Luận văn các nhân tố chính quyết định triển khai thành công dự án erp tại việt nam​

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
______________________

TRẦN ĐỨC QUÝ

CÁC NHÂN TỐ CHÍNH QUYẾT ĐỊNH TRIỂN KHAI
THÀNH CÔNG DỰ ÁN ERP TẠI VIỆT NAM.

LUẬN VĂN THẠC SỸ KINH TẾ

Tp. Hồ Chí Minh – Năm 2014


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
______________________

TRẦN ĐỨC QUÝ

CÁC NHÂN TỐ CHÍNH QUYẾT ĐỊNH TRIỂN KHAI
THÀNH CÔNG DỰ ÁN ERP TẠI VIỆT NAM.

Chuyên ngành: QUẢN TRỊ KINH DOANH
Mã số: 60340102

LUẬN VĂN THẠC SỸ KINH TẾ

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. BẢO TRUNG

Tp. Hồ Chí Minh – Năm 2014

LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan luận văn “Các nhân tố chính quyết định đến triển khai thành cơng dự
án ERP tại Việt Nam” là cơng trình nghiên Kcứu của riêng tôi.
Các kết quả nghiên cứu trong luận văn này là trung thực. Kết quả nghiên cứu được
trình bày trong luận văn này không sao chép của bất cứ luận văn nào và cũng chưa
được trình bày hay cơng bố ở bất cứ cơng trình nghiên cứu nào khác trước đây.

Tác giả luận văn

TRẦN ĐỨC QUÝ


MỤC LỤC
TRANG PHỤ BÌA
LỜI CAM ĐOAN
MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC TỪ VIẾT TẮT
DANH MỤC CÁC BẢNG
DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ, ĐỒ THỊ
TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................................. 4
PHỤ LỤC ....................................................................................................................... 4
CHƢƠNG 1: PHẦN MỞ ĐẦU ..................................................................................... 1
1.

Lý do chọn đề tài. .............................................................................................. 1

2.

Mục tiêu nghiên cứu ......................................................................................... 2

3.

Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu ................................................................... 3

4.

Phƣơng pháp nghiên cứu ................................................................................. 3

4.1

Phƣơng pháp nghiên cứu định tính ................................................................ 3

4.2

Phƣơng pháp nghiên cứu định lƣợng ............................................................. 4

5.

Kết cấu của luận văn ........................................................................................ 7

CHƢƠNG 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT VÀ MƠ HÌNH NGHIÊN CỨU........................ 8
2.1

Tổng quan hệ thống hoạch định nguồn lực doanh nghiệp ........................... 8

2.1.1 Định nghĩa Hệ thống hoạch định nguồn lực doanh nghiệp (ERP) ..................... 8
2.1.2 Tại sao lại triển khai ERP ................................................................................... 9
2.1.3 Phương pháp triển khai ERP ............................................................................ 10

2.2

Các mơ hình nghiên cứu liên quan đến đề tài .............................................. 12

2.2.1 Mơ hình của Leavitt et al. ................................................................................. 12
2.2.2 Mơ hình nghiên cứu của Holland and Light’s .................................................. 13
2.2.3 Mơ hình nghiên cứu của Matthew K.O. Lee, Zhe Zhang1, Liang Zhang ........ 14


15
2.2.4 Mơ hình đo lường sự thành cơng của dự án ERP ............................................. 16
2.3

Các nhân tố quyết định đến việc triển khai thành công ERP .................... 16

2.4

Triển khai ERP tại thị trƣờng Việt Nam...................................................... 24

2.4.1 Nhà cung cấp phần mềm triển khai .................................................................. 25
2.4.2 Doanh nghiệp triển khai ERP tại Việt Nam ..................................................... 26
2.4.3 Các nhà tư vấn triển khai ERP tại Việt Nam .................................................... 26
2.4.4 Đặc điểm con người và văn hóa doanh nghiệp Việt Nam ................................ 29
2.5 Phân tích các nhân tố chính quyết định việc triển khai thành công dự án
ERP tại Việt Nam ...................................................................................................... 30
2.5.1 Doanh nghiệp sẵn sàng chuẩn hóa quy trình nghiệp vụ hiện tại ...................... 31
2.5.2 Cam kết và hỗ trợ của ban lãnh đạo: ................................................................ 32
2.5.3 Quản trị dự án ................................................................................................... 33
2.5.4 Huấn luyện và đào tạo ...................................................................................... 34
2.5.5 Sự tham gia của người dùng: ............................................................................ 34

