Tải bản đầy đủ (.pdf) (77 trang)

Tài liệu Tìm hiểu về mạng Internet pptx

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (3.96 MB, 77 trang )

Tài liu ph cp Internet

1
Mc lc

Mc lc .............................................................................................................................1
Chng 1: Tìm hiu v mng Internet..............................................................................3
1. Khái nim mng Internet ..........................................................................................3
1.1. Khái nim mng máy tính..................................................................................3
1.2. Mng LAN và WAN..........................................................................................3
1.3. Khái nim mng Internet ...................................................................................3
a. Internet là gì?.........................................................................................................3
b. S lc lch s ca Internet ..................................................................................4
c. Các dch v c bn ca Internet............................................................................4
2. Phân cp qun lý Internet và cách thc kt ni internet ...........................................5
2.1. Phân cp qun lý Internet...................................................................................5
2.2. Kt ni máy tính vi Internet.............................................................................6
3. Tìm hiu dch v www .............................................................................................6
3.1. Trình duyt Web ................................................................................................7
3.2. Mô hình hot đng ca web...............................................................................7
3.3. Các thut ng thng gp..................................................................................8
4. Tìm hiu dch v th đin t...................................................................................10
4.1. Mô hình hot đng ca th đin t..................................................................10
4.2. H thng webmail và th min phí..................................................................11
5. Các lu ý phòng tránh virus khi s dng Internet ..................................................11
5.1. Nguy c nhim virus khi sao chép tp t Internet...........................................11
5.2. Nguy c b nhim virus khi nhn th đin t, khi m tp đính kèm...............12
Chng 2: Hng dn s dng dch v www và tìm kim thông tin.............................13
1. Khi đng trình duyt MSIE ..................................................................................13
2. Mt s lnh thng dùng trên trình duyt Web Internet Explore...........................14
2.1. nh hng trên Web.......................................................................................14


2.2. iu khin quá trình ti (download) d liu trên Web....................................15
2.3. Lu đa ch trang Web vào danh b a thích...................................................15
2.4. Xem nhng trang Web đã truy nhp (History) ................................................16
2.5. Thit lp trang ch cho trình duyt (Homepage).............................................17
2.6. Thay đi kích thc font ch...........................................................................17
2.7. M mt lúc nhiu Website...............................................................................17
2.8. Tng tc trình duyt Web ................................................................................17
2.9. Lu ni dung trang Web..................................................................................18
3. Tìm kim thông tin trên Internet.............................................................................19
3.1. Tìm kim thông tin s dng các trang Web danh b.......................................19
3.2. Tìm kim thông tin s dng các máy tìm kim ...............................................20
Chng 3: Hng dn s dng dch v th đin t .......................................................26
1. Thao tác đu tiên.....................................................................................................26
Tài liu ph cp Internet

2
2. ng ký hp th min phí trên Yahoo Vit Nam...................................................27
3. Làm quen vi ca s chng trình th...................................................................31
4. óng / m hp th..................................................................................................31
5. M hp th..............................................................................................................33
6. Xóa bt th .............................................................................................................34
7. Son th ..................................................................................................................35
8. S dng chc nng đính kèm tp............................................................................36
9. M tp đính kèm theo th.......................................................................................39
Chng 4: Hng dn s dng các dch v tin ích trên mng .....................................41
1. Dch v gi thip đin t (e-card)...........................................................................41
1.1. Cách gi mt bc thip đin t........................................................................41
1.2. Cách nhn và m mt bc thip ......................................................................44
2. Dch v tra cu đim thi đi hc do VDC cung cp...............................................45
3. Dch v trao đi trên din đàn đin t (Forum)......................................................46

4. Dch v gi đin thoi Internet (ifoneVNN)...........................................................51
5. Dch v chat ca Yahoo Messenger........................................................................58
6. S dng dch v nht ký trc tuyn (blog) trong Yahoo ........................................62
Ph lc 1: S dng font ch và b gõ ting Vit trên web.............................................69
1. Gii thiu v b mã UNICODE..............................................................................69
2. Gii thiu chung v b gõ.......................................................................................69
3. Quy tc gõ ting Vit ..............................................................................................71
4. Chuyn ch đ gõ ting Vit, ting Anh.................................................................74
5. Khc phc li font ch thng gp trên web..........................................................74
Ph lc 2: Danh mc các đa ch trang web tham kho..................................................75
1. Các trang web ca VDC..........................................................................................75
2. Mt s trang web thông dng ca Vit Nam..........................................................75


Tài liu ph cp Internet

3
Chng 1: Tìm hiu v mng Internet

1. Khái nim mng Internet
1.1. Khái nim mng máy tính
Mng máy tính đn gin nht ch gm hai máy tính trao đi d liu vi nhau bng
cáp truyn d liu hoc bng sóng vô tuyn. Mng máy tính phc tp có th gm hàng
ngàn máy tính, ví d h thng mng máy tính ca các ngân hàng, tp đoàn đa quc
gia,.. Lý do c bn đ chúng ta phi thit lp mng máy tính đó là:
- Dùng chung tài nguyên qua mng nh máy in, thit b lu tr, chng trình ng
d
ng.
- Tng hiu qu, an toàn, tin cy khi khai thác d liu lu tr trên máy tính.
1.2. Mng LAN và WAN

a. Mng LAN
Mng LAN (Local Area Network) là mng ni b, kt ni các máy tính ca mt c
quan, t chc trong phm vi nh, bán kính vài trm mét. Kin trúc mng thng đc
la chn là kin trúc hình sao, các máy tính kt ni vi thit b trung tâm bng dây cáp
xon.

