Bài giảng Một số việc cần quan tâm khi tổ chức các hình thức tham vấn ý kiến nhân dân - Nguyễn Ngọc Thành

MỘT SỐ VIỆC CẦN QUAN TÂM
KHI TỔ CHỨC CÁC HÌNH THỨC
THAM VẤN Ý KIẾN NHÂN DÂN

Nguyễn Ngọc Thành, UVTT HĐND tỉnh Bình Thuận


MỘT SỐ VIỆC CẦN QUAN TÂM
KHI TỔ CHỨC HỘI NGHỊ
THAM VẤN Ý KIẾN NHÂN DÂN


1. Phải tạo được môi trường thuận lợi cho việc tổ chức
hội nghị tham vấn:
a) Thông tin đầy đủ về mục đích yêu cầu, nội dung kế
hoạch tổ chức tham vấn ý kiến nhân dân đến cấp ủy,
HĐND, UBND và các đoàn thể ở địa phương.
b) Huy động các phương tiện thông tin đại chúng để
tuyên truyền cho nhân dân biết và hiểu về nội dung tổ
chức lấy ý kiến nhân dân sắp đến (thơng tin về chủ
trương, chính sách hiện có và thực trạng tình hình, các
phương án giải quyết vấn đề để người dân tham gia…).
2. Làm tốt các mặt công tác chuẩn bị để đảm bảo tổ
chức hội nghị thành công:
a) Chuẩn bị tốt kịch bản điều hành hội nghị, bộ câu hỏi
(đây là cơng việc có tính quyết định) để lấy ý kiến đối
tượng.


2. Làm tốt các mặt công tác chuẩn bị để đảm bảo tổ chức
hội nghị thành công: (tiếp theo)

Người tham gia chủ trì hội nghị phải nghiên cứu, nắm
chắc chắn mục đích u cầu bộ câu hỏi để có thể điều
hành linh hoạt; nhạy bén điều chỉnh kịch bản phù hợp
tình hình diễn ra của hội nghị mà vẫn thu thập được đầy
đủ thông tin theo yêu cầu.
b) Địa điểm và thời gian phù hợp để thuận lợi cho các
đối tượng lấy ý kiến tham dự đầy đủ theo yêu cầu
(không áp đặt chủ quan mà phải thống nhất với cấp
huyện, xã).
c) Phát hành giấy mời và kiểm tra để bảo đảm chắc
chắn đối tượng lấy ý kiến sẽ đến tham dự. Số lượng đối
tượng phù hợp yêu cầu, nội dung lấy ý kiến, địa điểm
hội nghị.


2. Làm tốt các mặt công tác chuẩn bị để đảm bảo tổ chức
hội nghị thành công: (tiếp theo)
d) Xác định số lượng cán bộ, chuyên viên cần thiết;
phân công cụ thể, chi tiết công việc. Phổ biến để cán
bộ, chuyên viên tham gia hiểu rõ công việc được phân
công khi tham gia điều hành hội nghị.
e) Chuẩn bị các công cụ powerpoint để lần lượt giới
thiệu câu hỏi (hoặc bảng câu hỏi bằng giấy lớn ở nơi
khơng có điện hoặc trường hợp mất điện).
g) Chuẩn bị tốt phòng họp theo quy định.
h) Bảo đảm điều kiện để Ban tổ chức hội nghị đến nơi
đúng giờ, không được để nhân dân chờ đợi.
i) Vai trò kiểm tra của cấp huyện đối với việc chuẩn bị
hội nghị của cấp xã.

3. Có mối quan hệ chặt chẽ trong việc chọn lựa địa bàn
xã, thôn để tổ chức các hội nghị tham vấn ý kiến nhân
dân với địa bàn để tiến hành Đồn khảo sát. Có ít nơi
vừa tổ chức hội nghị tham vấn vừa tiến hành Đồn khảo
sát. Quy mơ chọn địa bàn tiêu biểu với số lượng vừa
phải phù hợp với kinh phí và khả năng nhân lực. Cơ
cấu địa bàn để tổ chức hội nghị phải phù hợp với yêu
cầu nội dung lấy ý kiến (nên tham khảo ý kiến của Sở,
ngành chuyên môn và UBND cấp huyện).
4. Cần xác định cơ cấu, số lượng đối tượng lấy ý kiến
phù hợp với yêu cầu thu thập thông tin, phù hợp kinh
phí, điều kiện cơ sở vật chất nơi tổ chức hội nghị . (Ví
dụ: lấy ý kiến về kết quả thực hiện chương trình giảm
nghèo: cần bảo đảm cơ cấu hộ nghèo, hộ cận nghèo,
hộ thoát nghèo, hộ có vai trị tác động sản xuất ở địa
phương, hộ vùng đồng bào DTTS, hộ nghèo vùng đô
thị, hộ nghèo vùng bãi ngang ven biển, cán bộ xã,
thôn…)


