Nghệ thuật sống và cách học làm người: Phần 1

HỔC LÂM NGÛÚÂI

1

MC LC

Sand (cất)......................................................................................... 2
Cấch nhịn múái vïì cåc sưëng ........................................................... 3
Hốa àún ............................................................................................ 5
Vïët sểo .............................................................................................. 7
Bûác tranh ngûúâi con trai ................................................................ 8
Nhûäng viïn sỗi thêìn..................................................................... 11
Phêìn thûúãng .................................................................................. 13
Vïët thûúng ..................................................................................... 14
Gấnh xiïëc ....................................................................................... 16
Mể con Àêåu Àa ............................................................................ 18
Ngûúâi hổc trô c ca thêìy Thên .................................................. 24
Vai Diïỵn cëi cng ........................................................................ 29
Gip àúä ngûúâi àậ gip àúä mịnh ................................................... 31
Tuåt vúâi......................................................................................... 35
Bûäa tiïåc ngây cûúái ......................................................................... 36
Mẫnh àơa vúä ................................................................................... 39
Cht suy tû trong ngây................................................................. 41
Hai viïn gẩch xêëu xđ ..................................................................... 43
Sưëng trổn vển tûâng ngây .............................................................. 45
Cư gấi cố mưåt bưng hưìng............................................................... 47
Àiïìu quan trổng nhêët cåc àúâi bẩn lâ gị?................................... 49
Chuån cêy tấo .............................................................................. 51

HOC LAM NGI

2

SAND (CAT)

Mửồt cờu chuyùồn kùớ rựỗng, coỏ 2 ngûúâi bẩn thên cng bõ lẩc àûúâng
trong sa mẩc. Hổ cûá ài ài mậi vâ túái 1 thúâi àiïím trong cåc hânh
trịnh, hổ bùỉt àêìu tranh cậi vúái nhau xem ài hûúáng nâo àïí thoất ra.
Khưng kiïìm chïë àûúåc sûå bûåc tûác vâ tuåt vổng, 1 ngûúâi àậ tất vâo
mùåt ngûúâi kia. Ngûúâi bõ àấnh rêët àau nhûng khưng nối gị, chó viïët 1
dông trïn cất: Hưm nay, ngûúâi bẩn thên nhêët àậ tất tưi.
Hổ lẩi ài tiïëp vâ àïën àûúåc 1 ưëc àẫo vúái 1 hưì nûúác lúán. Ngûúâi bẩn
lc nậy bõ àấnh vị vưåi vâng ëng nûúác vâ tùỉm rûãa nïn àậ bõ trûúåt
chên vâ àang chịm dêìn. Ngûúâi bẩn kia vưåi nhẫy xëng cûáu anh ta
lïn.Khi mổi sûå àậ qua, ngûúâi bẩn lc trûúác bõ àấnh àậ khùỉc 1 dông
chûä lïn 1 phiïën àấ: Hưm nay ngûúâi bẩn thên nhêët àậ cûáu tưi. Ngûúâi
bẩn àậ àấnh vâ cng àậ cûáu anh ta thûåc sûå ngẩc nhiïn nïn hỗi: "Tẩi
sao khi túá àấnh cêåu ,cêåu viïët lïn cất,côn bêy giúâ cêåu lẩi khùỉc lïn
phiïën àấ?"
Ngûúâi kia móm cûúâi àấp:" Khi 1 ngûúâi bẩn lâm ta àau,hậy viïët
lïn cất àïí ngổn giố ca sûå tha thûá thưíi qua mang nố ài cng. Côn khi
àiïìu tưët lânh àïën, chng ta hậy khùỉc nố lïn àấ,nhû khùỉc thânh kó
niïåm trong tim vêåy, khưng cún giố nâo cố thïí xốa ài àûúåc!" Liïåu
chng ta cố thïí: "Hổc àûúåc cấch viïët trïn cất" khöng?

HỔC LÂM NGÛÚÂI

3

CẤCH NHỊN MÚÁI VÏÌ CÅC SƯËNG

Khi tưi bùỉt àêìu têåp àẩp xe àẩp cấch àêy vâi nùm, tưi khửng bao
giỳõ nghụ rựỗng chuyùồn tửi luyùồn tờồp aồp xe sệ trúã thânh mưåt àiïìu gị
lúán hún lâ mưåt vâi cëc xe lông vông. Nhûng khi tưi khỗe lïn, bẩn bê
tưi khuën khđch tưi nêng cao mûác têåp luån vâ thûã sûác vúái vâi cåc
àûúâng dâi.
Cåc thûã sûác àêìu tiïn lâ àoẩn àûúâng 150 dùåm (hún 200km),
MS-150, mưåt cåc àua xe hâng nùm qun gốp tiïìn cho viïåc nghiïn
cûáu chưëng lẩi bïånh xú cûáng. Khi tưi múái àùng k dûå thi, yá tûúãng naây
dûúâng nhû rêët tuyïåt vúâi - uãng hưå qun gốp cho mưåt viïåc tûâ thiïån khi
chẩy xe àûúâng dâi - vâ tưi rêët hùng hấi luån têåp. Nhûng khi cåc
àua àïën, sûå thiïëu tûå tin àậ chiïën thùỉng trong tưi. Tưi vêỵn mën
qun gốp cho viïåc tûâ thiïån, nhûng tưi khưng côn mën chẩy mưåt
àoẩn àûúâng dâi nhû vêåy trong xët hai ngây liïìn.
Cåc àua bùỉt àêìu vâo sấng ngây Ch nhêåt tẩi vng qụ
Georgia n bịnh, vâ trong vâi giúâ àêìu tiïn tưi cẫm thêëy thêåt tuåt
vúâi. Àêy chđnh lâ àiïìu mâ tưi tûúãng tûúång, vâ tinh thêìn ca tưi rêët
mẩnh mệ. Nhûng vâo cëi ngây, tưi cẫm thêëy quấ kiïåt sûác, nống nẫy.
Nïëu ai àố tin rựỗng thùớ xaỏc ỷỳồc nửởi vỳỏi linh hửỡn, tửi àêy sệ lâ
mưåt vđ d c thïí. Mưỵi àiïìu than thúã mâ nậo àûa ra dûúâng nhû ài
thùèng túái hai chên tưi. "Mịnh khưng thïí chõu nưíi nûäa," thị chên bùỉt
àêìu mưåt cún chåt rt, vâ "nhûäng ngûúâi khấc àïìu giỗi hún mịnh"
àûúåc tiïëp theo lâ cẫm giấc ht húi, thiïëu dûúäng khđ.
Tưi mën bỗ cåc. Lïn àïën àónh àưìi, cẫnh hoâng hưn tuåt àểp
núi chên trúâi xa àậ gip tưi ài tiïëp àûúåc vâi pht nûäa. Khi àố tưi bưỵng

ch mưåt vêån àưång viïn trûúác tưi mưåt khoẫng xa, àang àẩp xe rêët
chêåm trong bống chiïìu àỗ rûåc. Tưi cẫm thêëy ngûúâi nây cố àiïìu gị àố
khấc lẩ, nhûng tưi khưng rộ lâ àiïìu gị. Vị thïë tưi cưë chẩy àíi theo.
Cư ta àang chẩy, àẩp chêåm nhûng àïìu àïìu vûäng vâng, vúái khn mùåt



HỔC LÂM NGÛÚÂI

4

móm cûúâi nhể nhâng vâ cûúng quët – vaõ rửỡi tửi nhờồn thờởy rựỗng cử ờởy
chú coỏ mửồt chên.
Sûå têåp trung ca tưi thay àưíi ngay lêåp tûác. Cẫ ngây tưi khưng
tin tûúãng vâo thïí xấc ca chđnh mịnh. Nhûng bêy giúâ tưi àậ biïët khưng phẫi lâ thïí xấc mâ chđnh lâ chđ sệ gip tưi àẩt àûúåc àđch àïën
ca mịnh.
Cẫ ngây hưm sau mûa. Tưi khöng tröng thêëy ngûúâi nûä vêån àöång
viïn möåt chên nûäa, nhûng tưi tiïëp tc chẩy mâ khưng than thúã, vị tửi
biùởt rựỗng cử ờởy ang cuõng vỳỏi tửi ỳó ờu àố trïn àoẩn àûúâng. Vâ vâo
cëi ngây, vêỵn cẫm thêëy mẩnh mệ, tưi àậ hoân têët àûúåc 150 dùåm ca
mịnh.