2.5.6 Chất lượng đội ngũ tư vấn ................................................................................ 35
2.5.7 Chuyển đổi dữ liệu ........................................................................................... 36
2.5.8 Kiểm thử hệ thống ............................................................................................ 36
2.5.9 Yếu tố văn hóa doanh nghiệp ........................................................................... 36
2.6

Mơ hình nghiên cứu đề xuất .......................................................................... 37

2.7

Tóm tắt chƣơng 2 ............................................................................................ 39

CHƢƠNG 3: PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ....................................................... 40
3.1

Nghiên cứu định tính ........................................................................................ 40

3.1.1 Thiết kế nghiên cứu định tính ........................................................................... 40
3.1.2 Kết quả nghiên cứu định tính ........................................................................... 40
3.2

Nghiên cứu định lượng ..................................................................................... 41

3.2.1 Thiết kế mẫu nghiên cứu .................................................................................. 41


3.2.2 Phương pháp thu thập dữ liệu ........................................................................... 42
3.2.3 Phương pháp phân tích dữ liệu ......................................................................... 42
3.2.4 Xây dựng thang đo lường các khái niệm trong mơ hình nghiên cứu ............... 43
3.2.5 Kiểm định Cronbatch Alpha đối với các thang đo ........................................... 46

3.3

Tóm tắt chương 3 .............................................................................................. 47

CHƢƠNG 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU................................................................... 48
4.1

Kết quả đánh giá thang đo ................................................................................ 48

4.2

Kết quả phân tích khám phá nhân tố ................................................................ 52

4.3

Phân tích hồi quy và kiểm định giả thuyết ....................................................... 57

4.4

Tóm tắt chương 4 .............................................................................................. 61

CHƢƠNG 5: KẾT LUẬN, Ý NGHĨA ........................................................................ 62
5.1 Kết quả nghiên cứu ............................................................................................. 62
5.2 Hàm ý, chính sách cho triển khai thành cơng dự án ERP tại Việt Nam ....... 63
5.3 Hạn chế của luận văn và hƣớng nghiên cứu tiếp theo .................................... 68
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC


DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC TỪ VIẾT TẮT

ERP (Enterprise Resource Planning): Hệ thống hoạch định nguồn lực doanh nghiệp
MRP (Material Requirement Planning): Hoạch định nhu cầu nguyên vật liệu
IT (Information Technology): Công nghệ thông tin
GAP: Sự khác biệt giữa nghiệp vụ của doanh nghiệp với chức năng nghiệp vụ trên
ERP
QTDA: Quản trị dự án


DANH MỤC BẢNG BIỂU

Bảng 4.1: Kiểm định thang đo bằng hệ số tin cậy Cronbach Alpha.
Bảng 4.3 Bảng kết quả phân tích nhân tố với 8 thành phần.
Hình 4.4. Mơ hình lý thuyết chính thức.
Bảng 4.5: Đánh giá sự phù hợp của mơ hình
Bảng 4.6: Kiểm định sự phù hợp của mơ hình (ANOVA).
Bảng 4.7: Kết quả hồi quy bội với các hệ số hồi qui riêng phần trong mô hình.


DANH MỤC HÌNH

Hình 1.1: Khung nghiên cứu của luận văn.
Hình 2.1 Mơ hình ERP.
Hình 2.2: Mơ hình nhóm các nhân tố của Leavitt et al
Hình 2.3: Mơ hình nghiên cứu của Holland and Light’s
Hình 2.4: Mơ hình nghiên cứu của K.O. Lee, Zhe Zhang1, Liang Zhang
Hình 2.5: Mơ hình đo lường thành cơng ERP của Ifinedo.
Hình 2.6. Mơ hình lý thuyết đề xuất.

