De on hoa hoc so 10

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (7.35 MB, 79 trang )

<i>Các loại chức</i>

:

 Rượu; Ête; Phenol

<i>C, H, O</i>  Andehyt; Xêtôn

 Axit; Este
 Gluxit

<i>: (-OH)</i> CH3-OH

<i>: (-O-)</i> CH3-O-CH3

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

<i>Các loại chức</i>

:

-C-H
O

 Rượu; Ête; Phenol
 Andehyt; Xêtôn
 Axit; Este

 Gluxit

CH3 - CHO

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

<i>Các loại chức</i>

:

 Rượu; Ête; Phenol

<i>C, H, O</i>  Andehyt; Xêtôn

 Axit; Este
 Gluxit

- C -OH

O CH3 - COOH

</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

<i>Các loại chức</i>

:

 Rượu; Ête; Phenol

Cn(H2O)m

 Andehyt; Xêtôn
 Axit; Este

 Gluxit

(Gucuzơ,Fructozơ)
 Đisaccarit

(Saccarôzơ, Mantozơ)
 Polisaccarit

(Tinhbột, Xenlulozơ)

</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>

Một số hợp chất hữu cơ chứa C, H, O
có M = 74 đvC

</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>

Bước 1: Đặt CTTQ

Bước 2: Lập phương trình đại số (*)
Bước 3: Giải phương trình (*)

Gợi ý: -Nếu phương trình (*) có 3 ẩn
dạng:

ax + by + cz = d.
B1: Cho cz < d

</div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10></div>
<span class='text_page_counter'>(11)</span><div class='page_container' data-page=11>

- Đặt CTTQ (A): CxHyOz

- Theo đề có: MA = 74 đ.v.

⇔ 12x + y + 16z = 74 ( *)
⇒ 16z < 74

⇒ z < 4,625

⇒ z = 1; 2; 3; 4.
Với z = 1:

</div>
<span class='text_page_counter'>(12)</span><div class='page_container' data-page=12>

- (A): CxHyOz Có 12x + y + 16z = 74 ( *)

z = 1; 2; 3; 4.
Với z = 1:

(*)⇔ 12x + y = 58
⇒ y = 58 – 12x
x

</div>
<span class='text_page_counter'>(13)</span><div class='page_container' data-page=13>

Điều kiện hoá trị:

Với: CxHyOzNtXu; X: Cl ; Br

0 < y<sub></sub>≤ 2.x + 2 + t – u
ÑK:

y + t + u = số chẵn.

Với: CxHyOz

0 < y<sub></sub>≤ 2.x + 2

ĐK:

</div>
<span class='text_page_counter'>(14)</span><div class='page_container' data-page=14>

- (A): CxHyOz Có 12x + y + 16z = 74 ( *)
z = 1; 2; 3; 4.

Với z = 1:

(*)⇔ 12x + y = 58
⇒ y = 58 – 12x
x 1 2 3 4

ÑK:

0 < y<sub></sub>≤ 2.x + 2
y = soá chẵn.

</div>
<span class='text_page_counter'>(15)</span><div class='page_container' data-page=15>

- (A): CxHyOz Có 12x + y + 16z = 74 ( *)
z = 1; 2; 3; 4.

Với z = 2:

(*)<sub></sub>⇔ 12x + y = 42
⇒ y = 42 – 12x

0 < y<sub></sub>≤ 2.x + 2

ÑK:

⇒ < 42 - 12x<sub></sub>≤ 2.x + 2
⇒ 2,8<sub></sub>≤ x < 3,5

⇒<i> x=3</i>⇒<i> y=6</i>

0 < y<sub></sub>≤ 2.x + 2
y = số chẵn.

</div>
<span class='text_page_counter'>(16)</span><div class='page_container' data-page=16>

- (A): CxHyOz Có 12x + y + 16z = 74 ( *)
z = 1; 2; 3; 4.