HỔC LÂM NGÛÚÂI

5

HỐA ÀÚN

Peter lâ con trai ca mưåt ch cûãa hâng bấch hốa nhỗ úã àêìu phưë.
Cêåu thûúâng àïën cûãa hâng ca mể chúi. Mưỵi ngây cûãa hâng àïìu cố
khưng đt nhûäng hốa àún trẫ tiïìn hóåc thu tiïìn hâng cêìn thanh toấn
hóåc chuín àïën khấch hâng. Peter thûúâng àûúåc mể giao nhiïåm v
àem nhûäng hốa àún àố àïën bûu àiïån gûãi. Dêìn dâ viïåc nây khiïën cêåu
cẫm thêëy dûúâng nhû mịnh cng àậ trúã thânh mưåt nhâ kinh doanh
nhỗ. Ngây kia Peter nghơ: mịnh cng viïët mưåt hốa àún gûãi cho mể,
trong àố viïët rộ nhûäng khoẫn mâ mể phẫi trẫ cho mịnh vïì nhûäng gị
mịnh àậ gip mể mưỵi ngây. Sấng hưm sau mể cêåu nhêån àûúåc hốa àún
àố ghi rộ:
"Mể cêìn thanh toấn cho con trai Peter nhûäng khoẫn nhû sau:
- Vêån chuín àưì dng vïì nhâ: 2 àưìng
- Àem thû àïën bûu àiïån gûãi: 1 àưìng
- Gip ngûúâi lúán dổn dểp vûúân hoa: 2 àưìng
- Cẫ tìn lïỵ con àïìu ngoan ngoận vâ vêng lúâi: 1 àưìng
Tưíng cưång: 6 àưìng."
Mể Peter xem hốa àún vâ khưng nối gị cẫ. Àïën bûäa tưëi, Peter
phất hiïån dûúái khay ùn ca mịnh 6 àưìng tiïìn cưng. Cêåu rêët vui,
nhûng vûâa àõnh bỗ tiïìn vâo ti thị thêëy kêm theo lâ mưåt túâ hốa àún
thu tiïìn khấc mâ tïn ngûúâi nhêån lẩi lâ cêåu. Peter rêët ngẩc nhiïn.
"Peter cêìn thanh toấn cho mể nhûäng khoẫn sau:
- Sưëng 10 nùm hẩnh phc trong ngưi nhâ ca mể: 0 àưìng
- Khoẫn chi phđ cho viïåc sinh hoẩt ùn ëng hổc hânh trong 10
nùm: 0 àưìng
- Khoẫn tiïìn mể chùm sốc Peter mưỵi khi àau bïånh: 0 àưìng
- Tûâ àố àïën nay Peter ln cố mưåt ngûúâi mể u thûúng vâ
chùm sốc: 0 àưìng
Tưíng cưång: 0 àưìng."

HỔC LÂM NGÛÚÂI

6

Peter àổc ài àổc lẩi túâ hốa àún. Cêåu hưëi hêån àïën àỗ cẫ mùåt. Lất
sau, Peter àïën bïn mể vâ rc vâo lông mể, nhâ nhể bỗ 6 àưìng tiïìn
vâo ti mể.




HỔC LÂM NGÛÚÂI

7

VÏËT SỂO

Mưåt cêåu bế múâi mể tham dûå bíi hổp ph huynh àêìu tiïn úã
trûúâng tiïíu hổc. Àiïìu cêåu bế súå àậ thânh sûå thêåt, mể cêåu bế nhêån lúâi.
Àêy lâ lêìn àêìu tiïn bẩn bê vâ giấo viïn ch nhiïåm gùåp mể cêåu bế vâ
cêåu rêët xêëu hưí vïì vễ bïì ngoâi ca mể mịnh. Mùåc d cng lâ mưåt
ngûúâi ph nûä àểp, cố mưåt vïët sểo lúán che gêìn toân bưå mùåt bïn phẫi
ca cư. Cêåu bế khưng bao giúâ mën hỗi mể mịnh tẩi sao bõ vïët sểo lúán
vêåy.
Vâo bíi hổp mùåt, mổi ngûúâi cố êën tûúång rêët àểp vïì sûå dõu dâng
vâ vễ àểp tûå nhiïn cuãa ngûúâi meå mùåc cho vïët seåo àêåp vâo mùỉt, nhûng
cêåu bế vêỵn xêëu hưí vâ giêëu mịnh vâo mưåt gốc trấnh mùåt mổi ngûúâi. úã

àố, cêåu bế nghe àûúåc mể mịnh nối chuån vúái cư giấo.
- Lâm sao chõ bõ vïët sểo nhû vêåy trïn mùåt? Cư giấo ca cêåu hỗi.
Ngûúâi mể trẫ lúâi,
- Khi con tưi côn bế, nố àang úã trong phông thị lûãa bưëc lïn. Mổi
ngûúâi àïìu súå khưng dấm vâo vị ngổn lûãa àậ bưëc lïn quấ cao, vâ thïë lâ
tưi chẩy vâo. Khi tưi chẩy àïën chưỵ nố, tưi thêëy mưåt xâ nhâ àang rúi
xëng ngûúâi nố vâ tưi vưåi vâng lêëy mịnh che cho nố. Tưi bõ àấnh àïën
ngêët xóu nhûng thêåt lâ may mùỉn lâ cố mưåt anh lđnh cûáu hỗa àậ vâo
vâ cûáu cẫ hai mể con tưi.
Ngûúâi mể chẩm vâo vïët sểo nhùn nhm trïn mùåt. "Vïët sểo nây
khưng chûäa àûúåc nûäa, nhûng cho túái ngây hưm nay, tưi chûa hïì hưëi
tiïëc vïì àiïìu mịnh àậ lâm. "Àïën àêy, cêåu bế chẩy ra khỗi chưỵ nêëp ca
mịnh vïì phđa mể, nûúác mùỉt lûng trông. Cêåu bế ưm lêëy mể mịnh vâ
cẫm nhêån àûúåc sûå hy sinh ca mể dânh cho mịnh. Cêåu bế nùỉm chùåt
tay mể sët cẫ ngây hưm àố.




HỔC LÂM NGÛÚÂI

8

BÛÁC TRANH NGÛÚÂI CON TRAI

Cố mưåt ngûúâi àân ưng u thđch m thåt. Ưng ta say mï àïën
mûác gêìn nhû sưëng vị niïìm say mï ca mịnh. Sûu têåp tranh lâ mc
tiïu cẫ àúâi ca ưng. Ưng lâm viùồc rờởt chựm chú ùớ daõnh tiùỡn tiùởt kiùồm
nhựỗm mua thïm cấc tấc phêím hưåi hổa cho bưå sûu têåp ca mịnh. Ưng
mua rêët nhiïìu tấc phêím ca cấc hổa s nưíi tiïëng.

