giao an tu chon van 9

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (147.51 KB, 6 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

T

Ự

CH

Ọ

N NG

Ữ

V

Ă

N 9-N

Ă

M H

Ọ

C

2010- 2011

to

M T

T KI

Ắ

Ế

N TH

C C

Ứ

Ơ

B

Ả

N V

Ề

T

V

Ừ

Ự

NG,NG

PH

Ữ

Á

P

THCS

A. MỤC TIÊU : Giúp HS

- Hệ thống lại kiến thức Tiếng việt trong chương trình THCS ( Từ vựng , ngữ pháp)
- Lấy một số ví dụ và làm một số bài tập ứng dụng

- Lấy một số ví dụ và làm một số bài tập nâng cao.

B.LÊN LỚP:

1. Ổn định tổ chức:

2. Lên lớp :Giới thiệu khái quát chương trình

I PH

Ầ

N T

Ừ

V

Ự

NG :

Đơn vị
bài học

Khái niệm Ví dụ

Từ đơn Là từ chỉ gồm một tiếng Sông,núi,học,ăn,...
Từ phức Là từ gồm hai hay nhiều tiếng quần áo,hợp tác xã...
Từ ghép Là những từ phức được tạo ra bằng cách ghép các tiếng

có quan hệ với nhau về nghĩa

quần áo,sách vở,...
Từ láy Là những từ phức có quan hệ láy âm giữa các tiếng. sạch sẽ, xinh xinh...
Thành

ngữ Là loại cụm từ có cấu tạo cố định,biểu thị một ý hồn chỉnh Trắng như trứng gà bóc...
Nghĩa

của từ Là nội dung(sự vật, tính chất,hoạt động,quan hệ...) mà từ biểu thị
Từ nhiều

nghĩa

Là từ mang những sắc thái ý nghĩa khác nhau do hiện
tượng chuyển nghĩa

Hiện
tượng...

từ

Là hiện tượng chuyển nghĩa của từ tạo ra những từ
nhiều nghĩa( nghĩa gốc-> nghĩa chuyển)

Từ đồng

âm

Là những từ giống nhau về âm thanh nhưng nghĩa khác
xa nhau, không liên quan gì với nhau

Con ruồi đậu mâm xơi đậu
Từ đồng

nghĩa

Là những từ có nghĩa giống nhau hoặc gần giống nhau Trái- quả, chết- mất.
Từ trái

nghĩa

Là những từ có nghĩa trái ngược nhau Xấu- đẹp, cao -thấp
Cấp độ

khái quát
...

Nghĩa của một từ có thể rộng hơn (khái quát hơn) hoặc
hẹp hơn ( ít khái quát hơn ) nghĩa của từ khác( nghĩa
rộng, nghĩa hẹp )

Hoa

Hoa hồng Hoa mai
Trường

từ vựng

Là tập hợp của những từ có ít nhất một nét chung về
nghĩa

Dụng cụ để viết: bút máy, bút
chì, bút bi, phấn...

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

sự vật, hiện tượng, .. mà Tiếng việt chưa có từ thích hợp
để diễn đạt

Từ Hán

Việt Là những từ gốc Hán được phát âm theo cách của ngườiviệt Phi cơ, Hoả xa...
Thuật

ngữ

Là từ ngữ biểu thị khái niệm khoa học, công nghệ
thường được dùng trong các văn bản khoa học công
nghệ

Ba zơ, Ẩn dụ, Nhân hoá...

Biệt ngữ

xã hội Là những từ được dùng trong một tầng lớp xã hội nhất định ngỗng, gậy, trứng....
Từ địa

phương

Là từ chỉ được sử dụng ở một ( hoặc một số ) địa
phương nhất định

Bắp, bẹ, heo...
Từ tượng

hình

Là những từ gợi tả hình ảnh, dáng vẻ, trạng thái của sự
vật.

