Thao giangNoi qua

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (584.27 KB, 19 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

Trong làng tôi không thiếu gì các loại Trong làng tơi khơng thiếu gì các loại
cây,nhưng hai cây phong này khác hẳn: chúng có
cây,nhưng hai cây phong này khác hẳn: chúng có

tiếng nói riêng và hẳn phải có một tâm hồn riêng, một
tiếng nói riêng và hẳn phải có một tâm hồn riêng, một

tâm hồn chan chứa những lời ca êm dịu. Dù ta có tới đây
tâm hồn chan chứa những lời ca êm dịu. Dù ta có tới đây

vào lúc nào, ban ngày hay ban đêm, chúng vẫn
vào lúc nào, ban ngày hay ban đêm, chúng vẫn

nghiêng ngả thân cây, lay động lá cành, không ngớt
nghiêng ngả thân cây, lay động lá cành, không ngớt

tiếng rì rào theo nhiều cung bậc khác nhau. Có khi tưởng
tiếng rì rào theo nhiều cung bậc khác nhau. Có khi tưởng

chừng như một làn sóng thuỷ triều dâng lên vỗ vào bãi
chừng như một làn sóng thuỷ triều dâng lên vỗ vào bãi

cát, có khi lại nghe như một tiếng thì thầm thiết tha nồng
cát, có khi lại nghe như một tiếng thì thầm thiết tha nồng

thắm chuyển qua lá cành như một đám lửa vơ tình, có
thắm chuyển qua lá cành như một đám lửa vơ tình, có
khi hai cây phong bỗng im bặt một thoáng, rồi khắp lá
khi hai cây phong bỗng im bặt một thoáng, rồi khắp lá

cành lại cất tiếng thở dài một hơi như thương tiếc người
cành lại cất tiếng thở dài một hơi như thương tiếc người

nào. Và khi mây đen kéo đến cùng với bão giông, xô
nào. Và khi mây đen kéo đến cùng với bão giông, xô

gãy cành, tỉa trụi lá, hai cây phong nghiêng ngả tấm thân
gãy cành, tỉa trụi lá, hai cây phong nghiêng ngả tấm thân

dẻo dai và reo vù vù như một ngọn lửa bốc chảy rừng
dẻo dai và reo vù vù như một ngọn lửa bốc chảy rừng

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

1.VÝ dô:

Đêm tháng ch a nằm đã sáng

Ngày tháng m ời ch a c ời đã tối.

< Tục ngữ >

Cày đồng đang buổi ban tr a,

Må hôi thánh thót nh m a ruộng cày

Ai ơi b ng bát cơm đầy,

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

=>

=> Nhn mnh Nhn mnh mức độ cụng việc của người nụng dõn hết sứccụng việc của người nụng dõn hết sức vất vả. vất vả.

“

Đêm tháng năm

ch a nằm đã sáng”

ch a nằm đã sáng”

(hiện t ợng thời gian đêm tháng năm rất ngắn.)

“

Ngày tháng m ời

ch a c ời đã tối”

ch a c ời ó ti

(hiện t ợng thời gian ngày tháng m ời rất ngắn.)

Mồ hôi

thánh thót nh m a ruộng cày

thánh thót nh m a ruộng cày

=>

Núi quỏ

=>Nhấn mạnh

=>Nhấn mạnh tính chất khác biệt của thời tiết giữa tháng 5 và tháng khác biệt của thời tiết giữa tháng 5 và tháng 
10

10

(mồ hôi rơi nhiều, liên tục)

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

So sánh hai cách nói sau, cách nói nào sinh động và gây ấn t ợng 
hơn?

C¸ch 1 C¸ch 2

“Đêm tháng năm ch a nằm đã sáng ”  Đêm tháng năm rất ngắn
“Ngày tháng m ời ch a c ời đã tối ”  Ngày thỏng m i rt ngn

Mồ hôi thánh thót nh m a ruéng cµy ”  Mồ hôi ớt đẫm

=>Sinh ng, gõy n t ng có tớnh 
biểu cảm hơn

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

Bài tập nhanh:

Tìm biện pháp nói q và giải thích ý

nghĩa của chúng trong các ví dụ

sau:

a. Tèi h«m qua xem phim c ời vỡ cả bụng

a. Tối hôm qua xem phim c êi vì c¶ bơng

.

