Hoàn thiện công tác lập dự toán ngân sách nhà nước tại tỉnh hoà bình (tt)

i

MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN
LỜI CẢM ƠN
MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ
TÓM TẮT LUẬN VĂN
MỞ ĐẦU .................................................................. Error! Bookmark not defined.
CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ LẬP DỰ TOÁN NGÂN SÁCH NHÀ NƢỚC
................................................................................................. Error! Bookmark not defined.
1.1 Tổng quan về Ngân sách nhà nƣớc. ............. Error! Bookmark not defined.
1.1.1 Khái niệm Ngân sách nhà nước ................ Error! Bookmark not defined.
1.1.2 Đặc điểm của Ngân sách nhà nước .......... Error! Bookmark not defined.
1.1.3 Vai trò của Ngân sách nhà nước ............... Error! Bookmark not defined.
1.2. Lập dự toán Ngân sách nhà nƣớc ............... Error! Bookmark not defined.
1.2.1. Khái niệm về Lập dự toán Ngân sách nhà nướcError! Bookmark not
defined.
1.2.2 Vai trò của lập dự toán Ngân sách nhà nướcError!

Bookmark

not

defined.
1.2.3 Những nội dung cơ bản của lập dự toán NSNNError!

Bookmark

not

defined.
1.2.4. Đặc điểm và các yêu cầu cơ bản đối với lập dự toán NSNN ...........Error!
Bookmark not defined.
1.2.5. Quy trình lập dự tốn NSNN ................... Error! Bookmark not defined.
1.2.6. Yếu tố ảnh hưởng đến lập dự tốn NSNNError!

Bookmark

not

defined.
CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG LẬP DỰ TỐN NGÂN SÁCH NHÀ NƢỚC
TẠI TỈNH HỊA BÌNH ........................................... Error! Bookmark not defined.
2.1 Tình hình phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Hịa BìnhError! Bookmark
not defined.
2.1.1. Về kinh tế ................................................ Error! Bookmark not defined.
2.1.2. Về xã hội.................................................. Error! Bookmark not defined.


ii
2.2. Thực trạng cơng tác lập dự tốn ngân sách tỉnh Hịa Bình ..............Error!
Bookmark not defined.
2.2.1. Quy trình lập dự tốn ngân sách tỉnh Hịa BìnhError! Bookmark not
defined.
2.2.2 Bộ máy tham gia lập dự tốn ngân sách tỉnh Hịa BìnhError! Bookmark
not defined.
2.2.3. Lập dự tốn thu ngân sách tỉnh Hịa BìnhError! Bookmark not defined.
2.2.4. Lập dự tốn chi ngân sách nhà nước tỉnh Hịa BìnhError!

Bookmark

not defined.
2.2.5. Cân đối dự tốn thu chi ngân sách nhà nước và phân cấp quản lý ngân
sách nhà nước .................................................... Error! Bookmark not defined.
2.2.6. Thực trạng giữa lập dự toán ngân sách nhà nước và thực hiện dự tốn
ngân sách nhà nước tỉnh Hịa Bình .................... Error! Bookmark not defined.
2.3. Đánh giá chung về công tác lập dự tốn ngân sách nhà nước tỉnh Hịa Bình
............................................................................... Error! Bookmark not defined.
2.3.1. Kết quả đạt được...................................... Error! Bookmark not defined.
2.3.2. Hạn chế .................................................... Error! Bookmark not defined.
2.3.3. Nguyên nhân của những hạn chế ............ Error! Bookmark not defined.
CHƢƠNG 3: PHƢƠNG HƢỚNG VÀ GIẢI PHÁP HỒN THIỆN QUY
TRÌNH LẬP DỰ TỐN NSNN TỈNH HỊA BÌNHError!

