vật lý của phi kim.

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung

– Giáo viên yêu cầu học sinh
nghiên cứu SGK và cho biết
tính chất vật lý của phim.

– Học sinh nghiên cứu và trả

lời:

+ Ở điều kiện thường, phi kim
tồn tại ở cả 3 trạng thái:

 Rắn: C, S, P,…

 Lỏng: Br2,…

 Khí: O2, N2, Cl2,…

+ Phần lớn các nguyên tố phi
kim không dẫn điện, dẫn nhiệt
và có nhệt độ nóng chảy thấp.

</div>
(80)<div class='page_container' data-page=80>

Br2, I2,…

 Hoạt động 2: Tính chất hóa học của phi kim.

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung

– Giáo viên yêu cầu học sinh
thảo luận nhóm, viết tất cả các
phương trình phản ứng mà em
biết trong đó có sự tham gia
của phi kim.

– Hướng dẫn học sinh sắp xếp
và phân loại các phản ứng đó
tính chất của phi kim.

– Giáo viên mơ tả thí nghiệm

H2 cháy trong Clo. Yêu cầu

học sinh nhận xét

– Vì sao giấy quỳ tím hóa đỏ?
– Gọi học sinh nêu kết luận và
viết phương trình phản ứng.

Ngồi Cl2 còn nhiều phi kim:

C, S, Br2,… tác dụng với H2 

khí.

– Thơng báo: Mức độ hoạt
động của các phi kim là khác
nhau.

– Học sinh thảo luận và viết
vào bảng nhóm.

– Học sinh sắp xếp:

– Học sinh quan sát và nhận
xét hiện tượng:

+ Bình khí Clo ban đầu có

màu vàng lục. Sau khi đốt H2

trong bình Clo thì màu vàng
lục biến mất (bình khí trở
nên khơng màu).

+ Giấy quỳ tím hóa đỏ.
– Trả lời: Vì dung dịch thu
được có tính axit.

– Kết luận: Khí Clo đã phản
ứng mạnh với khí Hydro tạo
thành khí Hydroclorua
khơng màu, tan trong nước
tạo thành Axit Clohydric.
– Học sinh chú ý.

– Học sinh chú ý.

1.Tác dụng với kim loại:

4
3
2

3
2
2

3
2

2
2

O
Fe
O

Fe

S
Al
S
Al

NaCl
Cl

Na

t

 






2. Tác dụng với H2:

+ O2 tác dụng với H2:

O
H
O

H2 2 2 2

2  

+ Clo tác dụng với H2:

HCl
Cl

H 2

2 2  2 

3.Tác dụng với oxi

2
2 SO

O

S to

 



5
2
2

4P O to PO

 



4.Mức độ hoạt động hoá học
của phi kim.

2. Củng cố: 5 phút

– Viết sơ đồ biểu diễn chuyển đổi sau:

Phi kim  Oxit axit  Oxit axit  Axit  Muối Sunfat tan  Muối Sunfat không tan.

3. Kiểm tra,đánh giá: 5phút

</div>
(81)<div class='page_container' data-page=81>












FeS

BaSO
SO

K
SO
H
SO

SO

S
H

S 2 3 2 4 2 4 2

Hướng dẫn học ở nhà: 2 phút

– Làm bài tập 1, 2, 3, 4 trang 76 SGK.

………
………

Tuần 16 Ngày soạn:

Tiết 31 Ngày dạy:

Clo
I. Mục tiêu bài học:

– Học sinh biết được tính chất vật lý của Clo: màu vàng lục, mùi hắc, rất độc, tan
được trong nước, nặng hơn khơng khí.

– Biết tính chất hóa học của Clo.

+ Có một số tính chất hóa học của phi kim: Tác dụng với Hydro tạo thành chất

khí, tác dụng với kim loại  muối Clorua.

+ Clo tác dụng với nước tạo thành dung dịch axit, có tính tẩy màu, tác dụng với
dung dịch kiềm tạo thành muối.

– Kỹ năng:

+ Biết dự đốn tính chất hóa học của Clo và kiểm tra dự đoán bằng các kiến thức
có liên quan và thí nghiệm hóa học.

+ Viết được các phương trình hóa học minh họa cho tính chất hóa học của Clo.

II. Phương tiện dạy học:

1. Chuẩn bị của giáo viên:
2. Chuẩn bị của học sinh:

III. Tiến trình họat động:

1. Kiểm tra bài cũ:

Viết các phương trình hóa học của: S, C, Cu, Zn, với O2.

2. Dạy bài mới.

 Họat động 1: Tìm hiểu tính chất vật lý của Clo.

Hoạt động của GV & HS Ghi bảng

– Yêu cầu học sinh quan sát bình đựng

khí Clo và cho biết: màu sắc, trạng
thái, mùi?

– So sánh khí Clo với khơng khí?
– Cung cấp thêm:

+ Clo tan được trong H2O.

+ Là khí độc.

– Cuối cùng, yêu cầu học sinh chốt lại

– Clo là chất khí, màu vàng lục, mùi hắc.
Nặng hơn khơng khí 2,5 lần.

_ 2,5

29
71

2 kk  

Cl

d

– Tam được trong H2O.

– Là khí độc.

– Học sinh chú ý.

</div>
(82)<div class='page_container' data-page=82>

 Hoạt động 2: Tính chất hóa học của Clo.

Hoạt động của GV &HS Ghi bảng

– u cầu học sinh dự đốn xem Clo
có những tính chất hóa học nào? Và tại
sao lại dự đốn như thế?

– Yêu cầu học sinh viết phương trình
phản ứng.

– Giáo viên m ơ tả thí nghiệm: đồng

tác dụng với Clo.

– Giáo viên đặt vấn đề: Ngồi tính chất
hóa học của phi kim Clo cịn có tính
chất hóa học nào khác?

– Giáo viên mơ tả thí nghiệm:

_ HS : Nhận xét.

– Hướng dẫn học sinh viết phương
trình phản ứng.

– Nước Gia – ven có tính tẩy màu vì
NaClO là chất oxi hóa mạnh tương tự
HClO.

– Gọi học sinh nêu lại tính chất hóa
học của Clo.

– Giáo viên mơ tả thí nghiệm:

– Hướng dẫn học sinh viết phương
trình phản ứng.

1. Clo có những tính chất hố học phi kim
khơng?

a. Tác dụng với kim loại.

3Cl2 (k) + 2Fe (r) 2FeCl3 (r)

Cu(r)+Cl2(k) CuCl2(r)

(đỏ) (vàng) (trắng)
b. Tác dụng với Hydro.

– Viết phương trình phản ứng:

)
(
2
)

(
)

( 2

2 k H k HCl k

Cl  

2.Clo cịn có những tính chất hố học nào

khác?

a.Tác dụng với nước

– Học sinh quan sát thí nghiệm và nhận xét:
+ Dung dịch nước Clo có màu vàng lục,
mùi hắc.

+ Nhúng giấy quỳ tím vào chuyển sang màu
đỏ sau đó mất màu ngay.

Cl2+H2O HCl+ HClO

b.Tác dụng với dung dịch NaOH

2 2

2 NaOH NaCl NaClO H O

Cl    

+ Tác dụng với kim loại.
+ Tác dụng với Hydro.

+ Tác dụng với H2O.

+ Tác dụng với dung dịch NaOH.
3. Hướng dẫn học ở nhà:

– Làm bài tập 3, 4, 5, 6, 11 trang 81 SGK.
– Xem tiếp bài “Clo”.

………
………

Tuần 16 Ngày soạn:

Tiết 32 Ngày dạy:

</div>
(83)<div class='page_container' data-page=83>

I. Mục tiêu bài học:

– Học sinh biết được một số ứng dụng của Clo.
– Học sinh biết được phương pháp:

+ Điều chế khí Clo trong phịng thí nghiệm: dụng cụ, hóa chất, thao tác thí

nghiệm, cách thu khí,…

+ Điều chế khí Clo trong cơng nghiệp: điện phân dung dịch NaCl bão hịa có
màng ngăn.

– Kỹ năng quan sát sơ đồ rút ra kiến thức về tính chất, ứng dụng và điều chế Clo.

II. Phương tiện dạy học:

1. Chuẩn bị của giáo viên:
2. Chuẩn bị của học sinh:

Xem bài trước.

III. Tiến trình hoạt động:

1. Kiểm tra bài cũ:

– Học sinh 1: Tính chất hóa học của Clo. Viết phương trình phản ứng minh họa.

– Học sinh 2: Có 3 khí đựng riêng biệt trong 3 lọ: H2, HCl, Cl2. Hãy nêu phương

pháp nhận biết các khí trong lọ.
2. Dạy bài mới:

 Hoạt động 1: Ứng dụng của Clo.

Hoạt động của GV & HS Ghi bảng

– Yêu cầu học sinh quan sát H 3.4 và

nêu ứng dụng của Clo.

+ Dùng để khử trùng nước sinh họat.
+ Tẩy trắng vải sợi, bột giấy.

+ Điều chế nước Gia – ven Clorua vôi.
+ Điều chế nhựa PVC, chất dẻo, chất màu,
cao su,…

 Hoạt động 2:Điều chế khí clo

Giáo viên mơ tả thí nghiệm.

Hướng dẫn HS viết phương trìmh hố học
Giáo viên giới thiệu:Sơ đồ thùng điện phân
dung dịch NaCl để điều chế khí clo.

Hướng dẫn HS viết phương trìmh hố học

1.Điều chế khí clo trong PTN.

Phương trình:

4HCl + MnO2 MnCl2 + Cl2 + H2O
2.Điều chế clo trong cơng nghiệp.
Phương trình:

2NaCl + 2H2O Cl2 + H2 + NaOH

</div>
(84)<div class='page_container' data-page=84>

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh

– Bài tập 1: Viết các phương trình phản ứng
khi cho Clo tác dụng với:

a. Nhôm.
b. Đồng.
c. Hydro.
d. Nước.

e. Dung dịch NaOH.

– Gọi học sinh lên bảng làm, lớp nhận xét.
– Giáo viên đánh giá, cho điểm.

– Học sinh làm bài tập vào vỡ:

O
H
NaClO
NaCl

NaOH
Cl

e

HClO
HCl

O

H
Cl
d

HCl
Cl

H
c

CuCl
Cl

Cu
b

AlCl
Cl

Al
a

t
t

t

2
2

3
2

2
).

2
3

2
).

0
0












 



………
………

Tuần 17 Ngày soạn:

Tiết 33 Ngày dạy:

CACBON
I. Mục tiêu bài học:

– Học sinh biết được:

+ Đơn chất Cacbon có 3 dạng thù hình chính, dạng hoạt động hóa học nhất là
Cacbon vơ định hình.

+ Sơ lược tính chất vật lý của 3 dạng thù hình.

+ Tính chất hóa học của Cacbon: Có một số tính chất hóa học của phi kim. Tính
chất đặc biệt của Cacbon là tính khử ở nhiệt độ cao.

+ Một số ứng dụng.
– Kỹ năng:

+ Dự đốn tính chất hóa học của C từ tính chất của phi kim.
+ Biết nghiên cứu thí nghiệm để rút ra tính hấp thụ của than gỗ.
+ Biết nghiên cứu thí nghiệm để rút ra tính chất đặc biệt của C.

II. Phương tiện dạy học:

1. Chuẩn bị của giáo viên:

– Dụng cụ: giá sắt, ống nghiệm, cốc thủy tinh, phễu thủy tinh, muối sắt, giấy lọc,

bông, ống thuỷ tinh,ống dẫn,nút cao su.

– Hóa chất: than gỗ, bột than gỗ.
2. Chuẩn bị của học sinh:

III. Tiến trình hoạt động:

1. Kiểm tra bài cũ:

</div>
(85)<div class='page_container' data-page=85>

2. Dạy bài mới:

 Hoạt động 1: Các dạng thù hình của Cacbon.

Hoạt động của GV & HS Ghi bảng

– Giáo viên giới thiệu về Cacbon về dạng
thù hình.

– Giáo viên giới thiệu dạng thù hình của

Cacbon.

– Yêu cầu học sinh cho biết tính chất vật

lý của từng dạng thù hình.

1.Dạng thù hình là gì?

2.Cacbon có những dạng thù hình nào?
Cacbon có 3 dạng thù hình.

+ Kim cương: cứng, trong suốt, khơng
dẫn điện.

+ Than chì: mềm dẫn điện.

+ Cacbon vơ định hình: xốp khơng dẫn
điện.

 Hoạt động 2: Tính chất của Cacbon.

Hoạt động của GV & HS Ghi bảng

– Hướng dẫn học sinh làm thí
nghiệm: Cho mực chảy qua lớp bột
gỗ. Phía dưới có đặt một chiếc cốc
thủy tinh. Quan sát.

– Qua thí nghiệm trên em có nhận xét
về tính chất của bột than gỗ.

– Giới thiệu: Bằng nhiều thí nghiệm
khác nhau, người ta nhận thấy than gỗ
có khả năng giữ trên bề mặt của nó
các chất khí, chất tan trong dung dịch.

– Giới thiệu than họat tính và ứng

dụngn của nó.

– Thơng báo: C có tính chất hóa học

của phi kim: tác dụng với kim loại,
hydro,…Tuy nhiên điều kiện xảy ra
phản ứng rất khó khăn.

GV mơ tả TN cacbon cháy trong oxi
GV mô tả TN cacbon tác dụng với
CuO

– Giáo viên hỏi:

+ Vì sao nước vơi trong vẫn đục.
+ Chất rắn mới sinh ra có màu đỏ là
chất nào?

– Viết phương trình ghi rõ trạng thái,

màu sắc của các chất .

1.Tính hấp phụ

Ban đầu mực có màu tím.

Dung dịch thu được trong cốc khơng có
màu.

– Nhận xét: Than gỗ có tính hấp thụ màu

trong dung dịch.

2.Tính chất hố học

a. Cacbon tác dụng với oxi
Phương trình:

2
2

CO
O

C t

 



b. Cacbon tác dụng với CuO

+ Vì sản phẩm tạo thành có CO2.

+ Chất rắn tạo thành có màu đỏ lầ Cu.

– Phương trình:

)
(

)
(
)

(
)
(

</div>
(86)<div class='page_container' data-page=86>

– Giới thiệu: Ở nhiệt độ cao C còn
khử được một số oxit kim loại khác

như: PbO, ZnO, Fe2O3,…nhưng trừ

các oxit kim loại mạnh (từ đầu đến
Al).

– Giáo viên đưa bài tập: Viết phương

trình phản ứng khi cho C phản ứng (ở
nhiệt độ cao) với: oxit sắt từ, chì (II)
oxi, sắt (III) oxit.

– Yêu cầu học sinh đọc SGK để biết

ứng dụng của C.

2
2
3

2
4

2
2

3
3

4
3
4

CO
Pb
PbO

C

CO
Fe

O
Fe
C

CO
Fe

O
Fe
C










III.Ứng dụng của cacbon

3. Hướng dẫn học ở nhà:

– Làm bài tập 2, 3, 4, 5 trang 84 SGK.
– Xem trước bài “ Các oxit của Cacbon”.

.

………

Tuần 17 Ngày soạn:

Tiết 34 Ngày dạy:

CÁC OXIT CỦA CACBON
I. Mục tiêu bài học:

– Học sinh biết:

+ Tính chất vật lý, tính chất hóa học và ứng dụng của CO, CO2,…

– Kỹ năng:

+ Viết phương trình hóa học.

II. Phương tiện dạy học:

1.Chuẩn bị của giáo viên:
2. Chuẩn bị của học sinh.

III. Tiến trình hoạt động:

1. Kiểm tra bài cũ: 5 phút

– Viết phương trình của C với: CuO, PbO, Fe3O4. Hãy cho biết vai trò của C trong

phản ứng.

2. Dạy bài mới.

 Hoạt động 1: Cacbon oxit.

Hoạt động của GV & HS Ghi bảng

– Hỏi: CTPT, PTK của Cacbonoxit.

– Yêu cầu học sinh nghiên cứu SGK tính chất

vật lý của CO.

+ CTPT: CO.
+ PTK: 28

1.Tính chất vật lí

</div>
(87)<div class='page_container' data-page=87>

– Giáo viên cung cấp thêm: CO là một khí rất
độc. Hít phải CO thì CO kết hợp với Hb trong

máu ngăn không cho máu nhận và cung cấp O2

cho tế bào  gây tử vong.

– Thơng báo tính chất hóa học của CO: là oxit

trung tính, là chất khí.

GV mơ tả thí nghiệm:CO khử CuO
Hướng dẫn HS viết phương trình

GV thơng báo: Ngồi ra CO còn khử được
nhiều oxit kim loại ở nhiệt độ cao.

tan trong nước,hơi nhẹ hơn khơng khí,rất
độc.

2.Tính chất hố học.
a.CO là oxit trung tính.
b.CO là chất khử.

CO(k) + CuO(r) CO2 (k)+

Cu(r)

3.Ứng dụng. (sgk)

 Hoạt động 2: Cacbon dioxit.

Hoạt động của GV & HS Ghi bảng

– CTPT, PTK của Cacbondioxit.

HS tìm hiểu thơng tin trong sgk và nêu:tính chất

vật lý của CO2.

– Cung cấp: CO2 bị nén và làm lạnh  hóa rắn gọi

là nước đá khơ.

– Tính chất hóa học của CO2? Giải thích.

+ CTPT: CO2,

+ PTK: 44

1.Tính chất vật lí

Là chất khí, khơng màu, khơng mùi,
nặng hơn khơng khí.

2.Tính chất hố học.

a. Tác dụng với H2O:

CO2+H2O H2CO3

b. Tác dụng với oxit bazơ.

CO2 + NaOH  NaHCO3

Hoặc Na2CO3 + H2O

c.Tác dụng với oxit bazơ

CaO + CO2  CaCO3

Kết luận:

CO2 có những tính chất hố học

của oxit axit
3. Ứng dụng (sgk)
3. Củng cố:

– Nhắc lại nội dung chính của bài.

4. Hướng dẫn học ở nhà:

– Làm bài tập trang 87 SGK.

</div>
(88)<div class='page_container' data-page=88>

………
………

Ngày soạn:
Ngày dạy: 1

Tiết 35. ÔN TẬP HỌC KỲ I

I.Mục tiêu:

1.Kiến thức:

Củng cố,hệ thơng hố kiến thức về tính chaats của các loại hợp chất vơ cơ,kim loại để
HS thấy được mối quan hệ giữa các loại hợp chất vơ cơ.

2.Kĩ năng:

- Từ tính chất hố học của các loại hợp chất vô cơ,kim loại,biết thiết lập sơ đồ chuyển

đổitừ kim loại thành các hợp chất vô cơ và ngược lại,đồng thời xác lập được mối liên hệ

giữa từng loại chất.

- Biết chọn đúng các chất cụ thể để làm ví dụ minh hoạ và viết các PTHH biểu diễn sự
chuyển đổi giữa các chất.

II.Phương tiện dạy học:
III.Tiến trình hoạt động:

 Hoạt động 1: Sự chuyển đổi kim loại thành các hợp chất vô cơ.

