Quản lý hoạt động đào tạo ở học viện chính trị hành chính quốc gia hồ chí minh trong bối cảnh hiện nay

I H C QU C GIA HÀ N I
I H C GIÁO D C

NGUY N TH H NG VÂN

QU N LÝ HO

O

H C VI N CHÍNH TR - HÀNH CHÍNH QU C GIA
H

CHÍ MINH TRONG B I C NH HI N NAY

Chuyên

ngành

:lý giáo
LU N ÁN TI N S QU N LÝ GIÁO D C

HÀ N I - 2011

i


I H C QU C GIA HÀ N I
I H C GIÁO D C

NGUY N TH H NG VÂN

QU N LÝ HO

O

H C VI N CHÍNH TR - HÀNH CHÍNH QU C GIA
H

CHÍ MINH TRONG B I C NH HI N NAY

LU N ÁN TI N S QU N LÝ GIÁO D C
Chuyên ngành: QU N LÝ GIÁO D C
Mã s : 62.14.05.01

Chuyên

ngành

ng d n khoa h c:
NG QU C B O
2. PGS.TS. NGUY N CÚC

HÀ N I - 2011

ii


L IC
Lu
nh s

c hoàn thành sau m t th i gian nghiên c
ng d

t n tình c

Nguy n Cúc. Tác gi
nh

i th

ng Qu c B o và PGS.TS.

c chân thành bày t lịng bi

c chân thành nói l i tri ân t i các nhà giáo, nhà

khoa h c, cán b viên ch c

i h c Giáo d

GS.TS Nguy n Th M L c - Hi
u ki n thu n l

u là

ng ã nhi t tình giúp

và

tác gi hồn thành lu n án.

Tác gi c ng xin chân thành c
i thân, b n bè và

ct i

ng d n khoa h

Tác gi c

t om

c h t là

ng h

ng viên c

ình,

ng nghi p trong quá trình tác gi th c hi n cơng trình

khoa h c này.
Hà N i ngày 01 tháng 8
Tác gi lu n án

Nguy n Th H ng Vân

iii

L
ình nghiên c u c a riêng tơi. Các s
li u và k t qu nêu trong lu

c ai công b trong b t k

cơng trình nào khác.
Tác gi lu n án

Nguy n Th H ng Vân

iv


M CL C
Trang
Danh m c các ch vi t t t............................................................................................vi
Danh m
- b ng................................................................................... vii
M
U ......................................................................................................................... 1
1. Lý do ch
tài .......................................................................................... 1
2. M
u..................................................................................... 4
3. Câu h i nghiên c u........................................................................................ 4
4. Gi thuy t khoa h c....................................................................................... 4
5. Khách th
ng nghiên c u .............................................................. 5

6. Nhi m v nghiên c u .................................................................................... 5
7. Ph m vi nghiên c u c
tài ...................................................................... 5
u............................................................................... 6
9. Lu
m b o v .......................................................................................... 7
10. Nh
i c a lu n án ............................................................... 7
11. C u trúc c a lu n án .................................................................................... 8
C

LÝ LU N V QU N LÝ HO
NG
O T I CÁC
I H C, H C VI N ............................................................................................9

1.1. T ng quan v
nghiên c u .............................................................................. 9
1.2. M t s khái ni m công c c
tài ..................................................................16
ng và các thi t ch
ng......................................16
i h c ......................................................................................................17
i d y ......................................................................................................20
1.2.4. Ho
ng d y h c/ giáo d
o ..........................................................21
1.2.5. Qu n lý ho
o ............................................................................27
1.3.

n lý ho
o..................................................................32
1.3.1. Qu n lý m
o ..............................................................................32
1.3.2. Qu n lý n
o ..............................................................................35
1.3.3. Qu n lý ph
o........................................................................36
1.3.4. Qu n lý gi ng viên.........................................................................................38
1.3.5. Qu n lý h c viên............................................................................................40
1.3.6. Qu n lý c
v t ch t - k thu t ph c v
o.......................................42
1.4. Các y u t
n qu n lý ho
o ......................................44
1.4.1. Y u t kinh t .................................................................................................44
1.4.2. Y u t chính tr , pháp lu t.............................................................................44

v


1.4.3. Y u t
ã h i....................................................................................45
1.4.4. Y u t khoa h c công ngh ...........................................................................46
1.4.5. Y u t
qu n lý....................................................................................46
1.5.Yêu c
o cán b lãnh o trong b i c nh hi n nay ................................46
1.5.1. Quan ni m v cán b lãnh o.................................................................46

o cán b lãnh o trong b i c nh hi n nay........................................52
Ti u k
....................................................................................................58
C
2: TH C TR NG QU N LÝ HO
NG
O
H C VI N
CHÍNH TR - HÀNH CHÍNH QU C GIA H CHÍ MINH VÀ KINH NGHI M
QU C T ......................................................................................................................60

2.1. Khái quát v H c vi n Chính tr - Hành chính qu c gia H Chí Minh...........60
2.1.1. L ch s
n phát tri n.....................................................60
2.1.2. Ch
m v và quy n h n c a H c vi n Chính tr - Hành Chính
Qu c gia H Chí Minh ............................................................................................63
o HVCT-HCQGHCM ....................................................65
2.2. T ch c kh o sát v công tác qu n lý ho
t o H c vi n Chính tr Hành chính qu c gia H Chí Minh ............................................................................67
a bàn kh o sát ......................................................................67
2.2.2. M c tiêu kh o sát: .........................................................................................68
2.2.3. N i dung kh o sát:.........................................................................................68
o sát: ..................................................................................69
2.3. Th c tr ng v qu n lý ho
ng
o H c vi n Chính tr - Hành chính
qu c gia H Chí Minh.................................................................................................69
2.3.1. Qu n lý m
o ..............................................................................70

