Tinh thai tu

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (216.65 KB, 17 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1></div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

I.CHỨC NĂNG CỦA TÌNH THÁI TỪ

Quan sát các câu sau :

b) Mẹ tơi vừa kéo tay tôi, xoa đầu tôi hỏi,

b) Mẹ tôi vừa kéo tay tơi, xoa đầu tơi hỏi,

thì tơi ồ lên khóc rồi cứ thế nức nở.

Mẹ tôi cũng sụt sùi theo:

- Con nín

- Con nín điđi!!

(Nguyên Hồng, (Nguyên Hồng, Những ngày thơ ấuNhững ngày thơ ấu))

c) Thương Thương thaythay cũng một kiếp người cũng một kiếp người

Khéo Khéo thaythay mang lấy sắc tài làm chi ! mang lấy sắc tài làm chi !

(Nguyễn Du, Truyên Kiều(Nguyễn Du, Truyên Kiều))
a) Mẹ đi làm rồi

a) Mẹ đi làm rồi àà??

Hãy đọc các câu a) ,b), c) và cho biết đây là những kiểu câu gì ?

Câu hỏi

Câu cầu khiến

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

I.CHỨC NĂNG CỦA TÌNH THÁI TỪ

b) Mẹ tơi vừa kéo tay tơi, xoa đầu tôi hỏi,

b) Mẹ tôi vừa kéo tay tôi, xoa đầu tơi hỏi,

thì tơi ồ lên khóc rồi cứ thế nức nở. Mẹ

tôi cũng sụt sùi theo:

- Con nín

(Nguyên Hồng,

(Nguyên Hồng, Những ngày thơ ấuNhững ngày thơ ấu))

c)

c) Thương cũng một kiếp ngườiThương cũng một kiếp người

Kheùo mang lấy sắc tài làm chi !Khéo mang lấy sắc tài làm chi !

(Nguyeãn Du, Truyên Kiều(Nguyễn Du, Truyên Kiều))
a) Mẹ đi làm rồi

a) Mẹ đi làm rồi

H2: Nếu ta lược bỏ các từ in đậm ở từng câu thì ý nghĩa của câu có

gì thay đổi?

Không còn là câu nghi vấn
không còn

Câu cầu 
khiến

khơng tạo được 
Câu cảm thán

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

Những từ :

Những từ : ạ , đi, thay, à ạ , đi, thay, à là nhữnglà những tình thái từtình thái từ

là những từ

là những từ được thêm vào câuđược thêm vào câu để để

caáu tạo câu nghi vấn , câu cầu

cấu tạo câu nghi vấn , câu cầu

khiến, câu cảm thán và để biểu thị

các sắc thái tình cảm của người nói.

d) Em chào cô ạ!

d) Em chào cô ạ!
Quan sát câu sau:

Quan sát câu sau:

Nếu ta bỏ từ ạ thì sẽ có gì thay đổi? Tính lễ phép khơng cao

Chức năng:

d) Em chào cô!

Một số loại 
tình thái từ

-Tình thái từ

-Tình thái từ nghi vấnnghi vấn : : à , ư , hả , chứ , chăngà , ư , hả , chứ , chăng, . , .
-Tình thái từ

-Tình thái từ cầu khiếncầu khiến: : đi , nào , vớiđi , nào , với , . . . , . . .

-Tình thái từ

-Tình thái từ biểu thị sắc tháibiểu thị sắc thái tình cảmtình cảm: :
ạï,nhé,cơ,mà

ạï,nhé,cơ,mà

-Tình thái từ

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

Ghi nhớ

Tình thái từ

Tình thái từ là những từ được thêm vào câu để cấu là những từ được thêm vào câu để cấu

tạo câu

tạo câu nghi vấnnghi vấn , , câu cầu khiếncâu cầu khiến, , câu cảm tháncâu cảm thán và và

để

để biểu thị các sắc thái tình cảmbiểu thị các sắc thái tình cảm của người nói. của người nói.
Tình thái từ

Tình thái từ là những từ được thêm vào câu để cấu là những từ được thêm vào câu để cấu

tạo câu

tạo câu nghi vấnnghi vấn , , câu cầu khiếncâu cầu khiến, , câu cảm tháncâu cảm thán và và

để

để biểu thị các sắc thái tình cảmbiểu thị các sắc thái tình cảm của người nói. của người nói.

