Sản phẩm của Group FB: STRONG TEAM TOÁN VD VDC
TỔ 11 - LẦN 2 - HSG TỈNH VĨNH PHÚC - 2019
ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI
TỈNH VĨNH PHÚC
NĂM HỌC 2018 – 2019
Mơn: Tốn Lớp: 12
ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI TỐN LỚP 12
TỈNH VĨNH PHÚC- NĂM 2018-2019
Câu 1:
Cho hàm số
( C)
y = x 4 − 14 x 2 + 20 x + 4
có đồ thị
. Viết phương trình tiếp tuyến của
∆ : y = −4 x + 15
biết tiếp tuyến song song với đường thẳng
.
( C)
Lời giải
Tác giả: Hoa Mùi ; Fb: Hoa Mùi
Ta có:
Gọi
y = x 4 − 14 x 2 + 20 x + 4 ⇒ y′ = 4 x 3 − 28 x + 20
M ( x0 ; y0 )
là tiếp điểm.
Tiếp tuyến song song với đường thẳng
⇒
.
hệ số góc của tiếp tuyến là:
∆ : y = −4 x + 15
ktt = −4 ⇔ y′ ( x0 ) = −4
x0 = 1 ⇒ y0 = 11
y′ ( x0 ) = −4 ⇔ 4 x − 28 x0 + 20 = −4 ⇔ 4 x − 28 x0 + 24 = 0 ⇔ x0 = 2 ⇒ y0 = 4
x0 = −3 ⇒ y0 = −101
3
0
Phương trình tiếp tuyến tại
Phương trình tiếp tuyến tại
Phương trình tiếp tuyến tại
3
0
M 1 ( 1;11)
M 2 ( 2; 4 )
Giải phương trình
là:
M 3 ( −3; −101)
Vậy các tiếp tuyến thỏa yêu cầu là:
Câu 2:
là:
y = −4 ( x − 1) + 11 = −4 x + 15
y = −4 ( x − 2 ) + 4 = −4 x + 12
là:
.
(loại)
(nhận)
y = −4 ( x + 3) − 101 = −4 x − 113
(nhận)
y = −4 x + 12 y = −4 x − 113
,
.
( 2 cos x − 1) ( 2sin x + cos x ) + sin x = sin 2 x
.
Lời giải
Tác giả: Nguyễn Tường Lĩnh; Fb: Khoisx Bvkk
Hãy tham gia STRONG TEAM TOÁN VD-VDC- Group dành riêng cho GV-SV toán!
Trang 1 Mã đề X
Sản phẩm của Group FB: STRONG TEAM TOÁN VD VDC
TỔ 11 - LẦN 2 - HSG TỈNH VĨNH PHÚC - 2019
Ta có:
( 2 cos x − 1) ( 2sin x + cos x ) + sin x = sin 2 x
⇔ ( 2cos x − 1) ( 2sin x + cos x ) = sin 2 x − sin x
⇔ ( 2 cos x − 1) ( 2sin x + cos x ) = sin x ( 2 cos x − 1)
⇔ ( 2 cos x − 1) ( sin x + cos x ) = 0
π
x = 3 + k 2π
π
⇔ x = − + k 2π
1
3
cos x =
2 cos x − 1 = 0
⇔
⇔
2
x = − π + kπ
cos x + sin x = 0 tan x = −1
4
Vậy tập nghiệm của phương trình là:
Câu 3.
π
x = 3 + k 2π
x = − π + k 2π
3
x = − π + kπ
4
Tìm tất cả các giá trị thực của tham số
( −1; +∞ )
biến trên khoảng
.
m
( k ∈¢)
.
y=
để hàm số
4 3 3
x + ( m + 1) x 2 + 3mx − m 2
3
2
đồng
Lời giải
Tác giả: Hoàng Văn Lâm; Fb: LamHoang
Tập xác định:
D=¡
y′ = 4 x 2 + 3 ( m + 1) x + 3m
.
y′ ≥ 0 ∀x ∈ ( −1; +∞ ) ⇔ 4 x 2 + 3 ( m + 1) x + 3m ≥ 0 ∀x ∈ ( −1; +∞ )
Với
x + 1 > 0, ∀ x ∈ ( −1; +∞ ) ⇒ −3m ≤
4 x 2 + 3x
∀x ∈ ( −1; +∞ )
x +1
Hãy tham gia STRONG TEAM TOÁN VD-VDC- Group dành riêng cho GV-SV toán!