Hình 1.1
b. Mng WAN
Mng WAN (Wide Area Network) là mng din rng, kt ni các mng LAN 
xa nhau đ chúng ta có mt mng duy nht. Phng tin truyn thông là y
u t quan
trng cn đc chn la khi xây dng mng WAN.
1.3. Khái nim mng Internet
a. Internet là gì?
Hub
Tài liu ph cp Internet

4
Internet là liên mng máy tính toàn cu. V phn cng bao gm các mng LAN, WAN
ca c th gii kt ni vi nhau. V phn mm cn phi có đ các máy tính nhn ra
nhau đó là giao thc TCP/IP. Có th hiu TCP/IP nh là ngôn ng chung cho các máy
tính thuc Internet.

Hình 1.2
b. S lc lch s ca Internet
- Nm 1969, theo d án ca B Quc phòng M, mng máy tính ARPnet ra đi.
- Nm 1974 hai nhà khoa hc máy tính VinCert và Bob Kahn đã xut bn tài liu
trình bày chi tit v TCP/IP, và TCP/IP tr thành giao thc mng ca ARPANET. Phi
đn nm 1982, B quc phòng M (Department of Defense – DoD) mi tuyên b b
giao thc TCP/IP là giao thc tiêu chun ca DoD, và ARPANET là mng xng sng

cho nhiu mng máy tính kt ni vi nó nu chp nhn TCP/IP là giao thc kt ni.
N
m 1983, Internet chính thc ra đi.
- Nm 1989, ti Trung tâm Nghiên cu nguyên t Châu Âu CERN, Tim Berners
Lee trin khai thành công dch v World Wide Web (WWW).
- Nm 1990, Email và Web làm cho Internet tr thành công c làm vic không th
thiu ca hàng triu ngi trên th gii.
- Tháng 12 nm 1997, Vit Nam chính thc tham gia vào mng Internet.
c. Các dch v c bn ca Internet
Internet tr thành phng tin không th thiu trong xã hi hin đi do tính hiu
qu cao ca các dch v sau đây
- Dch v trang tin toàn cu www (world wide web)
Tài liu ph cp Internet

5
- Dch v th đin t E-mail (Electronic mail)
- Dch v truyn tp tin FTP (File Transfer Protocol)
2. Phân cp qun lý Internet và cách thc kt ni internet
Thc cht Internet không thuc quyn qun lý ca bt k ai. Nó không có giám
đc, không có ban qun tr. Bn có th tham gia hoc không tham gia vào Internet, đó
là quyn ca mi thành viên.
2.1. Phân cp qun lý Internet
Hip hi Internet (Internet Society - ISOC) là mt hip hi t nguyn có mc đích
phát trin kh nng trao đi thông tin da vào công ngh Internet. Hip hi bu ra y
ban Kin trúc mng (Internet Architecture Board- IAB). y ban này có trách nhim đa
ra các hng dn v k thut cng nh phng hng đ phát trin Internet. IAB hp
đnh k đ bàn v các vn đ nh các chun, cách phân chia tài nguyên, đa ch ...
Mi ngi trên Internet th
 hin nguyn vng ca mình thông qua Nhóm đc trách
K thut Internet (Internet Engineering Task Force - IETF). IETF cng là mt t chc

t nguyn, có mc đích tho lun v các vn đ k thut và s hot đng ca Internet.
Nu mt vn đ đc coi trng, IETF lp mt nhóm k thut đ nghiên cu vn đ này
gi là nhóm đc trách nghiên cu phát trin Internet (IRTF).
Trung tâm thông tin mng (Network Information Center -NIC) gm có nhi
u trung
tâm khu vc nh APNIC - khu vc châu Á -Thái Bình Dng. NIC chu trách nhim
phân tên min và đa ch cho các mng máy tính ni vào Internet.
Ti mi quc gia li có s phân cp qun lý h tng và tài nguyên ca mng
Internet.  Vit Nam, vic qun lý các tài nguyên bao gm đa ch IP, tên min do
Trung tâm Internet Vit Nam qun lý (gi tt là VNNIC). VNNIC là thành viên ca
APNIC. Còn vic qun lý h tng mng đc phân thành các cp sau:
- IXP (Internet Exchange Provider): Nhà cung cp h tng kt ni có trách nhim
xây dng và qun lý toàn b h tng đng trc cáp kt ni trong quc gia và đi quc
t. Ví d nh VNPT là nhà cung cp h tng kt ni ln nht hin nay ti Vit Nam.
- ISP (Internet Service Provider): Nhà cung cp dch v kt ni thuê li kênh quc
t và đng trc quc gia t IXP và trin khai cung cp kinh doanh các loi hình kt
ni t tng đài đn các
đu cui ngi dùng. Ngi s dng mun kt ni vào mng
Internet phi đng ký vi mt ISP nào đó. Hin nay  Vit Nam đã có rt nhiu các ISP
cung cp dch v kt ni nh VDC, Viettel, FPT, Netnam,...
- ICP (Internet Content Provider): Nhà cung cp ni dung xây dng và qun tr
các ni dung xut bn trên mng Internet. Các ICP phát trin ngày càng nhiu khin
Tài liu ph cp Internet

