Thu hoạch tư TƯỞNG hồ CHÍ MINH về vấn đề cán bộ SOI SÁNG CHO xây DỰNG đội NGŨ cán bộ VỮNG MẠNH TRONG xây DỰNG CHỈNH đốn ĐẢNG HIỆN NAY

TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ VẤN ĐỀ CÁN BỘ SOI SÁNG CHO
XÂY DỰNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ VỮNG MẠNH TRONG XÂY DỰNG
CHỈNH ĐỐN ĐẢNG HIỆN NAY
Trong tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh, vấn đề cán bộ là mảng
lớn, được người rất coi trọng và thường xuyên quan tâm bao gồm cả
quan điểm về cán bộ và công tác cán bộ của Đảng. Người đã dạy: Cán
bộ là gốc của cách mạng, là yếu tố quyết định sự thành bại của phong
trào và thực tiễn thắng lợi của cách mạng Việt Nam mấy thập kỷ qua đã
cho chúng ta thấy rõ như vậy. Vì thế vấn đề cán bộ trong tư tương Chủ
tịch Hồ Chí Minh mãi mãi soi sáng cho Đảng ta tiếp tục xây dựng đội
ngũ cán bộ vững mạnh trong giai đoạn cách mạng hiện nay.
Là người sáng lập Đảng cộng sản Việt Nam, Hồ Chí Minh đã xây
dựng và rèn luyện Đảng cộng sản thành một đảng chân chính, bộ tham
mưu sáng suốt và kiên cường của giai cấp công nhân và dân tộc Việt
Nam, để lãnh đạo nhân dân tiến hành thắng lợi cuộc cách mạng giải
phóng dân tộc, thống nhất đất nước và đưa cả nước đi lên chủ nghĩa xã
hội. Trong những di sản tư tưởng mà người để lại, những luân điểm của
người về Đảng cộng sản, về xây dựng Đảng, đặc biệt vấn đề cán bộ
trong điều kiện Đảng cầm quyền, là một phần cực kỳ quan trọng trong
xây dựng Đảng . Quán triệt và vận dụng sáng tạo tư tưởng của người,
nhất là tư tưởng về vấn đề cán bộ nhằm chỉnh đốn đổi mới Đảng, làm
cho Đảng thật sự trong sạch vững mạnh, cán bộ vừa hồng vừa chuyên,
đáp ứng yêu cầu đòi của nhiệm vụ cách mạng, xứng đáng là lực lượng
lãnh đạo toàn xã hội, là một trong những nhiệm vụ trọng yếu nhất của
toàn Đảng, toàn dân ta. Đây thực sự là vấn đề then chốt bảo đảm cho


của công cuốc đổi mới đang được triển khai rộng khắp trên cả nước ta
hiện nay.
I.

TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ VẤN ĐỀ CÁN BỘ
1.Một số vấn đề chung ( cơ sở lý luận và thực tiễn)

Mục tiêu cuộc đời của Chủ tịch Hồ Chí Minh là giải phóng dân
tộc, giải phong xã hội giải phóng con người, độc lập dân tộc dân chủ và
chủ nghĩa xã hội. Để biến mục tiêu, lý tưởng cách mạng thành hiện
thực, vấn đề được Chủ tịch Hồ Chí Minh quan tâm hàng đầu là vấn đề
tổ chức, là sớm lập ra Đảng cộng sản, một nhân tố quyết định sự phát
triển và quyết định sự thắng lợi của cách mạng Việt Nam. Đảng ra đời,
tồn tại và phát triển là xuất phát từ yêu cầu của sự nghiệp cách mạng
Việt Nam. Đảng phải được xây dựng vững mạnh cả về chính tri tư
tưởng và tổ chức, trong đó vấn đề cán bộ là then chốt của Đảng.
Thấm nhuần lý luận chủ nghĩa Mác - Lênin, với câu nói nổi
tiếng của V.I.Lênin: hãy cho tôi một tổ chức của những người cách
mạng, tôi sẽ đảo lộn nước Nga, và Người từng nói về cán bộ trong cách
mạng vơ sản Nga: khơng có nhà cách mạng chun nghiệp, cơng việc
khó thực hiện được. Hồ Chí Minh coi “cán bộ là cái gốc của mọi công
việt”, “công việc thành công hoặc thất bại đều do cán bộ tốt hay
kém”253, “vấn đề cán bộ là vấn đề rất trọng yếu và rất cần kíp”259 1.
Đó chính là những quan điểm chung có thể vận dụng vào bất kỳ thời
kỳ giai đoạn nào của sự nghiệp cách mạng nước ta, kể cả trước khi
giành chính quyền và thời kỳ Đảng cầm quyền, trong giai đoạn hiện
nay và mãi mãi về sau trong sự nghiệp cách mạng của Đảng ta.
2.Quan điểm về cán bộ
1


Hồ Chí Minh đánh giá rất cao vai trị của cán bộ. Người cho rằng,
cán bộ là day truyền của bộ máy, nếu day truyền khơng tốt, khơng chạy
thì động cơ dù tốt, toàn bộ máy cũng bị tê liệt. “Cán bộ là những người

