Bài giảng 20 de DA van nghi luan Vinh Phuc

A/ Lớ thuyt:
M bi:
- Dn nhp: cú th gii thiu, nờu tm quan trng ca vn
- Nờu vn , trớch nhn nh (nu cú)
- Hng lm
Chỳ ý 1: Phn m bi cn nờu lờn c tớnh cp thit ca vn cn ngh lun
Thõn bi:
1. Giai thích rừ bản chất vn ờ ngh lun (Ngha l gỡ?)
2. Thc trng ca vn cn ngh lun (Hin tng cú biu hin ra sao? Mt phi -
mt trỏi; T xa - ngy nay; Trong vn hc trong cuc sng )
3. Nguyờn nhõn dn n thc trng trờn
4. Hu qu (hoc kt qu) hoc ý ngha ca vn
5. Bin phỏp khc phc hoc phỏt huy
Kt bi:
Khng nh tm quan trng ca vn
Nờu suy ngh v vn ó ngh lun v bi hc cho bn thõn
Chỳ ý 2:
Bi ngh lun quan trng nhõt l h thng lớ l, vic ban lun phi gn lin thc t
Học sinh có thể trình bày những cách khác nhau nhng cần nêu đựoc nh trờn
B/ Vn dng:
1: í ngha ca tỡnh yờu thng
- Tỡnh yờu thng: tỡnh cm tt p nht ca con ngi. Theo ngha hp (l tỡnh cm
gia ỡnh, thy cụ, bố bn); theo ngha rng (l tỡnh yờu ng bo, quờ hng, t
nc).
- Nhng biu hin ca tỡnh yờu thng:
s quan tõm, ch che, ựm bc, s dy d,
ý thc trỏch nhim i vi mi ngi, vi quờ hng, t nc
Thờm : T xa - ngy nay; Trong vn hc trong cuc sng
- í ngha to ln ca tỡnh yờu thng (ý chớnh):
Con ngi khụng th sng m khụng cú tỡnh yờu thng.
Tỡnh yờu thng to nờn s thõn ỏi, on kt trong cng ng...

- Nờu phng hng, trỏch nhim ca bn thõn.
Ghi chỳ: Trong bi vit, hc sinh cú th so sỏnh, liờn h vi thc t (c bit l liờn h
ý ngha ca tỡnh yờu thng vi truyn thng nhõn o ca dõn tc) bi vit thờm
sõu sc v thuyt phc.
2:
Đề bài 1: Suy nghĩ của anh chị về bệnh vô cảm trong đời sống hiện nay
1
I/ Mở bài: Trong thời đại mở ca hội nhập, đất nơc đang co nhiêu thay đổi lớn lao. Nhng
trong những thay đổi đó đã nảy sinh c lối sống không lành mạnh, ảnh hởng nghiêm
trọng đến đạo đức xã hội. Đó là bênh vô cảm
II. Thân bài:
a. Giải thích: Bệnh vô cảm là gì?
Bệnh vô cảm là sự thờ ơ, dửng dng, không quan tâm đến xung quanh, chỉ biết đến bản
thân, thỏa mãn lòng ích kỉ. Vô cảm là căn bệnh có ảnh hởng sâu sắc đến đời sống hôm
nay.
b. Phân tích, bình luận: Nguyên nhân do đâu? Biêu hiện ntn? Tác haị ra sao? Phải làm
gì?
b1/ Nguyên nhân do:
+ Xu thế xã hội chuyển sang nhịp sống công nghiệp rất gấp gáp, vội vàng, mọi ngừơi ít
có thời gian quan tâm đến nhau
+ Phân công xã hội đi vào chuyên môn hoá cao nên hiểu biết mỗi ngời sâu nhng hẹp, chỉ
lo chuyên môn sâu của mình, ít cơ hội hợp tác
+ Thời buổi mở cửa, lối sống gấp gáp, nghiêng về thụ hởng du nhập ổ ạt, lấn át đạo đức
truyên thống
+ Nhiêu ngời chạy theo đồng tiền, khoảng cách giàu nghèo ngày một tăng
b2/ Biêu hiện ntn?
Bênh vô cảm có nhiều biểu hiện phức tạp.
Khi đời sống vật chất, tinh thần hiện nay có nhiều cải thiện, khoảng cách giàu nghèo
càng cách xa thì thái độ sống thờ ơ lạnh nhạt với ngòi khác là điều khó tránh khỏi.
Lòng ích kỉ nhỏ nhen, lòng tham của con ngời chỉ lo vun vén cho quyền lợi của mình,

