Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (213.59 KB, 43 trang )
<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>
I. MỤC TIÊU
I. MỤC TIÊU
Nghiên cứu xong chủ đề này, bạn có thể:
Nghiên cứu xong chủ đề này, bạn có thể:
<i>a) Về kiến thức: </i>
<i>a) Về kiến thức: </i>
- Hiểu được một số khái niệm cơ bản có liên quan
- Hiểu được một số khái niệm cơ bản có liên quan
đến chủ đề (mơi trường, GDMT, tích hợp
đến chủ đề (mơi trường, GDMT, tích hợp
GDMT trong mơn học…)
GDMT trong mơn học…)
- Giải thích được vì sao cần phải tích hợp GDMT <sub>Giải thích được vì sao cần phải tích hợp GDMT </sub>
trong môn học
trong môn học
- Hiểu được các bước thực hiện tích hợp GDMT
- Hiểu được các bước thực hiện tích hợp GDMT
I. MỤC TIÊU
I. MỤC TIÊU
Nghiên cứu xong chủ đề này, bạn có thể:
Nghiên cứu xong chủ đề này, bạn có thể:
<i>b) Về kỹ năng: </i>
<i>b) Về kỹ năng: </i>
- Thiết kế được kế hoạch bài dạy theo hướng tích
- Thiết kế được kế hoạch bài dạy theo hướng tích
hợp GDMT trong dạy học mơn Cơng nghệ (bài
hợp GDMT trong dạy học môn Công nghệ (bài
lý thuyết, bài thực hành…)
lý thuyết, bài thực hành…)
- Thể hiện được kế hoạch bài dạy theo hướng tích
- Thể hiện được kế hoạch bài dạy theo hướng tích
hợp GDMT trong dạy học mơn Cơng nghệ (bài
hợp GDMT trong dạy học môn Công nghệ (bài
I. MỤC TIÊU
I. MỤC TIÊU
Nghiên cứu xong chủ đề này, bạn có thể:
Nghiên cứu xong chủ đề này, bạn có thể:
<i>c) Về thái độ: </i>
<i>c) Về thái độ: </i>
- Chấp nhận định hướng tích hợp GDMT trong dạy
- Chấp nhận định hướng tích hợp GDMT trong dạy
học môn Công nghệ
học môn Công nghệ
- Ý thức được những thuận lợi và khó khăn của
- Ý thức được những thuận lợi và khó khăn của
bản thân trong việc thực hiện tích hợp GDMT
bản thân trong việc thực hiện tích hợp GDMT
II. NỘI DUNG CHỦ ĐỀ
II. NỘI DUNG CHỦ ĐỀ
Gồm các nội dung cơ bản sau:
Gồm các nội dung cơ bản sau:
I. MÔN CÔNG NGHỆ VỚI GIÁO DỤC MÔI TRƯỜNG
I. MÔN CÔNG NGHỆ VỚI GIÁO DỤC MƠI TRƯỜNG
II. . CHƯƠNG TRÌNH TÍCH HỢP GIÁO DỤC MƠI
II. . CHƯƠNG TRÌNH TÍCH HỢP GIÁO DỤC MÔI
TRƯỜNG CẤP THPT MÔN CÔNG NGHỆ
TRƯỜNG CẤP THPT MƠN CƠNG NGHỆ
III. PHƯƠNG PHÁP TÍCH HỢP GDMT TRONG MƠN
III. PHƯƠNG PHÁP TÍCH HỢP GDMT TRONG MƠN
CƠNG NGHỆ
CƠNG NGHỆ
IV. MỘT SỐ BÀI SOẠN VÍ DỤ VỀ TÍCH HỢP GDMT
IV. MỘT SỐ BÀI SOẠN VÍ DỤ VỀ TÍCH HỢP GDMT
TRONG DẠY HỌC CƠNG NGHỆ
TRONG DẠY HỌC CƠNG NGHỆ
Mỗi nội dung trên sẽ có phần lý thuyết và phần thảo luận,
Mỗi nội dung trên sẽ có phần lý thuyết và phần thảo luận,
thực hành
IV. TÀI LIỆU THAM KHẢO
IV. TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Bộ Giáo dục và Đào tạo,
1. Bộ Giáo dục và Đào tạo, Chương trình giáo dục phổ thơng mơn Cơng <i>Chương trình giáo dục phổ thơng mơn Công </i>
<i>nghệ,</i>
<i>nghệ,</i> Nhà xuất bản Giáo dục, 2006. Nhà xuất bản Giáo dục, 2006.