Với z = 3:

(*)<sub></sub>⇔ 12x + y = 26

y=<i> ?</i>

dö k

<i>Q</i> ⇒

</div>
<span class='text_page_counter'>(17)</span><div class='page_container' data-page=17>

C4H10O

(Rượu, Ête)

( Axit, Este, . . .)
 C2H2O3

( Axit - Andehyt)

</div>
<span class='text_page_counter'>(18)</span><div class='page_container' data-page=18>

<i>CÔng thức tổnG quát</i>

(CTTQ)

CTPTTQ: a*=?

m =?

CnH2n+2–2a*Om

a*:



lkπ

trong phân tử.

CTCTTQ: a =?

C

H

2n+2–2a - m

(

Chức )

a:



lkπ

trong

</div>
<span class='text_page_counter'>(19)</span><div class='page_container' data-page=19>

<i>Ví dụ 2:</i> Công thức tổng quát của
Andehit no, 2 chức là:

A.
B.

C

H

2n+1

(CHO)

C

H

2n-1

(CHO)

C.
D.

C

H

(CHO)

C

H

2n-2

(CHO)

C

n

H

2n+2-2a-m

(chức)

m

Andehit no, 2 chức

°a=0

°

m =2

C

n

H

2n

(CHO)

2

</div>
<span class='text_page_counter'>(20)</span><div class='page_container' data-page=20>

<i>Ví dụ 3:</i> Cơng thức tổng qt của
rượu no, 2 chức là:

A.
B.

C

H

2n+1

(OH)

C

H

2n-1

(OH)

C.
D.

C

H

(OH)

C

H

2n-2

(OH)

C

n

H

2n+2-2a-m

(chức)

m

Rượu no, 2
chức

°a=0

</div>
<span class='text_page_counter'>(21)</span><div class='page_container' data-page=21>

C

n

H

2n

(OH)

2

</div>
<span class='text_page_counter'>(22)</span><div class='page_container' data-page=22>

<i>Ví dụ 4:</i> Đồng đẳng của andehyt
CH2= CH-CHO là:

(C

H

-CHO)

n C.

C

H

2n+1

CHO

C

H

2n-3

CHO

C

H

2n-1

CHO

C

n

H

2n+2-2a-m

(chức)

m

Adehyt đề cho là chưa no có
1lk C=C, 1 chức

°a=1

°

m =1

C

n

H

2n

-1

CHO

</div>
<span class='text_page_counter'>(23)</span><div class='page_container' data-page=23>

Ví dụ 5:

Viết CTTQ của :

a. Rượ

u

đơn chứ

c, no.

b. Rượu no.

c. Rượu 3 chức, no.

C

H

2n+2–2a*

O

a*=? = 0
m =? = 1

</div>
<span class='text_page_counter'>(24)</span><div class='page_container' data-page=24>

Ví dụ 5

Viết CTTQ của :

a. Rượu đơn chức, no:

CnH2n+2O

b. Rượu no.

c. Rượu 3 chức, no.

C

H

2n+2–2a*

O

a*=? = 0

m =? = không xác định

</div>
<span class='text_page_counter'>(25)</span><div class='page_container' data-page=25>

Ví dụ 6

A là rượu đơn có một liên kết C=C
có KLPT khơng q 60 đvC. Tìm A

PP tìm CTPT
Dựa trên BTĐS

Đặt CTTQ

Lập pt (từ M)
Giải pt trên.

