Tài liệu Đề thi HSG môn Địa lý 9

KÌ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI VÒNG HUYỆN
LỚP 9 THCS
MÔN: ĐỊA LÍ
Thời gian:150 phút ( Không kể giao đề)
I. PHẦN TRẮC NGHIỆM (4 điểm):
A/ Hãy chọn ý đúng nhất rồi khoanh tròn lại (2 điểm):
Câu 1: Theo thứ tự xa dần Mặt Trời, Trái Đất nằm ở vị trí thứ mấy trong hệ Mặt Trời?
a. 3 b. 4 c. 5 d. 6
Câu 2: Nếu mỗi vĩ tuyến cách nhau 1
0
thì trên bề mặt quả Địa cầu, từ cực Bắc đến cực Nam có
tất cả là bao nhiêu vĩ tuyến?
a. 90 b. 180 c. 181 d. 360
Câu 3: Trên bề mặt Trái Đất ở mỗi bán cầu, từ cực về xích đạo thứ tự các loại gió lần lượt là?
a. Gió đông cực, gió tín phong, gió tây ôn đới c. Gió tây ôn đới, gió đông cực, gió tín phong
b. Gió đông cực, gió tây ôn đới, gió tín phong d. Gió cực, gió tây, gió tín phong
Câu 4: Hiệp hội các nước Đông Nam Á (ASEAN) được thành lập vào năm nào?
a. 1964 b. 1965 c. 1966 d. 1967
Câu 5: Nguồn tài nguyên thiên nhiên quan trọng nhất của khu vực Tây Nam Á là:
a. Than b. Dầu mỏ c. Kim cương d. Vàng
Câu 6: Phần đất liền của khu vực Đông Nam Á có tên gọi bán đảo Trung Ấn là do nằm giữa hai
quốc gia nào?
a. Hàn Quốc và Triều Tiên c. Trung Quốc và Triều Tiên
b. Trung Quốc và Hàn Quốc d. Ấn Độ và Trung Quốc
Câu 7: Con sông chảy qua nhiều nước ở khu vực Đông Nam Á nhất là:
a. Sông Mê Kông ( Cửu Long) c. Sông Mê nam
b. Sông I-ra-oa-đi d. Sông Hồng
Câu 8: Phần hải đảo của khu vực Đông Nam Á thường xuyên xẩy ra động đất, núi lửa là do yếu
tồ nào?
a. Có rất nhiều đảo c. Nằm trong “Vành đai lửa Thái Bình Dương”
b. Có nhiều núi cao d. Tất cả các ý trên

B/ Sắp xếp các địa danh sau vào cột A hoặc cột B sao cho phù hợp (1 điểm):
Địa danh Tài nguyên du lịch tự nhiên Tài nguyên du lịch nhân văn
1. Cố đô Huế
2. Vịnh Hạ Long
3. Động Phong Nha
4. Hoàng Thành Thăng Long
C/ Đánh dấu X vào cột (Đ) hoặc (S) sao cho phù hợp (1 điểm):
Nội dung Đ S
1. Đồng bằng sông Hồng là vùng có mật độ dân số thấp so với cả nước
2. Diện tích và tổng sản lượng lương thực ở đồng bằng sông Hồng đứng đầu cả nước
3. Trung du và miền núi Bắc Bộ có đặc điểm chung là chịu sự chi phối sâu sắc của độ
cao địa hình
4. Trung du và miền núi Bắc Bộ là địa bàn cư trú xen kẽ của nhiều dân tộc ít người
II. PHẦN TỰ LUẬN (16 điểm):
Câu 1: (2 điểm)
Một trận bóng đá Ngoại hạng Anh ở nước Anh diễn ra lúc 19h ngày 15 tháng 01 năm
2011 được truyền hình trực tiếp. Hãy tính giờ truyền hình trực tiếp tại các múi giờ ở các quốc
gia sau đây:
Vị trí Anh Nga Việt Nam Nhật Bản Ấn Độ
Múi giờ 0 3 7 9 5
Giờ 19
Ngày 15/01/2011
Câu 2: (6 điểm)
Nêu những thành tựu về kinh tế - xã hội của công cuộc Đổi mới và những khó khăn cần
giải quyết ?
Câu 3: (2điểm)
Nêu vai trò của ngành dịch vụ trong đời sống và sản xuất?
Câu 4: ( 6 điểm)
Cho bảng số liệu về cơ cấu tổng sản phẩm trong nước (GDP)
(Đơn vị: %)