Trang 2 Mã đề X
Sản phẩm của Group FB: STRONG TEAM TOÁN VD VDC
Xét hàm
TỔ 11 - LẦN 2 - HSG TỈNH VĨNH PHÚC - 2019
4 x2 + 8x + 3
4 x 2 + 3x
′( x) =
⇒
f
2
f ( x) =
∀x ∈ ( −1; +∞ )
( x + 1)
x +1
1
x = − (tm)
2
⇔ f ′ ( x ) = 0 ⇔ 4 x 2 + 8x + 3 = 0 ⇔
x = − 3 (l )
2
Bảng biến thiên
−3m ≤ −1 ⇔ m ≥
Vậy
Câu 4.
1
3
.
Tìm tất cả các giá trị thực của tham số
cực trị
m
y = x3 − 3 x 2 + m − 2
để hàm số
có đúng năm điểm
Lời giải
Tác giả: Huỳnh Anh Kiệt ; Fb: Huỳnh Kiệt
y = x3 − 3 x 2 + m − 2
Hàm số
y = x3 − 3x 2 + m − 2
có đúng năm điểm cực trị khi và chỉ khi hàm số
3
cắt trục hoành tại điểm phân biệt khi và chỉ khi phương trình
x3 − 3 x 2 + m − 2 = 0 ( 1)
3
có nghiệm phân biệt.
Hãy tham gia STRONG TEAM TOÁN VD-VDC- Group dành riêng cho GV-SV toán!
Trang 3 Mã đề X
Sản phẩm của Group FB: STRONG TEAM TOÁN VD VDC
Ta có
( 1) ⇔ x3 − 3x 2 = 2 − m
f ( x) = x − 3x
3
Xét hàm số
2
ta có
x = 0
f ′ ( x) = 3x 2 − 6 x = 0 ⇔
x = 2
Từ bảng biến thiên ta có phương trình
−4 < 2 − m < 0 ⇔ 2 < m < 6
.
Câu 5.
TỔ 11 - LẦN 2 - HSG TỈNH VĨNH PHÚC - 2019
( un )
Cho dãy số
có số hạng tổng quát
H = 2019.e .e ...e
u1
u2
( 1)
có 3 nghiệm phân biệt khi và chỉ khi
1
un = ln 1 −
2
( n + 1)
,
( n∈¥ )
. Tìm giá trị của biểu thức
u2018
Lời giải
Tác giả: Lê Ngọc Hùng ; Fb: Hung Le
Ta có:
n ( n + 2)
1
un = ln 1 −
= ln
2
2
( n + 1)
( n + 1)
.
Do đó
n
n
∑ uk = ln ∏
i =1
k =1
k ( k + 2)
( k + 1)
2
= ln
1.2.3...n. ( 1 + 2 ) . ( 2 + 2 ) ... ( n + 2 )
2 .3 ... ( n + 1)
2
2
2
2018
H = 2019.e .e ...e
u1
u2
u2018
= 2019.e
∑ uk
k =1
= 2019.e
ln
2018 + 2
2( 2018+1)
= ln
n!( n + 2 ) !
( n + 1) ! .2!
= 2019.
Suy ra
Câu 6.
2
= ln
n+2
2 ( n + 1)
2020
= 1010
2.2019
.
.
10
12
11
Xếp mười học sinh gồm bốn học sinh lớp
, ba học sinh lớp
và ba học sinh lớp
ngồi
10
10
1
vào một hàng ngang gồm
ghế được đánh số từ đến . Tính xác suất để khơng có hai học
12
sinh lớp
ngồi cạnh nhau.
Lời giải
Tác giả: Hoàng Minh Thành ; Fb: Hoàng Minh Thành
Hãy tham gia STRONG TEAM TOÁN VD-VDC- Group dành riêng cho GV-SV toán!