CnH2n+2–2a-m (OH)m

</div>
<span class='text_page_counter'>(26)</span><div class='page_container' data-page=26>

Ví dụ 6

A là rượu đơn có một liên kết C=C
có KLPT khơng q 60 đvC. Tìm A

C

n

H

2n+2-2a-m

(OH)

m

Đề: A là rượu chưa no có
1lk C=C, 1 chức

⇒

a=1

m

=1

⇒

<sub>C</sub>

</div>
<span class='text_page_counter'>(27)</span><div class='page_container' data-page=27>

Ví dụ 6

A là rượu đơn có một liên kết C=C
có KLPT khơng qù 60 đvC. Tìm A

A: CnH2n-1OH

⇔ 14n + 16≤ 60

</div>
<span class='text_page_counter'>(28)</span><div class='page_container' data-page=28>

<i>Điều kiện tồn tại rượu</i>

Mỗi

C

chỉ gắn tối đa 1 nhóm(-OH)

Nhóm (-OH) chỉ gắn trên

C

no

</div>
<span class='text_page_counter'>(29)</span><div class='page_container' data-page=29>

Ví dụ 6

A là rượu đơn có một liên kết C=C
có KLPT khơng q 60 đvC. Tìm A

A: CnH2n-1OH

⇔ 14n + 16≤ 60

⇔ n≤ 3,14⇒ n<sub></sub>≤ 3,14

Mà:

n 3

≥

</div>
<span class='text_page_counter'>(30)</span><div class='page_container' data-page=30>

Ví dụ 7

A là rượu đơn có một liên kết C=C
có KLPT khơng q 60 đvC. Tìm A

PP tìm CTPT
Dựa trên BTĐS

Đặt CTTQ

Lập pt (từ M)
Giải pt trên.

C

H

2n+2–2a-m

(OH)

</div>
<span class='text_page_counter'>(31)</span><div class='page_container' data-page=31>

Ví dụ 7

A là rượu đơn có một liên kết C=C
có KLPT khơng q 60 đvC. Tìm A

C

n

H

2n+2-2a-m

(chức)

m

Đề: A là rượu chưa no có
1 lk C=C

⇒

a=1

</div>
<span class='text_page_counter'>(32)</span><div class='page_container' data-page=32>

Ví dụ 7

A là rượu đơn có một liên kết C=C
có KLPT khơng qù 60 đvC. Tìm A

C

n

H

2n-m

(OH)

m

⇔

C

n

H

2n

O

m

⇔ 14n + 16 m≤ 60

</div>
<span class='text_page_counter'>(33)</span><div class='page_container' data-page=33>

<i>Ví dụ 8</i>

A là rượu đơn chứ

c,

có

1 liên

kế

t

C=C,

mạch hở và có %O= 27,58

Tìm CTPT của A.

PP tìm CTPT
Dựa trên BTĐS

Đặt CTTQ

Lập pt (từ %)
Giải pt trên.

<i>Đáp án</i>

:

</div>
<span class='text_page_counter'>(34)</span><div class='page_container' data-page=34></div>
<span class='text_page_counter'>(35)</span><div class='page_container' data-page=35>

<i>Định nghĩa</i>

(Rượu là gì?):

Rượu là hchc có chứa

nhóm(-OH)

gắn trên

C

của gốc

hydrocacbon.

Ví dụ:

CH

-OH

;

CH

–CH

-OH

CH

= CH-CH

-OH

</div>
<span class='text_page_counter'>(36)</span><div class='page_container' data-page=36>

<i>CÔng thức tổnG quát</i>

(CTTQ)

CTPTTQ:

a*=?

m =?

CnH2n+2–2a*Om

a*:



lkπ

trong phân tử.

CTCTTQ:

a =?

C

H

2n+2–2a -m

(

OH)

a:



lkπ

trong

</div>
<span class='text_page_counter'>(37)</span><div class='page_container' data-page=37>

<i>Điều kiện tồn tại rượu</i>

Moãi

C

chỉ gắn tối đa 1 nhóm(-OH)

Nhóm (-OH) chỉ gắn trên

C

no

</div>
<span class='text_page_counter'>(38)</span><div class='page_container' data-page=38>

</div>
<span class='text_page_counter'>(39)</span><div class='page_container' data-page=39>

Các bài tốn tìm CTPT hữu cơ

Tìm CTPTDựa trên phản ứng cháy

Cách giải:

B1. Đặt CTTQ

B2. Viết phản ứng cháy

B3. Lập phương trình

</div>
<span class='text_page_counter'>(40)</span><div class='page_container' data-page=40>

Đem oxi hố hồn` tồn 1 mol rượu no
(A) Cần 2,5 mol oxi . Tìm CTPT-CTCT (A)?