Bookmark

not

defined.
3.1 Quan điểm và định hƣớng hồn thiện cơng tác lập dự tốn ngân sách nhà
nƣớc tỉnh Hịa Bình ............................................. Error! Bookmark not defined.
3.1.1 Quan điểm hồn thiện cơng tác lập dự tốn ngân sách nhà nước tỉnh
Hịa Bình ........................................................... Error! Bookmark not defined.
3.1.2. Định hướng hồn thiện cơng tác lập dự tốn ngân sách nhà nước tỉnh
Hịa Bình ............................................................ Error! Bookmark not defined.
3.2 Các giải pháp hồn thiện cơng tác lập dự tốn ngân sách nhà nƣớc
tỉnh Hịa Bình. .................................................... Error! Bookmark not defined.
3.2.1. Nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của q trình lập dự tốn ngân
sách nhà nước. ................................................... Error! Bookmark not defined.

iii
3.2.2. Hồn thiện căn cứ để lập dự tốn ngân sách nhà nướcError! Bookmark
not defined.
3.2.3. Hoàn thiện về phương pháp lập dự toán ngân sách nhà nước ..........Error!
Bookmark not defined.
3.2.4. Hồn thiện về quy trình lập dự tốn ngân sách nhà nước ................Error!
Bookmark not defined.
3.2.5. Hoàn thiện về bộ máy tham gia lập dự toán ngân sách nhà nước ....Error!
Bookmark not defined.
3.2.6. Đầu tư cho con người, công nghệ lập dự toán ngân sách nhà nước .Error!
Bookmark not defined.
KẾT LUẬN .............................................................. Error! Bookmark not defined.
TÀI LIỆU THAM KHẢO ...................................... Error! Bookmark not defined.


iv

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
Viết tắt

Diễn giải

NSNN

Ngân sách nhà nước

GDP

Tổng sản phẩm nội địa

UBND

Ủy ban nhân dân

KH & ĐT

Kế hoạch và đầu tư

TCKH

Tài chính kế hoạch

HCSN

Hành chính sự nghiệp

KT- XH

Kinh tế xã hội

GTGT

Giá trị gia tăng

WB

Ngân hàng thế giới

TT. HĐND

Thường trực hội đồng nhân dân


v

DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ
BẢNG
Bảng 2.1:

Giá trị sản xuất (theo giá thực tế) của tỉnh Hịa Bình giai đoạn 2013 – 2015
............................................................ Error! Bookmark not defined.

Bảng 2.2.

Một số chỉ tiêu xã hội chủ yếu giai đoạn 2012 - 2016 ................Error!
Bookmark not defined.

Bảng 2.3:

Nguồn nhân lực lập dự toán ngân sách của tỉnh Hịa Bình .........Error!
Bookmark not defined.

Bảng 2.4:

Các chỉ tiêu phát triển kinh tế xã hội kế hoạch giai đoạn 2012 -2016
....................................................................... Error! Bookmark not defined.

Bảng 2.5.

Kế hoạch chi ngân sách địa phương giai đoạn 2012 - 2016 ........Error!
Bookmark not defined.

Bảng 2.6:

Tỷ lệ nguồn thu các cấp ngân sách ..... Error! Bookmark not defined.

Bảng 2.7:

Tỷ lệ nguồn chi các cấp ngân sách ..... Error! Bookmark not defined.

Bảng 2.8:

Tình hình thu ngân sách giai đoạn 2012– 20136Error!

Bookmark

not defined.
Bảng 2.9:

Chi NSNN giai đoạn 2012– 2016 ...... Error! Bookmark not defined.

Bảng 2.10:

Kết quả thu chi ngân sách so với dự toánError!

Bookmark

not

defined.
Bảng 2.11:

Kết quả thực hiện dự toán giai đoạn 2012 – 2016Error!

Bookmark

not defined.
SƠ ĐỒ
Sơ đồ 2.1:

Quy trình lập dự tốn .......................... Error! Bookmark not defined.

Sơ đồ 2.2:

Bộ máy lập dự toán NSNN ................. Error! Bookmark not defined.

Sơ đồ 3.1:

Mơ hình lập dự tốn thơng tin phản hồiError!
defined.

