Tài liệu Tìm kiếm thông tin trong

Xin chào buổi sáng!


Tìm kiếm thơng tin trong
mơi trường điện tử
Thứ Năm, Ngày 1/5/2008

Giảng viên: Kathleen Weibel
Chương trình học bổng đào tạo cán bộ thư viện Việt Nam của
Simmons College/Atlantic Philanthropies

Chương trình Phát triển thư viện khu vực
Thụy Điển- Lào- Việt Nam


Chúc mừng 1/5!
Chúc mừng Ngày quốc
tế lao động


Hôm nay chúng ta sẽ tiếp tục xem
xét vấn đề sau :

Nguyên tắc và những kỹ
năng nào cần có trong Hệ
thống tra cứu thông tin?


Giải
quyết
u

Xác định nhiệm vụ

cầu

Chiến lược tìm kiếm thơng tin

Thơng

Định vị và truy cập

tin:
6 kỹ
năng
chính
(Big6)

Sử dụng thơng tin
Tổng hợp
Đánh giá


Theo
Eisenberg
Berkowitz (1996)

và

Kỹ năng Big6:
1. Xác định nhiệm vụ : Xác định u cầu, xác định

nhu cầu thơng

2. Chiến lược tìm kiếm thơng tin : Động não tìm ra tất
cả cácnguồn có thể tìm, chọn lọc nguồn có khả năng
giải quyết vấn đề lớn nhất

2. Định vị và truy cập : Chọn nguồn, Tìm kiếm thơng tin
trong nguồn lực đó

4. Sử dụng thơng tin: Rà sốt, truy xuất thơng tin phù hợp
extract relevant information
5. Tổng hợp: Tổ chức thơng tin, trình bày kết quả
6. Đánh giá: Đánh giá kết quả và quy trình tìm kiếm
UNESCO EIPICT MODULE 3. LESSON 2

10


Chúng ta sẽ đề cập đến 3 kỹ
thuật đầu tiên trong Big6
1.
2.

Xác định nhiệm vụ
Chiến lược tìm kiếm thơng tin

3.

Định vị và truy cập

Lập thành nhóm


Chúng ta sẽ đề cập đến 3 kỹ
thuật đầu tiên trong Big6
1.
2.
3.

Xác định nhiệm vụ
Chiến lược tìm kiếm thơng tin
Định vị và truy cập


Xác định nhiệm vụ
Khi chúng ta
giúp một bạn đọc
trong thư viện,
làm thế nào
nhận ra yêu cầu
thông tin của họ?


Thảo luận


Phỏng vấn tham khảo
Một cuộc hội thọai giữa một nhân viên trong bộ phận Dịch
vụ Tham khảo với một bạn đọc để làm rõ nhu cầu thông

tin và hỗ trợ bạn đọc thỏa mãn được nhu cầu trên
– Richard E. Bopp and Linda C. Smith


Phỏng vấn tham khảo
 Niềm nở tiếp đón


Lấy được thơng tin bạn đọc
cần biết



Hỏi bạn đọc xem thông tin
cung cấp có làm thỏa mãn u
cầu của họ khơng



Kiểm tra xem bạn đọc cịn cần
gì khác nữa



Khuyến khích bạn đọc trở lại
tìm kiếm thơng tin

 Tỏ vẻ quan tâm
 Nhắc lại yêu cầu củ abạn
đọc

 Hỏi
 Kiểm tra xem bạn đọc đã tìm
kiếm cái gì rồi
 Hỏi về hình thức, mức dộ
phù hợp, bề sâu của nội
dung


Chúng ta sẽ đề cập đến 3 kỹ
thuật đầu tiên trong Big6
1.

Xác định nhiệm vụ

2.

Chiến lược tìm kiếm thơng tin

3.

Định vị và truy cập


Chiến lược tìm kiếm thơng tin
Một khi bạn đã
xác định thông tin
mà bạn đọc cần
làm sao để bạn
quyết định bạn sẽ
tìm thơng tin này

ở đâu?


Thảo luận


Nguồn lực và công cụ thông tin


Sau khi xác định yêu cầu, chọn CSDL
mà bạn nghĩ là có khả năng lớn nhất
để giải đáp câu hỏi đó.
o

Nguồn lực thư mục (OPACs, and CDROMs và CSDL trực tuyến)

o

Nguồn lực toàn văn
Nguồn lực đồ họa

o
o

Search engines and directories

Chú ý là cũng có thể dùng cả nguồn in
ấn
 Bạn cũng có thể hỏi chuyên gia hay đồng nghiệp


UNESCO EIPICT MODULE 3. LESSON 2

11


Một số tiêu chí để cân nhắc khi quyết
định chọn nơi tìm thơng tin trực tuyến
• Chủ đề (cơ sở)
• Độ tin cậy
• Tính đúng đắn
• Độ chính xác
• Độ tồn diện

• Tính khả dụng (vấn đề
ngơn ngữ)
• Tính sẵn sàng/hiệu lực
• Tính cập nhật
• Khả năng cung cấp


Định vị và truy cập
• Làm thế nào định vị
được tài liệu trong
thư viện của bạn?
• Làm thế nào tìm ra
thông tin trong tài liệu
của thư viện?

Thảo luận


Một số kỹ thuật định vị thơng tin
trong CSDL
• Tìm kiếm theo nhóm từ
• Sử dụng các trường tìm
kiếm
• Dùng ký hiệu hay từ chặt cụt
hay Wild Cards
• Tiêu đề đề mục hay từ mơ tả
• Hiệu chỉnh phép tra cứu


Giải lao


Chúng ta sẽ đề cập đến 3 kỹ
thuật đầu tiên trong Big6
1.
2.

3.

Xác định nhiệm vụ
Chiến lược tìm kiếm thơng tin
Định vị và truy cập


Một số kỹ thuật để định vị thơngtin

trong CSDL
• Tìm kiếm theo cụm từ
• Sử dụng các trường tìm
kiếm
• Dùng ký hiệu hay từ chặt cụt
hay Wild Cards
• Tiêu đề đề mục hay từ mơ tả
• Hiệu chỉnh phép tra cứu


Tìm kiếm theo cụm từ
• Một nhóm từ nào đó theo một trật tự nào đó chứ khơng
phải bất kỳ từ nào xuất hiện trong cùng văn bản tài liệu
• Nhóm từ bắt buộc từ cạnh từ như trật tự đã định sẵn
• Ví dụ như tên đầy đủ của một người, địa danh, nhan đề
sách, bài hát,…