đem chính sách của Đảng thi hành trong nhân dân, nếu cán bọ kém thì
chính ách hay mấy cũng không thể thực hiện được”. Trong phong trào
cách mạng, các khâu liên hoàn để làm nên thắng lợi, chúng ta thấy
những điểm sau đây:
Đường lối, chủ trương, chính sách đúng của một tổ chức cách
mạng.
Quần chúng nhân dan được giác ngộ; tích cực hưởng ứng tham
gia.
Cán bộ lãnh đạo giỏi.
Có thể nói rằng, ba điểm ấy liên quan mật thiết với nhau. Riêng
khâu cán bộ có một tác động lớn, trực tiếp cho phong trào. Bởi vì cán
bộ tốt thì cũng có thẻ góp phần tạo ra đường lối, chủ trương, chính sách
cho Đảng; cán bộ tốt cũng góp phàn giáo dục, động viên, tập hợp quần
chúng nhân dân tham gia tích cực vào phong trào cách mạng.

Yêu cầu của người cán bộ cần có:(tiêu chuẩn đối với cán bộ) Hồ
Chí Minh khơng chỉ đánh giá rất cao ai trò của cán bộ mà còn yêu cầu
một cán bộ của Đảng phải đáp ứng được những yêu càu đòi hỏi sau
đây:
+ đạo đức cách mạng ; Người cán bộ phải có đạo đức cách mạng,
đây là yêu cầu cầu đầu tiên cần phải có đối với cán bộ, bởi vì đạo đức


cách mạng là gốc, là nền. Người cán bộ của Đảng mà khơng có đạo
đức làm gốc, làm nền thì có tài giỏi đến mấy cũng chẳng làm gì
+ tuyệt đối trung thành; người cán bộ phải tuyệt đối trung thành
với Đảng, với tổ quốc, với sự nghiệp cách mạng của nhân dân. Cách
mạng la một sự nghiệp lâu dài, gian khổ, trải qua bao nhiêu thử thách
và bước ngoặt. Sự trung thành với Đảng là một yêu càu cao đối với
người cán bộ. Sự trung thành hoàn toàn xa lạ với sự hoang mang dao

động và sự phản bội. Trong cả đường dài hoạt động, đã có những người
phản bội lại Đảng phản bội tổ quốc, mặc dù trước đó họ có bè dầy
chiến cơng cách mạng. Vì thế sự thủy chung son sắt với Đảng, với cách
mạng được coi là những “điểm chốt”cơ bản khi nhìn nhận đánh giá cán
bộ.
+ năng lực lãnh đạo tổ chức Người cán bộ phải có năng lực lãnh
đạo tổ chức thực hiện đường lối, chủ trương của Đảng, có trí tuệ, có
trình độ chun mơn và nghiệp vụ giỏi.
+ có mối liên hệ mật thiết với nhân dân. Bằng hành động của
mình yêu mến nhân; làm cho dân tin, dân phục; tôn trọng và đảm bảo
quyền làm chủ của nhân dân; khiêm tốn học hỏi nhân dân; chí cơng vơ
tư, có tinh thần “lo trước thiên hạ, vui sau thiên hạ”. yêu cầu này đặc
biệt quan trọng khi ở thời kỳ Đảng cầm quyền, cán bộ đã trở thành
người có chức, có quyền. đối tượng lãnh đạo của Đảng ở thời kỳ này là
quần chúng nhân dân lao động. Do đó nếu khơng đáp ứng được u
cầu này thì rõ ràng tồn bộ sự nghiệp sự cách mạng của Đảng sẽ bị thất
bại.


+ luôn phải học hỏi; cán bộ phải luôn luôn học hỏi, học lý luận
Mác - Lênin, dùng lập trường quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lênin
mà vận dụng vào thực tiễn, tổng kết kinh nghiêm của Đảng ta. đồng
thời cán bộ phải học tập nâng cao trình độ chun mơn bởi vì ngày nay
người cán bộ “khơng thể lãnh đạo chung chung được nữa”, “chỉ có
nhiệt tình khơng thơi thì chưa đủ, cịn phải có tri thức nữa”
+ phải có phong cách cơng tác tốt , khơng được mắc bệnh chủ
quan, khơng có tác phong quan liêu, đại khái, khơng ham chuộng hình
thức, phơ trương cho oai, làm việc theo kiêu bàn giấy, chỉ tay năm
ngón, theo kiểu “tỉnh gửi giấy về huyện, huyện gửi giấy về xã; giấy
khơng thể che rét cho trâu ị được”