1

CHƢƠNG 1: PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài.
Các doanh nghiệp tại Việt Nam ngày càng phát triển, việc sử dụng các phần mềm
nhỏ lẻ, riêng biệt như là một cơng cụ để quản lý khơng cịn phù hợp. Việc này dẫn đến
nhu cầu cần một phần mềm quản lý tổng thể như phần mềm ERP (Enterprise Resource
Planning) như là một công cụ hiệu quả, tin cậy đế quản lý tổng thể doanh nghiệp.
Công cụ ERP bao gồm: Quản lý quy trình nghiệp vụ, Quản lý và khai thác thơng
tin…nhằm quản lý chặt chẽ quy trình nghiệp vụ và thơng tin kinh doanh để nâng cao
tính cạnh tranh của doanh nghiệp. Ngoài ra các doanh nghiệp khi tham gia lên sàn
chứng khốn thì thơng tin cần có độ tin cậy cao, phản ánh đầy đủ nghiệp vụ, thời gian
tổng hợp thơng tin nhanh chóng và chính xác.
Mức độ cạnh tranh trong nền kinh tế ngày càng cao, việc gia nhập các tổ chức
khu vực và thế giới đặt ra cho doanh nghiệp một thách thức ở góc độ quản lý, chiến
lược. Vì vậy các nhà quản lý, lãnh đạo cần thơng tin đầy đủ, chính xác, tin cậy để ra
quyết định quản lý, chiến lược. Trong những năm gần đây các doanh nghiệp tại Việt
Nam đã ý thức được cần công cụ ERP trong việc đáp ứng các yêu cầu. Hiện có nhiều
phần mềm ERP cả trong nước và ngoài nước tham gia vào thị trường. Các phần mềm
trong nước chủ yếu phục vụ cho phân khúc thị trường nhỏ, đối với phân khúc thị
trường vừa và lớn thì khách hàng thường lựa chọn các phần mềm nổi tiếng của các
hãng nước ngoài như Oracle, SAP, Microsoft…
Tỷ lệ triển khai thành công cho các doanh nghiệp việt nam không cao, nhiều dự
án thất bại hoặc không đáp ứng được kỳ vọng. Nhiều bài báo phân tích về nguyên nhân
và đưa ra kết luận dựa trên cơ sở kinh nghiệm chủ quan của người viết hoặc dựa trên
kết quả một vài dự án cụ thể nào đó. Qua tìm hiểu của tác giả thì hiện có rất ít nghiên
cứu khoa học chuyên sâu tại Việt Nam về đề tài này.


2

Việc thất bại của một dự án ERP ảnh hưởng rất nghiêm trọng đến hoạt động của
doanh nghiệp: Thiệt hại về chi phí tài chính, chi phí nguồn nhân lực tham gia dự án,
niềm tin của người sử dụng, đối tác triển khai, và rất khó trong việc thực hiện triển khai
lại.
Vì vậy nghiên cứu đánh giá các nhân tố ảnh hưởng đến việc triển khai thành công
một dự án ERP tại thị trường việt nam rất cần thiết.
- Nhận biết các nhân tố ảnh hưởng đến việc triển khai thành công dự án, kiểm
định và đo lường các nhân tố giúp cho đối tác triển khai, khách hàng triển khai tập
trung vào các điểm chính yếu và tổ chức thực hiện tốt làm cho tỷ lệ thành công của dự
án cao hơn, tác động giúp việc triển khai nâng cao được hiệu quả, tiết kiệm chi phí.
- Tăng niềm tin cho các khách hàng chưa triển khai nhằm giúp họ mạnh dạn trong
việc quyết định thực hiện dự án.
- Việc triển khai thành công dự án giúp cho các doanh nghiệp khai thác được hiệu
quả phần mềm trong việc quản lý, phân tích thơng tin nhằm tăng tính cạnh tranh các
doanh nghiệp việt nam trên thị trường trong nước và quốc tế.
2. Mục tiêu nghiên cứu
Mục tiêu nghiên cứu của luận văn là nghiên cứu các nhân tố tác động đến việc
triển khai thành công dự án ERP tại thị trường Việt Nam. Cụ thể với các nội dung sau:
- Xác định các nhân tố chính tác động và đo lường mức độ tác động đến việc triển
khai dự án thành công tại thị trường nghiên cứu.
- Từ các nhân tố đã được xác định, đo lường để phân tích, đề xuất hàm ý, chính
sách cho việc tổ chức thực hiện dự án trong thực tiễn nhằm gia tăng khả năng triển khai
thành công của các dự án ERP.


