kiem tra ngu van 9

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

*Kiểm tra ngữ văn 9 –(đề tổng hợp)

Câu 1:

Các câu được sử dụng trong phần trích dưới đây có giá trị tu từ rõ rệt . Em hãy phân tích.

<i>Người ta xúm lại, túm ngang lưng nó. Nó khơng chạy. Nhưng nó vẫn nhai, vẫn nuốt. Rồi </i>

<i>biết thế nguy, nó khơng nhai, trợn mắt lên để nuốt chửng. Rồi lại hấp tấp ngốn luôn miếng nữa.</i>

<i>Chửi. Kêu . Đấm. Đá. Thụi. Bịch. Cẳng chân. Cẳng tay. Như mưa vào đầu. Như mưa vào </i>

<i>lưng. Như mưa vào chân nó.</i>

(Nguyễn Cơng Hoan)

Câu 2:

Cho đoạn văn :

<i>Bước vào thế kỉ mới, muốn « sánh vai cùng các cường quốc năm châu » thì chúng</i>

<i>ta sẽ phải lấp đầy hành trang bằng những điểm mạnh, vứt bỏ những điểm yếu. Muốn vậy</i>

<i>thì khâu đầu tiên, có ý nghĩa quyết định là hãy làm cho lớp trẻ - những người chủ thực sự</i>

<i>của đất nước trong thế kỉ tới - nhận ra điều đó, quen dần với những thói quen tốt đẹp</i>

<i>ngay từ những việc nhỏ nhất.</i>

( Chuẩn bị hành trang vào thế kỉ mới – Vũ Khoan)

a/ Xác đinh thành phần biệt lập có trong đoạn văn ?

b/ Tại sao « sánh vai cùng các cường quốc năm châu » lại được đặt trong ngoặc kép ?

<i>c/ Nêu phép liên kết giữa các câu trong đoạn văn ?</i>

Câu 3:

Viết một đoạn văn giới thiệu truyện ngắn

<i>" Những ngôi sao xa xôi</i>

" của nhà văn Lê Minh Kh, trong đó ít nhất

một câu chứa khởi ngữ và một câu chứa thành phần tình thỏi

( Gạch chân thành phần khởi ngữ, tình thái)

Cõu 4 :

Cảm nhận của em về hai khổ thơ sau:

<i>Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng</i>

<i>Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ.</i>

<i>Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ</i>

<i>Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân …</i>

<i> Bác nằm trong giấc ngủ bình yên</i>

<i>Giữa một vầng trăng sáng dịu hiền</i>

<i>Vẫn biết trời xanh là mãi mãi</i>

<i>Mà sao nghe nhói ở trong tim !</i>

(

<i>Viếng lăng Bác – </i>

Viễn Phương

<i>)</i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

Câu 1:

Các câu được sử dụng trong phần trích dưới đây có giá trị tu từ rõ rệt . Em hãy phân tích.

<i>Người ta xúm lại, túm ngang lưng nó. Nó khơng chạy. Nhưng nó vẫn nhai, vẫn nuốt. Rồi </i>

<i>biết thế nguy, nó không nhai, trợn mắt lên để nuốt chửng. Rồi lại hấp tấp ngốn luôn miếng nữa.</i>

<i>Chửi. Kêu . Đấm. Đá. Thụi. Bịch. Cẳng chân. Cẳng tay. Như mưa vào đầu. Như mưa vào </i>

<i>lưng. Như mưa vào chân nó.</i>

(Nguyễn Công Hoan)

<b>Gợi ý: </b>

(câu ngắn, câu đặc biệt , tác dụng)

<b> </b>

Tồn bộ đoạn trích đều là những câu ngắn hoặc câu đơn đặc biệt. Điều này rất phù hợp với nội

dung sự việc được diễn tả trong đoạn văn : sự việc diễn ra nhanh và việc đánh kẻ “

<i>ăn cắp</i>

” là dồn

dập, liên tục, không ngừng, với sự tham gia của nhiều người và đánh bằng mọi cách.

<i><b>Câu 2 :</b></i>

Cho đoạn văn :

<i>Bước vào thế kỉ mới, muốn « sánh vai cùng các cường quốc năm châu » thì chúng</i>

<i>ta sẽ phải lấp đầy hành trang bằng những điểm mạnh, vứt bỏ những điểm yếu. Muốn vậy</i>

<i>thì khâu đầu tiên, có ý nghĩa quyết định là hãy làm cho lớp trẻ - những người chủ thực sự</i>

<i>của đất nước trong thế kỉ tới - nhận ra điều đó, quen dần với những thói quen tốt đẹp</i>

<i>ngay từ những việc nhỏ nhất.</i>

( Chuẩn bị hành trang vào thế kỉ mới – Vũ Khoan)

a/ Xác đinh thành phần biệt lập có trong đoạn văn ?

b/ Tại sao « sánh vai cùng các cường quốc năm châu » lại được đặt trong ngoặc kép ?