.

b. Anh Êy bận trăm công nghìn việc

b. Anh ấy bận trăm công ngh×n viƯc

c. Tiếng đồn cha mẹ anh hiền

Cắn cơm không vỡ, cắn tiền vỡ ụi.

Cn cm khụng v, cn tin v ụi.

d

. Ước gì sông hẹp một gang

.

Bắc cầu dải yếm cho nàng sang chi

e.

Thuận vợ, thuận chồng tát bể Đông cũng cạn

.

.

* L

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

Th¶o luËn nhãm

Th¶o luËn nhãm::

Em hÃy tìm trong v n thơ những chi tiết, hình ảnh có dùng biện pháp nói quá ?

Em hÃy tìm trong v n thơ những chi tiết, hình ảnh có dùng biện pháp nói qu¸ ? ă

- Bác ơi! Tim Bác mênh mông thế !- Bác ơi! Tim Bác mênh mông thế !
Ôm cả non sông mọi kiếp ng ời.

Ôm cả non sông mọi kiếp ng ời.

-Nhân vật Đan – Kơ: Xé toang lồng ngực của mình, rứt trái tim ra châm lửa đốt. Trái tim đã bốc cháy rừng rực, làm ngọn

đuốc để soi sáng cho bộ lạc v ợt qua đầm lầy và cảnh rừng đen tối, đ a họ tới thảo nguyên tràn đầy ánh sáng---

-Trªn quª h ¬ng quan hä -Trªn quª h ¬ng quan hä

Mét làn nắng cũng mang điệu dân ca.Một làn nắng cũng mang điệu dân ca.

Dùng trong thơ văn châm biếm:
Dùng trong thơ văn châm biếm:

- Nú l loi vt cổ chày ra nước.

- Nó là loại vắt cổ chày ra nước.

- Chị ấy là người ruột để ngoài da

-Tóc rễ tre chải l ợc bồ cào

Trong mình ghẻ lở hắc lào tứ tungTrong mình ghẻ lở hắc lào tứ tung

Trên đầu chấy rận nh sungTrên đầu chấy rận nh sung……
- L ỗ

- L ỗ mũi mười tám gánh lôngmũi mười tám gánh lông

Ch ngCh ngồồ yêu yêu ch ng b o ch ng b o ồồ ảả râu râu r ng tr i chor ng tr i choồồ ờờ ……

Dïng trong thơ v

Dùng trong thơ vnn trữ tình: ngợi ca. trữ tình: ngợi ca.

</div>
(7)<div class='page_container' data-page=7>

câu chun vui

Qu¶ bÝ khổng lồ

Hai anh chàng cùng đi qua một khu v ên trång bÝ, anh A thÊy qu¶ bÝ to véi kêu lên:
 -Chà quả bí to thật !

Anh B c ời và bảo rằng:

-Th ó ly g lm to ! Tơi đã từng thấy quả bí to hơn nhiều. Có lần tơi trơng thấy 
 quả bí to bằng cả cái nhà kia kỡa ! Anh A nói ngay:

-Thế thỡ lấy gỡ làm lạ ! Tơi cịn nhớ có một lần tơi trơng thấy cái nồi to bằng cả 
 cái đỡnh làng ta !

Anh B ngạc nhiên hỏi:

-Cỏi ni y dựng lm g mà to vậy? Anh A giải thích:

-Cái nồi ấy dùng để luộc quả bí anh vừa nói ấy mà. Anh B biết bạn chế nhạo mỡnh
 bèn nói lảng sang chuyện khác.

(Theo: trun c êi d©n gian)
*C©u hái:

</div>
(8)<div class='page_container' data-page=8>

Thảo luận nhóm

Có phải hai nhân vật trong truyện đã dùng phép

nói quá? Phân biệt biện pháp tu từ nói quá và

nói quá? Phân biệt biện pháp tu từ nói q và

nói khốc.

</div>
(9)<div class='page_container' data-page=9>

 Ph©n biƯt giữa nói quá và nói khoác

* Ging nhau: C hai đều nói q sự thật và phóng đại quy mơ, mức độ,

tính chất của sự vật sự việc đ ợc nói đến.

* Kh¸c nhau:

+Nãi qu¸: -là biện pháp tu từ có tính nghệ thuật nhằm gây ấn t ợng

mạnh, tăng sức biểu cảm trong diễn đạt.

+Nói khốc: -Nhằm mục đích làm cho ng ời nghe tin vào nhng điều

kh«ng cã thùc.