2. Bộ Giáo dục và Đào tạo, Quỹ dân số Liên hợp quốc, Hoàng Đức
2. Bộ Giáo dục và Đào tạo, Quỹ dân số Liên hợp quốc, Hoàng Đức
Nhuận chủ biên,
Nhuận chủ biên, <i>Một số vấn đề cơ bản về giáo dục dân số,Một số vấn đề cơ bản về giáo dục dân số,</i> Dự Dự
án VIE/94/P01, Hà nội, 1995.
án VIE/94/P01, Hà nội, 1995.
3. Bộ Giáo dục và Đào tạo, Dự án VIE/98/018, Chương trình phát triển
3. Bộ Giáo dục và Đào tạo, Dự án VIE/98/018, Chương trình phát triển
Liên hợp quốc (UNDP) & DANIDA,
Liên hợp quốc (UNDP) & DANIDA, <i>Thiết kế mẫu một số mô-đun Thiết kế mẫu một số mô-đun </i>
<i>giáo dục môi trường </i>
<i>giáo dục môi trường </i>(dành cho các lớp tập huấn), Hà nội, 2004.(dành cho các lớp tập huấn), Hà nội, 2004.
4. Hoàng Minh Tác,
4. Hồng Minh Tác, <i>Giáo trình Giáo dục mơi trường, Giáo trình Giáo dục mơi trường, </i>trường ĐHSP Hà trường ĐHSP Hà
Nội, 2003.
Nội, 2003.
5. Nguyễn Văn Ánh,
5. Nguyễn Văn Ánh, <i>Một số modun giáo dục môi trường,Một số modun giáo dục môi trường,</i> tài liệu bồi tài liệu bồi
dưỡng giáo viên công nghệ, trường ĐHSP Hà Nội, 2006.
dưỡng giáo viên công nghệ, trường ĐHSP Hà Nội, 2006.
6. Sách giáo khoa Công nghệ 10, 11, 12, Nhà xuất bản Giáo dục 2008.
<b>1. Môn Công nghệ ở trường phổ thông</b>
<i><b>a) Tên mơn học</b></i>
<i><b>a) Tên mơn học</b></i>
Mơn Cơng nghệ là tích hợp của các mơn học thủ
Mơn Cơng nghệ là tích hợp của các môn học thủ
công và kỹ thuật phổ thông (kỹ thuật phục vụ,
công và kỹ thuật phổ thông (kỹ thuật phục vụ,
kỹ thuật nông nghiệp, kỹ thuật công nghiệp)
kỹ thuật nông nghiệp, kỹ thuật công nghiệp)
nhằm phản ánh “tập hợp các phương pháp,
nhằm phản ánh “tập hợp các phương pháp,
quy tắc, kỹ năng được sử dụng để tác động
quy tắc, kỹ năng được sử dụng để tác động
vào đối tượng lao động thông qua các phương
vào đối tượng lao động thông qua các phương
<b>1. Môn Công nghệ ở trường phổ thông</b>
b) Mục tiêu chung của môn học
b) Mục tiêu chung của môn học
Môn học nhằm giúp học sinh làm quen với thực
Môn học nhằm giúp học sinh làm quen với thực
tiễn về các mối quan hệ giữa người với người,
tiễn về các mối quan hệ giữa người với người,
giữa con người với công cụ lao động, với công
giữa con người với công cụ lao động, với công
nghệ sản xuất, dịch vụ và với môi trường thiên
nghệ sản xuất, dịch vụ và với môi trường thiên
nhiên; qua đó hình thành thói quen và kỹ năng
nhiên; qua đó hình thành thói quen và kỹ năng
lao động tự phục vụ, tiến tới tự lập nghiệp khi
lao động tự phục vụ, tiến tới tự lập nghiệp khi
<b>1. Môn Công nghệ ở trường phổ thông</b>
c) Kế hoạch dạy học môn học
c) Kế hoạch dạy học môn học
Theo Kế hoạch dạy học, môn Công nghệ
Theo Kế hoạch dạy học, môn Công nghệ
được dạy từ lớp 1 đến lớp 12 của trường phổ
được dạy từ lớp 1 đến lớp 12 của trường phổ
thông.
thông.