TĨM TẮT LUẬN VĂN

Bookmark

not

vi
Ngân sách Nhà nước là mắt xích, là khâu quan trọng nhất giữ vai trò chủ đạo
trong hệ thống tài chính cơng, NSNN là một hệ thống bao gồm các cấp ngân sách
phù hợp với hệ thống chính quyền nhà nước các cấp. NSNN đảm bảo nguồn tài
chính thường xuyên đáp ứng việc thực hiện các nhiệm vụ phát triển kinh tế - văn
hố - xã hội, điều hồ vốn giữa các ngành và khu vực kinh tế, xây dựng mối quan
hệ hợp lý giữa tích luỹ và tiêu dùng; đảm bảo lực lượng dự trữ, có thể tiến hành
bình thường q trình tái sản xuất mở rộng.
Lập dự tốn ngân sách nhà nước là khâu đầu tiên và là giai đoạn khởi đầu
trong một quá trình ngân sách ở mỗi quốc gia. Lập dự toán ngân sách thể hiện tổng
hòa quan điểm, đường lối, chiến lược và mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của nhà
nước ở từng thời kỳ, thiết lập kỷ luật tài khóa về thu chi và cân đối ngân sách cho
hoạt động của bộ máy nhà nước từ Trung ương đến cơ sở, xác lập rõ nhiệm vụ,
trách nhiệm và quyền hạn của các cấp ngành, địa phương chủ động hoàn thành các
nhiệm vụ kinh tế - chính trị - xã hội được giao, tạo khn khổ cho việc chấp hành
NSNN, giúp Chính phủ khơng bị động trong hành động.
Hịa Bình cũng như các địa phương khác trong cả nước thực hiện công tác lập
dự toán ngân sách hàng năm trên cơ sở kế hoạch phát triển của địa phương. Công tác
lập dự toán ngân sách nhà nước trong thời gian qua trên địa bàn tỉnh đã có những
chuyển biến tích cực, dự toán đã phản ánh được nhu cầu phát triển của địa phương,
mức chênh lệch giữa dự toán và thực hiện thực tế đã dần được cải thiện. Tuy nhiên,
việc lập dự tốn ngân sách hàng năm vẫn cịn nhiều khiếm khuyết, dự tốn ngân sách
vẫn cịn có những thiếu sót, phương thức lập dự toán, căn cứ và cách thức lập dự tốn
vẫn cịn nhiều hạn chế và đặc biệt dự toán ngân sách nhà nước chưa thực sự trở thành
công cụ hiệu quả trong phát triển kinh tế xã hội nhất là đối với tỉnh Hịa Bình-địa
phương cịn gặp nhiều khó khăn. Xuất phát từ thực tế ấy, một yếu cầu bức thiết đó là
phải hồn thiện cơng tác lập dự toán ngân sách của tỉnh, do vậy việc lựa chọn đề tài :
“Hồn thiện cơng tác lập dự tốn ngân sách nhà nước tại tỉnh Hịa Bình” có ý
nghĩa cả về lý luận và thực tiễn đối với tỉnh Hịa Bình hiện nay.
Lập dự tốn ngân sách nhà nước được nghiên cứu dưới nhiều cấp độ: cấp quốc