cho gia đình mình và bằng mọi giá bảo vệ lợi ích của bản thân.
Những ngời thị thành hay giàu có thờng ít quan tâm đến hàng xóm, ít chú ý đến ngời
khác cho dù họ đang trong tình cảnh khó khăn cùng quẫn.(Ví dụ: nhờng ghế trên tàu xe;
cho ngời ăn mày; giúp ngời họan nạn trên đờng)
Có ngời còn tỏ vẻ khinh thờng, hoặc không mảy may xúc động trớc bất hạnh của đồng
loại bỏ mặc bọn cớp hoành hành, thờ ơ với biêu hiện trân lột)
Đâu đâu ta cũng thấy những biểu hiện thói vô cảm
b3/ Tác haị ra sao?
+ Bệnh vô cảm tác động rất nhiều đến đời sống hiện nay.
- Trong xã hội: Đạo lí truyền thống thơng ngời nh thể thơng thân và sự đồng cảm chia
sẻ có nguy cơ bị căn bệnh vô cảm phá vỡ
Bệnh vô cảm có tác hại ghê gớm, làm cho đạo đức con ngời bị mai một, tình ngời không
còn trong sáng và thiêng liêng cao quý. Nó làm cho con ngời thờ ơ, đôi khi dẫn đến hậu
quả nghiêm trọng.
- Trong nhà trờng, nếu vô cảm có thể mất bạn bè, thầy bỏ rơi học trò, có khi đẩy học trò
vào bất hạnh nếu không chú ý lắng nghe, thấu hiểu. Lòng tin và những điều tốt đẹp sẽ
đến với ngời dân khi chính quyền hiểu dân, chia sẻ với dân trong gian khổ.
+ Bệnh vô cảm giết chết tình ngời và biến con ngơi thành tàn độc, thành bất nhân, bất
nghĩa. Ngời vô cảm cần phải lên án.
b4/ Phải làm gì?
2
- Mỗi ngời cần tự tin và luôn biết lắng nghe và thấu hiểu để sẵn sàng chia sẻ với n-
ời khác những gì có thể đợc.
- Sống cần tình thơng và đồng cảm, sống gắn bó và chan hòa với mọi ngời.
- Sống cần vị tha và lạc quan giữa cộng đồng nhân ái
- Tăng thêm các chơng trình từ thiện, biểu dơng ngời tốt
III. Kết bài:
Vô cảm là một thói xấu, đang trở thành căn bệnh xã hội, tác hại không thể lờng tr-
ớc. Phê phán hạn chế bênh vô cảm là trach nhiệm của mõi chúng ta, của toàn xã hội. La
nhiệm vụ phải làm ngay, làm càng sớm càng tốt

4: Tui tr hc ng suy ngh v hnh ng nh th no gúp phn gim
thiu tai nn giao thụng
M bi: Nờu s cp bỏch v tm quan trng hng u ca vic phi gii quyt vn
gim thiu tai nn giao thụng ang cú chiu hng gia tng nh hin nay
Thõn bi:
+ Tai nn giao thụng l gỡ?
Tai nn giao thụng l thit hi mt mỏt do cỏc phng tin tham gia giao thụng
ng b, ng thy, ng st... gõy nờn, trong ú phn ln cỏc v tai nn ng b
Hin nay nú ang lan trn khp th gii:
Theo s liu thng kờ ca WHO ( T chc y t th gii) : Trung bỡnh mi nm,
th gii cú trờn 10 triu ngi cht vỡ tai nn giao thụng.
Nm 2006, riờng Trung Quc cú ti 89.455 ngi cht vỡ cỏc v tai nn giao
thụng.
Vit Nam con s ny l 12,300. Nm 2007, WHO t Vit Nam vo Quc gia
cú t l cỏc v t vong vỡ tai nn giao thụng cao nht th gii vi 33 trng hp t
vong mi ngy
+Nguyờn nhõn dn n Tai nn giao thụng:
- Khỏch quan: c s vt cht, h tng cũn yu kộm; phng tin tham gia giao thụng
tng nhanh; do thiờn tai gõy nờn...
- Ch quan:
í thc tham gia giao thụng mt s b phn ngi dõn cũn hn ch, c bit l
gii tr, trong ú khụng ớt i tng l hc sinh.
X lớ cha nghiờm minh, cha tha ỏng. Ngoi ra cũn xy ra hin tng tiờu
cc trong x lớ.
+ Hu qu:
TNGT gõy tn thng nghiờm trng: t vong, tn ph, chn thng s
nóo...dn n t vong
TNGT nh hng lõu di n i sng tõm lý: Gia ỡnh cú ngi thõn cht
hoc b di chng nng n vỡ TNGT nh hng rt ln ti tinh thn, tỡnh cm; TNGT
tng nhanh gõy tõm lớ hoang mang, bt an cho ngi tham gia giao thụng.