MỘT SỐ VIỆC CẦN QUAN TÂM
KHI THỰC HIỆN ĐIỀU TRA XÃ
HỘI HỌC TRONG HOẠT ĐỘNG
THAM VẤN Ý KIẾN NHÂN DÂN
(PHIẾU LẤY Ý KIẾN)


1. Tổ chức lấy ý kiến nhân dân qua phiếu có thể kết hợp
với: tổ chức hội nghị tham vấn tại địa bàn dân cư; tiếp

xúc cử tri theo chuyên đề; thảo luận nhóm có chọn lọc
có trọng điểm; khảo sát thực tế địa phương…
2. Số lượng nội dung yêu cầu thu thập thông tin của bộ
câu hỏi của phiếu lấy ý kiến (tùy theo mục đích cần thu
thập thơng tin từ đối tượng) có thể bằng hoặc nhiều
hơn, ít hơn số lượng nội dung yêu cầu thu thập thông
tin của bộ câu hỏi tổ chức hội nghị tham vấn, khảo sát
thực tế địa phương, tiếp xúc cử tri theo chuyên đề…
3. Biên tập nội dung phiếu lấy ý kiến qua các bước:
a) Xác định rõ yêu cầu về nội dung, đối tượng cần thu
thập thông tin: (đây là bước quan trọng để có cơ sở
biên tập câu hỏi và là “điểm tựa” để làm báo cáo xử lý,
phân tích, sử dụng thông tin sau này).


- Dự thảo (lần 1) yêu cầu nội dung, đối tượng;
- Tham khảo ý kiến lãnh đạo, chuyên viên của Sở
ngành chức năng, của các địa phương (huyện, xã) có
liên quan;
- Hồn chỉnh dự thảo (lần 2);
- Trình thơng qua cán bộ lãnh đạo chủ trì hoạt động
tham vấn.
b) Căn cứ yêu cầu nội dung đã xác định, biên tập bộ
câu hỏi của phiếu lấy ý kiến: (đây là bước quyết định
để có thơng tin chính xác, dễ xử lý thơng tin nên cần có
ý kiến tham gia đóng góp của cán bộ, chuyên gia).
- Câu hỏi phải rõ, dễ hiểu, người đọc dễ lựa chọn cách
trả lời.

- Có thể biên tập một hoặc nhiều loại phiếu lấy ý kiến
(với số lượng nội dung câu hỏi khác nhau) cho phù hợp
đối tượng cần lấy ý kiến (trình độ, đặc điểm dân tộc,
vùng, nghề nghiệp…) và phù hợp với điều kiện (cơ sở
vật chất, thời gian) nơi tổ chức hoạt động lấy ý kiến.
c) Tổ chức làm thử (nếu được) để biên tập hoàn thiện
bộ phiếu lấy ý kiến.
4. Cần tập huấn cho cán bộ, chuyên viên (ngay cả cán
bộ xã, thôn) hiểu rõ yêu cầu về nội dung và đối tượng
của phiếu lấy ý kiến để tham gia có hiệu quả khi tổ chức
lấy ý kiến.
5. Chuẩn bị công cụ powerpoint hoặc bảng ghi câu hỏi
bằng giấy lớn (trường hợp khơng có điện) để lần lượt
hướng dẫn chung cho các đối tượng hiểu từng câu hỏi
để chọn lựa cách trả lời và điền vào phiếu. Trường hợp
đối tượng có trình độ văn hóa thấp, phải chuẩn bị phân
công người hướng dẫn để đọc cho đối tượng nghe và
chọn cách trả lời, ghi giúp vào phiếu.