3

3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
- Đối tƣợng nghiên cứu: Đối tượng nghiên cứu của luận văn là các nhân tố chính

ảnh hưởng đến việc triển khai thành công dự án ERP tại thị trường Việt Nam.
- Phạm vi nghiên cứu:
 Về không gian nghiên cứu sẽ thực hiện trên các đối tượng liên quan đến
triển khai ERP tại thị trường Việt Nam từ các doanh nghiệp triển khai đầu
tiên cho đến hiện nay.
 Có rất nhiều nhân tố quyết định việc triển khai thành công dự án ERP đã
được nghiên cứu và đề xuất bởi các nhà nghiên cứu. Trong phạm vi nghiên
cứu này chỉ thực hiện trên một số nhân tố chính.
4. Phƣơng pháp nghiên cứu
4.1 Phƣơng pháp nghiên cứu định tính
Về chủ đề triển khai hệ thống ERP, đã có nhiều nghiên cứu đã thực hiện ở nhiều
quốc gia, vùng miền khác nhau, trong đó các nghiên cứu đã khám phá các nhân tố
chính quyết định sự thành công/thất bại của một dự án ERP. Việc triển khai hệ thống
ERP cho các doanh nghiệp tại Việt Nam chỉ được thực hiện trong những năm gần đây,
và cũng có nhiều bài viết phân tích, mổ xẻ nguyên nhân, thất bại của các dự án. Tuy
nhiên các bài viết cũng dừng ở lại việc phân tích, đúc kết kinh nghiệm ở một hoặc một
số dự án cụ thể hoặc phân tích vấn đề mang tính chất chủ quan của người viết. Hầu như
chưa có một nghiên cứu chính thức nào phân tích, đánh giá các nhân tố quyết định đến
việc triển khai thành công dự án tại thị trường Việt Nam.
Các con số thống kê cho thấy tỷ lệ triển khai thành công ở mỗi quốc gia, vùng
miền là khác nhau và trong mỗi cơng trình nghiên cứu tại các thị trường khác nhau đưa
ra các mô hình, nhân tố khác nhau. Chính vì đều đó mà đề tài này sẽ thực hiện nghiên


4

cứu qua hai bước: nghiên cứu sơ bộ định tính và nghiên cứu chính thức định lượng.
Nghiên cứu sơ bộ định tính được thực hiện nhằm khám phá bổ sung những nhân tố
mới, điều chỉnh lại một số khái niệm, thang đo cho phù hợp với thị trường Việt Nam.
Nghiên cứu định tính được thực hiện qua phương pháp chuyên gia thông qua kỹ

thuật thảo luận và phỏng vấn sâu các chuyên gia trong lĩnh vực bao gồm: Trưởng dự án
tại các khách hàng đã triển khai dự án, Trưởng dự án tại các đối tác triển khai tại hai
khu vực TP.HCM và Hà nội. Các công ty dự kiến là: Cơng ty CP khoan và dịch vụ
khoan dầu khí (PVD), Tổng công ty Xi măng Việt Nam, công ty cổ phần xi măng HT1,
Công ty Đạm Hà bắc, Công ty Transimex Saigon, Công ty Aron, Công ty Vĩnh Cửu,
Công ty SSG, Cơng ty Pythis, Cơng ty Transimex Sài gịn, Cơng ty Cảng SPCT, Cơng
ty Nhựa Bình Minh.
Nghiên cứu sơ bộ định tính được thực hiện bằng cách thảo luận tay đôi với
khoảng 15 nhà quản lý dự án kinh nghiệm đã thực hiện các dự án ERP tại Việt Nam.
Mục đích của việc thảo luận nhằm phát hiện, khẳng định các nhân tố ảnh hưởng đến
việc triển khai dự án, các khái niệm, thang đo của các khái niệm phù hợp đối với các
dự án tại Việt Nam, từ đó bổ sung, điều chỉnh thang đo, biến quan sát. Kết quả của
bước này là cơ sở để đề xuất thang đo nháp phục vụ cho giai đoạn phỏng vấn sâu.
Bước tiếp theo sẽ tiến hành phỏng vấn sâu với các chuyên gia nhằm đánh giá lại thang
đo nháp để có những điều chỉnh thành thang đo chính thức.
4.2 Phƣơng pháp nghiên cứu định lƣợng
Nghiên cứu định lượng được thực hiện để kiểm định các nhân tố thông qua các
giá trị, độ tin cậy và mức độ phù hợp của các thang đo, kiểm định mơ hình nghiên cứu
và các giả thuyết nghiên cứu, xác định mức độ ảnh hưởng của các nhân tố đến việc
triển khai thành công dự án ERP. Các giai đoạn như sau:
-