Lom khom, ....
Từ tượng

thanh

Là những từ mô phỏng âm thanh của tự nhiên của con
người

Róc rách, ....
So sánh Là đối chiếu sự vật sự việc này với sự vật sự việc khác

có nét tương đồng để làm tăng sức gợi hình gợi cảm
cho sự diễn đạt

Cô giáo như mẹ hiền

Ẩn dụ Là gọi tên svht này bằng tên svht khác có nét tương
đồng với nó nhằm tăng sức gợi hình gợi cảm cho sự

diễn đạt

Anh đội viên nhìn Bác
Càng nhìn lại càng thương
Người cha mái tóc bạc
Đốt lửa cho anh nằm
Nhân

hoá

Là gọi hoặc tả con vật, cây cối, đồ vật ...bằng những từ
ngữ vốn được dùng để gọi hoặc tả con người, làm cho
thế giới đồ vật,...trở nên gần gũi...

Trâu ơi ta bảo trâu này
Trâu ra ngồi ruộng trâu cày
với ta

Nói q Là biện pháp tu từ phóng đại mức độ, quy mơ, tính chất
của sự vật được miêu tả để nhấn mạnh, gây ấn tượng,
tăng sức biểu cảm

Con đi trăm núi ngàn khe 
Chưa bằng mn nỗi tái tê
lịng bầm

Nói giảm
nói tránh

Là BP tu từ dùng cách diễn đạt tế nhị, uyển chuyển,

tránh gây cảm giác quá đau buồn, ghê sợ, nặng nề,tránh
thô tục, thiếu lịch sự

Bác đã đi rồi sao Bác ơi
Mùa thu đang đẹp, nắng xanh
trời

Liệt kê Là sắp xếp nối tiếp hàng loạt từ hay cụm từ cùng loại để
diễn tả đầy đủ hơn, sâu sắc hơn những khía cạnh khác
nhau của thực tế hay của tư tưởng tình cảm

Tre, nứa, trúc, mai, vầu mấy
chục loại khác

nhau...mọc thẳng
Điệp ngữ Là lặp lại từ ngữ( hoặc cả câu ) để làm nổi bật ý, gây

cảm xúc mạnh

...Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ...
Chơi chữ Là lợi dụng đặc sắc về âm, về nghĩa của các từ ngữ để

tạo sắc thái dí dỏm, hài hước...làm câu văn hấp dẫn và
thú vị

Con hươu đi chợ Đồng Nai
Đi qua Bến Nghé lại nhai thịt
bò

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

Đơn vị

bài học Khái niệm Ví dụ

Danh từ Là những từ chỉ người, vật, hiện tượng, khái niệm học sinh, con bò, mây, văn
học

Động từ Là những từ chỉ hành động, trạng thái.... học tập, nghiên cứu....
Tính từ Là những từ chỉ đặc điểm, tính chất của sự vật, hành

động, trạng thái.

Nó sun sun như con đỉa
Nó chần chẫn như cái đòn 
càn

Số từ Là những từ chỉ số lượng và thứ tự của sự vật một, hai, ba...thứ nhất, thứ
hai

Lượng từ Là những từ chỉ lượng ít hay nhiều của sự vật Những kẻ thua trận
Đại từ Đại từ dùng để trỏ người, sự vật, hoạt động, tính

chất,...được nói đến trong một ngữ cảnh nhất định của
lời nói hoặc dùng để hỏi

Ai làm cho bể kia đầy
Cho ao kia cạn, cho gầy cò
con

Quan hệ

từ Quan hệ từ dùng để biểu thị các ý nghĩa quan hệ như: sở hữu, so sánh, nhân quả,... giữa các bộ phận của câu
hay giữa câu với câu trong đoạn văn.

Bởi tôi ăn uống điều độ và 
làm việc có chừng mực nên 
tơi chóng lớn lắm

Trợ từ Là những từ chun đi kèm với một từ ngữ trong câu để
nhấn mạnh hoặc biểu thị thái độ đánh giá sự vật, sự việc
được nói đến ở từ ngữ đó.