Ngûúâi àân ưng nây àậ gốa vúå. Ưng chó cố mưåt ngûúâi con trai.
Ưng àậ truìn lẩi cho con mịnh niïìm say mï sûu têìm àố. Ưng rêët tûå
hâo vïì con trai ca mịnh khi anh ta cng trúã thânh mưåt nhâ sûu têìm
nưíi tiïëng nhû ưng. Mưåt thúâi gian sau, àêët nûúác bưỵng cố chiïën tranh.
Ngûúâi con trai, cng nhû mổi thanh niïn khấc, lïn àûúâng tông qn.
Vâ sau mưåt thúâi gian thị cêu chuån xẫy ra...
Mưåt hưm, ngûúâi cha nhêån àûúåc mưåt lấ thû thưng bấo rựỗng ngỷỳõi
con aọ mờởt tủch khi ang laõm nhiùồm vuồ. Ngûúâi cha àau khưí àïën tưåt
cng. Thêåt lâ khng khiïëp khi ngûúâi cha khưng thïí biïët àûúåc àiïìu gị
àang xẫy ra vúái con mịnh. Vâi tìn sau ưng nhêån àûúåc mửồt laỏ thỷ
nỷọa. Laỏ thỷ naõy baỏo vỳỏi ửng rựỗng con ưng àậ hy sinh khi lâm nhiïåm
v.
Ưng gêìn nhû chïët ài mưåt nûãa ngûúâi. Thêåt khố khùn khi àổc tiïëp
lấ thû àố, nhûng ưng vêỵn cưë. Trong thû, ngûúâi ta baỏo rựỗng con ửng aọ
ruỏt lui ùởn nỳi an toân. Nhûng thêëy trïn bậi chiïën trûúâng vêỵn côn
nhûäng àưìng àưåi bõ thûúng, con ưng àậ quay lẩi vâ àûa vïì tûâng thûúng
binh mưåt. Cho àïën khi àûa ngûúâi cëi cng vïì gêìn àïën khu vûåc an
toân thị con ưng àậ trng àẩn vâ hy sinh.
Mưåt thấng sau, àïën ngây Noel, ưng khưng mën ra khỗi nhâ.
Ưng khưng thïí hịnh dung àûúåc mưåt Noel mâ thiïëu con trai mịnh bïn
cẩnh. Ưng àang úã trong nhâ thị cố tiïëng chng gổi cûãa. Àûáng trûúác
cûãa nhâ lâ mưåt châng trai tay cêìm mưåt bổc lúán.




HỔC LÂM NGÛÚÂI

9

Châng trai nối "Thûa bấc, bấc khưng biïët chấu, nhûng chấu lâ
ngûúâi mâ con bấc àậ cûáu trûúác khi hy sinh. Chấu khưng giâu cố, nïn
chấu khưng biïët àem àïën cấi gị àïí àïìn àấp cho àiïìu mâ con bấc àậ
lâm cho chấu. Chấu àûúåc anh êëy kïí laồi rựỗng baỏc thủch sỷu tờỡm tranh,
bỳói vờồy duõ chaỏu khưng phẫi lâ mưåt hổa s, chấu cng vệ mưåt bûác
chên dung con trai bấc àïí tùång cho bấc. Chấu mong bấc nhêån cho
chấu."Ngûúâi cha àem bûác tranh vâo nhâ, múã ra. Thấo bûác tranh giấ
trõ nhêët vêỵn treo trïn lô sûúãi xëng, ưng thay vâo àố lâ bûác chên
dung ngûúâi con. Nûúác mùỉt lûng trông, ưng nối vúái châng trai "Àêy lâ
bûác tranh giấ trõ nhêët mâ ta cố àûúåc. Nố cố giấ trõ hún têët cẫ cấc
tranh mâ ta cố trong cùn nhâ nây."
Châng trai úã lẩi vúái ngûúâi cha qua Noel àố rưìi hai ngûúâi chia
tay. Sau vâi nùm, ngûúâi cha bõ bïånh nùång. Tin tûác vïì viïåc ưng qua
àúâi lan truìn ài rêët xa. Mổi ngûúâi àïìu mën tham gia vâo cåc bấn
àêëu giấ nhûäng tấc phêím nghïå thåt mâ ngûúâi cha àậ sûu têìm àûúåc
qua thúâi gian. Cëi cng thị bíi bấn àêëu giấ cng àûúåc cưng bưë vâo
ngây Noel nùm àố. Cấc nhâ sûu têìm vâ nhûäng nhâ àẩi diïån cho cấc
viïån bẫo tâng àïìu hấo hûác mën mua cấc tấc phêím nưíi tiïëng. Toâ
nhâ bấn àêëu giấ àêìy ngûúâi. Ngûúâi àiïìu khiïín àûáng lïn vâ nối "Tưi
xin cấm ún mổi ngûúâi àậ àïën àưng à nhû vêåy. Bûác tranh àêìu tiïn sệ
lâ bûác chên dung nây..."
Cố ngûúâi la lïn "Àố chó lâ chên dung àûáa con trai öng cuå thöi!
Sao chuáng ta khöng boó qua noỏ, vaõ bựổt ờỡu bựỗng nhỷọng bỷỏc coỏ giấ trõ
thêåt sûå?"Ngûúâi àiïìu khiïín nối "Chng ta sệ bùỉt ờỡu bựỗng bỷỏc naõy
trỷỳỏc!" Ngỷỳõi iùỡu khiùớn bựổt ờỡu "Ai sệ mua vúái giấ $100?". Khưng ai
trẫ lúâi nïn ưng ta lẩi tiïëp "Ai sệ mua vúái giấ $50?". Cng khưng cố ai
trẫ lúâi nïn ưng ta lẩi hỗi "Cố ai mua vúái giấ $40?"
Cng khưng ai mën mua. Ngûúâi àiïìu khiïín lẩi hỗi "Khưng ai
mën trẫ giấ cho bûác tranh nây sao?" Mưåt ngûúâi àân ưng giâ àûáng
lïn "Anh cố thïí bấn vúái giấ $10 àûúåc khưng? Anh thêëy àêëy, $10 lâ têët

cẫ nhûäng gị tưi cố. Tưi lâ haõng xoỏm cuóa ửng cuồ vaõ tửi biùởt thựỗng beỏ
oỏ. Tửi aọ thờởy thựỗng beỏ lỳỏn lùn vaõ tửi thờồt sûå u qu nố. Tưi rêët
mën cố bûác tranh àố. Vêåy anh cố àưìng khưng?" Ngûúâi àiïìu khiïín
nối "$10 lêìn thûá nhêët, lêìn thûá nhị, bấn!"




