Xây dựng sách điện tử và tổ chức dạy học trên mạng một số kiến thức về từ trường trong chương trình Vật lý trung học phổ thông
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (498.74 KB, 12 trang )
<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
<b>TRƢỜNG ĐẠI HỌC GIÁO DỤC </b>
<b>TRẦN VĂN HUY </b>
<b>XÂY DỰNG SÁCH ĐIỆN TỬ VÀ TỔ CHỨC DẠY HỌC </b>
<b>TRÊN MẠNG MỘT SỐ KIẾN THỨC VỀ TỪ TRƢỜNG </b>
<b>TRONG CHƢƠNG TRÌNH VẬT LÝ TRUNG HỌC PHỔ THƠNG </b>
<b>LUẬN VĂN THẠC SỸ SƢ PHẠM VẬT LÍ </b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
<b>TRƢỜNG ĐẠI HỌC GIÁO DỤC </b>
<b>TRẦN VĂN HUY </b>
<b>XÂY DỰNG SÁCH ĐIỆN TỬ VÀ TỔ CHỨC DẠY HỌC </b>
<b>TRÊN MẠNG MỘT SỐ KIẾN THỨC VỀ TỪ TRƢỜNG </b>
<b>TRONG CHƢƠNG TRÌNH VẬT LÝ TRUNG HỌC PHỔ THƠNG </b>
<b>LUẬN VĂN THẠC SỸ SƢ PHẠM VẬT LÍ </b>
<b>Chuyên ngành: Lí luận và phƣơng pháp dạy học </b>
<b>(bộ mơn Vật lí) </b>
<b>Mã số: 60 14 01 11</b>
<b>Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: PGS. TS. Nguyễn Xuân Thành</b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>
<b>LỜI CẢM ƠN </b>
<i>Tác giả xin bày tỏ lòng cảm ơn chân thành: </i>
Trường Đại học Giáo dục-Đại học Quốc Gia Hà Nội, Các Khoa và các phòng
chức năng đã tạo mọi điều kiện cho tơi trong q trình học tập, nghiên cứu,
tiến hành luận văn.
Thầy giáo hướng dẫn: PGS. TS. Nguyễn Xuân Thành đã tận tình chỉ dẫn, giúp
đỡ tác giả hoàn thành luận văn này.
Gia đình và tồn thể anh em, bạn bè, đồng nghiệp đã quan tâm, động viên,
giúp đỡ trong suốt quá trình thực hiện luận văn.
<i>Hà Nội, tháng 10 năm 2015 </i>
<b> Tác giả </b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>
<b>DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT </b>
<b>CNTT </b> Công nghệ thông tin
<b>CSVC</b> Cơ sở vật chất
<b>DHGQVĐ</b> Dạy học giải quyết vấn đề
<b>DHVL </b> Dạy học vật lí
<b>GD&ĐT </b> Giáo dục và Đào tạo
<b>GV </b> Giáo viên
<b>HĐ</b> Hoạt động
<b>HS </b> Học sinh
<b>PTDH </b> Phương tiện dạy học
<b>SGK</b> Sách giáo khoa
<b>TH</b> Thực hành
<b>THPT</b> Trung học phổ thông
<b>TN </b> Thí nghiệm
<b>TNSP</b> Thực nghiệm sư phạm
</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>
<b>MỤC LỤC </b>
Lời cảm ơn ... i
Danh mu ̣c chữ viết tắt ... ii
Mục lục ... iii
Danh mu ̣c hình ... vii
<b>MỞ ĐẦU ... 1 </b>
<b>CHƢƠNG 1: CCƠƠSSỞỞLLÍÍLLUUẬẬNNVVÀÀTTHHỰỰCCTTIIỄỄNNCCỦỦAAĐĐỀỀTTÀÀI ... I</b> Error!
Bookmark not defined.
1.1. Tổ chức hoạt động giải quyết vấn đề của học sinh trong dạy học vật lí
... <b>Error! Bookmark not defined.</b>
1.2. Cơ sở khoa học của việc tổ chức hoạt động giải quyết vấn đề của học sinh
... <b>Error! Bookmark not defined.</b>
1.2.1. Chu trình sáng tạo khoa học ... <b>Error! Bookmark not defined.</b>
1.2.2. Tiến trình khoa học giải quyết vấn đề ... <b>Error! Bookmark not defined.</b>
1.3. Các pha của tiến trình dạy học giải quyết vấn đề<b>Error! Bookmark not </b>
<b>defined.</b>
1.3.1. Các pha của tiến trình dạy học giải quyết vấn đề<b>Error! Bookmark not </b>
<b>defined.</b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>
1.7. Quy trình tổ chức lớp học qua mạng ... <b>Error! Bookmark not defined.</b>
1.8. Kết luận chương 1 ... <b>Error! Bookmark not defined.</b>
<b>CHƢƠNG 2: XÂY DỰNG SÁCH ĐIỆN TỬ VÀ TỔ CHỨC DẠY HỌC </b>
<b>TRÊN MẠNG MỘT SỐ KIẾN THỨC VỀ TỪ TRƢỜNG TRONG </b>
<b>CHƢƠNG TRÌNH VẬT LÝ TRUNG HỌC PHỔ THƠNG ... </b>Error!