Ví dụ 1: Tham vấn ý kiến nhân dân về điều chỉnh học
phí cấp III BTVH.
- Xác định yêu cầu nội dung: có 5 nhóm vấn đề (học phí
hiện hành gây khó khăn gì cho việc dạy và học; có đồng
ý tăng học phí và tăng để giải quyết việc gì; tăng học phí
bao nhiêu là phù hợp; vì sao đề nghị giữ nguyên mức
học phí hiện tại; nếu giữ ngun học phí thì có giải pháp
gì giải quyết khó khăn hiện nay); có 01 loại phiếu lấy ý
kiến.
- Xác định đối tượng lấy ý kiến:

+ Hội nghị tiếp xúc cử tri với đối tượng là 400 người đại
diện cho học sinh và cha mẹ học sinh ở 4 huyện và thị
xã;
+ Đoàn khảo sát với đối tượng là cán bộ và giáo viên
của 6 đơn vị trường trực tiếp dạy cấp III BTVH.


Ví dụ 2: Tham vấn ý kiến nhân dân về kết quả thực hiện
chương trình giảm nghèo giai đoạn 2006 - 2010
- Xác định yêu cầu nội dung: có 5 nhóm vấn đề (ngun nhân
bị nghèo; cơng tác tun truyền vận động thực hiện chương
trình giảm nghèo; kết quả thực hiện các chế độ chính sách hỗ
trợ hộ nghèo; tác dụng những cơng trình hạ tầng thúc đẩy sản
xuất, cải thiện đời sống nhân dân ở địa phương; kết quả của
chương trình giảm nghèo ở địa phương và kiến nghị)  có
04 loại phiếu lấy ý kiến (phiếu cán bộ xã, thôn vùng đồng bào
DTTS; phiếu cán bộ xã, thôn vùng khác; phiếu hộ dân vùng
đồng bào DTTS; phiếu hộ dân vùng khác).
- Xác định đối tượng lấy ý kiến:
+ Hội nghị tham vấn ở 18 thôn thuộc 9 xã (xã thuần DTTS, xã
vùng cao, xã miền núi, xã trung du bãi ngang, xã thuần đồng
bào dân tộc Chăm) với đối tượng là 900 hộ dân.
+ Đoàn khảo sát với đối tượng là cán bộ chủ chốt của 8 xã,
phường thuộc thị xã, thành phố, xã chương trình 135, xã
vùng cao thuần đồng bào DTTS.
+ Đoàn khảo sát với đối tượng là cán bộ chủ chốt của 2
huyện và thị xã.


MỘT SỐ VIỆC CẦN QUAN TÂM

KHI TỔ CHỨC ĐOÀN GIÁM
SÁT, KHẢO SÁT THỰC ĐỊA


1. Việc chuẩn bị các văn bản và điều kiện thực hiện khi tổ
chức Đoàn giám sát, khảo sát thực địa trong hoạt động
tham vấn ý kiến nhân dân cơ bản giống như quy trình
chuẩn bị Đồn giám sát trong hoạt động của HĐND (yêu
cầu báo cáo của địa phương, thời gian và địa điểm khảo
sát, thành lập Đoàn…), song cần quan tâm:
a) Lựa chọn địa bàn khảo sát phải có quan hệ chặt chẽ
với địa bàn tổ chức hội nghị tham vấn họp dân nơi cư trú
trong tổng thể địa bàn tổ chức các hoạt động tham vấn.
b) Hướng dẫn nội dung báo cáo của cấp xã phải khác
hướng dẫn nội dung báo cáo cấp huyện (đặt vấn đề chi
tiết và cụ thể hơn).
c) Thời gian khảo sát nên phối hợp chặt với chính quyền
cơ sở để bảo đảm đối tượng cần lấy ý kiến tham dự đầy
đủ.
d) Có thể chuẩn bị thêm nội dung hỏi chính quyền cơ sở
để xác định rõ thêm thông tin từ ý kiến người dân khi tổ
chức hội nghị tham vấn họp dân nơi cư trú…


2. Do trình độ cán bộ xã của một số địa phương hạn
chế nên khi khảo sát ở địa phương này có thể phải thực
hiện bộ câu hỏi như khi lấy ý kiến nhân dân để thu thập
thông tin cần thiết theo yêu cầu.
3. Huy động phóng viên của báo, đài tham gia các hoạt
động khảo sát để đưa tin, từ đó “gây mầm” huy động

được tham gia nhiều ý kiến hơn của nhân dân trên
phương tiện thông tin đại chúng.
4. Chú ý kiểm tra việc chuẩn bị của địa phương (như
kiểm tra chuẩn bị khi tổ chức hội nghị tham vấn…)