Đề thi HSG môn Ngữ văn lớp 10 năm 2019, Trường THPT Lưu Hoàng

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (511.9 KB, 5 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

SỞ GD&ĐT HÀ NỘI ĐỀ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI LỚP 10 
TRƯỜNG THPT LƯU HOÀNG NĂM HỌC 2018-2019

Môn thi: Ngữ văn

Thời gian: 150 phút (Không kể thời gian giao đề)

Câu 1 (8 điểm).

“Người bi quan phàn nàn về cơn gió; người lạc quan chờ đợi nó đổi chiều; người thực tế điều 
chỉnh lại cánh buồm.” (William Arthur Ward )

Suy nghĩ của anh/ chị về ý kiến trên.
Câu 2 (12 điểm).

Bàn về văn học dân gian, nhà văn M.Gorki nói: “Rất cần nêu lên rằng, trong văn học dân gian 
hồn tồn khơng có bóng dáng của chủ nghĩa bi quan mặc dầu những người sáng tác văn học 
dân gian sống trong nhọc nhằn, cực khổ. Tập thể dường như vẫn có ý thức về tính bất diệt của 
mình và tin rằng mình sẽ chiến thắng tất cả những lực lượng thù địch”.

Bằng những hiểu biết của anh (chị) về truyện cổ tích, hãy làm sáng tỏ nhận định trên.
---HẾT---

HƯỚNG DẪN GIẢI CHI TIẾT 
I. Hướng dẫn chung

- Giám khảo cần vận dụng linh hoạt hướng dẫn chấm, sử dụng các mức điểm một cách hợp
lí, khuyến khích những bài viết có cảm xúc, sáng tạo.

- Học sinh có thể làm bài theo nhiều cách nhưng nếu đáp ứng những yêu cầu cơ bản của đề,
diễn đạt tốt vẫn cho đủ điểm.

- Điểm toàn bài thi cho lẻ đến 0,25 điểm.
II. Đáp án và thang điểm

YÊU CẦU CỤ THỂ 
Câu 1: (8.0 điểm)

I. Yêu cầu về kĩ năng:

- Biết cách làm bài văn nghị luận xã hội; kết cấu chặt chẽ, diễn đạt lưu lốt; khơng mắc lỗi
chính tả, dùng từ, ngữ pháp…

II. Yêu cầu về kiến thức:

Thí sinh có thể đưa ra những ý kiến, trình bày theo nhiều cách khác nhau, nhưng cần chính
xác, hợp lí, rõ ràng, thuyết phục… và nêu được các ý cơ bản sau:

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

2. Thân bài

a. Giải thích vấn đề:

- Người bi quan phàn nàn về cơn gió: Người có cái nhìn chán nản, tuyệt vọng, tiêu cực,
không tin tưởng ở tương lai sẽ phàn nàn về những khó khăn, trở ngại trong cuộc sống.
- Người lạc quan chờ đợi nó đổi chiều: Trái với người bi quan, người lạc quan ln có cách
nhìn, thái độ tin tưởng ở tương lai. Họ luôn chờ đợi và hi vọng những điều tốt đẹp sẽ đến.
- Người thực tế điều chỉnh lại cánh buồm: Người thực tế là những người hiểu rõ và sống với
thực tại. Họ không ảo tưởng hão huyền. Bởi vậy, để đến đích, họ khơng “phàn nàn”, không
“chờ đợi” mà chủ động “điều chỉnh”, thay đổi những thứ mình có cho phù hợp hồn cảnh.
* Để đến với thành công, con người không nên có thái độ bi quan, cũng khơng nên chờ đợi
vào sự may mắn mà cần đối diện với thực tế, dám thay đổi bản thân.

b. Phân tích, chứng minh:

- Sống thực tế giúp con người có cái nhìn, sự đánh giá đúng đắn về bản thân cũng như về thế
giới khách quan. Từ đó, xác định cho mình những hướng đi, những con đường phù hợp với
năng lực và hoàn cảnh.

- Sự nhận thức và tự nhận thức sẽ giúp những người thực tế biết cách tự thay đổi, điều
chỉnh mình theo chiều hướng tích cực để vươn lên.

