ngoai khoa vi thanh nien

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

NGOẠI KHÓA SỨC KHỎE SINH SẢN VỊ THÀNH NIÊN
I . Mục tiêu:

-Giúp học sinh có kiến thức cơ bản về giới tính.

-Có biện pháp vệ sinh cơ thể, bảo vệ sức khoẻ sinh sản của mình.
-Biết các phịng tránh một số bệnh truyền nhiễm

II . Chuẩn bị :

* GV : Một số clip liên quan tới skss vị thành niên

Tranh ảnh một sô bệnh lây lan qua đường tình dục
* HS : - Tự tìm hiểu một số thơng tin về sức khỏe sinh sản
III Nội dung :

Hoạt động 1: TÌM HIỂU VỀ SKSS VỊ THÀNH NIÊN
A/Vị thành niên ở độ tuổi nào ? (Vị thành niên bạn là ai)

Theo tổ chức y tế thế giới, các em từ 10 đến 19 tuổi được gọi là vị thành
<i>niên. Đây là giai đoạn chuyển tiếp từ trẻ con thành người lớn, là giai đoạn có </i>
những thay đổi mạnh mẽ về thể chất, cơ quan sinh sản cảm xúc, tình cảm và khả
năng hồ nhập cộng đồng. Ở độ tuổi này các em cần được quan tâm chăm sóc và
giáo dục đặc biệt của gia đình, nhà trường và xã hội về nhiều lĩnh vực, trong đó có
chăm sóc SKSS để trở thành người có sức khoẻ, đạo đức tốt, có ích cho gia đình
và xã hội.

B/Nắm sơ qua những thay đổi kỳ diệu trong cơ thể vị thành viên ( trình chiếu)
Quá trình này diễn ra ở mỗi em với tốc độ khác nhau. Có em từ từ, có em lớn bổng
lên, phải đến 18-19 tuổi vóc dáng của các em mới ổn định.

<b>1. Các thay đổi về cơ thể và sinh lý ở bạn trai</b>
 Cơ thể phát triển nhanh, đặc biệt là chiều cao
 Vai rộng ra

 Mọc ria mép, lơng mu và lơng nách
 Giọng nói thay đổi

 Tuyến mồ hôi sẽ bắt đầu sản xuất mùi hương đặc trưng của cơ thể
 Dương vật và tinh hoàn lớn dần lên

 Bắt đầu mộng tinh khi ngủ, có khả năng thụ thai
<b>2. Các thay đổi về cơ thể và sinh lý ở bạn gái</b>
 Ngực phát triển

 Mông nở, các đường cong của cơ thể bắt đầu hình thành
 Mọc lông mu và lông nách

 Nổi mụn trứng cá ở mặt

 Tuyến mồ hôi sẽ bắt đầu sản xuất mùi hương đặc trưng của cơ thể
 Âm đạo bắt đầu tiết dịch trong hoặc hơi trắng

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

 Trứng bắt đầu được phóng thích trong cơ thể bạn, nghĩa là bạn có khả năng
mang thai khi quan hệ tình dục khơng an tồn vì thế bạn cần thận trọng
 Cơ thể phát triển đầy đặn hơn, biểu hiện ở chiều cao của bạn

<b>3. Kinh nguyệt</b>
<b>Kinh nguyệt là gì?</b>

Mỗi tháng, trứng rụng từ buồng trứng sẽ đi vào ống dẫn trứng và rơi xuống tử

cung. Tử cung đón nhận trứng, hình thành bào thai trong trường hợp được tinh
trùng thụ tinh. Nếu trứng không được thụ tinh, niêm mạc tử cung sẽ bong ra và rơi
xuống âm đạo dẫn đến hành kinh (kinh nguyệt).

<b>Khi nào bạn bắt đầu có kinh nguyệt?</b>

Chu kỳ kinh nguyệt bắt đầu vào độ tuổi từ 9 đến 17 (hoặc hai năm sau khi
ngực của bạn bắt đầu phát triển). Tuy nhiên, bạn khơng nên lo lắng nếu có kinh
nguyệt sớm hơn hay muộn hơn những bạn cùng lứa, điều đó là bình thường. Nếu
quá lo lắng, có thể đi khám bác sỹ để yên tâm hơn.