1990 1995 1999 2002 2005
Tổng số % 100 100 100 100 100
Nông-Lâm-Ngư nghiệp (%) 38,7 29,2 25,4 23,0 21,0
Công nghiệp-Xậy dựng (%) 22,7 29,7 34,5 36,5 41,0
Dịch vụ (%) 38,6 41,1 40,1 40,5 38,0
a. Nêu các dạng biểu đồ có thể vẽ được để thể hiện sự chuyển dịch cơ cấu GDP theo số
liệu đã cho.
b. Lựa chọn một dạng biểu đồ thích hợp nhất và giải thích tại sao có sự lựa chọn này?
c. Vẽ biểu đồ đã được lựa chọn.
d. Từ biểu đồ đã vẽ, nhận xét và giải thích sự chuyển dịch cơ cấu GDP phân theo khu vực
kinh tế của nước ta?
----------Hết!----------
ĐÁP ÁN VÀ BIỂU ĐIỂM
I. PHẦN TRẮC NGHIỆM: Mỗi ý đúng được 0,25 điểm
A/ Hãy chọn ý đúng nhất rồi khoanh tròn lại (2 điểm):
Câu 1 2 3 4 5 6 7 8
Đáp án a c b d b d a c
B/ Sắp xếp các địa danh sau vào cột A hoặc cột B sao cho phù hợp (1 điểm):
Địa danh Tài nguyên du lịch tự nhiên Tài nguyên du lịch nhân văn
1. Cố đô Huế 1. Cố đô Huế
2. Vịnh Hạ Long 2. Vịnh Hạ Long
3. Động Phong Nha 3. Động Phong Nha
4. Hoàng Thành Thăng Long 4. Hoàng Thành Thăng Long
C/ Đánh dấu X vào cột (Đ) hoặc (S) sao cho phù hợp (1 điểm):
1 2 3 4
S S Đ Đ
II. PHẦN TỰ LUẬN: ( 16 điểm)
Câu 1: ( 2 điểm) Mỗi ý đúng được 0,25 điểm
Một trận bóng đá Ngoại hạng Anh ở nước Anh diễn ra lúc 19h ngày 15 tháng 01 năm
2011 được truyền hình trực tiếp. Giờ truyền hình trực tiếp tại các múi giờ ở các quốc gia như

