Vật lí 9 Bài 44: Thấu kính phân kì

I. ĐẶC ĐIỂM CỦA THẤU KÍNH PHÂN KỲ
Hãy loại bỏ những hình dạng của thấu kính phân kì

1

2

3

4

5

Đây là những hình dạng của thấu kính phân kì

6


C2 - Độ dày phần rìa so với phần giữa của thấu
kính phân kì có gì khác với thấu kính hội tụ?

 Thấu kính phân kì được làm bằng
vật liệu trong suốt và có phần rìa dày
hơn phần giữa.


2.Thí nghiệm

CThí
tia lóChiếu

có đặcchùm
điểmsáng
gì mà
nghiệm:
3: Chùm
tới song
song
theo
phương
người
ta gọi
thấu
kính
này là thấu
vng
góc
kính
phân
kì?với mặt thấu kính
phân kì


Kết luận: Chùm tia tới song song cho
chùm tia ló là chùm phân kì nên ta gọi đó là
thấu kính phân kì.
Kí hiệu của thấu kính phân kì được vẽ như
sau:
Chú ý: Nguồn điện là tia laser nên nguy hiểm, tránh nhìn trực tiêp.

II. Trục chính, quang tâm, tiêu điểm, tiêu
cự của thấu kính phân kì :
1/ TRỤC CHÍNH: 

C4:

Quan sát lại thí nghiệm trên hình vẽ và cho biết
trong ba tia tới thấu kính phân kì tia nào đi qua thấu
kính khơng đổi hướng?




1


∆
O



Trong các tia tới vng góc với mặt
thấu kính có một tia cho tia ló truyền
thẳng, khơng bị đổi hướng. Tia này
trùng với một đường thẳng gọi là trục
chính () của thấu kính.


2/ QUANG TÂM:
- Trục chính cắt thấu kính tại O, O là

quang tâm.
- Tia tới đến quang tâm thì tia ló tiếp tục
truyền thẳng theo phương của tia tới.
∆

o


3/ TIÊU ĐIỂM: F, F’

∆

O

F

∆

O

F’


 Mỗi thấu kính phân kì có 2 tiêu điểm F và F’
nằm về 2 phía của thấu kính cách đều
quang tâm O.


4/ TIÊU CỰ:

∆

.

F



f

f

.

F’

OF = OF/ = f gọi là tiêu cự của thấu kính




O

F’



F





∆





+Tia tới song song với trục chính thì tia ló kéo dài
đi qua tiêu điểm.
+Tia tới đến quang tâm thì tia ló tiếp tục
truyền thẳng theo phương của tia tới.


Thấu kính phân kì khơng có tính chất nào sau
đây?

A

Tia tới đến quang tâm của thấu kính thì tia ló truyền thẳng,
khơng đổi hướng.

B

Tia tới hướng tới tiêu điểm thì cho tia ló khơng song song với
trục chính.

C Tia tới song song trục chính thì tia ló kéo dài đi qua tiêu điểm.

D Tia tới hướng tới tiêu điểm thì cho tia ló song song với trục chín
Chúc
mừng
đãchọn
có quyết
định
đúng.
Tiếc
q!bạn
Bạn
sai mất
rồi!


III. VẬN DỤNG
C7. Hình 44.5 vẽ thấu kính phân kì, quang tâm O, trục
chính ∆, hai tiêu đểm F và F’, các tia tới 1, 2. Hãy vẽ tia
ló và tia tới của các tia này.


C8. Em có một kính cận thị. Làm thế nào để
biết kính đó là thấu kính hội tụ hay phân kì?
- Quan sát :
Phần rìa của thấu kính dày hơn phần ở giữa thì nó là
thấy kính phân kì
Phần rìa của thấu kính mỏng hơn phần ở giữa thì nó là
thấy kính hội tụ
- Đặt thấu kính này hứng tia nắng Mặt Trời quan sát
ta thấy chùm tia ló phân kì hay hội tụ
Kính cận là một thấu kính phân kì

()

)
(O