vii
gia, cấp địa phương, cấp doanh nghiệp. Tuy nhiên, hiện nay việc nghiên cứu cơng
tác lập dự tốn ngân sách nhà nước tại các địa phương cịn ít, đặc biệt với tỉnh Hịa
Bình là địa phương nhỏ cịn nhiều khó khăn thì việc nghiên cứu cơng tác lập dự
tốn ngân sách sẽ cho thấy bức tranh đầy đủ hơn thực trạng của các địa phương thực
hiện công tác này như thế nào.
Luận văn đã hệ thống hóa những vấn đề lý luận cơ bản về lập dự toán ngân
sách nhà nước. Đặc biệt phân tích làm rõ những nội dung cơ bản của cơng tác lập
dự tốn ngân sách, u cầu của cơng tác lập dự tốn ngân sách, quy trình của cơng
tác lập dự tốn ngân sách ở các địa phương hiện nay.
Phân tích, đánh giá thực trạng cơng tác lập dự tốn ngân sách của Sở tài chính
tỉnh Hịa Bình giai đoạn 2012-2016. Đánh giá những thành cơng, hạn chế còn tồn
tại và chỉ ra những nguyên nhân cơ bản của những hạn chế đó. Từ đó đề xuất các
giải pháp, kiến nghị nhằm hồn thiện cơng tác lập dự tốn ngân sách nhà nước tại
Sở tài chính tỉnh Hịa Bình.
Ngồi phần mở đầu, phần kết luận và danh mục tài liệu tham khảo, nội dung
bài luận văn được kết cấu gồm 3 chương:
Chương 1: Cơ sở lí luận về lập dự toán ngân sách nhà nước
Chương 2: Thực trạng lập dự toán ngân sách nhà nước tại tỉnh Hịa Bình
Chương 3: Giải pháp hồn thiện lập dự tốn ngân sách nhà nước tỉnh Hịa Bình
Chƣơng 1 luận văn tập trung vào một số nội dung sau:
* Tổng quan về Ngân sách nhà nƣớc.
Khái niệm Ngân sách nhà nước: NSNN là toàn bộ các khoản thu - chi của
Nhà nước trong dự toán đã được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền quyết định và
được thực hiện trong một năm để đảm bảo các chức năng, nhiệm vụ của Nhà nước.
Khái niệm lập dự toán ngân sách: Chu trình NSNN là hoạt động của ngân
sách từ khi bắt đầu cho tới khi kết thúc để chuyển sang ngân sách của năm tài chính
mới. Chu trình ngân sách nhà nước gồm 3 khâu:

 Lập dự toán ngân sách nhà nước
 Chấp hành ngân sách nhà nước
 Kế toán, kiểm toán ngân sách nhà nước


viii
* Vai trị của lập dự tốn Ngân sách nhà nƣớc
Lập dự tốn ngân sách thể hiện tổng hịa quan điểm, đường lối, chiến lược và
mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của nhà nước ở từng thời kỳ.
Lập dự tốn ngân sách tạo khn khổ cho việc chấp hành NSNN.
Lập dự tốn ngân sách giúp Chính phủ khơng bị động trong hành động.
Lập dự tốn ngân sách là cơng cụ để Chính phủ hoạch định và kiểm sốt
cơng việc tài chính trong năm ngân sách.
* Những nội dung cơ bản của lập dự toán NSNN
(1) Lập dự toán thu ngân sách.
(2) Lập dự toán chi ngân sách
(3) Cân đối dự toán thu chi ngân sách
* Yếu tố ảnh hƣởng đến lập dự tốn NSNN
- Chế độ chính sách Nhà nước
- Nhận thức và yêu cầu của nhà quản lý
- Trình độ năng lực lập dự tốn NSNN
- Cơ sở vật chất và trang thiết bị kỹ thuật
Chƣơng 2 luận văn nêu tình hình phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Hịa Bình:
Về kinh tế; Về xã hội.
Luận văn đi sâu phân tích thực trạng cơng tác lập dự tốn ngân sách tỉnh Hịa Bình.
Về việc lập dự tốn thu ngân sách tỉnh Hịa Bình: Dựa vào những chỉ tiêu
phát triển kinh tế xã hội kế hoạch 5 năm (từ năm 2012 - 2016), dự báo khả năng thu
ngân sách trong thời kỳ kế hoạch 2012 - 2016 theo phương án tăng trưởng cơ bản
của tỉnh Hịa Bình (tính theo giá hiện hành) vào khoảng 31.900 tỷ đồng, trong đó
thu các khoản địa phương được hưởng theo phân cấp 8.800 tỷ đồng (chiếm 27,5%);