Sáu u cầu cơ bản trên đây của Chủ tịch Hồ Chí Minh có thể coi
là nnhwngx tiêu chuẩn cơ bản trung nhất của người cản bộ Đảng trong
tất cả các thời kỳ, ở tất cả các cấp, ở tất cử các địa bàn. Với những yêu
cầu này, các cấp các ngành, các địa phương có thể vận dụng để đề ra
một cách cụ thể về tiêu chuẩn cán bộ cho ngành mình , địa phương
mình, cấp mình.
3. Cơng tác cán bộ trong việc xây dựng Đảng:
Đồng thời với ( tiêu chuẩn của người cán bộ) yêu cầu của người
cán bộ, Hồ Chí Minh đề cập vấn đề công tác cản bộ của Đảng, một vấn
đề người coi là “ln ln cần kíp và trong yếu” có thể nêu khái qt
về cơng tác cán bộ theo những quan điểm của Hồ Chí Minh:
MỘT LÀ: PHẢI “HIỂU VÀ ĐÁNH GIÁ ĐÚNG CÁN BỘ”
ĐÂY đây là u cầu có tính chất như là quan điểm xuất phát để
Đảng tiến hành các công việc khác của công tác cán bộ. Muốn hiểu và
đánh giá đúng cán bộ, phải có những chuẩn mực phù hợp với tường


thời kỳ, từng địa phương từng lĩnh vực và hoàn tồn có thái độ cơng
minh, khách quan. Theo Chủ tịch Hồ Chí Minh, những điểm cụ thể của
yêu cầu “hiểu và đánh giá đúng cán bộ” là:
Người hoặc bộ phận xem xét đánh giá cán bộ phải trong sạch để
đảm bảo tính cơng minh, khách quan. Đây là điều tối cần thiết, bởi
người đi đánh giá người khác mà bản thân người dó mắc nhiều khuyết
điểm thì khơng thể làm tốt chức trách của mình. Chủ tịch Hồ Chí Minh
cho rằng, người ta hay mắc những chứng bệnh như tự cao tự đại; “ưa
người ta nịnh mình”; định kiến đối với người khác; đem một cái khuôn
nhất định mà, chật hẹp mà mà lắp vào tất cả mọi người khác nhau.
Phạm một trong bốn bệnh đó thì cũng như “mắt đang mang kính có
mầu, khơng bao giờ thấy rõ cái mặt thật của nhưng cái mình trơng”. Vì
vậy, muốn hiểu và đánh giá đúng cán bộ, phải luôn luôn sửa chữa

khuyết điểm của mình.
Hồ Chí Minh nêu lên những quan điểm về nhận xét cán bộ.
Người cho rằng trong thế giới cái gì cũng biến hóa, nên xem xét cán bộ
cũng phải biến hóa. Thí dụ như: “có người khi trước theo cách mạng
mà nay lại phản cách mạng. Có người khi trước không cách mạng mà
nay tham gia cách mạng. Thậm chí có người đang theo cách mạng sau
này có thể phản cách mạng. Một số cán bộ trước có sai lầm, khơng
phải vì thế mà sai lầm mãi mãi. Cũng có cán bộ đến nay chưa bị sai
lầm, nhưng chắc gì sau này khơng bị sai lầm. Q khứ, hiện tại và
tương lai của mọi người không phải ln giống nhau”. Vì vậy, mà phải
xem xét cán bộ một cách “phải biến hóa”, nghĩa là phải xem một cách
tồn diện, Bởi vì, q khứ, hiện tại và tương lai của mỗi người cán bộ


không phải luôn giống nhau, phải xem xét cả quá trình của họ , khơng
nên chỉ xem xét ngồi mặt, xem xét một lúc, một việc mà xem xét kỹ
cả tồn bộ cơng việc của cán bộ.
Xem xét đánh giá cán bộ phải được tiến hành một cách thường
xuyên. kinh nghiệm cho ta thấy, mỗi lần xem xét lại cán bộ thì một mặt
sẽ Đảng sẽ tìm thấy những cán bộ mới cho cách mạng, mặt khác thì
“những người hủ hóa cũng lịi ra”
HAI LÀ “PHẢI KHÉO DÙNG CÁN BỘ”
Về dùng cán bộ theo Chủ tịch Hồ Chí Minh là phải biết rõ cán
bộ, cất nhắc cán bộ cho đúng, khéo dùng cán bộ, phân phối cán bộ hợp
lý, giúp cán bộ cho đúng, giữ gìn cán bộ. Đây là yêu cầu đặt người
đúng việc. người đời ai cũng có chỗ hay chỗ dở. Ta phải dùng chỗ hay
và giúp sửa chữa chỗ dở. Dùng người như dùng gỗ. Người thợ khéo thì
gỗ to, nhỏ, thẳng, cong đều tùy chỗ mà dùng được. “Thường chúng ta
không biết tùy tài mà dùng người. Thí dụ như thợ ren thì bảo đi đóng
tủ, thợ mộc thì bảo đi rèn rao. Thành thử hai người đều lúng túng. Nếu

biết tùy tài mà dùng người thì hai người đều thành cơng”. Vì thế
Theo Hồ Chí Minh, Mặt trận dân tộc ngày càng mở rộng, nảy nở
ra hàng ngàn, hàng vạn người hăng hái tham gia vào Đảng ta. Họ hăng
hái nhưng lí luận cịn thiếu, kinh nghiệm cịn ít. Trong cơng tác, họ
thường gặp những vấn đề to tát, họ phải tự giải quyết. Vì vậy, chúng ta
cần phải đặc biệt săn sóc họ. Do đó vấn đề cán bộ rất trọng yếu, rất cần
kíp.


