Đề thi HSG năm 2020 môn Ngữ Văn 9 - Sở GD&ĐT Hải Dương

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (876.55 KB, 6 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

W: www.hoc247.net F: www.facebook.com/hoc247.net Y: youtube.com/c/hoc247tvc Trang | 1
SỞ GD&ĐT TỈNH HẢI DƯƠNG ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI

NĂM HỌC: 2019 - 2020 
 MÔN HỌC: NGỮ VĂN 9 
Câu 1. (4,0 điểm)

Thần thoại Hy Lạp kể rằng: Ngày xưa có một ngơi sao đến xin thần Dớt thay đổi vị trí của mình trên
bầu trời. Ngơi sao nói: “Con khơng thích đứng ở góc đường chân trời. Ở đó khơng có gì nổi bật cả”.
Thần Dớt trả lời ngôi sao nhỏ: “Quan trọng là bản thân có tỏa sáng ở nơi mình đang đứng không".
Suy nghĩ của em về ý nghĩa câu chuyện trên.

Câu 2. (6,0 điểm)

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

W: www.hoc247.net F: www.facebook.com/hoc247.net Y: youtube.com/c/hoc247tvc Trang | 2
SỞ GD&ĐT TỈNH HẢI DƯƠNG ĐÁP ÁN ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI

NĂM HỌC: 2019 - 2020 
 MÔN HỌC: NGỮ VĂN 9

Câu 1 (4điểm)

Thần thoại Hy Lạp kể rằng: Ngày xưa có một ngơi sao đến xin thần Dớt thay đổi vị trí của mình trên
bầu trời. Ngơi sao nói: "Con khơng thích đứng ở góc đường chân trời. Ở đó khơng có gì nổi bật
cả”. Thần Dớt trả lời ngôi sao nhỏ: “Quan trọng là bản thân có tỏa sáng ở nơi mình đang đứng
khơng”

Suy nghĩ của em về ý nghĩa của câu chuyện trên.
I. Yêu cầu về kĩ năng:

- Biết cách làm bài văn nghị luận về xã hội, phát biểu được những suy nghĩ, quan điểm của bản thân

một cách thuyết phục, thấu đáo.

- Đảm bảo bố cục bài văn, luận điểm rõ ràng, lập luận chặt chẽ, kết hợp nhuần nhuyễn giữa lí lẽ và
dẫn chứng, diễn đạt mạch lạc, lưu lốt; khơng mắc lỗi chính tả, dùng từ, đặt câu.

II. Yêu cầu về kiến thức:

Thí sinh có thể làm bài theo nhiều cách khác nhau, nhưng cần đảm bảo các ý cơ bản sau:

1. Giới thiệu câu chuyện về thần Dớt và ngôi sao nhỏ, vấn đề nghị luận: Nỗ lực tạo lập giá trị của bản
thân ở bất kì chỗ đứng nào.

2. Giải thích:

- Ngơi sao nhỏ mong muốn thay đổi chỗ đứng trên bầu trời vì cho rằng ở “góc đường chân trời” - vị
trí xa xơi, mờ nhạt - nó khơng thể nổi bật và tỏa sáng. Lời nói của ngơi sao đã đánh đồng vị trí nó
đang đứng với giá trị của bản thân.

- Lời nói của thần Dớt đã khẳng định: điều quan trọng khơng phải mình đứng chỗ nào mà là sự nỗ
lực tự tỏa sáng của bản thân.

- Ý nghĩa của câu chuyện: Dù ở bất kì vị trí nào, làm bất cứ cơng việc gì, nếu con người cố gắng, nỗ
lực thì sẽ khẳng định được giá trị của bản thân và lan tỏa vẻ đẹp cho cuộc đời.

3. Phân tích, lí giải: Vì sao con người cần nỗ lực để tỏa sáng ở bất kì chỗ đứng nào?

- Đời người chỉ sống có một lần, cần sống sao cho có ý nghĩa, phải xác định chỗ đứng cho mình trong
đời.

- Trong cuộc sống khơng có vị trí nào là tầm thường, khơng có cơng việc nào là thấp hèn. Mối vị trí,

mỗi cơng việc đều có giá trị và ý nghĩa riêng.

- Nhận thức đúng vị trí mình đang có cũng là coi trọng bản thân.

- Để khẳng định được giá trị bản thân, con người phải tự vươn lên, vượt qua mọi thử thách, không
nảm lịng. Một cơng việc được coi là giản đơn cũng đòi hỏi tâm huyết và nỗ lực cao nhất.

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

W: www.hoc247.net F: www.facebook.com/hoc247.net Y: youtube.com/c/hoc247tvc Trang | 3
(Thí sinh là dẫn chứng minh họa)

4. Bàn luận, mở rộng

- Phê phán những người chỉ đổ lỗi cho là cảnh mà không dành tân huyết và nỗ lực để sơng tốt với
những gì đang có, những người chỉ sống mờ nhạt, không để lại điểm sáng nào cho đời.

- Tịa sáng khơng có nghĩa là có tỏ ra khác người để được nổi bật, càng khơng có nghĩa là gây sốc
hay làm những điều sai trái để được chủ ý.