2.3.2. Qu n lý n
o ..............................................................................72
2.3.3. Qu n lý ph
o........................................................................77
2.3.4. Qu n lý gi ng viên.........................................................................................85
2.3.5. Qu n lý h c viên............................................................................................95
2.3.6. Qu n lý c
v t ch t ph c v
o.....................................................101
2.4.
qu n lý ho
ng
o H c vi n Chính tr - Hành chính
qu c gia H Chí Minh...............................................................................................104
2.4.1. Nh
n................................................................................106
2.4.2. Nh ng b t c p h n ch ................................................................................108
2.5. Kinh nghi m qu n lý ho
o cán b lãnh o c a m t s
c trên
th gi i ........................................................................................................................117

vi


2.5.1. Hoa K .........................................................................................................117
2.5.2. Nh t B n ......................................................................................................121
2.5.3. Trung Qu c..................................................................................................124
2.5.4. Các bài h c rút ra cho Vi t Nam t kinh nghi m qu c t .........................130
Ti u k

..................................................................................................130
3: CÁC GI
I M I QU N LÝ HO
O
H C VI N CHÍNH TR - HÀNH CHÍNH QU C GIA H CHÍ MINH TRONG B I
C NH HI N NAY ......................................................................................................132

3.1.
i m i qu n lý ho
o HVCTHCQGHCM trong b i c nh hi n nay .....................................................................132
i m i qu n lý ho
o HVCT-HCQGHCM....... 132
i m i qu n lý ho
o HVCT-HCQG HCM ..133
3.2. Các gi
i m i qu n lý ho
o H c vi n Chính tr - Hành
chính qu c gia H Chí Minh.................................................................................142
3.2.1. Nâng cao nh n th c v t m quan tr ng c
i m i qu n lý ho
t o HCCT-HCQG HCM ....................................................................................142
3.2.2. Qu
im
ình
o phù h p v i xu th phát tri n kinh t
chính tr hi n nay ...................................................................................................143
3.2.3. Phát tri n và qu
i ng gi ng viên theo k
ng thái phát tri n c a
H c vi n .................................................................................................................153

3.2.4. C i ti n qu n lý tuy n sinh và theo dõi h
ng ..........158
3.2.5. Hoàn thi
t ch
u ph
o .............................................160
ng qu n lý c
v t ch t k thu t ph c v ho
o...166
3.3. Ki m ch ng tính c p thi t, tính kh thi c a các gi i pháp và th nghi m ....169
3.3.1. Ki m ch ng ......................................................................................... 169
3.3.2. Th nghi m..................................................................................................179
Ti u k
3 ......................................................................................................187
K T LU N VÀ KHUY N NGH ..............................................................................188
1. K t lu n..................................................................................................................188
2. Khuy n ngh .............................................................................................. 190
DANH M C CÁC CƠNG TRÌNH NGHIÊN C U C A TÁC GI ........................192
DANH M C TÀI LI U THAM KH O ....................................................................193
PH L C ....................................................................................................................202

vii


DANH M C CÁC CH
CCLL
CCLLCT
CN
CNDVBC
CNXH

CT-HC
CSVC-KT

ENA
GDGV
GS
GS.TS
GS. TSKH
HV
HVCTQG HCM
HVCT-HC
HVCT-HCQG HCM
HCM
KS
KV
NCS
NCKH
NXB
TBCN
TS
Th.S
UNESCO
XHCN

VI T T T

c
Cao c p lý lu n
Cao c p lý lu n chính tr
ng, Trung c p

C nhân
Ch ngh a duy v t bi n ch ng
Ch ngh a xã h i
Cơng nghi p hóa, hi
i hóa
Chính tr - Hành chính
v t ch t k thu t
i h c Qu c gia Hà N i
gi ng d y
h c trình
H c vi n Hành chính qu c gia
Giáo d
ih c
Giáo d c o
Gi ng viên
ns
n s khoa h c
H c vi n
H c vi n Chính tr qu c gia H Chí Minh
H c vi n Chính tr - Hành chính
H c vi n Chính tr - Hành chính qu c gia H Chí Minh
H Chí Minh
K
Khu v c
Nghiên c u sinh
Nghiên c u khoa h c
Nhà xu t b n
n ch ngh a
Ti n s
Th c s

ình phát tri n c a Liên h p qu c
Xã h i ch ngh a

viii


DANH M

- B NG
Trang

: Mơ hình CIPO.................................................................................................31
B ng 1.1 : Các n
n và yêu c u c a qu n lý ho
o ..........43
B ng 1.2: So sánh m t s
n gi a qu n lý và lãnh o ...................49
B
us
ch
tu i ....................................................67
B
c h i theo l nh v c công tác........................................68
B ng 2.3: M
oc
ình Cao c p lý lu n chính tr ................71
B ng 2.4: C
ình
o CCLLCT .................................................73
B

ình
o c a H c vi n ..........................................75
B
ng c
ình CCLLCT..........................75
B
t qu s d
ng d y H c vi n.............79
B ng 2.8:
ho
ng nghiên c u th c t c a H c vi n.......................80
B
ình th
o hi u qu ........................................................82
B ng 2.10: Trình cán b c a các H c vi n tr c thu c........................................87
B ng 2.11:
nh th i gian c th cho m i ho
ng c a gi ng viên theo t ng
ch c danh......................................................................................................................92
B ng 2.12: Trình
c c a h c viên t i H c vi n.........................................96
B ng 2.13: M
thành th o các k
ãnh o, qu n lý c a h c viên ........97
B ng 2.14: M
ng yêu c u c
c............97
B ng 2.15: M
thích ng cơng vi c t
t nghi p...........98