Muốn dùng cán bộ trước hết phải hiểu và đánh giá đúng cán bộ.
Đây là một u cầu có tính chất như là một quan điểm xuất phát để
Đảng tiến hành các công việc khác của công tác cán bộ. Muốn hiểu
đánh giá đúng cán bộ, trước hết phải có những chuẩn mực phù hợp với
từng thời kỳ, từng địa phương, từng lĩnh vực phải tự biết mình, phải
biết đúng sự phải trái của mình thì mới biết đúng sự phải trái của người
ta. Nếu không biết sự phải trái của mình thì chắc khơng nhận rõ người
cán bộ tốt hay xấu. Hồ Chí Minh phê phán những chứng bệnh mà
người lãnh đạo hay mắc phải là: tự cao, tự đại; ưa người ta nịnh mình;
đem lịng u nghét mà đối với người; đem một cái khuôn khổ chật hẹp
nhất định mà lắp vào tất cả mọi người khác nhau. Người lãnh đạo
phạm vào một trong bốn bệnh đó thì cũng như đã mang kính màu,
khơng bao giờ thấy cái mặt thật của những cái mình trơng.
Ba là Chống các biểu hiện tiêu cực trong cơng tác cán bộ Hồ
Chí Minh phên phán những bệnh thường mắc phải trong công việc
dùng cán bộ như: Ham dùng người bà con, anh em quen biết, bầu bạn,
cho họ là chắc chắn hơn người ngồi, để rồi từ đó nảy sinh ra nhiều
quan niệm lệch lạc trong công tác cán bộ; Ham dùng những kẻ khéo
nịnh mình mà chán ghét những người chính trực. Kẻ xu nịnh bao giờ
cũng là kẻ cơ hội, có những kẻ cơ hội chính trị nhưng cũng có những
kẻ cơ hội chỉ vì quyền lợi tầm thường (một số người là cơ hội kiếm

chác). Nếu không tỉnh táo đề phịng thì rất rễ đưa những kẻ này vào
những chức vụ Đảng, chính quyền đồn thể và tác hại thật khơn lường;
Ham dùng những người hợp tính tình với mình, mà tránh những người
khơng hợp với mình, bất kể người đó năng lực ra sao, nên sa vào hiện
tượng cánh hẩu, biệt phái chia rẽ, phe nhóm.


Những căn bệnh trên đây đã tác hại đến công tác xây dựng Đảng
nói chung và cơng tác cán bộ nói riêng. Vì những bệnh đó, kết quả là
họ làm bậy mà mình vẫn cứ bao dung, che chở, bảo hộ, khiến cho họ
ngày càng hư hỏng. Còn đối với những người chính trực thì bới lơng
tìm vết để trả thù. Như thế, cố nhiên hỏng cả công việc của Đảng, hỏng
cả danh giá của người lãnh đạo.

Bốn là ra sức “huấn luyện cán bộ”. Trong tác phẩm “ sửa lối làm
việc” người đưa ra những nội dung rất sâu sắc về đào tào cán bộ , Hồ
Chí Minh nói về huấn luyện cán bộ: Là cần phải huấn luyện nghề
nghiệp, huấn luyện chính trị, huấn luyện văn hóa, huấn luyện lí luận
cho cán bộ. Người đưa ra một nhận định đặc sắc về vị trí vai trị chức
năng nhiệm vụ của cán bộ. Đó là, Người cho rằng cán bộ là cái gốc của
mọi cơng việc, là nịng cốt của mọi tổ chức, là lực lượng chính trong
xây dựng và tổ chức thực hiện đường lối, công việc thành công hay
thất bại, đều do cán bộ tốt hay kém, bởi vì Người coi cách mạng là một
nghề, nghề gì cũng phải học, phải được đào tạo và bồi dưỡng, mà
những người có chức năng tuyên truyền, vận động giáo dục, tổ chức
quần chúng làm cách mạng, phát huy vai trị của quần chúng chính là
cán bộ “những người đem chính sách của Đảng và chính phủ giải thích
cho dân chúng hiểu rõ và thi hành. Đồng thời đem tình hình của dân
chúng báo cáo cho Đảng, cho chính phủ hiểu rõ, để đặt chính sách cho
đúng”2. Vì vậy huấn luyện cán bộ cũng là cái gốc của Đảng. Đây chính

là con đường cơ bản để có được đội ngũ cán bộ của Đảng, của nhà
nước đủ đức, đủ tài. Ngay cả sau này, Người còn tiếp tục khảng định:
2

Hồ Chí Minh : Tồn tập, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2000, t.5, tr.269