Nó ăn những ba bát cơm
Nó ăn có ba bát cơm
Thán từ Là những từ dùng để bộc lộ t/c, c/x của người nói hoặc

dùng để gọi đáp. Thán từ thường đúng ở đầu câu, có khi
nó được tách ra thành một câu đặc biệt

- Này! ông giáo ạ !
- A! Lão già tệ lắm
Tình thái

từ

Là những từ được thêm vào câu để cấu tạo câu nghi
vấn, câu cầu khiến, câu cảm thán và để biểu thị các sắc
thái tình cảm của con người.

Bạn về chưa à?
Thầy mệt ạ ?
Cụm DT Là loai tổ hợp từ do danh từ với một số từ ngữ phụ

thuộc nó tạo thành

Một /túp lều / nát
PT TT PS
Cụm ĐT Là loai tổ hợp từ do Đ từ với một số từ ngữ phụ thuộc

nó tạo thành .Nhiều đ t phải có các từ ngữ khác phụ
thuộc đi kèm, tạo thành cụm động từ mới trọn nghĩa.

Viên quan ấy đã / đi /nhiều

nơi.

PT TT PS

Cụm TT Vẫn còn đang trẻ như một thanh niên

Chỉ từ Là những từ dùng để trỏ vào sự vật, nhằm xác định vị
trí của sv trong kg hoặc tg

Làng kia, Nhà nọ , Viên quan
ấy

Phó từ Là những từ chuyên đi kèm với động từ, tính từ để bổ
sung ý nghĩa cho đt, tt.

Viên quan ấy /đã /đi nhiều 
nơi

TP chính
của câu

Là những thành phần bắt buộc phải có mặt để câu có
cấu tạo hồn chỉnh và diễn đạt một ý trọn vẹn

Chẳng bao lâu ,/tôi /đã trở 
thành một chàng dế thanh 
niên cường tráng

TP phụ
của câu

Là những thành phần khơng bắt buộc phải có mặt trong
câu.

Chẳng bao lâu ,tôi đã trở 
thành một chàng dế thanh
niên cường tráng

Vị ngữ

Vị ngữ là thành phần chính của câu có khả năng kết hợp
với các phó từ chỉ quan hệ thời gian và trả lời cho các
câu hỏi Làm gì?, Làm sao?, Như thế nào?,hoặc Là

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

gì?.

Chủ ngữ Chủ ngữ là thành phần chính của câu nêu tên sự vật,
hiện tượng có hành động, đặc điểm, trạng thái,...được
miêu tả ở VN . CN thường trả lời cho các câu hỏi : Ai?,
Con gì hoặc Cái gì?.

Em đang học bài

Câu TT

đơn Là loại câu do một cụm C-V tạo thành, dùng để giới thiệu, tả hoặc kể về một sự việc, sự vật hay để nêu một
ý kiến

Em/ đang học bài
CN VN
Câu TT

đơn có từ
là

Trong câu TTĐCTL: - VN thường do từ là kết hợp với
danh từ( cụm DT ) tạo thành. Ngoài ra, tổ hợp giữa từ là
với đt( hoặc cụm đt) hoặc tt (cụm tt),...cũng có thể làm
vn

- Khi vn biểu thị ý phủ định nó kết hợp với các cụm từ
không phải, chưa phải

Tôi là học sinh

Câu TT
đơn
khơng
có từ là

Trong câu TTĐKCTL: - VN thường do đt hoặc cụm đt
tính từ hoặc cụm tt tạo thành.

- Khi vn biểu thị ý phủ định nó kết hợp với các từ
không , chưa

Phú ông mừng lắm

Câu đặc
biệt

Là loại câu khơng cấu tạo theo mơ hình chủ ngữ- vị ngữ Mưa.Nắng ....
Rút gọn

câu Khi nói hoặc viết có thể lược bỏ một số thành phần câu ,tạo thành câu rút gọn .Việc lược bỏ một số thành phần
câu thường nhằm những mục đích sau:

- Làm cho câu gọn hơn, vừa thông tin được nhanh, vừa
tránh lặp những từ ngữ đã xuất hiện trong câu đứng trước ;
- Ngụ ý hành động, đặc điểm nói trong câu là của chung
mọi người( lược bỏ cn )

- Bao giờ em đi Phú Túc ?
- Ngày mai.