B ng 2.16
hi u qu c a các bi n pháp ki m
c
s d ng trong H c vi n .............................................................................................101
B ng 2.17
các bi n pháp nâng cao qu n lý ho
o
c s d ng trong H c vi n....................................................................................105
B ng 3.1: Nhu c u b sung, trang b các ki n th c, k
...............................149
B
các bi n pháp phát tri n gi ng viên..........................155
B
và tiêu chí tuy n sinh c a H c vi n ....................................159
B ng 3.4: T ng h p ý ki n v tính c p thi t c a các gi i pháp...........................170
B ng 3.5: T ng h p ý ki n v tính kh thi c a các gi i pháp..............................173
B ng 3.6: K t qu h c t p môn Tri t h c và Hành chính h c...............................180
B
t qu kh o sát.......................................................................184
B ng 3.8: T ng h p k t qu ph
m và x p lo
t 1 .......................................185
B ng 3.9: T ng h p k t qu ph
m và x p lo
t 2 .......................................186

ix


M

1. Lý do ch

tài

1.1. V m t lý lu n -

c thu t, g n v i quá trình c u trúc

c qu c dân và xây d ng xã h i
tri n khoa

c

n lý giáo

i v i khoa

phân ngành g n v

mt

c và thích
ó,

c - ào

ct p
c

n lý giáo

it

ng, nh v c, c p
ích t

u ki n kinh t

c p bá

, khơng

o-

n lý, mà cịn do

lý th

áo.

i

c

nhi u v n

chuyên ngành, gi a th c hi n các ch
n lý ào
ch

nh

qu c t ...
o,

t trên n n ng khoa
Vi

ào

ng

c

o (Leadership), khoa
còn r t y u và thi u

n lý giáo
c

ào

oc

i càng

o cán b

nh

c nh n di n và x
o chính

n lý

c, gi a duy trì cá

a th

n lý ào

o cán b

nh

, c n nhi u th i gian và ngu n l c, òi
c v i các nhà lã

thuy t ti p c n
c

(Knowlege Study), kinh t

n lý giáo

o cán b v i h i nh p theo chu n m c

ng khoa

ng có hi u

i

o d a trên tri th c kinh nghi m v i

nh hình và phát tri n phân ngành
a

c,

ng giao phó v i th ch

n lý ào

n lý là cơng vi c khó

s ph i h p
bi t

c, gi a

c, b c

o cán b

a công tá

i quy t m i quan h gi a lã

hóa v m t nhà n

c, nh t là phát tri n các

n lý ào
ng

t

ng và h i nh p qu c t . Trong

c thù trong khoa
do t m quan

ó

hóa hi u

tr

nh hình và phát tri n phân ngành
n lý - m t phân ngà

i hóa và phát

a r t c p bách.

o v i tính h

ng v

i h th ng giáo

Vi t Nam, thì hi

c là v n

ra nhi u yêu c u m
hình giáo

U

o-

a các ngành: khoa

n lý,

c

c lãnh

n lý (Management Study), tri th c
c giáo

i

c

c (Ecocnomics of Education)... v n

Vi t Nam.

1.2. V m t th c ti n, th gi

c tái c u trúc t ch phát

tri n ch y u d a vào ngu n l c h u hình - phi nhân t o sang ch y u d a
1


vào ngu n l c vơ hình - nhân t o

n c a n n kinh t m i này

là tri th c tr thành y u t quan tr ng nh t quy

nh ch

ng

và phát tri n so v i các ngu n l c tài nguyên khoáng s
Th c t cho th y, qu c gia nào chuy n hóa
v
tr

i,
ng kinh t , th

c tí

ng b gi

ng tri th c v

o, qu

c xem là m t c u ph n

hóa vi c khai thác và s

Vi t Nam v

i, có vai trị quy

nh

ng các ngu n l c khác. Song

Vi t

ng, v a h n ch v ch t

u. M t b ph n không nh cán b lãnh
c tr

hóa t

i, cán

a ngu n nhân l c tinh hoa,

Nam hi n nay, ngu n nhân l c này v a thi u v s
ng, v a b t c p v

u ki n

o. Trong ngu n l c con ng

n nh t chuy n hóa thành v n con ng
trong t

i thành

ng phát tri n nhanh và b n v ng, k c

khan hi m ngu n tài nguyên không tái
b lãnh

c ngu n l

o, qu n lý

ng thành và ào o trong mơ hình kinh t k

ch

c và kinh nghi m qu n lý song ngày càng tr nên

ch m thích ng v i q trình phát tri n kinh t
M t b ph n cán b lãnh

s

hóa, tri th c khoa

o

tr

ng và h i nh p qu c t .