Trang 4 Mã đề X
Sản phẩm của Group FB: STRONG TEAM TOÁN VD VDC
Số cách xếp bất kỳ
Gọi
A
10
học sinh là:
TỔ 11 - LẦN 2 - HSG TỈNH VĨNH PHÚC - 2019
n(Ω) = 10!
là biến cố "Khơng có hai học sinh lớp
12
ngồi cạnh nhau"
10
6!
6
7
11
học sinh gồm lớp
và lớp
là : . Vì học sinh được xếp ở trên tạo ra
5
7
2
2
4
khoảng trống ( khoảng giữa học sinh và khoảng ở vị trí hai đầu) nên chọn trong vị
A74
4
12
trí đó để xếp học sinh lớp
có
cách
Số cách xếp
Suy ra :
6
n( A) = 6!. A74
Xác suất của biến cố
A
P( A) =
là :
n( A) 1
=
n (Ω ) 6
Vậy xác suất để khơng có hai học sinh lớp
Câu 7.
12
ngồi cạnh nhau là:
1
6
.
Ax, By
AB
Cho hai đường thẳng
chéo nhau, vng góc và nhận đoạn
làm đoạn vng góc
M,N
Ax, By
AM + BN = MN
O
chung. Hai điểm
lần lượt di động trên
sao cho
. Gọi
là trung
OMN
O
AB
điểm của đoạn
. Chứng minh tam giác
là tam giác tù và khoảng cách từ
đến
M,N
Ax, By
MN
đường thẳng
không đổi khi
di động trên
.
Lời giải
Tác giả: Nguyễn Trần Vũ; Fb: Nguyễn Trần Vũ
Dựng hình chữ nhật
ABPM
.
Ta có:
MP / / AB
mà
AB ⊥ BN
⇒ MP ⊥ NP
AB
⊥
BP
Hãy tham gia STRONG TEAM TỐN VD-VDC- Group dành riêng cho GV-SV tốn!
Trang 5 Mã đề X
Sản phẩm của Group FB: STRONG TEAM TOÁN VD VDC
TỔ 11 - LẦN 2 - HSG TỈNH VĨNH PHÚC - 2019
BN ⊥ AB
⇒ BN ⊥ ( ABPM ) ⇒ BN ⊥ BP
BN
⊥
AM
Do đó:
MN 2 = MP 2 + NP 2 = MP 2 + BP 2 + BN 2 = AB 2 + AM 2 + BN 2
Theo đề bài ta có
MN = AM + BN ⇒ MN 2 = AM 2 + BN 2 + 2 AM .BM
AM .BN =
Suy ra:
AB
2
Áp dụng hệ quả định lí cơsin cho tam giác
OM + ON − MN
·
cos MON
=
2OM .ON
2
2
2
OMN
uuu
r uuuu
r
, ta có:
uuur uuur
( OA + AM ) + ( OB + BN )
=
2
2
− ( AM + BN )
2
2OM .ON
uuu
r uuuur
uuur uuur
OA2 + 2OA. AM + AM 2 + OB 2 + 2OB.BN + BN 2 − AM 2 − 2 AM .BN − BN 2
=
2OM .ON
AB 2
AB 2
− 2.
2
OA + OB − 2 AM .BN
2 = − AB
=
= 2
<0
2OM .ON
2OM .ON
4OM .ON
2
·
⇒ MON
2
là góc tù
⇒
OH ⊥ MN , ( H ∈ MN )
Kẻ
Trên tia đối của tia
Ax
Q
sao cho
AQ = BN
MN = AM + BN = AM + AQ = MQ ⇒ ∆OMQ = ∆OMN ( c − c − c ) ⇒ OA = OH
d ( O, MN ) = OH =
Vậy
Câu 8.
lấy điểm
∆OAQ = ∆OBN ( c − g − c ) ⇒ OQ = ON
Do
Vì
(đpcm).