Tóm tắt:

(A):Rượu no

1 mol

(Đốt)

2,5 mol O2

CO2

H2O

(A)? PP 4 bước

B1. Đặt CTTQ

B2. Viết pứ cháy

B3. Lập phương trình

</div>
<span class='text_page_counter'>(41)</span><div class='page_container' data-page=41>

Tóm
tắt :

(A):R
ượu
no
1
m
o
l

(Đốt) CO2
2,5 mol O2 H2O

(A)? <sub>Đặt CTTQ A:</sub><sub> C</sub><sub>n</sub><sub>H</sub><sub>2n+2</sub><sub>O</sub><sub>m</sub>

</div>
<span class='text_page_counter'>(42)</span><div class='page_container' data-page=42>

3n+1-m

2 n CO2+ (n+1)H2O

1 mol 2,5 mol

Đặt CTTQ A: CnH2n+2Om

CnH2n+2Om+ 3n+1-m O2
3n+1-m

2
1 mol 2,5 mol

</div>
<span class='text_page_counter'>(43)</span><div class='page_container' data-page=43>

n CO2+ (n+1)H2O
Theo treân ta có:

1
1

3n+1-m
2

2,5
⇒ 3n+1-m = 5

</div>
<span class='text_page_counter'>(44)</span><div class='page_container' data-page=44>

Đặt CTTQ A: CnH2n+2Om ;n m
Ta có: 3n+1-m = 5

Chọn: m = 2⇒ n = 2
3 Vaäy: A laø C2H6O2

⇒ m 2

CH2 CH2
m 1 2 OH OH

n 5/3 2

Với: n,m<sub> </sub>∈+

</div>
<span class='text_page_counter'>(45)</span><div class='page_container' data-page=45>

Ví dụ 9:

Đem oxi hố hồn tồn 1 mol rượu no (A)
Cần 3,5 mol oxi . Vậy (A) có thể là:

A. C3H7OH

C. CH2 CH2

OH OH

Đốt 1mol rượu no
Cần x,5 mol O2

⇒ SoáC = SoáO = x

B. C2H5OH

D CH2 CH CH2

</div>
<span class='text_page_counter'>(46)</span><div class='page_container' data-page=46>

<i>Các trường hợpï hỗ biến thường </i>

<i>gặp:</i>

TH1: Nhiều nhóm (-OH) gắn trên 1 C no
Nguyên tắc: Tự tách nước biến thành

sản phẩm mới

Hai nhóm (-OH) gắn trên Cno bậc 1:
R- CH OH

O H

</div>
<span class='text_page_counter'>(47)</span><div class='page_container' data-page=47>

<i>Các trường hợpï hỗ biến thường </i>

<i>gặp:</i>

TH1: Nhiều nhóm (-OH) gắn trên 1 C no
Nguyên tắc: Tự tách nước biến thành

sản phẩm mới

Hai nhoùm (-OH) gắn trên Cno bậc 2:
R’

R- C R’ + H2O
O

</div>
<span class='text_page_counter'>(48)</span><div class='page_container' data-page=48>

<i>Các trường hợpï hỗ biến thường </i>

<i>gặp:</i>

TH1: Nhiều nhóm (-OH) gắn trên 1 C no
Nguyên tắc: Tự tách nước biến thành

sản phẩm mới

Ba nhóm (-OH) gắn trên Cno bậc 1:
OH

R- C OH + H2O
O

</div>
<span class='text_page_counter'>(49)</span><div class='page_container' data-page=49>

