Cac dang bai tap song anh sang

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (337.18 KB, 27 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

`

CHUYÊN ĐỀ

GIAO THOA SÓNG ÁNH SÁNG

A. LÝ THUYẾT CƠ BẢN

I. Ánh sáng đơn sắc – Ánh sáng trắng

+ Ánh sáng đơn sắc là ánh sáng không bị tán sắc khi đi qua lăng kính. Mỗi ánh sáng
đơn sắc có một màu nhất định gọi là màu đơn sắc.

+ Ánh sáng trắng là tập hợp vô số ánh sáng đơn sắc khác nhau có màu biến thiên
liên tục từ đỏ đến tím.

+ Kết quả thí nghiệm về sự tán sắc ánh sáng của Niutơn: hiện tượng tán sắc ánh sáng
là hiện tượng các tia sáng sau khi đi qua lăng kính khơng những bị lệch về phía đáy
của lăng kính mà cịn bị tách ra thành một dãy màu biến thiên liên tục từ đỏ đến tím.
Màu đỏ bị lệch ít nhất, màu tím bị lệch nhiều nhất.

+ Kết quả thí nghiệm với ánh sáng đơn sắc: chùm sáng có màu xác định (chẳng hạn
màu lục) khi đi qua lăng kính chỉ bị lệch về phía đáy của lăng kính mà khơng bị tán
sắc.

II. Giao thoa ánh sáng

1. Nguồn kết hợp: là 2 nguồn có cùng tần số và độ lệch pha không đổi theo
thời gian.

2. Thí nghiệm

Thí nghiệm giao thoa ánh sáng của Young

S1, S2 là hai khe sáng; O là vị trí vân sáng trung tâm

a (m): khoảng cách giữa hai khe sáng

D (m): khoảng cách từ hai khe sáng đến màn
λ (m): bước sóng ánh sáng

L (m): bề rộng vùng giao thoa, bề rộng trường giao thoa.
Hiệu đường đi từ S1, S2 đến điểm A trên màn

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

+ Kết quả thí nghiệm về giao thoa ánh sáng đơn sắc của Young (Iâng): Trên màn ảnh
ta thu được các vạch sáng song song và cách đều và sen kẽ các vạch tối. (các vạch
sáng tối xen kẽ nhau đều đặn)

3. Giải thích

- Hiện tượng giao thoa ánh sáng chỉ có thể giải thích khi thừa nhận ánh sáng có tính
chất sóng.

- Trong vùng gặp nhau của 2 sóng ánh sáng sẽ có những chỗ hai sóng gặp nhau cùng
pha, khi đó chúng tăng cường lẫn nhau và tạo nên vân sáng. Ngược lại, khi hai sóng
ngược pha chúng triệt tiêu lẫn nhau sẽ tạo nên vân tối.

4. Ý nghĩa: giao thoa ánh sáng là một bằng chứng thực nghiệm quan trong
khẳng định ánh sáng có tính chất sóng.

B. CÁC DẠNG BÀI TẬP CƠ BẢN VỀ GIAO THOA ÁNH SÁNG VỚI KHE I ÂNG

I- Giao thoa với ánh sáng đơn sắc

Dạng 1: Vị trí vân sáng- vị trí vân tối- khoảng vân:
a- Khoảng vân: là khoảng cách giữa 2 vân sáng liền kề

i = λ.aD ( i phụ thuộc λ ⇒ khoảng vân của các ánh sáng đơn sắc khác nhau
là khác nhau với cùng một thí nghiệm).

b- Vị trí vân sáng bậc k: Tại đó ứng với Δ d = d2 – d1 = k. λ , đồng thời 2

sóng ánh sáng truyền tới cùng pha
x ❑sk = ± k. λ.D

a = ± k.i

Để A là vân sáng trung tâm thì k = 0 hay Δ d = 0

k = 0: ứng với vân sáng trung tâm
k = ± 1: ứng với vân sáng bậc 1
…………

k = ± n: ứng với vân sáng bậc n.

c- Vị trí vân tối thứ k + 1: Tại đó ứng với Δ d =(k + 12 ). λ . Là vị trí hai
sóng ánh sáng truyền tới ngược pha nhau.

x ❑Tk+1 = ±(k+

1
2).

λ.D

a = ±(k+
1
2).i .

Hay vân tối thứ k: x ❑Tk = (k - 0,5).i.

Ví dụ: Vị trí vân sáng bậc 5 là: x ❑5S = 5.i

Vị trí vân tối thứ 4: x ❑T4 = 3,5.i (Số thứ vân – 0,5).
Dạng 2: Khoảng cách giữa các vân

Loại 1- Khoảng cách vân cùng bản chất liên tiếp: l = (số vân – 1).i

Ví dụ: khoảng cách giữa 7 vân sáng liên tiếp: l = (7 – 1).i = 6i

Loại 2- Giữa một vân sáng và một vân tối bất kỳ:

Giả sử xét khoảng cách vân sáng bậc k và vân tối thứ k’, vị trí: x ❑sk = k.i; x ❑Tk

=(k – 0,5).i
Nếu:

+ Hai vân cùng phía so với vân trung tâm: Δx =

|

xs
k

− xt
k '

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

+Hai vân khác phía so với vân trung tâm: Δx=xs
k

+xt
k '

-Khoảng cách giữa vân sáng và vân tối liền kề là : 2i nên vị trí vân tối các thứ liên
tiếp được xác định: xt =k i

2 (với k lẻ: 1,3,5,7,….)

VD: Tìm khoảng cách giữa vân sáng bậc 5 và vân tối thứ 6
Giải: Ta có xs5=5i; xt6=(6−0,5)=5,5i

+ Nếu hai vân cùng phía so với vân trung tâm: Δx=xt6− xs5=5,5i −5i=0,5i

+ Nếu hai vân khac phía so với vân trung tâm : Δx=xt6+x5s=10,5i

Loại 3- Xác định vị trí một điểm M bất kì trên trường giao thoa cách vân trung
tâm một khoảng xM có vân sáng hay vân tối, bậc mấy ?

+ Lập tỉ số:

x
n

i 

Nếu n nguyên, hay n Z, thì tại M có vân sáng bậc k=n.

Nếu n bán nguyên hay n=k+0,5 với k Z, thì tại M có vân tối thứ k +1

Ví dụ:

Một khe hẹp F phát ánh sáng đơn sắc bước sóng λ=600 nm chiếu sáng hai khe

song song với F và cách nhau 1m. Vân giao thoa được quan sát trên một màn M song
song với màn phẳng chứa F1 và F2 và cách nó 3m. Tại vị trí cách vân trung tâm

6,3m có

A.Vân tối thứ 4 B. Vân sáng bậc 4 C. Vân tối thứ 3 D. Vân
sáng bậc 3

Giải: Ta cần xét tỉ số xi

Khoảng vân i= λDa =1,8mm, ta thấy 6,31,8=3,5 là một số bán nguyên nên tại vị trí

cách vân trung tâm 6,3mm là một vân tối
Mặt khác xk+¿

t=¿
1

2 )i= 6,3 nên (k+
1

2 )=3,5 nên k= 3. Vậy tại vị trí cách vân

trung tâm 6,3mm là một vân tối thứ 4 vậy chọn đáp án A
Dạng 3: Xác định số vân trên trường giao thoa:

- Trường giao thoa xét là chiều rộng của khu vực chứa toàn bộ hiện tượng giao thoa
hứng được trên màn- kí kiệu L.

- Số vân trên trường giao thoa:
+ Số vân sáng: Ns = 1+2.

[

2Li

]

+ Số vân tối: NT = 2.

[

2Li+0,5

]

- Số vân sáng, vân tối trong đoạn MN, với 2 điểm M, N thuộc trường giao thoa nằm 2 bên vân sáng
trung tâm:

+ Số vân sáng: Ns =

[

OMi

]

[

ONi

]

+1.

+ Số vân tối: NT =

[

OMi +0,5

]

[

ONi +0,5

]

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

+ Số vân sáng: Ns =

[

OMi

]

[

ONi

]

+ Số vân tối: NT =

[

OMi +0,5

]

[

ONi +0,5

]

Với M, N không phải là vân sáng.

Ví dụ:

Trong một thí nghiệm về Giao thoa anhs sáng bằng khe I âng với ánh sáng đơn sắc

λ = 0,7 μ m, khoảng cách giữa 2 khe s1,s2 là a = 0,35 mm, khoảng cách từ 2 khe

đến màn quan sát là D = 1m, bề rộng của vùng có giao thoa là 13,5 mm. Số vân sáng,
vân tối quan sát được trên màn là:

A: 7 vân sáng, 6 vân tối; B: 6 vân sáng, 7 vân tối.
C: 6 vân sáng, 6 vân tối; D: 7 vân sáng, 7 vân tối.

Giải:

Ta có khoảng vân i = λ.aD = 0,7. 10−6. 1

0,35 .10−3 = 2.10

-3m = 2mm.

Số vân sáng: Ns = 2.

[

2Li

]

+1 = 2. [3,375] +1 = 7.

Do phân thập phân của 2Li là 0,375 < 0,5 nên số vạch tối là NT = Ns – 1 = 6 ⇒ Số

vạch tối là 6, số vạch sáng là 7. ⇒ đáp án A.

Bài tập vận dụng: Trong thí nghiệm ánh sáng giao thoa với khe I âng, khoảng
cách giữa 2 khe s1, s2 là 1mm, khoảng cách từ 2 khe đến màn quan sát là 2 mét. Chiếu

vào 2 khe ánh sáng có bước sóng λ = 0,656 μ m. Biết bề rộng của trường giao thoa
lag L = 2,9 cm. Xác định số vân sáng, tôi quan sát được trên màn.

A: 22 vân sáng, 23 vân tối; B: 22 vân sáng, 21 vân tối

C: 23 vân sáng, 22 vân tối D: 23 vân sáng, 24 vân tối

Dạng 4: Giao thoa với khe Young (Iâng) trong mơi trường có chiết suất là n
và thay đổi khoảng cách.

Gọi λ là bước sóng ánh sáng trong chân khơng hoặc khơng khí.
Gọi ' là bước sóng ánh sáng trong mơi trường có chiết suất n.