Thiết kế mẫu nghiên cứu


5

-

Thu thập thông tin từ mẫu khảo sát từ các chuyên gia kinh nghiệm trong ngành

ERP, các doanh nghiệp đã triển khai ERP.

-

Phân tích dữ liệu bằng phần mềm xử lý SPSS 16.0 thơng qua các bước phân tích
nhân tố khám phá và hồi quy bội nhằm khẳng định các yếu tố cũng như các giá
trị và độ tin cậy của các thang đo các nhân tố ảnh hưởng đến việc triển khai
thành công dự án ERP.


6

Vấn đề và mục tiêu nghiên cứu:
Xác định các nhấn tố chính tác động đến
sự triển khai thành cơng dự án ERP Việt
Nam nhằm đề xuất phương pháp tổ chức
dự án để làm tăng khả năng triển khai
thành công dự án.

PPNC định tính:

PPNC định lƣợng:

 Phương pháp chun gia thơng qua kỹ
thuật thảo luận và phỏng vấn sâu các
chuyên gia

 Đánh giá độ tin cậy thang đo
 Đánh giá mức độ phù hợp thang đo
thơng qua mơ hình EFA

 Kiểm định độ phù hợp của mơ hình và
xác định mức độ ảnh hưởng của từng
nhân tố đến vấn đề nghiên cứu.

Kết quả nghiên cứu & hạn chế
 Xác định được các nhân tố chính ảnh hưởng
và đo lường mức độ nhân tố tác động đến sự
triển khai thành công dự án ERP.
 Nêu rõ các hạn chế của luận văn.

Đề xuất hàm ý, chính sách nhằm làm tăng khả
năng triển khai thành cơng dự án ERP.

Hình 1.1: Khung nghiên cứu của luận văn


7

5. Kết cấu của luận văn
Luận văn bao gồm năm chương, được trình bày theo trình tự và nội dung chính sau
đây:
Chương 1: Trình bày các nội dung chung của luận văn: lý đo lựa chọn đề tài, mục
tiêu, phạm vi, đối tượng…
Chương 2: Cơ sở lý thuyết và mô hình nghiên cứu
Chương 3: Trình bày về phương pháp nghiên cứu
Chương 4: Trình bày kết quả nghiên cứu
Chương 5: Kết luận và ý nghĩa


8

CHƢƠNG 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT VÀ MƠ HÌNH NGHIÊN CỨU

2.1 Tổng quan hệ thống hoạch định nguồn lực doanh nghiệp
2.1.1 Định nghĩa Hệ thống hoạch định nguồn lực doanh nghiệp (ERP)
Kumar et al (2000) định nghĩa ERP là “các gói hệ thống thơng tin được cấu hình
để tích hợp thơng tin và quy trình quản lý thơng tin bên trong và xuyên suốt các nghiệp
vụ trong một tổ chức”.
Wallace and Kremzar (2001) định nghĩa “ERP là tập hợp các cơng cụ để cân đối
cung cầu, có khả năng liên kết khách hàng và nhà cung cấp vào một chuỗi cung ứng
hồn chỉnh, triển khai các quy trình nghiệp vụ cho việc ra quyết định và tích hợp thơng
tin chức năng giữa bán hàng, marketing, sản xuất, logistics (mua hàng, bán hàng, kho),
kế toán, phát triển sản phẩm và quản lý nhân sự, vì vậy cho phép người dùng vận hành
quy trình nghiệp vụ đáp ứng nhu cầu của khách hàng và sản phẩm, đồng thời làm giảm
chi phí, tồn kho và cung cấp nền tảng cho thương mại điện tử”


9

Hình 2.1 Mơ hình ERP (Nguồn: Oracle)