thu bổ sung từ trung ương 23.100 tỷ đồng (chiếm 72,5%).
Về việc lập dự tốn chi ngân sách tỉnh Hịa Bình: Chi đầu tư sẽ tập trung ưu
tiên các dự án trọng điểm chuyển tiếp của tỉnh; tăng vốn đầu tư cho công nghiệp,
dịch vụ, đầu tư phát triển hệ thống giao thông. Mặt bằng ngân sách và bản cân đối
ngân sách trong kế hoạch 5 năm 2012 - 2016 so với mặt bằng ngân sách và bản cân
đối ngân sách trong kế hoạch 5 năm trước (2006 - 2011) đã được nâng lên gấp 2


ix
lần. Các mục tiêu chi ngân sách đã được cải thiện rõ rệt hơn.
Về việc cân đối dự toán thu chi ngân sách nhà nước và phân cấp quản lý
ngân sách nhà nước hiện nay được thực hiện phân cấp như sau

: Quản l ý thu chi

NSNN giữa cơ quan tài chính các cấp , Quản l ý thu chi NSNN đối với các cơ quan
Nhà nước có liên quan, Phân cấp quản lý ngân sách giữa ngân sách trung ương và
ngân sách địa phương.
Về thực trạng giữa lập dự toán ngân sách nhà nước và thực hiện dự toán
ngân sách nhà nước tỉnh Hịa Bình: Tăng trưởng kinh tế trong giai đoạn 2012- 2016
tốc độ tăng trưởng kinh tế duy trì ở mức cao và ổn định. Số thu ngân sách giai đoạn
2012-2016 đạt mức tăng trưởng hàng năm khá. Bước đầu đã khai thác được thế
mạnh của vùng tiếp giáp giữa Hà Nội với các tỉnh Tây Bắc.
Từ phân tích thực trạng cơng tác lập dự tốn ngân sách tỉnh Hịa Bình luận
văn đưa ra những đánh giá:
* Kết quả đạt được
Cơng tác lập dự tốn đã thường xuyên được hoàn thiện nhằm phù hợp hơn,
đảm bảo chất lượng và thời gian thực hiện dự toán.
Dự toán thu chi đã phần nào phản ảnh được nhu cầu phát triển KT-XH của
địa phương.

Chất lượng của cơng tác dự tốn qua các năm đều có sự cải thiện thể hiện ở
sự chênh lệch giữa dự toán và thực tế thực hiện đã được rút ngắn.
* Bên cạnh những kết quả đạt được, cơng tác lập dự tốn ngân sách tỉnh Hịa
Bình cịn nhiều hạn chế cần khắc phục:
Cơng tác tham mưu đã bám sát chủ trương của Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân
tỉnh đảm bảo huy động các nguồn vốn phục vụ chi thường xuyên tuy nhiên chưa có
giải pháp đột phá về thu ngân sách để huy động những nguồn lực lớn đáp ứng với
nhu cầu xây dựng kết cấu hạ tầng, phát triển hạ tầng các khu công nghiệp và những
dự án lớn nhằm phát triển kinh tế xã hội của Tỉnh.
Một số đơn vị cịn có tình trạng nợ đọng thuế, công tác đôn đốc thu, thu hồi
nợ đọng sau thanh tra, kiểm toán mặc dù đã được tăng cường, nhưng chưa thường
xuyên, quyết liệt. Các chính sách về thuế thường xuyên sửa đổi, bổ sung, gây khó