(Dẫn chứng cần cụ thể, tiêu biểu, thực tế)
c. Bình luận:

- Phê phán những kẻ bi quan, cũng như những kẻ sống trong ảo tưởng, hão huyền.

- Con người cần có lối sống thực tế, nhưng cần phân biệt thực tế với thực dụng - lối sống quá
chú trọng vào vật chất và lợi ích cá nhân.

- Sống thực tế nhưng con người cũng cần có những hi vọng và sự lạc quan. Đây chính là yếu
tố quan trọng giúp con người có thêm sự nỗ lực để vượt lên những khó khăn, thử thách của
cuộc đời.

3. Kết bài

- Tóm lại và nâng cao vấn đề nghị luận.
Câu 2 (12.0 điểm)

I. Yêu cầu về kĩ năng

- Hiểu đề, biết cách làm bài văn nghị luận văn học. Biết phân tích dẫn chứng để làm sáng tỏ

vấn đề. Bố cục rõ ràng, lập luận chặt chẽ. Hành văn trôi chảy. Văn viết có cảm xúc. Khơng
mắc các lỗi diễn đạt, dùng từ, ngữ pháp, chính tả.

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

- Bố cục bài làm rõ ràng, mạch lạc. Hành văn trơi chảy. Bài viết có cảm xúc.
- Khơng mắc lỗi chính tả thơng thường.

II. u cầu về kiến thức

Học sinh có thể diễn đạt bằng nhiều cách khác nhau, nhưng cần đạt được các ý sau:
1. Mở bài: dẫn dắt và giới thiệu vấn đề nghị luận.

2. Thân bài

a. Giải thích nhận định:

- Tác giả của văn học dân gian là nhân dân lao động, những con người luôn sống trong nhọc
nhằn, cực khổ, luôn thua thiệt và chịu nhiều bất công.

- Trong tác phẩm, họ kể lại câu chuyện để nói về cuộc đời của mình, của tầng lớp mình.
- Tuy vậy, cách nhìn, cách nghĩ của họ trong tác phẩm thì ln ánh lên niềm tin, niềm lạc
quan mãnh liệt về sự chiến thắng cái khổ, cái khó khăn để từ đó hy vọng một cách mãnh liệt
nhất.

b. Chứng minh

* Truyện cổ tích ra đời trong hồn cảnh xã hội quá độ từ chế độ công xã nguyên thuỷ sang
chế độ phong kiến và phát triển mạnh trong xã hội phong kiến. Đó là chế độ xã hội nảy sinh
nhiều mâu thuẫn, nhiều mối quan hệ phức tạp, trong đó nổi lên là cuộc đấu tranh quyết liệt
giữa giai cấp thống thống trị và bị trị. Sự phân chia giai cấp và mâu thuẫn đó thể hiện ở sự
phân tuyến của nhân vật.

- Qua truyện cổ tích, tác giả dân gian nói về cuộc sống cực khổ, nhọc nhằn, luôn chịu cảnh
bất cơng của giai cấp mình.

+ Họ bị bóc lột sức lao động (Cây tre trăm đốt).

+ Họ bị lừa gạt (Tấm Cám, Thạch Sanh, Cây tre trăm đốt).

+ Họ bị đối xử bất công, bị khinh rẻ, chịu nhiều thua thiệt (Cây khế, Sọ Dừa, Lấy vợ cóc…).
+ Cuộc sống nghèo khổ, khốn cùng (Chử Đồng Tử).

* Truyện cổ tích khơng hề có bóng dáng của chủ nghĩa bi quan, mà luôn tin vào tập thể, tin
vào sự chiến thắng của lẽ phải, điều thiện.

- Trong đói nghèo, thiếu ăn, họ mơ về sự no ấm, đủ đầy (nồi cơm của Thạch Sanh, lâu đài
của Chử Đồng Tử, đảo vàng trong Cây khế…).

- Trong cảnh sống bất công, họ mơ về sự công bằng, dân chủ (Cây khế, Cây tre trăm đốt).
- Họ tin vào sức mạnh của tình yêu có thể vượt qua những hố sâu ngăn cách về địa vị: chàng
trai nghèo lấy được công chúa, cô gái nghèo lấy được vua.

