tu lay

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (161.57 KB, 15 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1></div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

Những từ láy (in đậm) trong các câu sau (trích từ văn bản 
cuộc chia tay của những con búp bê) có đặc điểm âm thanh 
gì giống nhau, khác nhau?

- Em cắn chặt mơi im lặng, mắt lại đăm đăm nhìn khắp 
sân tr ờng, từ cột cờ đến tấm bảng tin và những vạch than 
vẽ ô ăn quan trên hè gạch.

- Tôi mếu máo trả lời và đứng nh chôn chân xuống đất, 
nhìn theo cái bóng bé nhỏ liêu xiêu của em tơi trèo lên xe.

Toµn bé tiÕng sau đ ợc lặp lại âm thanh của tiếng tr ớc

Từ mếu máo: bộ phận phụ âm đầu của tiếng sau đ ợc
lặp lại.

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

Cỏc t u có một bộ phận hay cả tiếng đ ợc lặp li

đăm đăm: các tiếng lặp lại nhau hoàn toàn, là từ láy
toàn bộ.

Mếu máo: các tiếng có phụ âm đầu lặp lại
Liêu xiêu: các tiếng có vần lặp lại

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

Xác định các từ láy trong ví dụ sau là láy tồn bộ hay bộ 
phận, vì sao?

-Võa nghe thấy thế, em tôi bất giác run lên bần bật, 
kinh hoàng đ a cặp mắt tuyệt vọng nhìn t«i.

- Cặp mắt đen của em lúc này buồn thăm thẳm, hai bờ

mi đã s ng mọng lên vì khúc nhiu.

Hai từ này là từ láy toàn bộ.

T bn bật: lặp lại nh ng phụ âm cuối và thanh bị biển
đổi.

Từ thăm thẳm: lặp lại nh ng thanh điệu bị thay đổi.

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

Em h·y t×m vÝ dụ về những từ láy toàn bộ nh vậy.
Ví dơ:

Loang lống, cành cạch, xâm xẩm, ngằn ngặt, tim tím, 
đèm đẹp...

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

Sau khi tìm hiểu ví dụ, hãy rút ra kết luận: có mấy loại 
từ láy v c im ca mi loi.

Ghi nhớ:

ãTừ láy có hai loại: từ láy toàn bộ và từ láy bộ phận.

ãở từ

láy

toàn bộ, các tiếng lặp lại nhau hoàn toµn, nh ng

cũng có một số tr ờng hợp, tiếng đứng tr ớc biến đổi thanh 
điệu hoặc phụ âm cuối (để tạo ra sự hài hòa về âm

thanh)

ãở từ láy bộ phận, giữa các tiếng có sự gièng nhau vỊ phơ

</div>
(7)<div class='page_container' data-page=7>

Nhóm 1: Nghĩa của các từ láy: ha hả, oa oa, tích tắc, gâu 
gâu.. đ ợc tạo thành do đặc điểm gì về âm thanh?

Nhóm 2: Các từ láy trong mỗi nhóm sau có đặc điểm 
chung gì về âm thanh và về nghĩa?

a) lÝ nhÝ, li ti, ti hÝ.

b)nhÊp nh«, phËp phång, bËp bÒnh

</div>
(8)<div class='page_container' data-page=8>

1. Nghĩa của các từ láy: ha hả, oa oa, tích tắc, gâu gâu.. đ ợc
tạo thành do đặc điểm mô phỏng âm thanh.

2. a)lí nhí, li ti, ti hí: tạo nghĩa dựa vào khuôn vần có

nguyên âm i, biểu thị tính chất nhỏ bé, nhỏ nhẹ về âm
thanh, hình dáng.

b)nhÊp nh«, phËp phång, bËp bỊnh:

- nhấp nhơ: nhô lên thụt xuống liên tiếp, không đều nhau.
- phập phồng: phồng lên, xẹp xuống một cách liên tiếp
- bập bềnh: từ gợi tả dáng chuyển động lên xuống, nhấp

nhô theo làn sòng, làn gió.

Nhúm cỏc t lỏy ny biểu thị trạng thái vận động, khi nhô
lên, khi hạ xuống, khi nổi, khi chìm

</div>
(9)<div class='page_container' data-page=9>

Hãy rút ra kết luận về đặc điểm nghĩa của từ láy.

Ghi nhí:

Nghĩa của từ láy đ ợc tạo thành nhờ đặc điểm âm

thanh của tiếng và sự hòa phối âm thanh giữa các

tiếng. Trong tr ờng hợp từ láy có tiếng có nghĩa

</div>
(10)<div class='page_container' data-page=10>

C¸c tõ: m¸u mủ, mặt mũi, tóc tai, râu ria, khuôn khổ, 
ngọn ngành, t ơi tốt, nấu n ớng, ngu ngốc, học hỏi, mệt 
mỏi, nảy nở là từ láy hay từ ghÐp?

Các từ đó đều là từ ghép vì:

- Cả 2 tiếng đều có nghĩa.

- Hai tiÕng ghÐp víi nhau t¹o ra nghĩa khái quát hơn so

với nghĩa từng tiếng.

</div>
(11)<div class='page_container' data-page=11>

Bài tập 1: Tìm các từ láy và sắp xếp theo bảng phân loại các từ láy trong đoạn văn
sau:

M tụi, ging khn c, t trong mn nói vọng ra:
-Thơi, hai đứa liệu mà đem chia đồ chơi ra đi.

Vừa nghe thấy thế, em tơi bất giác run lên bần bật, kinh hồng đ a cặp mắt tuyệt
vọng nhìn tơi. Cặp mắt đen của em lúc này buồn thăm thẳm, hai bờ mi đã s ng mọng
lên vì khóc nhiều.

Đêm qua, lúc nào chợt tỉnh, tôi cũng nghe tiếng nức nở, tức t ởi của em. Tôi cứ
phải cắn chặt môi để khỏi bật lên tiếng khóc to, nh ng n ớc mắt cứ tn ra nh suối, ớt
đầm cả gối và hai cánh tay áo.

Sáng nay dậy sớm, tơi khẽ mở cửa, rón rén đi ra v ờn, ngồi xuống gốc cây hồng
xiêm. Chợt thấy động phía sau, tôi quay lại: em tôi đã theo ra từ lúc nào. Em lặng lẽ
đặt tay lên vai tôi. Tôi kéo em ngồi xuống và khẽ vuốt lên mái túc.

</div>
(12)<div class='page_container' data-page=12>

Từ láy toàn bộ

Từ láy bộ
phận