Hoạt động của GV & HS Ghi bảng

GV gọi 2 HS lên bảng mỗi HS thực hiện
một dãy chuyển đổi:

a/ K KOH KCl KNO3

b/ Cu CuO CuCl2 Cu(OH)2

GV yêu cầu HS cho biết tên loại chất và
lập mối liên hệ.

a/ 2K + 2H2O 2KOH + H2

KOH + HCl KCl + H2O

KCl + AgNO3 AgCl + KNO3

b/ 2Cu + O2 2CuO

CuO + HCl CuCl2 + H2O

CuCl2 + 2KOH Cu(OH)2 + 2KCl

 Hoạt động 2: Sự chuyển đổi các loại hợp chất vô cơ thành kim loại.

GV gọi 2 HS lên bảng mỗi HS thực hiện
một dãy chuyển đổi:

a/ FeCl3 Fe(OH)3 Fe2O3 Fe

b/ Cu(OH)2 CuSO4 Cu

a/ FeCl3 + 3NaOH Fe(OH)3 + 3NaCl

Fe(OH)3 Fe2O3 + H2O

Fe2O3 + CO Fe + CO2

b/ Cu(OH)2 + H2SO4 CuSO4 +

2H2O

</div>
(89)<div class='page_container' data-page=89>

CuSO4 + Fe FeSO4 + Cu

 Hoạt động 3: Bài tập

GV yêu cầu HS làm bài tập 3 sgk tr72.
GV gọi 2HS lên bảng làm theo gợi ý:

HS1: sắp xếp theo sự chuyển đổi từ kim

loại thành các hợp chất vô cơ

HS2: sắp xếp theo sự chuyển đổi từ các hợp

chất vô cơ thành kim loại

Cả hai HS cùng viết các PTHH thể hiện sự

chuyển đổi đó. Al AlCl3 Al(OH)3 Al2O3

2Al + 3Cl2 2AlCl3

AlCl3 + 3NaOH Al(OH)3 + 3NaCl

Al(OH)3 Al2O3 + H2O

HS2:

AlCl3 Al(OH)3 Al2O3 Al

Phương trình:

AlCl3 + 3NaOH Al(OH)3 + 3NaCl

Al(OH)3 Al2O3 + H2O

2Al2O3 4Al + 3O2

………
………

</div>
(90)<div class='page_container' data-page=90>

Tuần 20 Ngày soạn:

Tiết 37 Ngày dạy:

AXIT CACBONIC VÀ MUỐI CACBONAT
I. Mục tiêu bài học:

Học sinh biết được:

– H2CO3 là một axit yếu, không bền.

– Muối cacbonat có những tính chất của muối: tác dụng với axit, muối, dung dịch

kiềm. Còn bị phân hủy ở nhiệt độ cao  CO2.

– Muối cacbonat có ứng dụng trong đời sống, sản xuất.

II. Phương tiện dạy học:

1. Chuẩn bị của giáo viên:

– Dụng cụ: ống nghiệm, ống hút, kẹp gỗ, giá ống nghiệm.

– Hóa chất: dung dịch Na2CO3, K2CO3, NaHCO3, HCl, Ca(OH)2, CaCl2.

2. Chuẩn bị của học sinh:

– Xem bài trước.

III. Tiến trình hoạt động:

 Hoạt động 1: Axit cacbonic.

Hoạt động của GV & HS Ghi bảng

HS tìm hiểu thơng tin sgk

HS nêu các tính chất hố học của
axitcacbonic

1.Trạng thái tự nhiên và tính chất vật lí.
2.Tính chất hố học.

H2CO3 là một axit yếu

H2CO3 là một axit khơng bền

 Hoạt động 2: Muối cacbonat.

Hoạt động của GV & HS Ghi bảng

HS tìm hiểu thơng tin sgk

GV giới thiệu:

GV hướng dẫn HS làm TN.

HS nêu hiện tượng và viết các PTHH

1.Phân loại.

Có hai loại muối: cacbonat trung hồ và
cacbonat axit.

2.Tính chất.
a/ Tính tan.

Đa số muối cacbonat đều khơng tan trong
nước,trừ một số muối cacbonat của kim loại
kiềm.

Hầu hết muối hiđrocacbonat tan được trong
nước.

</div>
(91)<div class='page_container' data-page=91>

GV hướng dẫn HS làm TN:

HS nêu hiện tượng và viết các PTHH

GV hướng dẫn HS làm TN:

HS nêu hiện tượng và viết các PTHH

GV yêu cầu HS lấy các ví dụ

HS tìm hiểu thơng tin trong sgk

NaHCO3(dd) + HCl(dd)  NaCl(dd) + H2O(l) + CO2(k)
Na2CO3(dd) +2HCl(dd) 2NaCl(dd)+H2O(dd)+ CO2(k)

+ Tác dụng với dung dịch bazơ.
Phương trình hố học:

K2CO3(dd) + Ca(OH)2(dd)  CaCO3(r) + 2KOH(dd)

Chú ý: Muối hiđrocacbonat tác dụng với dung
dịch kiềm tạo thành muối trung hoà và nước.
+ Tác dụng với dung dịch muối.

Phương trình hố học:

Na2CO3(dd) + CaCl2(dd) CaCO3(r) + 2NaCl(dd)

KL:Dung dịch muối cacbonat có thể tác dụng
với một số dung dịch muối khác tạo thành hai

muối mới.

+ Muối cacbonat bị nhiệt phân huỷ.
Ví dụ:

CaCO3(r)  CaO(r) + CO2(k)

2NaHCO3(r)  Na2CO3(r) + H2O(h) + CO2(k)
3.Ứng dụng:

 Hoạt động 3:Chu trình cacbon trong tự nhiên.

HS tìm hiểu thơng tin trong sgk.

Hoạt động 4: Luyện tập, củng cố:

–Phân biệt các chất bột: CaCO3, NaHCO3, Ca(HCO3)2, NaCl.

–Hoàn thành sơ đồ phản ứng sau:








 



 





NaCl
BaCO
CO

Na
CO

C (4) 3

)
3
(
3
2
)
2
(
2
)
1
(

Hoạt động 5: Hướng dẫn học ở nhà:

– Bài tập 1, 2, 3, 4, 5 trang 91 SGK.

</div>
(92)<div class='page_container' data-page=92>

Tuần 20 Ngày soạn:

Tiết 38 Ngày dạy

SILIC – CÔNG NGHIỆP SILICAT
I. Mục tiêu bài học :

Học sinh biết:

– Silic là phi kim hoạt động hóa học yếu. Silic là chất bán dẫn.

– Silic đioxit là chất có nhiều trong tự nhiên, là một oxit axit.

– Công nghiệp Silicat.

II. Phương tiện dạy học:

1. Chuẩn bị của giáo viên:

– Các mẫu vật về đồ gốm, sứ, thủy tinh, xi măng,…

2. Chuẩn bị của học sinh.

– Xem bài trước.

III. Tiến trình hoạt động:

1. Kiểm tra bài cũ:

– Học sinh 1: Tính chất hóa học của muối Cacbonat.

– Học sinh 2, 3: Làm bài tập 3, 4 trang 90 SGK.

2. Dạy bài mới:

 Hoạt động 1: Silic và Silic dioxit.

Hoạt động của GV & HS Ghi bảng

– Yêu cầu học sinh đọc SGK và

trình bày trạng thái thiên nhiên của
silic.

GV yêu cầu HS nêu các tính chất
vật lí và tính chất hố học của silic

– u cầu học sinh thảo luận trình

bày tính chất của SiO2.

1.Trạng thái thiên nhiên.
2.Tính chất:

+ Tính chất vật lí: Silic là chất rắn màu trắng,khó
nóng chảy,có vẻ sáng của kim loại,dẫn điện
kém.Tinh thể silic tinh khiết là chất bán dẫn.
+ Tính chất hố học:Silic là phi kim hoạt động

hoá học yếu hơn cacbon,clo:

Si(r) + O2(k)  SiO2(r)

3.Silic đioxit (SiO2 ).

+ Tác dụng với kiềm: nhiệt độ cao.

O
H
SiO
Na
NaOH

SiO t

2
3
2
2

2   



+ Tác dụng với oxit bazơ: nhiệt độ cao.

CaSiO
CaO

SiO t

 



+ Không tác dụng với H2O

</div>
(93)<div class='page_container' data-page=93>

Hoạt động của GV & HS Ghi bảng

– Giới thiệu sơ lược về công

nghiệp Silicat.

– Cho học sinh thảo luận:

+ Tên các sản phẩm đồ gốm.
+ Nguyên liệu để sản xuất.
+ Cơng đoạn chính.

+ Sơ đồ sản xuất.

– Tương tự, các nội dung thảo

luận trên đối với sản xuât xi măng
và thủy tinh.

1.Sản xuất đồ gốm.

+ Gồm: gạch ngói, gạch chịu lửa, sành, sứ.
+ Nguyên liệu: đất sét, thạch anh, fopat.
+ Cơng đoạn chính:

 





 






 



0
2

t
hình

tao

H
nhào

vât
đơ
khơ
sây

deo
bơt
liêu

Nguyên O

+ Cơ sở sản xuất: Hà Nội, Đồng Nai, Sông Bé,…
2.Sản xuất xi măng

3. Củng cố:

– Nhắc lại nội dung chính của bài.

4. Hướng dẫn học ở nhà:

– Làm bài tập 1, 2, 3, 4 trang 95 SGK.

………
………

Tuần 21 Ngày soạn:

Tiết 39 Ngày dạy

SƠ LƯỢC BẢNG TUẦN HOÀN
I. Mục tiêu bài học:

Học sinh biết:

– Nguyên tắc sắp xếp các nguyên tố theo chiều tăng dần của điện tích hạt nhân.

– Cấu tạo bảng tuần hoàn.

II. Phương tiện dạy học:

1. Chuẩn bị của giáo viên:

– Bảng tuần hồn.

– Ơ ngun tố.

– Sơ đồ cấu tạo nguyên tử.

2. Chuẩn bị của học sinh.

– Xem bài trước

III. Tiến trình hoạt động:

</div>
(94)<div class='page_container' data-page=94>

– Cơng nghiệp Silicat là gì? Kể tên một số ngành cơng nghiệp Silicat và nguyên
liệu chính.

2. Dạy bài mới.

 Họat động 1: Giới thiệu về bảng tuần hoàn và giá trị của nó.

Hoạt động của GV & HS Ghi bảng

– Giới thiệu về hệ thống tuần hoàn

và nhà bác học Men-đê-lê-ep

– Giới thiệu cơ sở sắp xếp của bảng

tuần hoàn.

 Hoạt động 2: Cấu tạo bảng tuần hoàn.

Hoạt động của GV & HS Ghi bảng

– Giới thiệu khái quát bảng hệ

thống tuần hồn.

– Treo sơ đồ ơ ngun tố lên bảng

và hỏi ô nguyên tố cho biết gì?

– Gọi một học sinh giải thích các

ký hiệu, con số trong ô nguyên tố
Mg.

– Yêu cầu học sinh quan sát bảng

hệ thống tuần hoàn và sơ đồ các
nguyên tử: H, O, Na, Li, Cl, Mg, C,
N và thảo luận.

+ Bảng tuần hồn có bao nhiêu chu
kỳ, mỗi chu kỳ có mấy hàng?

+ Điện tích hạt nhân thay đổi như
thế nào?

+ Số lớp e trong cùng một chu kỳ
có đặc điểm gì?

– u cầu quan sát bảng tuần hoàn,

quan sát sơ đồ nguyên tử: Na, K, H,
Cl, F và thảo luận:

+ Mấy nhóm.

+ Điện tích hạt nhân ?
+ Số lớp e ngịai cùng.

– Ô nguyên tố cho biết số hiệu nguyên tử, ký hiệu

hóa học, tên nguyên tố, nguyên tử khối.

+ Số hiệu nguyên tử của Mg là 12 cho biết: Mg ở ơ
số 12

+ Bảng tuần hồn có 7 chu kỳ 1, 2, 3 (chu kỳ nhỏ)

 4, 5, 6, 7 (chu kỳ lớn).

+ Điện tích hạt nhân tăng dần trong cùng một chu
kỳ.

+ Số lớp e trong cùng một chu kỳ là bằng nhau và
bằng số thứ tự của chu kỳ.

– Quan sát, thảo luận và trình bày:

+ Có 8 nhóm.

+ Điện tích hạt nhân tăng dần.

+ Cùng số e ngoài cùng bằng số thứ tự của nhóm.

</div>
(95)<div class='page_container' data-page=95>

KHHH
trong
HTTH

Tên
ngun
tố

KL
ngun
tử

Vị trí trên bảng hệ thống TH Cấu tạo nguyên tử

STT Chu

kỳ

Nhóm Điện
tích

Số p Số e Số

lớp e
e
ngồi

Si Silic 14 3 IV 14+

P Photpho 15 15 3 5

K Kali 19 4 I 19+

Ca Canxi 20 20 4 2

4. Hướng dẫn học ở nhà:

– Làm bài tập 1, 2 trang 101 SGK.

– Xem bài trước.

………
………

Tuần 21 Ngày soạn :

Tiết 40 Ngày dạy

SƠ LƯỢC VỀ BẢNG TUẦN HOÀN (tt)
I. Mục tiêu bài học:

– Học sinh biết:

+ Nguyên tắc sắp xếp các nguyên tố trong bảng tuần hoàn.
+ Cấu tạo của bảng tuần hồn.

+ Quy luật biến đổi tính chất trong chu kỳ, nhóm.
+ Dựa vào vị trí suy ra cấu tạo nguyên tử và ngược lại.

II. Phương tiện dạy học:

1. Chuẩn bị của giáo viên:

– Bảng tuần hoàn – Sơ đồ cấu tạo nguyên tử.

2. Chuẩn bị của học sinh.

– Xem bài trước.

III. Tiến trình hoạt động:

1. Kiểm tra bài cũ:

– Cấu tạo của bảng hệ thống tuần hòan.

2. Dạy bài mới:

 Hoạt động 1: Sự biến đổi tính chất các nguyên tố trong bảng hệ thống tuần

hoàn.

Hoạt động của GV & HS Ghi bảng

– Yêu cầu các nhóm thảo luận: Quan sát

chu kỳ 2, 3 và nhận xét về sự thay đổi số

e lớp ngoài cùng. Từ đó có nhận xét gì? + Trong một chu kỳ, khi đi từ đầu đến cuối

</div>
(96)<div class='page_container' data-page=96>

– Bài tập 1: Sắp xếp lại các nguyên tố
sau theo thứ tự:

a. Tính kim loại giảm dần: Si, Mg, Al,
Na.

b. Tính phi kim giảm dần: C, O, N, F.

– Yêu cầu học sinh thảo luận:

Quan sát nhóm I cho biết:

+ Số lớp e và số e ngoài cùng thay đổi
như thế nào?

+ Tính kim loại và phi kim thay đổi ra
sao?

– Bài tập 2: Sắp xếp.

a. Tính kim loại giảm: K, Mg, Na, Al.
b. Tính phi kim giảm: S, Cl, F, P.

+ Tính kim loại giảm dần, tính phi kim
tăng dần.

a. Tính kim loại giảm dần:
Na > Mg > Al > Si.

b. Tính phi kim giảm dần:
F > O > N > C

+ Trong cùng một nhóm số lớp e tăng dần,
số e ngồi cùng khơng đổi.

+ Tính kim loại tăng, phi kim giảm.
a. K > Na > Mg > Al

b. F > Cl > S > P

 Hoạt động 2: Ý nghĩa của bảng hệ thống tuần hoàn.

Hoạt động của GV & HS Ghi bảng

– Ví dụ 1: Biết ngun tố A có số hiệu

nguyên tử là 17, chu kỳ 3 , nhóm VIII 

hãy cho biết cấu tạo nguyên tử và tính
chất của nguyên tố A.

– Ví dụ 2: Nguyên tử của ngun tố X

có điện tích hạt nhân là +12, 3 lớp e, 2e
lớp ngoài cùng. Hãy cho biết vị trí của
X trong bảng tuần hồn và tính chất của
nó.

+ Cấu tạo ngun tử: điện tích hạt nhân là
(17+), có 17p, 17e, có 3 lớp e và 7e lớp
ngồi cùng.

+ Vì A cuối chu kỳ 3 nên A là phi kim
mạnh.

+ Vị trí: ở ơ thứ 12, chu kỳ 3, nhóm II.
+ Tính chất: X là kim loại mạnh.
3.Củng cố:

Hồn thành bảng sau:

TT Ký

hiệu

Vị trí trong bảng hệ
thống tuần hồn

Cấu tạo ngun tử Tính chất hóa

học cơ bản

TT Chu

kỳ

Nhóm Số

Số
e

Số
lớp e

Số e
ngồi

1 Na 11 3 I

2 Br 35 35 4 7

</div>
(97)<div class='page_container' data-page=97>

4 O 8 8 2 6

………
………

Tuần 21 Ngày soạn:

Tiết 41: Ngày dạy:

LUYỆN TẬP CHƯƠNG III
I. Mục tiêu bài học:

Giúp học sinh hệ thống lại các kiến thức đã học trong chương:

– Tính chất của phi kim, của Clo, Cabon, Silic, oxit cacbon, axit cacbonic, tính

chất của muối cacbonat.

– Cấu tạo bảng hệ thống tuần hoàn và sự biến đổi tuần hồn tính chất của ngun

tố trong chu kỳ, nhóm và ý nghĩa của bảng tuần hoàn.
Kỹ năng:

– Vận dụng các kiến thức đã học vào giải bài tập định tính và định lượng.

II. Phương tiện dạy học:

1. Chuẩn bị của giáo viên:

– Bảng phụ

2. Chuẩn bị của học sinh:

– Ôn lại nội dung kiến thức trong chương III.

III. Tiến trình hoạt động:

1. Kiểm tra bài cũ:

– Nêu quy luật biến đổi tính chất các nguyên tố trong bảng hệ thống tuần hoàn.

– Ý nghĩa của bảng hệ thống tuần hoàn.

2. Dạy bài mới:

 Hoạt động 1: Kiến thức cần nhớ.

Hoạt động của GV & HS Ghi bảng

– Đưa ra sơ đồ 1 và yêu cầu học

sinh hoàn thành.

– Đưa ra sơ đồ 2, yêu cầu học sinh

hoàn chỉnh và viết phương trình
phản ứng minh họa.

– u cầu các nhóm thảo luận để

hồn chỉnh sơ đồ 3 và viết phương
trình phản ứng minh họa.

Hc.khí H2 p.kim O2 O.axit

 K.loai
Muối

Nước Clo

 H2O

Hydroclorua H ddNaOH
Clo

2 NướcJaven
 K.loai

Muối Clorua

2
2

CuCl
Cu

Cl

HClO
HCl

O
H
Cl








HCl
H

Cl

O
H

NaClO
NaCl

NaOH
Cl

2 2







</div>
(98)<div class='page_container' data-page=98>

Phương trình.
O
H
CO
NaCl
HCl
CO
Na
CO
CaO
CaCO
O

H
CO
Na
NaOH
CO
CaCO
CaO
CO
CO
C
CO
CO
O
CO
CO
O
C
CO
CO
C
t
t
t
t
2
2
3
2
2
3

2
3
2
2
3
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
0
0
0
0





 









 


 


 



 Hoạt động 2: Luyện tập.