Học ăn, học nói, học gói,
học mở

Câu ghép Là những câu do hai hoặc nhiều cụm C- V không bao 
chứa nhau tạo thành. Mỗi cụm C-V này được gọi là một
vế câu.

Vì trời mưa nên em đi học 
muộn

Câu nghi
vấn

Là câu có những từ nghi vấn (ai, gì, nào, sao, đâu, bao 
giờ, bao nhiêu, à, ư, hả, chứ, (có),...khơng,(đã)...chưa ...)
hoặc có từ hay ( nối các vế có quan hệ lựa chọn )

-Có chức năng chính là dùng để hỏi -
Khi viết, câu nghi vấn kết thúc bằng dấu chấm hỏi

Em đã thuộc bài chưa?

Câu cầu
khiến

Là câu có những từ cầu khiến như: hãy, đừng, chớ, ...đi, 
thôi, nào,...hay ngữ điệu cầu khiến; dùng để ra lệnh, yêu 
cầu, đề nghị, khuyên bảo,...

- Khi viết câu ck thường kết thúc bằng dấu chấm than,

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

nhưng khi ý cầu khiến không được nhấn mạnh thì có thể
kết thúc bằng dấu chấm.

Câu cảm

thán Là câu có những từ cảm thán như: ơi, than ơi, hỡi ơi, chao ơi (ôi), trời ơi, thay, biết bao, xiết bao, biết chừng 
nào,...

dùng để bộc lộ trực tiếp cảm xúc của người nói( người
viết); xuất hiện chủ yếu trong ngơn ngữ nói hằng ngày hay
ngơn ngữ văn chương.Khi viết cct thường kết thúc bằng
dấu chấm than.

Than ơi! Sức người khó 
lịng địch nổi với sức trời!
Thế đê không sao cự lại
được với thế nước!Lo 
thay!Nguy thay!Khúc đê 
này hỏng mất

Câu trần
thuật

Câu tt không có đặc điểm hình thức của các kiểu câu
nv,ck,ct; thường dùng để kể, thông báo, nhận định, miêu
tả...( đây là kiểu câu cơ bản và được dùng phổ biến nhất
trong giao tiếp )

- Thế rồi Dế choắt tắt thở.

Tôi thương lắm. Vừa 
thương vừa ăn năn tội 
mình.

Câu phủ
định

Câu pđ là câu có những từ ngữ phủ định như: không,
chẳng, chả, chưa, không phải(là) chẳng phải( là), đâu có
phải(là), đâu(có)...Dùng để thơng báo xác nhận khơng có
sự vật, sự việc, tính chất,quan hệ nào đó( câu pđmtả),
phản bác một ý kiến, một nhận định( câu pđb bỏ)

Nam không đi Huế.
Nam chưa đi Huế

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

Họ và tên:...

Điểm Lời phê của thầy giáo

I Trắc nghiệm: 3 Điểm. Khoanh tròn vào chữ cái ở đầu câu trả lời đúng

</div>

giao an tu chon van 9

<i><b> </b></i>

T

<i><b> Ự</b></i>

CH

<i><b> Ọ</b></i>

N NG

<i><b> Ữ</b></i>

V

<i><b> Ă</b></i>

N 9-N

<i><b> Ă</b></i>

M H

<i><b> Ọ</b></i>

C

2010- 2011

<i><b> </b></i>

<i><b> to</b></i>

<i><b> </b></i>

M T

T KI

<i><b>Ắ</b></i>

<i><b>Ế</b></i>

N TH

C C

<i><b>Ứ</b></i>

<i><b>Ơ</b></i>

B

<i><b>Ả</b></i>

N V

<i><b>Ề</b></i>

T

V

<i><b>Ừ</b></i>

<i><b>Ự</b></i>

NG,NG

PH

<i><b>Ữ</b></i>

<i><b>Á</b></i>

P

THCS

I PH

<i><b>Ầ</b></i>

N T

<i><b>Ừ</b></i>

V

<i><b>Ự</b></i>

NG :

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về