Bookmark not defined.
2.1. Phân tích đặc điểm và xây dựng mục tiêu dạy học chương “Từ trường”
... <b>Error! Bookmark not defined.</b>
2.1.1. Nội dung kiến thức chương “Từ trường”<b>Error! </b> <b>Bookmark </b> <b>not </b>
<b>defined.</b>
2.1.2. Chuẩn kiến thức và kĩ năng của chương “Từ trường” theo chương trình
Vật lí 11 ... <b>Error! Bookmark not defined.</b>
2.1.3. Xây dựng mục tiêu dạy học chương “Từ trường”<b>Error! Bookmark not </b>
<b>defined.</b>
2.2. Lựa chọn và xây dựng chủ đề ... <b>Error! Bookmark not defined.</b>
2.3. Xây dựng sách điện tử về Từ trường trong chương trình Vật lý trung học
phổ thơng ... <b>Error! Bookmark not defined.</b>
2.3.1. Ý tưởng sư phạm việc xây dựng sách điện tử trong dạy học hiện nay
... <b>Error! Bookmark not defined.</b>
2.3.2. Nội dung của sách điện tử Từ trường ... <b>Error! Bookmark not defined.</b>
2.4. Sử dụng sách giáo khoa điện tử trên mạng “Trường học kết nối” hỗ trợ tổ
chức dạy học chương Từ trường – Vật lý 11 theo các pha DH QGVĐ . <b>Error! </b>
<b>Bookmark not defined.</b>
2.4.1. Tổ chức dạy học bài “Động cơ điện một chiều”<b>Error! Bookmark not </b>
<b>defined.</b>
2.4.2. Tiến trình dạy học bài “Động cơ điện một chiều”<b>Error! Bookmark not </b>
<b>defined.</b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>
3.1. Mục đích, đối tượng, phương pháp và nội dung thực nghiệm sư phạm
... <b>Error! Bookmark not defined.</b>
3.1.1. Mục đích thực nghiệm ... <b>Error! Bookmark not defined.</b>
3.1.2. Đối tượng và thời gian thực nghiệm ... <b>Error! Bookmark not defined.</b>
3.1.3. Phương pháp thực nghiệm ... <b>Error! Bookmark not defined.</b>
3.1.4. Nội dung thực nghiệm ... <b>Error! Bookmark not defined.</b>
3.2. Kế hoạch thực nghiệm sư phạm ... <b>Error! Bookmark not defined.</b>
3.2.1. Trước thời gian dạy học ở trường phổ thông<b>Error! </b> <b>Bookmark </b> <b>not </b>
<b>defined.</b>
3.2.2. Thời gian dạy học ở trường phổ thông.. <b>Error! Bookmark not defined.</b>
3.2.3. Sau thời gian dạy học ở trường phổ thơng<b>Error! </b> <b>Bookmark </b> <b>not </b>
<b>defined.</b>
3.3. Phân tích kết quả thực nghiệm sư phạm .. <b>Error! Bookmark not defined.</b>
3.3.1. Bước đầu đánh giá tính khả thi của tiến trình dạy học đã thiết kế . <b>Error! </b>
<b>Bookmark not defined.</b>
3.3.2. Bước đầu đánh giá hiệu quả của tiến trình dạy học đã thiết kế được
trong việc nâng cao tính tích cực, sáng tạo của HS trong học tập ... <b>Error! </b>
<b>Bookmark not defined.</b>
3.3.3. Ưu điểm, nhược điểm phần mềm Từ trường<b>Error! </b> <b>Bookmark </b> <b>not </b>
<b>defined.</b>
3.4. Phân tích kết quả khảo sát ý kiến giáo viên và học sinh<b>Error! Bookmark </b>
<b>not defined.</b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>
<b>DANH MỤC HÌNH </b>
Hình 1.1. Chu trình sáng tạo khoa học ... <b>Error! Bookmark not defined.</b>
Hình 1.2. Sơ đồ tiến trình giải quyết vấn đề ... <b>Error! Bookmark not defined.</b>
Hình 1.3. Sơ đồ các pha của tiến trình dạy học phỏng theo tiến trình xây dựng,