2.1.2

Tại sao lại triển khai ERP

Theo Röthlin (2010, 104), Shang and Seddon (2003) việc triển khai ERP mang lại
nhiều lợi ích cho doanh nghiệp và đó là lý do tại sao ERP lại phát triển cho đến ngày
hơm nay, những lợi ích đó bao gồm:
- Hệ thống ERP được xây dựng để tích hợp và tự động hóa các quy trình quản lý.
Vì vậy ERP sẽ giúp doanh nghiệp hoạt động hiệu quả hơn như giảm chi phí hoạt động,

cải thiện q trình sản xuất, cải thiện chất lượng sản phẩm, cải thiện dịch vụ khách
hàng.
- Hệ thống ERP giúp cho các doanh nghiệp quản lý và khai thác tốt nguồn lực của
doanh nghiệp, cung cấp thông tin cho việc ra quyết định trong công tác điều hành, tăng
hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp.


10

- Hệ thống ERP hỗ trợ cho doanh nghiệp trong có các sự thay đổi như tăng
trưởng, liên doanh, liên kết, thay đổi chiến lược kinh doanh hoặc tích hợp thông tin với
nhà cung cấp, khách hàng. Hệ thống ERP sẽ giúp cho doanh nghiệp ổn định, không bị
xáo trộn mỗi khi có sự thay đổi như đã nói ở trên.
- Khi triển khai hệ thống ERP, doanh nghiệp cũng xem xét và đầu tư cơ sở hạ
tầng thông tin cho hiện tại và tương lai. Việc quản lý tập trung hạ tầng thông tin giúp
cho doanh nghiệp tiết kiệm được chi phí cho cơng nghệ thơng tin (IT) và cải thiện được
chất lượng của dịch vụ IT.
2.1.3

Phương pháp triển khai ERP

Việc triển khai hệ thống ERP tương đối phức tạp và cần nhiều thời gian, tiềm ẩn nhiều
nguy cơ thất bại. Chính vì vậy có nhiều cơng trình nghiên cứu về phương pháp triển
khai dự án đã thực hiện và đề xuất nhiều phương pháp khác nhau. Pastor and Esteves
(1999) đề xuất quy trình triển khai hệ thống ERP bao gồm các bước sau: Giai đoạn
quyết định sử dụng ERP, Giai đoạn khảo sát, giai đoạn triển khai, giai đoạn sử dụng và
bảo trì.
Giai đoạn ra quyết định sử dụng ERP: Trong giai đoạn này doanh nghiệp cần
cân nhắc đến chiến lược cơng nghệ thơng tin có sử dụng hệ thống ERP. Các nhà quản
lý cần phải phân tích xem họ có nhu cầu sử dụng hay khơng và các yêu cầu cần hệ

thống ERP giải quyết là gì. Tiếp theo đó họ phải phân tích về chi phí và thời gian cũng
như kỳ vọng cho hệ thống ERP. Cuối cùng họ phải đánh giá được tính khả thi khi
quyết định triển khai dự án. (Pastor & Esteves 1999)
Giai đoạn khảo sát: Giai đoạn này doanh nghiệp thành lập ban dự án ERP nhằm
chọn lựa các giải pháp phần mềm phù hợp nhất cho doanh nghiệp của họ mà u cầu
chỉnh sửa (Customization) phần mềm ít nhất. Ngồi việc chọn lựa giải pháp phần mềm,
doanh nghiệp cũng phải chọn ra được nhà triển khai dịch vụ ERP tốt nhất. Một điều
quan trọng nữa cần phải phân tích chỉ số ROI (Return on Invensment), điều này sẽ giúp