TNGT gõy ri lon an ninh trt t: kt xe, ựn tc giao thụng; k xu li dng
múc tỳi, cp git...
3
TNGT gõy thit hi khng l v kinh t bao gm: chi phớ mai tỏng cho ngi
cht, chi phớ y t cho ngi b thng, thit hi v phng tin giao thụng v h tng,
chi phớ khc phc, chi phớ iu tra...
TNGT lm tiờu tn thi gian lao ng, nhõn lc lao ng: TNGT lm kt xe,
ựn tc GT dn n tr gi lm, gim nng sut lao ng; TNGT lm cht hoc b
thng nh hng n ngun lc lao ng xó hi.
+ Bin phỏp:
Nhn thc:
- Gim thiu tai nn giao thụng l l yờu cu bc thit, cú ý ngha ln i vi
ton xó hi.
- Tui tr l i tng tham gia giao thụng thng xuyờn nht, phc tp nht
Mt s bin phỏp:
Thanh niờn, hc sinh cn lm nhng gỡ gúp phn gim thiu TNGT ?
Tui tr, cú nhiu sỏng to v nng ng nht cú th gúp phn gim thiu tai nn giao
thụng
Tuyờn truyn cho mi ngi bit tỏc hi v hu qu nghiờm trng ca TNGT.
T giỏc nghiờm chnh chp hnh lut l ATGT khi tham gia giao thụng.
T chc cỏc cuc thi tỡm hiu v Lut giao thụng. Cựng ging cao khu hiu
"Núi khụng vi phúng nhanh vt u", " An ton l bn, tai nn l thự"...
Thnh lp cỏc i thanh niờn tỡnh nguyn xung ng lm nhim v.
Phỏt hin v bỏo cỏo kp thi vi cỏc c quan on th ni gn nht nhng
trng hp vi phm ATGT.
V phớa trng hc, cn phỏt ng v giỏo dc kp thi nhng trng hp hc
sinh vi phm.
V phớa chớnh quyn, cn x lớ tht nghiờm minh hn na nhng trng hp vi
phm.
Kt bi:

- Tai nn giao thụng ang l mt quc nn, tỏc ng xu ti nhiu mt trong
cuc sng.
- Ngn nga, hn ch nn giao thụng la nhim v cp bach ca ton xó hi, c
bit l vi tui tr hc ng chỳng ta
5: Về chuẩn bị hành trang vào thế kỉ mới, ông Vũ Khoan viết:
Sự chuẩn bị bản thân con ngời là quan trọng nhất.
(Sách Ngữ văn lớp 9, tập hai-NXB Giáo dục, 2006, tr.27)
Viết một bài văn ngắn trình bày ý kiến của em về vấn đề trên.
Gi ý:
1. Yờu cu: Hc sinh bit vit mt bi vn Ngh lun xó hi ngn trỡnh by suy ngh
ca mỡnh v mt vn trong cuc sng. Cỏc ý cn cú:
a/ Gii thớch:
Gii thiu xut x: cõu núi trớch trong bi bỏo Chun b hnh trang vo th k
mi ca V Khoan. i tng i thoi ca tỏc gi l lp tr Vit Nam, ch nhõn ca
t nc ta trong th k XXI.
4
Sự chuẩn bị bản thân con người (hành trang vào thế kỉ mới) ở đây được dùng
với nghĩa là hành trang tinh thần như tri thức, kĩ năng, nhân cách, thói quen lối sống...
để đi vào một thế kỉ mới
b. Tại sao bước vào thế kỉ mới, hành trang quan trọng nhất là sự chuẩn bị bản thân con
người?
Vì con người là động lực phát triển của lịch sử.
Vai trò con người càng nổi trội trong thế kỉ XXI, khi nền kinh tế tri thức sẽ phát
triển mạnh mẽ, sự hội nhập kinh tế, văn hoá toàn cầu diễn ra là cơ hội, thách thức sự
khẳng định mỗi cá nhân, dân tộc.
c. Làm gì cho việc chuẩn bị bản thân con người trong thế kỉ mới:
Tích cực học tập tiếp thu tri thức.
Rèn luyện đạo đức, lối sống đẹp, có nhân cách, kĩ năng sống chuẩn mực.
Phát huy điểm mạnh, từ bỏ thói xấu, điểm yếu.
Thấy được trách nhiệm, bổn phận của cá nhân đối với việc chuẩn bị hành trang

vào thế kỉ mới.
Đề bài 6: Tình thương là hạnh phúc của con người
Thể loại: Văn nghị luận (thao tác nghị luận: Phân tích , tổng hợp, giải thích, chứng
minh và bình luận)
Ta chia ra làm ba luận điểm:
Luận điểm 1: Giải thích khái niệm
- Tình thương là gì? Hạnh phúc là gì?
- Quan hệ giữa tình thương và hạnh phúc?
Luận điểm 2: Những biểu hiện cụ thể của tình thương
- Thái độ:
Yêu ông bà cha mẹ, người thân, yêu mọi người xung quanh, yêu bản thân;
Biết quan tâm , chia sẻ , cảm thông với những người bất hạnh; mong muốn cho con
người được hạnh phúc; căm ghét những kẻ hại người;
yêu cuộc sống, yêu thiên nhiên, vạn vật, yêu tổ quốc.
bảo vệ giữ gìn trong sach môi trường sống
- Hành động:
Hiếu kính với ông bà cha mẹ, quan tâm giúp đỡ, làm những công việc nhà,
học tập trở thành con ngoan trò giỏi báo đáp công ơn; rèn luyện đạo đức trở thành con
ngoan trong gia đình , công dân tốt trong xã hội để xây dựng đất nước thêm giàu mạnh
văn minh.
Sẵn sàng giúp đõ người cơ nhỡ, giúp đỡ đồng bào thiên tai lũ lụt, tàn tật,
Thể hiện một lời nói nhã nhặn, một thái độ lịch sự không làm người tàn tật bị tổn
thương; quyên góp sách vở quần áo trắng cho hoc sinh ngheo vùng sâu vùng xa;
Phê phán những kẻ ích kỉ, chỉ biết giữ cho riêng mình , giàu có về của cải vậy chất
nhưng nghèo nàn về tình thương, chỉ biết lo cho hạnh phuc cá nhân
Luận điểm 3: Ý nghĩa
Tình thương làm cho người gần người hơn. Cuộc sống trở nên tốt đẹp hơn, nhân bản
hơn khi xã hội có tình thương.
Khi xã hội càng văn minh, càng giàu có thì càng cần có tình thương
5