x
khăn cho người nộp thuế cũng như cơ quan thu trong việc triển khai thực hiện.
Một số đơn vị dự tốn và ngân sách cấp huyện cịn chưa chủ động sắp xếp bố
trí nhiệm vụ chi, vẫn cịn tư tưởng trơng chờ vào ngân sách cấp trên, vẫn cịn có các
dự án triển khai chậm dẫn đến chậm tiến độ giải ngân, cịn tình trạng bố trí vốn cho
các dự án dàn trải, chưa chú trọng bố trí trả nợ đọng cho các cơng trình hồn thành.
Một số huyện cịn chưa kiên quyết trong việc cắt giảm, giãn tiến độ các cơng trình
hoặc cịn tiếp tục khởi cơng dự án mới, trong khi chưa cân đối được nguồn vốn, đặc
biệt là tình trạng các chủ đầu tư, các nhà thầu chậm nghiệm thu, quyết tốn cơng
trình chờ chính sách thay đổi để điều chỉnh tổng mức đầu tư.
Trên thực tế, việc lập dự tốn ngân sách tại tỉnh Hịa Bình chủ yếu vẫn dựa
vào số giao dự toán của ngân sách cấp trên chứ khơng dựa vào tình hình thực tế. Sự
đánh giá, dự báo các chỉ tiêu kế hoạch mang tính tương đối, suy đốn chưa có cơng
thức tính tốn khoa học, cụ thể nào. Chính điều này đã dẫn đến dự tốn mang tính
chủ quan nhiều của người lập ngân sách, khơng đúng sát với tình hình thực tế.
Cơng tác lập dự tốn của các đơn vị, các cấp ngân sách thiếu tính tích cực;

dự tốn thu thường là xây dựng thấp, dự toán chi thường là đưa ra nhu cầu quá cao,
trong khi khả năng cân đối ngân sách của cấp trên cịn rất khó khăn. Do đó, q
trình thảo luận giao kế hoạch ngân sách rất khó thống nhất, thường dẫn đến sự áp
đặt số liệu của cơ quan quản lý Ngân sách cấp trên.
Công tác lập dự toán Ngân sách ở cấp xã mới chỉ bước đầu thực hiện theo
luật phần lớn đều do cấp huyện làm thay, và chủ yếu mới tính tốn được phần chi
cho con người và một phần chi cho hoạt động khơng tính tốn được phần chi cho
phát triển, đầu tư, nuôi dưỡng nguồn thu.
* Những tồn tại trên là do nguyên nhân:
- Năm 2016 là năm cuối của thời kỳ ổn định ngân sách 2011-2016.
- Công tác thu ngân sách đã được các ngành, các cấp quan tâm tuy nhiên có
nơi đơi khi cịn chưa quyết liệt.
- Việc tổng hợp, chấp hành chế độ báo cáo của các đơn vị, các cấp ngân sách
chưa kịp thời, số liệu còn thiếu, chất lượng báo cáo chưa đáp ứng yêu cầu làm ảnh
hưởng đến tiến độ báo cáo của toàn tỉnh.
- Một số cán bộ công chức chưa chủ động, sáng tạo khi thực hiện nhiệm vụ,


xi
chưa mạnh dạn đề xuất các giải pháp xử lý các vướng mắc thuộc thẩm quyền của
mình dẫn đến chậm xử lý một số nhiệm vụ được giao.
- Kiểm tra, giám sát việc thực hiện nhiệm vụ chuyên môn của một số lãnh đạo
phịng chun mơn cịn chưa kịp thời. Sự phối hợp giải quyết và thực thi nhiệm vụ giữa
các ngành, các cấp và giữa các phịng chun mơn thuộc sở đơi lúc cịn chưa kịp thời.
- Do đặc thù của ngành, đặc biệt là các năm gần đây chế độ, chính sách phát
sinh nhiều, tình hình ngân sách hết sức khó khăn, vừa làm nhiệm vụ chun mơn,
vừa tìm giải pháp tham mưu cho Tỉnh ủy và UBND tỉnh bảo đảm cân đối ngân sách
là nhiệm vụ hết sức nặng nề, do vậy ngành chủ yếu tập trung thời gian để giải quyết
công việc chuyên môn, chưa giành nhiều thời gian nghiên cứu, đề xuất các giải
pháp để tham mưu cho Tỉnh ủy, UBND tỉnh trong phát triển KT-XH của địa