“Muốn xây dựng chủ nghĩa xã hội, trước hết cần những con người xã
hội chủ nghĩa”3, “vì lợi ích mười năm thì phải trồng cây, vì lợi ích trăm
năm thì phải trồng người”4, Càng khảng định thêm đó là tư tưởng chiến
lược nhất quán của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Người cịn chỉ rõ những
khuyết điểm của cơng tác huấn luyện cán bộ lúc đó, ví dụ như: huấn
luyện cán bộ hành chính mà khơng đụng đến cơng việc hành chính; cịn
dạy chính trị thì mênh mơng mà khơng thiết thực, học rồi không dùng
được, cán bộ phần đông là cơng nhân và nơng dân, văn hóa rất kém.
Đảng chưa tìm đủ cách để nâng cao trình độ văn hóa của họ; huấn
luyện lý luận cho cán bộ cao cấp, đến nay hoặc chưa làm, hoặc làm
khơng đúng, lí luận và thực tiễn không ăn khớp với nhau, dậy theo
cách học thuộc lịng. Hồ Chí Minh coi đây là điều Đảng nên sửa chữa
ngay và đề ra cách sửa chữa.
Huấn luyện cán bộ về nghề nghiệp, tức là cán bộ ở môn nào phải
học cho thạo công việc ở trong môn ấy. Các cơ quan lãnh đạo của mỗi
môn phải gom góp tài liệu, sắp xếp cách dậy và học, kiểm tra kết quả,
sao cho cán bộ trong mình dần dần đi đến thạo công việc.
Huấn luyện cán bộ về chính trị, thì tập trung huấn luyện cả về
mặt chính trị, thời sự, đường lối quan điểm của Đảng và chính sách,
pháp luật của nhà nước. Huấn luyện chính trị môn nào cũng phải học.
Nhưng phải tùy theo mỗi môn mà nhiều hay ít. Thí dụ cán bộ chun
mơn về y tế thì học ít hơn, cịn cán bộ tun truyền thì học nhiều hơn.
Huấn luyện văn hóa, Hồ Chí Minh cho đây là việc rất quan trọng

đối với những cán bộ cịn kém văn hóa. Cán bộ có thể thay phiên nhau

3
4

Hồ Chí Minh : Tồn tập, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 1996, t.10, tr.310
Hồ Chí Minh : Tồn tập, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 1996, t.9, tr.222


đi học. Lớp học văn hóa phải theo trình độ văn hóa cao hay thấp mà đặt
lớp, chứ khơng theo cán bộ cao hay thấp.
Huấn luyện lí luận cho cán bộ, Đây là cơng việc Chủ tịch Hồ Chí
Minh rất coi trọng, Người chỉ rõ sự cần thiết của việc học tập lí luận
đối với cán bộ, theo Người khơng chỉ lựa chọn đúng cán bộ mà còn cần
phải dạy bảo lí luận cho cán bộ. Chỉ thực hành mà khơng có lí luận
cũng như có một mắt sáng, một mắt mù. Người cho rằng Đảng ta hy
sinh tranh đấu, đoàn kết lãnh đạo nhân dân, tranh lại thống nhất và độc
lập. Cơng việc đã có kết quả vẻ vang, nhưng bước vào thời kỳ mới, cán
bộ còn mắc nhiều khuyết điểm, mà nguyên nhân quan trọng là do sự
yếu kém hạn chế về lí luận của cán bộ. Khơng có lí luận cách mạng thì
khơng có phong trào cách mạng, người cách mạng khơng thể làm trịn
nhiệm vụ của người chiến sĩ tiên phong. Chủ tịch Hồ Chí Minh nhấn
mạnh, khơng có lý luận thì khơng có kim chỉ nam, khơng có phương
hướng cho hành động của cán bộ, khơng có nguồn sáng cho đơi mắt
của họ, nên họ mò mẫm lúng túng như nhắm mắt mà đi, những người
khơng biết lý luận, kém lý luận thì khơng biết xem cho rõ, cân nhắc
cho đúng sử lí cho khéo mọi cơng việc, do đó kết quả thường thất bại.
Huấn lý luận, nhưng hết sức tránh lí luận sng, nếu chỉ đem lí luận
khơ khan nhét cho đầy óc họ. Rồi bày cho họ viết những chương trình,
những hiệu triệu rất kêu. Còn đối với việc thực tế, tuyên truyền, vận

động, tổ chức, kinh nghiệm chỉ nói qua loa thơi. Đối với những cán bộ
cao cấp, trung cấp có sức ngun cứu lí luận, ngồi việc học tập chính
trị và nghiệp vụ, cần phải học thêm lí luận. Cán bộ được đào tạo tốt,
được trang bị lí luận thiết thực gắn với việc nguyên cứu công tác thực
tiễn, kinh nhiệm thực tế, lúc học rồi, có thể tự mình làm ra phương


