Một số giải pháp nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức cho học sinh thông qua hoạt động NGLL ở trường THCS đồng tiến

MỤC LỤC

2.1. Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm
2.2.Thực trạng của vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh

Trang
2
2
3
3
3
4
4
5

nghiệm
2.3. Các giải pháp sử dụng để giải quyết vấn đề
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động

7
17

1. MỞ ĐẦU

1.1. Lí do chọn đề tài
1.2. Mục đích nghiên cứu
1.3. Đối tượng nghiên cứu
1.4. Phương pháp nghiên cứu
2. NỘI DUNG

giáo dục, với bản thân, đồng nghiệp và nhà trường

3. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ

19
19
19
21

3.1. Kết luận
3.2. Kiến nghị
Tài liệu tham khảo

1. MỞ ĐẦU

1.1. Lý do chọn đề tài
Để hội nhập và phát triển trong xu thế tồn cầu hóa, bên cạnh việc xây dựng
cơ sở hạ tầng, phát triển kinh tế thì nền giáo dục nước nhà cần đi trước một bước
để đào tạo nguồn nhân lực ưu tú. Chính vì thế luật giáo dục 2005 đã xác định“
Mục tiêu của giáo dục phổ thông là giúp cho học sinh phát triển toàn diện về đạo
1


đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mỹ và các kỹ năng cơ bản nhằm hình thành nhân cách
con người Việt Nam Xã hội Chủ nghĩa, xây dựng tư cách và trách nhiệm công
dân…” ( Điều 23 - Luật giáo dục).
Trong nhà trường, các tổ chức đồn thể đã có nhận thức đúng về tầm quan
trọng của công tác giáo dục đạo đức học sinh, chất lượng giáo dục ngày càng được
nâng cao, số học sinh học giỏi, chăm ngoan tăng lên nhiều đã góp phần tạo nên
những thành quả quan trọng trong thực hiện mục tiêu của ngành “Nâng cao dân trí
- Đào tạo nhân lực - Bồi dưỡng nhân tài” cho đất nước. Tuy nhiên hội nhập kinh tế
ngoài mặt tích cực nó cịn làm phát sinh những vấn đề mà chúng ta cần phải quan

tâm: Bản sắc văn hóa dân tộc bị đe dọa, sự du nhập những sản phẩm phản nhân văn,
reo rắc lối sống tự do tư sản, làm xói mịn những giá trị đạo đức, thuần phong mỹ
tục của dân tộc. Hiện nay trong xã hội một bộ phận thanh thiếu niên có dấu hiệu sa
sút nghiêm trọng về đạo đức, nhu cầu cá nhân phát triển lệch lạc, kém ý thức trong
quan hệ cộng đồng, thiếu niềm tin trong cuộc sống, ý chí kém phát triển, khơng có
tính tự chủ dễ bị lơi cuốn vào những việc xấu.
Trong các nhà trường phổ thơng nói chung và trường trung học cơ sở
( THCS) Đồng Tiến nói riêng, một thực trạng đang diễn ra khá phổ biến là chúng
ta chú trọng nhiều hơn đến việc dạy tri thức khoa học, xem nhẹ môn giáo dục
công dân, thờ ơ không chú ý đến việc giáo dục kỹ năng sống, kỹ năng xử lý tình
huống, giáo dục tình cảm đạo đức cho học sinh. Các hoạt động ngoài giờ trong
nhà trường chỉ mang tính hình thức đối phó, qua loa, đại khái, chưa thực sự chú ý
đến nội dung và hình thức để có tác dụng giáo dục học sinh, một bộ phận học sinh
đến trường chưa chuyên tâm vào việc học tập và rèn luyện, tu dưỡng đạo đức, mà
đâu đó cịn rất nhiều học sinh kết bè phái đánh nhau, ăn quà, không chịu làm bài
và học bài, trong lớp hay nói chuyện riêng, kỹ năng xử lý tình huống hạn chế….
Thực trạng giáo dục đạo đức là như vậy, nhưng hiện tại chưa có bất kỳ tài
liệu nào đi sâu nghiên cứu và áp dụng vào thực tiễn giáo dục trong các nhà trường,
bản thân tơi và các đồng nghiệp đơi lúc cịn lúng túng khi giải quyết những tình
huống có liên quan đến những vấn đề nói trên. Để góp phần vào cơng tác giáo dục
đạo đức cho học sinh trong giai đoạn hiện nay, qua thực tiễn công tác quản lý và
giảng dạy học sinh, tôi nhận thấy việc nắm rõ thực trạng về công tác giáo giáo dục
đạo đức cho học sinh ở trường THCS là một nhiệm vụ hết sức quan trọng của người
cán bộ quản lí giáo dục. Vì vậy việc nghiên cứu chỉ đạo, tổ chức để đề ra “Một số
giải pháp nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức cho học sinh thơng qua
hoạt động ngồi giờ lên lớp ở trường THCS Đồng Tiến” là điều vô
cùng cần thiết. Đó là lý do tại sao tơi chọn đề tài này.
1.2. Mục đích ngiên cứu: Việc đi sâu nghiên cứu đề tài
này sẽ giúp cho người cán bộ quản lí trong nhà trường có sự hiểu
biết về hiện tượng và mâu thuẫn đang tồn tại trong thực tiễn giáo