bảo vệ tri thức mới trong nghiên cứu khoa học<b>Error! </b> <b>Bookmark </b> <b>not </b>
<b>defined.</b>
Hình 1.4.. Mục cơng văn ... <b>Error! Bookmark not defined.</b>
Hình 1.5. Mục tin tức ... <b>Error! Bookmark not defined.</b>
Hình 1.6. Mục học liệu ... <b>Error! Bookmark not defined.</b>
Hình 2.1. Trang 1, kiến thức về nam châm vĩnh cửu<b>Error! Bookmark not </b>
<b>defined.</b>
Hình 2.2. Trang 2, kiến thức về từ trường của dịng điện<b>Error! </b> <b>Bookmark </b>
<b>not defined.</b>
Hình 2.3. Trang 3, kiến thức về từ phổ - đường sức từ<b>Error! Bookmark not </b>
<b>defined.</b>
Hình 2.4. Trang 4, kiến thức về từ trường của ống dây có dịng điện ... <b>Error! </b>
<b>Bookmark not defined.</b>
Hình 2.5. Trang 5, kiến thức về sự nhiễm từ của Sắt, Thép – Nam châm
... <b>Error! Bookmark not defined.</b>
Hình 2.6. Trang 6, kiến thức về ứng dụng của nam châm<b>Error! </b> <b>Bookmark </b>
<b>not defined.</b>
Hình 2.7. Bạn Tuyền gặp bác thợ để tìm hiểu về cấu tạo động cơ điện .. <b>Error! </b>
<b>Bookmark not defined.</b>
Hình 2.8. Hai bộ phận chính của động cơ là Roto và Stato<b>Error! Bookmark </b>
<b>not defined.</b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>
Hình 2.10. Hướng dẫn chế tạo động cơ điện một chiều đơn giản cách 1 <b>Error! </b>
<b>Bookmark not defined.</b>
Hình 2.11. Hướng dẫn chế tạo động cơ điện một chiều đơn giản cách 2 <b>Error! </b>
<b>Bookmark not defined.</b>
Hình 2.12. Hướng dẫn chế tạo động cơ điện một chiều đơn giản cách 3 <b>Error! </b>
<b>Bookmark not defined.</b>
Hình 2.13. Từ trường của dòng diện chạy trong dây dẫn thẳng ... <b>Error! </b>
<b>Bookmark not defined.</b>
Hình 2.14. Từ trường của dịng điện chạy trong dây dẫn uốn thành vòng tròn
... <b>Error! Bookmark not defined.</b>
Hình 2.15. Từ trường của dịng điện chạy trong ống dây dẫn hình trụ ... <b>Error! </b>
<b>Bookmark not defined.</b>
Hình 2.16. Hình ảnh trích ra từ video hiện tượng cực quang ... <b>Error! </b>
<b>Bookmark not defined.</b>
Hình 2.17. Nội dung minh họa về lời giải thích hiện tượng cực quang trong
sách điện tử ... <b>Error! Bookmark not defined.</b>
Hình 3.1. HS tích cực trong cả HĐ nhóm và HĐ cá nhân<b>Error! </b> <b>Bookmark </b>
<b>not defined.</b>
Hình 3.2. HS khẳng định được vai trị của mình trong nhóm ... <b>Error! </b>
<b>Bookmark not defined.</b>
Hình 3.3. HS tự tin báo cáo và bảo vệ kết quả HĐ nhóm<b>Error! </b> <b>Bookmark </b>
<b>not defined.</b>
Hình 3.4. HS say mê với việc chế tạo sản phẩm<b>Error! </b> <b>Bookmark </b> <b>not </b>
<b>defined.</b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10>
<b>MỞ ĐẦU </b>
<b>1. Lý do chọn đề tài </b>
Bác Hồ đã dạy: “Về cách học, phải lấy tự học làm cốt”. Trong các
phương pháp học thì cốt lõi là phương pháp tự học. Xã hội ngày càng phát
triển, lượng kiến thức cần cập nhật ngày càng nhiều vì thế tự học đang trở
thành chiếc chìa khóa vàng trong việc chiếm lĩnh kho tàng tri thức nhân loại
và là con đường tạo ra tri thức bền vững cho mỗi người. Chỉ có tự học học
sinh mới có lịng say mê học tập phát huy hết năng lực sáng tạo của mình.