Tình thái từ

Tình thái từ gồm một số loại đáng chú ý sau : gồm một số loại đáng chú ý sau :

-Tình thái từ

-Tình thái từ nghi vấnnghi vấn : : à , ư , hả , chứ , chăngà , ư , hả , chứ , chăng, . . ., . . .
-Tình thái từ

-Tình thái từ cầu khiến: đi , nào , với ,cầu khiến: đi , nào , với , . . . . . .
-Tình thái từ

-Tình thái từ cảm thán : thay , sao ,cảm thán : thay , sao , . . . .
-Tình thái từ

-Tình thái từ biểu thị sắc tháibiểu thị sắc thái tình cảmtình cảm: : ạ,nhé,cơ,màạ,nhé,cơ,mà ... ...

Tình thái từ

Tình thái từ gồm một số loại đáng chú ý sau : gồm một số loại đáng chú ý sau :

-Tình thái từ

-Tình thái từ nghi vấnnghi vấn : : à , ư , hả , chứ , chăngà , ư , hả , chứ , chăng, . . ., . . .
-Tình thái từ

-Tình thái từ cầu khiến: đi , nào , với ,cầu khiến: đi , nào , với , . . . . . .
-Tình thái từ

-Tình thái từ cảm thán : thay , sao ,cảm thán : thay , sao , . . . .
-Tình thái từ

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

II. SỬ DỤNG TÌNH THÁI TỪ

II. SỬ DỤNG TÌNH THÁI TỪ
Các tình thái từ

Các tình thái từ in đâïmin đâïm dưới đây được dùng trong hoàn cảnh dưới đây được dùng trong hoàn cảnh
giao tiếp (quan hệ tuổi tác, thứ bậc xã hội, tình cảm, . . .) khác

giao tiếp (quan hệ tuổi tác, thứ bậc xã hội, tình cảm, . . .) khác

nhau như thế nào ?

b) Thầy mệt

b) Thầy mệt aaï?ï?

c) Bạn giúp tôi một tay

c) Bạn giúp tôi một tay nhenheù!ù!

a) Bạn chưa về

a) Bạn chưa về àà??

d) Bác giúp cháu một tay

d) Bác giúp cháu một tay aaï!ï!

Khi nói, khi viết cần chú ý sử dụng

tình thái từ phù hợp với hồn cảnh giao tiếp

tình thái từ phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp

(quan hệ tuổi tác, thứ bậc xã hội, tình cảm ...).

Khi nói, khi viết cần chú ý sử dụng

tình thái từ phù hợp với hồn cảnh giao tiếp

tình thái từ phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp

(quan hệ tuổi tác, thứ bậc xã hội, tình cảm ...).

Ghi nhớ

</div>
(7)<div class='page_container' data-page=7>

III. LUYỆN TẬP

a) Em thích trường

a) Em thích trường nào nào thì thi vào trường ấy.thì thi vào trường ấy.

b) Nhanh lên

b) Nhanh lên nàonào, anh em ơi!, anh em ơi!
c) Làm như thế mới đúng

c) Làm như thế mới đúng chứchứ ! !

Trong các câu dưới đây, từ nào(trong các

Trong các câu dưới đây, từ nào(trong các

từ in đậm) là tình thaiù từ, từ nào khơng phải là tình

thái từ ?

Trong các câu dưới đây, từ nào(trong các

Trong các câu dưới đây, từ nào(trong các

từ in đậm) là tình thaiù từ, từ nào khơng phải là tình

thái từ ?

B

Bài 1ài 1

B

Bài 1ài 1

d) Tơi đã khun bảo nó nhiều lần rồi

d) Tơi đã khun bảo nó nhiều lần rồi chứchứ có phải khơng có phải khơng
đâu .

</div>
(8)<div class='page_container' data-page=8>

III. LUYỆN TẬP

e) Cứu tơi

e) Cứu tơi vớivới ! !

g) Nó đi chơi

g) Nó đi chơi vớivới bạn từ sáng. bạn từ sáng.

a) Bạn chưa về

a) Bạn chưa về àà??

h) Con cị đậu ở đằng

h) Con cò đậu ở đằng kiakia..

Trong các câu dưới đây, từ nào(trong các

Trong các câu dưới đây, từ nào(trong các

từ in đậm) là tình thaiù từ, từ nào khơng phải là tình

thái từ ?

Trong các câu dưới đây, từ nào(trong các

Trong các câu dưới đây, từ nào(trong các

từ in đậm) là tình thaiù từ, từ nào khơng phải là tình

thái từ ?

B

Bàiài

1

B

Bàiài

1

d) Nó thích hát dân ca Nghệ Tónh

</div>
(9)<div class='page_container' data-page=9>

III. LUYỆN TẬP

III. LUYỆN TAÄP

a)Bà lão láng giềng lật đật chạy sang:

-Bác trai đã khá rồi chứ ?

