600 HARRISON STREET SUITE 120
SAN FRANCISCO, CALIFORNIA 94107
TEL: 415 864 8848 WWW.LAS-ELC.ORG
Bạo Hành Trong Gia Đình & Việc Làm
Nghỉ Việc để Chăm Sóc Một Người Trong Gia Đình
CÁC QUYỀ N HẠ N PHÁP LÝ CỦ A BẠ N
Những người thoát khỏi bạo hành trong gia đình thường cần lấy thời gian nghỉ việc để
chăm sóc một người trong gia đình có tình trạng sức khỏe trầm trọng (dù là
tinh thần hay
thể xác), do bạo hành trong gia đình gây ra hoặc làm
trầm trọng hơn. Theo Đạo Luật
Nghỉ Việc Vì Gia Đình và Sức Khỏe liên bang và Đạo Luật Các Quyền Về Gia Đình của
California, những nhân viên này có thể lấy đến mười hai tuần lễ nghỉ được bảo-vệ-về-
công-việc (nhưng không
được trả lương) mỗi năm để chăm sóc con cái, cha mẹ, vợ/chồng
hoặc người bạn đời đã đăng ký có
tình trạng sức khỏe trầm trọng. Luật lệ tiểu bang
California cung cấp những bảo vệ riêng tư
rất rõ rệt cho những người thoát khỏi bạo hành
và điều này có thể cho phép nhân viên được lấy
thời gian nghỉ mà không phải phổ biến
việc bạo hành trong gia đình hoặc chi tiết về việc
điều trị của người thoát khỏi bạo hành
cho
người chủ của họ.
1. Luật nghỉ việc vì gia đình/sức khỏe cho phép các quyền gì?
Luật lệ liên bang và tiểu bang cho phép một số nhân viên được quyền lấy ngày nghỉ việc
không được trả lương để chăm sóc cho một người trong gia đình có tình trạng sức khỏe
trầm trọng. Luật liên bang là Đạo Luật Nghỉ Việc Vì Gia Đình và Sức Khỏe (Family
and Medical Leave Act = FMLA); luật tiểu bang là Đạo Luật Các Quyền Về Gia Đình
của California (California Family Rights Act = CFRA).
Nếu bạn đủ điều kiện để lấy ngày nghỉ
không được trả lương vì gia đình/sức khỏe theo các
luật này,
người chủ của bạn:
không thể sa thải bạn vì đã lấy đến 12 tuần nghỉ việc;
phải để bạn quay lại
làm chính công việc đó hay công việc tương đương (cùng
đồng lương, phúc lợi và điều kiện làm việc) sau
thời gian nghỉ của bạn; và
phải tiếp tục trả tiền bảo hiểm y tế cho bạn—nếu bạn có các bảo hiểm này—
trong thời gian bạn nghỉ việc.
F M L A - BẢN TÀI LIỆU VỀ CHĂM SÓC CHO NGƯỜI TRONG GIA ĐÌNH
(CARING FOR A FAMILY MEMBER FACT SHEET)
Các điều luật về nghỉ việc vì gia đình/sức khỏe cũng coi là trái luật nếu người chủ của bạn
can thiệp vào quyền lấy ngày nghỉ vì gia đình/sức khỏe, sách nhiễu bạn vì lý do đã lấy
ngày nghỉ vì gia đình/sức khỏe,
từ chối yêu cầu lấy ngày nghỉ hợp lý, hoặc từ chối không
tuyển hoặc thăng chức cho bạn vì bạn sẽ lấy hoặc đã lấy ngày nghỉ vì gia đình/sức khỏe.
Cũng được coi là trái luật khi chủ của bạn trả thù bạn vì đã yêu cầu lấy ngày nghỉ vì gia
đình/sức khoẻ hoặc than phiền về việc vi phạm các luật lệ về nghỉ việc vì gia đình/sức
khỏe.
Những luật lệ khác cũng cấm chủ của bạn không được kỳ thị bạn vì người chủ tin rằng bạn
sẽ nghỉ không đến làm để chăm sóc một người trong gia đình có khuyết tật.
2. Bạn được bảo vệ bởi các luật nghỉ việc vì gia đình/sức khỏe
không?