5. Bài học nhận thức và hành động

Con người làm thế nào để tỏa sáng trong cuộc đời?

- Mỗi người tùy thuộc vào năng lực, sở trường, điều kiện thực tế để lựa chọn, phấn đấu tìm cho
mình vị trí thích hợp trong xã hội.

- Sự tỏa sáng của mỗi người thắp lên bằng khát vọng, bằng việc xác định mục tiêu đúng đắn, bằng sự
kiên trì, nỗ lực không ngừng của bản thân.

- Cần phải bắt đầu làm tốt từ những việc đơn giản, nhỏ bé và khiểm nhường nhất.
Câu 2 (6 điểm)

Ánh sáng từ bài thơ “Bếp lửa” của Bằng Việt (Sách giáo khoa Ngữ văn 9, Tập một, NXB Giáo dục Việt
Nam, 2016).

I. Yêu cầu về kĩ năng:

- Biết cách làm bài văn nghị luận văn học, trình bày được những suy nghĩ, cảm nhận của bản thân về
tác phẩm một cách thuyết phục, sâu sắc.

- Đảm bảo bố cục bài văn, luận điểm rõ ràng, lập luận chặt chẽ, kết hợp nhuần nhuyễn giữa lí lẽ và
dẫn chứng, diễn đạt lưu lốt, mạch

lạc, gìau cảm xúc,

-Khơng mắc lỗi chính tả, dùng từ, đặt câu.
II. Yêu cầu về kiến thức:

Thí sinh có thể làm bài theo nhiều cách khác nhau, nhưng cần đảm bảo các ý cơ bản sau :
1. Giới thiệu tác giả, tác phẩm, vấn đề nghị luận: ánh sáng từ bài thơ “Bếp lửa” của Băng Việt.
2. Giải thích:

- Ánh sáng là nguyên nhân làm cho ta nhìn thấy được vạn vật khi phản chiếu từ vật ấy.

- “Ánh sáng” của một tác phẩm văn học là những đặc sắc về nội dung, nghệ thuật được phản chiều
qua lớp vỏ tĩnh lặng của ngôn từ, thắp lên, soi rọi, lan tỏa trong tâm hồn, tư tưởng người đọc
những vẻ đẹp cuộc sống.

3. Phân tích, chứng minh vành sáng từ bài thơ.

a. Ánh sáng từ đặc sắc nội dung, nghệ thuật của bài thơ

a.1. Ánh sáng tỏa ra từ nội dung tác phẩm

* Ánh sáng của bài thơ được khơi nguồn từ hình ảnh bếp lửa quen thuộc vừa có ý nghĩa tả thực vừa
có ý nghĩa biểu tượng.Bếp lửa được bà nhóm lên mỗi sớm mai để sưởi ấm, nuôi dưỡng, thắp lên
ngọn lửa

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

W: www.hoc247.net F: www.facebook.com/hoc247.net Y: youtube.com/c/hoc247tvc Trang | 4
Phân tích 3 câu đầu và các cầu thơ.

+ “ Rồi sớm rồi chiều lại bếp lửa bà nhen
Một ngọn lửa lịng bà ln ủ sắn

Một ngọn lửa chứa niềm tin dai dẳng”
+ “Ơi kì lạ và thiêng liêng: bếp lửa”

* Ánh sáng của tác phẩm tỏa ra từ những hoài niệm tuổi thơ bên bà và tình bà cháu.
- Kí ức khơng qn về những tháng ngày gian khó trong nạn đói và chiến tranh.
+ “Lên bốn tuổi... sống mũi còn cay”

+ “Năm giặc đốt làng...túp lều tranh”
- Kí ức ấm áp về tình bà cháu:

+ Tình bà dành cho cháu: Thấu hiểu hoàn cảnh phải sống xa cha mẹ, bà đã dành cho cháu tất cả
những gì tốt đẹp nhất, bù đắp cho cháu những khoảng trống trong tâm hồn. Bà tần tảo nuôi dưỡng
cháu bằng khoai sắn ngọt bùi, là người bạn sẻ chia, người mẹ dịu dàng, người cha nghiêm khắc,
người thầy tận tụy của cháu:

“Bà hay kể chuyện những ngày ở Huế
... Cháu ở cùng bà, bà dạy cháu nghe
Bà dạy cháu làm, bà chăm cháu học

.... Vẫn vững lòng bà dặn cháu đinh ninh
...Bà vẫn giữ thói quen dậy sớm

...Nhó dậy cả những tâm tình tuổi nhỏ”
+ Cháu yêu thương, kính trọng, biết ơn bà:
“Chúng thương bà biết mấy nắng mưa
“Nhóm bếp lửa nghĩ thương bà khó nhọc
Tu hú ơi chẳng đến ở cùng bà

Kêu chí hồi trên những cánh đồng xa”

-> Tình bà cháu chính là biểu hiện cụ thể mà sâu sắc của tình cảm gia đình, tình yêu quê hương, đất
nước. Tình cảm ấy kết thành nỗi nhớ da diết khi người cháu trưởng thành:

“Giờ cháu đã đi xa ... bà nhóm bếp lên chưa?”
a.2. Ảnh sáng tỏa ra từ nghệ thuật tác phẩm:

- Thể thơ tự do, kết hợp nhuần nhuyễn giữa biển cảm với miêu tả, tự sự và bình luận.