6
cho Internet tr nên mt kho tài nguyên khng l. Ví d đin hình ca mt ICP là các
báo đin t.
2.2. Kt ni máy tính vi Internet
+ Kt ni dial-up: Còn gi là kt ni quay s. ây là hình thc kt ni đu tiên
và thng dùng trc đây. Tc đ đng truyn Internet ca loi kt ni này rt thp và

ph thuc vào tc đ gii hn ca modem, thng ch t 56 Kbps tr xung.  s
dng kt ni này, bn cn có mt modem dial-up (loi gn trong hoc gn ngoài) và
đng dây đin thoi, sau đó quay s kt ni ca nhà cung cp dch v Internet. Khi
đang kt ni, đin thoi s báo bn. Cc phí ca dch v kt ni này gm 2 phn: phn
cc phí gi ni ht và cc phí ca nhà cung cp dch v Internet.
+ Kt ni ADSL: ây là hình thc kt ni Internet đng truyn tc đ cao,
nhanh gp nhiu ln so vi kt ni dial-up. Nh vy mà bn có th xem phim, nghe
nhc t các trang web trên mng Internet.  dùng kt ni này, bn phi có: modem
ADSL, card mng LAN, đon dây ni t card mng đn modem và đng dây kt ni
Internet. ng dây này có th là cáp riêng hay dùng chung vi đng dây đin thoi
có sn, tu theo nhà cung c
p dch v. Mc dù dùng chung mt đng dây nhng đin
thoi bàn ca bn vn không b bn khi đang truy cp Internet. Cc ca dch v kt
ni này ph thuc vào gói dch v chn dùng, có th là cc trn gói hoc cc thuê
bao tháng cng vi cc dch v tính trên tng MB lu lng s dng.

+ Kt ni Leased Line: Leased Line là mt dch v kt ni Internet trc tip,
cung cp đng truyn dành riêng đ truyn tín hiu Internet. Th mnh ca kt ni
Leased Line là tính linh hot, s n đnh, kt ni ti mi đa đim mà khách hàng yêu
cu. i tng s dng dch v này là các Doanh nghip, t chc ln cn mt đng
truyn riêng tc đ
ô cao, n đnh. S dng dch v Leased line, bn có th truy nhp vào
mng Internet 24/24 thông qua đng truyn k thut s riêng bit, do đó s loi b
đc vic phi thuê bao hàng chc đng dây đin thoi dành đ kt ni Internet. Hn
na, bn s không phi tn thi gian đ đi kt ni quay s đn nhà cung cp dch v,
thi gian s
 dng Internet không gii hn. Tuy nhiên, chi phí tng đi ln.
+ Kt ni không dây (wireless): Kt ni này ph bin rng trong thi gian gn
đây, thng có  các đim truy cp Internet không dây nh quán cafe, khách sn ... Kt
ni này thng dùng cho máy tính xách tay. Mun dùng kt ni này, máy tính ca bn

phi có card mng không dây và đng ký dch v ca nhà cung cp Internet, hoc kt
ni thông qua máy ch ca quán cafe, khách sn,...

3. Tìm hiu dch v www
Tài liu ph cp Internet

7
World Wide Web là mt phn ca mng Internet. Ngi ta vn thng gi tt
World Wide Web là web- nó là phn ch yu nht ca mng Internet tuy nhiên không
phi là mng Internet.
S d web tr nên ph bin vì nó cung cp cho ngi s dng kh nng truy cp
d dàng t đó ngi s dng có th khai thác các thông tin trên mng di dng vn
bn, hình nh thm chí c âm thanh và video. Vì th, web đôi khi còn đ
c gi là đa
phng tin ca mng Internet
3.1. Trình duyt Web
 đi vào th gii ca nhng trang web, trên máy tính ngi dùng cn cài đt mt
chng trình ng dng gi là trình duyt web. Có rt nhiu trình duyt web khác nhau,
ví d nh Internet Explorer (IE), Opera, Firefox,...trong đó ph bin hn c là trình
duyt IE.
Mi phn mm trình duyt đu có các phiên bn khác nhau, phiên bn mi nht là
phiên bn có nhiu tính nng hn các phiên bn trc đó. Tuy nhiên, các chc nng s
dng c b
n ca trình duyt nh tin (forward), lùi (back), làm ti (refresh),..đu
ging nhau và ngi dùng ch cn bit s dng mt loi trình duyt là có th d dàng
hc cách s dng các trình duyt khác đ có th truy nhp và xem các thông tin trên
Internet.
Ca s trình duyt web là ca s khám phá th gii Internet. Vì vy, có k nng
s dng trình duyt s làm tng hiu qu s dng Internet. Chúng ta s đc hng d
n