thi u tính k th a liên th h

v m tv n

c, kinh nghi m th c ti n và các ph m ch t tâm lý

- xã h i.
H c vi n Chính tr - Hành chính qu c gia H Chí Minh (HVCTu c a qu c gia v
qu n lý ch ch t c
chính tr - xã h

ng th i là Trung tâm qu c gia v nghiên c u khoa h c lý
c vào q trình ho ch

ng l i, chính sách c
qu n lý trung, cao c
tr

o,

c, M t tr n T qu

lu n chính tr , khoa h
HVCT-

o cán b lãnh

c. Trong nh

ã

c hàng ch c v n cán b lãnh
u cán b

nh

o,
quan

c và các t ch c chính tr - xã h i. H u
2


h t các h c viên sau khi t t nghi p v
ã phát huy t t trong công vi c, óng góp vào s
cơng cu

im

nh cơng

t qu c a vi c tìm tịi nghiên c

ch

im in

ình,

ut
c nh hi n nay,

im

c

c cán b lãnh

c và h i nh p qu c t , nh ng bi

c a tình hình kinh t , chính tr th gi
ph

ch

ng

ng khá ph c t p

i và thách th

c c a cán b lãnh
v i b i c nh m

nâng cao

n d y và h c... Tuy nhiên, trong b i

òi h i c a vi

nhu c

a

òi h i ph i

ng yêu c u và thích nghi

im

n qu n lý ho

o H c

vi n Chính tr - Hành chính qu c gia H Chí Minh t m c tiêu, n
trình, ph

qu n lý

o.

1.3. V m t th ch - chính sách, nh ng chính sách
cán b

o-

- Hành chính qu c gia H

i hóa, v a thi

m t nhà n

ào o

n lý Vi t Nam nói chung và ào o cán b

c vi n Chính
c hi

n

c. Ch m hi

o-

Minh nói riêng v a ch m

ng b gi a các nh v c, v a ch m th ch
i hóa

quy trình

Thi

i

nh sách th hi n gi a các nh v

trình và
ch

pháp, gi a

ào o

a h th ng

ào

ào o

nh chính. Thi u th ch

c vi n Chính

o, gi a n i dung,

n lý ào o, gi

a v m t nhà n

i thi
n lý nhà n

c v ng

và xây d ng chính sách mang tính chuyên nghi p.

ng b

o chính

av

nh chính sách, n i dung

chính sách, nh t là các chính sách ban hành ít d a trên các lu n c khoa
ch c, thi

n

ã làm cho m t s

- Hành chính qu c gia H

n pháp lu

u

nh nh

c th ng nh t. B t c p th hi n bao g m t chính sách

nh tồn b h th ng giáo

c qu c dân

3

ào

m

o

mơ

u

n các chính sách chun bi t

u


nh

ng

n lý ào o trong n i b h th ng

chính qu c gia H
V i

c vi n Chính

- Hành

Minh.
ó, vi c th c hi

tài: “Qu n lý ho

o

H c

vi n Chính tr - Hành chính qu c gia H Chí Minh trong b i c nh hi n nay”
là v n

khoa

ngành

n lý ào o cán b

cho các
Chính

c

a th c ti n c p bách, góp ph
o-

i pháp nh m t

2. M

n lý và cung c p lu n c khoa

hóa hi u

- Hành chính qu c gia H

nh hình phân

n lý ào

o

i

c

c vi n

Minh.

u
c lu n c khoa h c v ho
xu

c các gi

o, qu n lý ho t

i m i, hoàn thi n qu n lý ho t

m nâng cao ch

o cán b lãnh

o

HVCT-HCQGHCM.
3. Câu h i nghiên c u
tài c n tr l i nh ng câu h i sau:
-

o cán b lãnh

riêng b ch

o, qu n lý nói chung

c, chi ph i vào nh

lý lu n và th c ti n nào?

- Th c tr ng qu n lý ho

o HVCT-

- Mu n nâng cao hi u qu
hi n nh ng gi i pháp gì

HVCT-HCQGHCM nói

o

mb

nào?

HVCT-HCQGHCM c n ph i th c
ng vào các y u t , các khâu c a ho t

o và qu n lý ho

o?

4. Gi thuy t khoa h c
Ho

o

b t k lo i hình nhà tr

quan tr ng nh t, tr c ti p quy
Ho

o

nhi u h
góp ph n ho

nh ch

ng

o.

HVCT-HCQGHCM có t m quan tr
o

nh và th

ng nào c ng là ho

c bi t vì

ng cán b c p cao có trách nhi m
ng l i chính sách c

4

c,


h ph i có t m nhìn, t

c, k

ãnh

o, qu n lý, k

liên nhân cách m t cách hài hoà.
N

xu

c các gi i pháp nh

i m i, hoàn thi n qu n lý ho t

o s nâng cao ch

o cán b lãnh

o, qu n lý

HVCT-HCQGHCM.
5. Khách th

ng nghiên c u

5.1. Khách th nghiên c u: Ho

o

các thi t ch

ng h c có tính

ch t H c vi n
ng nghiên c u: Qu n lý ho

o h CCLLCT

H c

vi n Chính tr - Hành chính qu c gia H Chí Minh
6. Nhi m v nghiên c u
6.1. Nghiên c

lý lu n c a v

khái ni m công c nghiên c u c

g m: T ng quan nghiên c u và các
tài. Làm rõ n i dung c a qu n lý ho t

o và các nhân t

n qu n lý

o.

6.2. Nghiên c u, phân tích th c tr ng, rút ra các nh
m c a ho

c

o và qu n lý ho

ot

o

c a HVCT-HCQGHCM.
xu

m và gi

nh m nâng cao ch

i m i qu n lý ho

o cán b lãnh

o

o

HVCT-HCQGHCM.

6.4. Th nghi m m t s gi i pháp và phân tích k t qu .
7. Ph m vi nghiên c u c
7.1. V n i dung:

tài

HVCT-HCQGHCM có nhi u h

tài ch y u nghiên c u qu n lý ho
c p lý lu n chính tr (H

o, c

o,

i v i h Cao

n nh t c a H c vi n).