hướng chính trị, có thể làm cơng việc thực tế, có thể trở nên người tổ
chức và lãnh đạo. Thế là lí luận thiết thực, có ích.
Tóm lại: Huấn luyện cán bộ mà Hồ Chí Minh đề cập cho ta thấy
ý nghĩa và tầm quan trọng của nó lúc bấy giờ. Về nội dung và cách
huấn luyện rất phù hợp với hoàn cảnh mà nhân dân ta đang tiến hành
cuộc kháng chiến lâu dài và gian khổ. Ngày nay, trình độ mọi mặt của
cán bộ đã phát triển rất nhiều so với lúc đó, cơng tác huấn luyện cán bộ
cũng vậy và có những yêu cầu ngày càng cao trong giai đoạn mới của
cách mạng nước ta. Tuy vậy một số cách thức huấn luyện mà Hồ Chí
Minh đề ra trong huấn luyện nghiệp vụ, huấn luyện chính trị và huấn
luyện lí luận vẫn cịn có ý nghĩa thực tiễn đối với chúng ta.
Lựa chọn cán bộ là phải: chọn những người rất trung thành và
hăng hái trong công việc, ln quan hệ mật thiết với dân chúng, có thể
phụ trách giải quyết những vấn đề trong những hoàn cảnh khó khăn,
ln giữ đúng kỷ luật. Hồ Chí Minh nêu lên bốn tiêu chuẩn để lựa chọn
cán bộ:
Thứ nhất là những người đã tỏ ra trung thành, hăng hái trong
công việc và trong đấu tranh;
Thứ hai là những người liên hệ mật thiết với dân, hiểu biết dân
luôn chú đến lợi ích của dân. như thế dân mới tin cậy và nhận những
cán bộ đó là những người lãng đạo họ;
Thứ ba là những người có thể phụ trách giải quyết các vấn trong
những điều kiện kiện hồn cảnh khó khăn. Ai sợ phụ trách, và khơng

có sáng kiến thì không phải người lãnh đạo. Người lãnh đạo đúng cần


phải: khi thất bại không hoang mang, khi thắng lợi khơng kiêu ngạo.
Khi thi hành các nghị quyết, gan góc khơng sợ khó khăn;
Thứ tư là những người ln ln giữ đúng kỷ luật.
Người cho rằng công việc thành công hay thất bại đều do cán bộ
tốt hay kém. Vì vậy Đảng phải nuôi dậy cán bộ như người làm vườn
vun trồng những cây cối quý báu. Phải trọng dụng nhân tài, trọng dụng
cán bộ, trọng mỗi một người có ích cho công việc trung của chúng ta.
Đảng ta là một đoàn thể đấu tranh, trong cuộc tranh đấu thường hao tổn
một số cán bộ quý báu. Vì vậy, chúng ta càng phải quý cán bộ, phải bổ
xung xán bộ, phải giữ gìn cán bộ cũ và đào tạo cán bộ mới.
Trên cơ sở những tiêu chuẩn đó mà lựa chọn cán bộ, và phải biết
cách dùng cán bộ cho đúng. Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ rõ người lãnh
đạo: phải có độ lượng vĩ đại thì mới có thể đối với cán bộ một cách chí
cơng vơ tư, khơng thành kiến, khiến cho cán bộ khỏi bị rơi; phải có
tinh thần rộng rãi, mới có thể gần gũi những người mình khơng ưa;
phải có tính chịu khó dạy bảo, mới có thể nâng đỡ những đồng chí cịn
kém, giúp họ tiến bộ; phải sáng suốt, mới khỏi bị bọn vu vơ bao vây
mà xa cách cán bộ tốt; phải có thái độ vui vẻ, thân mật, các đồng chí
mới vui lịng gần gũi mình.
5. Muốn cho cán bộ n tâm làm việc, theo người phải có gan cất
nhắc cán bộ. Cất nhắc cán bộ phải vì cơng tác, tài năng, vì cổ động cho
đồng chí khác thêm hăng hái. Như thế cơng việc nhất định chạy. Nếu vì
lịng u nghét, vì thân thích, vì nể nang, nhất định khơng ai phục, mà
gây lên mối lôi thôi trong Đảng, như thế là có tội với Đảng với đồng
bào.

Phải khiến cho cán bộ có gan nói, có gan đề ra ý kiến phê bình ưu
khuyết điểm của cán bộ lãnh đạo. Như thế chẳng những khơng phạm gì
đến uy tín của người lãnh đạo mà lại tỏ ra dân chủ thực sự trong Đảng;
phải khiến cho cán bộ có gan phụ trách, có gan làm việc. Có nhiều việc
hay việc dở một phần do cán bộ có đủ năng lực hay không, nhưng một
phần cũng do cách lãnh đạo có đúng hay khơng. Năng lực của con
người khơng phải hồn tồn do tự nhiên mà có , mà phần lớn là do
công tác, do tập luyện mà thành. Lãnh đạo khéo, tài nhỏ có thể hóa ra
tài to. Lãnh đạo khơng khéo , tài to cũng hóa ra tài nhỏ.
Cũng theo Chủ tịch Hồ Chí Minh, trước khi giao công tác cho
cán bộ, phải bàn kỹ với họ. Nếu họ gánh khơng nổi, chớ miễn cưỡng
giao việc đó cho họ. Khi đã chao cho họ thì cần phải chỉ đạo rõ ràng,
sắp xếp đầy đủ, vạch rõ những điểm chính và những khó khăn có thể
xẩy ra. Một khi đã quyết định rồi thì thả cho họ làm, khuyên họ cứ cả
gan mà làm và phải hoàn toàn tin họ. Nếu không tin cán bộ sợ họ làm
không được, rồi thì việc gì mình cũng nhúng vào, kết quả thành chứng
bao biện mà công việc vẫn không xong. Cán bộ thì vớ vẩn cả ngày,
sinh ra buồn rầu nản chí.
Vấn đề thương yêu cán bộ được Chủ tịch Hồ Chí Minh phân tích
một cách sâu sắc, giầu lịng nhân ái, theo Người đào tạo bồi dưỡng để
có được cán bộ tốt là một q trình lâu dài, khơng phải vài ba tháng,
hoặc vài ba năm đã đào tạo được người cán bộ tốt, mà cần phải trải qua
công tác, được tôi luyện trong thực tiễn tranh đấu, huấn luyện lâu năm
mới được. Trái lại, trong quá trình hoạt động thực tiễn, cán bộ khó
tránh khỏi sai lầm, khuyết điểm, nếu không được phát hiện, sửa chữa
kịp thời sẽ dẫn đến thối hóa biến chất, dễ mất cán bộ. Vì vậy Đảng