Hoạt động của GV & HS Ghi bảng

– Bài tập 1: Trình bày phương

pháp hóa học để phân biệt các chất

khí khơng màu: CO, CO2, H2.

– Bài tập 2: Cho 10,4 g hổn hợp

gồm MgO và MgCO3 hịa tan

hồn tồn vào trong dung dịch
HCl. Tồn bộ khí sinh ra được hấp
thụ hồn tồn bằng dung dịch

Ca(OH)2 dư, thấy thu được 10g

kết tủa. Tính khối lượng mỗi chất
trong hổn hợp ban đầu.

+ Lần lượt dẫn khí vào dung dịch nước vơi
trong dư.

 Nước vôi trong đục: CO2.

 Không : CO, H2.

+ Đốt cháy 2 khí cịn lại rồi dẫn sản phẩm vào
nước vơi trong dư.

 Đục: khí đem đốt là CO.

 Khơng: H2.

Phương trình:
O
H
O
H
CO

O
CO
O
H
CaCO
OH
Ca
CO
2
2
2
2
2
2
3
2
2
2
2
2
)
(









g
m
g
m
mol
nCO
n
Theopt
mol
n
mol
mol
O
H
CaCO
OH
Ca
CO
mol
mol
CO
O
H
MgCl
HCl
MgCO
O
H
MgCl
HCl

MgO
MgO
MgCO
MgCO
CaCO
2
4
,
8
4
,
10
4
,
8
84
1
,
0
1
,
0
:
3
,
2
:
1
,
0

100
10
1
,
0
1
,
0
)
(
1
,
0
1
,
0
2
2
3
3
3
2
2
3
2
2
2
2
2
3

2
2














































3. Hướng dẫn học ở nhà: 2 phút

– Làm bài tập 4, 5, 6 trang 103 SGK và chuẩn bị bài thực hành.

………

Tuần 22 Ngày soạn:

</div>
(99)<div class='page_container' data-page=99>

THỰC HÀNH

TÍNH CHẤT HĨA HỌC CỦA PHI KIM VÀ HỢP CHẤT CỦA NÓ
I. Mục tiêu dạy học:

– Khắc sâu kiến thức về phi kim, tính chất đặc trưng của muối Cacbonat, muối

Clorua.

– Tiếp tục rèn luyện kỹ năng thực hành hóa học, giải bài tập thực nghiệm hóa học.

– Rèn luyện ý thức nghiêm túc, cẩn thận,… trong học tập, thực hành hóa học.

II. Phương tiện dạy học:

1. Chuẩn bị của giáo viên:

– Dụng cụ thí nghiệm: giá ống nghiệm, ống nghiệm, đèn cồn , giá sắt, ống dẫn

khí, ống hút.

– Hóa chất: CuO, C, dung dịch Ca(OH)2, NaHCO3, Na2CO3, NaCl, dung dịch

HCl, H2O.

2. Chuẩn bị của học sinh:

– Kẻ sẵn mẫu tường trình.

III. Tiến trình hoạt động:

 Hoạt động 1: Tiến hành thí nghiệm.

Hoạt động của GV & HS Ghi bảng

– Hướng dẫn học sinh lắp dụng cụ như

hình vẽ:

–Hướng dẫn học sinh quan sát thí

nghiệm.

– Hướng dẫn học sinh làm thí nghiệm.

1. Thí nghiệm 1: C khử CO ở nhiệt độ cao.
+ Cho hổn hợp CuO+C vào ống nghiệm và
lắp dụng cụ theo hướng dẫn của giáo viên.
+ Dùng đèn cồn hơ nóng đều ống nghiệm.
Sau đó, đun tập trung ở đáy ống nghiệm.
Hiện tượng:

+ Hổn hợp chất rắn trong ống nghiệm chuyển
từ màu đen sang đỏ.

+ Dung dịch nước vôi trong bị vẫn đục.

O
H
CaCO
OH

Ca
CO

Cu
CO

CuO

C t

2
3

2
2

)
(

2 0








 




2. Thí nghiệm 2: Nhiệt phân muối NaHCO3.

+ Lấy một ít NaHCO3 cho vào đáy ống

nghiệm. Sau đó lắp các dụng cụ như thí
nghiệm 1.

+ Dùng đèn cồn đun nón.
Hiện tượng:

Dung dịch nước vôi trong bị vẫn đục .

O
H
CaCO
OH

Ca
CO

O
H
CO
CO
Na

NaHCO t

2
3
2

2
2
3
2
3

)
(

2 0









 



</div>
(100)<div class='page_container' data-page=100>

– Hướng dẫn học sinh quan sát hiện
tượng.

– u cầu các nhóm học sinh trình bày

cách phân biệt 3 lọ hóa chất đựng 3 chất

rắn ở dạng bột: CaCO3, Na2CO3, NaCl.

– Yêu cầu các nhóm tiến hành phân biệt

và ghi lại kết quả.

và muối Clorua.

– Trình bày cách tiến hành:

+ Đánh số thứ tự tương ứng giữa các lọ hóa
chất và ống nghiệm.

+ Lấy ở mỗi lọ hóa chất một ít bột cho vào
các ống nghiệm tương ứng.

+ Cho nước vào các ống nghiệm và lắc đều:

 Nếu chất bột tan: NaCl, Na2CO3.

 Không: là NaCl.

2CO 2HCl 2NaCl H O CO

Na    

– Học sinh tiến hành và ghi lại kết quả.

 Hoạt động 2: Tường trình:

Tên thí
nghiệm

Hiện tượng quan
sát

Giải thích Phương trình

C khử
CuO ở
nhiệt độ
cao.

– Hổn hợp chất rắn

trong ống nghiệm
từ màu đen chuyển
sang màu đỏ.

– Dung dịch nước

vôi trong bị vẫn
đục.

– C đã khử CuO

đen thành đỏ.

– Do tạo thành

CO2.

O
H
CaCO
OH
Ca
CO
Cu
CO
CuO
C t
2
3
2
2
2
)

(
2
2 0





 


Nhiệt phân
NaHCO3

– Dung dịch nước

vôi trong bị vẫn
đục

– Do sản phẩm tạo

thành có CO2. CO Ca OH CaCO H O

O
H
CO
CO
Na
NaHCO t
2

3
2
2
2
2
3
2
3
)
(
2 0






 

Nhận xét
muối

– Chất rắn trong

ống nghiệm …tan

– Tan: NaCl,

Na2CO3 cịn khơng 2 2

</div>
(101)<div class='page_container' data-page=101>

cacbonat và
muối

Clorua

trong nước. Cịn
ống nghiệm …
khơng tan.

– Dung dịch trong

2 ống nghiệm:
+ Có hiện tượng sủi
bọt.

+ Không.

CaCO3.

– Tạo thành CO2.

 Hướng dẫn học ở nhà: 2 phút

– Xem trước bài “ Khái niệm hợp chất hữu cơ và hóa học hữu cơ”.

.

………
……….

Ngày soạn:
Ngày dạy:

Tiết 43 KHÁI NIỆM VỀ HỢP CHẤT HỮU CƠ VÀ HÓA HỌC HỮU CƠ

I. Mục tiêu bài học:

– Học sinh biết thế nào là hợp chất hữu cơ và hóa học hữu cơ.

– Phân biệt được các chất hữu cơ thông thường với các chất vô cơ.

– Nắm được cách phân loại các hợp chất hữu cơ.

II. Phương tiện dạy học:

1. Chuẩn bị của giáo viên:

– Tranh vẽ và một số đồ dùng chứa các hợp chất hữu cơ khác nhau.

– Dụng cụ và hóa chất thí nghiệm chứng minh: thành phần của hợp chất hữu cơ

có chứa Cacbon.

+ Dụng cụ: ống nghiệm, đế sứ, cốc thủy tinh, đèn cồn.

+ Hóa chất: Bông, dung dịch Ca(OH)2.

2. Chuẩn bị của học sinh:

– Xem bài trước.

III. Tiến trình hoạt động:

 Hoạt động 1: Khái niệm về hợp chất hữu cơ.

Hoạt động của GV& HS Ghi bảng

– Giáo viên dùng tranh ảnh, mẫu vật

giới thiệu hợp chất hữu cơ có ở đâu.

1.Hợp chất hữu cơ có ở đâu?

</div>
(102)<div class='page_container' data-page=102>

– Làm thí nghiệm: đốt cháy bơng, úp
ống nghiệm lên trên ngọn lửa, khi ống
nghiệm mờ đi, xoay lại, rót nước vôi
vào và lắc đều.

– Gọi học sinh nhận xét hiện tượng?

và giải thích.

– Khi đốt cháy các hợp chất hữu cơ

khác: cồn, nến đều tạo ra CO2 Vậy

hợp chất hữu cơ là gì?

– Nêu: Đa số các hợp chất của

Cacbon là hợp chất hữu cơ trừ CO và

CO2, H2CO3, các muối Cacbonat,…

– Thuyết trình: Dựa vào thành phần

phân tử, các hợp chất hữu cơ chia
thành hai loại chính.

– Yêu cầu học sinh làm bài tập 1: Cho

các hợp chất sau: NaHCO3, C2H2,

C6H12O6, C3H7Cl, MgCO3, C2H4O2,

CO.

+ Phân loại hợp chất hữu cơ.

ngay trong cơ thể chúng ta.

2.Hợp chất hữu cơ là gì?

– Hợp chất hữu cơ là hợp chất của Cacbon trừ

CO, CO2, H2CO3, các muối cacbonat kim loại.

3.Các hợp chất hữu cơ được phân loại như thế
nào?

– Hợp chất hữu cơ chia thành 2 loại chính:

+ Hydrocabon: phân tử chứa 2 nguyên tố C,
H.

+ Dẫn xuất của HC: ngồi C, H trong phân tử
cịn có các ngun tố khác: oxi, nitơ, Clo.

+ Các hợp chất vô cơ gồm: C2H2, C6H12O6,

C6H6, C3H7Cl, C2H4O2.

+ Phân loại:

 HC: C2H2, C6H6.

 Dẫn xuất của HC: C6H12O6, C3H7Cl, C2H4O2.

 Hoạt động 2: Khái niệm về hóa học hữu cơ.

Hoạt động của GV & HS Ghi bảng

– Yêu cầu học sinh nghiên cứu SGK.

– Hỏi:

+ Hóa học hữu cơ là gì?

+ Hóa học cữu cơ có vai trị quan trọng
như thế nào đối với đời sống xã hội…?

+ Là ngành hóa học chuyên nghiên cứu về
các hợp chất hữu cơ và những chuyển đổi
của chúng.

+ Đóng vai trị quan trọng trong sự phát
triển kin tế xã hội.

 Hoạt động 3:Củng cố:

Hãy chọn câu trả lời đúng trong mỗi câu sau:

Câu 1: Nhóm các chất nào đều gồm các hợp chất hữu cơ:

a. K2CO3, CH3COONa, C2H6.

</div>
(103)<div class='page_container' data-page=103>

c. CH3Cl, C2H6O, C3H8.

Câu 2: Nhóm các chất đều gồm các hữu cơ là:

a. C2H4, CH4, C2H5Cl.

b. C3H6, C4H10, C2H4.

c. C2H4, CH4, C3H7Cl.

Câu 3: Nhóm các chất đều gồm các dẫn xuất của HC là:

a. C2H5O2N, CH3Cl, C2H5O.

b. CH4, CH3Cl, Na2CO3.

c. H2SO4, C6H6, C6H5Cl.

………
……….

Tuần 23 Ngày soạn:

Tiết 44 Ngày dạy:

CẤU TẠO PHÂN TỬ HỢP CHẤT HỮU CƠ
I. Mục tiêu bài học:

– Hiểu được các hợp chất hữu cơ có các nguyên tử liên kết với nhau theo đúng hóa

trị, Cacbon có hóa trị IV, oxi có hóa trị II, Hydro có hóa trị I.

– Hiểu được mỗi chất hữu cơ có một cơng thức cấu tạo ứng với một trật tự liên kết

xác định, các nguyên tử cacbon có khả năng liên kết với nhau tạo thành mạch Cacbon.

– Viết được công thức cấu tạo của một số chất đơn giản, phân biệt được các chất

khác nhau qua công thức cấu tạo.

II. Phương tiện dạy học:

1. Chuẩn bị của giáo viên:

– Mơ hình cấu tạo phân tử các hợp chất hữu cơ .

2. Chuẩn bị của học sinh:

– Xem bài trước.

III. Tiến trình họat động:

1. Kiểm tra bài cũ:

– Học sinh 1: Khái niệm về hợp chất hữu cơ. Phân loại. Cho ví dụ?

– Học sinh 2: Chữa bài tập 4 trang 108 SGK.

– Học sinh 3: Chữa bài tập 5 trang 108 SGK.

2. Dạy bài mới:

 Hoạt động 1: Đặc điểm cấu tạo phân tử hợp chất hữu cơ.

Hoạt động của GV & HS Ghi bảng

– Giáo viên thơng báo về hóa trị và liên

kết giữa các nguyên tử.

– Học sinh nghe và ghi bài:

</div>
(104)<div class='page_container' data-page=104>

– Giáo viên hướng dẫn học sinh biểu
diễn liên kết giữa các nguyên tử trong

phân tử: CH4, CH3Cl, CH3OH.

– Yêu cầu học sinh thảo luận biễu diễn

liên kết giữa các nguyên tử trong phân

tử: C2H6 và C3H8.

 Từ đó yêu cầu học sinh rút ra kết luận.

– Giới thiệu 3 loại mạch Cacbon.

– Yêu cầu học sinh biễu diễn liên kết

trong phân tử C4H10, C4H8.

hóa trị IV, Hydro có hóa trị I, oxi có hóa trị II.
+ Các nguyên tử liên kết với nhau theo đúng
hóa trị của chúng. Mỗi liên kết biễu diễn bằng
một nét gạch nối giữa hai nguyên tử.

– Học sinh biễu diễn.

+ CH4

C
H

H
H

+ CH3Cl

C
H
H

H
Cl

+ CH3OH

C
H
H

O H

– Học sinh thảo luận và biện luận:

+ C2H6

C
H
H

H
C
H
H

+ C3H8

C
H
H

C C H
H H
H H

+ Kết luận: Trong phân tử hợp chất hữu cơ các
nguyên tử Cacbon có thể liên kết trực tiếp với
nhau tạo thành mạch Cacbon.

– Học sinh chú ý và ghi bài:

– Học sinh biễu diễn:

+ C4H10: 2 loại mạch.

 Thẳng

C
H
H

C C
H H
H H

C
H

H
H

</div>
(105)<div class='page_container' data-page=105>

– Tiếp theo yêu cầu học sinh biễu diễn

liên kết trong phân tử C2H6O2.

– Học sinh nhận xét về sự khác nhau về

trật tự liên kết của các nguyên tử trong 2
chất đó.

– Giới thiệu: Do trật tự liên kết khác

nhau làm cho tính chất của chúng cũng
khác nhau.

– Gọi học sinh đọc kết luận.

C
H
H

C C
H H
H

H
H
H

+ C4H8 1 loại mạch.

C
H
H

C
C
H
C
H H

H
H
H

– Học sinh biễu diễn:

C
H

H C

O H

H H

C
H
H

O C
H
H

– Học sinh nhận xét:

Hai chất trên có sự khác nhau về trật tự liên

kết giữa các nguyên tử.

Chất (1): C C

Chất (2): C O C

– Học sinh chú ý:

– Học sinh đọc kết luận và ghi bài.

 Hoạt động 2: Công thức cấu tạo.

Hoạt động của GV & HS Ghi bảng

– Giáo viên yêu cầu học sinh quan sát

các công thức cấu tạo của các chất đã
viết và hỏi cơng thức cấu tạo biễu diễn
gì?

– Vậy dựa vào công thức cấu tạo của

một chất ta biết được điều gì?

– Yêu cầu học sinh làm bài tập:

Những công thức cấu tạo nào sau đây
biễu diễn cùng một tính chất:

– Học sinh quan sát và trả lời:

Công thức cấu tạo biễu diễn đầy đủ liên kết
giữa các nguyên tử trong phân tử.

– Dựa vào công thức cấu tạo ta biết thành

phần phân tử và trật tự liên kết giữa các
nguyên tử trong phân tử.

– Học sinh làm bài tập:

Công thức cấu tạo biễu diễn cùng một chất
là: a, b, c và d, e.

(1)

</div>
(106)<div class='page_container' data-page=106>

CH3 CH2 CH2 CH3

CH2 CH2
CH3 CH3

CH3 CH CH3
CH3

CH3 CH CH2
OH

CH3

CH3 C
CH3

CH3
OH

3. Củng cố:

Viết công thức cấu tạo có thể có ứng với mỗi cơng thức phân tử sau: C3H7Cl,

C3H8O và C4H9Br.

4. Hướng dẫn học ở nhà:

– Làm bài tập 1, 2, 3, 4, 5 trang 112 SGk.

– Xem trước bài “ Mêtan”.

IV.Rút kinh nghiệm.

</div>
(107)<div class='page_container' data-page=107>

Tuần 24 Ngày soạn

Tiết 45 Ngày dạy:

METAN
I. Mục tiêu bài học:

–Nắm được cơng thức cấu tạo, tính chất vật lý, tính chất hóa học của mêtan.

– Nắm được định nghĩa liên kết đơn, phản ứng thế.

– Biết trạng thái tự nhiên và ứng dụng của mêtan.

II. Phương tiện dạy học:

1. Chuẩn bị của giáo viên:

– Mơ hình phân tử metan.

2. Chuẩn bị của học sinh:

– Xem bài trước.

III. Tiến trình họat động:

1. Kiểm tra bài cũ:

– Học sinh 1:

 Nêu đặc điểm cấu tạo phân tử chất hữu cơ.

 Viết công thức cấu tạo dạng mạch vịng ứng với cơng thức C5H10.

– Học sinh 2:

 Chữa bài tập 2 trang 112 SGK.

2. Dạy bài mới:

 Hoạt động 1: Trạng thái tự nhiên – Tính chất vật lý.

Hoạt động của GV & HS Ghi bảng

– Giáo viên giới thiệu trạng thái tự

nhiên của mêtan.

– Cho học sinh quan sát hình vẽ về

cách thi khí mêtan trong bùn cao.

– Giáo viên đưa ra bài tập 1: Hãy

chọn câu trả lời đúng.

Câu 1: Trong thí nghiệm có thể thu

khí CH4 bằng cách:

a. Đẩy nước.

Mêtan là chất khí, khơng màu, khơng mùi,
nhẹ hơn khơng khí và rất ít tan trong nước.

</div>
(108)<div class='page_container' data-page=108>

b. Đẩy khơng khí (ngửa bình)
c. Cả hai cách trên.