Nội dung môn Công nghệ phổ thông phản ánh các
Nội dung mơn Cơng nghệ phổ thơng phản ánh các
loại hình lao động phổ biến như: lao động thủ
loại hình lao động phổ biến như: lao động thủ
công, lao động kỹ thuật đơn giản trong các
công, lao động kỹ thuật đơn giản trong các
lĩnh vực dịch vụ sinh hoạt, kinh tế gia đình,
lĩnh vực dịch vụ sinh hoạt, kinh tế gia đình,
<b>2. Giáo dục mơi trường</b>
<b>2. Giáo dục môi trường</b>
<i><b>a) Môi trường và môi trường học tập</b></i>
<i><b>a) Môi trường và môi trường học tập</b></i>
<i>- Môi trường</i>
<i>- Mơi trường</i>
Có thể có nhiều cách định nghĩa khác nhau về mơi trường tùy theo
Có thể có nhiều cách định nghĩa khác nhau về môi trường tùy theo
cách tiếp cận:
cách tiếp cận:
“
“Môi trường là một tổ hợp các Môi trường là một tổ hợp các <i>yếu tố bên ngoài yếu tố bên ngoài </i>của một hệ của một hệ
thống nào đó. Chúng tác động lên hệ thống này và xác
thống nào đó. Chúng tác động lên hệ thống này và xác
định xu hướng và tình trạng tồn tại của nó. Mơi trường
định xu hướng và tình trạng tồn tại của nó. Mơi trường
có thể coi là một tập hợp, trong đó hệ thống đang xem
có thể coi là một tập hợp, trong đó hệ thống đang xem
xét là một tập hợp con. Môi trường của một hệ thống
xét là một tập hợp con. Môi trường của một hệ thống
đang xem xét cần phải có
đang xem xét cần phải có <i>tính tương táctính tương tác</i> với hệ thống với hệ thống
đó.
<i>- Mơi trường</i>
Nói chung, mơi trường của một khách thể bao
gồm các vật chất, điều kiện hoàn cảnh, các đối
gồm các vật chất, điều kiện hoàn cảnh, các đối
tượng khác hay các điều kiện nào đó mà
tượng khác hay các điều kiện nào đó mà
chúng bao quanh khách thể này hay các hoạt
chúng bao quanh khách thể này hay các hoạt
động của khách thể diễn ra trong chúng”
động của khách thể diễn ra trong chúng”
<i>- Mơi trường</i>
“
“Mơi trường là tồn bộ các hệ thống tự nhiên Mơi trường là toàn bộ các hệ thống tự nhiên
và các hệ thống do con người tạo ra ở xung
và các hệ thống do con người tạo ra ở xung
quanh mình, trong đó con người sinh sống và
quanh mình, trong đó con người sinh sống và
bằng lao động, đã khai thác những tài nguyên
bằng lao động, đã khai thác những tài nguyên
tự nhiên hoặc nhân tạo cho phép thỏa mãn
tự nhiên hoặc nhân tạo cho phép thỏa mãn
những nhu cầu của con người”
những nhu cầu của con người”
Như vậy, một cách khái quát, môi trường bao
Như vậy, một cách khái quát, môi trường bao
gồm: các yếu tố/ môi trường tự nhiên và các
gồm: các yếu tố/ môi trường tự nhiên và các
<i>- Mơi trường học tập</i>
Mơi trường học tập là tồn bộ khơng gian vật
chất và tinh thần cùng với các thành tố của nó
chất và tinh thần cùng với các thành tố của nó
bao quanh q trình học tập (cả bên trong và
bao quanh quá trình học tập (cả bên trong và
bên ngoài nhà trường), làm nền tảng và tạo
bên ngoài nhà trường), làm nền tảng và tạo
nên trường hoạt động cho quá trình ấy.
nên trường hoạt động cho q trình ấy.
Mơi trường học tập của mỗi cá nhân cũng bao
Môi trường học tập của mỗi cá nhân cũng bao
gồm môi trường tự nhiên và môi trường xã hội
gồm môi trường tự nhiên và môi trường xã hội
(người dạy, người học khác, cơ sở vật chất,
(người dạy, người học khác, cơ sở vật chất,
chương trình học tập…; chúng mang yếu tố xã
chương trình học tập…; chúng mang yếu tố xã
Có nghĩa là: đối tượng ấy là chủ thể hay
Có nghĩa là: đối tượng ấy là chủ thể hay
khách thể khi xem xét mơi trường thì cịn tùy
khách thể khi xem xét mơi trường thì cịn tùy
thuộc vào vị trí (hệ quy chiếu) của người
thuộc vào vị trí (hệ quy chiếu) của người
nghiên cứu. Nếu một người nghiên cứu về
nghiên cứu. Nếu một người nghiên cứu về
quan hệ giữa chính họ với mơi trường xung
quan hệ giữa chính họ với mơi trường xung
quanh, thì khi đó, người nghiên cứu chính là
quanh, thì khi đó, người nghiên cứu chính là
“đối tượng” liên kết với mơi trường nói ở trên.