ở mục đích

</div>
(10)<div class='page_container' data-page=10>

Bài tập bổ sung Bài tập bổ sung

Cho biết tác dụng của nói quá trong các câu sau :
Cho biết tác dụng của nói quá trong các câu sau :
a.

a. Gánh cực mà Gánh cực mà đổđổ lên non lên non

Còng l

Còng lưưng mà chạy cực còn chạy theo ng mà chạy cực còn chạy theo

=> nhấn mạnh nỗi => nhấn mạnh nỗi cùc khæ,cùc khæ, vất vả của ng vất vả của ngườiười dân lao dân lao độngđộng

b. NgNgườiười sao một hẹn thì nên sao một hẹn thì nên 
Ng

Ngườiười sao chín hẹn thì qn cả m sao chín hẹn thì qn cả mườiười

=> nhấn mạnh , gây ấn t=> nhấn mạnh , gây ấn tượngượng về sự quên của ng về sự quên của ngườiười hẹn hẹn

c. Đêm nằm lĐêm nằm lưưng chẳng tới gng chẳng tới gườngường
Mong trời mau sáng ra

Mong trời mau sáng ra đườngđường gặp em gặp em

=> nhấn mạnh , gây ấn t

=> nhấn mạnh , gây ấn tượngượng , t , tăăng sức biểu cảm về nỗi ng sức biểu cảm về nỗi

</div>
(11)<div class='page_container' data-page=11>

ĐIỀN TỪ THÍCH HỢP ĐỂ CĨ THÀNH NGỮ HỒN CHỈNH

Mét n¾ng...

...rïa.

...nh trứng gà bóc. .

...

sôi n ớc mắt.

en...

...quỷ hờn

hai s ơng.

Chậm nh

Trắng

nh cột nhà cháy

ổ må h«i

</div>
(12)<div class='page_container' data-page=12>

Bài 1:

Bài 1: Tìm biện pháp nói q và ý nghĩa của chúng trong các ví dụ Tìm biện pháp nói q và ý nghĩa của chúng trong các ví dụ

sau:

a) Bàn tay ta làm nên tất cả .

Có sức người sỏi đá cũng thành cơm.

b) Anh cứ yên tâm, vết thương chỉ sướt da thôi. Từ sáng đến giờ em

b) Anh cứ yên tâm, vết thương chỉ sướt da thơi. Từ sáng đến giờ em

có thể đi lên đến tận trời được.

c) Cái cụ bá thét ra lửa ấy lại xử nhũn mời hằn vào nhà xơi nước.

=>

=>Con người cú thểCon người cú thể vượt qua trở ngại để thành cụng ( nvượt qua trở ngại để thành cụng ( niềmiềm tin tin vào bànvào bàn tay lao tay lao 
ng)

ng)..

=>Vết th ơng chẳng có nghĩa lí gì, không phải bận tâm,

sc khe

sc khe rất tốtrất tốt..

=>

</div>
(13)<div class='page_container' data-page=13>

Bài 2 :

a. Ở nơi ... thế này, cỏ không mọc nổi nữa là

trồng rau trồng cà.

b. Nhìn thấy tội ác của giặc ai ai cũng ...
c. Cơ Nam tính tình sởi lởi,...

d. Lời khen của cơ giáo làm cho nó ...
e. Bọn giặc hoảng hồn ... mà chạy.

chó ăn đá gà ăn sỏi

bầm gan tím ruột

ruột để ngồi da

</div>
(14)<div class='page_container' data-page=14>

Bài 3:Đặt câu với các thành ngữ có dùng phép nói quá sau: nghiêng 
nước nghiêng thành, dời non lấp biển, lấp biển vá trời, mình đồng da sắt, nghĩ nát 
óc

a. Nàng cơng chúa có vẻ đẹp nghiêng nước nghiêng thành.

b. Đoàn kết là sức mạnh dời non lấp biển.

c. Công việc lấp biển vá trời là công việc của nhiều đời, nhiều thế 
hệ mới có thể làm xong.

d. Những chiến sĩ mình đồng da sắt đã chiến thắng.