chi tit k nng s dng trình duyt web  chng 2.
3.2. Mô hình hot đng ca web
H thng web đc xây dng theo mô hình client/server (khách/ch). Mô hình
này gm hai phía: phía client và phía server.
Phía server bao gm mt mt máy tính có cu hình đ mnh, trên đó cha toàn b
cu trúc và ni dung ca trang web và mt phn mm qun tr vic truy xut trang web
khi có nhu cu kt ni t phía ngi dùng, còn gi là web server.
Phía client là máy tính cá nhân, trên đó có cài đt phn mm trình duyt web. Sau
khi ngi dùng nhp đa ch trong ca s trình duyt và nhn nút, mt quá trình kt ni
nhanh chóng xy ra nh sau:
- Mt yêu cu trang web t máy client gi đn máy ch web
Tài liu ph cp Internet

8
- Máy ch web phc v tìm kim và tr li máy client các tp tin và đc trình
duyt hin th thành trang web. Cng có th trang web tr li đn gin ch là dòng thông
báo cho bit “không có d liu nào đc tìm thy  đa ch web yêu cu”

Hình 1.3
3.3. Các thut ng thng gp
HTTP
HTTP là vit tt ca Hyper Text Transfer Protocol (Giao thc truyn tp tin siêu
vn bn). Trình duyt web s dng giao thc này đ kt ni vi web server và ti các
tp tin v máy client. Chính vì vy mà chúng ta thng thy  các đa ch web nào cng
m đu bng http. Ví d


Website
Là khu vc cha web, ni các trang web đc lu trên máy ch web. Trong s
các trang web thuc website này, có mt trang gi là trang ch - là trang mà trình duyt

hin th đu tiên khi truy nhp vào website đó. T trang ch, ngi dùng s đi đn các
trang web khác qua các siêu liên kt đc thit lp trên trang web.
URL
URL là vit tt ca Uniform Resource Locator có khuôn dng gm: tên ca giao
thc và đa ch ca trang web mà bn mun kt ni đn. Ví d, bn gõ URL nh sau:
/> đ m mt trang web. Thông thng thì ta ch
cn nhp dãy ch vdc.com.vn
và trình duyt s phân tích và b sung thêm đ to thành
URL có dng đy đ

Tên min DNS
Trong đa ch web  trên thì nhóm ch vdc.com.vn
là mt tên min Internet.
Nhóm ch này là duy nht trên Internet dùng đ đnh danh cho mt đim kt ni.
Web
Browse
Web Server
(HAU1)
Dn đng
trên
Internet!!!
()
web address
Tôi cn trang web!
Tôi có trang web anh cn!
Anh cn trang web nào?
web pages
(trang web ca HNNI)
Tài liu ph cp Internet


9
Mi nc tham gia vào Internet phi có mt t chc chu trách nhim qun lý tên
min ca các đim kt ni Internet ti nc mình. Ti Vit Nam có t chc VNNIC.
Các tên mim thng bao gm các nhóm sau:
- Nhóm ch đu tiên bên phi gm hai t quy đnh cho nc tham gia Internet
nh vn – Vit Nam, au – Australia, fr – France,.. Riêng nc M thì b qua phn này vì
Internet xut phát t M.
- Nhóm ch th hai theo chiu t phi sang trái s các c
m t vit tt đ ch ra
nhóm ngh nghip, công vic.
Tªn miÒn M« t¶
com C¸c tæ chøc th−¬ng m¹i, doanh nghiÖp
edu C¸c tæ chøc gi¸o dôc
gov C¸c tæ chøc chÝnh phñ
int C¸c tæ chøc Quèc tÕ
mil C¸c tæ chøc qu©n sù
net Mét m¹ng kh«ng thuéc c¸c lo¹i ph©n vïng kh¸c
org C¸c tæ chøc kh«ng thuéc mét trong c¸c lo¹i trªn
- Nhóm các ch tip theo s do ngi đng ký nêu lên và các t chc qun lý tên
min quc gia đng ý khi xác đnh đc tên min đt ra là duy nht.
Hyperlink
Hyperlink có ngha là siêu liên kt, là mt tính cht quan trng ca trang web. Ti
v trí nào đó ca trang web mà con tr chut chuyn sang đnh dng bàn tay tr thì  v
trí đó có mt siêu liên kt. Siêu liên kt làm tng tính tin dng ca trang web và khin
nó tr thành mt kho tài nguyên khng l
.