phương để tạo nguồn thu cho NSNN.
Chƣơng 3: Từ những phân tích, đánh giá thực trạng cơng tác lập dự tốn ngân
sách tỉnh Hịa Bình, luận văn đã đưa ra phương hướng và giải pháp hồn thiện quy
trình lập dự tốn NSNN tỉnh Hồ Bình.
Các chỉ tiêu định hướng cơng tác lập dự tốn ngân sách tỉnh trong giai đoạn
tới: phấn đấu duy trì nhịp độ tăng trưởng GDP bình quân hàng năm tăng từ 12 –
13%. GDP bình quân đầu người năm 2015 tăng gấp 2 lần so với năm 2010. Thu
NSNN trên địa bàn năm 2015 đạt 2.200 tỷ đồng (mức tăng bình quân hàng năm
khoảng 12,7%).
Định hướng hồn thiện cơng tác lập dự tốn ngân sách tỉnh trong giai đoạn
tới: Trong giai đoạn tới, công tác lập dự toán ngân sách cần phải được thực hiện
đảm bảo đúng theo định hướng hoàn thiện sau: (i) Lập dự toán ngân sách nhà nước
tỉnh phải định lượng một cách đầy đủ chính xác, có cơ sở khoa học những yếu tố tác
động đến số thu – chi ngân sách trên địa bàn tỉnh; (ii) Đề xuất các phương án tối ưu,
những giải pháp hữu hiệu, khả thi nhằm thực hiện hiệu quả dự toán ngân sách đã
được xây dựng; (iii) Đảm bảo nâng cao hiệu quả và hoạt động của bộ máy nhà nước
cũng như của toàn bộ hệ thống chính trị của tỉnh; (iv) Đảm bảo dự toán ngân sách
được xây dựng trên cơ sở sắp xếp, phân bổ các nguồn lực một cách hiệu quả nhất;
(v) Đảm bảo dự toán ngân sách theo đúng phương hướng, tầm nhìn chiến lược mà
tỉnh đã đề ra cho kế hoạch 5 năm phát triển KT-XH.
Để hồn thiện cơng tác lập dự toán ngân sách theo đúng định hướng đã đề ra,


xii
nhất thiết phải có sự đổi mới trong phương pháp lập dự toán của tỉnh. Đồng thời, dự
toán ngân sách nhà nước phải tính đến được ảnh hưởng của các chỉ tiêu kinh tế vĩ
mô đến số thu NSNN, phân tích được các ảnh hưởng do các biến động từ chính trị,
xã hội trong và ngồi nước đến số thu NSNN, biến động số chi dự toán ngân sách.
Các nguyên tắc cần tn thủ khi hồn thiện dự tốn ngân sách nhà nước:
- Cơng tác dự tốn ngân sách phải được thực hiện liên tục. Dự tốn ngân sách

khơng phải là việc làm được thực hiện đều đặn mỗi năm một lần vào cuối quý hai
của năm hiện tại mà cơng tác dự tốn ngân sách phải được thực hiện liên tục trong
năm. Cần thường xuyên theo dõi việc thực hiện dự toán, xem xét, so sánh kết quả
thực tế đạt được với các chỉ tiêu dự tốn để có những điều chỉnh kịp thời làm cho
dự toán phản ánh đúng với tình hình thực tế hơn.
- Lập dự tốn cần dựa trên nguyên tắc đảm bảo tính linh hoạt của dự toán ngân
sách. Do dự toán hàm chứa yếu tố khơng chắc chắn nên việc xây dựng dự tốn trên
nguyên tắc đảm bảo tính linh hoạt là rất cần thiết để có thể điều chỉnh nhanh chóng
và dễ dàng khi có những thay đổi ngồi dự kiến. Cơng tác lập dự tốn phải đảm bảo
ngun tắc thận trọng, khơng nóng vội. Để có những báo cáo dự tốn có tính chính
xác và thực tế cao, u cầu thơng tin phục vụ cho cơng tác lập dự tốn phải có tính
thực tế và phù hợp. Vì vậy, nên cho các bộ phận có liên quan một khoảng thời gian
cần thiết để thu thập đầy đủ các thơng tin hữu ích.
- Cơng tác lập dự tốn phải bao qt được tất cả các lĩnh vực phát triển KTXH. Do đó, lập dự tốn phải có sự phối kết hợp, sự hợp tác của tất cả các bộ ngành
có liên quan để khi các chỉ tiêu dự tốn được đưa ra thì nó là phù hợp nhất.
Luận văn đưa ra một số giải pháp tăng cường huy động vốn tại chi nhánh
Nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của quá trình lập dự tốn ngân sách
nhà nước.
Có thể nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của quá trình lập dự toán bằng
các phương pháp sau:
- Hàng năm tổ chức các lớp tập huấn, nâng cao trình độ cho các đơn vị sử
dụng ngân sách. Có thể chọn thời điểm khi bắt đầu làm dự toán hàng năm. Một
mặt hướng dẫn các đơn vị làm dự tốn ngân sách năm đó, mặt khác từng bước
nâng cao nhận thức của đơn vị trong việc lập dự toán. Giúp đơn vị hiểu rõ thế
nào là lập dự toán NSNN, giúp đơn vị hiểu rõ quy trình lập dự tốn NSNN.
- Đối với cơ quan quản lý nhà nước, hàng năm tổ chức các lớp tập huấn nâng