(Ngô Tất Tố – Tắt đèn)

Giải thích ý nghĩa của các từ tình thái

Giải thích ý nghĩa của các từ tình thái

trong những câu dưới đây:

Giải thích ý nghĩa của các từ tình thái

Giải thích ý nghĩa của các từ tình thái

trong những câu dưới đây:

BBBBàiàiàiài

2

b)-Con chó là của cháu nó mua đấy

b)-Con chó là của cháu nó mua đấy chưchưù !... Nó mua ù !... Nó mua
về ni, định để đến lúc cưới vợ thì giết thịt. . .

về ni, định để đến lúc cưới vợ thì giết thịt. . .

</div>
(10)<div class='page_container' data-page=10>

III. LUYỆN TẬP

d)Bỗng Thuỷ l xịu mặt xuống:

-Sao bố mãi không về

-Sao bố mãi khơng về nhỉnhỉ? Như vậy là em không ? Như vậy là em không
được chào bố trước khi đi.

được chào bố trước khi đi.

(Khánh Hoài – Cuộc chia tay của những con búp bê)

Giải thích ý nghĩa của các từ tình thái

Giải thích ý nghĩa của các từ tình thái

trong những câu dưới đây:

Giải thích ý nghĩa của các từ tình thái

Giải thích ý nghĩa của các từ tình thái

trong những câu dưới đây:

BBBBàiàiàiài

2

c)Một người nhịn ăn để tiền lại làm ma, bởi không

muốn liên luỵ đến hàng xóm láng giềng…Con

người đáng kính ấy bây giờ cũng theo gót Binh Tư

để có ăn

để có ăn ưư ? ?

</div>
(11)<div class='page_container' data-page=11>

III. LUYỆN TẬP

d)Bỗng Thuỷ l xịu mặt xuống:

-Sao bố mãi không về

-Sao bố mãi khơng về nhỉnhỉ? Như vậy là em không ? Như vậy là em không
được chào bố trước khi đi.

được chào bố trước khi đi.

(Khánh Hoài – Cuộc chia tay của những con búp bê)

Giải thích ý nghĩa của các từ tình thái

Giải thích ý nghĩa của các từ tình thái

trong những câu dưới đây:

Giải thích ý nghĩa của các từ tình thái

Giải thích ý nghĩa của các từ tình thái

trong những câu dưới đây:

BBBBàiàiàiài

2

c)Một người nhịn ăn để tiền lại làm ma, bởi không

c)Một người nhịn ăn để tiền lại làm ma, bởi khơng

muốn liên luỵ đến hàng xóm láng giềng…Con

người đáng kính ấy bây giờ cũng theo gót Binh Tư

để có ăn

để có ăn ưư ? ?

</div>
(12)<div class='page_container' data-page=12>

III. LUYỆN TẬP

g)Em tôi sụt sịt baỏ :

-Thơi thì anh cứ chia ra -Thơi thì anh cứ chia ra vậyvậy ! !

(Khánh Hoài – Cuộc chia tay của những con búp bê)

Giải thích ý nghĩa của các từ tình thái

Giải thích ý nghĩa của các từ tình thái

trong những câu dưới đây:

Giải thích ý nghĩa của các từ tình thái

Giải thích ý nghĩa của các từ tình thái

trong những câu dưới đây:

BBBBàiàiàiài

2

e) Cô giáo Tâm gỡ tay Thuỷ, đi lại phía bục, mở cặp lấy

một quyển sổ cùng với chiếc bút máy nắp vàng đưa

cho em toâi và nói :

cho em tôi và nói :

-Cô tặng em. Về trường mới cố gắng học tập -Cô tặng em. Về trường mới cố gắng học tập nhénhé!!

(Khánh Hoài – Cuộc chia tay của những con búp 
bê)

h)Ông đốc tươi cười nhẫn nại chờ chúng tơi.

h)Ơng đốc tươi cười nhẫn nại chờ chúng tơi.

-Các em đừng khóc.Trưa nay các em được về nhà

-Các em đừng khóc.Trưa nay các em được về nhà cơ màcơ mà..

</div>
(13)<div class='page_container' data-page=13>

III. LUYỆN TẬP

III. LUYỆN TẬP

Đặt câu với các tình thái từ : Đặt câu với các tình thái từ :

mà, chứ lị, thôi cơ, vậy.mà, chứ lị, thôi cơ, vậy.

Đặt câu với các tình thái từ : Đặt câu với các tình thái từ :

</div>
(14)<div class='page_container' data-page=14>

III. LUYỆN TẬP

III. LUYỆN TẬP

Đặt câu có dùng các Đặt câu có dùng các tình thái từ nghi vấntình thái từ nghi vấn

phù hơpï với những quan hệ xã hội sau đây :
phù hơpï với những quan hệ xã hội sau đây :

Đặt câu có dùng các Đặt câu có dùng các tình thái từ nghi vấntình thái từ nghi vấn

phù hơpï với những quan hệ xã hội sau đây :

phù hơpï với những quan hệ xã hội sau đây :BBBBàiàiàiài

4:

a) Học sinh với thầy giáo hoặc cô giáo;

b) Bạn nam với bạn nữ cùng lứa tuổi;

c) Con với bố mẹ hoặc chú, bác , cơ, gì.

a) …..

b) …….

c) …….