'
n

 

a. Vị trí vân sáng: x =

k 'D
a


k D
n.a



b.Vị trí vân tối: x =(2k +1)

'D
2a



= (2k +1)

D
2na



c. Khoảng vân: i=

'D
a


D
an


d. Khi thay đổi khoảng cách:

+ Ta có: i = λDa ⇒ i tỉ lệ với D ⇒ khi khoảng cách là D: i = λDa
khi khoảng cách là D’: i’ = λD'a

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

Ví dụ:

Một khe hẹp F phát ánh sáng đơn sắc λ = 600nm, chiếu vào khe I âng có a =
1,2mm, lúc đầu vân giao thoa được quan sát trên một màn M đặt cách một mặt phẳng

chứa S1, S2 là 75cm. Về sau muốn quan sát được vân giao thoa có khoảng vân 0,5mm

thì cần phải dịch chuyển màn quan sát so với vị trí đầu như thế nào?

Giải : Ta có i’ = λD'a ⇒ D’ = i 'λ.a = 0,5. 10−3. 1,2. 10−3

600 .10−9 = 1 m. Vì lúc đầu

D = 75cm = 0,75m nên phải dịch chuyển màn quan sát ra xa thêm một đoạn D’- D
= 0,25m.

Bài tập vận dụng:

Thí nghiệm giao thoa ánh sáng đơn sắc bằng khe I âng. Khi khoảng cách từ 2
khe đến màn là D thì điểm M trên màn là vân sáng bậc 8. Nếu tịnh tiến màn xa 2 khe
một đoạn 80 cm dọc đường trung trực của 2 khe thì điểm M là vân tối thứ 6. Tính D?

Dạng 5: Đặt bản mỏng trước khe Young

Trong thí nghiệm giao thoa ánh sáng với khe Young (I-âng), nếu ta đặt trước khe

S1 một bản thủy tinh có chiều dày e, chiết suất n.

Khi đặt bản mỏng trước khe S1 thì đường đi của tia sáng S1M và S2M lần lượt là:

S1M=d1+(n −1)e
S2M = d2

Hiệu quang trình:

δ = S2M - S1M = d2 – d1 – (n – 1)e

Mà d2 – d1 = ax/D.

δ = ax/D – (n – 1)e

Vân sáng trung tâm ứng với hiệu quang trình bằng δ = 0.

δ = ax0/D – (n – 1)e = 0

Hay: o

(n 1)eD
x

a



Hệ thống vân dịch chuyển về phía S1. Vì x0>0.

Ví dụ:

Thí nghiệm giao thoa ánh sáng đơn sắc bằng khe I âng biết a = 0,5mm, D = 2m..
Khoảng cách giữa 6 vân sáng liên tiếp dài 1,2cm, về sau nếu sau khe S1 chắn 1 tấm

thủy tinh phẳng mỏng có n = 1,5 thì vân sáng chính giữa bị dịch chuyển đến vị trí vân
sáng bậc 20 ban đầu. tìm bề dày e của tấm thủy tinh này?

Giải:

Ta có độ dịch chuyển của hệ vân giao thoa = độ dịch chuyển của vân trung tâm. Lúc
đầu x ❑s0 = 0, lúc sau: x ❑so ' = x ❑s20

x ❑s

20 = 20i

⇒ Độ dịch chuyển của hệ là x0 = 20i ⇔ (n−1).a e.D = 20i ⇒ e =

20i.a

(n−1).D =

24.10-3mm= 24 μ m.

S1
S2

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

Chú ý:

+ Nếu đặt hai bản mỏng như nhau trên cả hai đường truyền S1, S2 thì hệ vân không

dịch chuyển.

+ Nếu đặt hai bản mỏng khác nhau trên cả hai đường chuyền thì độc dịch chuyển của
hệ vân là;

|

xe1− xe2

|

Bài tập vận dụng:

Trong thí nghiệm I âng về giao thoa ánh sáng, khoảng cách 2 khe hẹp = 0,2mm,
D = 1m. Nếu đặt trước một trong hai nguồn sáng một bản mỏng bề dày e = 0,01mm,
n = 1,5 có hai mặt song song nhau thì độ dịch chuyển của hệ thống vân trên màn là
bao nhiêu?

Hướng dẫn: x0 = (n−1)a.e.D =

(1,5−1). 0,01. 10−3.1

0,2. 10−3 = 2,5cm.

Dạng 6: Tịnh tiến khe sáng S đoạn y0

Trong thí nghiệm Young về giao thoa ánh sáng, nguồn sáng S phát ánh sáng
đơn sắc có bước sóng . Khoảng cách từ nguồn S đến mặt phẳng chứa hai khe S1; S2

là d. Khoảng cách giữa hai khe S1; S2 là a , khoảng cách từ mặt phẳng chứa hai khe

tới màn quan sát là D.

Tịnh tiến nguồn sáng S theo phương S1 S2 về phía S1 một đoạn y thì hệ thống

vân giao thoa di chuyển theo chiều ngược lại đoạn x0.

yD
x

d

Ví dụ:

Trong thí nghiệm giao thoa ánh sáng bằng khe I âng, có D = 1m, khoảng cách từ
nguồn S đến 2 khe là d = 20cm. Nếu dịch chuyển nguồn sáng S một đoạn theo
phương vng góc với trụ đối xứng của hệ thì hệ vân trên màn sẽ dịch chuyển như
thế nào?

Giải :

Từ hình vẽ trên ta có: điểm O’ với hiệu quang trình là:
(S’S2 + S2O’) - (S’S1 + S1O’) = (S’S2 – S’S1) + (S2O’ – S1O’) = a.y

d +
ax0

D .

Muốn O’ là vạch sáng thì Δ d = a.y

d +
ax0

D = k λ .

Và O’ là vạch sáng trung tâm khi k = 0, lúc đó Δ d = a.y

d +

ax0

D = 0

⇒ x =- Dyd . Dấu (-) chứng tỏ vân trung tâm sẽ dịch chuyển ngược chiều so với
nguồn sáng S một khoảng x =

|

d

|

1. 103.2

200 =¿ 10mm.
Bài tập vận dụng:

Trong thí nghiệm I âng về giao thoa ánh sáng, khoảng cách giữa 2 khe sáng a =
0,5 mm, khoảng cách từ khe S đến mặt phẳng chứa 2 khe là d = 50cm. Khe S phát ra
ánh sáng đơn sắc có λ =0,5 μ m. Chiếu sáng 2 khe hẹp. Để một vân tối chiếm chỗ

S
1
S
2
S

’

S O

O
’

x
0
y

</div>
(7)<div class='page_container' data-page=7>

của một vân sáng liền kề, ta phải dịch chuyển khe S theo phương S1,S2 một đoạn b =

bao nhiêu?

Hướng dẫn: Ta có độ dịch chuyển vân trung tâm là x = bDd

Để cho vân tối đến chiếm chiếm chỗ của vân sáng liền kề thì hệ vân phải dịch chuyển
một đoạn 2i , tức là: bDd = 2i ⇒ bD

d =
λD

2a ⇒ b =
λd

2a = 0,25.10-3 m.

II- Giao thoa với chùm ánh sáng đa sắc
Nhận xét:

Khi cho chùm đa sắc gồm nhiều bức xạ chiếu vào khe I âng để tạo ra giao thoa.
Trên màn quan sát được hệ vân giao thoa của các bức xạ trên. Vân trung tâm là sự chồng
chập của các vân sáng bậc k = 0 của các bức xạ này. Trên màn thu được sự chồng chập:
của các vạch sáng trùng nhau, các vạch tối trùng nhau hoặc vạch sáng trùng vạch tối
giữa các bức xạ này.

Ta có: Giao thoa của hai hay nhiều bức xạ:

Dạng 1: Vị trí vân sáng trùng: k1i1=k2i2=.. .⇒k1λ1=k2λ2

⇒k1

k2

=λ2
λ1

=m
n⇒
k1=0;± m ;±2m;. . .

k2=0;± n ;±2n ;.. .

¿{

Hoặc ta có thể xác định:Vị trí vân sáng của các bức xạ đơn sắc trùng nhau
x = k1λ1D

a = k2

λ2D

a = k3

λ3D

a = …= kn
λnD

a .

k1λ1=k2λ2=k3λ3=k4λ4=....=knλn.

với k1, k2, k3,…, kn Z

Dựa vào phương trình biện luận chọn các giá trị k thích hợp, thông thường chọn
k là bội số của số nguyên nào đó.

Ví dụ:

Hai bức xạ λ1 và λ2 cho vân sáng trùng nhau. Ta có k1λ1=k2λ2 

1 2 2

5
k k k

6


 


Vì k1, k2 là các số nguyên, nên ta chọn được k2 là bội của 6 và k1 là bội của

Có thể lập bảng như sau:

k1 0 5 10 15 20 25 ...

k2 0 6 12 18 24 30 ...

x 0 ... ... ... ... ... ...

Dạng 2: Khoảng vân trùng (khoảng cách nhỏ nhất giữa hai vân cùng màu với
vân trung tâm):

i12=mi1=ni2=. ..

hoặc: i12=BCNN(i1,i2)

Ba bức xạ: i12=BCNN(i1,i2,i3)

</div>
(8)<div class='page_container' data-page=8>

Loại 1: Vị trí hai vân sáng trùng nhau. Ngồi cách tổng qt trên ta có thể làm như
sau:

+ Số vạch trùng quan sát được. Số vạch sáng quan sát được:
Khi có giao thoa: Vị trí vân sáng: x ❑ks = ki = k.

λD

a Khi 2 vân sáng của 2 bức xạ

trùng nhau: x ❑sλ1
k1

= x ❑sλ2
k2 ⇔

k1i1 = k2i2
⇔

k1 a

D



= k2

λ2D

a ⇔

k1
k2 =

λ1
λ2 =

p

q ( tỉ số tối giản) ⇒

k1=pn

k2=qn
¿{

⇒ Vị trí trùng: x ❑❑ = x ❑s

λ1

k1 = p.n. λ1D

a

hoặc x ❑❑ = x ❑sλ
2

k2 = q.n. λ2D

a

+ Số vạch trùng quan sát được trên trường giao thoa L:

- L2≤ x❑≤L

2 ⇔−L2≤pn .
λ1D

a ≤
L

2 ⇒−

2pλ1D≤ n ≤
aL

2pλ1D (*)

mỗi giá trị n → 1 giá trị k ⇒ số vạch sáng trùng là số giá trị n thỏa mãn (*).
+ Xét số vân trùng trên MN L:

xM x❑≤ xN (xM < xN; x là tọa độ) ⇒ khoảng n ⇒ số giá trị n là số vân sáng

trùng thuộc MN .