Câu 2: Các tính chất cơ bản của CH4

là:

a. Chất lỏng, không màu, tan nhiều
trong nướ.

b. Chất khí, khơng màu, tan nhiều
trong nước.

c. Chất khí, khơng màu, khơng mùi,
nặng hơn khơng khí, ít tan trong
nước.

d. Chất khí, khơng màu, khơng mùi,
nhẹ hơn khơng khí, ít tan trong nước.

1) a.

2) d.

 Hoạt động 2: Cấu tạo phân tử.

Hoạt động của GV & HS Ghi bảng

– Yêu cầu học sinh viết công thức

cấu tạo của mêtan.

– u cầu học sinh quan sát mơ hình

phân tử và dựa vào công thức cấu
tạo nhận xét về đặc điểm cấu tạo của

CH4.

– Giới thiệu: liên kết đơn là liên kết

bền.

C
H
H

H
H

Trong phân tử mêtan có 4 liên kết đơn.

 Hoạt động 3: Tính chất hóa học của mêtan.

Hoạt động của GV & HS Ghi bảng

– Làm thí nghiệm: Đốt cháy CH4.

 Yêu cầu học sinh quan sát và nêu

hiện tượng.

– Giải thích và viết phương trình

phản ứng.

Trên thành ống nghiệm xuất hiện những giọt
nước.

Khi cho nước vôi trong vào thì bị vẫn đục.
Nước vơi trong bị vẫn đục là do sản phẩm tạo

thành có CO2  Sản phẩm gồm H2O và CO2.

Phương trình:

O
H
CO
O

CH t

2
2
2

4 2 2

</div>
(109)<div class='page_container' data-page=109>

– Giới thiệu: Phản ứng đốt cháy
mêtan tỏa nhiều nhiệt. Vì vậy người

ta dùng CH4 làm nhiên liệu và hổn

hợp 1VCH4 và2VO2là hổn hợp nổ

mạnh.

– Giáo viên làm thí nghiệm CH4 +

Cl2

 Quan sát và nêu hiện tượng?

– Từ hiện tượng trên chứng tỏ điều

gì?

– Hướng dẫn học sinh viết phương

trình phản ứng.

– Hỏi: Phản ứng giữa CH4 và Cl2

thuộc loại phản ứng gì?

– Các hợp chất hữu cơ có liên kết

đơn trong phản ứng đều có phản ứng
thế.

+ Màu vàng nhạt của Clo mất đi.
+ Giấy quỳ tím chuyển sang màu đỏ.

+ Màu vàng nhạt của Clo mất đi  có phản ứng

hóa học xảy ra.

+ Giấy quỳ tím chuyển sang đỏ  sản phẩm tạo

thành tan vào trong nước tạo thành dung dịch
axit.

H C H
H
H

Cl Cl As H C
H

Cl
H

+ +

Viết gọn:

HCl
Cl
CH
Cl

CH as


 



 2 3

– Phản ứng thế.

– Học sinh chú ý.

 Hoạt động 4: Ứng dụng và củng cố.

Hoạt động của GV & HS Ghi bảng

– Giới thiệu các ứng dụng của

mêtan.

– Đưa ra bài tập 2:

a. Tính thể tích oxi (đkc) cần dùng
để đốt cháy hết 3,2g khí mêtan.
b. Tồn bộ sản phảm cháy ở trên
được dẫn vào bình đựng dung dịch

Ca(OH)2 dư. Sau thí nghiệm thấy

</div>
(110)<div class='page_container' data-page=110>

khối lượng bình tăng m1 gam và có

m2 gam kết tủa. Tính m1 và m2?

0,2mol

)
(
).
96
,
8
4

,
22
4
,
0
4
,
22
2
,
0
16
2
,
3
0,4mol
0,2mol
0,4mol
0,2mol
2
).
2
3
2
2
2
2
2
4
2

4
0
O
H
CaCO
OH
Ca
CO
b
lit
n
V
mol
M
m
n
O
H
CO
O
CH
a
O
CH
t
















 



Khối lượng bình tăng lên chính là khối lượng của

CO2 và H2O.

g
m
mol
n
m
m
g
m
mol
n
mol
m

m
m
CaCO
CaCO
O
H
O
H
CO
20
100
2
,
0
2
,
0
:
(2)
pt
Theo
16
)
18
4
,
0
(
)
44

2
,
0
(
4
,
0
2
,
0
n
:
(1)
pt
Theo
2
2
1
CO
1
3
3
2
2
2
2


















 Hướng dẫn học ở nhà: 2 phút

– Làm bài tập 1, 2, 3, 4 trang 166 SGK.

–Xem trước bài “Êtylen”.

IV.Rút kinh nghiệm.

………
……….

Tuần 24 Ngày soạn:

Tiết 46 Ngày dạy:

ETYLEN
I. Mục tiêu bài học:

– Nắm được công thức cấu tạo, tính chất vật lý và tính chất hóa học của etylen.

– Hiểu được khái niệm liên kết đôi và đặc điểm của nó.

– Hiểu được phản ứng cộng và phản ứng trùng hợp là các phản ứng đặc trưng của

etylen và các hợp chất có liên kết đơi.

– Biết được một số ứng dụng quan trọng của etylen.

– Biết cách viết phương trình hóa học của phản ứng cộng, phản ứng trùng hợp, phân

biệt êtylen với mêtan bằng phản ứng với dung dịch Br.

</div>
(111)<div class='page_container' data-page=111>

1. Chuẩn bị của giáo viên:
Mơ hình phân tử etylen

2. Chuẩn bị của học sinh.

– Xem bài trước.

III. Tiến trình hoạt động:

1. Kiểm tra bài cũ:

– Học sinh 1: Nêu đặc điểm cấu tạo của Mêtan và tính chất hóa học của nó.

– Gọi hai học sinh chữa bài tập 1, 3 trang 116 SGK.

2. Dạy bài mới:

 Hoạt động 1: Tính chất vật lý và cấu tạo phân tử của Êtylen.

Hoạt động của GV & HS Ghi bảng

– Giới thiệu tính chất vật lý của

Êtylen.

– Yêu cầu học sinh quan sát mơ hình

phân tử C2H4 và viết cơng thức cấu

tạo.

– Nhận xét về đặc điểm?

– Thông báo: Trong liên kết đơi có

một liên kết kém bền và liên kết này
dễ bị đứt trong các phản ứng hóa
học.

C C
H

H
H

– Nhận xét: Giữa hai nguyên tử C có hai liên

kết  liên kết đơi.

 Hoạt động 2: Tính chất hóa học - Ứng dụng.

Hoạt động của GV & HS Ghi bảng

– Thuyết trình: Tương tự như Mêtan,

Êtylen cháy tạo ra khí Cacbonic và
hơi nước, đồng thời tỏa nhiệt.

 Yêu cầu học sinh viết phương

trình.

– So sánh đặc điểm cấu tạo của

Mêtan và Êtylen.

– Đặc vấn đề: Tính chất của chúng

có khác nhau khơng?

– Giáo viên làm thí nghiệm: dẫn khí

êtylen vào dung dịch Brơm  học

sinh quan sát và nhận xét hiện tượng.

O
H
CO
O

H

C t

2
2
2

2 3 2 2


 




Trong phân tử mêtan chỉ có liên kết đơn, cịn
trong phân tử êtylen cịn có thêm liên kết đôi.

– Học sinh suy nghĩ.

– Học sinh quan sát và nêu hiện tượng:

</div>
(112)<div class='page_container' data-page=112>

– Hướng dẫn học sinh viết phương
trình:

+ Một liên kết kém bền trong liên
kết đôi bị đứt ra.

+ Liên kết giữa hai nguyên tử brôm
bị đứt.

+ Nguyên tử Br kết hợp với 2
nguyên tử C trong phân tử êtylen.

– Giới thiệu: Phản ứng trên gọi là

phản ứng cộng. Trong điều kiện

thích hợp C2H4 cịn có phản ứng

cộng với H2, Cl2, H2O,…

– Rút ra kết luận.

– Thông báo: Ở những điều kiện

thích hợp và có xúc tác, liên kết kém
bền trong phân tử êtylen bị đứt ra.
Khi đó, các phân tử êtylen kết hợp
với nhau tạo thành phân tử có liên
kết và kích thước lớn gọi là

poliêtylen.

 Đó là phản ứng trùng hợp.

– Giới thiệu chất dỏe P.E.

– Yêu cầu học sinh quan sát sơ đồ và

cho biết ứng dụng của êtylen.

C C
H
H

H
H

Br Br Br C C
H
H

H
H

+

Viết gọn:

CH2 CH2

+

Br2 CH2Br CH2Br

(k.màu) (da cam) (k.màu)

2
4
2
2
4

2H Br C H Br

C  

– Kết luận: Các chất có liên kết đôi trong phản

ứng dễ tham gia.

C2H4

+

Br2 C2H4Br2

+ Điều chế ruợu êtylic, axit axêtic, nhựa P.E,
PVC.

+ Kích thước quả mau chín.
+ Điều chế diclmêtan.
3. Củng cố:

– Bài tập 1: Trình bày phương pháp hóa học để phân biệt 3 chất khí đựng trong 3

lọ riêng biệt không dán nhãn: CH4, C2H4, CO2.

– Bài tập 2: Dẫn 3,36 lit hổn hợp khí đktc gồm CH4 và C2H4 vào dung dịch Brom

</div>
(113)<div class='page_container' data-page=113>

4. Hướng dẫn học ở nhà:

– Làm bài tâp 1, 2, 3, 4 trang 119 SGK.

– Xem bài “Axêtylen”.

IV.Rút kinh nghiệm.

………
……….

Tuần 25 Ngày soạn:

Tiết 47 Ngày dạy:

AXETYLEN
I. Mục tiêu bài học:

– Nắm được công thức cấu tạo, tính chất vật lý, tính chất hóa học của Axetylen.

– Nắm được khái niệm và đặc điểm của liên kết ba.

– Củng cố kiến thức chung về H.C: không tan trong nước, dễ cháy tạo ra CO2 và H2O

đồng thời tỏa nhiệt mạnh.

– Biết một số ứng dụng quan trọng của Axetylen.

– Củng cố kỹ năng viết phương trình phản ứng cộng, bước đầu biết dự đốn tính chất

của các chất dựa vào thành phần cấu tạo.

II. Phương tiện dạy học:

1. Chuẩn bị của giáo viên:

GV mơ hình phân tử axetylen
2. Chuẩn bị của học sinh.

– Xem bài trước.

III. Tiến trình hoạt động:

1. Kiểm tra bài cũ:

Câu hỏi : Nêu đặc điểm cấu tạo và tính chất hóa học của êtylen. Viết phương

trình phản ứng.
2. Dạy bài mới:

 Hoạt động 1: Tính chất vật lý.

Hoạt động của GV & HS Ghi bảng

– Giới thiệu công thức phân tử và phân

tử khối của axêtylen.

– Yêu cầu học sinh quan sát H 4.9  rút

ra tính chất vật lý của C2H2.

+ Công thức phân tử: C2H2.

+ Phân tử khối: 26

C2H2 là chất khí, khơng màu, khơng mùi, ít

tan trong nước, nhẹ hơn khơng khí.

</div>
(114)<div class='page_container' data-page=114>

Hoạt động của GV & HS Ghi bảng

– Yêu cầu học sinh viết ra công thức

cấu tạo của C2H2.

– Nhận xét đặc điểm cấu tạo?

– Giới thiệu thêm về liên kết ba.

H C C H

– Nhận xét:

+ Giữa 2 nguyên tử C có liên kết ba.

+ Trong liên kết ba có 2 liên kết kém bền, dễ
đứt lần lượt trong các phản ứng hóa học.

 Họat động 3: Tính chất hóa học.

Hoạt động của GV & HS Ghi bảng

– Dựa vào đặc điểm cấu tạo của

axêtylen  dự đốn tính chất hóa học.

– Gọi học sinh viết phương trình phản

ứng.

– GV giới thiệu: phản ứng trên tỏa

nhiều nhiệt  C2H2 dùng làm nhiên liệu

cho đèn xì oxi – axêtylen.

GV mơ tả thí nghiệm:

– Gọi học sinh viết phương trình phản

ứng.

– Giới thiệu: Trong điều kiện thích hợp

C2H2 cũng có phản ứng cộng với H2 Và

nhiều chất khác.

– Dựa vào đặc điểm cấu tạo và tính

chất hóa học hãy so sánh sự giống và

khác nhau giữa CH4, C2H4, C2H2.

+ Phản ứng cháy.

+ Phản ứng cộng với Brôm.

Axêtylen cháy trong khơng khí với ngọn lửa
sáng.

Phản ứng tỏa nhiều nhiệt.

– Phương trình:

O
H
CO
O

H

C2 2 5 2 4 2 2 2

2   

Dung dịch Brom bị nhạt màu.

CH CH Br Br

+

Br CH CH Br

Sản phẩm sinh ra có liên kết đơi nên cộng tiếp
với một phân tử Brom nữa.

Br CH CH Br Br2CH CHBr2

Viết gọn:

2
4
2
2
2
2

2H Br Br C H Br

C  

– Học sinh nghe và ghi bài.

– Học sinh thảo luận nhóm và điền vào bảng.

CH4 C2H4 C2H2

Đặc điểm
cấu tạo.

Liên kết đơn. 1 liên kết đơi. 1 liên kết ba.

Tính chất
hóa học
khác nhau.

Phản ứng cháy. Phản ứng cháy. Phản ứng

</div>
(115)<div class='page_container' data-page=115>

Tính chất
hóa học
khác nhau

Phản ứng thế. Cộng 1 phân tử Br2. Cộng 2 phân

tử Br2.

 Hoạt động 4: Ứng dụng và điều chế.

Hoạt động của GV & HS Ghi bảng

– Yêu cầu học sinh tóm tắt ứng dụng

của C2H2.

– Giới thiệu cách điều chế C2H2 trong

phịng thí nghiệm.

– Quan sát chất cịn lại trong ống

nghiệm nhánh  viết phương trình.

– Giới thiệu: Hiện nay C2H2 được điều

chế bằng cách CH4t 0cao

2
2

2 2H O C H Ca(OH)

CaC   

 Luyện tập – Củng cố:

1. Cho các hợp chất sau: C2H4, CH4, C2H2.

a. Viết công thức cấu tạo của các chất trên.

b. Trong các chất trên, chất nào có phản ứng thế với Clo? Chất nào phản
ứng cộng với dung dịch Br? Viết phương trình phản ứng.

 Hướng dẫn học ở nhà:

– Làm bài tập 1, 2, 3, 4, 5 trang 122 SGK.

- Xem trướcbài “Benzen”

IV.Rút kinh nghiệm.

</div>
(116)<div class='page_container' data-page=116>

Tuần 25 Ngày soạn

Tiết 48 Ngày dạy:

KIỂM TRA MỘT TIẾT 
A. Mục tiêu :

– Kiểm tra các kiến thức về các hợp chất thuộc HC: CH4, C2H4, C2H2.

– Phân biệt các hợp chất hữu cơ: CH4, C2H2, C2H4.

– Bài tốn tính theo phương trình hóa học có liên quan đến các hợp chất hữu cơ.

B. Nội dung:

I. Trắc nghiệm: (4 điểm)

Hãy khoanh tròn vào câu trả lời đúng nhất.

Câu 1: Hợp chất nào sau đây trong phân tử vừa có liên kết đơn, vừa có liên kết đơi
giữa những ngun tử Cacbon.

a. Etylen c. Axetylen

b. Metan d. Tất cả đúng.

Câu 2: Dãy chất nào đều là Hydrocacbon.

a. FeCl2, C2H6O, CH4, NaHCO3 c. CH4, C2H2, C2H4, C6H6

b. CH4O, HNO3, C6H6, C2H4 d. CH3NO2, CH3Br, NaOH

Câu 3: Để phân biệt CH4 và CO2 ta có thể dùng:

a. Một kim loại c. Dung dịch Ca(OH)2

b. Dung dịch Brom d. Tất cả điều sai.

Câu 4: Mêtan, Êtylen, Axêtylen có tính chất hóa học nào chung.

a. Tác dụng với dung dịch Brom c. Tác dụng với khí oxi

b. Tác dụng với khí Clo d. Khơng có tính chất nào

II. Tự luận: (6 điểm)

Câu 5: Khi đốt cháy khí A thu được CO2 và H2O. Khi đốt cháy khí B thu được CO2

và SO2, cịn khi đốt cháy khí D thu được CO2, H2O và N2. Hỏi các chất A, B, D có phải

là hợp chất hữu cơ khơng? Vì sao?

Câu 6: Cho 5,6 lít hổn hợp khí gồm Mêtan và Axêtylen (đktc) đi qua dung dịch
brom dư thấy có 4 gam brom tham gia phản ứng. Tính % thể tích mỗi khí có trong hổn
hợp.

</div>
(117)<div class='page_container' data-page=117>

b. Phản ứng cộng của Êtylen với Brom.
c. Phản ứng cháy của Axetilen.

C. Đáp án và thang điểm.

I. Trắc nghiệm: 4 điểm
1. a

2. c
3. c
4. c

II. Tự luận: 6 điểm.
Câu 5:

– Các chất A, B, D đều là hợp chất hữu cơ. (0,5 điểm)

– Vì khi hợp chất hữu cơ khi cháy đều sinh ra CO2. (1,0 điểm)

Câu 6:

đ)
(1

%
95
%
100
6
,
5
32
,
5
%
)
(
32
,
5
28
,
0
6
,
5
V
đ)
(1

%
5
6

,
5
%
100
28
,
0
%
)
(
28
,
0
4
,
22
0125
,
0
V
đ)
(0,5

0125
,
0
2
025
,
0

025
,
0
160
4
đ)
(0,5

2
4
2
CH
2
2
H
C
2
2
2
2
2
2
4
2
2
2
2
2






































H
C
lit
H
C
lit
mol
n
mol
M
m
n
Br
H
C
Br
H
C
H
C
Br

Câu 7:

đ)
(1,5

2
4
5
2
).

b)
).
2
2
2
2
2
2
4
2
2
4
2
3
2
4
0







 





 


O
H
CO
O
H
C
c
Br
H
C
Br
H
C
HCl
Cl
CH
Cl
CH
a
t

as

Tuần 26 Ngày soạn:

Tiết 49 Ngày dạy:

BENZEN
I. Mục tiêu bài học:

– Học sinh nắm được công thức cấu tạo phân tử của bezen, từ đó hiểu được các tính

chất hóa học của benzen.

– Rèn luyện kỹ năng quan sát thí nghiệm, từ các hiện tượng thí nghiệm rút ra tính

</div>
(118)<div class='page_container' data-page=118>

– Rèn luyện kỹ năng viết phương trình phản ứng thế của benzen với Brom, và tiếp
tục củng cố kỹ năng làm bài toán.

– Liên hệ thực tế: Một số ứng dụng của benzen.

II. Phương tiện dạy học:

1. Chuẩn bị của giáo viên:

– Dụng cụ: ống nghiệm, để sứ, kẹp gỗ, diêm.

– Hóa chất: C6H6, H2O, dung dịch Brom, dầu ăn.

– Mơ hình phân tử benzen.

III. Tiến trình hoạt động:

1. Kiểm tra bài cũ:

– So sánh đặc điểm cấu tạo phân tử, liên kết, tính chất hóa học của mêtan, etilen,

axêtilen.