Cho tứ diện
cho
ABCD
AB
2
khơng đổi.
và các điểm
M , N, P
BD = 2 BM , BC = 4 BN , AC = 3 AP
tích của hai phần của khối tứ diện
lần lượt là các điểm thuộc các cạnh
. mặt phẳng
ABCD
( MNP )
cắt bởi mặt phẳng
cắt
AD
( MNP )
tại điểm
BD, BC , AC
Q
. Tính tỉ số thể
.
Lời giải
Hãy tham gia STRONG TEAM TOÁN VD-VDC- Group dành riêng cho GV-SV toán!
sao
Trang 6 Mã đề X
Sản phẩm của Group FB: STRONG TEAM TOÁN VD VDC
TỔ 11 - LẦN 2 - HSG TỈNH VĨNH PHÚC - 2019
Tác giả: Hồ Thanh Nhân; Fb:NhanHoThanh
Trong mặt phẳng
⇒ AD
( BCD )
cắt mặt phẳng
I
gọi
( MNP )
là giao điểm của
tại
Q
CD Q
IP
AD
và
,
là giao điểm của
và
.
.
Áp dụng định lý Menelaus cho tam giác
NB IC MD
IC
. .
=1⇒
=3
NC ID MB
ID
MN
BCD
N, M , I
có ba điểm
thẳng hàng.
.
Áp dụng định lý Menelaus cho tam giác
ACD
có ba điểm
P, I , Q
thẳng hàng.
PA IC QD
QD 2
. .
= 1⇒
=
PC ID QA
QA 3
Áp dụng định lý Menelaus cho tam giác
ICN
có ba điểm
D, M ,P
thẳng hàng.
DC MI BN
MI
.
.
=1⇒
=2
DI MN BC
MN
Áp dụng định lý Menelaus cho tam giác
DC QI AP
IQ 3
.
.
= 1⇒
=
DI QP AC
QP 2
IPC
có ba điểm
D, Q , A
thẳng hàng.
.
Áp dụng cơng thức tính tỉ số thể tích ta có:
VIMQD
VINPC
=
IQ IM ID 3 2 1 2
.
.
= . . =
IP IN IC 5 3 3 15
VINPC CN CP 3 2 1
=
.
= . =
VABCI CP CA 4 3 2
( 1)
( 2)
;
VABCI
CI 3
=
=
VABCD CD 2
( 3)
Hãy tham gia STRONG TEAM TOÁN VD-VDC- Group dành riêng cho GV-SV toán!
Trang 7 Mã đề X
Sản phẩm của Group FB: STRONG TEAM TOÁN VD VDC
⇒
Từ (1),(2) và (3)
⇒
Câu 9.
VCDMNPQ
VABCD
=
VIMQD
VINPC 3
= ,
VABCD 4
VABCD
3 2 1
= . =
4 15 10
V
7
3 1 13 VABMNPQ
13 7
⇒ ABMNPQ =
− =
⇒
= 1−
=
VCDMNPQ 13
4 10 20
VABCD
20 20
Trong mặt phẳng với hệ trục tọa độ
tam giác
TỔ 11 - LẦN 2 - HSG TỈNH VĨNH PHÚC - 2019
ABD
Oxy
ABCD
, cho hình vng
BG
A
.
, điểm
G ( 3;3)
BD
. Đường thẳng đi qua
vng góc với
và cắt
tại điểm
ABCD
A
tọa độ các đỉnh của hình vng
biết rằng đỉnh
có tung độ lớn hơn 1.
là trọng tâm
E ( 1;3)
. Tìm
Lời giải
Tác giả: Thành Lê; Fb: Thành Lê
Gọi
GE
M
là trung điểm của cạnh
AB
và
.
AD H
AE
BM K
,
là giao điểm của
và
,
là giao điểm của
AG ⊥ BE
AC ⊥ BD
BG ⊥ AE
G
ABE ⇒ GE ⊥ AB
Vì
(do
) và
(gt) nên
là trực tâm tam giác
,
GE // AD
.