sau:
Vị trí Anh Nga Việt Nam Nhật Bản Ấn Độ
Múi giờ 0 3 7 9 5
Giờ 19 22 02 04 24
Ngày 15/01/2011 15/01/2011 16/01/2011 16/01/2011 15/01/2011
Câu 2: (6 điểm)
- Những thành tựu về kinh tế - xã hội của công cuộc Đổi mới: (4 điểm)
+ Nước ta thoát khỏi tình trạng khủng hoảng kinh tế - xã hội kéo dài. Nền kinh tế
từng bước được khởi sắc, tăng trưởng nhanh và phát triển ổn định. (1 điểm)
+ Từ chỗ phải nhập khẩu lương thực, nước ta trở thành nước xuất khẩu gạo đứng
thứ hai thế giới. Từ đó cho phép nền nông nghiệp nước ta chuyển sang sản xuất hàng hóa với cơ
cấu sản phẩm đa dạng. ( 1 điểm)
+ Các ngành dịch vụ phát triển nhanh, ngày càng đa dạng; lạm phát được đẩy lùi.
Tạo sự tích lũy trong nền kinh tế. (1 điểm)
+ Nền kinh tế nhiều thành phần đã cho phép sử dụng tốt hơn các nguồn lực trong
và ngoài nước. Cơ cấu kinh tế đã có những thay đổi rõ rệt ( giảm tỉ trọng nghành nông – lâm –
ngư nghiệp, tăng tỉ trọng nghành công nghiệp – xây dựng và dịch vụ). (1 điểm)
- Những khó khăn cần giải quyết: (2 điểm)
+ Các thành tựu kinh tế chưa vững chắc. (0,5 điểm)
+ Cơ sở hạ tầng còn yếu kém. (0,5 điểm)
+Những vấn đề xã hội mới nảy sinh: việc làm, phân hóa giàu nghèo, tệ nạn xã hội,
…( 0,5 điểm)
+ Bộ máy quản lí còn chậm được cải cách. (0,5 điểm)
Câu 3: (2điểm)
Vai trò của ngành dịch vụ trong đời sống và sản xuất:
- Cung cấp nguyên liệu, vật tư sản xuất cho các nhà máy; đưa sản phẩm đến nơi tiêu thụ. ( 0,75
điểm)
- Tạo mối liên hệ giữa các ngành sản xuất, các vùng kinh tế trong và ngoài nước. ( 0,5 điểm)
- Tạo nhiều việc làm, nâng cao đời sống cho người lao động; đem lại thu nhập cho nền kinh tế.
( 0,75 điểm)

Câu 4: ( 6 điểm)
a. Các dạng biểu đồ có thể vẽ được để thể hiện sự chuyển dịch cơ cấu GDP theo số liệu đã cho: (
1 điểm)
- Biểu đồ hình tròn. ( 0,25 điểm)
- Biểu đồ cột chồng. ( 0,25 điểm)
- Biểu đồ ô vuông. ( 0,25 điểm)
- Biểu đồ miền. ( 0,25 điểm)
b. Chọn một dạng biểu đồ thích hợp nhất và giải thích ( 1,25 điểm)
- Chọn biểu đồ miền. ( 0,25 điểm)
- Giải thích:
+ Các dạng còn lại tuy không sai, nhưng không thấy được cơ cấu và sự chuyển dịch cơ
cấu một cách trực quan. ( 0,5 điểm)
+ Dạng biểu đồ miền đáp ứng được đầy đủ yêu cầu của câu hỏi và rất trực quan. ( 0, 5
điểm)
c. Vẽ biểu đồ miền: ( 1,5 điểm)
- Yêu cầu:
+ Vẽ chính xác khoảng cách các năm, chia và ghi đầy đủ % ở trục đứng và năm ở trục
ngang, đẹp.
+ Có chú giải và tên biểu đồ. ( Thiếu một trong những yếu tố trừ 0,25 điểm)

Biểu đồ thể hiện sự chuyển dịch cơ cấu GDP thời kì 1990 - 2005
* Chú giải:
Nông-Lâm-Ngư nghiệp Công nghiệp-xây dựng Dịch vụ
d. Nhận xét và giải thích: ( 2,75 điểm)
- Nhận xét: 1,25 điểm)
0
20
40
60
80

100
1990
1995
1999 2002
2005
# # # # # # # # # #
# # # # # # # # # #
# # # # # # # # # #
# # # # # # # # # #
* * * * * * * * * *
* * * * * * * * * *
* * * * * * * * * *
* * * * * * * * *
* * # #
+ Có sự chuyển dịch rất rõ rệt . ( 0,5 điểm)
+ Xu hướng giảm tỉ trọng khu vực nông-lâm-ngư nghiệp, tăng tỉ trọng khu vực công
nghiệp – xây dựng, dịch vụ tăng nhanh nhưng còn biến động (0,75 điểm)
- Giải thích: (1,5 điểm)
+ Sự chuyển dịch cơ cấu GDP phù hợp với xu thế chung của thế giới. ( 0,75 điểm)
+ Đáp ứng được yêu cầu đổi mới đất nước, phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa và hiện
đại hóa đất nước hiện nay. (0,75 điểm)
………….Hết!…………