Bài giảng Sứ mệnh lịch sử toàn thế giới của giai cấp công nhân - TS. Lê Phát

TRƯỜNG CHÍNH TRỊ TƠN ĐỨC THẮNG – AN GIANG

Bài 1
SỨ MỆNH LỊCH SỬ TỒN THẾ GIỚI
CỦA GIAI CẤP CƠNG NHÂN

- 2013 -


MỤC TIÊU
-Về kiến thức:
Giúp học viên tìm hiểu về giai cấp cơng
nhân, sứ mệnh lịch sử của GCCN nói chung
và GCCN VN trong sự nghiệp đẩy mạnh
CNH, HĐH gắn với KT tri thức.


-Về tư tưởng:
Khẳng định niềm tin vào vai trò thực hiện
thành cơng sứ mệnh lịch sử của GCCN;
thẳng thắn nhìn nhận những khuyết điểm,
hạn chế vừa qua của bản thân GCCN
cũng như các chính sách, pháp luật xây
dựng GCCN của Đảng ta, từ đó tìm ra
những biện pháp khắc phục.


-Về kỹ năng:
Nâng cao kỹ năng gắn lý luận và thực
tiễn, tổng kết thực tiễn cho học viên, góp
phần giải đáp những vấn đề thực tiễn đang

đặt ra về GCCN và SMLS của GCCN VN
trong công cuộc xây dựng CNXH.


KẾT CẤU CỦA BÀI
I/. GIAI CẤP CÔNG NHÂN VÀ SỨ MỆNH LỊCH SỬ TỒN
THẾ GIỚI CỦA GIAI CẤP CƠNG NHÂN
II/. ĐIỀU KIỆN CHỦ QUAN CƠ BẢN ĐỂ GIAI CẤP CÔNG
NHÂN THỰC HIỆN THÀNH CÔNG SỨ MỆNH LỊCH SỬ
III/. GIAI CẤP CÔNG NHÂN VIỆT NAM TRONG SỰ NGHIỆP
ĐẨY MẠNH CÔNG NGHIỆP HÓA, HIỆN ĐẠI HÓA GẮN VỚI
KINH TẾ TRI THỨC


TRỌNG TÂM CỦA BÀI
I/. GIAI CẤP CÔNG NHÂN VÀ SỨ MỆNH LỊCH SỬ
TỒN THẾ GIỚI CỦA GIAI CẤP CƠNG NHÂN

III/. GIAI CẤP CÔNG NHÂN VIỆT NAM TRONG SỰ
NGHIỆP ĐẨY MẠNH CƠNG NGHIỆP HĨA, HIỆN
ĐẠI HĨA GẮN VỚI KINH TẾ TRI THỨC


I/. GIAI CẤP CÔNG NHÂN VÀ SỨ MỆNH LỊCH SỬ TỒN
THẾ GIỚI CỦA GCCN
1. Quan niệm về giai cấp cơng nhân
a. GCCN trong chế độ TBCN

- Quan niệm của CN Mác-Lênin về GCCN
trong chế độ TBCN

+ Về định nghĩa:
GCCN là GC sản xuất vật chất là chủ
yếu; “là sản phẩm” và “là chủ thể” của nền
“đại công nghiệp”; C.Mác viết: “giai cấp vô
sản là do cuộc cách mạng công nghiệp
sản sinh ra”;


+ Về thuật ngữ:
•
•
•
•
•
•

GCCN
GCVS
GCVSCN
GC của những người VS
GCLĐ
GCCNHĐ


+ Về địa vị:
• GCCN là giai cấp lao động bằng phương
thức cơng nghiệp;
• là LLSX hàng đầu của nhân loại, lao động
của họ quyết định sự tồn tại của xã hội hiện
đại;

• là nguồn gốc của sự giàu có của GCTS.


+ Đặc điểm về sở hữu:
• Cơng nhân “khơng có tư liệu sản xuất, buộc
phải bán sức lao động cho nhà tư bản để sống”,
phụ thuộc vào quá trình sản xuất tư bản chủ
nghĩa;
• bị bóc lột giá trị thặng dư;
• có lợi ích cơ bản đối lập với lợi ích của giai cấp
tư sản, đồng thời phù hợp với lợi ích cơ bản của
các giai cấp, tầng lớp lao động khác;
• có hệ tư tưởng riêng là chủ nghĩa Mác – Lênin,
trở thành giai cấp tự giác khi có Đảng Cộng sản;
• có bản chất quốc tế và bản sắc dân tộc.