Chính vì tầm quan trọng của tự học mà việc phục vụ ngày càng tốt hơn cho
hoạt động tự học và phương châm học suốt đời đang là một trong những xu
hướng đổi mới phương pháp dạy học hiện nay. Có nhiều hình thức tự học
khác nhau trong đó có thể sử dụng sách điện tử trong tự học. Sách điện tử có
những lợi thế mà sách in thơng thường khơng thể có được đó là: rất gọn nhẹ,
có thể tinh chỉnh về kích cỡ, màu sắc và các thao tác cá nhân tùy theo sở thích
của người học. Một đặc điểm nổi bậc đó là khả năng lưu trữ thơng tin, chuyển
tải được thông tin kiến thức đầy đủ thông qua các media. Tuy nhiên trong q
trình dạy học có những điểm khác biệt giữa học tập theo lớp học có GV giảng
dạy và học tập từ xa thơng qua sách điện tử.
</div>
<span class='text_page_counter'>(11)</span><div class='page_container' data-page=11>
<b>TÀI LIỆU THAM KHẢO </b>
1. <b>Lƣơng Duy Bình (Tổng chủ biên), </b><i>Sách giáo khoa vật lý 11, Nhà xuất </i>
<i>bản Giáo dục Việt Nam</i>, Hà Nội, 2011.
2. <b>Vũ Cao Đàm</b>, <i>Phương pháp luận nghiên cứu khoa học</i>, Nhà xuất bản
khoa học kỹ thuật, Hà Nội, năm 1997.
3. <b>Vũ Thanh Khiết, Điện từ học, </b>Nhà xuất bản Giáo dục, Hà Nội, 2001.
4. <b>Nguyễn Thế Khôi (Tổng chủ biên), Sách giáo khoa vật lý 11 nâng cao, </b>
<i>Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam</i>, Hà Nội, 2011.
5. <b>Phạm Xuân Quế</b>, <i>Sử dụng máy tính trong dạy học vật lí</i>, Nxb Đại học Sư phạm
Hà Nội, Hà Nội, 2007.
6. <b>Ngơ Diệu Nga</b>, <i>Thiết kế tiến trình dạy học một số bài học chương “Từ trường” </i>
<i>lớp 11 trung học phổ thông theo hướng phát triển hoạt động nhận thức tích cực, </i>
<i>tự chủ của học sinh, </i>Đề tài khoa học cấp Trường Đại học Sư phạm Hà Nội, Hà
Nội, 2008.
7. <b>Nguyễn Xuân Thành, </b><i>Dạy học theo chuẩn kiến thức kỹ năng</i>, Nhà xuất
bản Đại học Sư phạm, Hà Nội, năm 2009.
8. <b>Nguyễn Đức Thâm</b>, Nguyễn Ngọc Hưng, Phạm Xuân Quế, <i>Phương pháp dạy </i>
<i>học vật lí ở trường phổ thơng</i>, Nxb Đại học Sư phạm Hà Nội, Hà Nội, 2002.
9. <b>Phạm Hữu Tịng</b>, <i>Hình thành kiến thức, kỹ năng, phát triển trí tuệ và năng lực </i>
<i>sáng tạo của học sinh trong dạy học vật lí, </i>Nxb Giáo dục, Hà Nội, 1996.
10. <b>Phạm Hữu Tòng</b>, <i>Chiến lược dạy học giải quyết vấn đề, tổ chức định hướng </i>
<i>tìm tịi sáng tạo giải quyết vấn đề và tư duy khoa học của học sinh</i>, Đề tài khoa
học cấp Bộ, Hà Nội, 2001.
11. <b>Phạm Hữu Tòng</b>, <i>Chức năng tổ chức, kiểm tra, định hướng hành động dạy </i>
<i>học</i>, Bài giảng chuyên đề cao học, 2002.
12. <b>Phạm Hữu Tòng</b>, <i>Dạy học vật lí ở trường phổ thông theo định hướng phát </i>
<i>triển hoạt động tích cực, tự chủ, sáng tạo và tư duy khoa học</i>, Nxb Đại học Sư
</div>
<span class='text_page_counter'>(12)</span><div class='page_container' data-page=12>
13. <b> Đỗ Hƣơng Trà, Các kiểu tổ chức dạy học hiện đại trong dạy học Vật lý ở </b>
<i>trường phổ thông</i>, Nhà xuất bản Đại học Sư phạm, Hà Nội, năm 2012.
14. <b> Đỗ Hƣơng Trà, </b><i>Lamap – một phương pháp dạy học hiện đại</i>, Nhà xuất
bản Đại học Sư phạm, Hà Nội, năm 2013.
15. <b> Thái Duy Tuyên, </b><i>Phương pháp dạy học truyền thống và đổi mới</i>, Nhà
xuất bản Giáo dục Việt Nam, Hà Nội, 2010.
</div>
<!--links-->