HỔC LÂM NGÛÚÂI

10

Tiïëng ưìn âo vui mûâng nưíi lïn vâ mổi ngûúâi nối vúái nhau "Chng ta cố
thïí bùỉt àêìu thêåt sûå àûúåc rưìi!" Ngûúâi àiïìu khiïín nối "Xin cẫm ún mổi
ngûúâi àậ àïën. Thêåt lâ vinh hẩnh khi cố mùåt nhûäng võ khaách quyá úã
àêy. Bûäa nay chuáng ta sệ dûâng tẩi àêy!".
Àấm àưng nưíi giêån "Anh nối lâ hïët àêëu giấ? Anh vêỵn chûa àêëu
giấ toân bưå cấc tấc phêím nưíi tiïëng kia mâ?" Ngûúâi àiïìu khiïín nối
"Tưi xin lưỵi nhûng bíi bấn àêëu giấ àậ chêëm dûát. Mổi ngûúâi hậy xem
chc thû ca ưng c àêy: "Ngûúâi nâo lêëy bûác chên dung ca con tưi sệ
àûúåc têët cẫ nhûäng bûác tranh côn lẩi!" Vâ àố lâ lúâi cuöëi cuâng.




HỔC LÂM NGÛÚÂI

11

NHÛÄNG VIÏN SỖI THÊÌN

(John Wayne Schlatter)
"Tẩi sao chng em phẫi hổc têët cẫ nhûäng àiïìu ngu ngưëc nây?"
Trong têët cẫ nhûäng cêu hỗi vâ phẫn àưëi mâ tưi àậ nghe tûâ hổc
trô ca mịnh sët bao nhiïu nùm dẩy hổc àêy lâ cêu mẩnh nhêët. Tưi
trẫ lúâi hổc troõ cuóa mũnh bựỗng mửồt cờu chuyùồn sau.
Mửồt ùm, mửồt àấm ngûúâi du mc chín bõ nghó àïm giûäa àưìng
thị bêët ngúâ hổ thêëy mịnh bõ bao quanh búãi mưåt lìng sấng. Hổ tin lâ
thiïn thêìn àang àïën vúái hổ. Hoồ chỳõ ỳồi vỳỏi niùỡm tin rựỗng thiùn thờỡn
seọ noỏi cho hổ nhûäng àiïìu quan trổng chó dânh riïng cho hổ thưi. Mưåt
giổng nối vang lïn "Hậy nhùåt têët cẫ nhûäng viïn sỗi xung quanh. Bỗ
chng vâo trong ti mang theo bïn mịnh. Hậy ài mưåt ngây vâ àïm
mai cấc anh sệ thêëy vui mûâng vâ cẫ nưỵi bìn.".
Sau khi thiïn thêìn biïën mêët, nhûäng ngûúâi du mc ngẩc nhiïn
vâ thêët vổng. Hổ chúâ àúåi mưåt sûå khấm phấ lúán, nhûäng bđ mêåt gip hổ
trúã nïn giâu cố, mẩnh khỗe vâ lâm bấ ch thïë giúái. Nhûng thay vâo
àố hổ chó phẫi lâm mưåt viïåc cỗn con khưng cố nghơa gị cẫ. Dêỵu sao,
nghơ àïën lúâi nối ca thiïn thêìn, mưỵi ngûúâi cng nhùåt vâi viïn sỗi rưìi
bỗ vâo ti d khưng hâi lông cht nâo. Ài sët mưåt ngây, khi àïm
àïën hổ dûâng chên cùỉm trẩi. Múã ti ra hổ thêëy nhûäng viïn sỗi àậ trúã
thânh nhûäng viïn kim cûúng. Hổ vui mûâng vị cố kim cûúng, nhûng
cng bìn tiïëc àậ khưng lêëy thïm vâi viïn sỗi nûäa.
Tưi cố mưåt hổc trô, tïn Alan, tûâ thúâi k àêìu tiïn ài dẩy hổc àậ
chûáng minh chuån trïn lâ sûå thêåt. Khi Alan hổc lúáp 8, cêåu bế nây
rêët giỗi "gêy chuån" vâ hay bõ àíi hổc. Cêåu ta àậ trúã thânh mưåt tïn
"anh chõ" trong trûúâng vâ trúã thânh bêåc thêìy vïì "chưm chóa". Mưỵi
ngây tưi cho hổc trô hổc thåc lông nhûäng cêu danh ngưn. Khi àiïím
danh, tưi àổc àoẩn àêìu ca mưåt cêu danh ngưn. Àïí àûúåc àiïím danh,
hổc trô phẫi àổc nưët phêìn cëi ca cêu danh ngưn. "Alice Adams Khưng cố thêët bẩi ngoẩi trûâ..."

HỔC LÂM NGÛÚÂI

12

"'Khưng tiïëp tc cưë gùỉng', em cố mùåt thûa thêìy Schlatter."
Nhû vêåy àïën cëi nùm, nhûäng hổc trô ca tưi nhúá àûúåc khoẫng
150 cêu danh ngưn."Nghơ bẩn cố thïí, nghơ bẩn khưng thïí - cấch nâo
cng àng!". "Nïëu bẩn thêëy chûúáng ngẩi, bẩn àậ rúâi mùỉt khỗi àđch
àïën."."Ngûúâi cay àưåc lâ ngûúâi biïët giấ cẫ mổi thûá nhûng chùèng biïët
giấ trõ ca cấi gị cẫ.". Vâ têët nhiïn cêu danh ngưn ca Napoleon Hill
"Nïëu bẩn nghơ ra nố, vâ tin vâo nố, bẩn cố thïí àẩt àûúåc nố.". Alan lâ
ngûúâi phẫn àưëi nhiïìu nhêët vïì cấch hổc nây - mưåt ngây kia cêåu bõ àíi
khỗi trûúâng vâ biïën mêët sët nùm nùm. Mưåt ngây nổ, cêåu ta gổi àiïån
thoẩi cho tưi. Cêåu vûâa àûúåc bẫo lậnh ra khỗi trẩi cẫi tẩo.
Sau khi cêåu ta bõ ra tôa vâ cëi cng bõ chuín àïën trẩi cẫi tẩo
trễ võ thânh niïn vị nhûäng àiïìu mịnh àậ lâm, cêåu ta chấn ghết chđnh
bẫn thên mịnh vâ cêåu àậ lêëy dao cẩo cùỉt cưí tay mịnh.
Cêåu kïí "Thêìy cố biïët khưng, em nựỗm oỏ khi maõ sỷồ sửởng ang
chaóy ra khoói thờn thïí em, em chúåt nhúá àïën mưåt cêu danh ngưn thêìy
àậ bùỉt em chếp ài chếp lẩi 20 lêìn mưåt ngây. "Khưng cố sûå thêët bẩi trûâ
viïåc khưng tiïëp tc cưë gùỉng." Vâ àưåt nhiïn em thêëy nố cố nghơa.
Nïëu em côn sưëng, em khưng thêët bẩi, nhûng nïëu em àïí cho mịnh
chïët, em sệ thêët bẩi hoân toân. Vị thïë vúái sûác lûåc côn lẩi em gổi ngûúâi
túái cûáu vâ bùỉt àêìu mưåt cåc sưëng múái."
Khi cêåu nghe cêu danh ngưn àố, nố lâ viïn sỗi. Khi cêåu cêìn mưåt
chó dêỵn vâo thúâi àiïím quan trổng ca cåc àúâi, nố trúã thânh viïn kim
cûúng. Vâ nhû tưi nối vúái bẩn, hậy tịm cho mịnh thêåt nhiïìu viïn sỗi,
vâ bẩn sệ nhêån àûúåc nhûäng viïn kim cûúng.