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

- Họ tin vào khả năng của mình sẽ chiến thắng cái ác, cái xấu (Sọ Dừa, Lấy vợ cóc).

- Sự xuất hiện của Tiên, Bụt cũng là ước mơ, niềm tin của nhân dân lao động về sức mạnh
của lẽ phải, cơng lí và điều thiện.

- Cách kết thúc có hậu của các truyện cổ tích thần kì chính là sự thể hiện niềm tin đạo đức,
sự khẳng định lạc quan: ở hiền gặp lành, ác giả ác báo.

c. Đánh giá:

- Truyện cổ tích ra đời trong hồn cảnh xã hội có nhiều bất công. Tác giả dân gian không
ngần ngại khi phơi bày thực trạng khốn cùng trong cuộc sống của mình. Song truyện cổ tích
khơng hề gây cảm giác bi thương, bi luỵ bởi tinh thần lạc quan thấm đẫm trong các tác
phẩm.

- Tinh thần lạc quan chính là sức mạnh tinh thần to lớn giúp họ vượt lên hồn cảnh sống bất
cơng, ngặt nghèo. Đây là giá trị nhân văn sâu sắc của truyện cổ tích.

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

Website HOC247 cung cấp một môi trường học trực tuyến sinh động, nhiều tiện ích thơng minh,
nội dung bài giảng được biên soạn công phu và giảng dạy bởi những giáo viên nhiều năm kinh 
nghiệm, giỏi về kiến thức chuyên môn lẫn kỹ năng sư phạm đến từ các trường Đại học và các
trường chuyên danh tiếng.

I. Luyện Thi Online

- Luyên thi ĐH, THPT QG: Đội ngũ GV Giỏi, Kinh nghiệm từ các Trường ĐH và THPT danh tiếng xây

dựng các khóa luyện thi THPTQG các mơn: Tốn, Ngữ Văn, Tiếng Anh, Vật Lý, Hóa Học và Sinh Học.

- Luyện thi vào lớp 10 chuyên Tốn: Ơn thi HSG lớp 9 và luyện thi vào lớp 10 chuyên Toán các

trường PTNK, Chuyên HCM (LHP-TĐN-NTH-GĐ), Chuyên Phan Bội Châu Nghệ An và các trường Chuyên

khác cùng TS.Trần Nam Dũng, TS. Pham Sỹ Nam, TS. Trịnh Thanh Đèo và Thầy Nguyễn Đức Tấn.

II. Khoá Học Nâng Cao và HSG

- Toán Nâng Cao THCS: Cung cấp chương trình Tốn Nâng Cao, Toán Chuyên dành cho các em HS THCS

lớp 6, 7, 8, 9 u thích mơn Tốn phát triển tư duy, nâng cao thành tích học tập ở trường và đạt điểm tốt
ở các kỳ thi HSG.

- Bồi dưỡng HSG Tốn: Bồi dưỡng 5 phân mơn Đại Số, Số Học, Giải Tích, Hình Học và Tổ Hợp dành cho

học sinh các khối lớp 10, 11, 12. Đội ngũ Giảng Viên giàu kinh nghiệm: TS. Lê Bá Khánh Trình, TS. Trần
Nam Dũng, TS. Pham Sỹ Nam, TS. Lưu Bá Thắng, Thầy Lê Phúc Lữ, Thầy Võ Quốc Bá Cẩn cùng đơi HLV đạt 
thành tích cao HSG Quốc Gia.

III. Kênh học tập miễn phí

- HOC247 NET: Website hoc miễn phí các bài học theo chương trình SGK từ lớp 1 đến lớp 12 tất cả các

môn học với nội dung bài giảng chi tiết, sửa bài tập SGK, luyện tập trắc nghiệm mễn phí, kho tư liệu tham
khảo phong phú và cộng đồng hỏi đáp sôi động nhất.

- HOC247 TV: Kênh Youtube cung cấp các Video bài giảng, chuyên đề, ôn tập, sửa bài tập, sửa đề thi miễn

phí từ lớp 1 đến lớp 12 tất cả các mơn Tốn- Lý - Hố, Sinh- Sử - Địa, Ngữ Văn, Tin Học và Tiếng Anh.