2. Dạy bài mới:

 Họat động 1: Tính chất vật lý.

Hoạt động của GV & HS Ghi bảng

– Yêu cầu học sinh quan sát ống

nghiệm đựng benzen và rút ra nhận
xét?

Benzen là chất lỏng, khơng màu.

– Giáo viên làm thí nghiệm: Nhỏ vài

giọt benzen vào ống nghiệm đựng

nước, lắc nhẹ, sau đó để yên  Nhận

xét?

Benzen không tan trong nước và

nhẹ hơn nước.

– Tiếp theo, làm thí nghiệm: Cho 1 –

2 giọt dầu ăn vào ống nghiệm đựng

benzen, lắc nhẹ  Nhận xét?

Benzen hòa tan được dầu ăn.

– Gọi học sinh lên viết công thức cấu

tạo của benzen.

– Gọi học sinh nhận xét đặc điểm

cấu tạo của benzen.

– Benzen là chất lỏng, không màu, không tan

trong nước, nhẹ hơn nước, hòa tan nhiều chất:
dầu ăn, nến, cao su,…

– Benzen độc.

C
C

C C

C
H

H
H
H

H
H

Sáu nguyên tử C liên kết với nhau tạo thành
vòng 6 cạnh khép kín đều.

</div>
(119)<div class='page_container' data-page=119>

– Cho học sinh làm bài tập:
Đâu là công thức cấu tạo của
benzen.

(a) (b) (c)

(d) (e)

Công thức đúng: b, d, e.

 Hoạt động 2: Tính chất hóa học.

Hoạt động của GV & HS Ghi bảng

– Giáo viên làm thí nghiệm: đốt cháy

benzen  Học sinh nhận xét.

Có muội than.

–GV cung cấp: Benzen dễ cháy tạo

ra CO2, H2O. Ngồi ra cịn có muội

than  Giải thích?

Do phân tử benzen có cấu tạo phân
tử đặc biệt khác với mêtan, êtylen,
axêtylen.

– Làm thí nghiệm: Cho Brom vào

benzen  Nhận xét.

Benzen khơng làm mất màu dung
dịch brom ( khơng có phản ứng
cộng).

– Cho học sinh quan sát sơ đồ phản

ứng giữa benzen với Brom  Tính

chất gì?

– Cho học sinh làm bài tập: Hãy cho

biết trong các chất sau chất nào làm
mất màu dung dịch Brom.

CH2 CH CH2 CH3

Có phản ứng thế.

HBr
Br
H
C
Br

H

C Fet




 


 6 5

,
2
6
6

+ Chất làm mất màu dung dịch Brom là: b, c.

– Chất có phản ứng thế là a, d.

Phương trình:
CH2CH CH2CH3 Br2 CH

Br
CH
Br

CH2 CH3

CH3C CH+ Br2 CH2 CBr2 CHBr2

Br2 Br HBr

+ +

</div>
(120)<div class='page_container' data-page=120>

CH3 C CH

CH3 CH3

Chất nào có phản ứng thế. Viết
phương trình phản ứng.

– Cho học sinh đọc ứng dụng C6H6.

3. Củng cố:

– Tính chất vật lý, hóa học của benzen.

4. Hướng dẫn học ở nhà:

– Làm bài tập 1, 3, 4 trang 125 SGK.

Xem bài: “ Dầu mỏ và khí thiên nhiên”.

IV.Rút kinh nghiệm.

………
……….

Tuần 26 Ngày soạn:

Tiết 50 Ngày dạy:

DẦU MỎ - KHÍ THIÊN NHIÊN
I. Mục tiêu bài học:

– Nắm được tính chất vật lý, trạng thái tự nhiên, thành phần, cách khai thác, chế biến

và ứng dụng của dầu mỏ, khí tự nhiên.

– Biết Crackinh là một phương pháp điều chế dầu mỏ.

– Nắm được đặc điểm cơ bản của dầu mỏ Việt Nam, vị trí một số mỏ dầu, mỏ khí và

tình hình khai thác dầu khí ở nước ta.

II. Phương tiện dạy học:

1. Chuẩn bị của giáo viên:

– Tranh vẽ:

+ Mỏ dầu và cách khai thác.
+ Sơ đồ chưng cất dầu mỏ.
2. Chuẩn bị của học sinh:

</div>
(121)<div class='page_container' data-page=121>

III. Tiến trình hoạt động:

1. Kiểm tra bài cũ:

– Đặc điểm cấu tạo, tính chất hóa học của benzen.

2. Dạy bài mới.

 Hoạt động 1: Tìm hiểu về dầu mỏ.

Hoạt động của GV & HS Ghi bảng

– Yêu cầu học sinh quan sát mẫu dầu

mỏ và rút ra nhận xét về trạng thái,
màu sắc, tính tan,…

– Thuyết trình: Trong tự nhiên dầu

mỏ tập trung thành vùng lớn ở sâu
trong lòng đất, tạo thành mỏ dầu.

– Yêu cầu học sinh quan sát hình 4.16

và nêu cấu tạo của túi dầu.

– Liên hệ thực tế và nêu cách khai

thác dầu mỏ.

– Yêu cầu học sinh quan sát sơ đồ

hình 4.17  nêu tên các sản phẩm chế

biến từ dầu mỏ.

– Giáo viên giới thiệu:

Dầu nặng Crărăckixăng + hổn hợp khí.

Dầu mỏ là chất lỏng sánh, màu nâu đen,
không tan trong nước, nhẹ hơn nước.

Mỏ dầu thường có 3 lớp:

+ Lớp khí mỏ dầu (khí đồng hành): thành

phần chính CH4.

+ Lớp dầu lỏng: là hổn hợp phức tạp của
nhiều hợp chất và những lượng nhỏ các hợp
chất khác.

+ Lớp nước mặn.

– Nêu cách khai thác: Khoan những lổ khoang

xuống lớp dầu lỏng (còn gọi là giếng dầu).
Ban đầu, dầu tự phun lên. Về sau người ta

phải bơm H2O hoặc khí xuống để đẩy dầu lên.

Các sản phẩm: xăng, dầu thắp, dầu diezen,
dầu mazut, nhựa đường.

 Tìm hiểu khí thiên nhiên.

Hoạt động của GV & HS Ghi bảng

– Giáo viên giới thiệu vị trí, thành

phần ứng dụng của khí thiên nhiên.

– Cho học sinh đọc SGK về dầu mỏ

</div>
(122)<div class='page_container' data-page=122>

3. Củng cố: 3 phút

– Nhắc lại nội dung bài.

4. Hướng dẫn học ở nhà: 2 phút

– Xem bài “ Nhiên liệu”.

– Bài tập 4 trang 129 SGK.

IV.Rút kinh nghiệm.

………
……….

Tuần 27 Ngày soạn:

Tiết 51 Ngày dạy:

NHIÊN LIỆU
I. Mục tiêu bài học:

– Nắm được nhiên liệu là những chất cháy được, khi cháy tỏa nhiều nhiệt và phát

sáng.

– Nắm được cách phân loại nhiên liệu, đặc điểm và ứng dụng của một số nhiên liệu

thông dụng.

– Nắm được cách sử dụng nhiên liệu hiệu quả.

II. Phương tiện dạy học:

1. Chuẩn bị của giáo viên:
2. Chuẩn bị của học sinh:

– Xem bài trước.

III. Tiến trình hoạt động:

1. Kiểm tra bài cũ:

– Hãy kể tên các sản phẩm chế biến từ dầu mỏ.

2. Dạy bài mới:

 Hoạt động 1: Nhiên liệu là gì?

Hoạt động của GV & HS Ghi bảng

– Kể tên một số nguyên liệu thường dùng.

– Các chất trên khi cháy có đặc điểm gì?

– Các chất đó gọi là chất đốt hay nhiên

liệu, nêu khái niệm?

– Vai trò của nhiên liệu?

– Nguồn gốc của nhiên liệu.

– Tên: than, củi, dầu hỏa, khí, gas,…

– Đều tỏa nhiệt và phát sáng.

– Nhiên liệu là những chất cháy được, khi

cháy tỏa nhiệt và phát sáng.

– Rất quan trọng trong đời sống và sản

</div>
(123)<div class='page_container' data-page=123>

– Nguồn gốc:

+ Có sẵn trong tự nhiên: than củi, dầu mỏ.
+ Một số nhiên liệu được điều chế từ các
nguồn nhiên liệu có trong tự nhiên: cồn đốt,
khí gas.

 Họat động 2: Phân loại nhiên liệu.

Hoạt động của GV & HS Ghi bảng

– Dựa vào trạng thái, em hãy phân loại

nhiên liệu?

– Nhiên liệu rắn gồm những loại nào?

– Cho học sinh quan sát biểu đồ hình 21

và nhận xét về hàm lượng C trong các loại
than mỏ.

– Thuyết trình về quá trình hình thành than

mỏ.

– Giới thiệu nhiên liệu lỏng.

– Cho ví dụ về nhiên liệu khí.

– Có 3 loại: rắn, lỏng, khí.

– Gồm: than mỏ (than mỡ và than non, than

gầy, than bùn), gỗ.

– Nhận xét:

+ Than gầy: >90%C
+ Than mỡ: 80%C
+ Than non: <80%C
+ Than bùn: 60%C

– Học sinh chú ý.

– Chú ý.

– Ví dụ: Khí thiên nhiên, khí mỏ dầu, khí lị

cốc, khí lị cao, khí than.

 Hoạt động 3: Sử dụng nhiên liệu như thế nào là hiệu quả.

Hoạt động của GV & HS Ghi bảng

– Vì sao phải sử dụng nhiên liệu cho hiệu

quả?

– Sử dụng nhiên liệu như thế nào cho hiệu

quả.

– Sử dụng nhiên liệu có hiệu quả phải thực

hiện biện pháp nào?

– Vì nếu nhiên liệu cháy khơng hồn tồn

sẽ vừa gây lãng phí, vừa gây ơ nhiễm môi
trường.

– Là phải làm thế nào để nhiên liệu cháy

hoàn toàn đồng thời tận dụng được nhiệt
lượng do quá trình cháy tạo ra.

– Nêu các biện pháp.

IV.Rút kinh nghiệm.

</div>
(124)<div class='page_container' data-page=124>

Tuần 27 Ngày soạn:

Tiết 52 Ngày dạy:

LUYỆN TẬP CHƯƠNG IV
I. Mục tiêu bài học:

– Củng cố các kiến thức đã học về hợp chất.

– Hệ thống mối quan hệ giữa cấu tạo và tính chất của hợp chất.

– Củng cố kỹ năng giải bài tập.

II. Phương tiện dạy học:

1.Chuẩn bị của giáo viên:

– Bảng phụ.

2. Chuẩn bị của học sinh:

– Ôn tập các kiến thức về hợp chất.

III. Tiến trình họat động:

 Hoạt động 1: Kiến thức cần nhớ.

Hoạt động của GV & HS Ghi bảng

– Cho học sinh hoạt động nhóm hồn

thành bảng phụ

– Học sinh hoạt động nhóm và hồn thành

bảng.

Mêtan Êtilen Axetilen Benzen

CTCT C

H
H

H C C

H
H

H C C H C C

C C
C
H
H
H
H
H
H
C
Đặc
điểm cấu
tạo
Liên kết
đơn

Có một liên kết
đơi

Có một liên
kết ba

Mạch vịng.
Có 3 liên kết đơi
Phản ứng
đặc trưng
Phản ứng
thế
Phản ứng
cộng(mất màu
dung dịch Brom)

Phản ứng
cộng(mất màu
dung dịch
Brom)

Phản ứng thế với Brom lỏng

– Viết các phương trình phản ứng minh

họa cho các phản ứng đặc trưng.

– Hỏi:

+ Phản ứng thế.
+ Phản ứng cộng.

– Phương trình:

</div>
(125)<div class='page_container' data-page=125>

 Hoạt đông 2: Bài tập.

Hoạt động của GV & HS Ghi bảng

– Bài tập: Cho các hợp chất sau: C3H8,

C3H6, C3H4.

Viết công thức cấu tạo của các chất
trên.

– Bài tập 2: Đốt cháy hoàn tòan 1,68 lit

hổn hợp gồm mêtan và axetilen rồi hấp
thụ toàn bộ sản phẩm vào dung dịch

Ca(OH)2 dư, thấy thu được 10 gam kết

tủa.

a. Viết phương trình phản ứng xảy ra.
b. Tính thể tích mỗi khí có trong hổn
hợp đầu.

c. Nếu dẫn từ từ3,36 lít hổn hợp như

trên vào dung dịch nước Brom phản
ứng là bao nhiêu? (Các khí đó ở điều
kiện tiêu chuẩn).

– Học sinh làm bài tập.

a). C3H8

C C C
H
H
H
H
H
H
H
H
b). C3H6

C C
C
H H
H
H
H H
c). C3H4

C C

H
H
C
H
H

C C
H C
H
H
H

– Làm bài tập vào vỡ:

a). Phương trình;

O
H
CaCO
OH
Ca
CO
y
y
O
H
CO
O
H
C

x
x
O
H
CO
O
CH
t
t
2
3
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
4
)
(
2
_____
__________
2
4
5

2
____
__________
2
2
0
0





 



 



b). Gọi x là số mol CH4.

y là số mol C2H2.

mol
n
mol
n
hh

CaCO
075
,
0
4
,
22
68
,
1
1
,
0
100
10
3





</div>
(126)<div class='page_container' data-page=126>

4
2
2
2
2
2 2
).
56
,

0
12
,
1
68
,
1
12
,
1
4
,
22
05
,
0
025
,
0
;
05
,
0
1
,
0
2
075
,
0

2
2
4
Br
H
C
Br
H
C
c
lit
V
lit
V
y
x
y
x
y
x
H
C
CH






















Số mol C2H2 trong 3,36 lít hổn hợp.

gam
m
mol
n
mol
n
Br
Br
H
C
16
160
1
,

0
1
,
0
2
05
,
0
05
,
0
68
,
1
36
,
3
025
,
0
2
2
2
2











 Hướng dẫn học ở nhà:

– Làm bài tập trang 133 SGK.

– Xem trước bài “ Thực hành”.

IV.Rút kinh nghiệm.

………
……….

Tuần 28 Ngày soạn:

Tiết 53 Ngày dạy:

THỰC HÀNH

TÍNH CHẤT HĨA HỌC CỦA HỢP CHẤT
I. Mục tiêu bài học.

– Củng cố kiến thức về hợp chất.

– Tiếp tục rèn luyện kỹ năng thực hành hóa học.

– Giáo dục ý thức cẩn thận, tiết kiệm trong học tập, thực hành hóa học.

II. Phương tiện hoạt động:

1. Chuẩn bị của giáo viên:

– Dụng cụ: ống nghiệm có nhánh, ống nghiệm, nút cao su kèm ống nhỏ giọt, giá

thí nghiệm, đèn cồn, chậu thủy tinh.

– Hoá chất: đất đèn, dung dịch Brom, nước cất.

2. Chuẩn bị của học sinh.

– Xem bài trước.

D. Tiến trình hoạt động:

</div>
(127)<div class='page_container' data-page=127>

Hoạt động của GV & HS Ghi bảng

– Hỏi:

+ Cách điều chế axetylen trong
phịng thí nghiệm.

+ Tính chất hóa học của axetylen.
+ Tính chất vật lý của axetylen.
+ Tính chất của benzen.

+ Trong phịng thí nghiệm cho CaC2 phản ứng

với H2O.

CaC2 + H2O  Ca(OH)2 + C2H2

+ Tính chất hóa học: phản ứng cháy, mất màu
dung dịch Brom.

+ Tính chất vật lý: khơng màu, khơng mùi, ít
tan trong nước, nhẹ hơn không khí.

+ Tính chất benzen: chất lỏng, không tan trong
nước, không làm mất màu dung dịch Brom.

 Hoạt động 2: Tiến hành thí nghiệm.

Hoạt động của GV & HS Ghi bảng

– Hướng dẫn các nhóm làm thí

nghiệm.

 u cầu học sinh quan sát và nhận

xét các tính chất vật lý của C2H2.

– Hướng dẫn học sinh dẫn khí C2H2

vào ống nghiệm đựng dung dịch

Brom  Quan sát và nhận xét.

– Dẫn C2H2 qua ống thủy tinh vuốt

nhọn rồi châm lửa đốt  Quan sát và

nhận xét.

– Hướng dẫn các nhóm làm thí

nghiệm.

– Nêu hiện tượng thí nghiệm.

1. Thí nghiệm 1: Điều chế và thử tính chất của
axetylen.

– Các nhóm tiến hành thí nghiệm:

+ Cho vào ống nghiệm có nhánh một mẫu

CaC2, sau đó cho 2 – 3ml H2O vào.

+ Thu C2H2 bằng cách đẩy H2O.

– Quan sát và nhận xét tính chất vật lý của

C2H2.

+ Là chất khí khơng màu.
+ Ít tan trong nước.

– Các nhóm tiến hành quan sát và nhận xét:

C2H2 làm mất màu dung dịch Brom.

C2H2 + 2Br  C2H2Br4

– Làm thí nghiệm, quan sát và nhận xét:

Khi đốt cháy C2H2 với ngọn lửa màu xanh.

2C2H2 + 5O2  4CO2 + 2H2O

2. Thí nghiệm 2: Tính chất vật lý của benzen.

– Các nhóm thí nghiệm:

+ Cho 1ml dung dịch bezen vào ống nghiệm
đựng 2ml nước cất, lắc kỹ.

+ Tiếp tục thêm 2ml dung dịch Brom loãng,
lắc kỹ, để yên quan sát màu của dung dịch.

– Nhận xét hiện tượng:

</div>
(128)<div class='page_container' data-page=128>

 Hoạt động 3: Tường trình thí nghiệm:

– Tường trình thí nghiệm.

– Dọn dẹp vệ sinh, rửa dụng cụ.

IV.Rút kinh nghiệm.

………
……….

Tuần 28 Ngày soạn:

Ngày dạy:

Chương IV: DẪN XUẤT CỦA HỢP CHẤT POLIME

Tiết 54 RƯỢU ETYLIC

I. Mục tiêu bài học:

– Học sinh nắm được công thức phân tử, công thức cấu tạo, tính chất vật lý, hóa học

và ứng dụng của rượu.

– Biết nhóm –OH là nhóm nguyên tử gây ra tính chất hóa học đặc trưng của rượu.

– Biết độ rượu, cách tính độ rượu, cách điều chế rượu.

– Viết được phương trình phản ứng của rượu với Na, biết cách giải một số bài tập về

rượu.

II. Phương tiện dạy học:

1. Chuẩn bị của giáo viên.

– Dụng cụ: cốc thủy tinh, đèn cồn, panh sắt, diêm, đế sứ, ống nghiệm.

– Hóa chất: C2H5OH (cồn), Na, H2O.

– Mơ hình phản ứng rượu etylic dạng rỗng, đặc.
2. Chuẩn bị của học sinh.

– Xem bài trước.

III. Tiến trình hoạt động:

 Hoạt động 1: Tính chất vật lý.