HỔC LÂM NGÛÚÂI

13

PHÊÌN THÛÚÃNG

Khi nghïå sơ lûâng danh Burt Lancaster côn lâ mưåt àûáa bế nghêo
úã New York, ưng vêỵn thûúâng cố nhûäng giêëc mú rêët trễ con vïì nhûäng
que kem sưcưla quën r. Lc àố àưìng 25 cent àưëi vúái ưng lâ cẫ mưåt
gia tâi.
Mưåt ngây kia ài ngang qua mưåt ngên hâng, cêåu bế Burt bêët
chúåt thêëy mưåt tỳõ 20 ửla nựỗm dỷỳỏi ờởt chửợ baọi ờồu xe. Àố lâ sưë tiïìn
lúán nhêët Burt tûâng thêëy, khiïën trấi tim cêåu nhû mën nhẫy ra khỗi
lưìng ngûåc. Cêåu ci xëng lûúåm túâ giêëy bẩc bỗ vâo ti qìn vâ liïn
tûúãng ngay àïën nhûäng que kem cuäng nhû nhûäng moán àưì chúi mâ cêåu
tûâng mú ûúác. Nhûng ngay lc àố cố mưåt ph nûä àûáng tíi vúái vễ mùåt
hoẫng hưët ài ài lẩi lẩi tịm kiïëm dûúái àêët. Thêëy cêåu bế, bâ liïìn hỗi:
"Con cố thêëy túâ 20 àưla ca bâ àấnh rúi khưng?". Bâ giẫi thđch àố lâ
sưë tiïìn mâ cẫ gia àịnh àưng àc ca bâ phẫi sưëng nhúâ vâo cho àïën hïët
thấng nây, vûâa kïí bâ vûâa khốc... "Bâ khưng biïët sệ phẫi lâm gị nïëu
khưng tịm ra nố. Chùỉc cố lệ nố rúát àêu àêy thưi...".
Nhûäng ngốn tay ca Burt siïët chùåt vâo túâ giêëy bẩc. Trong àêìu
cêåu bế, nhûäng mốn àưì mâ cêåu cố thïí mua vúái sưë tiïìn to lúán àố lêìn
lûúåt hiïån ra. Rêët dïỵ àïí trẫ lúâi: "Con khưng thêëy túâ giêëy bẩc nâo hïët!"
vâ bûúác ài. Nhûng thay vâo àố, cêåu bế rt túâ giêëy bẩc ra vâ nối: "Con
lûúåm àûúåc nố àêy!".
Sûå vui mûâng hiïån rộ trïn khn mùåt àêìy lo êu ca bâ lâm êëm

lông cêåu bế. Bâ lậo cấm ún vâ bûúác ài. Ngưi sao àiïån ẫnh Burt
Lancaster nhúá lẩi - àố lâ giêy pht hẩnh phc nhêët àúâi öng.




HỔC LÂM NGÛÚÂI

14

VÏËT THÛÚNG

Mưåt cêåu bế cố tđnh xêëu lâ rêët hay nưíi nống. Mưåt hưm cha cêåu bế
àûa cho cờồu mửồt tuỏi inh vaõ noỏi vỳỏi cờồu beỏ rựỗng mửợi khi cờồu nửới noỏng
thũ haọy chaồy ra ựỗng sau nhâ àống mưåt cấi àinh lïn hâng râo gưỵ.
Ngây àêìu tiïn, cêåu bế àậ àống 37 cấi àinh lïn hâng râo. Nhûng
sau vâi tìn cêåu bế àậ têåp kiïìm chïë cún giêån ca mịnh vâ sưë lûúång
àinh cêåu àống lïn hâng râo mưỵi ngây mưåt đt ài. Cêåu nhêån thêëy rựỗng
kiùỡm chùở cỳn giờồn cuóa mũnh thũ dùợ hỳn laõ phẫi àống cêy àinh lïn
hâng râo. Mưåt ngây kia, cêåu àậ khưng nưíi giêån mưåt lêìn nâo sët cẫ
ngây. Cêåu nối vúái cha vâ ưng bẫo cêåu hậy nhưí mưåt cấi àinh ra khỗi
hâng râo mưỵi mưåt ngây mâ cêåu khưng hïì nưíi giêån vúái ai d chó mưåt
lêìn.
Ngây lẩi ngây trưi qua, rưìi cng àïën mưåt bûäa cêåu bế tũm cha
mũnh baỏo rựỗng aọ khửng coõn mửồt caỏi inh nâo trïn hâng râo nûäa.
Cha cêåu àậ cng cêåu àïën bùn haõng raõo. ỳó oỏ ửng noỏi vỳỏi cờồu rựỗng
"Con àậ lâm rêët tưët, nhûng hậy nhịn nhûäng lưỵ àinh trïn hâng râo.
Hâng râo àậ khưng thïí giưëng nhû xûa nûäa rưìi. Nïëu con nối àiïìu gị
trong cún giêån dûä, nhûäng lúâi nối àố cng giưëng nhû nhûäng lưỵ àinh
nây, àïí lẩi nhûäng vïët sểo trong lông ngûúâi khấc. D sau àố con cố nối

xin lưỵi bao nhiïu lêìn ài nûäa, vïët thûúng àố vêỵn côn úã lẩi. Vïët thûúng
tinh thêìn cng àau àúán nhû nhûäng vïët thûúng thïí xấc vêåy. Nhûäng
ngûúâi xung quanh ta, bẩn bê ta lâ nhûäng viïn àấ qu. Hổ gip con
cûúâi vâ gip con trong mổi chuån. Hổ nghe con nối khi con gùåp khố
khùn, cưí v con vâ ln sùén sâng múã rưång têëm lông mịnh cho con.
Hậy nhúá lêëy lúâi cha..."
Tìn lïỵ nây lâ tìn lïỵ qëc tïë vïì tịnh bẩn. Bẩn hậy chú ra cho
baồn beõ mũnh, rựỗng baồn quan tờm ùởn nhûäng ngûúâi àố. Hậy gûãi cêu
chuån nây àïën mưỵi ngûúâi mâ bẩn coi lâ BẩN. Côn nïëu bẩn nhêån
àûúåc cêu chuån nây cố nghơa lâ ngûúâi gûãi coi bẩn thêåt sûå lâ bẩn ca
mịnh. Chc bẩn hẩnh phc!!! Bẩn lâ bẩn tưi vâ tưi rêët coi trổng àiïìu



HỔC LÂM NGÛÚÂI

15

nây. Hậy tha thûá cho tưi nïëu cố lc nâo àố tưi àậ àïí lẩi trong lông
bẩn vïët thûúng nâo àố. Hậy gûãi cho bẩn bê mịnh lấ thû nây vâ cẫ gia
àịnh bẩn nûäa. Bẩn tưi àậ gûãi cho tưi vâ tưi gûãi cho Bẩn.