7.2. V không gian: T p trung nghiên c

o sát t i HVCT-

HCQGHCM. T ch c hi n nay c a HV g m có Trung tâm HV và 7 HV tr c

5


thu

tài t p trung nghiên c u nhi

Trung tâm HV có d n lu n các

thành viên khác.
7.3. V th i gian:
ho

tài nghiên c u ti n trình ho

ot

o và qu n lý

-2010.

8.

u
logic và l ch s , h th ng và phân h , so

sánh

c s d ng nh m nghiên c u chung ho c tr u xu t, rút ra các nh n

xét, k t lu n, k t c u hóa, ch

. cịn các ph

c s d ng ch y u:
-

ng h p, hay còn g i là

nghiên c

u th c p

c s d ng nh

n, tài

li u, s li u, cơng trình nghiên c

phát hi n nh ng v

c gi i quy t, nh ng kho ng tr ng c n kh a l
c s d
c, qu c t , rút ra nh

nh, k t lu n.
ng

p, th c hi n b ng ch n m

ti n hành v

c bi

nh n di n th c tr ng và t ng k t kinh nghi m trong

li

c s d ng nh m thu th

u tra b ng phi

ã và

m m chuyên d ng x lý s li

u này là ph n
u tra xã h i h c SSPS.

ng v n sâu, hay còn g i là nghiên c

c s d ng h tr cho nghiên c

nh tính,

ng, thơng qua ti n hành th o

lu n nhóm t p trung, k t h p v i quá trình
nh tính có ý ngh a h tr
b

u ý ki n,

o cao c p lý lu n chính tr , các nhà

qu n lý và các gi ng viên. H tr
-

ã

u tra b ng b ng h i. Các thông
ng thu th

c

u tra ch n m u và x lý trên ph n m m chuyên d ng máy vi tính.
-

th o, ph ng v

c th c hi n thơng qua t

i

i tr c tuy n, nh m thu th p các ý ki n c a

6


chuyên gia v các v

chuyên sâu, nh ng gi

m c a nhà

qu n lý ho c gi ng viên trong và ngồi H c vi n.
-

ình hóa,

khn m u ho c gi

cs d

nh khuôn m u v qu

xây d ng các
ào t o t i H c vi n Chính tr

- Hành chính qu c gia H Chí Minh.
nghi
m

cs d

minh ch ng cho

c n thi t và tính kh thi c a các gi i pháp.

9. Lu

mb ov

9.1. Cán b
c u ph n
tr

m,

m nh

lãnh

a ngu n nhân l c tinh hoa, là y u t quy

ng và phát tri n c

c.

nh m nâng cao nh n th
t o, trong

o, b

cc

ng ki n th c Ch ngh a Mác m nhìn chi

ãnh

ng m t cách có h th ng

o, qu n lý hi

o là nhi m

i h c, các HV.

ng l i chính sách c

phát tri

n ch t l

c và ngành giáo d

ò, nhi m v c
o, b

nh

c và ph m ch t c a cán b lãnh

v chính tr có t m chi
9.

ch c là m t

ng H Chí

ng, pháp lu t c

c,

c, c p nh t ki n th c khoa h c và k
i là nhi m v

tr ng tâm c a HVCT-

HCQGHCM.

9.

i m i, hoàn thi n công tác qu n lý ho

tri t sâu s c

n c a giáo d c h c và qu n lý giáo d
il

iv i

xã h i là m t trong nh ng y u t

quan tr ng góp ph n nâng cao ch
10. Nh

quán

o c a HVCT-HCQGHCM.\

i c a lu n án

10.1. V lý lu n
ho

ng y u t khách quan và ch quan chi ph i ch
o và qu n lý ho

i v i thi t ch H c vi n.

7

c


- Góp ph n hồn thi n h th ng khái ni m và n
o, qu n lý ho

n c a ho t

o.

10.2. V th c ti n
- Lu n án phân tích tồn di n th c tr ng qu n lý ho t
HVCT-HCQGHCM, ch ra nh
cho vi

m và nh ng h n ch c n kh c ph c

i m i qu n lý ho

-

oc a

o.

m có tính ch

ho

oc

i m i qu n lý

xu t 6 gi i pháp mang tính c p thi t và có

tính kh thi nh m hoàn thi n qu n lý ho

t

o t i HVCT-HCQGHCM.
- K t qu nghiên c u c a lu n án có giá tr tham kh o cho HV trong
vi c th c thi các gi i pháp nh m nâng cao ch
b lãnh

oc

o, b

ng cán

ng th i là tài li u có giá tr tham kh o cho công tác

nghiên c u và gi ng d y v các ch

có liên quan.