- Sáng tạo hình ảnh bếp lửa găn liền với hình ảnh người bà, làm điểm tựa khơi gợi mọi ki niệm, cảm
xúc và suy nghĩ về bà và tình bà cháu.

- Sự vận động của mạch cảm xúc từ hoài niệm nâng lên thành suy ngẫm, từ tình cảm nâng lên thành
lẽ sống.

- Ngơn ngữ giản dị, giàu hình ảnh: giọng điệu trình làng, thiết tha

b. “Ánh sáng” từ “ Bếp lửa” thắp lên, soi rọi, lan tỏa trong tâm hồn, tư tưởng người đọc những xúc
cảm đẹp, suy nghĩ sâu sắc, bài học về cách sống.

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

W: www.hoc247.net F: www.facebook.com/hoc247.net Y: youtube.com/c/hoc247tvc Trang | 5
- Suy nghĩ, bài học sâu sắc: Những kỉ niệm là cải đã qua nhưng không bao giờ là cái đã mất, nó sẽ

nâng đỡ và tỏa sáng cho con người trong hành trình dài rộng của cuộc đời. Phải biết trân trọng, biết
ơn gia đình, quê hương, đất nước, uống nước nhớ nguồn.

3. Đành giá, mở rộng:

- Ánh sáng từ bài thơ “Bếp lửa” thể hiện khám phá mới mẻ, độc đáo của nhà thơ khi viết về một đề
tài quen thuộc.

- Mỗi tác phẩm phải như một ngọn nến cháy, chẳng những sáng trên ngọn lửa mà còn tỏa sáng ra
xung quanh. Làm được điều đó chứng tỏ người nghệ sĩ vừa có tài, vừa có tâm; góp phần tạo nên giá
trị chân chính của văn học

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

W: www.hoc247.net F: www.facebook.com/hoc247.net Y: youtube.com/c/hoc247tvc Trang | 6
Website HOC247 cung cấp một môi trường học trực tuyến sinh động, nhiều tiện ích thơng minh,
nội dung bài giảng được biên soạn công phu và giảng dạy bởi những giáo viên nhiều năm kinh 
nghiệm, giỏi về kiến thức chuyên môn lẫn kỹ năng sư phạm đến từ các trường Đại học và các
trường chuyên danh tiếng.

I.Luyện Thi Online

-Luyên thi ĐH, THPT QG: Đội ngũ GV Giỏi, Kinh nghiệm từ các Trường ĐH và THPT danh tiếng xây

dựng các khóa luyện thi THPTQG các mơn: Tốn, Ngữ Văn, Tiếng Anh, Vật Lý, Hóa Học và Sinh Học.

-Luyện thi vào lớp 10 chun Tốn: Ơn thi HSG lớp 9 và luyện thi vào lớp 10 chuyên Toán các

trường PTNK, Chuyên HCM (LHP-TĐN-NTH-GĐ), Chuyên Phan Bội Châu Nghệ An và các trường Chuyên

khác cùng TS.Trần Nam Dũng, TS. Pham Sỹ Nam, TS. Trịnh Thanh Đèo và Thầy Nguyễn Đức Tấn.

II.Khoá Học Nâng Cao và HSG

-Toán Nâng Cao THCS: Cung cấp chương trình Tốn Nâng Cao, Toán Chuyên dành cho các em HS

THCS lớp 6, 7, 8, 9 u thích mơn Tốn phát triển tư duy, nâng cao thành tích học tập ở trường và đạt
điểm tốt ở các kỳ thi HSG.

-Bồi dưỡng HSG Tốn: Bồi dưỡng 5 phân mơn Đại Số, Số Học, Giải Tích, Hình Học và Tổ Hợp dành

cho học sinh các khối lớp 10, 11, 12. Đội ngũ Giảng Viên giàu kinh nghiệm: TS. Lê Bá Khánh Trình, TS.

Trần Nam Dũng, TS. Pham Sỹ Nam, TS. Lưu Bá Thắng, Thầy Lê Phúc Lữ, Thầy Võ Quốc Bá Cẩn cùng đơi

HLV đạt thành tích cao HSG Quốc Gia.

III.Kênh học tập miễn phí

-HOC247 NET: Website hoc miễn phí các bài học theo chương trình SGK từ lớp 1 đến lớp 12 tất cả

các môn học với nội dung bài giảng chi tiết, sửa bài tập SGK, luyện tập trắc nghiệm mễn phí, kho tư
liệu tham khảo phong phú và cộng đồng hỏi đáp sôi động nhất.

-HOC247 TV: Kênh Youtube cung cấp các Video bài giảng, chuyên đề, ôn tập, sửa bài tập, sửa đề thi
miễn phí từ lớp 1 đến lớp 12 tất cả các mơn Tốn- Lý - Hoá, Sinh- Sử - Địa, Ngữ Văn, Tin Học và Tiếng
Anh.