<b>Vòng kinh kéo dài bao lâu?</b>

Khoảng thời gian giữa các chu kỳ kinh nguyệt được gọi là vòng kinh. Chu
kỳ kinh nguyệt được tính từ ngày có kinh đầu tiên đến ngày cuối cùng trước lần
hành kinh tiếp theo. Một số bạn nữ có vịng kinh 28 ngày trong khi những bạn
khác có vịng kinh ngắn hơn (24 ngày) hoặc dài hơn (35 ngày)

Khi bắt đầu có kinh, cơ thể bạn cần có thời gian để thích ứng với những thay
đổi mới vì thế bạn gái sẽ có những chu kỳ khơng đều trong vài tháng đầu

<b>Chu kỳ kinh nguyệt diễn ra trong bao lâu?</b>

Một vài bạn sẽ có kinh khoảng 2 đến 3 ngày, một số bạn khác sẽ có kinh đến
7 ngày hoặc dài hơn. Hiện tượng chảy máu là do lượng máu chảy ra từ âm đạo –
lượng máu này biến đổi tùy vào từng bạn nữ. Bạn chảy máu nhiều vào những ngày
đầu và giảm dần vào những ngày cuối

<b>4. Tình yêu và tình dục</b>

<b>Tình yêu hay chỉ là cảm xúc nhất thời?</b>
Bạn có:

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

 Muốn gần gũi họ
 Muốn chạm vào họ
 Nghĩ về họ mọi lúc

 Cảm thấy bối rối khi gần họ

 Cảm thấy căng thẳng khi họ gần gũi bạn
 Nghĩ rằng bạn đã yêu họ

Những điều này hòan tịan có thể xảy ra mà khơng phải là tình ỵêu.

Đôi khi mọi người nghĩ rằng nếu một người khác muốn quan hệ tình dục với
mình nghĩa rằng họ đã yêu mình. Điều này có thể nhưng khơng phải lúc nào cũng
đúng

Khơng dễ để giải thích và biết rằng điều gì là tình yêu thật sự. Chúng ta rất dễ
lầm lẫn và không chắc rằng chúng ta yêu hay chỉ đơn giản là có cảm xúc với một
người nào đó

Bạn có :

 Muốn ở bên họ

 Cảm thấy thật sự hiểu họ
 Muốn chia sẻ mọi thứ với họ

 Thích cả những điểm tốt và xấu của họ

Tình yêu thật sự kéo dài rất lâu, trong khi có cảm xúc với một người nào đó thì thường
khơng như vậy. Tình u thường có những cảm giác u thích tình dục nhưng cũng có
nhiều cảm giác khác ngồi tình dục

<b>Tại sao chúng ta lại né tránh khi nói về tình dục</b>

 Theo văn hóa truyền thống, người ta hay nghi ngờ về đạo đức của những cô
gái trẻ có hiểu biết về tình dục và coi thường những ai quan hệ tình dục
trước hơn nhân

 Vì thế, hầu hết các bạn nữ e ngại hỏi gia đình và bạn bè về các vấn đề tình
dục đặc biệt là trước khi kết hơn vì những rào cản về văn hóa

 Tuy nhiên bạn vẫn phải có trách nhiệm chăm sóc cơ thể mình vì suy cho cùng, đó
chính là tài sản q báu của riêng bạn mà!

<b>Tình dục là gì?</b>

Quan hệ tình dục là khi dương vật của người nam được đưa vào âm hộ người phụ
nữ và kích thích cho đến khi đạt đến cực khóai và xuất tinh

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

Tránh thai là sử dụng những biện pháp khác nhau để ngăn ngừa việc mang thai
Các biện pháp tránh thai thích hợp

 Bao cao su là một loai bao mỏng bằng cao su nhân tạo, bao khít dương vật
khi giao hợp để ngăn tinh dịch vào âm đạo. Đạt 98% hiệu quả tránh thai
 Viên uống tránh thai dành cho nữ, uống hàng ngày. Nó ngăn ngừa trứng

rụng vào buồng tử cung

 Tiêm thuốc tránh thai dành cho nữ, tiêm mỗi 3 tháng. Thuốc bổ sung lượng
hóc mơn vào cơ thể để ngăn ngừa sự rụng trứng

 Thuốc viên tránh thai khẩn cấp bao gồm 1 hoặc 2 viên có chứa hc mơn
ngăn ngừa việc rụng trứng

<b>Những điều quan trọng cần nhớ</b>

 Bạn nên dùng các phương pháp tránh thai khi quan hệ tình dục, nếu khơng
bạn có thể sẽ mang thai –RẤT CÓ KHẢ NĂNG MANG THAI VÀO LẦN
ĐẦU TIÊN GIAO HỢP VÀ CŨNG CÓ KHẢ NĂNG MANG THAI KHI
BẠN đang CÓ KINH

 Sử dụng bao cao su là phương pháp an tịan nhất để ngăn ngừa mang thai
ngồi ý muốn và các bệnh lây qua đường tình dục bao gồm HIV/AIDS
 Dù bạn chọn biện pháp tránh thai nào khác, chúng tôi cũng khuyên bạn nên

sử dụng bao cao su để chắc chắn rằng bạn và người yêu cũng như gia đình
tương lai của bạn an tịan khỏi HIV/AIDS

5. Hậu quả của việc quan hệ tình dục ở vị thành niên
<b>a, Mang thai </b>

Mang thai là kết quả của quan hệ tình dục khi tinh trùng người đàn ơng gặp trứng
của người phụ nữ và thụ tinh. Trứng đã thụ tinh sẽ làm tổ ở thành tử cung và bắt
đầu hình thành bào thai

Quan hệ tình dục có thể dẫn đến có thai ngồi ý muốn đối với bạn nữ. Như vậy
bạn sẽ phải có thai và phải sinh con hoặc phá thai.