Chú ý: Nếu M,N là vân sáng trùng ⇒ dùng dấu “ = „.
+ Số vạch quan sát được trên trường L:

N ❑sq.s

/L = N ❑sλ1/L

+Nsλ

2/L
− Ns

❑/L

+ Số vạch quan sát được trên MN L:

N ❑sq.s/L=Nsλ
1/MN

+Nsλ
2/MN

− Ns

❑/MN

( Nhớ chú ý M,N có phải là vân sáng trùng khơng )

Ví dụ :

Trong thí nghiệm về giao thoa ánh sáng qua khe I- Âng có a= 2mm D=2m,
nguồn sáng gồm hai bức xạ λ1=0,5μm , λ2=0,4μm . Tìm số vân sáng quan sát được

trên trường giao thoa ?

Giải: Ta có : N ❑sq.s

/L = N ❑sλ1/L
+Nsλ

2/L
− Ns

❑/L

Với i ❑1 = λ1 ..D
a =

0,5 .10 .−6. 2

2. 10−3 =0,5mm ⇒ N ❑sλ1/L

=2.

[

L

]

+ 1= 2.

[

132 .0,5

]

+1=27( vân)

Và: i ❑2 = λ2

a .D=¿ 0,4mm ⇒ N ❑sλ2/L=2 .

[

L

2i2

]

+1 =33( vân)

+ x ❑❑=k1.

λ1

a .D=k2.

λ2

a D ⇒

k1
k2

=λ1

λ2 =

0,4
0,5=

4
5

⇒

k1=4n

k2=5n

¿{

⇒ x ❑❑ = k1i1 = 4ni1 = 2n (mm).

- L2 ≤ x❑≤ L
2⇔−

13
2 ≤2n ≤

</div>
(9)<div class='page_container' data-page=9>

⇒ có 7 vân sáng trùng nhau.

⇒ Ns ❑❑ = 7 ⇒ Ns ❑q.s/L = 33+27-7 = 53 (vân).

+ Bậc trùng nhau của từng bức xạ và vị trí trung nhau:

BT trên; Tìm khoảng cách giữa 2 vân sáng trùng nhau gần nhau nhất?

n 0 ±1 ±2 ±3

k1 = 4n (Bậc S ❑❑

của λ1 )

0 ±4 ±8 ±12

Bậc 0 Bậc 4 Bậc 8 Bậc 12
k2 = 5n (Bậc S ❑❑

của λ2 )

0 ±5 ±10 ±15

Bậc 0 Bậc 5 Bậc 10 Bậc 15
x ❑❑ = k1i1 = k2i2 0 4i1 8i1 12i1

Nhận xét: Khoảng cách giữa 2 vân sáng trùng nhau liên tiếp là như nhau và là
4i1 hay 5i2. Trong bài này là Δ XS ❑❑ liên tiếp= 8i1 – 4i1 = 4i1 = 4.0,5 = 2mm.

Loại 2: Hai vân tối trung nhau của hai bức xạ:
A. Lý thuyết

- Khi vân tối của 2 bức xạ trùng nhau: x ❑Tλ
1
k1

=xTλ
2
k2 ⇔

(2k1+1).

λ1D

2a =(2k2+1).

λ2D
2a

⇒2k1+1

2k2+1

=λ1
λ2

=p

q (tỉ số tối giản)

⇒

2k1+1=p(2n+1)

2k2+1=q(2n+1)

¿{

; Vị trí trùng: x ❑❑=xTλ1
k1

=p(2n+1).λ1D
2a

xT ❑❑ nằmtrong vùng khảo sát:

-L

2 ≤ xT❑≤

L
2

+ Số vân xT ❑❑ trong trường giao thoa:

- L2 ≤ xT

❑≤

L

2 ⇔−L2≤ p(2n+1).
λ1D

2a ≤
L
2 (*)

Số giá trị của n thỏa mãn (*) ⇒ số vân tối trùng trong trường giao thoa.
+ Số vân xT ❑❑ trong miền MN L:

x ❑M≤ xT

❑≤ xN (xM; xN là tọa độ và xM < xN (**)

Số vân tối trùng trong vùng MN là số giá trị n thỏa mãn (**)

Ví dụ:

Trong thí nghiệm giao thoa I âng thực hiện đồng thời hai bức xạ đơn sắc với

khoảng vân trên màn thu được lần lượt là: i1 = 0,5mm; i2 = 0,3mm. Biết bề rộng

trường giao thoa là 5mm, số vị trí trên trường giao thoa có 2 vân tối của hai hệ trùng
nhau là bao nhiêu?

Giải:

Khi 2 vân tối trùng nhau: 2k1+1

2k2+1

=i2

i1
=0,3
0,5=
3
5
⇒

2k1+1=3(2n+1)

2k2+1=5(2n+1)

¿{

⇒ x ❑T

❑=xTλ1

k1=3(2n+1).λ1D

2a =3(2n+1)
i1

2=3(2n+1). 0,5

Ta có: - L

2≤ xTλ1≤
L
2⇒−

5
2≤

3(2n+1). 0,5

2 ≤

</div>
(10)<div class='page_container' data-page=10>

- 52≤1,5 .2n+1,5

2 ≤

2⇒−5≤3n+1,5≤5⇔−2,16≤n ≤0,7⇒n:0;±1;±2

⇒ có 4 vị trí vân tối trùng nhau trên trường giao thoa L.

Loại 3: Vân sáng của bức xạ này trùng vân tối của bức xạ kia.
- Giả sử: x ❑Sλ

1
k1x

Tλ2
k2+1⇔k

1i1=(2k2+1).

i2
2⇒

k1
2k2+1

= i2
2i1

= λ2
2λ1

=p

q (tỉ số tối giản)

⇒

2k2+1=q(2n+1)

k1=p(2n+1)

¿{

⇒ Vị trí trùng: x ❑❑=p(2n+1).i1

- L2 ≤ x❑≤ L
2⇔−

L

2≤ p(2n+1)i1≤

L

2⇒ số vân sáng trùng vân tối là số giá trị của n thỏa

mãn biểu thức này

Chú ý: Có thể xét x ❑T

λ1
≡ xsλ

2
Ví dụ 1:

Trong thí nghiệm giao thoa I âng, thực hiện đồng thời với 2 ánh sáng đơn sắc
khoảng vân giao thoa trên màn lần lượt i1 = 0,8mm, i2 = 0,6mm. Biết trường giao thoa

rộng: L = 9,6mm. Hỏi số vị trí mà :
a) x ❑Tλ

1
=xSλ

2 . ( -2,5 n ≤1,5 : có 4 vị trí)

b) x ❑Sλ
1

=xTλ
2
Hướng dẫn

k2i2=(2n+1)

i1
2⇒

k2
2k1+1

= i1
2i2

= 0,8
2 . 0,6=

3⇒
k1=2(2n+1)

2k1+1=3(2n+1)

¿{

⇒x❑=k2i2=2(2n+1). 0,6

−L
2≤ x❑≤

L

2⇒−4,8≤2(2n+1).0,6≤4,8⇒−2,5≤n ≤1,5⇒ n: 0;1;-1;-2

⇒ 4 vị trí.

III- Giao thoa với ánh sáng trắng

* Nhận xét: Khi thực hiện giao thoa với ánh sáng trắng ta thấy:

+ Ở chính giữa mỗi ánh sáng đơn sắc đều cho một vạch màu riêng, tổng hợp của
chúng cho ta vạch sáng trắng (Do sự chồng chập của các vạch màu đỏ đến tím tại vị
trí này)

+ Do λ tím nhỏ hơn ⇒λ tím = itím.D/a nhỏ hơn và làm cho tia tím gần vạch trung

tâm hơn so với tia đỏ (Xét cùng một bậc giao thoa)

+ Tập hợp các vạch từ tím đến đỏ của cùng một bậc (cùng giá trị k) ⇒ quang phổ
của bậc k đó, (Ví dụ: Quang phổ bậc 2 là bao gồm các vạch màu từ tím đến đỏ ứng
với k = 2).

Dạng 1: Cho tọa độ x0 trên màn, hỏi tại đó có những bức xạ nào cho vạch tối

hoặc sáng?

a. Các bức xạ của ánh sáng trắng cho vân sáng tại x0 khi:

Tại x0 có thể là giá trị đại số xác định hoặc là một vị trí chưa xác định cụ thể.

Vị trí vân sáng bất kì x= k λD
a

</div>
(11)<div class='page_container' data-page=11>

x0 = k λDa ⇒λ=

ax0
kD .

với điều kiện λ 1 λ λ 2,

thơng thường λ 1=0,4.10-6m (tím) λ 0,75.10-6m= λ 2 (đỏ)

Giải hệ bất phương trình trên,

⇒ax0

λ2D

≤ k ≤ax0

λ1D , (với k Z)

chọn k Z và thay các giá trị k tìm được vào tính λ với λ=ax0

kD : đó là bước sóng

các bức xạ của ánh sáng trắng cho vân sáng tại x0.

b. Các bức xạ của ánh sáng trắng cho vân tối (bị tắt) tại x0:

khi x = (2k+1) 2λDa =x0 ⇒λ=

2ax0
(2k+1)D

với điều kiện λ 1 λ λ 2 ⇔ λ 1

2ax0

(2k+1)D λ 2

⇒2ax0

λ2D

≤2k+1≤2 ax0

λ1D , (với k Z)

Thay các giá trị k tìm được vào λ= 2 ax0

(2k+1)D : đó là bước sóng các bức xạ của ánh

sáng trắng cho vân tối (bị tắt) tại x0.

Ví dụ: Trong thí nghiệm I âng về giao thoa ánh sáng, hai khe được chiếu bằng ánh
sáng trắng có bước sóng từ 380nm đến 760nm. Khoảng chách giữa 2 khe là 0,8mm,
khoảng cách từ mặt phẳng chứa 2 khe đến màn là 2 m. Trên màn tại vị trí cách vân
trung tâm 3mm có vân sáng của những bức xạ nào?