Đề 7: Viết một đoạn văn đạt yêu cầu về dung lượng khoảng 4 - 6 câu. Trình bày theo
hình thức diễn dịch, vị trí câu chủ đề “Được sống trong tình yêu thương là một hạnh
phúc lớn” đặt ở đầu đoạn văn.
Gợi ý:
- Tùy chọn phép liên kết: phép lặp hoặc phép thế
Cho 1,5 điểm khi HS phát triển được nội dung câu chủ đề theo các ý sau (chú ý:
Không hẳn mỗi ý chứa trong một câu văn).
+ tình yêu thương là một khía cạnh quan trọng, nói lên bản chất đời sống của
con người, 0,5 đ
+ sống trong tình yêu thương mỗi người sẽ hiểu thấu những nét đẹp đẽ của gia
đình, người thân, đồng loại và của chính mình; được sống trong tình yêu thương cũng
là động lực giúp mỗi người sống đẹp hơn, có thêm niềm tin, sức mạnh và khát khao
vươn tới, 0,5 đ
+ sống thiếu tình thương con người sẽ trở nên đơn độc, thiếu tự tin và mất
phương hướng; thật bất hạnh biết bao nếu ai đó trong chúng ta không được sống trong
tình yêu thương. 0,5 đ
Đề 8: Thời gian là vàng
Gợi ý:
Mở bài: Ngạn ngữ có câu Thời gian là vàng. Nhưng vàng thì mua được nhưng thời
gian thì không mua được. Thế mới biết vàng rất quí nhưng vẫn có giá, còn thời gian
thực quí hơn vàng vì vô giá
Thân bài:
Thật vậy, thời gian là sự sống. Bạn vào bênh viện mà xem, người bệnh nặng, nếu kịp
thời chạy chữa thì sống, để chậm là chết
Thời gian là thắng lợi. Bạn hỏi các anh bộ đội mà xem, trong chiến đấu, biết nắm thời
cơ, đánh địch đung lúc là giành phần thắng, nếu để chậm là chết. Bai học về cách
mạng tháng Tám là bài học về chớp thời cơ
Thời gian là tiền. Trong kinh doanh, sản xuất hang hoá đung lúc là lãi, không đúng lúc
là lỗ. Biết bao sản phẩm mới đang cạnh tranh khốc liệt về thời gian để chiếm lĩnh thị
trường, tăng doanh số

Thời gian là tri thức. Phải học tập thường xuyên mới giỏi. Bác học có nghĩa là không
ngừng học. Hoc ngoại ngữ mà bữa đực bữa cái thiếu kiên trì thì học mấy cũng không
giỏi được. Khi thi cử, việc cân đối thời gian hợp lí hay không có thể sẽ dấn đến người
đỗ người trượt.
Và còn nhiều giá trị khác của cuộc sống đều phụ thuộc vào thời gian.
Kết bài:
Thê mới biết nếu biết tận dụng thời gian thì làm được bao nhiêu điêu cho bản thân và
cho xã hội. Bỏ phí thời gian thi có hại và về sau hối tiếc cúng không kịp. Một trong
những kĩ năng cân thiết của con người trong xã hội hiện địa phải là sử dụng thời gian
6
Đề 9: Câu 4: (6 điểm) Trình bày suy nghĩ của em về quan niệm của M. Gorki:
“Người bạn tốt nhất bao giờ cũng là người đến với ta trong những giây phút khó khăn, cay
đắng nhất của cuộc đời.”
a. u cầu về kỹ năng:
- Làm đúng kiểu bài nghị luận xã hội về tư tưởng, đạo lý
- Biết cách xây dựng và trình bày luận điểm, lập luận chặt chẽ
- Bố cục rõ ràng, mạch lạc, diễn đạt lưu lốt
- Khơng mắc lỗi chính tả, dùng từ, đặt câu…
b.u cầu về kiến thức: Học sinh có thể trình bày theo nhiều cách khác nhau nhưng cần làm
rõ các ý chính sau:
*Giải thích, chứng minh
- Trong diễn biến bình thường của đời sống, con người thường có nhiều bạn bè (xuất phát từ sự
tương đồng về sở thích, tâm hồn, ước mơ, lí tưởng...) nhưng khơng phải ai trong số đó cũng là
người dám đến với ta trong những thời điểm khó khăn nhất của cuộc đời ta.
- Người bạn tốt nhất (người đến với ta bằng một tình bạn chân tình, khơng vụ lợi) khơng chỉ
đến với ta trong những lúc bình thường mà chính là người sẵn sàng cùng ta đối mặt với khó
khăn, hoạn nạn (đối mặt với những giờ phút khó khăn, cay đắng nhất của cuộc đời ta) vì người
bạn đó hiểu rằng đó là lúc ta u sầu, tuyệt vọng, cần sự cảm thơng và chia sẻ nhất.
- Bằng hành động đến và chia sẻ cùng ta lúc ta khó khăn phiền muộn nhất, bạn sẽ giúp ta vượt
qua khó khăn của cảnh ngộ, giữ vững niềm tin để vươn lên.