*Nếu tiếp tục mang thai ở tuổi Vị thành niên bạn sẽ gặp nhiều rủi ro như:
-Trong khi mang thai: dễ bị sẩy thai, đẻ non thiếu máu, nhiễm độc thai nghén;
-Trong lúc sinh đẻ: đẻ khó, do khung chậu chưa phát triển đầy đủ, dễ phải can
thiệp bằng thủ thuật, phẫu thuật.

-Trong thời kỳ hậu sinh sản: dẽ bị chảy máu, nhiễm khuẩn;

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

-Hạnh phúc gia đình có thể bị rạn nứt, dễ lâm vào cảnh éo le, ảnh hưởng đến tương
lai của vị thành niên.

-Tỷ lệ ly dị cao, dễ bị phân biệt đối xử;

-Thường khó khăn về kinh tế, bỏ lỡ cơ hội học tập, lập nghiệp;
-Làm mẹ sớm dễ bị khủng hoảng về tâm lý.

*Nếu phá thai để chấm dứt thai nghén các em rất dễ bị tai biến:
-Tăng nguy cơ nhiễm khuẩn và vô sinh trong tương lai.

-Chảy máu, sót thai, sót rau, ứ máu trong tử cung, tổn thương gây rách cổ tử cung
--> Hỏng cơ quan sinh sản.

<b>Những dấu hiệu khi mang thai bao gồm: </b>

Mất kinh, cảm thấy mệt mỏi, nôn mửa, đau ngực, đi tiểu thường xuyên

Những dấu hiệu này không phải lúc nào cũng có, nghĩa là bạn đã mang thai vì thế
tốt nhất là nên thực hiện một xét nghiệm nhanh chóng và đơn giản bằng que thử
thai hoặc tới cơ quan y tế

<b>b, Bệnh lây truyền qua đường tình dục</b>

Những bệnh lây truyền qua đường tình dục là bệnh có thể lây từ người này sang
người khác thông qua quan hệ tình dục “khơng bảo vệ” bằng đường âm đạo, hậu
mơn và miệng cũng như những vuốt ve kích thích khác trước khi quan hệ.

Bệnh lây truyền qua đường tình dục đe dọa bất cứ ai có quan hệ tình dục khơng kể
tuổi tác, giới tính và tình trạng gia đình. Quan hệ tình dục ln tiềm ẩn nguy cơ
mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục từ người u hoặc bạn tình. Nhiều
bệnh có dấu hiệu rất khó phát hiện hoặc thậm chí khơng có biểu hiện, nên rất khó
cảnh giác.

<b>Làm thế nào để bảo vệ bản thân khỏi các bệnh lây truyền qua đường tình</b>
<b>dục?</b>

 Khơng quan hệ tình dục với bất cứ ai khơng sử dụng bao cao su, đang
nghiện chích hoặc mắc bệnh lây truyền qua đường tình dục

 Khơng nên quan hệ tình dục với nhiều người. Bạn càng có nhiều bạn tình
thì khả năng lây các bệnh lây truyền qua đường tình dục càng cao

 Chắc chắn rằng bao cao su bao phủ cả dương vật. Nếu không, bạn sẽ không
được bảo vệ đầy đủ

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

<b>Cách duy nhất để chắc chắn chúng ta không mắc phải những bệnh lây truyền</b>
<b>qua đường tình dục là sử dụng bao cao su khi quan hệ tình dục</b>

<b>Một vài bệnh lây truyền qua đường tình dục phổ biến bao gồm</b>

Lậu, giang mai, mụn cóc, trùng roi, nấm candida, HIV/AIDS, viêm gan B, mụn

rộp, Cơlamiđia

<b>Một vài dấu hiệu của bệnh lây truyền qua đường tình dục </b>
 Tiết dịch bất thường ở âm đạo hoặc dương vật

