Bài giảng Đường lối cách mạng của Đảng Cộng sản Việt Nam: Chương 8 - Nguyễn Đình Quốc Cường

CHƯƠNG VIII
ĐƯỜNG LỐI ĐỐI NGOẠI


I. ĐƯỜNG LỐI ĐỐI NGOẠI
TỪ 1975 - 1986
1.Hoàn cảnh lịch sử
a. Tình hình thế giới


- Tiến bộ nhanh chóng của CM khoa
học, cơng nghệ => thúc đẩy LLSX
phát triển


- Nhật Bản và Tây Âu vươn lên trở
thành 2 trung tâm kinh tế lớn của thế
giới


- Xu thế chạy đua phát triển kinh tế
=> cục diện hịa hỗn giữa các nước
lớn


- Xuất hiện tình trạng trì trệ,
khủng hoảng ở các nước XHCN


b. Tình hình trong nước
- Cả nước thống nhất, cùng nhau tiến lên

xây dựng CNXH

Thắng lợi của
cách mạng
Việt Nam

Hệ thống XHCN
được mở rộng
Phong trào
CM TG
phát triển


- Công cuộc xây dựng CNXH ở miền
Bắc đã đạt được những thành tựu
quan trọng


- Chiến tranh biên giới


- Các thế lực thù địch sử dụng thủ
đoạn thâm độc chống phá CM VN


2. Nội dung đường lối đối ngoại
của Đảng
* Đại hội IV (12/1976):
- Nhiệm vụ: tranh thủ điều
kiện quốc tế thuận lợi để xây

dựng cơ sở vật chất kỹ thuật
cho CNXH


- Chủ trương:
+ Củng cố, tăng cường quan hệ hợp tác
với các nước XHCN
+ Bảo vệ và phát triển mối quan hệ đặc
biệt với Lào và Campuchia
+ Sẵn sàng thiết lập và phát triển quan
hệ hữu nghị, hợp tác với các nước trong
khu vực
+ Thiết lập và mở rộng quan hệ bình
thường giữa VN với tất cả các nước trên
cơ sở tơn trọng độc lập chủ quyền, bình
đẳng và cùng có lợi


* Đại hội V (3/1982)
- Đối ngoại trở thành một mặt trận
chủ động, tích cực trong đấu tranh
nhằm làm thất bại chính sách của
các thế lực hiếu chiến mưu toan
chống phá cách mạng nước ta.
- Về quan hệ hợp tác với các nước:
đồn kết, hợp tác tồn diện với
Liên Xơ, tiếp tục mối quan hệ đặc
biệt với Lào và Campuchia…

3. Kết quả thực hiện đường lối
a. Kết quả và ý nghĩa:
* kết quả và ý nghĩa
- Quan hệ đối ngoại Việt Nam với
các nước XHCN được tăng cường
- Thiết lập quan hệ ngoại giao với
nhiều nước và gia nhập nhiều tổ
chức
- Thiết lập quan hệ ngoại giao với
các nước ASEAN


* Ý nghĩa:
- Tranh thủ được nguồn viện trợ, góp phần
khôi phục đất nước sau chiến tranh
- Tranh thủ được sự ủng hộ, hợp tác của
các nước
- Thiết lập được quan hệ ngoại giao với
các nước ASEAN.


b. Hạn chế và nguyên nhân:
* Hạn chế: nước ta vẫn bị bao vây,
cấm vận
* Nguyên nhân:
- Không nắm bắt được xu thế chuyển
từ đối đầu sang hịa hỗn và chạy
đua kinh tế
- Bệnh chủ quan, duy ý chí, lối suy
nghĩ và hành động giản đơn, chủ

quan, nóng vội


II. ĐƯỜNG LỐI ĐỐI NGOẠI,
HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC
TẾ THỜI KỲ ĐỔI MỚI
1. Hồn cảnh lịch sử và q trình hình
thành đường lối
a. Hồn cảnh lịch sử:


* Tình hình thế giới:
- Cách mạng khoa học cơng nghệ tiếp tục
phát triển
- Các nước XHCN lâm vào khủng hoảng
sâu sắc
- Trên thế giới chiến tranh cục bộ, xung
đột vẫn cịn, nhưng xu thế chung là hịa
bình, hợp tác và phát triển.
- Các quốc gia, tổ chức trên thế giới điều
chỉnh chiến lược đối nội, đối ngoại và
phương thức hành động cho phù hợp với
yêu cầu, nhiệm vụ trong nước và thế giới


* Tình hình thế giới:
- Xu thế chạy đua phát triển kinh tế
khiến cho các nước, nhất là các
nước đang phát triển đổi mới tư
duy đối ngoại để mở rộng quan hệ

đối ngoại tranh thủ ngoại lực
- Các nước đổi mới tư duy về quan
niệm sức mạnh và vị thế quốc gia.


* Xu thế tồn cầu hóa và tác động
của nó
* Tình hình khu vực châu Á – Thái
Bình Dương: từ năm 1990 có nhiều
biến chuyển mới:
- Tuy vẫn cịn bất ổn nhưng vẫn
được đánh giá là khu vực ổn định
- Có tiềm lực lớn và năng động về
kinh tế
- Xu thế hịa bình, hợp tác trong
khu vực phát triển mạnh


* Yêu cầu và nhiệm vụ của cách
mạng Việt Nam
- Bao vây cấm vận của các thế lực thù
địch => căng thẳng, mất ổn định =>
khó khăn cho cách mạng Việt Nam =>
phải xóa bỏ bao vây, cấm vận, bình
thường hóa quan hệ tạo điều kiện phát
triển kinh tế
- Hậu quả chiến tranh và các khuyết
điểm chủ quan => khủng hoảng kinh tế
=> phải mở cửa nền kinh tế để phát
huy nội lực, tranh thủ ngoại lực

b. Các giai đoạn hình thành,
phát triển đường lối


2. Nội dung đường lối đối
ngoại, hội nhập kinh tế quốc tế
a. Mục tiêu, nhệm vụ và tư tưởng
chỉ đạo
* Cơ hội và thách thức:
- Cơ hội:
+ Mở rộng quan hệ hợp tác phát
triển kinh tế
+ Nâng cao thế và lực của Việt
Nam trên trường quốc tế


- Thách thức:
- Các vấn đề tồn cầu: phân hóa giàu
nghèo, dịch bệnh, tội phạm xuyên quốc
gia, … gây bất lợi đối với nước ta
- Nền kinh tế chịu sức ép cạnh tranh gay
gắt
- Những biến động trên thị trường thế
giới tác động mạnh hơn tới thị trường
trong nước, tiềm ẩn nguy cơ gây rối
loạn, khủng hoảng kinh tế
- Các thế lực thù địch chống phá chế độ
chính trị và sự ổn định phát triển của

nước ta


=> Giữa thuận lợi và thách
thức có mối quan hệ tác động
qua lại, có thể chuyển hóa lẫn
nhau