Hình 1.4
Trang web tnh
Chúng ta có th xem nhng trang web tnh tng t nh nhng tp vn bn đc

phát hành trên Internet. Ni dung ca chúng không th tùy bin theo yêu cu. Các trang
web tnh thng gp là các trang vn bn nh các trang web v lut dân s, lut đng
Text hyperlink Image hyperlink
Tài liu ph cp Internet

10
b,..Các ni dung này đc to và sn sàng trên máy ch web trc khi ngi dùng có
yêu cu.
Trang web đng
Ni dung các trang web đng không có sn trên máy phc v. Mi khi có yêu cu
t máy client, máy ch web s tìm kim d liu và to tp web có ni dung đúng theo
yêu cu ri gi v cho trình duyt máy client. iu đó có ý ngha rt ln là làm cho web
tr thành môi trng trin khai thng mi đin t, trao
đi trc tuyn,…Mt ví d
đin hình v ng dng ca trang web đng là trang web cho phép tra cu đim thi đi
hc. Thí sinh ch cn nhp s báo danh, tên trng thi, khi thi qua trang web. Trang
web s tr li cho mi thí sinh mt ni dung rt riêng bit đó chính là đim thi ca thí
sinh.
4. Tìm hiu dch v th đin t
Th đin t là gì ? Nói mt cách đn gin, th đin t là mt thông đip gi t
máy tính này đn mt máy tính khác trên mng máy tính mang ni dung cn thit t
ngi gi đn ngi nhn. Do th đin t gi qua li trên mng và s dng tín hiu
đin vì vy tc đ truyn rt nhanh. Ngoài ra bn có th gi hoc nh
n th riêng hoc
các bc đin giao dch vi các file đính kèm nh hình nh, các công vn tài liu thm
chí c bn nhc, hay các chng trình phn mm...
4.1. Mô hình hot đng ca th đin t
H thng th đin t trên mng Internet hot đng theo mô hình client/server.
Phía server là mt máy ch có cha phn mm qun tr th đin t, gi là mail server.
Nhim v ca máy phc v th là đón th gi đi t các máy client và phân th v đúng

hp th ngi nhn, sau đó chuyn th t hp th t hp th đ
n máy client ca ngi
nhn khi có yêu cu.
Phía client là các máy tính có cài đt phn mm gi là mail client. Mi ngi
dùng trong h thng th đin t s có mt th mc – gi là hp th – trên máy ch mail
server và phi có mt tài khon gm tên và mt khu đ có th truy xut vào hp th
trên mail server.
Trong mô hình này, hai máy tính client không gi thông đip trc tip cho nhau
nên chúng không cn phi đng thi  trng thái ho
t đng. Ngi gi th ch cn bit
đa ch ngi nhn là có th gi đi đc. Ngi nhn th phi nhp đúng tài khon thì
mi m đc hp th trên máy phc v đ ly v máy tính ca mình. Ngi nhn và
ngi gi th có th  bt k v trí nào trên th gii min là máy tính có kt ni internet
Tài liu ph cp Internet

11
vì các máy ch mail server có th kt ni vi nhau thông qua mng internet và t đng
chuyn th cho nhau bng giao thc SMTP (Simple Mail Transfer Protocol)


Hình 1.5
a ch th ca mi ngi s gm: <tên đng ký>@<tên min ca máy ch th>.
Ví d, máy ch th ca Công ty VDC có tên min là vdc.com.vn
. Mt ngi đng ký
tên hp th là vananh. Vy đa ch ca ngi đó là

4.2. H thng webmail và th min phí
 tng tính tin dng ca vic đng ký và s dng th đin t, công ngh web đã
đc áp dng vào h thng email đ to ra h thng gi là web mail. Ngi dùng ch
cn m trình duyt web đ thc hin các thao tác vit th/gi th và nhn th/đc th.

Phía máy ch mail server có thêm tính nng mi đó là to trang web đng phc v
ngi dùng th
. Nh vy, ngi dùng h thng th không cn phi cài đt mt chng
trình gì khác đ thao tác th.
Tin ích ca h thng web mail là có th thao tác vi hp th đin t t bt k v
trí kt ni Internet nào trên th gii.
H thng web mail đc trin khai trên Internet ti đa ch web nh
mail.yahoo.com hay
www.hotmail.com
cho phép ngi dùng t đng ký hp th s
dng min phí.
5. Các lu ý phòng tránh virus khi s dng Internet
5.1. Nguy c nhim virus khi sao chép tp t Internet
Tài nguyên trên Internet rt phong phú và đa dng, nhu cu sao chép v máy tính
cá nhân là nhu cu tt yu ca mi ngi. Trong kho tàng khng l này, có rt nhiu tài
nguyên b ích nhng cng có rt nhiu nguy c tim n. Nu ti v bt k mt tài
Tài liu ph cp Internet

12
nguyên gì t web: mt tp tin tài liu, mt tp tin âm thanh, mt chng trình tin
ích,..thì kh nng tp tin đó đã b nhim mt loi virus nào đó là hoàn toàn có th.
 t bo v mình chng li virus, nên cài đt mt phn mm chng virus (ví d
nh Norton Anti-Virus). Phn mm này s kim tra các tp tin mi ti v và thông báo
tp tin đó có cha virus không.
5.2. Nguy c b nhim virus khi nhn th đin t, khi m tp đính kèm
Mi ngi tham gia Internet hu ht đu có ít nht mt tài khon th đin t, và
nguy c lây nhim virus t các tài khon th này là điu hoàn toàn có th xy ra. Virus
thng n náu trong ni dung th hoc các tp tin đính kèm, ch đi ngi dùng m th
ra đc hoc m tp tin đính kèm là virus bt đu hot đng và tip tc phát tán.  hn
ch nguy c này, c

n chú ý nhng điu sau:
- Ht sc cn thn vi nhng lá th l, không rõ ngun gc. Không nên m ngay
th đó ra xem mà cn phi quét virus trc khi m ra đc ni dung
- Nu bc th l đó có tp tin đính kèm và yêu cu bn m tp đó ra, bn không
nên m ngay. Trng hp ni dung bc th không rõ ràng bn nên xóa c bc th và
tp tin đính kèm
đó đi.
Tài liu ph cp Internet