 Cảm giác rát bỏng hoặc buốt khi đi tiểu
 Chảy máu sau khi giao hợp

 Đau trong hoặc sau khi giao hợp

 Có vết lóet, trầy xước, hoặc sùi ở bộ phận sinh dục hoặc hậu môn

Tuy nhiên, HẦU HẾT các bệnh lây truyền qua đường tình dục khơng có bất cứ
triệu chứng rõ ràng nào, vì thế bạn nên khám bác sĩ và kiểm tra nếu bạn đã từng
giao hợp khơng an tịan Hãy tham khảo tài liệu về Các bệnh lây truyền qua đường
tình dục hoặc liên hệ với chúng tôi để biết thêm chi tiết

C/Những điều nên và không nên khi các em đang ở lứa tuổi vị thành niên.( thuyết trình)
1.Các em cần:

-Biết lắng nghe và chia sẻ với cha mẹ, bạn bè những băn khoăn, lo lắng, những
khó khăn mình gặp phải về sinh lý, tâm lý ở tuổi dậy thì..như thế mình sẽ nhận
được những lời khun bổ ích.

-Khơng nên xấu hổ, dấu diếm khi lần đầu tiên hành kinh và có hiện tượng mộng
tinh mà cần phải chia xẻ với bố mẹ, bạn bè và những người khác. Khi có những
bất thường trong cơ thể nên tìm đến sự giúp đỡ của cán bộ y tế.

-Đến tuổi dậy thì, các em cần chú ý thường xuyên vệ sinh cơ thể, cơ quan sinh
dục. Nhất là đối với bạn nữ thời kỳ kinh nguyệt. Thay băng và vệ sinh cơ quan

sinh dục từ 3-5 lần/ngày

-Chủ động tìm hiểu, thơng tin và kiến thức về sự phát triển thể chất, sinh lý, tâm
lý, xúc cảm ở tuổi dậy thì, cách chăm sóc cơ thể, kỹ năng ứng xử có trách nhiệm
đối với các bạn khác giới ở sách báo, tạp chí tại trung tâm tư vấn cho vị thành
niên, câu lạc bộ sức khoẻ sinh sản vị thành niên. Chia sẻ những khó khăn đang gặp
phải, mối quan tâm của mình với các cán bộ tư vấn của Trung tâm tư vấn Vị thành
niên hay qua đường dây điện thoại nóng 1080.

</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

-Rèn luyện và chia xẻ kỹ năng ứng xử có trách nhiệm với bạn khác giới, phòng
tránh xâm hại tình dục thong qua các buổi sinh hoạt câu lạc bộ, toạ đàm, cuộc thi
tìm hiểu, thi giao lưu về sức khoẻ sinh sản vị thành niên ... tổ chức trong trường
học hay trên địa bàn dân cư.

-Tích cực tham gia hoạt động tập thể, hoạt động xã hội chính là cơ hội để giúp các
em khắc phục tính nhút nhát, giúp em tự tin hơn, hoà đồng hơn trong cuộc sống
tập thể. Là cách tốt nhất để tự khẳng định mình, là điều kiện để làm người lớn một
cách tốt nhất.

2.Các em không nên.

-Đối xử suồng sã, thiếu tế nhị với bạn khác giới.

-Tập uống rượu, kể cả khi vui vẻ với bạn bè trong các dịp sinh nhật. Khi say rượu
mình sẽ không làm chủ được bản thân và rất dễ phạm phải những sai lầm gây hậu
quả nghiêm trọng.

-Xem sách báo, băng hình đồi truỵ. Những thứ đó làm cho các em trở nên thấp hèn
và dễ bị sa ngã.

-Đi chơi khuya, ở nơi vắng vẻ với người khác giới.

-Cả nể, nhẹ dạ khi người khác giới có thể là bạn, có thể là người lớn tuổi nài ép
theo ý xấu.

Hoạt động 2: GIẢI ĐÁP THẮC MẮC CỦA VỊ THÀNH NIÊN VỀ SKSS ( vấn
đáp)

- Học sinh hỏi trực tiếp hoặc có thể ghi câu hỏi ra giấy và chuyển về
cho các chuyên viên tổ THCS giải đáp thắc mắc.

Hoạt động 3: HIỂU BIẾT CỦA EM VỀ SKSS VỊ THÀNH NIÊN (trình chiếu)
- GV đưa ra một số câu hỏi trắc nghiệm và các đoạn phim tình huống

về SKSS vị thành niên để HS trả lời và giải quyết tình huống.
- Mỗi câu trả lời đúng được 1 phần quà nhỏ.

Hoạt động 4: NHỮNG ĐIÊÙ NÊN NHỚ

-Mang thai, sinh con, phá thai, cưới vội ở tuổi vị thành niên đều ảnh hưởng tới sức khoẻ
thể chất, tinh thần và xã hội của cả nam và nữ.

-Bạn muốn có cuộc sống tốt đẹp, hãy lập thân lập nghiệp,chưa nên yêu ở tuổi vị thành
niên.

</div>

<!--links-->