HỔC LÂM NGÛÚÂI

16

GẤNH XIÏËC

(Ngun Hûúng)
Cố lêìn khi tưi côn lâ mưåt thiïëu niïn, cha tưi vâ tưi àûáng xïëp
hâng àïí mua vế vâo xem xiïëc. Cëi cng chó côn mưåt gia àịnh àûáng
sùỉp hâng giûäa chng tưi vâ qìy bấn vế. Gia àịnh nây àậ gêy cho tưi
mưåt êën tûúång sêu sùỉc. Gia àịnh àố cố 8 àûáa con, têët cẫ cố lệ àïìu dûúái
12 tíi. ta cố thïí nối lâ hổ khưng cố nhiïìu tiïìn. Qìn ấo ca hổ
khưng phẫi thåc loẩi àùỉt tiïìn, nhûng sẩch sệ. Bổn trễ ngoan ngoận,
têët cẫ àïìu àûáng xïëp hâng phđa sau bưë mể chng, tûâng hai àûáa mưåt,
nùỉm tay nhau.
Chng nối mưåt cấch liïëng thóỉng vïì cấc ch hïì, nhûäng con voi
vâ nhûäng tiïët mc khấc mâ chng sệ xem àïm àố. Ngûúâi ta cố thïí cố
cẫm giấc lâ trûúác àố chng chûa àûúåc ài xem xiïëc bao giúâ. Viïåc àûúåc
ài xem xiïëc cố vễ nhû lâ mưåt nết nưíi bêåt nhêët trong cåc àúâi trễ thú
ca chng. Ngûúâi cha vâ ngûúâi meồ ỷỏng ỳó ựỗng ờỡu luọ treó naõy trửng
hùởt sỷỏc hậnh diïån. Ngûúâi mể nùỉm tay chưìng mịnh, ngûúác nhịn ưng
nhû mën nối:"Anh lâ hiïåp sơ ca em trong bưå ấo giấp sấng loấng".
Ưng êëy móm cûúâi vâ êëm lông vúái niïìm tûå hâo, ưng nhịn bâ nhû mën
trẫ lúâi:"Em àậ nối àng".
Cư bấn vế hỗi ngûúâi cha mën mua bao nhiïu vế. Ưng hậnh
diïån trẫ lúâi:"Lâm ún bấn cho tưi 8 vế trễ em vâ 2 vế ngûúâi lúán àïí tưi
cố thïí àem cẫ gia àịnhvâo xem xiïëc". Cư bấn vế nối giấ tiïìn. Bâ vúå
rt bân tay ca mịnh ra khỗi bân tay ưng, àêìu bâ cëi xëng, mưi
ngûúâi àân ưng nây bùỉt àêìu run run. Ngûúâi cha nghiïng ngûúâi húi sất
hún vâo qìy bấn vế mưåt cht vâ hỗi:"Cư nối bao nhiïu tiïìn?".
Cư bấn vế nhùỉc lẩi giấ tiïìn. Ngûúâi àân ưng nây khưng cố à tiïìn. Ưng
phẫi quay lẩi àïí nối vúái 8 àûáa con ưng rựỗng ửng khửng coỏ uó tiùỡn ùớ
ỷa chuỏng vaõo xem xiïëc chùng? Nhịn thêëy viïåc àang diïỵn ra, cha tưi
àt tay vâo ti qìn ca ưng rt ra mưåt túâ 20 àola vâ àấnh rúi túâ

HỔC LÂM NGÛÚÂI

17

giêëy bẩc xëng àêët. (Chng tưi thêåt sûå chùèng giâu cố gị!) Cha tưi ci
xëng, nhùåt túâ giêëy bẩc lïn, vưỵ vâo vai ngûúâi àân ưng vâ nối:
- Xin lưỵi ưng, túâ giêëy bẩc nây úã ti ưng rúi ra.
Ngûúâi àân ưng biïët viïåc gị àang xẫy ra. Ưng êëy khưng xin ca
bưë thđ nhûng chùỉc chùỉn lâ trên trổng sûå gip àúä nây trong mưåt tịnh
hëng tuåt vổng, àau lông vâ bưëi rưëi. Ưng êëy nhịn thùèng vâo mùỉt
cha tưi, nùỉm lêëy tay cha tưi trong cẫ hai bân tay ca ưng êëy, siïët chùåt
vâo túâ 20 àola vâ mưi ưng run run cng vúái lïå tn trâo trïn mấ, ưng
êëy nối: "Cẫm ún, cẫm ún ưng. Sưë tiïìn nây thûåc sûå rêët cố nghơa àưëi
vúái tưi vâ gia àịnh tưi".
Cha tưi cng vúái tưi trúã ra xe vâ lấi xe vïì nhâ. Àïm àố chng tưi
khưng vâo xem xiïëc, nhûng khưng phẫi chng tưi khưng vâo xem vị
khưng cố tiïìn.




HỔC LÂM NGÛÚÂI

18

MỂ CON ÀÊÅU ÀA

Cåc thi bế khỗe bế ngoan bựổt ờỡu bựỗng viùồc xoõe tay. Mửồt cờồu

beỏ nhờởt àõnh giêëu tay ra sau lûng.
- Chaáu sao vêåy? - Tưi hỗi.
- Thûa cư, sấng nay mấ chấu àang cùỉt mống tay cho chấu thị cố
ngûúâi hỗi mua la, nïn...
- Vêåy côn mêëy ngốn chûa cùỉt? - Tưi hỗi thêåt nghiïm trang.
Du hđch vai tưi:
- Vûâa phẫi thưi, bưå mùåt hịnh sûå ca mây lâm cấc chấu chïët ngêët
bêy giúâ.
- Àậ gổi lâ thi thị phẫi tuåt àưëi - Tưi traó lỳõi Du bựỗng mựổt vaõ ra
hiùồu cho cờồu beỏ xoê tay. â, chùèng nhûäng mống tay dâi mâ côn dđnh gị
àố nêu nêu.
- Thûa cư khưng phẫi àêët! - Mi cêåu bế àỗ lïn
- â, sưcưla... Vêåy thị... Tưi ra lïånh: - Chấu hấ miïång ra. Mưåt hâm
rùng sêu.
Tưi nguåch mưåt àiïím hai. Du lùỉc àêìu:
- Trúâi úi, mây lâm nhû khấm tuín tiïëp viïn hâng khưng vêåy.
Giấm khẫo nâo cng nhû mây thị cåc thi bïí mêët.
- Phẫi cố mưåt tuåt àưëi trïn àúâi nây, àố lâ sûå cửng bựỗng trong
thi cỷó - Tửi traó lỳõi.
- Lyỏ sỷồ cn! - Du cấu kónh - Sûå trong trễo trong têm hưìn cấc
chấu cố côn giûä àûúåc hay khưng lâ do chđnh cấch cû xûã ca chng ta.
- Cấi con khó! - Du lûúâm lûúâm.
Tưi bêåt cûúâi. Du cng cûúâi theo d húi nhùn nhố. Àïën phêìn
khấm tai, cấc cư bế nghiïng nghiïng àêìu chịa ra nhûäng àưi bưng tông
teng. Mưåt bâ nối nhû rïn:
- Trúâi úi, sấng nay tưi qụn ngoấy tai cho nố.
Mưåt ngûúâi khấc:
- Mua cấi ấo àêìm ren vúái àưi giây cho con hïët mûúâi k àêåu vâ
tiïìn xe ài chúå phưë mâ khưng àoẩt giẫi gị thị íng quấ.
- Cư úi, cư cố con chûa? Phúát tónh trûúác cêu hỗi êëm ûác, tưi ra

lïånh cho cấc thđ sinh cúãi giây àïí khấm vïå sinh chên.