</div>
(15)<div class='page_container' data-page=15>

III. LUYỆN TẬP

III. LUYỆN TẬP

Tìm một số tình thái từ trong tiếng địaTìm một số tình thái từ trong tiếng địa

phương em hoặc tiếng địa phương khác mà em biết.

phương em hoặc tiếng địa phương khác mà em biết.

Tìm một số tình thái từ trong tiếng địaTìm một số tình thái từ trong tiếng địa

phương em hoặc tiếng địa phương khác mà em biết.

phương em hoặc tiếng địa phương khác mà em biết.BBBBàiàiàiài

5:

</div>
(16)<div class='page_container' data-page=16>

-Học thuộc hai ghi nhớ sgk/ 81.

-Làm các bài tập sgk / 81-82.

-Tìm thêm một số ví dụ về tình huống giao tiếp 
có sử dụng tình thái từ.

</div>
(17)<div class='page_container' data-page=17></div>

Tinh thai tu

<b>Ghi nhớ</b>

<b>Ghi nhớ</b>

<b>Ghi nhớ</b>

<b>Ghi nhớ</b>

<b> </b>

<b> </b>

<b>Khi nói, khi viết cần chú ý sử dụng </b>

<b>Khi nói, khi viết cần chú ý sử dụng </b>

<b> </b>

<b> </b>

<b>tình thái từ phù hợp với hồn cảnh giao tiếp</b>

<b><sub>tình thái từ phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp</sub></b>

<b>(quan hệ tuổi tác, thứ bậc xã hội, tình cảm ...).</b>

<b>(quan hệ tuổi tác, thứ bậc xã hội, tình cảm ...).</b>

<b> </b>

<b> </b>

<b>Khi nói, khi viết cần chú ý sử dụng </b>

<b>Khi nói, khi viết cần chú ý sử dụng </b>

<b> </b>

<b> </b>

<b>tình thái từ phù hợp với hồn cảnh giao tiếp</b>

<b><sub>tình thái từ phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp</sub></b>

<b>(quan hệ tuổi tác, thứ bậc xã hội, tình cảm ...).</b>

<b>(quan hệ tuổi tác, thứ bậc xã hội, tình cảm ...).</b>

<b>Ghi nhớ</b>

<b> </b>

<b> </b>

Trong các câu dưới đây, từ nào(trong các

<sub>Trong các câu dưới đây, từ nào(trong các</sub>

từ in đậm) là tình thaiù từ, từ nào khơng phải là tình

từ in đậm) là tình thaiù từ, từ nào khơng phải là tình

thái từ ?

thái từ ?

<b> </b>

<b> </b>

Trong các câu dưới đây, từ nào(trong các

<sub>Trong các câu dưới đây, từ nào(trong các</sub>

từ in đậm) là tình thaiù từ, từ nào khơng phải là tình

từ in đậm) là tình thaiù từ, từ nào khơng phải là tình

thái từ ?

thái từ ?

<b> </b>

<b> </b>

Trong các câu dưới đây, từ nào(trong các

<sub>Trong các câu dưới đây, từ nào(trong các</sub>

từ in đậm) là tình thaiù từ, từ nào khơng phải là tình

từ in đậm) là tình thaiù từ, từ nào khơng phải là tình

thái từ ?

thái từ ?

<b> </b>

<b> </b>

Trong các câu dưới đây, từ nào(trong các

<sub>Trong các câu dưới đây, từ nào(trong các</sub>

từ in đậm) là tình thaiù từ, từ nào khơng phải là tình

từ in đậm) là tình thaiù từ, từ nào khơng phải là tình

thái từ ?

thái từ ?

<b>1</b>

<b>1</b>

<b>1</b>

<b>1</b>

<b> </b>

<b> </b>

<b>Giải thích ý nghĩa của các từ tình thái</b>

<b><sub>Giải thích ý nghĩa của các từ tình thái</sub></b>

trong những câu dưới đây:

trong những câu dưới đây:

<b> </b>

<b> </b>

<b>Giải thích ý nghĩa của các từ tình thái</b>

<b><sub>Giải thích ý nghĩa của các từ tình thái</sub></b>

trong những câu dưới đây:

trong những câu dưới đây:

<b> 2</b>

<b> 2</b>

<b> 2</b>

<b> 2</b>

<b> </b>

<b> </b>