“đối tượng” liên kết với mơi trường nói ở trên.
quan hệ giữa mơi trường với những người
quan hệ giữa môi trường với những người
khác thì khi đó, người đó lại ở vị trí khách thể
khác thì khi đó, người đó lại ở vị trí khách thể
<i><b>b) Giáo dục môi trường</b></i>
<i><b>b) Giáo dục môi trường</b></i>
<i>Quan niệm thứ hai:</i>
<i>Quan niệm thứ hai:</i> “Giáo dục môi trường là tiến “Giáo dục mơi trường là tiến
trình giáo dục có mục đích để thức tỉnh dân cư
trình giáo dục có mục đích để thức tỉnh dân cư
thế giới nhận thức và quan tâm đến môi
thế giới nhận thức và quan tâm đến môi
trường và các vấn đề có liên quan; có sự hiểu
trường và các vấn đề có liên quan; có sự hiểu
biết, kỹ năng, quan điểm, động cơ thúc đẩy và
biết, kỹ năng, quan điểm, động cơ thúc đẩy và
cam kết thực hiện một cách riêng lẻ và tập thể
cam kết thực hiện một cách riêng lẻ và tập thể
nhằm hướng tới những giải pháp cho khó
nhằm hướng tới những giải pháp cho khó
khăn thực tại và ngăn ngừa những vấn đề
khăn thực tại và ngăn ngừa những vấn đề
<i><b>b) Giáo dục mơi trường</b></i>
<i><b>b) Giáo dục môi trường</b></i>
Các quan niệm thông thường về giáo dục môi trường đều có những
Các quan niệm thơng thường về giáo dục mơi trường đều có những
đặc điểm sau:
đặc điểm sau:
- Giáo dục môi trường nhằm hiểu biết mối quan hệ giữa môi trường tự
- Giáo dục môi trường nhằm hiểu biết mối quan hệ giữa môi trường tự
nhiên, mơI trường xã hội và vai trị của con người trong đó.
nhiên, mơI trường xã hội và vai trị của con người trong đó.
- Giáo dục mơi trường là quá trình học hỏi liên tục, phát triển theo kinh
- Giáo dục mơi trường là q trình học hỏi liên tục, phát triển theo kinh
nghiệm của con người trong quá trình trải nghiệm cuộc sống.
nghiệm của con người trong quá trình trải nghiệm cuộc sống.
- Mục tiêu cuối cùng đạt đươc qua học hỏi, trải nghiệm là thay đổi hành
- Mục tiêu cuối cùng đạt đươc qua học hỏi, trải nghiệm là thay đổi hành
vi của con người.
vi của con người.
- Mọi nỗ lực của giáo dục môi trường cần tập trung vào việc nâng cao
- Mọi nỗ lực của giáo dục môi trường cần tập trung vào việc nâng cao
chất lượng cuộc sống và thân thiện với môi trường.
<b>3. Môn Công nghệ với giáo dục môi </b>
<b>trường</b>
<b>trường</b>
Các khái niệm trên cho thấy giữa môn/giáo
Các khái niệm trên cho thấy giữa môn/giáo
dục Công nghệ và giáo dục mơi trường có sự
“giao thoa” nhau về mục tiêu, về nội dung
“giao thoa” nhau về mục tiêu, về nội dung
cũng như cách thực hiện; trong đó, suy cho
cũng như cách thực hiện; trong đó, suy cho
cùng mục tiêu của giáo dục môi trường là mục
cùng mục tiêu của giáo dục môi trường là mục
tiêu bao trùm nhất.
tiêu bao trùm nhất.
