Có ý kiến cho rằng: Ký của Hoàng Phủ Ngọc Tường là những áng thơ viết bằng văn xuôi. Anh chị hãy làm sáng tỏ ý kiến trên qua bài Ai đã đặt tên cho dòng sông?

Đề bài: Có ý kiến cho rằng: Ký của Hồng Phủ Ngọc Tường là những áng thơ viết bằng
văn xuôi. Anh chị hãy làm sáng tỏ ý kiến trên qua bài Ai đã đặt tên cho dịng sơng?
Bài làm
Hồng Phủ Ngọc Tường là một trong số rất ít nhà văn viết bút ký nổi tiếng ở nước ta vài
chục năm nay. Bút ký của Hoàng Phủ Ngọc Tường hấp dẫn người đọc ở tấm lịng nhân văn
sâu sắc, trí tuệ uyên bác và chất Huế thơ huyền hoặc, quyến rũ. Đó là những trang viết tài
hoa, tài tử, tài tình.
Thực ra, bút ký Hồng Phủ Ngọc Tường chính là những áng thơ văn xi cuốn hút người
đọc. Có độc giả ở Hà Nội đã công phu cắt từng câu trong bút ký nổi tiếng Ai đã đặt tên cho
dịng sơng của anh xếp lại thành một bài thơ. Ngoài bút ký, anh có nhiều bài thơ hay được rất
nhiều độc giả thuộc như Địa chỉ buồn, Dù năm dù tháng, Dịng sơng đời mẹ, Đêm qua: "Bây
giờ đã hết trị chơi/ Đã tàn cuộc rượu để người ra đi/ Đêm qua khơng biết làm gì/ Muốn về
tìm gã Trương Chi nghe đàn"... Thơ Hoàng Phủ Ngọc Tường là vẻ đẹp của nỗi buồn hoài
niệm, những day dứt triết học, từ sâu thẳm thời gian, sâu thẳm đất đai vọng lên trong tâm
khảm người đọc. Chỉ có bài thơ Bồng bềnh cho tới mai sau là bài thơ tình (với chất liệu vũ
trụ) rất hay và rất lạ trong mạch thơ buồn viết ra từ máu của Hoàng Phủ Ngọc Tường trong
vài chục năm nay!
Năm 1986, Hoàng Phủ Ngọc Tường về thăm Lệ Thủy quê vợ là nhà thơ Lâm Thị Mỹ Dạ. Lệ
Thủy là vựa lúa của tỉnh Quảng Bình, nơi sông nước mênh mang trong xanh chảy qua những
làng quê thấm đẫm điệu hò khoan da diết. Từ chợ Tréo có thể đi đị về khắp nơi trong huyện.
Người Lệ Thủy đam mê dân ca và hò hát. Đêm trăng hị giã gạo, chèo thuyền hị mái nhì,
mái đẩy, mái bảy, mái ba, mái xếp, mái nện... không khác gì xứ Huế. Đêm Hồng Phủ ngủ lại
với mảnh đất đã cho mình tình yêu, mảnh đất đã cho anh câu thơ khái quát: “Ai người làm
thơ ai người cứu nước”.
Trong đêm khuya khoắt, tiếng hát từ những con đò chở lúa trên dịng sơng Kiến Giang làm
anh chồng giấc. Anh chạy ra Mũi Viết nơi ngã ba sông, và bàng hoàng ngẩn ngơ trước cảnh
tượng thơ mộng như tranh thủy mặc: Bắt gặp những cảnh tượng bình minh như trong cổ tích
đó, Hồng Phủ Ngọc Tường bị hớp hồn. Để rồi những hình ảnh đẹp đó đi vào tâm hồn thơ


của anh vô cùng xao động và ấn tượng hơn nhờ những cặp liên tưởng bất ngờ và thú vị: "Có

con thuyền trong sương trắng/ Bềnh bồng như một cánh chim/ Có em chèo thuyền áo trắng/
Xơn xao như trốn như tìm/ Có vầng mặt trời rựng sáng/ Bồi hồi như một trái tim".
Nhờ thủ pháp so sánh, liên tưởng điêu luyện những cảnh thực vào thơ đã thành ảo, thành
mộng, cái tả đã biến thành cái cảm, cái say, dẫn người đọc đến một trạng thái tình cảm mới:
Tình yêu! Cô gái chèo thuyền trên sông phút chốc biến thành Nàng Tiên Nữ giữa chốn bồng
lai tiên cảnh với những nét đẹp vàng son lấp lánh và cực kỳ sang trọng: “Phấn mặt trời trên
má”, “bụi mặt trời vương gót chân”, “dấu chân thành hoa hài trên sóng”…
Nhà thơ Nguyễn Trọng Tạo cho rằng thơ Hoàng Phủ Ngọc Tường “…thấm đẫm triết học về
cái chết... thơ anh buồn mỗi nỗi buồn đứt ruột… Đấy là thơ của cõi âm…”. Đó là một nhận
xét xác đáng. Nhưng trong nguồn thơ như từ đất vọng lên của Tường lại có một bài thơ khác
lạ, bài thơ “Như từ trời vang xuống, đầy chứa chan, khối cảm và trí tuệ. Đó chính là Bồng
bềnh cho tới mai sau, bài thơ về trái tim tình yêu, “Trái tim mặt trời” vĩnh cửu, một bài thơ
tình hay và mới mẻ.