</div>
(15)<div class='page_container' data-page=15>

Nói như vĐt

Khỏe như voi

Bài 4

: Tìm thành ngữ so sánh có sử dụng phép

: Tìm thành ngữ so sánh có sử dụng phép

nói quá

</div>
(16)<div class='page_container' data-page=16>

Đẹp như tiên

Bài 4 : Tìm thành ngữ so sánh có sử dụng phép

nói q

</div>
(17)<div class='page_container' data-page=17>

Nhanh như sóc

Phi như bay

Bài 4

: Tìm thành ngữ so sánh có sử dụng phép

: Tìm thành ngữ so sánh có sử dụng phép

nói quá

</div>
(18)<div class='page_container' data-page=18>

Bài 4

: Tìm thành ngữ so sánh có sử dụng phép nói

: Tìm thành ngữ so sánh có sử dụng phép nói

quá

</div>
(19)<div class='page_container' data-page=19>

Hngdnvnh

-Làm nốt các bài tập còn lại trong SGK
-Hoàn thiện các bài tập trong vở bài tập

-Học thuộc và hiểu phÇn ghi nhí

</div>

Thao giangNoi qua

<b>1.VÝ dô: </b>

<i><b>Đêm tháng ch a nằm đã sáng</b></i>

<i><b> Ngày tháng m ời ch a c ời đã tối.</b></i>

<i><b> < Tục ngữ > </b></i>

<i><b> Cày đồng đang buổi ban tr a,</b></i>

<i><b> Må hôi thánh thót nh m a ruộng cày</b></i>

<i><b> Ai ơi b ng bát cơm đầy,</b></i>

“

“

<i><b>Đêm tháng năm </b></i>

<i><b>Đêm tháng năm </b></i>

<b>ch a nằm đã sáng” </b>

<b>ch a nằm đã sáng”</b>

“

“

<i><b>Ngày tháng m ời </b></i>

<i><b>Ngày tháng m ời </b></i>

<b>ch a c ời đã tối”</b>

<b>ch a c ời ó ti</b>

<b> </b>

<b> </b>

<i><b>Mồ hôi </b></i>

<i><b>Mồ hôi </b></i>

<b>thánh thót nh m a ruộng cày </b>

<b>thánh thót nh m a ruộng cày</b>

<i><b>=></b></i>

<i><b>=></b></i>

<i><b>Núi quỏ</b></i>

<i><b>Núi quỏ</b></i>

<b>Bài tập nhanh: </b>

<b>Bài tập nhanh: </b>

<b>Tìm biện pháp nói q và giải thích ý </b>

<b>Tìm biện pháp nói q và giải thích ý </b>

<b>nghĩa của chúng trong các ví dụ </b>

<b>nghĩa của chúng trong các ví dụ </b>

<b>sau:</b>

<b>sau:</b>

<i>a. Tèi h«m qua xem phim c ời vỡ cả bụng</i>

<i>a. Tối hôm qua xem phim c êi vì c¶ bơng</i>

.

<sub>.</sub>

<i>b. Anh Êy bận trăm công nghìn việc</i>

<i>b. Anh ấy bận trăm công ngh×n viƯc</i>

<i>c. Tiếng đồn cha mẹ anh hiền</i>

<i>c. Tiếng đồn cha mẹ anh hiền</i>

<i>Cắn cơm không vỡ, cắn tiền vỡ ụi.</i>

<i>Cn cm khụng v, cn tin v ụi.</i>

<i><b>d</b></i>

<i><b>d</b></i>

<i>. Ước gì sông hẹp một gang</i>

<i>. </i>

<i><b>Bắc cầu dải yếm cho nàng sang chi</b></i>

<i>e. </i>

<i>Thuận vợ, thuận chồng tát bể Đông cũng cạn</i>

<i>Thuận vợ, thuận chồng tát bể Đông cũng cạn</i>

<i>.</i>

<i><sub>.</sub></i>

<b>Thảo luận nhóm</b>

<b>Thảo luận nhóm</b>

Có phải hai nhân vật trong truyện đã dùng phép

Có phải hai nhân vật trong truyện đã dùng phép

nói quá? Phân biệt biện pháp tu từ nói quá và

nói quá? Phân biệt biện pháp tu từ nói q và

nói khốc.

...

ruột để ngồi da

<b>Nói như vĐt </b>

Khỏe như voi

<b>Bài 4</b>

<b>Bài 4</b>

<b> : Tìm thành ngữ so sánh có sử dụng phép </b>

<b><sub> : Tìm thành ngữ so sánh có sử dụng phép </sub></b>

<b>nói quá</b>

Đẹp như tiên

Bài 4 : Tìm thành ngữ so sánh có sử dụng phép

nói q

Nhanh như sóc

Phi như bay

<b>Bài 4</b>