Cơng nghệ chính là phương thức để con
Cơng nghệ chính là phương thức để con
người tác động vào môi trường (tự nhiên và
người tác động vào môi trường (tự nhiên và
<b>1.</b>
<b>1.</b> <b>Khái quát về sự ô nhiễm môi trường do sản Khái quát về sự ô nhiễm môi trường do sản </b>
<b>xuất</b>
<b>xuất</b>
Ơ nhiễm mơi trường là sự thay đổi thành phần và
Ơ nhiễm mơi trường là sự thay đổi thành phần và
tính chất của mơi trường, gây nên hậu quả
tính chất của mơi trường, gây nên hậu quả
xấu cho đời sống của con người và sinh vật.
xấu cho đời sống của con người và sinh vật.
Nguyên nhân gây ra ô nhiễm môi trường là do
Nguyên nhân gây ra ô nhiễm môi trường là do
các quá trình tự nhiên hoặc do các hoạt động
các quá trình tự nhiên hoặc do các hoạt động
<b>1.</b>
<b>1.</b> <b>Khái quát về sự ô nhiễm môi trường do sản Khái quát về sự ô nhiễm môi trường do sản </b>
<b>xuất</b>
<b>xuất</b>
Các dạng ô nhiễm môi trường phổ biến:
Các dạng ô nhiễm mơi trường phổ biến:
- Ơ nhiễm nước;
- Ơ nhiễm nước;
- Ơ nhiễm khơng khí
- Ơ nhiễm khơng khí
- Ô nhiễm đất
- Ô nhiễm đất
- Ô nhiễm nhiệt
- Ơ nhiễm nhiệt
<b>1.</b>
<b>1.</b> <b>Khái qt về sự ơ nhiễm môi trường do sản xuấtKhái quát về sự ô nhiễm mơi trường do sản xuất</b>
Ngun nhân chính gây nên ơ nhiễm mơi trường:
Ngun nhân chính gây nên ơ nhiễm mơi trường:
a) Ô nhiễm do ngành điện
a) Ô nhiễm do ngành điện
b) Ô nhiễm do ngành vật liệu xây dựng
b) Ô nhiễm do ngành vật liệu xây dựng
c) Ô nhiễm do ngành hố chất và phân bón
c) Ơ nhiễm do ngành hố chất và phân bón
d) Ơ nhiễm do ngành chế biến thực phẩm
d) Ô nhiễm do ngành chế biến thực phẩm
e) Ơ nhiễm do các ngành cơng nhiệp nhẹ
e) Ơ nhiễm do các ngành cơng nhiệp nhẹ
g) Ơ nhiễm do ngành luyện kim
g) Ô nhiễm do ngành luyện kim
h) Ô nhiễm do các nhà máy cơ khí
h) Ơ nhiễm do các nhà máy cơ khí
i) Ơ nhiễm do ngành giao thông vận tải
<i><b>1.</b></i>
<i><b>1.</b></i> <i><b>Phương pháp tích hợp GDMT </b><b>Phương pháp tích hợp GDMT </b></i>
a) Quan niệm
a) Quan niệm
<i>- Tích hợp</i>
<i>- Tích hợp</i> ở đây được hiểu là sự kết hợp, lồng ghép các mục ở đây được hiểu là sự kết hợp, lồng ghép các mục
tiêu khác nhau thơng qua một hoạt động nào đó.
tiêu khác nhau thơng qua một hoạt động nào đó.
<i>- Phương pháp tích hợp giáo dục mơi trường</i>
<i>- Phương pháp tích hợp giáo dục mơi trường</i>
Ở đây nói đến phương pháp tích hợp giáo dục mơi trường là nói đến
Ở đây nói đến phương pháp tích hợp giáo dục mơi trường là nói đến
cách thức, con đường để đạt được các mục tiêu giáo dục môi
cách thức, con đường để đạt được các mục tiêu giáo dục môi
trường thông qua môn học/hoạt động giáo dục cụ thể. Chẳng
trường thông qua môn học/hoạt động giáo dục cụ thể. Chẳng
hạn:
hạn:
- Thông qua các bài dạy lý thuyết, thực hành của môn học;
- Thông qua các bài dạy lý thuyết, thực hành của môn học;
- Thông qua tham quan thực tế;
- Thông qua tham quan thực tế;
- Thông qua ngoại khóa các nội dung có liên quan.