Hoạt động của GV & HS Ghi bảng

– Yêu cầu các nhóm học sinh quan sát lọ

đựng rượu êtylic và nhận xét về trạng thái,
màu sắc?

– Giáo viên biễu diễn thí nghiệm: hịa tan

</div>
(129)<div class='page_container' data-page=129>

rượu vào nước  yêu cầu học sinh nhận xét.

– Yêu cầu học sinh đọc thêm thông tin SGK

để biết thêm một số tính chất vật lý của rượu.

– Em có nhận xét gì về tính chất vật lý của

rượu êtylic.

– Hỏi: Lợi dụng tính chất tan vơ hạn trong

nước người ta dùng làm gì?

– Yêu cầu học sinh quan sát sơ đồ pha chế

rượu 450 và hỏi học sinh độ rượu là gì?

– Hỏi: Trên nhãn chai rượu có ghi 150, điều

đó có ý nghĩa gì?

Rượu êtylic là chất lỏng, khơng màu, tan
vơ hạn trong nước nhẹ hơn nước, sơi ở

78,30C, hịa tan được nhiều chất: Iot,

benzen.

Độ rượu là số ml rượu có trong 100ml
hổn hợp rượu với nước.

+ 150 có nghĩa là cứ 100ml dung dịch

rượu có chứa 15ml rượu nguyên chất.

 Hoạt động 2: Cấu tạo phân tử.

Hoạt động của GV & HS Ghi bảng

– Yêu cầu học sinh quan sát mơ hình phản

ứng rượu êtylic ( dạng đặc và rỗng) sau đó
viết cơng thức cấu tạo.

– Nhận xét về đặc điểm cấu tạo của rượu

êtylic.

– Giáo viên nhấn mạnh:

+ Chính sự có mặt của nhóm –OH làm cho

rượu có tính chất đặc trưng.

+ Nguyên tử H trong nhóm –OH rất linh

động dễ bị đứt ra khi tham gia phản ứng hóa

học  khác so với H khác.

C
H
H

H C

H
O
H

Hay:

CH3 CH2 OH

– Nhận xét: Trong phân tử rượu êtylic có

một ngun tử H khơng liên kết với
ngun tử C mà liên kết với nguyên tử O

tạo ra nhóm –OH.

 Hoạt động 3: Tính chất hóa học.

Hoạt động của GV & HS Ghi bảng

– Giáo viên biễu diễn thí nghiệm: đốt cháy

cồn  Yêu cầu học sinh quan sát và nhận xét.

– Thông báo: phản ứng cháy của rượu tỏa

nhiều nhiệt và khơng có muội than.

</div>
(130)<div class='page_container' data-page=130>

– Gọi học sinh viết phương trình phản ứng.

– Liên hệ ứng dụng của cồn.

– Tiếp theo giáo viên u cầu các nhóm làm

thí nghiệm: Na tác dụng với C2H5OH.

– Nêu hiện tượng và so sánh với phản ứng

của Na với H2O.

– Giáo viên giới thiệu phản ứng của rượu

êtylic với axit axêtic.

O
H
CO
O

OH
H

C t

2
2
2

2 3 2 3


 




– Dùng làm nhiên liệu.

– Các nhóm làm thí nghiệm.

– Hiện tượng:

+ Có bọt khí thóat ra.
+ Mẫu Na tan dần.





 2 5 2

2H OH Na C H OH H

C

– Na phản ứng với rượu không mãnh liệt

bằng phản ứng của Na với H2O.

– Học sinh biết.

 Hoạt động 4: Ứng dụng và điều chế rượu êtylic.

Hoạt động của GV & HS Ghi bảng

– Yêu cầu học sinh quan sát sơ đồ SGK và

nêu ứng dụng của rượu êtylic.

– Giáo viên giới thiệu: Cồn có tác dụng diệt

khuẩn (mạnh nhất là cồn 750).

– Giáo viên nhấn mạnh: Uống nhiều rượu có

hại cho sức khỏe.

– Trong thực tế điều chế rượu bằng cách

nào?

– Ngồi ra, cịn làm các loại rượu từ đường

có trong các loại trái cây.

– Giới thiệu cách điều chế rượu trong công

nghiệp.

+ Dùng làm dung môi pha nước hoa,
vecni.

+ Dùng làm nhiên liệu (đốt).

+ Dùng làm nguyên liệu cho ngành công
nghiệp: sản xuất rượu, bia, dược phẩm,
sản xuất axit, cao su tổng hợp.

Gạo (nếp)  men Rượu êtylic

OH
H
C
O

H
H

C axit

2
2

2   

 Hoạt động 5: Luyện tập, củng cố:

– Nhắc lại tính chất hóa học của rượu êtylic.

– Bài tập: Có 3 ống nghiệm:

+ Ống nghiệm 1: đựng rượu êtylic.

</div>
(131)<div class='page_container' data-page=131>

+ Ống nghiệm 3: đựng nước.

Cho Na dư vào 3 ống nghiệm trên. Viết các phương trình phản ứng xảy ra.

 Hướng dẫn học ở nhà:

– Xem trước bài “ Axit axêtic”

– Làm bài tập 1, 2, 4, 5 trang 139 SGK.

IV.Rút kinh nghiệm.

………
……….

Tuần 29 Ngày soạn:

Ngày dạy:

Tiết 55 AXIT AXETIC

I. Mục tiêu bài học:

– Nắm được công thức cấu tạo, tính chất hóa học, tính chất vật lý và ứng dụng của

axit axetic.

– Biết nhóm _COOH là nhóm nguyên tử gây ra tính axit.

– Biết khái niệm este và phản ứng este hóa.

– Viết được phản ứng của axit axetic với các chất.

II. Phương tiện dạy học:

1. Chuẩn bị của giáo viên:

– Mơ hình phân tử axit axetic dạng dạng rỗng.

– Dụng cụ: giá ống nghiệm, ống nghiệm, kẹp gỗ, ống hút, giá sắt, đèn cồn, cốc

thủy tinh, hệ thống ống dẫn khí.

– Hóa chất: CH3COOH, Na2CO3, NaOH, phenolphalein, quỳ tím.

III. Tiến trình dạy học:

1.Bài mới:

 Hoạt động 1: Tính chất vật lý.

Hoạt động của GV & HS Ghi bảng

– Cho các nhóm quan sát lọ đựng CH3COOH

(liên hệ giấm ăn là dung dịch CH3COOH 3 –

5%)  Nhận xét về tính chất vật lý.

– Hướng dẫn các nhóm nhỏ vài giọt

CH3COOH vào ống nghiệm đựng nước 

Quan sát.

– Nhận xét:

</div>
(132)<div class='page_container' data-page=132>

– Em có nhận xét gì về tính chất vật lý của

CH3COOH.

+ Tan vô hạn trong nước.

 Hoạt động 2: Cấu tạo phân tử.

Hoạt động của GV & HS Ghi bảng

– u cầu các nhóm lắp ráp mơ hình phân tử

axit dạng đặc và rỗng.

– Yêu cầu một học sinh đại diện nhóm viết

cơng thức cấu tạo.

– Nhận xét đặc điểm cấu tạo?

– Giáo viên nhấn mạnh: chính nhóm _COOH

làm phân tử có tính axit.

C C
H
H

O
O H

Hoặc CH3COOH.

– Nhận xét: Trong phân tử axit axetic

có nhóm _COOH.

 Hoạt động 3: Tính chất hóa học.

Hoạt động của GV & HS Ghi bảng

– Gọi một học sinh nhắc lại tính chất hóa học

của axit.

+ Làm đổi màu quỳ tím thành đỏ

+ Tác dụng với kim loại, bazơ, oxit bazơ,
dung dịch muối.

– Đặt vấn đề: Axit axetic có các tính chất của

axit khơng?

– Hướng dẫn các nhóm làm thí nghiệm để trả

lời câu hỏi trên.

– Yêu cầu các nhóm báo cáo kết quả theo

mẫu.

TN:

+ Nhỏ một giọt dung dịch CH3COOH

vào giấy quỳ tím.

+ Nhỏ vài giọt dung dịch CH3COOH

vào ống nghiệm có chứa sẵn dung dịch
NaOH có vài giọt phenolphtalein (dung
dịch có màu đỏ).

TT Thí nghiệm Hiện tượng Phương trình

1 Thí nghiệm 1 Quỳ tím  đỏ

2 Thí nghiệm 2 Sủi bọt khí








2
2

CO
O
H
COONa
CH

COOH
CH

CO
Na

3 Thí nghiệm 3 Dung dịch ban đầu có màu đỏ chuyển

dần về khơng màu CH COONa H O

NaOH
COOH

CH



</div>
(133)<div class='page_container' data-page=133>

– Gọi học sinh nhận xét.

– Lưu ý học sinh: CH3COOH là một axit yếu.

– Đặt vấn đề: ngồi tính chất chung của axit,

CH3COOH cịn có tính chất hóa học nào khác

khơng?

– Sau đó, giáo viên thí nghiệm cho CH3COOH

tác dụng với rượu êtylic  Quan sát và nhận xét.

– Giáo viên giới thiệu: Êtyl axêtal là este và

phản ứng đó gọi là phản ứng este hóa.

– Hướng dẫn học sinh viết phương trình.

– Axit axetic có tính chất của

một axit.

– Nhận xét:

Thu được chất lỏng, mùi thơm,
không tan trong nước, nổi trên mặt
nước.

Phương trình:

CH3 C
O

OH HO C2H5

H2SO4

T0 H3C C OC2H5 H2O

+

 Hoạt động 4: Ứng dụng và điều chế.

Hoạt động của GV & HS Ghi bảng

– Yêu cầu học sinh quan sát sơ đồ và nêu ứng

dụng của CH3COOH.

– Hỏi học sinh cách sản xuất giấm ăn.

– Giới thiệu cách sản xuất CH3COOH trong

công nghiệp (từ C4H10).

+ Dùng làm nguyên liệu trong công
nghiệp: chất dẻo, tơ nhân tạo, dược
phẩm, phẩm nhuộm, thuốc diệt côn
trùng.

+ Pha chế giấm ăn.

– Sản xuất từ rượu bằng cách lên men.

C2H5OH+O2CH3COOH+H2O

2C2H4+O24CH3COOH+2H2O

2. Luyện tập – củng cố:

– Bài tập 1: Viết phương trình phản ứng xảy ra khi cho CH3COOH tác dụng với:

Ba(OH)2, CaCO3, Na, MgO, CH3OH.

3. Hướng dẫn học ở nhà:

– Làm bài tập 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 trang 143 SGK.

– Ôn tập bài rượu êtylic, axit axetic.

</div>
(134)<div class='page_container' data-page=134>

………

Ngày soạn
Ngày dạy:

Tiet 56

MỐI LIÊN HỆ GIỮA ÊTYLEN – RƯỢU ETYLIC – AXIT AXETIC
I. Mục tiêu bài học:

– Nắm được mối liên hệ giữa hợp chất, rượu, axit và este với các chất cụ thể: êtylen,

rượu êtylic, axit axetic và êtyl axetat.

– Viết các phương trình phản ứng theo sơ đồ chuyển hóa giữa các chất.

II. Phương tiện dạy học:
III. Tiến trình hoạt động:

1. Kiểm tra bài cũ:

– Nêu cấu tạo và tính chất hóa học của axit axetic.

– Gọi hai học sinh chữa bài tập 2, 7 trang 143 SGK.

2. Dạy bài mới:

 Hoạt động 1: Sơ đồ liên hệ giữa etylen, rượu etylic và axit axetic.

Hoạt động của GV & HS Ghi bảng

– Giáo viên u cầu học sinh hoạt động

nhómviết phương trình phản ứng minh

họa cho sơ đồ SGK. Phương trình:

O
H
H
COOC
CH

OH
H
C
COOH
CH

O
H
COOH
CH

O
OH
H
C

OH
H
C
O

H
H
C

t
H
Axit

2
5
2
3

,
5

2
3

2
5

5
2
2

4
2




 








 





 Hoạt động 2: Bài tập.

Hoạt động của GV & HS Ghi bảng

– Yêu cầu học sinh làm bài tâp 3 trang

144 SGK.

– Hướng dẫn học sinh cách giải bài tốn

và xác định cơng thức phân tử của hợp
chất hữu cơ.

Bài 3.

A,C tác dụng với Na  A,C là C2H4O2 và

C2H6O.

B ít tan trong nước là C2H2.

C tác dụng với Na2CO3 C là C2H4O2.

+ Đặt công thức phân tử của hợp chất hữu cơ

là CxHyOzNt (x, y, z, t



Z+).

</div>
(135)<div class='page_container' data-page=135>

– Yêu cầu học sinh làm bài tập 4 trang
144 SGK.
100
%

14
%
16
%
%

12 MA

N
t
O
z
C
y
C
x





 Tìm x, y, z, t.

Hoặc theo công thức:

A
N
O
H
C m

A
m
t
m
z
m
y
m
x




 16 14

12
Với
)
(
2
12
2
2
H
C
A
O
O
H
H

CO
C
m
m
m
m
n
m
n
m








Bài tập 4:

Đặt công thức phân tử của A: CxHyOz

O
H
C
z
y
x
z
y

x
M
M
z
y
gam
m
m
m
m
gam
m
mol
n
gam
m
mol
n
A
A
H
C
A
O
H
O
H
C
CO
6

2
:
là
A
Vây
1
6
2
2
8
16
2
3
23
46
12
12
46
2
23
23
8
16
3
12
12x
:
sơ
ty
có

Ta
8
)
(
3
2
5
,
1
5
,
1
18
27
12
12
1
1
44
44
2
2
















































IV.Rút kinh nghiệm.

</div>
(136)<div class='page_container' data-page=136>

Bµi kiĨm tra viÕt

Líp: 9… Môn: Hoá học Tiết 57

H và tên:……… Thời gian 45 phút(khơng kể giao đề )

§iĨm NhËn xét của giáo viên

I.Trắc nghiệm. (3đ)

Câu 1: Benzen không tham gia phản với chất nào trong số các chất sau:

A) O2 B) Dung dÞch brom C) Brom láng cã Fe xóc t¸c D) H2

Câu 2 : Rợu etylic phản ứng đợc với Na vì:

Câu 3 Axit axetic có tính axit v×:

A) Cã 2 nguyªn tè O. B) Chøa nhãm OH vµ nhãm >C = O.

C) Chøa nhãm OH. D) Cã nhãm OH liªn kÕt víi >C=O t¹o – C – OH

Câu 4: Chỉ dùng chất nào dới đây là tốt nhất để phân biệt dd axit axetic và rợu etylic.

A) dd HCl B) dd NaCl C) Na D) dd Na2CO3

Câu 5: Cặp chất nào sau đây tham gia phản ứng este hóa:

A. C2H2, CH3COOH B. CH3COOH, C2H5OH

C. CH3Cl, CH3COOH D.CH3OH;C2H5OH

Câu 6: Dãy chất nào sau đây tác dụng đợc với dung dịch CH3COOH.

A. NaOH, H2CO3, Na, C2H5OH B.C2H5OH , NaOH, Zn, CaCO3

C. KOH, NaCl, Na, C2H5OH D. Cu, C2H5OH, CaCO3, KOH

II. Tự luận. (7đ)

Câu 7: (3,5đ) Cho c¸c chÊt sau : K, C2H5COOH, Cu, MgO, Mg, Fe(OH)2, NaHCO3.

a) Chất nào tác dụng đợc với C2H5OH.

b) Cht no tỏc dng c vi CH3COOH.

Viết phơng trình hoá học và ghi rõ điều kiện (nếu có).

Câu 8: (3,5đ) a) Cho 10,6 gam hỗn hợp C2H5OH và CH3COOH tác dơng víi NaOH lÊy d sau

phản ứng thu đợc 8,2 gam muối. Xác định khối lợng mỗi chất có trong hỗn hợp ban đầu.
b) Cũng lấy 1 lợng hỗn hợp nh trên đem đun nóng có H2SO4 đặc xúc tác để thu đợc

etylaxetat. Tính khối lợng este thu đợc (biết hiệu xuất phn ng t 80%).

Phần bài làm các câu tự luận:

Tun 30 Ngày soạn:

Tiết 58 Ngày dạy:

CHẤT BÉO
I. Mục tiêu bài học:

– Nắm được định nghĩa chất béo.

– Nắm được trạng thái thiên nhiên, tính chất và ứng dụng của chất béo.

– Viết được công thức cấu tạo của glyxerol, công thức tổng quát của chất béo.

– Viết được sơ đồ phản ứng bằng chữ của chất béo.

II. Phương tiện dạy học:

</div>
(137)<div class='page_container' data-page=137>

1. Chuẩn bị của giáo viên:

– Dụng cụ và hóa chất thí nghiệm: ống nghiệm, kẹp gỗ, nước, benzen, dầu ăn.

2. Chuẩn bị của học sinh.

– Xem bài trước.

III. Tiến trình hoạt động:

1. Kiểm tra bài cũ:

Hòan thành sơ đồ phản ứng cho sơ đồ sau:

Êtylen  Rượu êtylic  axit axetic  êtylaxetat.

2. Dạy bài mới.

 Hoạt động 1: Chất béo có ở đâu? Tính chất vật lý của chất béo.

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung

– Trong thực tế chất béo

có ở đâu?

– Yêu cầu học sinh làm thí

nghiệm:

+ Cho một vài giọt dầu ăn
vào hai ống nghiệm đựng

H2O và benzen. Lắc nhẹ

và quan sát  nhận xét.

– Giới thiệu: Đun chất béo

 glyxerol và axit béo.

Yêu cầu học sinh nhận
xét thành phần của chất
béo.

– Trả lời: chất béo có cả ở động

vật và thực vật.

– Học sinh làm thí nghiệm, quan

sát và nhận xét: Chất béo nhẹ
hơn nước, không tan trong nước
nhưng tan được trong benzen.

– Nhận xét: Chất béo là hổn hợp

nhiều este của glyxerol với các
axit béo.

Công thức cấu tạo:

(RCOO)3C3H5

– Chất béo có ở động

vật và thực vật.

– Chất béo nhẹ hơn

nước, không tan trong
nước nhưng tan được
trong benzen, xăng, dầu
hỏa.

– Chất béo là hỗn hợp

nhiều este của glyxerol
với các axit béo.

Công thức cấu tạo:

(RCOO)3C3H5

 Hoạt động 2: Tính chất hóa học.

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung

– Giới thiệu phản ứng

thủy phân chất béo trong
môi trường axit kiềm.

– Giới thiệu: phản ứng

phân hủy trong mơi
trường kiềm gọi là phản
ứng xà phịng hóa.

– Học sinh chú ý và ghi bài.

+ Thủy phân chất béo trong môi
trường axit.

3
5
3

2
5
3
3

)
(
3

3
)

(

OH

H
C
RCOOH

O
H
H
C

RCOO Axit




 



+ Trong môi trường kiềm.

3
5
3
5
3
3

)
(
3

3
)

(

OH
H
C
RCOONa

NaOH
H

C
RCOO






– Học sinh chú ý.