<i>c/ Nêu phép liên kết giữa các câu trong đoạn văn ?</i>

Gợi ý

:

2.a : Xác nhận thành phần biệt lập :

Thành phần phụ chú : « những người chủ thực sự của đất nước trong thế kỉ tới »

2.b : « sánh vai cùng các cường quốc năm châu » lại được đặt trong ngoặc kép :

<i> vì đó là lời dẫn trực tiếp ( dẫn lời của Bác Hồ)</i>

2.c : Phép liên kết câu trong đoạn văn :

-Phép lặp : muốn (câu1- 2)

-Phép thế : (muốn) vậy (câu 2) thế « sánh vai cùng các cường quốc năm châu » thì

<i>chúng ta sẽ phải lấp đầy hành trang bằng những điểm mạnh, vứt bỏ những điểm yếu.</i>

<i>(câu1)</i>

Câu 3 :

Viết một đoạn văn giới thiệu truyện ngắn

<i>" Những ngôi sao xa xôi</i>

" của nhà văn Lê Minh Kh, trong đó ít nhất

một câu chứa khởi ngữ và một câu chứa thành phần tình thái

( Gạch chân thành phần khởi ngữ, tình thái)

Gi ý : Giới thiệu truyện ngắn

<i>" Những ngôi sao xa xôi</i>

" của nhà văn Lê Minh Kh

* Trình bày một đoạn văn( 15-20 dịng) đảm bảo cỏc ni dung sau:

- Lê Minh Khuê cây bút nữ sở trờng về truyện ngắn và tiểu thuyết, phong cách văn nhẹ nhàng, sâu lắng, giàu

nữ tính, khai thác sâu sắc tâm lí con ngời. Truyện ngắn " Những ngôi sao xa xôi" viết năm 1971, khi cuộc

kháng chiến chống Mĩ của dân tộc đang diễn ra ác liƯt.

- Nội dung: Truyện kể về những cơ gái thanh niên xung phong Nho, Phơng Định và chị Thao. Họ sống trong

một cái hang dới chân cao điểm, công việc đánh dấu những quả bom cha nổ, tháo gỡ bom, san lấp hố bom

làm thông đờng cho xe chạy. Mỗi ngời có một cá tính khác nhau, nhng họ đều lạc quan, yêu đời, đoàn kết.

Trong lần Nho bị thơng tình đồng đội, tình chị em thắm thiết. Cơn ma đá xuất hiện cũng chính là những cơ gái

TNXP hồn thành nhiệm vụ của mình. Nhân vật Nho, Phơng Định và Chị Thao là những tấm gơng tiêu biểu

cho hàng triệu các nữ TNXP làm việc trên tuyến đời trờng Sơn thời chống Mỹ: Dũng cảm, kiên cờng, lạc quan,

yêu đời...

- Nghệ thuật: Cốt truyện nhẹ nhàng, miêu tả tâm lí nhân vật sâu sắc, tinh tế, sinh động. Ngôn ngữ trần thuật

phù hợp với nhân vật kể chuyện- tự nhiên, trẻ trung v giu n tớnh.

- Vận dụng khởi ngữ, thành phần biệt lập tình thái ( có lẽ, hình nh, ...)

Cõu 4:

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

<i>Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng</i>

<i>Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ.</i>

<i>Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ</i>

<i>Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân …</i>

<i> Bác nằm trong giấc ngủ bình yên</i>

<i>Giữa một vầng trăng sáng dịu hiền</i>

<i>Vẫn biết trời xanh là mãi mãi</i>

<i>Mà sao nghe nhói ở trong tim !</i>

(

<i>Viếng lăng Bác – </i>

Viễn Phương

<i>)</i>

(Tham khảo bài phân tích dưới đây đê làm bài)

-Đề tài Bác Hồ đã trở thành phổ biến đối với thơ ca Việt Nam hiện đại.Tố Hữu nhiều lần viết về Bác rất hay
từ trong kháng chiến chống Pháp đã đến thăm nhà Bác, khi Bác qua đời lại “<i>dắt em vào cõi Bác xưa</i>” để theo
chân Bác.Minh Huệ dựng lại một “<i>đêm...Bác không ngủ</i>” ở chiến trường Việt Bắc cách đây hơn nửa thế kỷ.
Chế Lan Viên viết “<i>Hoa trước lăng Người”,</i> Thanh Hải từ miên Nam viết “<i>Cháu nhớ Bác Hồ</i>”. Còn Viễn
Phương từ thành phố Sài Gịn giải phóng, thành phố Hồ Chí Minh thân u, ra thăm lăng Bác và trở về với
bài thơ “<i>Viếng lăng Bác</i>”.Mở đầu là cảm xúc về cảnh bên ngoài lăng, tập trung ở ấn tượng đậm nét về hàng
tre bên lăng.Tiếp đó là xúc cảm trước hình ảnh dịng người như bất tận ngày ngày vào lăng viếng Bác.Xúc
cảm và suy ngẫm về Bác từ những hình ảnh giàu ý nghĩa biểu tượng:mặt trời, vầng trăng, trời xanh:

<i>Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng</i>

<i>Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ.</i>

<i>Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ</i>

<i>Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân …</i>

<i> Bác nằm trong giấc ngủ bình yên</i>

<i>Giữa một vầng trăng sáng dịu hiền</i>

<i>Vẫn biết trời xanh là mãi mãi</i>

<i>Mà sao nghe nhói ở trong tim !</i>

II-a/-Cảm hứng bao trùm bài thơ là niềm xúc động thiêng liêng, thành kính, lịng biết ơn và tự hào pha lẫn nỗi
xót đau của tác giả khi viếng lăng Bác.Cảm hứng ấy đã chi phối giọng điệu của bài thơ.Đó là giọng thành
kính, trang nghiêm phù hợp với khơng khí thiêng liêng ở lăng, nơi vị lãnh tụ yên nghỉ.Cùng với giọng suy tư
trầm lắng là nỗi đau xót lẫn niềm tự hào.

1/

Khổ thơ thứ hai nói tới cảm xúc trước cảnh đoàn người sắp hàng vào lăng. Khổ thơ được tạo nên từ hai cặp
câu với những hình ảnh thực và hình ảnh ẩn dụ sóng đôi:

<i>Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng,</i>
<i>Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ.</i>

Câu trên là một hình ảnh thực, câu dưới là một hình ảnh ẩn dụ . Nhân hóa mặt trời trên lăng đi, thấy. Mặt trời
trên lăng là vật thể của tự nhiên tượng trưng của nguồn ánh sáng, nguồn sống của mn lồi. Mặt trời trong
lăng rất đỏ là để chỉ Bác Hồ đang nằm trong lăng. So sánh Bác Hồ với mặt trời đã được các nhà thơ sử dụng
từ lâu:

<i>Hồ Chí Minh – ánh thái dương tỏa sáng đời đời</i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

<i>Người rực rỡ một mặt trời cách mạng</i>
<i>Mà đế quốc là loài dơi hốt hoảng</i>
<i>Đêm tàn bay chập choạng dưới chân người</i>

(Tố Hữu – Sáng tháng năm)

Nhưng so sánh ngầm Bác Hồ nằm trong lăng với mặt trời rất đỏ trong cái nhìn chiêm ngưỡng hằng ngày của
mặt trời tự nhiên là một sáng tạo mới mẻ độc đáo của Viễn Phương. Cùng với từ láy <i>ngày ngày</i> đã góp phần
vĩnh viễn hóa , bất tử hóa hình tượng Bác Hồ trong lịng mọi người, giữa thiên nhiên vũ trụ; mặt khác ca ngợi
sự vĩ đại, công lao trời biển của Người đối với nhân dân và các thế hệ con người Việt Nam.

-Cùng với mặt trời ngày ngày đi qua trên lăng là:

<i>Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ</i>
<i>Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân</i>

Từ láy <i>ngày ngày</i> ở đầu câu ba được dung như điệp từ (nhắc lại ở câu 1) thể hiện cái hiện tượng đã trở thành
qui luật bình thường, đều đặn diễn tiến trong cuộc sống của nhân dân Việt Nam: xếp hàng vào lăng viếng
Bác.

<i>Dịng người đi trong thương nhớ</i> là hình ảnh thực, còn câu sau : <i>kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân</i>

là một ẩn dụ đẹp và rất sáng tạo của nhà thơ. Ngắm dòng người vào viếng lăng, nhà thơ lại nghĩ đến tràng
hoa. Tràng hoa là chuỗi hoa vịng trịn.Tràng hoa này khơng phải được kết bằng những bơng hoa bình thường
như mọi tràng hoa khác mà đây là một tràng hoa bất tận, mà mỗi đóa hoa là hoa thật sự của đời, hoa – con
người – mà Bác đã tạo nên trên đất nước này, trong cuộc sống bảy mươi chín mùa xuân của Bác.(bảy mươi
chín mùa xn – hốn dụ- 79 tuổi , cuộc đời Bác đẹp như những mùa xuân).