Giải:xM = xS = k. λDa ⇒λ=

axM
kD =

0,8. 10−3. 3. 10−3
k. 2 =

1,2 .10−6
k

Mà 380.10-9 1,2 . 10−6

k ≤760 .10

−9 ⇔3,15≥ k ≥1,57⇒k=2;3
Vậy: k = 2 ⇒ λ=0,6 .10−6m = 0,6 μ m

k = 3 ⇒λ '=1,2. 10

−6

k =0,4 .10

−6m = 0,4 μm .

Dạng 2: Xác định bề rộng quang phổ bậc k trong giao thoa với ánh sáng trắng
Bề rộng quang phổ là khoảng cách giữa vân sáng màu đỏ ngồi cùng và vân sáng
màu tím của một vùng quang phổ.

Δ xk= xđ ❑k - xt ❑k

xk = k

D

a(λd− λt)

xk = k(iđ  it)

với k N, k là bậc quang phổ.

Ví dụ:

Trong thí nghiệm về giao thoa ánh sáng trắng có a = 3mm, D = 3m, bước sóng từ 0,4

μm đến 0,75 μm . Trên màn quan sát thu được các dải quang phổ. Bề rộng của dải
quang phổ thứ 2 kể từ vân sáng trắng trung tâm là bao nhiêu?

</div>
(12)<div class='page_container' data-page=12>

Ta có: Bề rộng quang phổ bậc 2:

Δx2=xđ2− xt2=kD

a (λđ− λt)=
2. 3

3 . 10−3. 0,35 .10
−6

=0,7 . 10−3m=0,7 mm

C. GIAO THOA ÁNH SÁNG VỚI CÁC THIẾT BỊ GIAO THOA KHÁC

I. Giao thoa với Gương Frexnel: 
Hai gương phẳng đặt lệch nhau góc 

S1, S2 là ảnh ảo của S cho bởi hai gương, được coi như nguồn sáng kết hợp. S1, S2, S

cùng nằm trên đường tròn bán kính r.
Từ hình vẽ ta có:

Khoảng cách từ nguồn kết hợp đến màn:

1 2 1

S S  a 2S H 2SIsin  2 r 
a 2 r 

D HO r cos     d r d

D r d 

 : Góc giữa hai gương phẳng

r : khoảng cách giữa giao tuyến hai gương và nguồn S.
II. Giao thoa với lưỡng lăng kính FRESNEL (Frexnen)

Trong thí nghiệm GTAS với lưỡng lăng kính Fresnel: gồm hai lăng kính giống
hệt nhau có góc chiết quang A nhỏ ghép sát đáy, chiết suất n. Trên mặt phẳng đáy
chung đặt một nguồn sáng điểm S phát ánh sáng đơn sắc và cách lưỡng lăng kính
khoảng d, phía sau đặt một màn E cách lưỡng lăng kính khoảng d’.

Góc lệch của tia sáng khi qua lăng kính

=A(n-1)

M1
S1

r E

M2
2
S

H I d

P2
0

S
I
S1

S2
M1

S1
S
S2

</div>
(13)<div class='page_container' data-page=13>

Khoảng cách a giữa hai ảnh S1 và S2 của S tạo bởi 2 lăng kính được tính bằng cơng

thức:

a=S1S2=2IS.tan

a = 2dA(n -1).
D=d+d’.

D
i




(d d ')
a
 

(d d ')
i

2dA(n 1)
 




Bề rộng vùng giao thoa L=P1P2

ad '
L

d


d: khoảng cách từ S đến lưỡng lăng kính.
d’: khoảng cách từ màn đến lưỡng lăng kính.

A: Góc chiết quang của lăng kính.

n: Chiết suất của lăng kính.

III. Giao thoa với lưỡng thấu kính Bi-lê (BILLET)

S2
S
1
S

A2
d

P
2
O



d'
A



</div>
(14)<div class='page_container' data-page=14>

d f
d'=

d-f ; a=

d d '
e

d


;

(D d ')
i

a
 


; L=P1P2=

D d
e

d


e = O1O2: khoảng cách giữa hai nửa thấu kính

D.CÁC BÀI TẬP TỰ GIẢI

I. Xác định khoảng vân, vị trí vân

Bài 1.1: Trong thí nghiệm giao thoa ánh sáng khe Y-âng. Cho a=2mm; D=1,6m.
Chiếu vào hai khe ánh sáng đơn sắc có bước sóng 450nm

a) Xác định khoảng vân quan sát được

b) Xác định vị trí vân sáng bậc 5 và vân tối thứ 6 kể từ vân trung tâm

c) Xác định khoảng cách giữa vân sáng bậc 3 và bậc 7 ở cùng phía với vân trung tâm.
d) Xác định khoảng cách giữa vân sáng bậc 4 và vân tối thứ 3 ở hai phía với vân
trung tâm.

Bài 1.2: Trong thí nghiệm giao thoa ánh sáng khe Y-âng. Cho a=1,2mm; D=0,9m.
Người a quan sát được 9 vân sáng, khoảng cách giữa hai vân sáng ngoài cùng là
3,6mm. Tính bước song dùng trong thí nghiệm.

Bài 1.3: Một tấm nhơm mỏng có rạch hai khe hẹp F1 và F2 đặt trước màn M một

khoảng D=1,2m. Đặt giữa màn và hai khe một thấu kinh hội tụ, người ta tìm được hai
vị trí của thấu kính cách nhau d=72cm cho ảnh rõ nét trên màn M. Ở vị trí ảnh lớn thì
đo được khoảng cách của hai ảnh F1 và F2 là 3,8mm. Bỏ thấu kính và chiếu vào hai

khe ánh sáng có bước sóng 656nnm. Tính khoảng vân i trên màn.

Bài 1.4: Trong thí nghiệm giao thoa khe I-âng, a=1,8mm. Hệ vân được quan sát qua
kính lúp (cho phép đo khoảng cách chính xác đến 0,01mm. Ban đầu người ta đo được
16 khoảng vân được giá trị 2,4mm. Dịch chuyển kính lúp ra xa thêm 30cm cho
khoảng vân rộng thêm thì đo được 12 khoảng vân 2,88mm. Tính bước sóng của bức
xạ.

Bài 1.5: Trong thí nghiệm giao thoa khe I-âng, a=1,2mm. Hệ vân được quan sát qua
kính lúp tiêu cự 4cm. Đặt cách mặt phẳng hai khe một khoảng L=40cm. Trong kính
lúp người ta đếm được 15 vân sáng, khoảng cách hai vân ngoài cùng đo được là
2,1mm.

F

d d/

O2

F1
F2
O1

</div>
(15)<div class='page_container' data-page=15>

a) Tính góc trơng khoảng vân i và bước sóng của bức xạ

b) Nếu đặt tồn bộ hệ trong nước có chiết suất n=4/3 thì khoảng cách của hai vân
ngồi cùng trên là bao nhiêu?

Bài 1.6: Trong thí nghiệm giao thoa khe I-âng, khoảng cách hai khe a=0,8mm.
Khoảng cách hai khe đến màn D=1m. Khi hệ đặt ngồi khơng khí ta chiếu bằng ánh

sáng đơn sắc có bước sóng 640nm.

a) Xác định khoảng vân khi ở ngồi khơng khí.

b) Khi cho hệ vào trong nước có chiết suất n=4/3 thì khoảng vân bằng bao nhiêu?
c) Để cho khoảng vân trong nước bằng với ngồi khơng khí thì phải dịch chuyển màn
như thế nào?

Bài 1.7 Trong thí nghiệm giao thoa khe I-âng, khoảng cách hai khe đến màn là D1 khi

dời màn sao cho màn cách hai khe 1 khoảng D2 thì khi này vân tối thứ n-1 trùng với

vân sáng thứ n của hệ ban đầu. Xác định tỉ số D1/D2?

II. Xác định số vân quan sát được trên màn

Bài 2.1 Trong thí nghiệm giao thoa khe I-âng, a=2mm; D=1,2m. Chiếu vào hai khe
ánh sáng đơn sắc có bước sóng 500nm. Bề rộng vùng giao thoa trên màn là L=7cm
có vân trung tâm nằm chính giữa

a) Xác định khoảng vân quan sát được trên màn
b) Xác định số vân tối vân sáng trên vùng giao thoa

Bài 2.2 Trong thí nghiệm giao thoa khe I-âng, a=2mm; D=1,2m. Trên bề rộng vùng
giao thoa L=5,5mm quan sát được 11 vân sáng có vân trung tâm nằm chính giữa và
có hai vân sáng nằm ngồi cung của cùng giao thoa. Xác định bước sóng chiếu vào
khe.

Bài 2.3 Trong thí nghiệm giao thoa khe I-âng, a=2mm; D=2m. Ánh sáng đơn sắc có
bước sóng 500nm. M, N là hai điểm trên màn ở hai phía của vân trung tâm và cách

vân trung tâm lần lượt 12,3mm và 5,2mm. Xác định số vân sáng và vân tối trên đoạn
MN.

III. Giao thoa với ánh sáng trắng

Bài 3.1 Trong thí nghiệm giao thoa khe I-âng, a=2mm; D=2m. Nguồn sáng điểm là
nguồn sáng trắng có bước sóng từ 380nm đến 760nm. Trên màn quan sát thu được
các dãy phổ.

a) Xác định bề rộng quang phổ bậc 1, 2, 3

b) Xác định vị trí vân đỏ bậc 2 và vân tím bậc 2 (biết bước sóng của vân đỏ và tím là
380nm và 760nm. Rút ra nhận xét.

c) Ở vị trí cách vân trung tâm 3mm thu được vân sáng của những bức xạ nào?

d) Ở vị trí vân sáng bậc 4 của bức xạ có bước sóng 500nm thu được vân sáng của
những bức xạ nào khác.

Bài 3.2 Một khe hẹp F phát ánh sáng trắng chiếu vào hại khe F1 và F2 cách nhau

1,5mm; D=1,2m

a) Tính khoảng vân của hai bức xạ giới hạn 750nm và 400nm của phổ ánh sáng nhìn
thấy.