HỔC LÂM NGÛÚÂI

19

- Thy úi! - Du la lïn bïn tai tưi - Sau cấc chấu côn àïën phêìn
cấc bâ mể thi nûäa. Mây lâm hổ súå quấ khưng ai dấm thi bêy giúâ.
- Nïëu khưng chín bõ tưët thị khưng thi cng àng thưi - Tưi cau
mây, bùỉt àêìu thêåt sûå khố chõu. Nïëu khưng vị nïí Du, cư bẩn ph trấch
cưng tấc ph nûä, thị giúâ nây tưi àang úã nhâ. Mưåt ngây ch nhêåt nghó
ngúi thû giận, vûâa nhêëm nhấp bấnh qui vûâa xem tivi hóåc nghe
nhẩc. Chẩy xe sët tấm mûúi cêy sưë àûúâng nùỉng lẩi àïën cấi xậ heo
ht nây khưng phẫi àïí lâm mưåt giấm khẫo húâ cho vui.
Ú... gị àêy? Tưi ngêín ngú trûúác mưåt cư bế àểp nhû tranh nïëu
khưng kïí bưå ấo qìn loê loểt vâ vư sưë àưì trang sûác bựỗng nhỷồa luóng
lựống khựổp ngỷỳõi. Trùn sờn khờởu bựỗng gửợ dûång vưåi vâng trong khoẫng
àêët trưëng bïn cẩnh y ban, giûäa nhûäng têëm phưng mâu sùỉc lị lị bìn,
giûäa tiïëng nhẩc rê rê phất ra tûâ cấi cassette c k... cư bế múã to àưi
mùỉt nêu trong trễo nhịn tưi, sưëng mi thanh t vâ àưi mưi hưìng mõn
nhû cấnh sen. Tim tưi àêåp nhanh khưng dun cúá.
- Chấu kđnh châo cư! - Giổng cư bế thanh thanh ngôn ngổt.
Tưi cùỉn mưi, thêëy lông chng lẩi mâ khưng hiïíu vị sao.
- Chấu tïn gị?
- Thûa cư, chấu tïn Àêåu Àa.
Tưi phị cûúâi.
Du lêìm bêìm:
- Hy vổng tïn ca cư bế nây khiïën mây rưång rậi àûúåc mưåt cht.

- Ai àùåt tïn cho chấu? - Tưi båt miïång hỗi mưåt cêu khưng dđnh
dấng gị àïën cåc thi.
- Dẩ thûa cư... dẩ, tưi... - Ngûúâi àân ưng cao lïu khïu, bưå ấo
qìn lao àưång lưëm àưëm dêëu àêët. Ưng ài lïn sên khêëu, tûâng bûúác
ngûúång nghõu vïì phđa cư bế, tay khum khum gúä cấi m lất rưång vânh
ra khỗi àêìu. Rộ râng ưng rêët lống ngống, e dê, rộ râng ưng khưng
mën àûáng cao hún mổi ngûúâi nhû thïë nây vâ nhêët lâ àưëi mùåt vúái
mưåt giấm khẫo lẩ hóỉc vâ khố tđnh nhû tưi, rộ râng ưng mën ngay
lêåp tûác chẩy biïën ài vïì cêìm cëc côn dïỵ chõu hún... Nhûng ưng àậ
bûúác lïn, tiïën àïën gêìn con gấi, àûáng sất cẩnh vâ sùén sâng che chúã
nhû mưåt con gâ mấi x cấnh bẫo vïå gâ con.
- Ba lïn àêy lâm gị? - Àêåu Àa phng phõu, vông hoa tai mâu
àỗ to bẫn lc lùỉc lc lùỉc.
- Ba... ûâ... ba... - Ngûúâi cha vưåi vâng li lẩi mưåt bûúác. Rưìi ưng
nhịn tưi nhoễn mưåt n cûúâi mưåc mẩc phên trêìn - Nố khưng biïët trẫ



HỔC LÂM NGÛÚÂI

20

lúâi cêu hỗi ca cư àêu. Dẩ nố thđch ài thi quấ nïn tưi chiïìu... Hưìi àố,
hưìi mể nố mang bêìu nố, nhâ khưng cố gẩo ùn, toân ùn àêåu àa låc
chêëm mëi mâ àễ ra àûúåc nố àố cư.
Ưng nhịn con gấi mưåt cấch tûå hâo.
- Ba xëng ài! - Àêåu Àa xua lia lõa, nhûäng cấi vông à mâu
trïn tay khua lanh canh.
- úâ... àïí ba xëng. Cư côn hỗi gị chấu nûäa khưng cư?
Tưi im lùång. Du thị thêìm:

- Lâm ún hỗi mưåt cêu thêåt dïỵ.
Mưåt cấch vư thûác, tưi cêìm mưåt chûä cấi cùỉt bựỗng giờởy cỷỏng giỳ
lùn.
- Thỷa cử chỷọ O!
Du thỳó phaõo. Tưi hẩ bt viïët àiïím sấu, àiïím cao nhêët trong cấc
cư bế.
Phêìn thi ca cấc bâ mể thêåt sưi àưång. Cấc chấu nhêëp nhưím lo lùỉng vâ
cng bân tấn lâo xâo. Cố chấu la to:
- Cấi ấo múái ca mể tao àểp nhêët.
- Con àûâng nối "ấo múái" mâ phẫi nối lâ "trang phc" múái àng Ngûúâi cha nhùỉc nhúã. Ngûúâi ph nûä ûãng hưìng àưi mấ quay lẩi nhịn
chưìng con. Tưi nhịn quanh. Hêìu nhû ai cng mùåc ấo qìn múái. Cåc
thi nây àậ khiïën cấc bâ mể bỗ cưng viïåc rång rêỵy bao nhiïu ngây àïí
ài chúå phưë chổn vẫi may ấo múái? Vâ nhû bao ph nûä bịnh dõ khấc, àậ
sùỉm cho mịnh thị chưìng con ùỉt cng phẫi cố. Vâ thưi, àậ ài phưë thị
mua vïì cho chưìng con thûác ngon cho bộ nhûäng ngây khoai sùỉn quen
thåc. Vỗ thëc lấ ngoẩi, vỗ giêëy gối bấnh kểo Thấi Lan, Trung Qëc
vûát àêìy sên bậi... Bao nhiïu àêåu mê chùỉt chiu dânh dm àậ bấn ài
cho mưåt cåc thi nhû mưåt lïỵ hưåi àiïím xuët cåc sưëng bịnh lùång lâng
qụ? Nhûäng ưng chưìng nûãa tûå hâo nûãa luáng tuáng àûáng quanh àêy
chúâ vúå con ài thi vïì, ai sệ lâ ngûúâi hẩnh phc nhêët sau cåc thi nây?
Tưi nhịn bẫng àiïím ca Du, cố khấ nhiïìu àiïím cao. Tưi chúåt hiïíu Du
hún.
Mể bûúác lïn sên khêëu hưìi hưåp hún con, cố ngûúâi run àïën nưỵi mưì
hưi ûúát àêỵm tốc nhỗ giổt xëng trấn. Cố mể àỗm dấng hún con, cấi ấo
àỗ rûåc thïu hịnh rưìng phûúång lưång lêỵy... Tưi lùỉng nghe, lông tûå nh
sệ cho àiïím núái tay hún cho d cêu trẫ lúâi cố ra sao.
- Chõ nghơ thïë nâo lâ mưåt gia àịnh hẩnh phc?