Bạn phải đáp ứng tất cả các điều kiện sau đây để được bảo vệ bởi các luật nghỉ việc vì gia
đình/sức khỏe:
bạn đã làm việc
cho người chủ của bạn trong ít nhất 12 tháng (dù là làm bán thời
gian
hay tạm thời);
bạn đã làm việc ít nhất 1.250 giờ (trung bình 25 giờ mỗi tuần) trong vòng 12
tháng trước khi nghỉ việc;
chủ của bạn mướn ít nhất 50 người trong phạm vi bán kính 75-dặm
từ nơi làm
việc của bạn; và
bạn cần lấy ngày nghỉ để chăm sóc cha/mẹ, con, vợ/chồng hoặc người bạn đời đã
đăng ký có một tình trạng sức khỏe trầm trọng. (Nghỉ việc vì tình trạng sức khỏe
trầm trọng của chính bạn, vì mang thai hoặc chăm sóc dưỡng thai, hoặc vì sanh
con,
sắp xếp cho con hoặc nuôi con nuôi cũng được bảo vệ bởi các luật nghỉ việc
vì gia đình/sức khỏe.)
3. Các thuật ngữ trong luật nghỉ việc vì gia đình/sức khỏe có
nghĩa gì?
“tình trạng sức khỏe trầm trọng”
Theo các luật nghỉ việc vì gia đình/sức khỏe, tình trạng sức khỏe trầm trọng là một
tình
trạng
bệnh tật, thương tích, suy yếu về thể xác, hoặc tình trạng tâm thần gây ra một thời
gian bất lực (có nghĩa không đủ khả năng đi làm, đi học hay thực hiện các sinh hoạt
thông
thường
hàng ngày khác) và đòi hỏi ít nhất một trong các điều sau đây:
ở qua đêm tại bệnh viện, nơi dành cho người bệnh sắp chết, hoặc cơ sở chăm sóc
y tế nội trú (bất cứ sự bất lực hoặc trị liệu sau đó liên quan đến việc chăm sóc
bệnh nhân nội trú cũng được đài thọ); hoặc
trị liệu liên tục bởi một nhà cung cấp dịch vụ y tế.
600 HARRISON STREET SUITE 120
SAN FRANCISCO, CALIFORNIA 94107
TEL: 415 864 8848 WWW.LAS-ELC.ORG
F M L A - BẢN TÀI LIỆU VỀ CHĂM SÓC CHO NGƯỜI TRONG GIA ĐÌNH
(CARING FOR A FAMILY MEMBER FACT SHEET)
“trị liệu liên tục”
Theo các luật nghỉ việc vì gia đình/sức khỏe, điều khoản trị liệu liên tục đòi hỏi một trong
các điều sau đây:
trong hơn ba ngày đòi hỏi: (1) hai lần đi khám
một bệnh trạng gây ra sự bất lực
tại nhà cung cấp dịch vụ y tế hoặc nhiều hơn, hoặc (2) một lần đi khám với chế
độ trị liệu và theo dõi liên tục;
một bệnh trạng kinh niên liên tục trong một khoảng thời gian dài và đòi hỏi việc
đi khám bác sĩ định kỳ, và
tình trạng có thể gây ra sự bất lực thất thường thay vì
liên tục;
nghỉ vĩnh viễn hoặc dài hạn do một bệnh trạng mà sự trị liệu có thể không có
hiệu quả (chẳng hạn bệnh ung thư ở giai đoạn cuối) khi bệnh nhân được nhà cung
cấp dịch vụ y tế theo dõi, nhưng không nhất thiết là được trị liệu tích cực;
nghỉ để nhận nhiều trị liệu
đa dạng cho (1) giải phẫu hồi phục, hoặc (2) một bệnh
trạng có thể gây ra thời gian bất lực hơn ba ngày nếu không được điều trị; hoặc
mang thai và chăm sóc dưỡng thai.
Trị liệu hoặc giải phẫu thẩm mỹ, và trị liệu cho các bệnh trạng thông thường, như bệnh
cúm, thường không được coi là đủ để tính là một tình trạng sức khỏe trầm trọng.
“trị liệu”
Trị liệu theo các luật nghỉ việc vì gia đình/sức khỏe bao gồm khám bệnh để
xác định xem
có tình trạng sức khỏe trầm trọng
hay không và đánh giá tình trạng đó. Trị liệu không bao
gồm
khám sức khỏe, khám mắt hoặc khám răng định kỳ.
“nhà cung cấp dịch vụ y tế”
Thuật ngữ nhà cung cấp dịch vụ y tế bao gồm:
bác sĩ y khoa có bằng hành nghề;
bác sĩ tâm lý học lâm sàng;
chuyên viên kiểm định thị lực, nha sĩ, bác sĩ
trị bệnh bàn chân;
y tá điều dưỡng được quyền biên toa và bà mụ có
chứng chỉ hành nghề;
nhân viên xã hội lâm sàng; và
bác sĩ chỉnh hình (trong các điều kiện giới hạn, tùy theo trị liệu họ cung cấp).