</div>
(16)<div class='page_container' data-page=16>

c) Điểm N nằm trên màn là vị trí vân sáng bậc 3 của bức xạ có bước sóng 600nm.
Xác định những bức xạ nào cho vân tối tại N

c) Tính bề rơng của quang phổ bậc 1 và bậc 2.

IV. Giao thoa với hai hay nhiều bức xạ

Bài 4.1 Trong thí nghiệm giao thoa khe I-âng, a=2mm; D=1,6m. Chiếu đồng thời hai
bức xạ có bước sóng 500nm và 750nm vào khe

a) Xác định khoảng vân của hai bức xạ trên màn.

b) Xác đinh khoảng cách ngắn nhất từ vân sáng trung tâm đến vân cùng màu với vân
trung tâm.

Bài 4.2 Trong thí nghiệm giao thoa khe I-âng, a=1,2mm; D=1,5m. Chiếu đồng thời
hai bức xạ màu lam có bước sóng 450nm và màu vàng 600nm vào khe

a) Tính khoảng vân của vân màu lục

b) Trên bề rộng vùng giao thoa 2cm quan sát được bao nhiêu vân sáng? bao nhiêu
vân màu vàng? bao nhiêu vân màu lam? bao nhiêu vân màu lục?

Bài 4.3 Trong thí nghiệm giao thoa khe I-âng, a=1mm; D=2m. Chiếu đồng thời ba
bức xạ có bước sóng 450nm; 600nm và 750nm vào khe.

a) Tính khoảng cách ngắn nhất giữa hai vân cùng màu với vân trung tâm.
b) Trên bề rộng vùng giao thoa 3cm có bao nhiêu vân sáng

Bài 4.4 Một nguồn sáng điểm phát đồng thời hai bức xạ gồm màu đỏ 640nm và một
bức xạ màu lục chiếu vào hai khe I-âng. Trên màn quan sát thấy giữa hai vân cùng
màu với vân trung tâm có 7 vân màu lục. Hỏi:

a) Giữa hai vân sáng nói trên có bao nhiêu vân màu đỏ?
b) Bước sóng của bức xạ màu lục là bao nhiêu?

Bài 4.5 Trong thí nghiệm giao thoa khe I-âng nếu chiếu vào ánh sáng đơn sắc có
bước sóng 600nm thì trên một đoạn của màn có chứa 7 vân sáng (vân trung tâm ở
chính giữa) cịn nếu chiếu hai bức xạ gồm bức xạ trên và bức xạ 400nm đồng thời thì
trên đoạn đó đếm được số vân sáng bằng bao nhiêu?

Bài 4.6 Trong thí nghiệm giao thoa khe I-âng, a=1mm; D=2m. Chiếu vào hai khe
đồng thời hai bức xạ  1 600nm và 2. Trong bề rộng vùng giao thoa L=2,4cm đếm

được 33 vân sáng, trong đó có 5 vân là kết quả trùng nhau của hai hệ vân, biết hai
trong 5 vân trùng nhau nằm ngoài cùng của vùng giao thoa. Xác định 2?

Bài 4.7 Trong thí nghiệm giao thoa khe I-âng chiếu đồng thời hai bức xạ 1 và 2 với

khoảng vân thu được trên màn của hai bức xạ 0,48mm và 0,64mm. Xét hai điểm A, B
trên màn cách nhau 6,72mm. Tại A cả hai bức xạ đều cho vân sáng, tại B 1 cho vân

sáng, 2 cho vân tối. Trên đoạn AB quan sát được 22 vân sáng.

a) Xác định số vân là kết quả trùng của hai bức xạ trên đoạn AB
b) Xác định số vân của từng bức xạ trên AB.

Bài 4.8 Trong thí nghiệm giao thoa khe I-âng chiếu đồng thời hai bức xạ  1 400nm và
2 600nm

  . Cho a=1mm; D=1m. Bề rộng trường giao thoa 8mm (vân trung tâm ở chính

</div>
(17)<div class='page_container' data-page=17>

a) Xác định khoảng cách ngắn nhất từ vân trung tâm đến vị trí có sự trùng nhau của
hai vân tối hai bức xạ.

b) Xác định số vị trí trên vùng giao thoa có hai vân tối của hai bức xạ trùng nhau.
Bài 4.9 Trong thí nghiệm giao thoa khe I-âng chiếu đồng thời hai bức xạ  1 500nm

và  2 400nm. Cho a=1,2mm; D=1,5m. Trên bề rộng trường giao thoa 5mm (vân

trung tâm ở chính giữa) xác định:

a) Số vị trí có vân sáng của 1 trùng với vân tối 2

b) Số vị trí có vân sáng của 2trùng với vân tối 1

V. Sự thay đổi của hệ vân

Bài 5.1 Một chùm sáng đơn sắc có bước sóng 600nm phát ra từ nguồn S chiếu vào
hai khe có a=1mm. Ta thu được hệ vân giao thoa trên màn. D=1m.

a) Tính khoảng vân trên màn.

b) Đặt sau hai khe một bản mỏng có bề dày e=0,012mm và chiết suất n=1,5? Xác
định độ dịch chuyển củ hệ vân.

Bài 5.2 Một nguồn sáng S phát ánh sáng đơn sắc chiếu vào hai khe S1 và S2 song

song cách đều S và cách nhau a=0,6mm. Khoảng cách từ S đến hai khe là d=0,5m và
đến màn quan sát là L=1,3m.

a) Khoảng cách từ một vân sáng đến vân sáng thứ 5 là 4,3mm. Tính bước sóng của
ánh sáng chiếu vào.

b) Cho S dịch chuyển một khoảng 2mm theo phương song song với màn và vng

góc với hai khe. Hỏi hệ vân trên màn dịch chuyển như thế nào?

Bài 5.3 Trong thí nghiệm giao thoa khe I-âng, khoảng cách hai khe đến màn là D1 khi

dời màn sao cho màn cách hai khe 1 khoảng D2 thì khi này vân tối thứ n-1 trùng với

vân sáng thứ n của hệ ban đầu. Xác định tỉ số D1/D2?

Bài 5.4 Trong thí nghiệm giao thoa khe I-âng. Nếu tịnh tiến màn một đoạn 80cm thì
khoảng vân tăng thêm 1,6 lần. Xác định khoảng cách giữa hai khe và màn ban đầu?

VI. Một số thí nghiệm giao thoa

Bài 6.1 Trong thí nghiệm với gương Frexnen, góc giữa hai gương là  20, nguồn S

cách cạnh chung của hai gương một khoảng d=20cm. Màn M song song với đường
nối hai ảnh tạo bởi gương và cách cạnh của hai gương một khoảng L=1m.

a) Nguồn S phát ra ánh sáng đơn sắc có bước sóng 600nm. Tính khoảng vân và số
vân quan sát được.

b) Khi dịch chuyển S ra xa dần hai gương theo phương qua S và cạnh chung hai
gương thì khoảng vân và số vân quan sát được thay đổi như thế nào?

Bài 6.2 Một hệ vân giao thoa tạo bởi hai thấu kính Bi-ê. Thấu kính có tiêu cự 20cm
và có đường kính rìa AB=3cm. Hai nửa thấu kính cách nhau e=2mm. Khe hẹp F phát
ánh sáng đơn sắc có bước sóng 590nm, đặt song song với hai nửa của thấu kính và
cách đều chúng một khoảng d=60cm. Màn M cách hai thấu kính một khoảng L.

a) Để quan sát được vân giao thoa thì L tối thiểu là bao nhiêu?

b) Cho L=1,8m. Tính khoảng vân và số vân quan sát được N

</div>
(18)<div class='page_container' data-page=18>

Bài 6.3 Hai lăng kính của lưỡng lăng kính Frexnen có cùng góc chiết quang A30

làm bằng thủy tinh có chiết suất n=1,5. Nguồn S cách hai lăng kính 25cm, màn M
cách hai lăng kính 60cm

a) S phát ra ánh sáng vàng có bước sóng 590nm. Tính khoảng vân i và số vân quan sát
được.

b) S phát ra ánh sáng trắng. Ở điểm A của vân sáng thứ 5 của vân vàng (kể từ vân
trung tâm) có những vân sáng của những bức xạ nào?

BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM

Câu 1: Trong thí nghiệm Young về giao thoa ánh sáng (hai khe được chiếu sáng bởi
ánh sáng đơn sắc), khoảng cách giữa hai khe a = 1,5mm, khoảng cách từ hai khe đến
màn D = 2m, khoảng cách giữa hai vân sáng liên tiếp là 1mm. Bước sóng và màu của
ánh sáng đó là:

A.  = 0,4m, màu tím. B.  = 0,58m, màu lục.

C.  = 0,75m, màu đỏ. D.  = 0,64m, màu vàng

Câu 2: Một nguồn sáng đơn sắc có  = 0,6m chiếu vào hai khe S1, S2 hẹp song song

cách nhau 1mm và cách đều nguồn sáng. Đặt một màn ảnh song song và cách hai khe
1m. Khoảng cách giữa hai vân sáng liên tiếp trên màn là:

A. 0,7mm B. 0,6mm C. 0,5mm D. 0,4mm

Câu 3: Trong thí nghiệm Iâng về giao thoa ánh sáng, biết D = 2 m, a = 1 mm,  = 0,6
m. Vân sáng thứ ba cách vân trung tâm một khoảng là

A. 4,2 mm B. 3,6 mm C. 4,8 mm D. 6 mm

Câu 4: Một nguồn sáng đơn sắc có  = 0,6m chiếu vào hai khe S1, S2 hẹp song song

cách nhau 1mm và cách đều nguồn sáng. Đặt một màn ảnh song song và cách hai khe
1m. Vị trí vân tối thứ ba kể từ vân sáng trung tâm cách vân sáng trung tâm một
khoảng là:

A. 0,75mm B. 0,9mm C. 1,25mm D. 1,5mm

Câu 5:Trong thí nghiệm giao thoa ánh sáng của Iâng trong khơng khí, hai cách nhau
3mm được chiếu bằng ánh sáng đơn sắc có bước sóng 0,60μm, màn quan cách hai
khe 2m. Sau đó đặt tồn bộ thí nghiệm vào trong nước có chiết suất 4/3, khoảng vân
quan sát trên màn là

A. 0,3mm B. 0,4m C. 0,3m D. 0,4mm.

Câu 6: Trong thí nghiệm của Young, người ta dùng ánh sáng đơn sắc có bước sóng λ = 0,75μm. Nếu
thay ánh sáng trên bằng ánh sáng đơn sắc có bước sóng λ' thì thấy khoảng vân giao thoa giảm đi 1,5
lần. Tìm λ'.