<i><b>b) Các quy luật/tính quy luật về mối quan hệ </b></i>
<i><b>giữa đối tượng và môi trường</b></i>
<i><b>giữa đối tượng và môi trường</b></i>
<i>Quy luật 2.</i>
<i>Quy luật 2.</i> Chủ thể có tác động đến mơi trường, Chủ thể có tác động đến môi trường,
biến đổi môi trường phù hợp với mình. Trình
biến đổi mơi trường phù hợp với mình. Trình
độ tiến hóa của chủ thể càng cao thì tác động
độ tiến hóa của chủ thể càng cao thì tác động
của chủ thể đến mơi trường càng hiệu quả.
của chủ thể đến môi trường càng hiệu quả.
Câu thơ “Người buồn cảnh có vui đâu bao giờ” của
Câu thơ “Người buồn cảnh có vui đâu bao giờ” của
cụ Nguyễn Du cũng xuất phát từ quy luật ấy.
cụ Nguyễn Du cũng xuất phát từ quy luật ấy.
Hai quy luật này nói lên mối quan hệ biện chứng
Hai quy luật này nói lên mối quan hệ biện chứng
giữa đối tượng và môi trường với tư cách là
giữa đối tượng và môi trường với tư cách là
<i><b>c) Mơ hình hệ thống con người – kỹ thuật – xã hội</b></i>
<i><b>c) Mơ hình hệ thống con người – kỹ thuật – xã hội</b></i>
Mơ hình này trú trọng đến các mối quan hệ giữa con người
Mơ hình này trú trọng đến các mối quan hệ giữa con người
với kỹ thuật (công nghệ) và với môi trường (tự nhiên
với kỹ thuật (công nghệ) và với môi trường (tự nhiên
và xã hội). Vì thế, nội dung giáo dục kỹ thuật/cơng
và xã hội). Vì thế, nội dung giáo dục kỹ thuật/công
nghệ không được hiểu theo nghĩa hẹp mà phải được
nghệ không được hiểu theo nghĩa hẹp mà phải được
xem xét trong sự thống nhất của tự nhiên, xã hội và
xem xét trong sự thống nhất của tự nhiên, xã hội và
con người; xem xét trong mối quan hệ tổng thể giữa
con người; xem xét trong mối quan hệ tổng thể giữa
sản xuất/khai thác, tiêu thụ cùng với những điều kiện
sản xuất/khai thác, tiêu thụ cùng với những điều kiện
về tự nhiên, xã hội và lợi ích cá nhân/nhóm với cộng
về tự nhiên, xã hội và lợi ích cá nhân/nhóm với cộng
đồng (sơ đồ):
<b>3. Phương pháp tích hợp GDMT trong dạy học </b>
<b>3. Phương pháp tích hợp GDMT trong dạy học </b>
<b>môn Công nghệ</b>
<b>môn Công nghệ</b>
<i>a) Nguyên tắc chung</i>
<i>a) Nguyên tắc chung</i>
- Tích hợp giáo dục mơi trường trong mơn học phải
- Tích hợp giáo dục môi trường trong môn học phải
dựa trên mối quan hệ vốn có, tự nhiên giữa
dựa trên mối quan hệ vốn có, tự nhiên giữa
mục tiêu, nội dung của môn học với mục tiêu
mục tiêu, nội dung của môn học với mục tiêu
và nội dung của giáo dục môi trường; tránh sự
và nội dung của giáo dục mơi trường; tránh sự
khiên cưỡng, gị ép. Mặt khác, nó phải ln
khiên cưỡng, gị ép. Mặt khác, nó phải ln
phù hợp và dựa trên thực tiễn cuộc sống và
phù hợp và dựa trên thực tiễn cuộc sống và
<b>b) Phương pháp chung nhằm khai thác nội dung giáo dục môi </b>
<b>b) Phương pháp chung nhằm khai thác nội dung giáo dục môi </b>
<b>trường trong chương trình/ sách giáo khoa </b>
<b>trường trong chương trình/ sách giáo khoa </b>
<i>- Các thao tác logic</i>
<i>- Các thao tác logic</i>
Trong việc khai thác nội dung giáo dục môi trường trong sách giáo
Trong việc khai thác nội dung giáo dục mơi trường trong sách giáo
khoa, nhìn chung có hai con đường chính: quy nạp và diễn dịch
khoa, nhìn chung có hai con đường chính: quy nạp và diễn dịch
(suy diễn), tương ứng với việc huy động học sinh xây dựng kiến
(suy diễn), tương ứng với việc huy động học sinh xây dựng kiến
thức mới và minh họa nội dung dạy học. Cụ thể là:
thức mới và minh họa nội dung dạy học. Cụ thể là:
+ Thao tác quy nạp:
+ Thao tác quy nạp:
Từ việc đưa ra các nội dung giáo dục mơi trường có liên quan, thơng
Từ việc đưa ra các nội dung giáo dục mơi trường có liên quan, thông
qua đàm thoại để xây dựng đối tượng/nội dung bài học.