HỔC LÂM NGÛÚÂI

21

- Gia àịnh hẩnh phc lâ ưng chưìng khưng ëng rûúåu!
Nïëu cùn cûá vâo àấp ấn àïí chêëm àiïím thị ngûúâi ph nûä nây
khưng àûúåc àiïím nâo cẫ. Tưi chúâ àúåi... Cêy bt trïn tay Du ngêìn ngûâ,
tưi cng ngêìn ngûâ... Khưng giưëng àấp ấn, phẫi, nhûng hẩnh phc cố
khi chó giẫn dõ thïë thưi.
ấo xanh hoa trùỉng, ấo tđm hoa vâng, ấo hưìng, ấo mâu hoa cc...
Nhûäng ph nûä xng xđnh ấo múái lêìn lûúåt bûúác lïn sên khêëu, biïën
nhûäng cêu trẫ lúâi ln l trong àấp ấn thânh trang giêëy trùỉng.
- Khi chưìng chõ nưíi nống, chõ cû xûã thïë nâo?
- Nhúâ trúâi thûúng, chưìng tưi hiïìn lùỉm. Lêëy nhau mûúâi nùm nay
chûa hïì nối nùång vúái vúå mưåt cêu.
- Khi con chõ vúái con nhâ hâng xốm gêy gưí, chõ cû xûã thïë nâo?
- Dẩ... thị àïí hâng xốm khỗi xđch mđch, dùỉt con mịnh vïì àấnh
mưåt trêån trûúác, phẫi trấi tđnh sau.
- Nïëu gia àịnh bïn chưìng gùåp khố khùn cêìn gip àúä, chõ cû xûã
thïë nâo? Tẩi sao?
- Dẩ... thị mịnh phẫi gip chûá sao khưng? Tẩi vị mịnh cng cố
con trai...
Mưỵi cêu trẫ lúâi àïìu nhêån àûúåc nhûäng trâng vưỵ tay vâ tiïëng cûúâi
rung cẫ sên khêëu. Toân ban giấm khẫo cng bêåt cûúâi rưå. Tưi hỗi Du,
lông thêåt sûå bưëi rưëi:
- Chêëm àiïím sao àêy?
- Cûá chêëm àẩi ài - Du ngụåch lia lõa nhûäng con sưë hâo phống.
Ai lâ mể bế Àêåu Àa? Tưi kđn àấo quan sất. Cư bế khưng hïì
giưëng ba, nhûng cng khưng bâ mể nâo cố khn mùåt hao hao cư bế
cẫ. Ai? Bâ mể nâo àậ chổn cho con gấi mưåt bưå vấy ấo k khưi nhû

vêåy? Cấi ấo diïm da thng thịnh lua tua ren, vấy mâu àỗ, giây mâu
da cam. Mâu sùỉc trïn ngûúâi cư bế lâ mưåt sûå phư trûúng chối mùỉt àïën
bìn cûúâi. Ai? Tưi nhịn àïën dậy ghïë xa nhêët. Chó côn hai bâ mể àang
hưìi hưåp àúåi àïën phiïn mịnh. Mưåt trong hai, ai lâ ngûúâi sinh ra mưåt
àûáa con xinh àểp àïën vêåy? Tưi nhêån ra mịnh àang sưët råt mưåt cấch
khố hiïíu. Bưỵng nhiïn tưi mën cẫ hai mể con Àêåu Àa àïìu àoẩt giẫi,
đt nhêët lâ giẫi khuën khđch. Nhịn nhûäng túâ giêëy gêëp tû trïn khay
nhưm, tưi chúåt hưìi hưåp.
- Kđnh múâi mể ca bế Àêåu Àuäa.



HỔC LÂM NGÛÚÂI

22

Khưng ai trong hai ngûúâi ph nûä nhc nhđch cẫ. Tưi ngẩc nhiïn
chúâ àúåi. Vâ... Ngûúâi àân ưng bûúác tûâng bûúác, vêỵn tûâng bûúác ngûúång
nghõu lống ngống, vûâa sùén sâng bỗ chẩy vûâa sùén sâng àûúng àêìu.
Tiïëng vưỵ tay râo râo nưíi lïn. Tưi chûng hûãng. Du nối khe khệ:
- Xin mây hậy rưång lûúång vúái ngûúâi nây
- Ưng ta lâ... àân bâ â?
- Khưng! - Du chúåt sûâng sưå vúái tưi - Nối nùng gị lẩ vêåy?
- ...
- Vúå chïët vò kiïåt sûác sau khi sinh con, mưåt mịnh ưng ta, chó mưåt
mịnh ni con tûâ lc côn oe oe.
Vûâa nhịn bân tay thư kïåch ca ngûúâi cha run run bưëc thùm cêu
hỗi, Du vûâa tiïëp tc kïí:
- Vúå ưng ta àểp lùỉm, cư êëy àậ tûâ chưëi lúâi cêìu hưn ca Ch tõch
huån àïí lâm vúå ngûúâi nây.

Phên vên thêåt lêu, cëi cng ngûúâi cha bưëc mưåt túâ giêëy vâ múã
ra; giổng ưng lẩc ài àïën nghên nghển: "Trûúác khi cho con b, ngûúâi
mể phẫi lâm gị?" Nùỉng xiïn qua têëm phưng àưí lïn sên khêëu mưåt vẩt
nùỉng ln phn bi. Tưi nghe húi thúã Du nống hưíi bïn tai. Ngûúâi cha
vô vô cấi m, nhûäng súåi lấc nhâu gậy rúi xëng sên khêëu nhû nhûäng
khe húã trïn mưåt bûác tûúâng c.
- Thûa qu cư... chấu nố ham ài thi quấ nïn tưi...
Du bêëu vai tưi:
- Cho ưng ta bưëc thùm lẩi nghe Thy?
Tưi ngưìi nhû pho tûúång. Ngûúâi cha ngûúång ngng xổc tay vâo
ti qìn, lom khom têëm thên lïu khïu nhû muöën tröën. Tiïëng rị râo
phđa dûúái lùỉng dêìn rưìi têët cẫ lùång im, tûúãng nhû cố thïí nghe àûúåc
tiïëng bi bay. Mưåt àấm bng nhng sùåc súä chẩy vt lïn sên khêëu,
dẫi nú to bẫn ngang lûng bay phúát phú nhû hai lấ ba, cấi kểp bûúm
bûúám mâu lc rung rinh trïn chm tốc ngùỉn cn nhû ài gâ con.
- Ba úi, ba àûâng súå!... "Cố con àêy". Tưi àúåi nghe Àêåu Àa nối
nưët phêìn côn lẩi, nhûng àng phẫi ấnh mùỉt tưi, cư bế im bùåt lê lûúäi
bûúác li.
- úâ... ba àêu cố súå! Thûa... hưìi àố... mưỵi khi cho chấu b, tưi rûãa
bịnh sẩch lùỉm. Dẩ... thị cng nhịn ngûúâi ta rửỡi bựổt chỷỳỏc. Tửi ngờm
nuỏm vuỏ bựỗng nỷỳỏc sửi... rửỡi thị.. pha àng nhû bâ bấn sûäa bây cho...
Trong thấng lâ mỵng rûúäi sûäa vúái chûâng nây nûúác - Ưng àûa ngốn
tay ra dêëu - Rưìi ra ngoâi thấng tùng dêìn dêìn. Àïm dêåy bìn ng



HỔC LÂM NGÛÚÂI

23

mêëy tưi cng vêỵn nhúá sc bịnh... Tưi pha bao nhiïu chấu b hïët bêëy
nhiïu, khưng àïí chấu b sûäa ngåi bao giúâ. Dẩ... hưìi àố chấu àấi dờỡm
ghù lựổm.. thay taọ hoaõi... Du giựỗng baóng iùớm trỷỳỏc mùåt tưi viïët thêåt
nhanh àiïím 10.
Nhûäng gối phêìn thûúãng bao giêëy mâu àùåt trõnh trổng trïn bân,
phêìn thûúãng cao nhêët lâ mưåt xêëp vẫi ấo dâi mâu biïín. Tưi nhịn Àêåu
Àa àang nưn nao àúåi ba, hịnh dung àïën mưåt ngây cư thiïëu nûä thûúát
tha trong tâ ấo xanh.