11. C u trúc c a lu n án
Ngoài ph n m

u, k t lu n và khuy n ngh , danh m c các cơng trình

ã cơng b c a tác gi , tài li u tham kh o và ph l c, lu n án

c trình bày

:
lý lu n v qu n lý ho

ot

n

i

h c, H c vi n
Th c tr ng qu n lý ho

o

HVCT - HCQGHCM và

kinh nghi m qu c t .
ng 3: Các gi

i m i qu n lý ho

HCQGHCM trong b i c nh hi n nay

8

o

HVCT-


LÝ LU N V QU N LÝ HO
OT

I H C, H C VI N

1.1. T ng quan v
c p
ã

nghiên c u
ào o

n lý ào o i các Tr

c nhi u nhà nghiên c u trong n

chi u

nh và m

c và ngồi n

c nhau, tùy theo

, t ng cơng trình khoa

it

c,

c vi n

c ti p c n theo nh ng

ích nghiên c u

ng nghiên c u

Nhóm th nh t: Các nghiên c u chung v
c nói chung

i

a t ng tác

c. Có th t ng h p thành các nhóm nghiên c u

chí
giáo

NG

n lý ào

i này:
n lý có liên h v i

o trong các Tr

i

c,

n lý
c vi n

nói riêng.
Qu

ào t o là ho

ng thi t y u và có ý ngh a r t quan tr ng nh m

m b o và nâng cao ch

giáo d
i h c, HV nói riêng. Qu

n lý các ho
ch ng h

u ph i th c hi n các ch

a qu n lý nh

pk

u hành ph i h p và ki m tra, ki m soát. Vi c

nghiên c u các nguyên lý qu

ã có r t nhi u các cơng trình

nghiên c u khác nhau c
“Nh ng v

ào t o c ng gi ng

u ph i tuân theo nh ng nguyên lý chung,

ho ch, t ch c th c hi

bi

o nói

c, có th k

n các cơng trình tiêu

c t y u c a qu n lý” c a Harold Koontz (1992),

Cyril Donnell va Heinz Weihrich; “Lý lu

g v qu n lý” c a Nguy n

Qu c Chí và Nguy n Th M L c (1996). Nh ng cơng trình trên ch y u
nghiên c u nh ng v
sâu nghiên c u các ch

n c a qu

c bi

n lý [28; 8]. Trong s các cơng trình v qu n

hú ý là tác ph m: “Nh ng thách th c c a qu n lý trong th k XXI”
c a tác gi PETER F. DRUCKER (2003). Cu
ng mô hình

n nh ng v

i m i, t m quan tr ng c a xây d ng chi

9

i


d

us

i, nh ng thách th c c a thông

th c và t qu n lý b

ng c a tri

ng v

nóng b ng, thách th c c a

Nhóm th hai: Các nghiên c u v qu

ào t o v i vai trị là m t

cơng tác qu n lý trong t
ch

74].

ng tâm c a qu n lý

ng, c

giáo d c -

Nh ng cơng trình nghiên c u v l nh v c này có th k
Qu c B o (2007): “C
d
c

ng c a HCM v

ng; qu n lý tài chính, qu n lý c
thanh tra, ki

ng theo Lu t

ng Vi t Nam; k ho ch phát tri n

ng; qu n lý giáo viên và xây d

i ng giáo viên trong nhà

v t ch

ng; công tác

ng; thông tin trong qu n lý nhà tr ng; hi u qu
ng; vai trò c a hi

Nguy

ng trong qu n lý nhà tr ng [2].

ng và nhóm d ch gi

pháp lãnh

ng”. Cu n

ng trong vi c th c hi n s m nh c a n n giáo

i s ng kinh t - xã h i; n i dung qu n lý nhà tr

Giáo d

ng

c qu n lý nhà tr

sách bàn v vai trò c

o.

o và qu n lý nhà tr

ã d ch tác ph m:

ng hi u qu ”. Cu

công phu t ngu n tài li u nghiên c u c
giáo d c

c biên so n
n s , nhà nghiên c u

i h c, các H c vi n n i ti ng trên th gi i. Cu n sách

ã cung c p nhi u gi i pháp khoa h c, tiên ti n v nhi u l nh v c, v
tài th i s v công tác t ch

t

u qu ho

chuyên nghi p, lãnh

u hành trong các t ch c giáo d

ng c

ng; qu n lý s

o và qu n lý nhà tr

i, phát tri n tính

ng hi u qu [13].

Nhóm th ba: Các cơng trình nghiên c u ti p c n qu n lý giáo d c t
chi u c nh ch

o

Thu c nhóm này có các cơng trình tiêu bi
(2000) v i tác ph m: “Qu n lý ch

ng giáo d

cung c p nh ng thông tin r t thi t th c v các v

10

m Thành Ngh
i h c”. Cu

ã
n qu n lý


ch

ng trong giáo d

h th

i h c th gi

m b o ch

trình c a Nguy

ng vào giáo d

ih c

c Chính (2002) v “Ki

i h c”. Cu
c

n ngh áp d ng
Vi t Nam [71]. Công

nh ch

c biên so

ng trong giáo d c

k t qu cơng trình nghiên c u

c. Cơng trình ã t
nh ch

lý lu n khoa h c v
ng giáo d

i h c. Cu n sách gi i thi u b

u ki

m b o ch

i h c; cách th c ti n hành và quy trình ki
c có n n giáo d
h c - Ch

ng trong các
nh ch

ng c a

i h c tiên ti n [10]. Cơng trình: “Giáo d
c a nhi u tác gi do T

i

m b o ch t

o và nghiên c u phát tri n giáo d c c a

p

ã t p h p các bài vi t c a các nhà nghiên c u và qu n lý giáo d c v
nh

u ki n c a ch

ng giáo d

ih

ng viên, qu n lý,

v t ch t. Các tác gi V Ng c H
Tr

ng Bá Lãm,

c (2007) v i cơng trình: “Giáo d c Vi t Nam-

tri n hi

i m i và phát

i hóa” thu th p và phân tích các tài li u v giáo d c c a Vi t
n 1986 - 2004, nh

u ki n c a ch

giáo d c Vi

ng và hi u qu

i h c [30].