A.λ' = 0,65μm B.λ' = 0,6μm C.λ' = 0,4μm D.λ' = 0,5μm.
Câu 7: Trong một thí nghiệm Iâng (Y-âng) về giao thoa ánh sáng với ánh sáng đơn
sắc có bước sóng 1 =540nm thì thu được hệ vân giao thoa trên màn quan sát có

khoảng vân i1 = 0,36 mm. Khi thay ánh sáng trên bằng ánh sáng đơn sắc có bước

</div>
(19)<div class='page_container' data-page=19>

A. i2 = 0,50 mm. B. i2 = 0,40 mm. C. i2 = 0,60 mm. D. i2 = 0,45

mm.

Câu 8: Trong 1 thí nghiệm Jâng về giao thoa ánh sáng, 2 khe Jâng cách nhau 2mm,
màn cách 2 khe 1m. Sử dụng ánh sáng đơn sắc có bước sóng λ , khoảng vân đo
được là 0,2mm. Thay bức xạ trên bằng bức xạ có bước sóng λ / > λ thì tại vị trí

vân sáng bậc 3 của bức xạ λ có 1 vân sáng của bức xạ λ /. Bức xạ λ / có giá trị

nào dưới đây?

A. 0,48 m B.0,52 m C. 0,58 m D. 0,60m

Câu 9: Trong thí nghiệm giao thoa ánh sáng bằng khe Young, dùng ánh sáng đơn sắc
có bước sóng λ = 0,5μm. Khoảng cách giữa hai khe a = 2mm. Thay λ bởi λ' = 0,6μm
và giữ nguyên khoảng cách từ hai khe đến màn. Để khoảng vân khơng đổi thì khoảng
cách giữa hai khe lúc này là :

A. 2,2mm B. 1,5mm C. 2,4mm D. 1,8mm.

Câu 10: Trong thí nghiệm Iâng về giao thoa ánh sáng, người ta dùng ánh sáng đơn
sắc có bước sóng =0,6m. Hiệu khoảng cách từ hai khe đến vị trí quan sát được vân
sáng bậc 4 bằng bao nhiêu?

A. 3,6m B. 2,4m. C. 1,2m D. 4,8m

Câu 11: Trong một thí nghiệm về giao thoa ánh sáng, hai khe S1và S2 được chiếu

sáng bằng ánh sáng đơn sắc có bước sóng 0,6m. Biết S

1S2= 0,3mm, khoảng cách

hai khe đến màn quan sát 2m . Vân tối gần vân trung tâm nhất cách vân trung tâm
một khoảng là

A. 6 mm B. 4mm C. 8mm D. 2mm

Câu 12: Thực hiện giao thoa ánh sáng bằng khe Iâng với ánh sáng đơn sắc có bước
sóng là λ. Người ta đo khoảng cách giữa vân sáng và vân tối nằm cạnh nhau là 1mm.
Trong khoảng giữa hai điểm M và N trên màn và ở hai bên so với vân trung tâm,
cách vân này lần lượt là 6mm; 7mm có bao nhiêu vân sáng ?

A. 5 vân. B. 9 vân. C. 6 vân. D. 7 vân.

Câu 13: Trong giao thoa vớí khe Young có a = 1,5mm, D = 3m, người ta đếm có tất
cả 7 vân sáng mà khoảng cách giữa hai vân sáng ngồi cùng là 9mm. Tìm λ.

A. 0,6μm B. 0,4μm. C. 0,75μm. D. 0,55μm.

Câu 14: Trong thí nghiệm giao thoa ánh sáng với khe Y-âng, biết rằng bề rộng hai
khe a = 0,6 mm, khoảng cách D = 2 m. Bước sóng ánh sáng dùng trong thí nghiệm có
trị số là  = 0,60 m. Khoảng cách giữa vân sáng thứ 3 bên trái và vân sáng thứ 3 bên

phải của vân trung tâm là

A. 1,2 cm B. 1,4 cm C. 0,6 cm D. 4,8 cm

</div>
(20)<div class='page_container' data-page=20>

khoảng cách từ vân sáng thứ năm đến vân sáng trung tâm là 4,5mm. Bước sóng của

nguồn sáng đó là:

A. 0,6m B. 0,65m C. 0,7m D. 0,75m

Câu 16: Trong thí nghiệm Iâng về giao thoa ánh sáng khoảng cách giữa hai khe là
2mm, khoảng cách từ hai khe đến màn là 1m, ánh sáng đơn sắc có bước sóng 0,5m.

Khoảng cách giữa vân sáng bậc 3 và vân tối bậc 5 ở hai bên so với vân sáng trung
tâm là

A. 0,375mm. B. 1,875mm. C. 18,75mm D. 3,75mm.
Câu 17: Trong thí nghiệm Iâng về giao thoa ánh sáng, hai khe cách nhau a = 0,5 mm
và được chiếu sáng bằng một ánh sáng đơn sắc. Khoảng cách từ hai khe đến màn
quan sát là 2 m. Trên màn quan sát, trong vùng giữa M và N (MN = 2 cm) người ta
đếm được có 10 vân tối và thấy tại M và N đều là vân sáng. Bước sóng của ánh sáng
đơn sắc dùng trong thí nghiệm này là

A. 0,700 µm B. 0,600 µm C. 0,500 µm. D. 0,400 µm.
Câu 18: Thực hiện giao thoa ánh sáng bằng khe Iâng với ánh sáng đơn sắc có bước
sóng là λ. Người ta đo khoảng cách giữa vân sáng và vân tối nằm cạnh nhau là 1mm.
Trong khoảng giữa hai điểm M và N trên màn và ở hai bên so với vân trung tâm,
cách vân này lần lượt là 6mm; 7mm có bao nhiêu vân sáng ?

A. 5 vân. B. 9 vân. C. 6 vân. D. 7 vân.

Câu 19: Trong thí nghiệm Young về giao thoa ánh sáng, trên bề rộng của vùng giao
thoa 18mm, người ta đếm được 16 vân sáng. Khoảng vân i được xác định:

A. 1,2mm B. 1,2cm C. 1,12mm D. 1,12cm

Câu 20: Trong thí nghiệm Young: Hai khe song song cách nhau a = 2mm và cách
đều màn E một khoảng D = 3m. Quan sát vân giao thoa trên màn người ta thấy
khoảng cách từ vân sáng thứ năm đến vân sáng trung tâm là 4,5mm. Cách vân trung
tâm 3,15mm có vân tối thứ mấy?

A. Vân tối thứ 2. B. Vân tối thứ 3.
C. Vân tối thứ 4. D. Vân tối thứ 5.

Câu 21: Trong thí nghiệm Iâng, hai khe được chiếu bằng ánh sáng trắng có bước
sóng 0,4μm ≤ λ ≤ 0,75μm. Khoảng cách giữa hai khe là 0,3mm, khoảng cách từ hai
khe đến màn là 2m. Tính khoảng cách giữa vân sáng bậc 3 màu đỏ và vân sáng bậc 3
màu tím ở cùng một bên so với vân trung tâm.

A. 11mm. B. 7mm. C. 9mm. D. 13mm.

Câu 22: Ta chiếu sáng hai khe I-âng bằng ánh sáng trắng với bước sóng ánh sáng đỏ

đ = 0,75m và ánh sáng tím t=0,4m. Biết a = 0,5 mm, D = 2 m. Ở đúng vị trí vân

</div>
(21)<div class='page_container' data-page=21>

A. 5 B. 2 C. 3 D. 4

Câu 23: Trong thí nghiệm giao thoa Iâng. Chiếu ánh sáng trắng (0,4μm-0,75μm) vào
khe S, khoảng cách từ hai nguồn đến màn là 2m, khoảng cách giữa hai nguồn là
2mm. Tại điểm M trên màn cách vân trung tâm 4mm số bức xạ cho vân sáng nằm
trùng ở đó là:

A. 7 B. 6 C. 4 D. 5

Câu 24: Hai khe Young cách nhau 1mm được chiếu bằng ánh sáng trắng (0,4m ≤ 

≤ 0,76m), khoảng cách từ hai khe đến màn là 1m. Tại điểm M trên màn cách vân

trung tâm 2mm có các bức xạ cho vân tối có bước sóng:

A. 0,44m và 0,57m B. 0,57m và

0,60m

C. 0,40m và 0,44m D. 0,60m và

0,76m

Câu 25: Thực hiện giao thoa bằng khe Iâng. Khoảng cách giữa hai khe 1mm, màn
quan sát đặt song song với mặt phẳng chứa hai khe và cách hai khe 2m. Chiếu sáng
hai khe bằng ánh sáng trắng có bước sóng 0,4μm ≤ λ ≤ 0,75μm. Có bao nhiêu bức xạ
cho vân tối tại điểm N cách vân trung tâm 12mm ?

A.7 bức xạ. B. 5 bức xạ. C. 8 bức xạ. D. 6 bức xạ.
Câu 26: Trong thí nghiệm Young về giao thoa ánh sáng, cho khoảng cách giữa hai
khe là 1mm, từ 2 khe đến màn là 1m, ta chiếu vào 2 khe đồng thời bức xạ 1 = 0,4m

và 2, giao thoa trên màn người ta đếm được trong bề rộng L = 2,4mm có tất cả 9 cực

đại của 1 và 2 trong đó có 3 cực đại trùng nhau, biết 2 trong số 3 cực đại trùng ở 2

đầu. Giá trị 2 là:

A. 0,6m B. 0,65m. C. 0,545m. D. 0,5m.

Câu 27: Trong thí nghiệm giao thoa ánh sáng bằng khe Iâng, hai khe cách nhau 1mm

và cách màn quan sát 2m. Chiếu đồng thời hai bức xạ đơn sắc λ1 = 0,6μm và λ2 vào 2

khe thì thấy vân sáng bậc 3 của bức xạ λ2 trùng với vân sáng bậc 2 của bức xạ λ1. Giá

trị của λ2 là :

A.0,52μm. B. 0,44μm. C. 0,75μm. D. 0,4μm.