11

cho doanh nghiệp đánh giá và so sánh được khoản đầu tư của mình. Trong giai đoạn
ngày doanh nghiệp cũng xem xét, bố trí lại hệ thống hạ tầng thơng tin nhằm đáp ứng
được các yêu cầu của hệ thống ERP (Pastor & Esteves 1999; Pastor & Bibiano 2006).
Giai đoạn triển khai: Giai đoạn này là giai đoạn quan trọng nhất trong quá trình
triển khai ERP. Trong giai đoạn này các các quy trình nghiệp vụ của doanh nghiệp
được phân tích và đối chiếu (map) với các chức năng của hệ thống ERP. Vai trị của tư
vấn có tầm quan trọng và quyết định sự thành công của giai đoạn này bởi vì họ sẽ thực
hiện các cơng việc quan trọng như khảo sát, phân tích quy trình, đào tạo người
dùng…(Pastor & Esteves 1999, 5.)
Theo Theodor (2009), các công việc chính trong giai đoạn này bao gồm:
- Thành lập đội dự án: bao gồm các vị trí Quản lý dự án, Tư vấn nghiệp vụ,
Nhân viên IT, người sử dụng, ban lãnh đạo.
- Chuẩn bị kế hoạch dự án: Kế hoạch dự án được lập trong đó nêu rõ mục tiêu,
công việc, thời gian, nguồn lực thực hiện, ….
- Xây dựng quy trình và chỉnh sửa chức năng: Bước này sẽ xây dựng quy trình
nghiệp vụ theo các chức năng của ứng dụng ERP. Các bước của quy trình được đối
chiếu (map) lên chức năng chuẩn của hệ thống ERP, đối với những chức năng khơng
đáp ứng thì được đưa vào GAP và có giải pháp khác.

- Phân tích GAP: Bước này sẽ ghi nhận và phân tích những sự khác biệt giữa
quy trình của doanh nghiệp hiện tại so với quy trình trên phần mềm và đề xuất ra giải
pháp để giải quyết GAP.
- Tạo dữ liệu Master (Danh mục khách hàng, nhà cung cấp, mặt hàng…): dữ liệu
master cần phải được chuẩn hóa lại theo yêu cầu của hệ thống ERP.
- Thiết lập ứng dụng: Thiết lập các tham số trên phần mềm ERP nhằm đáp ứng
được các quy trình, chức năng của doanh nghiệp.


12

- Kiểm tra hệ thống: Ứng dụng cần phải được kiểm tra để loại bỏ những lỗi phát
sinh.
- Chuyển đổi dữ liệu: Chuyển đổi dữ liệu từ hệ thống cũ qua hệ thống mới.
- Đào tạo người sử dụng: Người sử dụng được đào tạo theo quy trình, chức năng
của hệ thống.
- Golive: Đưa hệ thống vào vận hành
Giai đoạn vận hành và bảo trì: Khi đưa hệ thống vào sử dụng, doanh nghiệp sẽ
khai thác những lợi ích của hệ thống ERP. Hệ thống tiếp tục được theo dõi và đánh giá
khả năng đáp ứng. Trong giai đoạn này cũng sẽ tồn tại các lỗi của hệ thống và cần
được chỉnh sửa. Các yêu cầu thêm của doanh nghiệp cũng được ghi nhận và xử lý thêm
trên hệ thống ERP (Pastor & Esteves 1999, 5; Pastor & Bibiano 2006, 5.)
2.2 Các mơ hình nghiên cứu liên quan đến đề tài
2.2.1 Mơ hình của Leavitt et al.
Leavitt et al. đã đề xuất mơ hình các thay đổi tập trung trên bốn nhóm yếu tố
trong tổ chức:
- Cấu trúc: bao gồm các cấp trong mơ hình tổ chức cơng ty, sự mở rộng của phân
quyền trong tổ chức, Sự quản lý tập trung
- Cơng nghệ: Tính phức tạp của ứng dụng, mức độ sử dụng của người dùng, quản
lý các hoạt động, vai trò và trách nhiệm.

- Con người: Giá trị, niềm tin, thái độ, động cơ, xu hướng, cạnh tranh
- Tác vụ: Mô tả công việc, Nhu cầu về thể chất và nhận thức, tự chủ và quyết
định.


13

Doanh nghiệp

Nhà cung cấp
ERP

Người sử dụng
ERP

Cơng nghệ

Hình 2.2: Mơ hình nhóm các nhân tố của Leavitt et al
2.2.2

Mơ hình nghiên cứu của Holland and Light’s

Holland and Light’s Model (1999) and Leavitt’s System Model(1973) đã đề xuất
mơ hình nghiên cứu về sự thành cơng của dự án ERP trong hình dưới. Trong đó các
yếu tố quyết định đến việc triển khai thành cơng dự án được phân loại thành các nhóm
nhân tố: Doanh nghiệp, Công nghệ, Nhà cung cấp, Nhân viên. Holand and Light’s đã
kế thừa từ mơ trình nghiên cứu trước đó của Pinto and Slevin’s về việc tập trung
nghiên cứu trên hai khía cạnh là Chiến lược (Strategic) và Chiến thuật (Tactical). Mơ
hình này được xem là mơ hình quan trọng vì nó tập trung vào nghiên cứu các khía cạnh
về tổ chức thực tế, chiến lược, chiến thuật, con người và công nghệ, những yếu tố này

tồn tại trong quy trình triển khai một dự án ERP xét về khía cạnh quản lý.