- Các thao tác logic
- Các thao tác logic
Ví dụ:
Ví dụ:
Từ các câu hỏi: Tại sao người ta không xây dựng các nhà máy điện tại
Từ các câu hỏi: Tại sao người ta không xây dựng các nhà máy điện tại
các khu đô thị, dân cư mà lại phải xây dựng ở rất xa rồi truyền tải
các khu đô thị, dân cư mà lại phải xây dựng ở rất xa rồi truyền tải
điện năng về nơi tiêu thụ? Hoặc Ảnh hưởng của nhà máy điện
điện năng về nơi tiêu thụ? Hoặc Ảnh hưởng của nhà máy điện
(nhiệt điện, điện nguyên tử) đến cuộc sống con người? để khái
(nhiệt điện, điện nguyên tử) đến cuộc sống con người? để khái
quát về khái niệm “Hệ thống điện quốc gia”
quát về khái niệm “Hệ thống điện quốc gia”
Từ việc đặt vấn đề: Tại sao trong thực tế người ta thường khuyến khích
Từ việc đặt vấn đề: Tại sao trong thực tế người ta thường khuyến khích
dùng động cơ 4 kỳ hơn là động cơ hai kỳ? Hoặc Tại sao người ta
dùng động cơ 4 kỳ hơn là động cơ hai kỳ? Hoặc Tại sao người ta
nói động cơ 4 kỳ ít gây ơ nhiễm mơi trường hơn động cơ 2 kỳ?
nói động cơ 4 kỳ ít gây ô nhiễm môi trường hơn động cơ 2 kỳ?
Lý giải vấn đề này chính là giới thiệu và so sánh về cấu tạo và
Lý giải vấn đề này chính là giới thiệu và so sánh về cấu tạo và
nguyên lý làm việc của động cơ 4 kỳ và động cơ hai kỳ.
nguyên lý làm việc của động cơ 4 kỳ và động cơ hai kỳ.
Tại sao khi sử dụng đồng hồ vạn năng để kiểm tra các linh kiện bán
Tại sao khi sử dụng đồng hồ vạn năng để kiểm tra các linh kiện bán
dẫn người ta thường dùng thang đo x 100Ù mà không dùng
dẫn người ta thường dùng thang đo x 100Ù mà không dùng
thang đo x 1Ù hoặc x 1000Ù ?
- Các thao tác logic
- Các thao tác logic
+ Thao tác diễn dịch (suy diễn):
+ Thao tác diễn dịch (suy diễn):
Sau khi giới thiệu nội dung/đối tượng học tập, chỉ
Sau khi giới thiệu nội dung/đối tượng học tập, chỉ
ra biểu hiện hay tác động của nó đối với mơi
ra biểu hiện hay tác động của nó đối với mơi
trường tự nhiên/xã hội có liên quan. Ví dụ:
trường tự nhiên/xã hội có liên quan. Ví dụ:
Sau khi giới thiệu về các cấp điện áp của lưới điện
Sau khi giới thiệu về các cấp điện áp của lưới điện
(phần Sơ đồ lưới điện, bài Hệ thống điện quốc
(phần Sơ đồ lưới điện, bài Hệ thống điện quốc
gia); có thể hỏi: Ảnh hưởng của đường điện
<i><b>c) Về phương pháp cụ thể để tích hợp giáo dục mơi trường trong </b></i>
<i><b>c) Về phương pháp cụ thể để tích hợp giáo dục mơi trường trong </b></i>
<i><b>dạy học Cơng nghệ</b></i>
<i><b>dạy học Cơng nghệ</b></i>
Để tích hợp giáo dục môi trường trong dạy học Công nghệ có thể
Để tích hợp giáo dục mơi trường trong dạy học Cơng nghệ có thể
sử dụng kết hợp những phương pháp dạy học thông dụng trong
sử dụng kết hợp những phương pháp dạy học thông dụng trong
dạy học bộ mơn. Đặc biệt, do tính phức hợp của mục tiêu giáo
dạy học bộ môn. Đặc biệt, do tính phức hợp của mục tiêu giáo
dục mơi trường, một số kỹ thuật dạy học sau đây thường hay
dục môi trường, một số kỹ thuật dạy học sau đây thường hay
được thể hiện: công não (động não), thảo luận theo nhóm, điều
được thể hiện: cơng não (động não), thảo luận theo nhóm, điều
tra (nghiên cứu giải quyết vấn đề), đóng vai, dạy bằng cách hỏi,
tra (nghiên cứu giải quyết vấn đề), đóng vai, dạy bằng cách hỏi,
tham quan, ngoại khóa…
tham quan, ngoại khóa…
Các kỹ thuật này thường được sử dụng kết hợp và đã được giới thiệu
Các kỹ thuật này thường được sử dụng kết hợp và đã được giới thiệu
trong các tài liệu đào tạo/bồi dưỡng giáo viên. Ở đây chỉ tập
trong các tài liệu đào tạo/bồi dưỡng giáo viên. Ở đây chỉ tập
trung giới thiệu hai phương pháp điển hình là làm sáng tỏ giá trị
trung giới thiệu hai phương pháp điển hình là làm sáng tỏ giá trị
và dạy học theo dự án.