13
Chng 2: Hng dn s dng dch v www và tìm kim thông tin

 khai thác thông tin hiu qu trên dch v Web, yêu cu ngi s dng phi
thành tho hai k nng. K nng th nht là bit s dng thành tho các công c, tính
nng ca phn mm trình duyt Web. K nng th hai là bit tìm kim thông tin và
chn lc các thông tin hu ích phc v công vic. Di đây s gii thiu b trình duyt
ph bin nht hi
n nay là Internet Explorer (IE)

1. Khi đng trình duyt IE
IE là mt b trình duyt Web ca hãng Microsoft, đ m mt trang Web trên
Internet dùng trình duyt IE có hai cách:
Cách 1
+ Nhn đúp vào biu tng ca trình duyt trên màn hình desktop:


Cách 2
+ Vào Start å
All Programs å Internet Explorer (Xem hình 2.1)


H×nh 2.1: Khëi ®éng tr×nh duyÖt IE
- Các thanh công c trên màn hình IE
Khi bn kích hot trình duyt, trang ch (homepage) s hin th nh hình 2.2


Tài liu ph cp Internet

14


Hình 2.2: Các thanh công c trên màn hình IE
+ Thanh tiêu đ (Title bar): Hin th tên chng trình và trang Web hin hành.
Bn có th thu nh, phc hi hoc đóng IE bng cách s dng các nút trên bên phi ca
thanh tiêu đ.
+ Thanh menu (Menu bar): Hin th các menu đang có sn.
+ Thanh công c (Toolbar): Hin th các lnh thng dùng
+ Thanh đa ch (Address bar): Hin th đa ch trang Web hin hành. ây chính
là chìa khoá đ bn thâm nhp vào Internet thông qua trình duyt này. Bn ch
cn gõ
đúng đa ch ca trang Web mà bn mun truy nhp, nhn Enter, trang Web đó s hin
ra trên màn hình ca bn
2. Mt s lnh thng dùng trên trình duyt Web Internet Explorer
2.1. nh hng trên Web
- Dùng các nút lnh Back hoc Forward đ di chuyn gia các trang Web.



- Tr v trang HomePage
Thanh tiêu đ
Thanh thc đn Thanh công c Thanh đa ch

Tài liu ph cp Internet

15


- n trang Web tìm kim (search) đt sn trong trình duyt


2.2. iu khin quá trình ti (download) d liu trên Web
- Ngng vic ti (download) d liu:


- Ti li trang Web hin đang đc m:


2.3. Lu đa ch trang Web vào danh b a thích
ây là tin ích ca trình duyt, cho phép ngi s dng lu li các đa ch các trang
Web a thích mt cách có h thng, theo ch đ, theo tính cht s dng, theo s thích
cá nhân ...
Trong IE: Tính nng này đc gi là Favorites. Thc hin nh sau:
- Yêu cu thanh đa ch address ca trình duyt đang hin th đa ch trang Web cn
lu
- Kích chut vào thc đn Favorites å
Add to Favorites. Hp thoi
Add
Favorite xut hin. (Hình 2.3)

Hình 2.3
Tài liu ph cp Internet


16
- Trong phn Name: đ tên mc đnh hoc t nhp vào mt tên gi nh bt k.
- Kích chut vào OK đ hoàn thành.
- Mun m trang Web đã lu, kích chut vào thc đn Favorites và chn tên trang
Web đã lu
2.4. Xem nhng trang Web đã truy nhp (History)
ây là tính nng cho phép ngi dùng xem li nhng trang Web mà trình duuyt
đã truy nhp.
Trong IE: Kích chut vào biu tng History
trên thanh công c chun.
Danh sách các trang Web đã truy nhp s xut hin trên màn hình trình duyt.
 thit lp tính nng History, vào thc đn Tool å
Internet Options. Hp thoi
Internet Options xut hin (Hình 2.4). Chn th General, trong phn History cho phép:
+ Thit lp s ngày lu nhng trang Web đã truy nhp
+ Clear History: xoá toàn b vic lu nhng trang Web đã truy nhp.

Hình 2.4: Hp thoi Internet Options

Tài liu ph cp Internet

17
2.5. Thit lp trang ch cho trình duyt (Homepage)
Trang ch ca trình duyt là trang Web mà trình duyt ti v đu tiên ngay khi khi
đng trình duyt. Ngi dùng có th tu chn thay đi nhng trang ch cho trình duyt
ca mình. Cách thc hin nh sau:
- Vào thc đn Tools å
Internet Options.
- Hp thoi Internet Options xut hin, chn th General
Trong phn Homepage, ti mc Address: nhp vào chính xác mt đa ch Website

mun thit lp làm trang ch cho trình duy
t. Sau đó kích chut vào OK đ hoàn thành.