phải thương yêu cán bộ, thương yêu không phải là vỗ về, nuông chiều,
thả mặc, mà là giúp đỡ cán bộ để họ tiến bộ; giúp họ giải quyết những

vấn dề khó khăn trong sinh hoạt, khi họ đau ốm được chăm nom để gia
đình họ khỏi túng quẫn, vv... Thương yêu là luôn luôn chú ý đến công
tác của họ. Thấy họ có khuyết điểm thì giúp họ sửa ngay, để vun trồng
cái thói cả gan phụ trách, cả gan làm việc của họ. Đồng thời cũng nêu
rõ những ưu điểm, những thành công của họ, nhưng không làm cho họ
kiêu căng, mà làm cho họ thêm hăng hái, thêm gắng sức, vun đắp chí
khí của họ để đi đến chỗ bại khơng nản, thắng khơng kiêu. Vì kiêu
ngạo là bước đầu của thất bại.
Đối với cán bộ mắc sai lầm, theo quan điểm của Hồ Chí Minh ta
khơng sợ sai lầm và khuyết điểm, chỉ sợ không cố gắng sửa chữa, và
chỉ sợ những người lãnh đạo không biết tìm cách đúng để giúp cán bộ
sửa chữa sai lầm. Cách đúng, theo Người là người lãnh đạo phải giúp
đỡ họ một cách chí tình, làm cho họ tự giác thấy được nguyên nhân của
sai lầm và tác hại của nó, để có biện pháp sửa chữa một cách tích cực
và hiệu quả. Khơng phải một sai lầm to lớn mà đã vội cho họ là cơ hội
chủ nghĩa, đã cảnh cáo, đã tạm khai trừ. Những cách quá đáng như thế
đều không đúng. Sửa chữa sai lầm một phần trách nhiệm của cán bộ
mắc sai lầm, một phần cũng là trách nhiệm của người lãnh đạo. Sửa
chữa sai lầm bằng giải thích, thuyết phục, cảm hóa, dậy bảo là điều nên
làm, nhưng không phải tuyệt nhiên là không dùng xử phạt. Vấn đề là
phải phân tích rõ ràng mức độ sai lầm nặng hay nhẹ một cách thấu tình,
đạt lý mà hình thức sử phạt cho đúng.
Cuối cùng Hồ Chí Minh Hồ Chí Minh kết luận: Cách đối sử với
cán bộ là một điểm trọng yếu trong tổ chức công việc. Cách đối sử


khéo, có đúng thì mới thực hiện được ngun tắc “vấn đề cán bộ quyết
định mọi việc”. Phê bình sử phạt cho đúng chẳng những không làm
mất thể diện và uy tín của cán bộ, của Đảng, trái lại cịn làm cho sự
lãnh đạo mạnh mẽ hơn, thiết thực hơn, do đó mà uy tín thể hiện ngày

càng tăng thêm.

Năm là, “chiêu hiền đãi sĩ”, “cầu người hiền tài” biểu hiện rất rõ
ngay khi nước nhà mới giành được độc lập với tư cách là chủ tịch
nước, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ra chỉ thị cho các địa phương phải tìm
người hiền tài ra gánh vác cơng việc cho nước, cho dân, chúng ta có
thể cảm nhận được chính sách chiêu hiền đãi sĩ của Người qua những
lời cảm kích
II.

TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ VẤN ĐỀ CÁN BỘ
SOI SÁNG CHO CUỘC VẬN ĐỘNG VÀ CHỈNH DỐN
ĐẢNG HIỆN NAY