KG BG
=
AM BM
Ta có
Suy ra
⇒G
AB
Vì
KG GE
=
AM MD
do
KG // AM
, mà
là trung điểm của
đi qua
K (5;3)
và
GE BG
=
MD BM
GE // MD
AM = MD ⇒ KG = GE
x = 2 xG − xE
KE ⇒ K
⇒ K (5;3)
yK = 2 yG − yE
và có một véctơ pháp tuyến
A ∈ AB ⇒ A(5; y A )
do
với
yA > 1
. Mặt khác
.
uuur
EG = ( 2;0 ) ⇒ AB : x − 5 = 0
·
KAG
= 45° ⇒ ∆AKG
Hãy tham gia STRONG TEAM TOÁN VD-VDC- Group dành riêng cho GV-SV tốn!
.
vng cân nên
KA = KG
Trang 8 Mã đề X
.
Sản phẩm của Group FB: STRONG TEAM TOÁN VD VDC
y = 5
2
⇒ ( y A − 3) = 4 ⇒ A
yA = 1
Ta có
, mà
yA > 1
TỔ 11 - LẦN 2 - HSG TỈNH VĨNH PHÚC - 2019
nên
A ( 5;5)
uuur
uuur x − 5 = −6
AC = 3 AG ⇒ C
⇒ C ( −1; −1)
yC − 5 = −6
uuur
uuur x − 5 = −6
AD = 3GE ⇒ D
⇒ D ( −1;5 )
yD − 5 = 0
uuu
r uuur x − 5 = 0
AB = DC ⇒ B
⇒ B ( 5; −1)
yB − 5 = −6
Câu 10. Cho ba số thực
x, y , z
P=
nhỏ nhất của biểu thức
2
.
.
.
thuộc khoảng
2
.
( 0;3)
thỏa mãn
2 3 4
− 1÷ − 1÷ − 1÷ = 1.
x y z
Tìm giá trị
2
x
y
z
+ + .
4 9 16
Lời giải
Tác giả: Dương Quang Hưng ; Fb: Dương Quang Hưng
Đặt:
x
y
z
a= ,b= , c= .
2
3
4
3
3
a ∈ 0; ÷, b ∈ ( 0;1) , c ∈ 0; ÷
2
4
Khi đó ta có
P = a 2 + b2 + c2 .
Từ:
, thỏa mãn
1 1 1
− 1÷ − 1÷ − 1÷ = 1
a b c
1 1 1
− 1÷ − 1 ÷ − 1÷ = 1 ⇒ ab + bc + ca = 2abc + a + b + c − 1
a b c
và
.
3
Ta có:
a +b+c
÷ ≥ abc
3
.
P = ( a + b + c ) − 2 ( ab + bc + ca ) = ( a + b + c ) − 2 ( a + b + c ) − 4abc + 2
2
Do đó:
≥−
Đặt
2
4
3
2
( a + b + c) + ( a + b + c) − 2( a + b + c) + 2
27
13
t = a + b + c, t ∈ 0; ÷
4
P≥−
. Khi đó:
4 3 2
t + t − 2t + 2
27
.
Hãy tham gia STRONG TEAM TỐN VD-VDC- Group dành riêng cho GV-SV tốn!
Trang 9 Mã đề X
Sản phẩm của Group FB: STRONG TEAM TOÁN VD VDC
f ( t) = −
Xét hàm số
Ta có:
TỔ 11 - LẦN 2 - HSG TỈNH VĨNH PHÚC - 2019
4 3 2
13
t + t − 2t + 2, t ∈ 0; ÷
27
4
4
f ′ ( t ) = − t 2 + 2t − 2
9
f ′( t ) = 0 ⇔ t =
;
3
2
hoặc
t =3
.
Bảng biến thiên:
t
3
2
0
f ′( t )
+
13
4
3
−
0
0
+
2
1
3
4
Từ bảng biến thiên suy ra
t=
Khi
3
2
a=b=c=
ta được:
min P =
Do đó:
3
f ( t ) ≥ , ∀t ∈ ( 0;3)
4
1
2
suy ra
211
216
t=
. Dấu bằng xảy ra khi
3
2
.
3
x = 1, y = , z = 2.
2
3
3
⇔ x = 1, y = , z = 2.
4
2
Hãy tham gia STRONG TEAM TOÁN VD-VDC- Group dành riêng cho GV-SV toán!
Trang 10 Mã đề X