Tố Hữu viét trong bài <i>Theo chân Bác</i>:

<i>Xin nhớ từ đây, nhớ lại ngày</i>
<i>Bác Hồ từ giã cõi Hơm nay</i>
<i>Bảy mươi chín tuổi xn trong sáng</i>
<i>Vào cuộc trường sinh nhẹ cánh bay.</i>

Trong hai dịng thơ Viễn Phương đã có một sự liên tưởng đầy sáng tạo, xuất phát từ một tình cảm yêu kính
chân thành , thể hiện được tấm lịng thành kính của nhân dân ta đối với Bác Hồ.

2/

-Về không gian, vị trí điểm nhìn và thời gian ở từng khổ thơ đều có sự di chuyển theo bước chân người đi
viếng. Khổ 1,chợt đến nhìn bao quát khu lăng Bác, với hàng tre trong buổi sớm mờ sương. Khổ 2,nhập vào
dòng người xếp hàng vào lúc mặt trời lên, nắng lên. Khổ3, diễn tả cảm xúc và suy nghĩ của tác giả khi vào
trong lăng:

<i>Bác nằm trong giấc ngủ bình yên</i>
<i>Giữa một vầng trăng sáng dịu hiền</i>

Câu thơ diễn tả chính xác và tinh tế sự yên tĩnh, trang nghiêm và ánh sáng dịu nhẹ, trong trẻo của không gian
trong lăng Bác. Có cảm giác như vị cha già dân tộc đang nằm nghỉ ngơi một chút sau những giờ làm việc
miệt mài . Canh cho giấc ngủ ấy là “<i>một vầng trăng sáng dịu hiền</i>”. Nhưng sao lại là vầng trăng? Có lí do
cho sáng tạo của nhà thơ: ánh sáng chiếu tỏa trong lăng là thứ ánh sáng xanh xanh, dìu dịu như ánh trăng.
Nhưng lí do quan trọng hơn là: nhà thơ nhớ rằng Bác vốn rất yêu trăng, Bác từng ngắm rất nhiều vầng trăng,
làm nhiều thơ về trăng. Trăng đã từng đến với Bác giữa chốn tù đày, đến giữa “<i>cảnh khuya</i>” của núi rừng
Việt Bắc; trăng khi đi thuyền trên sông Đáy, khi “<i>trung thu trăng sáng như giương</i>”, khi <i>“rằm xuân lồng</i>
<i>lộng trăng soi</i>”,...Nhưng có bao giờ Bác được một lúc lịng trí thảnh thơi để thật sự đến cùng trăng. Bởi khi
thì “<i>trong tù khơng rượu cũng khơng hoa”,</i> khi thì “<i>việc quân đang bận</i>”, khi thì mải “<i>nhớ thương nhi</i>
<i>đồng”..</i>.Chỉ có bây giờ, trong giấc ngủ bình n này thôi , Bác mới thật sự cùng trăng, để trăng cùng Bác.

Hình ảnh vầng trăng dịu hiền gợi nghĩ đến tâm hồn cao đẹp, trong sáng của Bác. Hình ảnh “<i>vầng trăng sáng</i>
<i>dịu hiền</i>” dụng ý nhà thơ còn muốn tạo ra một hệ thống hình ảnh vũ trụ để ví với Bác. Người có lúc như mặt
trời ấm áp, có lúc dịu hiền như ánh trăng. Bác của chúng ta là vậy.”<i>Mặt trời”, “vầng trăng”, “trời xanh</i>” đó
là những cái mênh mông bao la của vũ trụ được nhà thơ ví như cái bao la rộng lớn trong tình thương của
Bác. Đó cũng là biểu hiện sự vĩ đại, rực rỡ, cao siêu của con người và sự nghiệp của Bác.

-Dường như Bác vẫn còn ở cùng ta trong giấc ngủ bình n; nhưng lí trí lại nhắc đến sự thật của cảnh chia li
âm dương đôi ngả. Sự hịa trộn tình cảm và lí trí đó tạo nên hình ảnh thơ tượng trưng nói tới sự mất mát và
thương nhớ đặc biệt:

<i>Vẫn biết trời xanh là mãi mãi</i>
<i>Mà sao nghe nhói ở trong tim</i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

cịn sống với đất nước thiên nhiên. Dù vẫn tin như thế nhưng khơng thể khơng đau xót vì sự ra đi của
Người.Nỗi đau xót được nhà thơ biểu hiện cụ thể, trực tiếp:

<i>Mà sao nghe nhói ở trong tim!</i>

Một từ “<i>nhói</i>” của nhà thơ nói hộ ta nỗi đau đớn, nỗi đau vượt lên mọi lí lẽ, mọi lập luận của lí trí.

“<i>Mà sao nghe nhói trong tim</i>” nỗi đau như hàng ngàn mũi kim đâm vào trái tim thổn thức của tác giả. Đó là
sự rung cảm chân thành của nhà thơ.

III-Kết luận:

</div>

<!--links-->