Nhóm th

: Các nghiên c u v ngu n nhân l c và phát tri

o

ngu n nhân l c
nhóm này ph i k
l c ch

n cơng trình v

ng cao, ngu n nhân l

t o phát tri n ngu n nhân
c cơng b

cơng trình c a Tr nh Ng c Th ch (2008): “Hồn thi n mơ hình qu
t o ngu n nhân l c ch

ih c

Cơng trình ã làm rõ c
nhân l c ch
m t s mô hình

lý lu n và kinh nghi m qu

ng cao trong giáo d

ih c

o ngu n l c ch

11

ào

Vi t Nam”.
ào t o ngu n

m t s qu c gia; phân tích

ng cao

Vi

xu t các


gi i pháp nh m hồn thi n mơ hình qu
ih c

ào t o ngu n nhân l c ch t

Vi t Nam [79].

Các cơng trình nghiên c u kinh nghi m c a th gi i v
tri n ngu n nhân l

ã làm rõ vai trò c a ngu n nhân l

kinh t - xã h

ình giáo d c -

o phát

i v i phát tri n

o và rút ra nh ng bài h c

kinh nghi m cho Vi t Nam v ho

c

“Phát tri n ngu n nhân l c - Kinh nghi m th gi i và th c ti n Vi t
Nam” c a Tr

Ái Lâm (1996);

o công ch c nhà

c - kinh nghi m C ng hòa Pháp” c a Nguy

“Cơng tác

i ng cán b Chính tr ch ch t trong h th

ng

Trung Qu c hi n nay” c a Nguy n H u Cát (2002); “Phát tri n ngu n nhân
l c thông qua GD-

m t s

: Kinh nghi

Nam” c a Lê Th Ái Lâm (2003); “ Nhân tài trong chi
gia” c a Nguy n Kh

cv

o và s d ng nhân tài trong l ch s Vi t Nam”

c a Ph m H ng Tung (2005).
l

c phát tri n qu c

m Xuân D ng (2004); “Kh

kinh nghi m phát hi

i v i Vi t

o, b

ng và s d ng ngu n nhân

- Kinh nghi m c a th gi i” c a Tr
Nhóm th

lãnh

: Các cơng trình

c p tr c ti

o, qu n lý - m
V

c thù

ã có r t nhi u cơng trình nghiên c

lát c t khác nhau. Có th k
ng các h

i các chi u c nh,

n các cơng trình nh

a ch t

o c a H c vi n” c a Tô Huy R a (1999); “Ch t ch H

Chí Minh v

o hu n luy n cán b ” c a Nguy

(1999); “Ti p t
o, qu

o cán b

i m i và nâng cao ch
ng yêu c u cách m

Kh i (1999); “M t s bi n pháp nâng cao ch
i ng cán b lãnh

i ng cán b lãnh
n m i” c a V Nh t

ng công tác qu

o ch ch t” c a Nguy n H u Cát (1999);

12

ào t o
ng H


mc
cán b lãnh

ng C ng s n Vi t Nam v

o" do V Qu

ng

ào t o, H c vi n Chính tr Qu c gia H Chí

Minh ch trì (1999); “Hình th
o, qu n lý - nh

ob

o, b

c ti n, v

ng cán b lãnh

c n kh c ph c và ki n ngh ” c a T ng

Tr n Sinh (1999). “V quy mơ và hình th

o, b

ng cán b lãnh

o qu n lý H c vi n” c a Phí Ng c Ti p (1999).
V

o, b

i ng cán b lãnh

o t i H c vi n

Chính tr - Hành Chính Qu c gia H Chí Minh c ng có khá nhi u các cơng
trình nghiên c

i nhi

tài

ã

o, b

h th ng Chính tr

ng cán b lãnh

c cơng b .
o c p t nh, thành ph trong

c ta hi n nay”,

ng (Ban T ch c

nhi m, th c hi

ã t p trung phân

tích th c tr ng trình

cán b , nhu c

o, b i

ng cán b lãnh

o c p t nh, thành ph hi

ng th i

ng, nhi m v , gi i pháp và ki n ngh nh m nâng cao ch
b

ng cán b lãnh
tài

lãnh

o c p t nh, thành ph

o, b

ng cán b

ng chính tr

n nay”, do Ph

Trung

(Ban T ch

nhi m, th c hi
o, b

n 2001 – 2010 [82].

i m i và nâng cao ch

o, qu n lý trong h th

o,

ã
ng cán b lãnh

c

nv

o, qu n lý

nâng cao ch

H c vi n Chính tr Qu c gia

H Chí Minh, H c vi n Hành Chính Qu c gia và
c

ik t
ng IX, ch y u t

ng

o cán b
ih

ih i

81].

tài: “T ng k

o cán b lãnh

o Chính tr ch

ch t (h c nhân Chính tr ) c a Trung tâm H c vi n Chính tr Qu c gia H
Chí Minh t

n nay” do Nguy n H u Cát làm ch nhi m (2001).