– Học sinh làm bài tập

– Thủy phân trong môi

trường axit  Glyxerol và

axit béo.

– Thủy phân trong môi

trường kiềm  muối của

</div>
(138)<div class='page_container' data-page=138>

– Bài tập 1: Hoàn thành
các phản ứng sau:

a) (CH3COO)3C3H5 +

NaOH 

b) (C17H35COO)3C3H5 +

H2O 

c) (C17H33COO)3C3H5 + ? 

? + ?

d) CH3COOC2H5 + ? 

CH3COOK + ?

– Nêu ứng dụng của chất

béo.

a) (CH3COO)3C3H5 + 3NaOH 

3CH3COONa + C3H5(OH)3

b) (C17H35COO)3C3H5 + 3H2O

3C17H35COOH + C3H5(OH)3

c)(C17H33COO)3C3H5+3NaOH

3C17H33COONa+C3H5(OH)3

d) CH3COOC2H5 + KOH 

CH3COOK + C2H5OH

– Học sinh nêu.

3. Củng cố:

– Tính khối lượng muối thu được khi thủy phân hồn tồn 178kg chất béo có cơng

thức (C17H35COO)3C3H5.

4. Hướng dẫn học ở nhà:

– Làm bài tập 1, 2, 3, 4 trang 147 SGK.

IV.Rút kinh nghiệm.

</div>
(139)<div class='page_container' data-page=139>

Tuần 31 Ngày soạn:

Tiết 59 Ngày dạy:

LUYỆN TẬP

RƯỢU ÊTYLIC – AXIT – CHẤT BÉO
I. Mục tiêu bài học.

– Củng cố các kiến thức cơ bản về rượu êtylic, axit axetic và chất béo.

– Rèn luyện kỹ năng giải một số dạng bài tập.

II. Phương tiện dạy học.

1. Chuẩn bị của giáo viên.
2. Chuẩn bị của học sinh.

– Ơn tập.

III. Tiến trình hoạt động.

 Hoạt động 1: Kiến thức cần nhớ.

Hoạt động của GV & HS Ghi bảng

– Yêu cầu học sinh thảo luận để

hồn thành bảng sau:

Cơng thức Tính chất vật lý Tính chất hóa học

Rượu
êtylic

C2H5OH

– Chất lỏng, khơng màu,

tan vơ hạn trong nước,

sơi 78,30C, hịa tan được

nhiều chất: iốt, benzen,
cao su,.

– Phản ứng cháy.

– Phản ứng với Na.

– Phản ứng với CH3COOH

Axit
axetic

CH3COOH

– Chất lỏng, không màu,

vị chua, tan vơ hạn trong
nước.

– Làm quỳ tím  đỏ tác dụng với

kim loại, bazơ, oxit bazơ, muối,..

– Phản ứng với C2H5OH.

Chất

béo (RCOO)3C3H5

– Nhẹ hơn H2O, không

tan trong H2O, tan trong

benzen, xăng dầu,...

– Thủy phân trong môi trường axit

và kiềm.

 Hoạt động 2: Bài tập.

TG Hoạt động của GV & HS Ghi bảng

phút –

Yêu cầu học sinh làm bài

tập 2 trang 148 SGK.

– Bài tập 3 trang 149 SGK.

Các phương trình phản ứng.

OH
H
C
COONa
CH

NaOH
H

COOC
CH

OH
H
C
COOH
CH

O
H
H
COOC

CH HCl

5
2
3

2
5
2
3









 



</div>
(140)<div class='page_container' data-page=140>

– Bài tập: Cho m gam hổn

hợp gồm CH3COOH và

CH3COOC2H5 tác dụng với

dung dịch NaOH 1M thì vừa
hết 300 ml. Tách lấy toàn bộ
lượng rượu êtylic tạo ra cho
tác dụng với Na thu được

2,24 lít khí H2 (đkc).

a. Viết các phản ứng xảy ra.
b. Tính phần trăm khối lượng
của mỗi chất trong hổn hợp.

















 






2
3
3
2
2
3
3
2
3
2
5
2
3
5
2
3
2
3
3
2
2

2
5
2
2
5
2
5
2
2
)
2
2
)
)
)
3
2
3
)
2
2
2
)
0
H
COONa
CH
Na
COOH
CH

f
CO
O
H
COONa
CH
CO
Na
COOH
CH
e
O
H
H
COOC
CH
OH
H
C
COOH
CH
d
O
H
COOK
CH
KOH
COOH
CH
c

O
H
CO
O
OH
H
C
b
H
ONa
H
C
Na
OH
H
C
a
t

h) Chất béo + dung dịch kiềm  Glyxenol + Muối

của axit béo.

– Làm bài tập:

%
4
,
25
%

%
6
,
74
100
6
,
23
6
,
17
%
6
,
23
6
60
1
,
0
6
,
17
88
2
,
0
1
,
0

1
,
0
2
,
0
3
,
0
)
1
_
(
3
,
0
3
,
0
1
)
2
_
(
2
,
0
1
,
0

4
,
22
24
,
2
1
,
0
2
,
0
2
1
2
,
0

2
,
0

2
,
0
0,1

1

,
0
3
5
2
3
2
5
2
5
2
5
2
3
5
2
3
2
3
3
3
5
2
3
3
5
2
3
2



































































COOH
CH
H
COOC
CH
gam
m
gam
m
gam
m
mol
n
mol
pu
n
mol
n
pu
n
mol
n
mol
n
mol
mol
H

ONa
H
C
Na
OH
H
C
mol
mol
mol
OH
H
C
COONa
CH
NaOH
H
COOC
CH
mol
mol
O
H
COONa
CH
NaOH
COOH
CH
hh
COOH

CH
H
COOC
CH
COOH
CH
NaOH
NaOH
NaOH
H
COOC
CH
H

IV.Rút kinh nghiệm.

………
……….

Tuần 31 Ngày soạn:

Tiết 60 Ngày dạy:

</div>
(141)<div class='page_container' data-page=141>

TÍNH CHẤT CỦA RƯỢU VÀ AXIT
I. Mục tiêu bài học.

– Ơn lại các tính chất của rượu và axit axetic.

– Rèn luyện kỹ năng làm thí nghiệm và quan sát hiện tượng thí nghiệm.

II. Phương tiện dạy học.

1. Chuẩn bị của giáo viên:

– Dụng cụ: giá thí nghiệm, giá sắt, ống nghiệm, ống nghiệm có nhánh, nút cao su,

ống dẫn khí, đèn cồn, cốc thủy tinh.

- Hoá chất:Quỳ tím,Zn,mẩu đá vơi nhỏ,bột CuO,rượu etylic,axit axetic,H2SO4 đặc

2. Chuẩn bị của học sinh.

III. Tiến trình hoạt động.

 Hoạt động 1: Tiến hành thí nghiệm.

Hoạt động của GV & HS Ghi bảng

– Hướng dẫn các nhóm làm thí

nghiệm:

+ Cho lần lượt vào 4 ống nghiệm:
mẫu giấy quỳ tím, mãnh Zn, mẫu đá
vôi nhỏ, bột đồng (II) oxit.

+ Cho tiếp 2ml CH3COOH vào từng

ống nghiệm.

 Quan sát và ghi hiện tượng xảy ra

trong từng ống nghiệm.

– Hướng dẫn học sinh làm thí

nghiệm:

+ Cho vào ống nghiệm A: 2ml rượu

êtylic khan, 2ml CH3COOH 1ml

H2SO4 đặc.

+ Lắp dụng cụ thí nghiệm như hình
5.5 trang 144.

+ Đun nhẹ ống nghiệm.

Quan sát mùi của chất lỏng.

1. Thí nghiệm 1: Tính chất của axit axetic.

– Học sinh làm thí nghiệm, quan sát và ghi chép

hiện tượng:

+ Ống nghiệm 1:giấy quỳ tím màu đỏ nhạt.
+ Ống nghiệm 2: có hiện tượng sủi bọt khí,
mãnh Zn tan dần.

+ Ống nghiệm 3: Có hiện tượng sủi bọt khí.
+ Ống nghiệm 4: dung dịch thu được có màu
xanh lam.
Phương trình.
O
H
Cu
COO
CH
Cu
COOH
CH
O
H
CO
Ca
COO
CH
CaCO
COOH
CH
H
Zn
COO
CH
Zn
COOH
CH
2

2
3
3
2
2
2
3
3
3
2
2
3
3
)
(
)
(
)
(












2. Thí nghiệm 2: Phản ứng của rượu êtylic với
axit axetic.

– Làm thí nghiệm, quan sát và ghi chép hiện

tượng:

Chất lỏng khơng tan nổi trên mặt nước, có
mùi thơm.
O
H
H
COOC
CH
OH
H
C
COOH

CH H SOđt

2
5
2
3
,
5
2
3

0
4

2 

 




 Hoạt động 2: Viết bản tường trình

IV.Rút kinh nghiệm.

………
……….

Tuần 32 Ngày soạn:

Tiết 61 Ngày dạy:

</div>
(142)<div class='page_container' data-page=142>

I. Mục tiêu bài học:

– Nắm được cơng thức phân tử, tính chất vật lý, tính chất hóa học và ứng dụng của

Glucozơ.

– Viết được sơ đồ phản ứng tráng bạc, phản ứng lên men Glucozơ.

II. Phương tiện dạy học:

1. Chuẩn bị của giáo viên.

– Hóa chất thí nghiệm: mẫu Glucozơ, dung dịch AgNO3, dung dịch NH3. rượu

êtylic, nước cất.

– Dụng cụ: Ống nghiệm, kẹp gỗ, giá thí nghiệm, đèn cồn.

III. Tiến trình hoạt động:

 Hoạt động 1: Tính chất vật lý.

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung

- Đọc sách giáo khoa, cho
biết:

Trong tự nhiên,
Glucozơ có nhiều nhất ở
đâu?

- Quan sát mẫu Glucozơ,
sau đó tiến hành thí nghiệm

hịa tan Glucozơ vào H2O.

– Học sinh thực hiện và

trình bày:

+ Trong tự nhiên, Glucozơ
có nhiều nhất trong quả
chín.

+ Tính chất vật lý: Glucozơ
là chất rắn, tan nhiều trong
nước, có vị ngọt.

– Glucozơ là chất kết tinh

khơng mà, vị ngọt, tan
trong nước.

– Có nhiều trong quả chín.

 Hoạt động 2: Tính chất hóa học, ứng dụng.

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung

– Giáo viên làm thí

nghiệm: Glucozơ tác

dụng với AgNO3 trong

NH3. Quan sát, nhận

xét.

– Dùng trong công nghệ

tráng gương.

– Giới thiệu phản ứng

lên men.

– Cho học sinh quan sát

SGK và nêu ứng dụng
của Glucozơ.

– Quan sát và nhận xét:

Màu trắng bạc xuất hiện trên
thành ống nghiệm.





Ag O C H O Ag

O
H

C6 12 6 2 6 12 7 2

– Học sinh chú ý.

– Học sinh ghi bài.

2
5
2
ruou
men
6
12

6H O (dd) C H OH 2CO

C  

– Nêu:

+ Pha huyết thanh.
+ Sản xuất vitamin C.
+ Tráng gương, ruột phích.
+ Là chất dung dịch quan trọng
của người và động vật.

– Phản ứng tráng gương

(oxi hóa glucozơ).






Ag
O
H
C
O
Ag
O
H
C
2
7
12
6
2
6
12
6

– Lên men rượu.

2
5
2
ruou
men
6
12
6
2

)
(
CO
OH
H
C
dd
O
H
C



 


– Glucozơ là chất dung dịch

quan trọng của người và
động vật.

</div>
(143)<div class='page_container' data-page=143>

1. Trình bày cách biệt 3 ống nghiệm đựng dung dịch Glucozơ, dumg dịch axit axetic, và
rượu êtylic.

2. Khoanh tròn vào một trong các chữ A, B, C, D đứng trước đáp án đúng.
Glucozơ có tính chất nào sau đây:

a. Làm đỏ quỳ tím.

b. Tác dụng với dung dịch axit.

c. Tác dụng với dung dịch AgNO3 trong NH3.

d. Tác dụng với kim loại sắt.

Hoạt động 4: Hướng dẫn học ở nhà:

– Làm bài tập 1, 2, 3, 4 trang 152 SGK.

– Xem trước bài “Saccarozơ”.

IV.Rút kinh nghiệm.

………
……….

Tuần 32 Ngày soạn:

</div>
(144)<div class='page_container' data-page=144>

SACCAROZƠ
I. Mục tiêu bài học:

– Nắm được công thức cấu tạo, tính chất vật lý, tính chất hóa học của Saccarozơ.

– Biết trạng thái tự nhiên và ứng dụng của Saccarozơ.

– Viết được phương trình phản ứng của Saccarozơ.

II. Phương tiện dạy học:

1. Chuẩn bị của giáo viên:

– Dụng cụ: kẹp gỗ, ống nghiệm, đèn cồn, ống hút.

– Hóa chất: dung dịch Saccarozơ, AgNO3, dung dịch NH3, dung dịch H2SO4 (l).

2. Chuẩn bị của học sinh:

– Xem bài trước.

III. Tiến trình hoạt động:

1. Kiểm tra bài cũ:

– Nêu các tính chất hóa học của Glucozơ.

– Chữa bài tập 2 trang 152 SGK.

2. Dạy bài mới.

 Hoạt động 1: Trạng thái – tính chất vật lý.

Hoạt động của GV & HS Ghi bảng

– Giới thiệu Saccarozơ có nhiều trong mía,

củ cải đường, thốt nốt,…

– Hướng dẫn học sinh làm thí nghiệm:

+ Lấy đường Saccarozơ vào ống nghiệm.

Quan sát trạng thái, màu sắc.

+ Thêm H2O vào lắc nhẹ, quan sát.

– Saccarozơ có nhiều trong mía, củ cải

đường, thốt nốt,…

– Là chất kết tinh không màu, vị ngọt, dễ

tan trong nước.

 Hoạt động 2: Tính chất hóa học.

Hoạt động của GV & HS Ghi bảng

– Hướng dẫn học sinh làm thí nghiệm 1:

– Gọi học sinh nhận xét hiện tượng.

– Hướng dẫn học sinh làm thí nghiệm 2.

+ Cho dung dịch Saccarozơ vào dung dịch

AgNO3 (trong dung dịch NH3) sau đó đun

nóng nhẹ.

Khơng có hiện tượng gì xảy ra 

Saccarozơ khơng có phản ứng tráng gương.
+ Cho dung dịch Saccarozơ vào ống

nghiệm, thêm vào một giọt H2SO4, đun

nóng 2 phút.

</div>
(145)<div class='page_container' data-page=145>

– Gọi học sinh nhận xét hiện tượng.

– Giới thiệu: Khi đun nóng dung dịch

Saccarozơ (có axit xúc tác)  Glucozơ và

Fructozơ. Gọi học sinh viết phương trình
phản ứng.

– Giới thiệu đường Fructozơ.

– Yêu cầu học sinh nêu các ứng dụng của

đường Saccarozơ.

+ Cho dung dịch vừa thu được vào ống

nghiệm chứa dung dịch AgNO3 trong dung

dịch NH3.

Có kết tủa trắng bạc xuất hiện  đã xảy ra

phản ứng tráng gương. Vậy khi đun nóng
dung dịch Saccarozơ có xúc tác axit,
Saccarozơ bị thủy phân tạo ra chất có thể
tham gia phản ứng tráng gương.

– Học sinh viết phương trình.

6
12
6
6

12
6

,
2

11
22
12

O
H
C

O

H
C

O
H
O
H

C Axitt





 




Glucozơ Fuctozơ

 Luyện tập – củng cố:

Hoàn thành phương trình phản ứng sau:

Saccarozơ  Glucozơ  Rượu êtylic  Axit axetic  Kali axetat

 Etylaxetat  Natriaxetat

 Hướng dẫn học ở nhà:

– Làm bài tập 1, 2, 3, 4, 5, 6 trang 155 SGK.

– Xem trước bài “ Tinh bột – Xenlulozơ”

IV.Rút kinh nghiệm.

………
……….

Ngµy soạn:
Ngày dạy:

</div>
(146)<div class='page_container' data-page=146>

I. Mơc tiªu

- Học sinh biết đợc CT chung,đặc điểm cấu tạo phân tử của tinh bột và xenlulozơ
- Học sinh biết đợc tính chất hóa học và ứng dụng của tinh bột và xenlulozơ
- viết đợc phảnứng phân hủy và phản ứng tạo thành trong cây xanh

- ViÕt PTHH thđy ph©n biĨu diƠn tÝnh chÊt hãa häc cđa tinh bột và xenlulozơ.
- Giáo dục tính cẩn thận , trình bày khoa học.

II. Chuẩn bị

+ Dông cô : MÉu vËt cã chứa tinh bột và xenlulozơ.

III. Hot ng dy v hc

Hot động của GV & HS Ghi bảng
Hoạt động 1

KiÓm tra bài cũ

Câu 1 : HÃy nêu tính chất vật lý hóa học của tinh bột và xelulozơ.

Câu 2 : Làm bài tập số 2

Hot ng 2

I. Trạng thái tự nhiên

? hÃy cho biết trạng thái tự nhiên của tinh
bột và xenlulozơ.

GV: Bổ sung

- tinh bột có nhiều trong các loại hạt nh

lúa ngô .

- Xelulozơ có nhiều trong sơi bông.

Hot ng 3

II. Tính chất vâtl lý

GV: hớng dẫn HS làm thí nghiệm:

Cho một ít tinh bột và xelulozơ vào 2 ống
nghiêm lắc nhẹ, đun nóng .

? Quan sát nêu hiện tợng

- Tinh bt là chất rắn , không tan trong
n-ớc ở nhiệt độ thờng, tan trong nn-ớc ở nhiệt
độ cao ra dd hồ tinh bột.

- Xenlulozơ là chất rắn , không tan trong
nớc ở nhiệt độ thờng, ngay cả khi un
núng.

Hot ng 4

III. Đặc điểm cấu tạo phân tư

GV: Giíi thiƯu HS nghe vµ ghi bµi. - Tinh bột và xenlulozơ có cấu tạo PT rất

lớn.

- Gồm nhiều mắt xích liên kết với nhau

( - C6H10O5-)n

+ Tinh bt n = 1200 đến 6000

+ Xenlulozơ : n = 10000 đến 14000

Hoạt động 5

IV. TÝnh chÊt hãa häc

GV: Giíi thiƯu HS nghe vµ ghi bµi

GV Híng dÉn HS lµm thí nghiệm hồ tinh
bột tác dụng với iôt.

(-C6H10O5)n+ nH2O nC6H12O6

2. tác dụng của dd hồ tinh bột với iôt

- Iôt làm cho dd hồp tinh bột chuyển màu
xanh , đun nóng màu xanh biến mất ,
nguội màu xanh xt hiƯn

Hoạt động 6

V. øng dơng

? H·y nªu ứng dụng của tinh bột và
xelulozơ.

GV: Bổ sung

- lm thc n cho ngi v ng vt

- Làm dợc phẩm

</div>
(147)<div class='page_container' data-page=147>

? Nhắc lại nội dung chính của bài.