Nếu chương trình chăm sóc sức khỏe của
người chủ của bạn chấp nhận giấy chứng nhận từ
bác sĩ của người trong gia đình bạn về một tình trạng sức khỏe trầm trọng để chứng minh
cho đơn đòi phúc lợi, bác sĩ
của người trong gia đình bạn có thể được tính như nhà cung
cấp dịch vụ y tế chiếu theo các luật nghỉ việc vì gia đình/sức khỏe.
“người trong gia đình”
600 HARRISON STREET SUITE 120
SAN FRANCISCO, CALIFORNIA 94107
TEL: 415 864 8848 WWW.LAS-ELC.ORG
F M L A - BẢN TÀI LIỆU VỀ CHĂM SÓC CHO NGƯỜI TRONG GIA ĐÌNH
(CARING FOR A FAMILY MEMBER FACT SHEET)
Bạn có thể lấy thời gian nghỉ để chăm sóc cha/mẹ, con, vợ/chồng hoặc người bạn đời đã
đăng ký của bạn đang ở trong tình trạng sức khỏe trầm trọng. Cha/mẹ có nghĩa người
cha/mẹ ruột hoặc một người đã chăm sóc cho bạn như cha/mẹ khi bạn còn nhỏ. Cha mẹ
vợ/cha mẹ chồng không được
. Vợ/chồng có nghĩa người vợ hay người chồngtính đến được
tiểu bang nơi bạn cư ngụ công nhận. Người bạn đời đã đăng ký có nghĩa những người cùng
giới tính đã nộp Lời Tuyên Bố Là Bạn Đời với Tổng Thư Ký Tiểu Bang.
Con có nghĩa con ruột, con nuôi hoặc con nuôi dưỡng tạm thời, trẻ được tòa bảo trợ, hoặc
một trẻ mà bạn đã đối xử như bạn là cha/mẹ ngay dù bạn không chính thức nhận trẻ đó làm
con nuôi. Trẻ phải hoặc (1) dưới 18 tuổi, hoặc (2) 18 tuổi hay lớn hơn và không thể tự
chăm sóc vì một khuyết tật
tinh thần hoặc thể xác.
4. Những hình thức chăm sóc nào được bảo vệ bởi các luật
nghỉ việc vì gia đình/sức khỏe?
Các luật nghỉ việc vì gia đình/sức khỏe công nhận bạn có thể cần có mặt để chăm sóc về cơ
thể
hoặc tinh thần, hay cả hai. Do đó, thí dụ, bạn có thể lấy ngày nghỉ vì gia đình/sức khỏe
khi bạn cần có mặt để chăm sóc về
cơ thể cho một người trong gia đình đang có tình trạng
sức khỏe trầm trọng (chẳng hạn tắm rửa, cho uống thuốc, cho ăn uống, hoặc đưa đi bác sĩ
khi người trong gia đình này không thể tự họ
làm lấy các nhu cầu ấy) hoặc nếu bác sĩ quyết
định là sự an ủi hoặc trấn an tinh thần của bạn sẽ có lợi cho người trong gia đình (thí dụ, ở
bên cạnh người trong gia đình đang trải qua giải phẫu). Bạn cũng có thể lấy ngày nghỉ nếu
bạn cần có mặt để thu xếp những thay đổi về
việc chăm sóc hoặc để thay thế cho những
người khác đang lo chăm sóc người trong gia đình đó.
5. Trách nhiệm của người chủ về việc thông báo cho bạn biết
các quyền nghỉ vì gia đình/sức khỏe của
bạn?
Một người chủ bao gồm trong các luật nghỉ việc vì gia đình/sức khỏe (có 50 nhân viên hoặc
nhiều hơn) phải
thực hiện các việc sau:
dán một thông cáo giải thích quyền hạn và trách nhiệm chiếu theo các luật nghỉ
việc vì gia đình/sức khỏe;
cung cấp văn bản chi tiết về các quyền hạn và trách nhiệm này cho bất cứ nhân
viên nào đủ điều kiện khi người đó báo là cần nghỉ vì gia đình/sức khỏe;
Ghi trong cẩm nang của nhân viên quyền hạn và trách nhiệm của nhân viên
chiếu theo các luật nghỉ việc vì gia đình/sức khỏe, nếu
người chủ có làm cẩm
nang
này; và
định rõ ngày nghỉ, dù nhân viên được trả lương hay không, là ngày nghỉ bao gồm
trong luật nghỉ việc vì gia đình/sức khỏe và thông báo cho nhân viên biết về sự
chỉ định này.