<i>Các trường hợpï hỗ biến thường </i>

<i>gặp:</i>

TH1: Nhiều nhóm (-OH) gắn trên 1 C no
TH2: Nhóm (-OH) gắn trên 1 C khơng no
Ngun tắc: Có sự chuyển vị H linh động

và liên kết<sub></sub> biến thành sản phẩm mới

Nhóm (-OH) gắn trên C không no baäc 1:
R-CH2- C H

OH O

Nhóm (-OH) gắn trên C không no bậc
2:

</div>
<span class='text_page_counter'>(50)</span><div class='page_container' data-page=50>

R- C CH3
O

</div>
<span class='text_page_counter'>(51)</span><div class='page_container' data-page=51>

Ví dụ 10:

Viết các phản ứng sau :
a. CH2 CH2 H2SO4, đặc

OH OH

b. CH3-COO-CH=CH2 + NaOH

H2SO4, đặc
170oC

°Là pứ tách nước
tạo<b> lK</b> C=C

°X : Có nhóm OH

và Số C<sub></sub>≥ 2

170oC

<b>t</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(52)</span><div class='page_container' data-page=52>

<i>Ví dụ 10</i>

:

Viết các phản ứng sau :

a. CH2 CH2 H2SO4, đặc CH3CHO + H2O
OH OH

b. CH3-COO-CH=CH2 + NaOH

R–COO–R’ + NaOH

R–COONa + R’–OH

170oC

<b>t</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(53)</span><div class='page_container' data-page=53>

:

Viết các phản ứng sau:

a. CH2Cl-COO-CHCl2 + NaOH

b. HCOO-CHCl2-CH2Cl + NaOH

°R–COO–R’ + NaOH

R–COONa + R’–OH
°RCln + nNaOH

R-(OH)n + nNaCl

<b>t</b>

<b>t</b>

<b>t</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(54)</span><div class='page_container' data-page=54>

<i>° Các phản ứng</i>
<i>của rượu etylic</i>
<i>° Các sơ dồ phản</i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(55)</span><div class='page_container' data-page=55>

<i>Phản ứng điều chế rượu etylic</i>

C2H5 X

CH3 CHO

<b>+NaOH</b> <b><sub>+HCl</sub></b> <sub>C</sub>2H5 ONa

</div>
<span class='text_page_counter'>(56)</span><div class='page_container' data-page=56>

C6H12O6

<i><b>(Glucôzơ)</b></i><b><sub>+H</sub><sub>2</sub></b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(57)</span><div class='page_container' data-page=57>

Pứ điều chế và tính chất hố học rượu
etylic

C2H5 X

CH3 CHO

C2H5 ONa

C6H12O6

<i><b>(Glucôzơ)</b></i>

<i><b>etylic</b></i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(58)</span><div class='page_container' data-page=58>

<i>Các phản ứng cơ bản của rượu etylic</i>
<b>(1): Phản ứng tách nước tạo olefin</b>

<b>CnH2n+1OH</b> H2<sub>170</sub>SO4, đặc

oC <b>CnH2n +H2O</b>

H2SO4, đặc

</div>
<span class='text_page_counter'>(59)</span><div class='page_container' data-page=59>

Pứ điều chế và tính chất hoá học rượu
etylic

C2H5 X

CH3 CHO

<b>(2)</b> C2H5 ONa

C6H12O6

<i><b>(Glucôzơ)</b></i>

<i><b>Este của </b></i>
<i><b>etylic</b></i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(60)</span><div class='page_container' data-page=60>

<i>Các phản ứng cơ bản của rượu etylic</i>
<b>(2): Phản ứng tạo este vô cơ</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(61)</span><div class='page_container' data-page=61>

Pứ điều chế và tính chất hố học rượu
etylic

C2H5 X

CH3 CHO

<b>(3)</b> C2H5 ONa

C6H12O6

</div>
<span class='text_page_counter'>(62)</span><div class='page_container' data-page=62>