13


Trong nghiên c u này, nhóm tác gi

ãt

c tr ng cơng tác

o h c nhân chính tr t i Trung tâm H c vi n trên các m t n i dung,
ình, ph

c và cơng tác qu

nâng cao ch
g m các v

t s ki n ngh nh m

o h c nhân chính tr t i Trung tâm H c vi n bao
v cơng tác tuy n sinh; v giáo trình; v

d y v công tác qu n lý, công tác ph c v

i ng cán b gi ng

o…[6].

tài: “Tìm hi u công tác quy ho ch s d
lãnh

o qu n lý ch ch t các t nh Bình D

Minh, nhu c

o gia

i ng cán b
ình Thu n, Thành ph H Chí

n t i và gi i pháp nâng cao ch

ng gi ng d y

t i H c vi n Chính tr Qu c gia H Chí Minh” do Nguy n H u Cát làm ch
nhi

tài t

th c tr ng nh ng h c viên c a ba t nh

ã và

ot

b tc pv n

n 1998 – 2003, tìm ra

ình gi ng d y c a HV trong vi

các cán b lãnh

cm ts
o, b

o qu n lý cho các t nh, thành th i k

tài:

o, b

ng cán b lãnh

ng
c [7].

o, qu n lý

h th ng H c

vi n Chính tr Qu c gia H Chí Minh - Th c tr ng và gi i pháp phát tri n”,
tài khoa h c c p B

- 2006 do Hà Lan làm ch nhi

n nh ng v
cán b lãnh

c p

n vi

o, b

o, qu n lý c a H c vi

nh ng k t qu nghiên c u

c, xu t phát t yêu c u c a th c ti n bi
c trong tình hình m
h cv h

m xu t phát o, b

th ng chính tr
ng và hi u qu

ng

i c a th

ã

i và th c ti n

xu t và lu n ch ng khoa
u n c a quá trình

ng cán b lãnh

im i

o, qu n lý trung, cao c p c a h

xu t m t h th ng gi i pháp c th nh m nâng cao ch t
o, b

ng cán b lãnh

o, qu n lý ch

ch t HVCT-HCQGHCM theo phân c p c a B Chính tr [61].

14


Cơng trình: “M t s v

v

o và qu

Th c ti n và kinh nghi m” (2009) c a V Qu
- Hành Chính Qu c gia H
o cán b lãnh

ào t

ih

:

im

ã t ng k t nh ng kinh nghi m th c ti n, nh ng k t qu

quan tr ng c
ho

ào t o - H c vi n Chính tr

ã t p h p nh ng bài vi t v ba v

o, qu

d y và h c. Cu

ào t o.

ng h n ch , b t c
t o

o và qu n lý

H c vi n Chính tr - Hành Chính Qu c gia H Chí Minh

trong th

xu t nh ng gi i pháp trong th i gian t i [40].

Nhìn chung, nh

tài, cơng trình nghiên c

ã t p trung phân

i sâu s c theo nhi u khía c nh khác nhau v qu n lý, qu n lý
o, qu

ào t o ngu n nhân l c nói chung, cán b lãnh

o, qu n

lý t i H c vi n Chính tr - Hành Chính Qu c gia H Chí Minh nói riêng.
n c a m t s cơng trình là ã ch ra
cán b lãnh

c thù c

o

o, qu n lý t i H c vi n Nguy n Ái Qu

c

vi n Chính tr - Hành Chính Qu c gia H Chí Minh hơm nay. Nh ng
nghiên c

ã cung c p m t s tài li u th c p và cách ti p c n

chuyên bi t cho quá trình th c hi

m k th a và

phát tri n.
Tuy nhiên, các k t qu nghiên c u còn h n ch
nh

i m

n, tồn di n và sâu s c cơng tác qu

H c vi n Chính tr - Hành Chính Qu c gia H Chí Minh.

ph c v cho
ào t o
n nay v n

ình khoa h c nào nghiên c u, kh o sát, t ng k t m t cách có
h th ng và tồn di n th c tr

xu t các gi i pháp qu n lý ho

i v i kh i h c viên là cán b lãnh
tr

ng

o, qu n lý c a h th ng chính

c th c hi n t i H c vi n Chính tr - Hành Chính Qu c gia H Chí Minh
ph c h p hóa hai bình di n Giáo d c h c và Qu n lý giáo d c. K t

qu nghiên c u c

tài nh m b khuy t kho ng tr ng này.

15


1.2. M t s khái ni m công c c

tài

ng và các thi t ch

ng

ng: Theo lu t giáo d
i quy n c a m t hi

ng, nh

sinh, sinh viên và nh ng ho

m b o vi c giáo d c h c

ng c a h c sinh, sinh viên, giáo viên và

nh ng thành viên khác [86, tr. 301].
ng trong h th ng giáo d c qu
lo i hình sau

ng công l

v t ch t, b

c t ch c theo các
c thành l

m kinh phí cho các nhi m v

l p do c

ng dân

thành l

m b o kinh phí ho

v t ch t

c do cá nhân ho c các t ch c xã

h i, t ch c xã h i - ngh nghi p, t ch c kinh t thành l
v t ch

m b o kinh phí ho

ng

ng xuyên. Các lo i nhà

u ch u s qu n lý c

c, c

n lý

giáo d c theo s phân công, phân c p c a Chính ph .
ih c

giáo d c thu c b

i h c, có th

o trình

ih

o trình

th c s , ti n s

c Th

ng

Chính ph giao [86, tr. 439].
c ta hi n nay có các lo i hình Tr
i h c ngồi cơng l

ih

ih
nh v

i h c cơng l p,
ih

i h c có nhi m v :
-

o nhân l c có ph m ch t chính tr
c th c hành ngh nghi

c t t, có ki n th c và

ng v i trình

o, có s c kho ,

c thích ng v i vi c làm trong xã h i, t t o vi c làm cho mình và
cho nh

i khác, có kh

p tác bình

ng trong quan h qu c t ,

ng yêu c u xây d ng và b o v T qu c.
- Ti n hành nghiên c u khoa h c và phát tri n công ngh ; k t h
t o v i nghiên c u khoa h c và s n xu t, d ch v khoa h c và công ngh .
16