Nếu chủ của bạn chưa thông báo cho bạn biết về các quyền nghỉ việc của bạn và bạn
nghĩ
rằng
chủ của bạn phải theo các luật nghỉ việc vì gia đình/sức khỏe, hãy hỏi người chủ của
bạn thông tin về các quyền này.
600 HARRISON STREET SUITE 120
SAN FRANCISCO, CALIFORNIA 94107
TEL: 415 864 8848 WWW.LAS-ELC.ORG
F M L A - BẢN TÀI LIỆU VỀ CHĂM SÓC CHO NGƯỜI TRONG GIA ĐÌNH
(CARING FOR A FAMILY MEMBER FACT SHEET)
6. Các điều khoản về việc nghỉ vì gia đình/sức khỏe gồm
những gì?
Ngày nghỉ bao gồm trong các luật nghỉ việc vì gia đình/sức khỏe không được trả
lương trừ phi
sử dụng một hình thức nghỉ được trả lương khác cùng với ngày
nghỉ này (thí dụ, nghỉ vì đau ốm hoặc nghỉ hè).
Trong đa số các trường hợp, bạn phải được quay trở lại chức vụ cũ hoặc chức vụ
tương đương sau ngày nghỉ của bạn. Bạn
không được phục hồi chức vụ nếu công
việc của bạn đã bị bỏ vì lý do kinh doanh hợp pháp không liên quan đến việc lấy
ngày nghỉ của bạn.
Nếu bạn có các bảo hiểm sức khỏe, chủ của bạn vẫn phải tiếp tục trả những bảo
hiểm này trong thời gian bạn nghỉ việc. Điều khoản này bao gồm bất cứ phúc lợi
nào bạn nhận được cho
những người sống phụ thuộc vào bạn hay người trong gia
đình bạn.
Nếu bạn không quay trở lại làm việc sau khi nghỉ, chủ của bạn có thể đòi bạn trả
lại phí tổn tiếp tục mua bảo hiểm sức khỏe cho bạn trong thời gian bạn nghỉ việc,
trừ phi lý do bạn không thể quay trở lại làm việc
nằm ngoài tầm kiểm soát của
bạn (thí dụ, người trong gia đình vẫn cần sự chăm sóc của bạn).
7. Bạn có phải thông báo cho người chủ biết bạn cần lấy ngày
nghỉ vì gia đình/sức khỏe không?
Bạn phải báo cho chủ của bạn biết 30 ngày trước khi lấy ngày nghỉ vì gia đình/sức khỏe khi
việc này có thể lường trước được, chẳng hạn một việc giải phẫu quan trọng được định ngày
từ trước. Nếu bạn cần nghỉ
bất thình lình để chăm sóc cho người trong gia đình hoặc nếu
người trong gia đình có trường hợp khẩn cấp về y tế, bạn phải báo cho chủ của bạn biết
càng sớm càng tốt, thông thường
là trong vòng một vài ngày. Bạn nên thông báo bằng thư
cho chủ của bạn biết về việc cần lấy ngày nghỉ vì gia đình/sức khỏe, và hãy chắc chắn là
bạn có
giấy trả lời của người chủ của bạn.
Bạn
không phải phổ biến chi tiết về việc chẩn đoán bệnh của người trong gia đình cho chủ
biết, nhưng bạn phải cho chủ của
mình đủ thông tin để người chủ hiểu người trong gia đình
của bạn có một tình trạng sức khỏe trầm trọng cần được bạn chăm sóc.
Hãy chắc chắn là bạn đã hiểu rõ các quy định của người chủ về ngày nghỉ vì gia đình/sức
khỏe trước khi bạn lấy ngày nghỉ. Yêu cầu chủ của bạn đưa cho văn bản mô tả các quyền
hạn và trách nhiệm của bạn để lấy ngày nghỉ vì gia đình/sức khỏe.
8. Chủ của bạn có thể yêu cầu thông tin gì về việc nghỉ của
bạn?
Nếu bạn lấy ngày nghỉ vì gia đình/sức khỏe, chủ của bạn được phép yêu cầu bạn đưa:
600 HARRISON STREET SUITE 120
SAN FRANCISCO, CALIFORNIA 94107
TEL: 415 864 8848 WWW.LAS-ELC.ORG