Câu 28: Chiếu đồng thời hai bức xạ đơn sắc có bước sóng λ1=0,75μm và λ2=0,5μm

vào hai khe Iâng cách nhau a=0,8 mm. Khoảng cách từ mặt phẳng chứa hai khe đến
màn D=1,2m . Trên màn hứng vân giao thoa rộng 10mm (hai mép màn đối xứng qua
vân sáng trung tâm) có bao nhiêu vân sáng có màu giống màu của vân sáng trung
tâm?

A. 6 B. 3 C. 5 D. 4

</div>
(22)<div class='page_container' data-page=22>

điểm M cách vân sáng chính giữa (trung tâm) 5,6mm là vị trí vân sáng cùng màu với
vân sáng chính giữa. Bước sóng 2 có giá trị là

A. 0,56m. B. 0,60m. C. 0,52m. D. 0,62m.

Câu 30: Trong thí nghiệm giao thoa ánh sáng với khe Iâng, khoảng cách giữa hai
khe là 2 mm, khoảng cách từ mặt phẳng chứa hai khe đến màn quan sát là 1,2 m.
Chiếu sáng hai khe bằng ánh sáng hỗn hợp gồm hai ánh sáng đơn sắc có bước sóng
500 nm và 660 nm thì thu được hệ vân giao thoa trên màn. Biết vân sáng chính giữa
(trung tâm) ứng với hai bức xạ trên trùng nhau. Khoảng cách từ vân chính giữa đến
vân gần

nhất cùng màu với vân chính giữa là

A. 9,9 mm. B. 19,8 mm. C. 29,7 mm. D. 4,9 mm.

Câu 31: Trong thí nghiệm Young, khoảng cách giữa hai khe là 0,5mm, màn ảnh cách
hai khe 2m. Nguồn sáng phát ra đồng thời hai bức xạ có bước sóng λ1 = 0,6μm và λ2

= 0,4μm. Khoảng cách ngắn nhất giữa hai vân sáng có màu giống như màu của nguồn
là :

A.7,2mm. B. 3,6mm. C. 2,4mm. D. 4,8mm.

Câu 32: Trong thí nghiệm của Iâng, khoảng cách giữa hai khe là 1,5 mm, khoảng
cách giữa hai khe đến màn M là 2 m. Nguồn S chiếu đồng thời hai bức xạ đơn sắc có
bước sóng λ1 và λ2 = 4/3 λ1. Người ta thấy khoảng cách giữa hai vân sáng liên tiếp có

màu giống như màu của vân chính giữa là 2,56mm . Tìm λ1.

A. 0,52μm. B. 0,48μm. C. 0,75μm. D. 0,64μm.

Câu 33: Trong thí nghiệm Iâng cho a = 2mm, D = 1m. Nếu dùng bức xạ đơn sắc có
bước sóng λ1 thì khoảng vân giao thoa trên màn là i1 = 0,2mm. Thay λ1 bằng λ2 > λ1

thì tại vị trí vân sáng bậc 3 của bức xạ λ1 ta quan sát thấy một vân sáng của bức xạ

λ2 . Xác định λ2 và bậc của vân sáng đó.

A.λ2 = 0,6μm ; k2 = 3. B. λ2 = 0,4μm ; k2

= 3.

C. λ2 = 0,4μm ; k2 = 2. D. λ2 = 0,6μm; k2 = 2.

Câu 34: Trong thí nghiện Iâng, hai khe cách nhau 0,8mm và cách màn là 1,2m.
Chiếu đồng thời hai bức xạ đơn sắc λ1 = 0,75μm và λ2 = 0,5μm vào hai khe Iâng.

Nếu bề rộng vùng giao thoa là 10mm thì có bao nhiêu vân sáng có màu giống màu
của vân sáng trung tâm .

A. 5 B. 4 C. 3 D. 6

Câu 35: Trong thí nghiệm của Young, khoảng cách giữa hai khe S1S2 đến màn là 2m.

Nguồn S phát ra ánh sáng đơn sắc đặt cách đều hai khe một khoảng 0,5m. Nếu dời S
theo phương song song với S1S2 một đoạn 1mm thì vân sáng trung tâm sẽ dịch

chuyển một đoạn là bao nhiêu trên màn ?

</div>
(23)<div class='page_container' data-page=23>

Câu 36:Trong thí nghiệm Iâng về giao thoa ánh sáng đơn sắc có bước sóng λ=
0,5μm. Cho khoảng cách từ khe hẹp S cách mặt phẳng hai khe hẹp S1, S2 là L = 0,5m,

S1S2 = 0,5 mm, khoảng cách từ hai khe đến màn quan sát D = 1m. Trên màn có hệ

vân giao thoa. Tính bề rộng của khe nguồn S để khơng nhìn thấy hệ vân nữa.
A. 1mm B. 0,25mm C. 0,5mm D. 0,75mm

Câu 37: Khoảng cách giữa hai khe S1 và S2 trong thí nghiệm giao thoa Iâng bằng

1mm. Khoảng cách từ màn tới khe bằng 3m. Khoảng cách giữa hai vân sáng liên tiếp
trên màn bằng 1,5mm. Đặt sau khe S1 một bản mặt song song phẳng có chiết suất n' =

1,5 và độ dày 10μm. Xác định độ dịch chuyển của hệ vân.
A. 1,5cm B. 1,8cm C. 2cm D. 2,5cm

Câu 38: Ánh sáng dùng trong thí nghiệm giao thoa Iâng có bước sóng 0,45 m,

khoảng vân là i = 1,35 mm. Khi đặt ngay sau khe S1 một bản thuỷ tinh mỏng, chiết

suất n = 1,5 thì vân trung tâm dịch chuyển một đoạn 1,5 cm. Bề dày của bản thủy
tinh:

A. 0,5 m B. 10m C. 15 m D. 7,5 m

Câu 39: Khoảng cách giữa hai khe S1 và S2 thí nghiệm giao thoa Iâng bằng 1mm.

Khoảng cách từ màn tới khe bằng 3m. Ánh sáng dơn sắc ở khe S có bước sóng
0,5m. Đặt sau khe S1 một bản mặt song song phẳng có chiết suất n' = 1,5 và độ dày

10μm. Người ta đổ thêm vào giữa màn và khe một chất lỏng chiết suất n" = 1,4. Tính
bề rộng mỗi vân.

A. 1,13mm B. 1,10mm C. 1,07mm D. 1,00mm

Câu 40: Hai lăng kính thuỷ tinh n = 1,5 có góc chiết quang nhỏ A = 0,003 rad được
ghép sát, các đáy tạo thành lưỡng lăng kính Fresnel. Khe sáng hẹp đơn sắc S
(=0,5μm) song song với cạnh của các lăng kính ở cách O một khoảng d = 50 cm có

hai ảnh S1 và S2 tạo thành hai nguồn sóng kết hợp gây ra giao thoa trên màn ảnh đặt

vuông góc với SO và cách O một khoảng d’ = 1m. Khoảng vân và số vân sáng quan
sát được trên màn là

A. 0,75 mm; 7 B. 0,5 mm; 7 C. 0,5 mm; 9 D. 0,75 mm; 9

Câu 41: Thí nghiệm với lưỡng lăng kính Fresnel để đo bước sóng ánh sáng  của

một bức xạ đơn sắc. Khoảng cách từ S đến lưỡng lăng kính là d = 0,5 m, từ lưỡng
lăng kính đến màn là d/ =1m. Đầu tiên dùng bức xạ

 rồi đo khoảng cách vân sáng

thứ 10 bên trái đến vân sáng thứ 10 bên phải so với vân sáng trung tâm thấy chúng
cách nhau 4,5 mm. Sau đó thay bức xạ  bằng bức xạ ' = 0,6m, và đo như trên thì

được 6 mm. Bước sóng :

A.0,65m; B. 0,45m C. 0,55m; D. 0,75m

Câu 42: Thực hiện giao thoa ánh sáng đơn sắc S có bước sóng = 0,5μm với lưỡng

thấu kính Biê tiêu cự f = 50cm, O1O2 = 1mm. Biết khe S cách lưỡng thấu kính Biê

75cm và màn đặt cách lưỡng thấu kính Biê l = 3m. Khoảng vân, số vân sáng quan sát

được trên màn

</div>
(24)<div class='page_container' data-page=24>

Câu 43: Một thấu kính hội tụ đường kính 59mm, tiêu cự f = 25cm được cưa làm hai
nửa theo mặt phẳng qua trục chính rồi tách ra xa nhau một khoảng b =1mm. Đặt một
khe sáng hẹp S có bước sóng = 0,56μm cách xa thấu kính 50cm trên trục chính

(khi chưa tách thấu kính).

1) Xác định khoảng cách ngắn nhất cần đặt màn đến hai nửa thấu kính theo phương
vng góc với trục để hứng được hệ giao thoa.

2) Tính bề rộng của hệ vân có 15 vân sáng trên màn ảnh đặt song song với các nửa
thấu kính và cách xa chúng là 2,5m

A. 517,24mm; 19,6mm B. 517,24mm; 22,4mm

C. 169,8mm; 21mm D. 500mm; 19,6mm

Câu 44: Một khe sáng hẹp S được đặt song song cách giao tuyến của 2 gương phẳng
Frexnen đặt hơi chếch nhau, cách nhau một khoảng SI = 80 cm.

1) Tính góc α giữa hai mặt phẳng gương để khoảng cách giữa 2 ảnh S1 và S2 của S

tạo thành bởi 2 gương bằng 1mm.

2) S1S2 trở thành hai nguồn sáng kết hợp của khe S gây ra giao thoa tại vùng chồng

chập của hai chùm sáng phát đi từ S. Nếu ánh sáng từ S có bước sóng λ = 0,50 μm
thì trên màn ảnh đặt vng góc với IO và cách xa I một khoảng 20 cm sẽ thấy khoảng
vân bằng bao nhiêu?

A. α = 1/800rad; i = 0,1mm; B. α = 1/1600rad; i =
0,5mm;

C. α = 1/160rad; i = 0,5mm; D. α = 1/16rad; i = 5mm
Câu 45: Trong một thí nghiệm Iâng, hai khe S1, S2 cách nhau một khoảng a = 1,8mm.