Bài tập : Chữa bài tập 6 (SGK)

Hot ng 8 
Bi tập về nhà

Bµi : 1,2,3,4,5,7 (SGK)

IV.Rót kinh nghiƯm:

.
………

</div>
(148)<div class='page_container' data-page=148>

Ngày soạn:
Ngày dạy:

Tiết 64: Bài53: Protein

I. Mục tiêu

- Nắm đựợc protein là chất cơ bản không thể thiếu đợc trong cơ thể sống
- Nắm đợc protein có khối lợng phân tử rất lớn và có cấu tạo Pt rất phức tạp

- Nắm đợc hai tính chất quan trọng của protein là phảnứng phân hủy vad sự đông tụ
- Viết PTHH thủy phân biểu diễn tính chất hóa học của tinh bột và xenlulozơ.

- Giáo dục tính cẩn thận , trình bày khoa học.

II. Chn bÞ

+ Dơng cơ : §Ìn cån , kĐp gỗ, panh, diêm , ống nghiệm, ống hút
+ Hoá chất : Lòng trắng trứng, dd rợu etilic

III. Hoạt động dạy và học

Hoạt động của GV & HS Ghi bảng
Hoạt động 1

KiĨm tra bµi cị

Câu 1 : Hãy nêu tính chất vật lý hóa học, hóa học, đặc điểm cấu tạo của tinh bột và
xeluloz.

Câu 2 : Làm bài tập số 2

Hot ng 2

I. Trạng thái tự nhiên

? HÃy cho biết trạng thái tù nhiªn cđa
protein.

GV: Bỉ sung

- Protein có trong cơ thể ngời, độnh vật

vµ thùc vËt.

Hoạt động 3

II. Thành phần và cấu tạo phân tử

GV: Giới thiệu thành phần nguyên tố chủ

yếu của protein. Gồm C,H,O,N và một lợng nhỏ S1. Thành phần nguyên tố:

Protein đợc cấu tạo bởi các amianoxit

Hoạt động 4 
III. Tính chất

GV: Giíi thiƯu khi ®un nãng protein trong
dd axir hoặc bazơ protein bị phân hủy
sinh ra c¸c aminoaxit

? H·y viÕt PTHH

GV: hớng dẫn làm thí nghiệm t chỏy
túc hoc sng

1. Phản ứng phân hủy:

Protein + níc hh các aminoaxit

2. sự phân hủy bởi nhiệt:

Khi đun nóng mạnh hoặc không có nớc
protein bị phân hủy tạo thàh những chất
bay hơi có mùi khét.

3. S ụng t:

Mt số protein tan trong nớc tạo thành dd
keo, khi đun nóng hoặc thêm hóa chất các
dd này thờng xảy ra kết tủa . Gọi là sự
đông tụ.

Hoạt động 5 
IV. ứng dụng

? H·y nªu øng dơng cđa protein - làm thức ăn, có các ứng dụng khác trong

c«ng nghiƯp nh dƯt, da mÜ nghƯ.

</div>
(149)<div class='page_container' data-page=149>

? Nhắc lại nội dung chính của bài.

Bài tập : Em hÃy nêu hiện tợng xảy ra khi vắt chanh vào sữa bò hoặc sữa đậu nành.

? Tơng tự axit axetic, axit aminoaxxit H2N - CH2 – COOH cã thÓ t¸c dơng víi Na,

Na2CO3, NaOH, C2H5OH ? ViÕt c¸c phơng trình phản ứng xẩy ra.

Hot ng 7 
Bi tp về nhà

Bµi : 1, 2, 3, 4, 5 (SGK Tr : )

IV.Rót kinh nghiƯm:

………
...

Ngày soạn:
Ngày dạy:

TiÕt 65 Bµi 54: polime

I. Mơc tiªu

- Nắm đựợc định nghĩa, cấu tạo, cách phân loại, tính chất chung của polime.

- Nắm đợc khái niệm chất dẻo, tơ, sợi, cao su và những ứng dụng chủ yếu của các loại
vật liệu này trong cuộc sống.

- ViÕt CTCT cña mét số polime viết CTTQ và ngợc lại

II Chuẩn bị

+ Dụng cụ : Các mẫu vật làm tõ polime

III. Hoạt động dạy và học

Hoạt động của GV & HS Ghi bng
Hot ng 1

Kiểm tra bài cũ

Câu 1 : ViÕt CTPT cđa tinh bét, xenluloz¬, protein. So sánh với CTCT của rợu etylic,
glucozo, mêtan.

Hot ng 2

I. Kh¸i niƯm chung

GV: u cầu Hs đọc thơng tin trong SGK
GV: Dẫn dắt và yêu cầu Hs rỳt ra kờt
lun v polime

HS c nh ngha

- Định nghĩa: Polime là những chất có

phân tử khối rất lớn do nhiều mắt xích
liên kết với nhau.

- Theo nguồn gốc chia 2 loại:

Polime thiên nhiên và polime tỉng hỵp

Hoạt động 3

</div>
(150)<div class='page_container' data-page=150>

GV: u cầu HS đọc SGK

GV : Giới thiệu hình vẽ sơ đồ mch ca

polime, rút ra kết luận.

? Polime là gì.

GV: Giới thiệu về tính tan của cá polime.

a.Cấu tạo:

Polietylen : [- CH2 - CH2 ]n

Mắt xích là : - CH2 – CH2 –

Tinh bét vµ xelulozo : (- C6H12O5- )n

Mắt xích là : (- C6H10O5-)

Định nghĩa : Polime là những phân tử có
phân tử khối rất lớn gồm nhiều mắt xích
liên kết với nhau tạo thành mạch thẳng ,
mạch nhánh hoặc mạng không gian.

b.Tính chất:

- Là chất rắn không bay hơi.

- Hầu hết các polime không tan trong nớc
hoặc các dung môi thông thờng.

Hot ng 4

Cng c

? Nhắc lại nội dung chính của bài.

Bài tập : HÃy chỉ ra mắt xích trong phân tử của mỗi polime sau: PVC, poliprppilen

Hot ng 5 
Bi tp v nhà

Bµi : 1, 2, 3, 4 (SGK Tr : )

IV.Rót kinh nghiƯm:

………
...

Ngµy soạn:

Ngày dạy:

Tiết 66. Bµi 54: Polime (tiÕp)

I. Mơc tiªu

- Nắm đựợc định nghĩa, cấu tạo, cách phân loại, tính chất chung của polime.

- Nắm đợc khái niệm chất dẻo,tơ, sợi, cao su và những ứng dụng chủ yếu của các loại
vật liệu này trong cuộc sống.

- ViÕt CTCT cña một số polime viết CTTQ và ngợc lại.

II. Chuẩn bị

</div>
(151)<div class='page_container' data-page=151>

Hoạt động của GV & HS Ghi bảng
Hoạt ng 1

kiểm tra bài cũ
Câu 1 : làm bài tËp 4

Hoạt động 2

øng dơng cđa Polime

I. Chất dẻo là gì?
GV: Gọi HS đọc SGK

- Chất dẻo, tính dẻo.
- Thành phần chất dẻo
- Ưu điểm của chất dẻo
Do nhóm su tầm đợc

Gv liên hệ các vận dụng đợc chế tạo từ
chất dẻo để nêu đợc u điểm và nhợc điểm
của chất dẻo với các vật dụng bằng gỗ và
kim loại.

a. Chất dẻo: là những vật liệu có tính dẻo

đợc chế tạo từ polime.

b. Thµnh phÇn:

polime, chất hóa dẻo, chất độn, chất phụ
gia

c. Ưu điểm:

nhẹ, bền, cách điện, cách nhiệt, dễ gia
công.

d. Nhợc điểm:
kém bền về nhiệt

Hot ng 3 
II. Tơ là gì?

GV: Gọi HS đọc SGK

GV : cho HS xem sơ đồ

? nêu những vật dụng đợc sản xuất từ tơ
mà em biết? Việt Nam có những địa
ph-ơng nào sản xuất tơ nổi tiếng.

GV: lu ý khi sử dụng các vật dụng bằng
tơ: không giặt bằng nớc nóng, tránh phơi
nắng, là ở nhiệt độ cao.

a. Tơ: là những polime( tự nhiên hay tổng
hợp có cấu tạo mạch thảng hoặc có thể kéo
dài thành sỵi.

b. Phân loại: Tơ tự nhiên và tơ hóa học
(trong đó có tơ nhân tạo và tơ tổng hợp)

Hoạt động 4 
III. Cao su là gì?

? cao su lµ g×.

GV thuyết trình về cao su.
? Nh thế nào gọi là tính đàn hồi.
? Phân loại cao su nh thế nào.

? Những u và nhợc điểm của các vật dụng
đợc chế tạo từ cao su.

a. Cao su: là vật liu polime cú tớnh n
hi

b. Phân loại: cao su tự nhiên và cao su
tổng hợp

c. u im: n hồi, khơng thấm nớc,
khơng thấm khí, chịu mài mịn, cỏch in

Hot ng 5 
Cng c

? Nhắc lại nội dung chính của bài.

Bài tập : So sánh chất dẻo, tơ, cao su về thành phần, u điểm

Hot ng 6 
Bi tập về nhà

Bµi : 5 (SGK Tr : )

IV.Rót kinh nghiÖm:

………
...

</div>
(152)<div class='page_container' data-page=152>

Ngày soạn:
Ngày dạy:

Tiết 67. ôn tập cuối năm

Phần 1: Hóa học vô cơ
I. Mục tiêu

- Học sinh lập đợc mối quan hệ giữa các loại hợp chất vô cơ: Kim loại, oxit, axit,
bazơ, muối. đợc biểu diễn bằng các sơ đồ trong bài học

- BiÕt thiÕt lËp mèi quan hÖ giữa các chất vô cơ

- Bit chọn chất cụ thể chứng minh cho mối liên hệ đợc thiết lập
- Viết PTHH biểu diễn mối quan hệ giữa các chất

II. ChuÈn bÞ

+ Dơng cơ : B¶ng phơ , b¶ng nhãm, bót d¹.

III. Hoạt động dạy và học

Hoạt động của GV & HS Ghi bảng
Hoạt động 1

I. kiÕn thøc cÇn nhí

GV: Chiếu lên sơ đồ

1

GV: yêu cầu các nhóm thảo
luận ? Viết PTHH minh họa
cho mối quan hệ trên?

1. kim loại oxit baz¬
2. oxit baz¬ bazơ

3. Kim loại Muèi
4. oxit baz¬ Muèi
5. Baz¬ muèi
6. Muèi phi kim
7. Muèi oxit axit
8. Muèi axit

9. Phi kim oxit axit
10. Oxit axit Axit

Hot ng 3 
II. Bi tp

Bài tập 1: Trình bày phơng pháp nhận biết
các chất rắn: CaCO3, Na2CO3, Na2SO4

HS làm việc cá nhân.

Gọi một Hs lên bảng làm bài tËp.

BT 1: Đánh số thứ tự các lọ hóa chất
Cho nớc vào các ống nghiệm lắc đều

- NÕu thÊy chÊt rắn không tan là CaCO3

- Chất rắn tan là: Na2CO3, Na2SO4

- Nhỏ dd HCl vào 2 muối còn lại nếu

thÊy sưi bät lµ: Na2CO3

Na2CO3 + 2HCl 2 NaCl + H2O + CO2
Baz¬

Oxit
baz¬

Kim loại

Muối

Axit
Oxit axit

</div>
(153)<div class='page_container' data-page=153>

Bài tập 2: Viết PTHH thực hiện chuỗi
biến hóa:

FeCl3 1 Fe(OH)3 2 Fe2O3 3

Fe 4 FeCl
2

Bµi tËp 3: Cho 2,11 g hỗn hợp Zn và ZnO

vào dd CuSO4 d. Sau khi ph¶n øng kÕt

thúc, lọc lấy phần chất rắn không tan, rửa
sạch rồi cho tác dụng với HCl d cịn lại
1,28g chất rắn khơng tan màu đỏ

a. Viết PTHH.

b. Tính khối lợng mỗi chất trong hh A.

Còn laị là Na2SO4

BT2:

1. FeCl3 +3NaOH Fe(OH)3 +3NaCl

2. 2Fe(OH)3 Fe2O3 + H2O

3. Fe2O3 + 3CO 2Fe + 3CO2

4. Fe + HCl FeCl2 + H2

a. PTHH

Zn + CuSO4 FeSO4 + Cu

V× CuSO4 d nên Zn phản ứng hết

ZnO + 2HCl ZnCl2 + H2

b. mCu = 1,28 g

=> nCu = 1,28 : 64 = 0,02 mol
Theo PT

nZn = nCu = 0,02 mol
mZn = 0,02 . 65 = 1,3 g
mZnO = 2,11 – 1,3 = 0,81g

Hoạt động 4

Bµi tËp vỊ nhµ: Bµi : 1,3,4,5

IV.Rót kinh nghiƯm:

………
...

Ngày soạn:
Ngày dạy:
ôn tập cuối năm

Tiết 68: Phần 2: Hóa học hữu cơ
I. Mục tiêu

- Học sinh lập đợc mối quan hệ giữa các loại hợp chất hữu cơ: đợc biểu diễn bằng các
sơ đồ trong bài học.

- Hình thành mối liên hệ giữa các chất.

- BiÕt thiÕt lËp mèi quan hƯ gi÷a các chất vô cơ

- Củng cố các kỹ năng giải bài tập , vận dụng các kiến thức vào thực tế.
- Giáo dục tính cẩn thận , trình bày khoa học.

II. Chuẩn bị

</div>
(154)<div class='page_container' data-page=154>

Hoạt động của GV & HS Ghi bảng
Hoạt động 1

I. kiến thức cần nhớ

GV phát phiếu học tập cho các nhóm
HÃy điền tiếp nội dung vào chỗ trống

c im cấu tạo Phản ứng đặc trng ứng dụng

Metan
Etilen
Axetilen
Ben zen
Rỵu etylic
Axit Axetic

Hs các nhóm làm BT . GV chuẩn kiến thức

Hot ng 3 
II. Bi tp

Bài tập 1: Trình bày phơng ph¸p nhËn
biÕt :

a. c¸c chÊt khÝ : CH4 ; C2H4; CO2

b. C¸c chÊt láng: C2H5OH; CH3COOH;

C6H6

BT3: BT6 SGK

GV: Híng dÉn häc sinh lµm bµi tËp
Gäi 1 HS lên bảng làm bài tập
GV xem và chấm 1 số bài nếu cần

BT 1: Đánh số thứ tự các lọ hóa chất

a. Lần lợt dẫn các chất khí vào dd níc v«i
trong:

- Nếu thấy vẩn đục là CO2

CO2+ Ca(OH)2 CaCO3 + H2O

- Dẫn 2 khí còn lại vào dd Br2 nếu dd Br2

bị mất màu là C2H4

C2H4 + Br2 C2H4Br2

- Lä cßn lại là CH4

b. Làm tơng tự nh câu a
BT6

Đặt công thức tổng quát là CxHyOz

nCO2 = 6,6 : 44 = 0,15 mol => nC = 0,15 mol

=> mC = 12.0,15 = 1,8 gam

nH2O = 2,7:18 = 0,15mol => nH = 0,3mol

=> mH = 0,3.1 = 0,3 mol

=> mO = 4,5 – 1,8 – 0,3 = 2,4 g

=> nO = 2,4 : 16 = 0,15 mol

tØ lÖ x : y : z = 0,15 : 0,3 : 0,15 = 1 : 2 : 3

Công thức của A có dạng (CH2O)n

MA = (12+2+16)n = 60 => n = 2

VËy c«ng thức phân tử của A là C2H4O2

</div>
(155)<div class='page_container' data-page=155>

Bài : 1, 2, 3, 4, 5, 7 (SGK Tr :168 )

Dặn HS ôn tập kiến thức tiết sau kiểm tra häc k× II

IV.Rót kinh nghiƯm:

………
...

Ngµy soạn:
Ngày dạy:

Tiết 70. Bµi 55: Thùc hµnh: tÝnh chÊt cđa gluxit

I. Mơc tiªu

- Củng cố các kiến thức về phản ứng đặc trng của Glucozơ, saccarozơ, tinh bột,

- TiÕp tơc rÌn lun kü nang thùc hµnh thÝ nghiƯm, rÌn luyện ý thức cẩn thận, kiên trì
trong học tập và thực hành hóa học,

- Giáo dục tính cẩn thận , trình bày khoa học.

II. Chuẩn bÞ

+ Dụng cụ : ống nghiệm, giá đựng ống nghiệm, đèn cồn.
+ Hoá chất : dd glucozơ, NaOH, AgNO3, NH3

III. Hoạt động dạy và học

Hoạt động của GV & HS Ghi bảng
Hoạt ng 1

Kiểm tra bài cũ

Câu 1 : Nêu tính chất hóa học của Glucozơ.

Hot ng 2

I. Tiến hành thí nhgiệm

Thí nghiệm 1: Tác dụng của glucozơ với

bạc nitơrat trong dd amoniac

</div>
(156)<div class='page_container' data-page=156>

GV hớng dẫn làm thí nghiệm
- Cho vài giọt dd bạc nitơrat và dd
amoniac, l¾c nhĐ

- Cho tiếp 1ml dd glucozơ, đun nhẹ trờn
ngn la ốn cn.

? Nêu hiện tợng, nhận xét và viết phơng
trình phản ứng

Thí nghiệm 2: Phân biệt glucoz¬,
saccaroz¬, tinh bét

Cã 3 dd glucoz¬, saccaroz¬, tinh bét.
Đựng trong 3 lọ mất nhÃn, em hÃy nêu
cách phân biệt 3 dd trên

GV gọi HS trình bày cách làm

Thí nghiệm 2: Phân biệt glucozơ,
saccarozơ, tinh bột.

+ Nh 1đến 2 giọt dd iot và 3 dd trong 3
ống nghiệm

NÕu thÊy mµu xanh xt hiƯn lµ hå tinh
bét

+ Nhỏ 1 đến 2 giọt dd AgNO3 trong NH3

vµo 2 dd còn lại, đun nhẹ. Nếu thấy bạc
kết tủa bám vào thành ống nghiêm là dd
glucozơ

Lọ còn lại là saccarozơ

Hot ng 3

II. Viết bản tờng trình

STT Tên thí nghiệm Hiện tợng Nhận xét PTHH

</div>
(157)<div class='page_container' data-page=157></div>

giao an hoa 9 ca nam chuan

<b> </b>







<b> </b>

<b> Giáo viờn:</b>

<b> Nguyễn thị xuân</b>

<b> </b>



<b> </b>

<b>MỘT SỐ OXIT QUAN TRỌNG</b>

<b> A - CANXIOXIT</b>

<b>B</b>

<b>aøi 2:</b>

<b> MỘT SỐ OXIT QUAN TRỌNG(tt)</b>

<b> B - </b>

<b>LƯU HUỲNH ĐIOXIT</b>

Baøi 3

:

<b>TÍNH CHẤT HĨA HỌC CỦA AXIT</b>

<sub></sub>

+

+

<sub>+</sub>

+

+

+



Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về