*Đánh giá: Quan niệm của M. Gorki là một quan niệm đúng đắn về tình bạn. Quan niệm đó
giúp mỗi người chúng ta hiểu rõ hơn sự cao đẹp của tình bạn, có cách nhìn đúng đắn về một
người bạn tốt.
Tiêu chuẩn cho điểm
 Điểm 5-6: Bài viết đảm bảo đầy đủ các u cầu nêu trên. Kết cấu chặt chẽ, hành văn lưu
lốt, có sức thuyết phục, có thể mắc vài lỗi diễn đạt nhỏ.
 Điểm 3-4: Đáp ứng được phần lớn các u cầu nêu trên. Kết cấu bài viết tương đối chặt chẽ,
hành văn trong sáng, mắc một số lỗi diễn đạt.
 Điểm 1-2: Đáp ứng được khoảng phân nửa các u cầu trên. Hành văn chưa rõ ràng. Mắc
nhiều lỗi diễn đạt.
 Điểm 0: Bài lạc đề hồn tồn, bỏ giấy trắng hoặc viết, vẽ bậy.
Đề 10: C©u 3 ( 12 ®iĨm)
“ Hãy nói không với thuốc lá và Ma túy trong nhà trường!”. Quan điểm và suy nghó
của em về hành động đó.
Yªu cÇu:
* VỊ néi dung:
a.Mở bài:
7
- Vai trò giáo dục của nhà trường trước những vấn đề xã hội đang được quan
tâm.1.0 ®iĨm
- Nêu ý nghóa của hành động nói không với thuốc lá – Ma túy à tạo môi trường
tốt đẹp trong nhà trường.1.0 ®iĨm
b.Thân bài:
* Tại sao phải nói không với hút thuốc lá và Ma túy trong nhà trường? 2.0 ®iĨm
- Tác hại nguy hiểm của thuốc lá nạn “ôn dòch” nguy hiểm hơn cả các nạn dòch
tả, dòch hạch, thậm chí còn hơn cả AIDS.
( dẫn chứng các bệnh làm ảnh hưởng đến sức khỏe mà các nhà khoa học đã nêu ra)
- Việc hút thuốc không chỉ ảnh hưởng sức khỏe cho bản thân mà còn ảnh hưởng
đÕn mọi người xung quanh, cộng đồng khi hít phải khãi thuốc lá nhất là phụ nữ
mang thai.

_ Việc hút thuốc lá không chỉ làm ảnh hưởng đến sức khỏe mà còn đốt cả một khối
tiền.
- Tác hại của Ma túy lại càng nguy hiểm hơn thuốc lá vì làm thay đổi một số chức
năng tâm lí tạo ra ảo giác và gây nghiện…… làm cho con người mất khả năng kiềm
chế những hành động sai trái.. dễ dẫn đến còn đường tội lçi , tha hóa nhân cách….
Làm tán gia, bại sản gia đình người thân.
- Nêu thực trạng việc hút thuốc . sử dụng Matúy trong thanh thiếu niên và trong học
sinh nói chung…
- Thấy rõ vai trò trường học là một môi trường tốt đẹp, “trong sạch” để giáo dục
con người không chỉ có tri thức mà còn hình thành con ngươiø có đạo đức nhân cách
toàn diện… à Việc nói không với thuốc lá trong nhà trường là vấn đề cÇn thiết.
* Làm thế nào để nói không với việc không hút thuốc lá - Ma túy trong nhà trường?
2.0 ®iĨm
- Đây là một nhiệm vụ rất quan trọng phải được tuyên truyền giáo dục thường
xuyên.
+ Nghiêm cấm tuyệt đối học sinh hút thuốc lá Ma túy. Từ việc ban đầu dùng thử
đến nghiện, lôi kéo bạn bè ngươiø khác vào con đường nghiệp ngập.
+ Tổ chức các buổi sinh hoạt ngoại khóa tuyên tuyền sự tác hại của thuốc lá- Ma
túy.
+ Xây dựng tiểu phẩm, tranh biếm họa để giáo dục học sinh nên trách xa với thuốc
lá Ma túy.
8