14

Triển khai dự án ERP
Chiến lƣợc

Chiến thuật

Hệ thống ngoài ERP

Nhân viên tư vấn

Tầm nhìn nghiệp vụ

Nhân viên

Chiến lược ERP

Phần mềm ERP

Hỗ trợ của ban lãnh đạo

Cấu hình hệ thống

Kế hoạch tổng thể/chi tiết dự án

Chấp nhận của người dùng
Theo dõi và phản hồi

Giao tiếp

Hình 2.3: Mơ hình nghiên cứu của Holland and Light’s

2.2.3 Mơ hình nghiên cứu của Matthew K.O. Lee, Zhe Zhang1, Liang Zhang
Trong mơ hình tác giả thực hiện nghiên cứu tại môi trường đang phát triển tương
tự như ở Việt Nam. Ngoài những nhân tố được kế thừa từ những nghiên cứu trước đó
tại các nước phát triển, nhóm tác giả bổ sung thêm các nhân tố được xem là đặc thù
riêng tại môi trường nghiên cứu là yếu tố văn hóa và yếu tố. Ngồi ra yếu tố Chuẩn hóa
lại quy trình (Reengineering) được đánh giá là yếu tố tác động lớn đến việc triển khai
thành công dự án ERP môi trường nghiên cứu.


15

Mơi trƣờng tổ chức
Sự hỗ trợ
của lãnh
đạo

Chuẩn hóa
quy trình

Sự hỗ trợ từ
nhân viên

Quản lý dự
án hiệu quả

Yếu tố ngƣời dùng

Đào tạo
người dùng

Sự tham gia
người dùng
Triển khai thành công ERP

Yếu tố kỹ thuật
Sự phù hợp
của ứng
dụng

Tính chính
xác dữ liệu

Hỗ trợ từ nhà cung cấp phần mềm
Hỗ trợ từ
hãng phần
mềm
Yếu tố văn hóa
Văn hóa

Hình 2.4: Mơ hình nghiên cứu của K.O. Lee, Zhe Zhang1, Liang Zhang


16

2.2.4 Mơ hình đo lường sự thành cơng của dự án ERP
Ifinedo đề xuất mơ hình đo lường sự thành cơng dự án ERP bao gồm các tác động
nhóm làm việc. Tác giả biện luận rằng bất kỳ mơ hình đo lường sự thành công nên bao

gồm các chiều hướng liên quan đến nhóm chức năng (WorkGroup) bởi vì ERP thường
được thực hiện để làm tăng hiệu quả hoạt động tương tác của các nhóm chức năng.
Nhóm chức năng là những phịng ban/bộ phận chức năng trong một tổ chức.

Mơ hình đo lƣờng sự thành cơng dự án ERP

Chất lượng hệ thống
Chất lượng thơng tin
Ảnh hướng nhóm hoạt động

Thành cơng dự án
ERP

Ảnh hưởng tổ chức

Hình 2.5: Mơ hình đo lường thành công ERP của Ifinedo.
2.3 Các nhân tố quyết định đến việc triển khai thành công ERP
Hướng nghiên cứu theo nhân tố được sử dụng lần đầu tiên là của Rockhart (1979)
và sau đó đã được áp dụng rộng rãi trong nhiều khía cạnh của quản trị dự án cơng nghệ
thông tin như: triển khai các quản lý kho hàng, quản lý sản xuất,…. và gần đây là các
dự án về triển khai ERP (Bancroft, 1996; Brown, 1999). Trong lĩnh vực triển khai
ERP, biết được các nhân tố tác động sẽ giúp cho việc tổ chức thực hiện dự án tốt hơn,
từ đó đảm bảo cho sự thành cơng của dự án. Nhiều cơng trình nghiên cứu đã thực hiện
trong việc nhận diện các nhân tố với mục tiêu làm cho dự án ERP được triển khai thành