Hệ vân quan sát được qua một kính lúp, dùng một thước đo cho phép ta do khoảng
vân chính xác tới 0,01mm. Ban đầu, người ta đo được 16 khoảng vân và được giá trị
2,4mm. Dịch chuyển kính lúp ra xa thêm 30 cm cho khoảng vân rộng thêm thì đo
được 12 khoảng vân và được giá trị 2,88mm. Tính bước sóng của bức xạ.

A. 0,32 m B. 0,54 m C. 0,45 m D. 0,432 m.

Câu 46: Trong thí nghiệm giao thoa I-âng. Hiệu đường đi của hai sóng xuất phát từ
nguồn S đến hai khe được xác định bằng công thức

A. 2 1

2ax
d d

D
 

B. 2 1

ax
d d

D
 

C. 2 1

aD
d d

x
 

D. 2 1 2
ax
d d

D
 

Câu 47: Trong thí nghiệm giao thoa ánh sáng bằng khe I-âng. Khi ở trong khồng khí
ta đo được khoảng cách của 9 vân sáng liên tiếp là 4mm. Nếu đưa hệ thống vào nước
có chiết suất 4/3 thì khoảng cách của 9 vân sáng liên tiếp là

A. 4mm B. 16/3mm C. 3mm D. 1/3mm

</div>
(25)<div class='page_container' data-page=25>

đoạn 25 cm lại gần mặt phẳng chứa hai khe thì khoảng vân mới trên màn là 0,8 mm.
Bước sóng ánh sáng dùng trong thí nghiệm là

A. 0,64 μm. B. 0,50 μm. C. 0,48 μm. D. 0,45 μm.
Câu 49 (ĐH 2011): Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh sáng, khe hẹp S phát ra
đồng thời ba bức xạ đơn sắc có bước sóng là λ1=0,42μm; λ2=0,56μm; λ3=0,63μm.

Trên màn, trong khoảng giữa hai vân sáng liên tiếp có màu giống màu vân trung tâm,
nếu hai vân sáng của hai bức xạ trùng nhau ta chỉ tính là một vân sáng thì số vân sáng
quan sát được là

A. 27. B. 26. C. 21. D. 23.

Câu 50 (ĐH 2011): Thực hiện thí nghiệm Y-âng về giao thoa với ánh sáng đơn sắc
màu lam ta quan sát được hệ vân giao thoa trên màn. Nếu thay ánh sáng đơn sắc màu
lam bằng ánh sáng đơn sắc màu vàng và các điều kiện khác của thí nghiệm được giữ
ngun thì

A. khoảng vân khơng thay đổi. B. vị trí vân trung tâm thay đổi.
C. khoảng vân tăng lên. D. khoảng vân giảm xuống.

Câu 51. (ĐH – CĐ 2010) Trong thí nghiệm I-âng về giao thoa ánh sáng, hai khe
được chiếu sáng đồng thời bởi hai bức xạ đơn sắc có bước sóng lần lượt là 1 và 2.

Trên màn quan sát có vân sáng bậc 12 của 1 trùng với vân sáng bậc 10 của 2. Tỉ số
1



 bằng

A.

5. B. 
2

3 C.

5
.

6 D.

3
.
2

Câu 52. (ĐH – CĐ 2010) Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh sáng, hai khe
được chiếu bằng ánh sáng đơn sắc có bước sóng λ. Nếu tại điểm M trên màn quan sát
có vân tối thứ ba (tính từ vân sáng trung tâm) thì hiệu đường đi của ánh sáng từ hai
khe S1, S2 đến M có độ lớn bằng

A. 2λ. B. 1,5λ. C. 3λ. D. 2,5λ.

Câu 53.(ĐH – CĐ 2010)Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh sáng, các khe hẹp
được chiếu sáng bởi ánh sáng đơn sắc. Khoảng vân trên màn là 1,2mm. Trong
khoảng giữa hai điểm M và N trên màn ở cùng một phía so với vân sáng trung tâm,
cách vân trung tâm lần lượt 2 mm và 4,5 mm, quan sát được

A. 2 vân sáng và 2 vân tối. B. 3 vân sáng và 2 vân tối.
C. 2 vân sáng và 3 vân tối. D. 2 vân sáng và 1 vân tối.

Câu 54. (ĐH-CĐ 2010)Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh sáng, nguồn sáng
phát đồng thời hai bức xạ đơn sắc, trong đó bức xạ màu đỏ có bước sóng λd = 720 nm

và bức xạ màu lục có bước sóng λl (có giá trị trong khoảng từ 500 nm đến 575 nm).
Trên màn quan sát, giữa hai vân sáng gần nhau nhất và cùng màu với vân sáng trung tâm

có 8 vân sáng màu lục. Giá trị của λl là

</div>
(26)<div class='page_container' data-page=26>

A. 0,48 μm và 0,56 μm. B. 0,40 μm và 0,60 μm.
C. 0,45 μm và 0,60 μm. D. 0,40 μm và 0,64 μm.

Câu 56. (ĐH-CĐ 2010)Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh sáng, hai khe được
chiếu bằng ánh sáng đơn sắc có bước sóng 0,6 μm. Khoảng cách giữa hai khe là 1 mm,
khoảng cách từ mặt phẳng chứa hai khe đến màn quan sát là 2,5 m, bề rộng miền giao
thoa là 1,25 cm. Tổng số vân sáng và vân tối có trong miền giao thoa là

A. 21 vân. B. 15 vân. C. 17 vân. D. 19 vân.

Câu 57(ĐH 2009): Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh sáng, khoảng cách giữa
hai khe là 0,5 mm, khoảng cách từ hai khe đến màn quan sát là 2m. Nguồn sáng dùng
trong thí nghiệm gồm hai bức xạ có bước sóng 1 = 450 nm và 2 = 600 nm. Trên

màn quan sát, gọi M, N là hai điểm ở cùng một phía so với vân trung tâm và cách vân
trung tâm lần lượt là 5,5 mm và 22 mm. Trên đoạn MN, số vị trí vân sáng trùng nhau
của hai bức xạ là

A. 4. B. 2. C. 5. D. 3.
Câu 58(ĐH 2009): Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh sáng, hai khe được chiếu bằng
ánh sáng trắng có bước sóng từ 0,38 m đến 0,76m. Tại vị trí vân sáng bậc 4 của ánh sáng

đơn sắc có bước sóng 0,76 m cịn có bao nhiêu vân sáng nữa của các ánh sáng đơn sắc

khác?

A. 3. B. 8. C. 7. D. 4.
Câu 59(CĐ 2009): Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa với nguồn sáng đơn sắc, hệ

vân trên màn có khoảng vân i. Nếu khoảng cách giữa hai khe còn một nửa và khoảng
cách từ hai khe đến màn gấp đơi so với ban đầu thì khoảng vân giao thoa trên màn
A. giảm đi bốn lần. B. không đổi. C. tăng lên hai lần. D. tăng lên bốn
lần.

Câu 60(CĐ 2009): Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh sáng, khoảng cách giữa hai khe
là 0,5 mm, khoảng cách từ mặt phẳng chứa hai khe đến màn là 2 m. Ánh sáng đơn sắc dùng
trong thí nghiệm có bước sóng 0,5 m. Vùng giao thoa trên màn rộng 26 mm (vân trung tâm

ở chính giữa). Số vân sáng là

A. 15. B. 17. C. 13. D. 11.

Câu 61(CĐ 2009): Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh sáng, nguồn sáng gồm các bức
xạ có bước sóng lần lượt là 1 = 750 nm, 2 = 675 nm và 3 = 600 nm. Tại điểm M trong

vùng giao thỏa trên màn mà hiệu khoảng cách đến hai khe bằng 1,5 m có vân sáng của bức

xạ

A. 2 và 3. B. 3. C. 1. D. 2.

Câu 62(ĐH 2008): Trong thí nghiệm giao thoa ánh sáng với khe Iâng (Y-âng), khoảng
cách giữa hai khe là 2mm, khoảng cách từ mặt phẳng chứa hai khe đến màn quan sát là
1,2m. Chiếu sáng hai khe bằng ánh sáng hỗn hợp gồm hai ánh sáng đơn sắc có bước sóng
500 nm và 660 nm thì thu được hệ vân giao thoa trên màn. Biết vân sáng chính giữa (trung
tâm) ứng với hai bức xạ trên trùng nhau. Khoảng cách từ vân chính giữa đến vân gần nhất
cùng màu với vân chính giữa là

A. 4,9 mm. B. 19,8 mm. C. 9,9 mm. D. 29,7 mm.

Câu 63(CĐ 2008): Trong một thí nghiệm Iâng (Y-âng) về giao thoa ánh sáng với ánh
sáng đơn sắc có bước sóng λ1 = 540 nm thì thu được hệ vân giao thoa trên màn quan

</div>
(27)<div class='page_container' data-page=27>

bước sóng λ2 = 600 nm thì thu được hệ vân giao thoa trên màn quan sát có khoảng

vân

A. i2=0,60 mm B. i2=0,40mm C. i2=0,50mm D. i2=0,45mm.

Câu 64.(ĐH – 2007): Trong thí nghiệm Iâng (Y-âng) về giao thoa của ánh sáng đơn sắc,
hai khe hẹp cách nhau 1 mm, mặt phẳng chứa hai khe cách màn quan sát 1,5 m. Khoảng
cách giữa 5 vân sáng liên tiếp là 3,6 mm. Bước sóng của ánh sáng dùng trong thí nghiệm
này bằng

A. 0,48 μm. B. 0,40 μm. C. 0,60 μm. D. 0,76 μm.

Câu 65.(CĐ 2007): Trong thí nghiệm Iâng (Y-âng) về giao thoa ánh sáng, hai khe
hẹp cách nhau một khoảng a = 0,5 mm, khoảng cách từ mặt phẳng chứa hai khe đến
màn quan sát là D = 1,5 m. Hai khe được chiếu bằng bức xạ có bước sóng λ = 0,6
μm. Trên màn thu được hình ảnh giao thoa. Tại điểm M trên màn cách vân sáng
trung tâm (chính giữa) một khoảng 5,4 mm có vân sáng bậc (thứ)

A. 3. B. 6. C. 2. D. 4.

Người viết TTCM Lãnh đạo

</div>