<i>- Làm sáng tỏ hoặc xác định giá trị</i>
<i>- Làm sáng tỏ hoặc xác định giá trị</i>
+ Bản chất: Giá trị được hiểu là cái đáng quý,
+ Bản chất: Giá trị được hiểu là cái đáng quý,
cái cần thiết, có ích lợi, có ý nghĩa, thỏa mãn
nhu cầu của con người; là những chuẩn mực,
nhu cầu của con người; là những chuẩn mực,
tiêu chuẩn hay quy định có tác dụng định
tiêu chuẩn hay quy định có tác dụng định
hướng hành động của con người. Nó được
hướng hành động của con người. Nó được
thể hiện trong cách nhìn nhận và ý kiến của
thể hiện trong cách nhìn nhận và ý kiến của
con người về sự đánh giá các mặt khác nhau
con người về sự đánh giá các mặt khác nhau
<i>- Dạy học theo dự án</i>
+ Bản chất: Dạy học theo dự án là một phương pháp
+ Bản chất: Dạy học theo dự án là một phương pháp
dạy học (theo nghĩa rộng), trong đó người học thực
dạy học (theo nghĩa rộng), trong đó người học thực
hiện một nhiệm vụ học tập phức hợp, có sự kết hợp
hiện một nhiệm vụ học tập phức hợp, có sự kết hợp
giữa lý thuyết và thực hành. Dưới sự chỉ đạo của giáo
giữa lý thuyết và thực hành. Dưới sự chỉ đạo của giáo
viên, nhiệm vụ này được người học thực hiện với tính
viên, nhiệm vụ này được người học thực hiện với tính
tự lực cao trong tồn bộ quá trình, từ việc xác định
tự lực cao trong tồn bộ q trình, từ việc xác định
mục đích học tập, lập kế hoạch, đến việc thực hiện dự
mục đích học tập, lập kế hoạch, đến việc thực hiện dự
án, kiểm tra, điều chỉnh, đánh giá quá trình và kết quả
án, kiểm tra, điều chỉnh, đánh giá quá trình và kết quả
thực hiện. Kết quả dự án học tập là những sản phẩm
thực hiện. Kết quả dự án học tập là những sản phẩm
có thể trình bày, giới thiệu.
<i>- Dạy học theo dự án</i>
<i>- Dạy học theo dự án</i>
+ Khả năng áp dụng:
+ Khả năng áp dụng:
Do tính chất phức hợp của mục tiêu giáo dục
Do tính chất phức hợp của mục tiêu giáo dục
môi trường (như đã nêu ở phần trên), phương
môi trường (như đã nêu ở phần trên), phương
pháp này có thể được áp dụng trong việc thực
pháp này có thể được áp dụng trong việc thực
hiện các dự án học tập như: xác định/đánh giá
các chỉ số về môi trường: đất, nước, không
các chỉ số về mơi trường: đất, nước, khơng
khí, mức độ nhiễm điện… và ảnh hưởng của
khí, mức độ nhiễm điện… và ảnh hưởng của
chúng đến chất lượng cuộc sống tại địa
chúng đến chất lượng cuộc sống tại địa
phương dựa trên các tiêu chuẩn về môi
phương dựa trên các tiêu chuẩn về môi