- GCCN trong chế độ tư bản đương đại
+ Địa vị và đặc điểm cơ bản của GCCN
• GCCN vẫn mang bản chất và những đặc điểm
truyền thống;
• đại diện cho LLSX tiên tiến nhất, đi đầu đấu
tranh chống CNTB hiện đại;
• vẫn bị bóc lột giá trị thặng dư nặng nề;
• mang bản chất quốc tế rõ nét trong tồn cầu
hóa kinh tế.


• Có thêm một số biểu hiện mới:

* một bộ phận lớn cơng nhân được trí thức hóa
và kỹ năng lao động cao, ln gắn bó với cách
mạng khoa học và công nghệ hiện đại;

* một bộ phận công nhân có mức sống trung lưu
hóa, có cổ phần và tham dự vào quá trình chia sẽ
lợi nhuận;

* một bộ phận bị lơi kéo vào nhiều tổ chức ngồi
cơng nhân…


b. GCCN trong chế độ xã hội chủ nghĩa
- Những điểm tương đồng với GCCN thế giới
• Là LLSX hàng đầu, giai cấp tiên tiến nhất, năng
suất lao động cao, đóng góp phần quan trọng
nhất cho tăng trưởng tổng sản phẩm trong nước
(GDP);
• và là giai cấp đại biểu cho các dân tộc đang
phát triển theo định hướng XHCN.


- Những nét khác biệt về chất khi trở thành

giai cấp lãnh đạo dân tộc.
• GCCN thơng qua vai trị lãnh đạo của Đảng
Cộng sản đã trở thành người lãnh đạo dân tộc;
• Cùng với nhân dân lao động làm chủ và sử
dụng những TLSX chủ yếu;
• GCCN là hạt nhân của khối liên minh cơng –

nơng – trí thức và đồn kết tồn dân tộc;
• Hệ tư tưởng của GCCN là hệ giá trị chủ đạo
của đời sống văn hóa tư tưởng của xã hội.


I/. GIAI CẤP CÔNG NHÂN VÀ SỨ MỆNH LỊCH SỬ TỒN
THẾ GIỚI CỦA GCCN
2. Về sứ mệnh lịch sử tồn thế giới của GCCN
a. Nội dung sứ mệnh lịch sử toàn thế giới của GCCN

Sứ mệnh lịch sử toàn thế giới của
GCCN là tổ chức lãnh đạo xã hội thông
qua đội tiền phong là ĐCS để đấu tranh
giải phóng mình và giải phóng tồn xã hội
khỏi mọi ách áp bức, bất cơng, xóa bỏ
CNTB, xây dựng CNXH và CNCS.


+ Nội dung kinh tế: GCCN trở thành LLSX cơ
bản và là giai cấp quyết định tồn tại xã hội hiện
đại và qua đó tạo cơ sở vật chất cho sự ra đời
của XH XHCN.

+ Nội dung chính trị: dưới sự lãnh đạo của
ĐCS, GCCN cùng với NDLĐ tiến hành đấu tranh
giành chính quyền, xác lập, bảo vệ và phát triển
chế độ XHCN, làm chủ của nhân dân…

+ Nội dung văn hóa – tư tưởng: GCCN đấu
tranh với hệ tư tưởng phi vô sản, xác lập địa vị

thống trị của hệ tư tưởng GCCN, xây dựng nền
văn hóa và con người mới…


* Khái niệm: GCCN là một tập đoàn xã hội
ổn định, hình thành và phát triển cùng với
quá trình phát triển của nền công nghiệp
hiện đại với nhịp độ phát triển của lực
lượng sản xuất cơ bản tiên tiến; trực tiếp
hoặc tham gia vào quá trình sản xuất, tái
sản xuất ra của cải vật chất và cải tạo các
quan hệ xã hội, là lực lượng sản xuất chủ
yếu của tiến trình lịch sử quá độ từ CNTB
lên CNXH


b) ĐKKQ quy định SMLS toàn thế giới của GCCN (SGK)
II. ĐIỀU KIỆN CHỦ QUAN CƠ BẢN ĐỂ GCCN THỰC HIỆN
THÀNH CÔNG SMLS
1. Sự phát triển của GCCN
a) Sự phát triển về số lượng của GCCN


b. Sự phát triển về chất lượng của GCCN
• Một là, chất lượng kinh tế - kỹ thuật của GCCN
được biểu hiện ở mặt kinh tế - kỹ thuật;
• Hai là, chất lượng chính trị - xã hội của GCCN
được biểu hiện ở mặt chính trị - xã hội.
* Tóm lại: sự phát triển của GCCN về SL lẫn CL
phải đảm bảo rất nhiều nhân tố, trong đó có 2

nhân tố rất quan trọng: vai trị của cơng nghiệp
hóa (nhân tố KQ) và vai trò của ĐCS (nhân tố
CQ).