<i><b>Este cuûa etylic</b></i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(63)</span><div class='page_container' data-page=63>

<i>Các phản ứng cơ bản của rượu etylic</i>

<b>(3): Phản ứng tạo Andehit</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(64)</span><div class='page_container' data-page=64>

Pứ điều chế và tính chất hố học rượu
etylic

C2H5 X

CH3 CHO

<b>(4)</b> C2H5 ONa

C6H12O6

</div>
<span class='text_page_counter'>(65)</span><div class='page_container' data-page=65>

<i><b>Este cuûa etylic</b></i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(66)</span><div class='page_container' data-page=66>

<i>Các phản ứng cơ bản của rượu etylic</i>
<b>(4): Phản ứng của rượu với Na, K.</b>

<b>R(ONa)n+ n/2 H2</b>↑

</div>
<span class='text_page_counter'>(67)</span><div class='page_container' data-page=67>

Pứ điều chế và tính chất hố học rượu
etylic

C2H5 X

CH3 CHO

C2H5 ONa

<i><b>Este cuûa </b></i>
<i><b>etylic</b></i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(68)</span><div class='page_container' data-page=68>

C6H12O6

<i><b>(Glucôzơ)</b></i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(69)</span><div class='page_container' data-page=69>

<i>Các phản ứng cơ bản của rượu etylic</i>
<b>(5): Phản ứng tạo este hữu cơ (đơn chức)</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(70)</span><div class='page_container' data-page=70>

Pứ điều chế và tính chất hố học rượu
etylic

C2H5 X

CH3 CHO

C2H5 ONa

C6H12O6

</div>
<span class='text_page_counter'>(71)</span><div class='page_container' data-page=71>

<i><b>Este cuûa etylic</b></i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(72)</span><div class='page_container' data-page=72>

<i>Các phản ứng cơ bản của rượu etylic</i>
<b>(6): Phản ứng lên men giấm.</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(73)</span><div class='page_container' data-page=73>

Pứ điều chế và tính chất hoá học rượu
etylic

C2H5 X

CH3 CHO

C2H5 ONa

C6H12O6

</div>
<span class='text_page_counter'>(74)</span><div class='page_container' data-page=74>

<i><b>Este cuûa etylic</b></i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(75)</span><div class='page_container' data-page=75>

<i>Các phản ứng cơ bản của rượu etylic</i>
<b>(7): Phản ứng tách nước và tách H2.</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(76)</span><div class='page_container' data-page=76>

<i>Aùp duïng 1</i><b>:</b>

<b>(CĐ KT- TÀI CHÍNH THÁI NGHUN - 2004)</b>
<i><b>Viết các phản ứng theo sơ đồ:</b></i>

<i><b>Xenlulôz</b></i>
<i><b>ơ</b></i>

<i><b>(1)</b><b> Glucơzơ</b><b> (2)</b><b> Rượu etylic</b></i>

<i><b>Đietyl ête</b></i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(77)</span><div class='page_container' data-page=77>

<b>(CĐ KT- TÀI CHÍNH THÁI NGHUN - 2004)</b>
<i><b>Sơ đồ được viết lại:</b></i>

<i><b>Xenlulôzơ</b><b> (1)</b></i>

<i><b>Glucôzơ</b></i>

<i><b>Đietyl ête</b></i>



−

−

</div>
<span class='text_page_counter'>(78)</span><div class='page_container' data-page=78>

<i><b>Butadien-1,3</b></i>

−

</div>
<span class='text_page_counter'>(79)</span><div class='page_container' data-page=79>

<b>+X</b>
<i><b>B</b></i>
<b>+Y</b>
<b>C</b>
<b>D</b>
<b>+</b>
<b>Y</b>
<b>+X</b>
<b>E</b>
<b>F</b>
<b>C</b>
<b>G</b>
<b>H</b>
<b>Bieát:</b>

</div>