Hình 2.5
2.6. Thay đi kích thc font ch
- Vào thc đn View å
Text Size
- Chn kích thc phù hp t smallest (nh nht) đn largest (to nht)
2.7. M mt lúc nhiu Website
- Vào thc đn File å
New å Windows
2.8. Tng tc trình duyt Web
Tài liu ph cp Internet

18
Nu bn ch mun đc nhanh trên trang Web nhng ni dung thông tin mà không
mun mt thi gian ch đi thì bn có th “tng tc” trình duyt Web bng mt s th
thut đn gin:
Ch ly ch (Text) mà không ly v các hình nh, âm thanh, hình nh đng. Vic
này s làm cho trang Web tr nên kém thú v và mt s trang Web s đc “v” không
chính xác nhng bn s có đc cái b
n mun: tc đ, thông tin.
- Vào thc đn Tools å
Internet Options å Advanced å Multimedia
Tng b nh dành cho trình duyt đc bit có ích khi bn vào nhng trang Web có
s dng Visual Basic hay Java scripts, Java applet...
2.9. Lu ni dung trang Web
Mt trong nhng đc tính ca trang Web là kh nng cp nht thông tin liên tc,
tc thi. Do vy, ni dung các bài vit ca cùng mt trang Web vào nhng thi đim
khác nhau s khác nhau. Nu mun xem li ni dung ca trang Web vào mt thi đim

nào đó, bn phi lu ni dung trang Web đó trên máy tính. Cách thc hin nh sau:
- Màn hình trình duyt đang hin th ni dung trang Web cn lu
- Vào thc đ
n File å
Save as. Ca s Save Web Page xut hin (xem hình 2.6)

Hình 2.6
+ Trong hp Save in: chn th mc đ lu
+ Trong hp File name: đt tên tp cho ni dung trang Web cn lu
- Kích chut vào Save đ hoàn thành
Tài liu ph cp Internet

19
3. Tìm kim thông tin trên Internet
Internet có th đc xem nh là mt kho thông tin khng l, cha đng hu nh
toàn b kin thc ca nhân loi, nhng tic thay, ngun tri thc đó li không đc sp
xp theo mt trt t nào c (thc ra, vic sp xp hu nh không th thc hin đc và
bn thân các thông tin trên Internet cng tht khó mà kim chng). Nu không thành
tho, bn rt d
 b lc li và chìm ngp trong mt m thông tin vô cùng hn đn và
muôn hình muôn v y. Vic tìm kim thông tin nhanh chóng và đáp ng yêu cu ph
thuc vào hai yu t. Th nht là k nng s dng các công c h tr tìm kim, ví d
nh các trang Web danh b tìm kim hay các máy tìm kim. Th hai là kinh nghim
tìm kim theo ni dung. Di đây là mt s cách tìm kim thông tin ph bin hin nay.
3.1. Tìm kim thông tin s dng các trang Web danh b
Các trang Web danh b là mt trang Web tp hp danh sách đa ch các trang Web
đc sp xp theo các ch đ trong các lnh vc đi sng xã hi. Ví d, Danh b Web
Vit Nam đc chia làm 12 ch đ chính đó là Tin tc-Thi s, T liu-Tra cu, Nhà
nc-T chc, Xã hi-Con ngi, Vn hoá-Ngh thut, Gii trí-Âm nhc,Y t-Sc
kho, Giáo dc-ào to, Kinh t-Thng mi, Khoa h

c - Công ngh, Máy tính-
Internet, Th thao. Mi ch đ li đc đc phân cp thành các ch đ cp con phù
hp. Trong mi ch đ các website thng đc sp xp theo th t abc (ca các tiêu
đ) hoc đc sp xp theo s phân hng ca ngi truy cp.
Giao din ca các trang Web danh b thng đc t chc sp xp nh hình di
đây.

Hình 2.7
Tài liu ph cp Internet

20
S dng các trang Web danh b, ngi dùng ch cn truy nhp chính xác vào đa
ch các trang Web danh b, la chn ch đ đang tìm kim đ chn ra thông tin tìm
kim phù hp.  giúp ngi dùng có th nhanh chóng tìm đn đúng đa ch trang Web
có trong danh b, các trang Web danh b thng cung cp công c tìm kim. Ni dung
tìm kim bao gm:
+ Tìm kim theo tiêu đ ca website: Ti ô tìm kim bn gõ tit: tip theo là đon
vn b
n tìm kim. Ví d: tit:khoa hc, kt qu s lit kê trong Danh b Web Vit Nam
các website có tiêu đ cha t khoa hc.
+ Tìm kim theo ni dung miêu t: Ti ô tìm kim bn gõ des: tip theo là đon
vn bn tìm kim. Ví d des: th thao, kt qu s lit kê các website trong Danh b Web
Vit Nam có miêu t cha t th hoc thao
+ Tìm kim theo đa ch website: ti ô tìm kim bn gõ url: tip theo là đon v
n
bn tìm kim. Ví d url:home, kt qu s lit kê các website trong Danh b Web Vit
Nam có đa ch cha t home.
Di đây là đa ch mt s trang Web danh b ph bin trong nc và trên th
gii:
- Các trang Web danh b trong nc:

+
/>
+

+

+

+

+
+
- Các trang Web danh b ph bin trên th gii:
+
+
3.2. Tìm kim thông tin s dng các máy tìm kim
 đnh hng và tìm kim thông tin, ngi ta đã to nên mt s máy ch “tìm
kim” còn gi là “Searching Engines”. Các máy ch này s giúp bn “sc so” trong
Internet và tìm nhng thông tin mà bn yêu cu.
Tài liu ph cp Internet

21
Trên th gii có rt nhiu trang web chuyên tìm kim, trong đó nhng trang ni
ting có th k đn:













 Vit nam hin có mt s trang web tìm kim bng ting Vit nh:






Cách thc chung đ thc hin tìm kim thông tin trên các trang web tìm kim là:
Bc 1: Truy cp vào trang Web tìm kim (VD:

)
Bc 2: Gõ t khóa (keyword) liên quan đn vn đ cn tìm kim vào ô tìm kim.
Ví d: sn phm nông sn, giá thóc, giá vàng,... ri bm chut vào nút lnh Tìm vi
Google (Hình 3.2) hoc nút chc nng tng đng tùy theo tng trang web tìm kim.
(Bn có th nhn nút enter trên bàn phím thay cho nút chc nng này).

Hình 2.8
Tài liu ph cp Internet

22
Bc 3: Máy s tìm trong tt c nhng tài liu, nhng gì đc lu tr có các ch
mà bn gõ vào, sp xp theo mt trt t nào đó ri gi v cho bn (Hình 3.3).

Hình 2.9: Kt qu tìm kim

Bc 4: Bm chut vào đng liên kt ca kt qu tìm kim đ đc thông tin chi
tit.  vn gi đc trang kt qu tìm kim, bn nên đt con tr chut vào đng liên
kt, m phi chut, chn Open in New Windows.

Hình 2.10
Tài liu ph cp Internet

23
Nhng đ tìm kim hiu qu và nhanh chóng nhng thông tin cn tìm kim, bn
cn bit mt s khái nim và k nng tìm kim di đây:
Không nên tìm kim theo mt t khóa đn
Thng thì bn nên s dng hai t (hoc nhiu hn) hoc mt cm t ngn hn là
s dng mt t đn khi thc hin tìm kim. Nhng t b
n chn làm t khóa phi là
nhng t liên quan trc tip đn vn đ mà bn đang tìm.
Ví d, nu bn đang tìm kim thông tin v tình hình xut khu nông sn thì cm t
mà bn gõ vào là “xut khu nông sn“ ch không ch là “xut khu“ hoc ch là “nông
sn“ bi nu ch dùng riêng các t này thì s khó có mt kt qu mong mun v tình
hình xut khu nông sn b
n mun quan tâm
S dng du + và cp ký t “ ” đ thu hp phm vi tìm kim
Nu bn mun tìm các thông tin v th trng nông sn mà bn ch gõ mi cm t
th trng nông sn vào ô tìm kim thì máy s tìm các trang có t th, các trang có t
trng hoc các trang có t nông sn hoc th trng. Nh vy đây là các kt qu mà
bn hoàn toàn không mong đ
i. S d điu này vì máy tìm kim không th bit đc
rng c 4 ch trên mi là mt t khóa.
 cho máy tính bit mình mun tìm chính xác t th trng nông sn, bn hãy bao
cm t đó bng du ngoc kép, và nh vy t khóa ca chúng ta lúc này là “th trng
nông sn” và máy tìm kim s tìm đc nhng ni dung sát vi nhu cu ca ta hn.

Ngoài ra, đ k
t hp các t khóa, bn s dng du + đ tìm kim trên các trang web
sao cho ni dung ca trang web đó va có t khóa này va có t khóa kia
Tài liu ph cp Internet

24

Hình 2.11
Gõ t khóa bng ting Vit
Hu ht trên các trang web tìm kim hin nay đu h tr vic gõ các t khóa bng
ting Vit, nh vy bn s d dàng tìm kim các thông tin bng ting Vit.  gõ đc
t khóa bng ting Vit, máy tính ca bn phi cài b gõ ting Vit (có th là
vietkey2000 hoc Unikey). Khi đó trên thanh icon xut hin biu tng nh hình v
n
u bn dùng b gõ Unikey
hoc biu tng nu bn dùng b gõ
Vietkey 2000
. Sau đó bn chn b mã theo chun Unicode là có th gõ
đc t khóa bng ting Vit bng cách m phi chut vào biu tng ca b gõ.

Tài liu ph cp Internet

25

Hình 2.12. Chn b mã unicode trên b gõ Unikey Hình 2.13. Chn b mã unicode trên b gõ Vietkey2000

Tìm kim hình nh trên trang Google
Nhn chn vào mc Hình nh và gõ t khoá tìm kim vào ô nhp đ tìm đc các
hình nh. Các hình nh sau khi tìm thy có th ly v máy cá nhân.


Hình 2.14

×