2. Đảng Cộng sản – nhân tố chủ quan cơ bản
nhất để thực hiện thắng lợi SMLS của GCCN
- Mối quan hệ và những điểm phân biệt giữa
Đảng Cộng sản và GCCN
• Đảng Cộng sản và GCCN có quan hệ “máu
thịt”: Đảng là một bộ phận của GCCN, được sinh
ra từ phong trào công nhân, khi phong trào đã
trưởng thành ở mức độ nhất định;
• Đảng Cộng sản chỉ bao gồm những người ưu
tú nhất của giai cấp. Đó là?


=> Đó là những người giác ngộ lí luận cao nhất
và nhận thức lý tưởng đầy đủ nhất, có năng
lực tổ chức, lãnh đạo giai cấp, có tinh thần tiên
phong và sẵn sàng hy sinh vì lý tưởng, lợi ích
của GCCN…
• GCCN là cơ sở xã hội đầu tiên và quan
trọng nhất cho sự hình thành, phát triển và đấu
tranh cách mạng của Đảng Cộng sản;
• lý tưởng của GCCN là lý tưởng của Đảng,
lợi ích của GCCN, của nhân dân, của dân tộc
là mục tiêu phấn đấu của Đảng.

- Đảng Cộng sản là nhân tố quyết định
thành công sứ mệnh lịch sử của GCCN.
• Đảng thành lập là dấu móc quan trọng trong
q trình phát triển của giai cấp cơng nhân.
• Đảng là người lãnh đạo cuộc đấu tranh của
GCCN chống giai cấp tư sản.
• Đảng là đội tiền phong của giai cấp công nhân
– đi đầu trong đấu tranh giai cấp, dũng cảm nhận
sự hy sinh vì lý tưởng cộng sản, tiên phong về trí
tuệ, gương mẫu trong cơng tác và lối sống, bằng
tấm gương của mình để thuyết phục, lôi cuốn
quần chúng.


- Những yếu tố cơ bản để Đảng Cộng sản
lãnh đạo thực hiện SMLS của GCCN.
• Nắm vững và trung thành với hệ tư tưởng của
GCCN tức là CN Mác – Lênin; giữ vững và khơng
ngừng nâng cao tính chất GCCN của Đảng.
• Đảng lãnh đạo GCCN và NDLĐ đấu tranh lật đổ
chính quyền – chế độ TBCN, xác lập chế độ
XHCN, xác lập quyền lãnh đạo cách mạng của
GCCN, từ đó tiến hành các nội dung của SMLS.
• Giữ vững và không ngừng tăng cường quyền
lãnh đạo của Đảng, xây dựng Đảng thực sự trong
sạch, vững mạnh về chính trị, tư tưởng và tổ chức
trên nguyên tắc xây dựng Đảng của chủ nghĩa
Mác – Lênin.

III. GIAI CẤP CÔNG NHÂN VIỆT NAM TRONG SỰ NGHIỆP
ĐẨY MẠNH CƠNG NGHIỆP HĨA, HIỆN ĐẠI HĨA GẮN VỚI
KINH TẾ TRI THỨC
1. Quan niệm mới về giai cấp công nhân Việt Nam và sứ
mệnh lịch sử của giai cấp này (SGK)


2. GCCN VN đi đầu trong sự nghiệp đẩy mạnh
CNH, HĐH gắn với phát triển kinh tế tri thức
và hội nhập kinh tế quốc tế
a) Thực trạng giai cấp công nhân Việt Nam
b) Phát triển GCCN nước ta để xứng đáng là giai
cấp đi đầu trong sự nghiệp đẩy mạnh CNH, HĐH
gắn với phát triển kinh tế tri thức

3. GCCN VN lãnh đạo đất nước phát triển theo
định hướng xã hội chủ nghĩa
a) Thời cơ và thách thức với quá trình thực hiện
sứ mệnh chính trị - xã hội của GCCN nước ta.
b) Phương hướng, mục tiêu xây dựng GCCN
nước ta hoàn thành sứ mệnh lãnh đạo đất nước
phát triển theo định hướng XHCN