xiii
cao trình độ cho cán bộ lập dự tốn ở cơ quan mình. Để cho cán bộ thực hiện việc

lập dự tốn có trình độ cao hơn, có thể có cái nhìn tổng qt về NSNN của địa
phương. Từ đó có những phân tích đánh giá đúng về NSNN.
Hồn thiện căn cứ để lập dự toán ngân sách nhà nước
Dự toán NSNN phải được xây dựng trên cơ sở kế hoạch phát triển kinh tế - xã
hội và phải mang tính tích cực. Muốn vậy, phải có sự chỉ đạo tập trung, thống nhất
của UBND tỉnh với các ngành, các đơn vị trong việc xây dựng kế hoạch phát triển
kinh tế – xã hội và dự toán ngân sách của địa phương.
Hồn thiện về phương pháp lập dự tốn ngân sách nhà nước
- Để hoàn thiện hơn phương pháp lập dự toán, thiết nghĩ việc xây dựng các các
chuẩn mực khoa học làm cơ sở, căn cứ lập dự toán và xét duyệt dự toán chi ngân
sách cho phù hợp với tình hình thực tế của tỉnh là quan trọng hơn cả.
- Đồng thời, khi bắt đầu thực hiện lập dự tốn hàng năm, phịng Quản lý ngân
sách – Sở Tài chính cần có một văn bản để hướng dẫn các đơn vị thụ hưởng ngân
sách một cách chi tiết, cụ thể, rõ ràng để các đơn vị có căn cứ thực hiện.
Hồn thiện về quy trình lập dự tốn ngân sách nhà nước
Để dự toán ngân sách ngày càng hồn chỉnh và phù hợp với thực tế,
tỉnh Hịa Bình cần hồn thiện hơn quy trình lập dự tốn ngân sách. Theo đó, các bước
trong quy trình cần có sự xắp sếp hợp lý cả về thời gian và nội dung của từng bước.
Hoàn thiện về bộ máy tham gia lập dự tốn ngân sách nhà nước
Để cơng tác lập dự tốn được hồn thiện hơn, thiết nghĩa nên nâng cao vai trị
của kế tốn xã trong q trình lập dự toán NSNN hàng năm, bổ sung ngân sách xã
là một bộ phận của q trình lập dự tốn.
Đầu tư cho con người, cơng nghệ lập dự tốn ngân sách nhà nước
Xây dựng đội ngũ cán bộ quản lý NSNN có đầy đủ năng lực, trình độ chun
mơn giỏi, có tầm chiến lược trong quản lý NSNN, có khả năng thuyết phục lãnh đạo
UBND, HĐND trong việc thông qua các quyết sách mang tầm chiến lược. Điều này
sẽ giúp cho việc quản lý và điều hành ngân sách chuẩn mực, khoa học, hiệu quả,
tránh được tình trạng chủ quan, áp đặt trong xét duyệt dự toán NSNN ở địa phương.

14