1. Quan điểm về cán bộ trong quân đội.
Dưới ngọn cờ tư tưởng của Người, cách mạng Việt Nam đã vững
bước tiến lên giành được những thắng lợi có ý nghĩa lịch ử mạng tầm
thời đại. Và ngày nay cả nước đang thực hiện dường lối đổi mới xây
dựng và bảo vệ tổ quốc xã hội chủ nghiã, phấn đấu thực hiện mục tiêu
dan giàu nước mạnh xã hội cân bằng dan chủ văn minh.
Trong xây dựng quân đội ở thời kỳ nào, giai đoạn nào, bác cũng
luôn chăm lo xây dựng đội ngũ cán bộ cả về chính trị tư tưởng, quan
điểm, lề lối tác phong công tác. bởi lẽ theo quan điểm của Bác “cán bộ
là những người đem chi nhns sách của Đảng, của chính phủ cho quần
chúng hiểu rõ và thi hành. đồng thời đêm tình hình của dân chúng báo


cáo cho Đảng, cho chính phủ hiểu rõ để đặt chính ách cho đúng, vì vây
cán bọ là cái gốc của mọi cơng việc. vì vậy , huấn luyện cán bộ là cái
gốc công việc gốc của Đảng”. đội ngũ cán bộ là lực lượng nịng cót xây

dựng qn đọi, đưa chủ trương đường lối chính sách nghị quyết của
Đảng vào quán triệt chỉ đạo tổ chức thực hiện trong các hoạt động của
quân đội: xây dựng, huấn luyện chiến đấu, sẵn sàng chiến đấu, công tác
lao động sản xuất, dật chất lượng hiệu quả cao, biến đường lối chủ
trương chính sách của Đảng nhà nước, chỉ thị mệnh của cấp trên thành
hiệu quả thiết thực trong đời sống chiến đấu, công tác, lao động sản
xuất của quân đội. Cho nen bất cứ chính sách gì, cán bộ tốt thì thành
công. Và người coi huấn luyện bồi dưỡng cán bộ là công việc gốc của
Đảng . bao giờ Bác cũng giành cho đội ngũ cán bộ quân đội sự quan
tâm đặc biệt, những tình cảm đặc biệt hết sức sâu sắc và rộng lớn .
người luôn gắn việc bồi dưỡng giáo dục, rèn luyện bòi d]dưỡng cán bộ,
với đường lối chính trị đường lối quan sự, nhiệm vu cách mạng của
Đảng, của quân đội trong từng thời kỳ, từng giai đoạn cách mạng, đề ra
những yêu cầu cụ thể về phẩm chất năng lực của cán bộ tương ứng với
đòi hỏi của nhiệm vụ chính trị đặt ra. Trong đó quan điểm bao trùm
nhất là: Bác nhắc nhở cán bộ phải ra sức học tập, tu dưỡng nắm vững
bản chất cách mạng khoa học của chủ nghĩa Mác - Lênin để củng cố
giữ vững lập trường, bản chất chính trị, có phương pháp sử lí đúng đối
với cơng việc và đối với con người. Bác thường căn dặn “cán bộ phải
thường thương yêu đội viên. Đối với anh em ốm yếu, thương tật, cán
bộ phải trông nom, thăm hỏi. Người đội trưởng, người chính trị viên
phải là người anh, người chị người bạn của đội viên. chưa làm được
như vậy thì chưa hết nhiệm vụ”, rằng từ tiểu đội trưởng rở lên, từ tổng


tư lệnh trở xuống, phải săn sóc đời sống vật chất và tinh thần của đội
viên, phải xem xết đội viên năn uống như thế nào, phải hiểu nguyện
vộng và thắc mắc của đội viên. Bộ đội chưa ăn cơm, xán bộ khơng
được kêu mình đói. Bộ Đội khơng có áo mặc, cán bộ khơng được kêu
mình rét. Bộ đội chưa đủ chỗ ở, cán bộ khơng được kêu mình mệt. Thế

mới là dân chủ, là đoàn kết, là tất thắng”. Đối với nhân dân, Bác
thường căn dặn cán bộ chiến sĩ, phải kính trọng dân , giúp đỡ dân,
khiêm tốn học hỏi nhân dân không được công thần kiêu ngạo. Mình
đánh giặc là vì nhân dân. nhưng mình khơng phải là “cứu tinh” của
dân, mà mình có trách nhiệm phục sự nhân dân. Tất cả quân nhân phải
làm cho dân tin, dân phục dân yêu. phải làm thế nào khi mình chưa đến
thì dân thơng mong, khi mình đến thì dân giúp dỡ, khi mình đi nơi khác
thì dân luyến tiếc. Muốn vậy, bộ đội phải giúp đỡ dân, thương yêu dân.
mỗi quân nhân phải là một cán bộ tun truyền bằng việc làm của
mình.
2. Quan điểm về cơng tác cán bộ
III. KẾT LUẬN
Từ ngày thành lập đến nay, dù trong gian khổ chiến dấu hy sinh,
gải phóng dân tộc, bảo vệ tổ quốc, hay trong huấn luyện sãn sàng
chiến. Học tập công tác, lao động sáng tạo của thời bình, qn dội ta
ln ln phấn đấu thực hiện lời dậy của bác hồ kính yêu “trung với
Đảng, hiếu với dân, sẵn sàng chiến đấu hy ainh vì độc lập tự do của tổ
quốc, vì chủ nghĩa xã hội, nhiệm vụ nào cũng hồn thành khó khăn nào
cũng vượt qua kẻ thù nào cũng đánh thắng”. chính vì vậy, mà đồng bào
ta ở mọi miền dất nước đã tặng cho quân đội ta danh hiêu cao quý “bộ
đội cụ Hồ”