dục, hiểu rõ hơn vấn đề đạo đức của học sinh hiện nay, từ đó đề
ra những giải pháp giáo dục đạo đức cho học sinh thơng qua các
tiết học ngồi giờ lên lớp, góp một phần nhỏ vào cơng tác nâng
cao chất lượng giáo dục toàn diện trong nhà trường.
2


1.3. Đối tượng ngiên cứu
Học sinh khối 6,7, 8, 9 với tổng số 350 em ở trường THCS
Đồng Tiến huyện Triệu Sơn
1.4. Phương pháp nghiên cứu đề tài: Khi nghiên cứu đề
tài này bản thân tôi đã sử dụng các phương pháp sau:
- Phương pháp nghiên cứu xây dựng cơ sở lý thuyết;
- Phương pháp điều tra khảo sát thực tế, thu thập thông tin;
- Phương pháp thống kế, xử lý số liệu...

2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

2.1. Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm
2.1.1. Một số khái niệm về giáo dục đạo đức
Giáo dục đạo đức cho học sinh ở trường phổ thông là: Làm
cho học sinh hiểu và nhận thức rõ các hành vi ứng xử của mình
phù hợp với lợi ích của xã hội; giúp học sinh lĩnh hội các lý tưởng,
3


đạo đức, nguyên tắc đạo đức, chuẩn mực đạo đức, chuẩn mực
pháp luật. Bồi dưỡng tình cảm đạo đức tích cực bền vững (Lương
tâm, vinh dự, trách nhiệm, phẩm giá...) và những phẩm chất ý
chí( thật thà, dũng cảm, kỷ luật...) bảo đảm hành vi đạo đức,

hành vi pháp luật luôn nhất quán với yêu cầu đạo đức, quy định
pháp luật. Thông qua các hoạt động giáo dục, rèn luyện cho học
sinh thói quen hành vi đạo đức, làm cho chúng trở thành bản tính
tự nhiên của cá nhân và duy trì lâu bền thói quen đó để ứng xử
đúng đắn trong mọi hoàn cảnh. Giáo dục cho các em văn hóa ứng
xử thể hiện sự tơn trọng, q trọng lẫn nhau, tính nhân đạo và
trình độ thẩm mỹ trong các quan hệ cuộc sống.
- Giáo dục đạo đức được thơng qua nhiều con đường khác
nhau và khơng có con đường nào là duy nhất và tốt nhất. Mỗi con
đường là một cách thức riêng biệt. Điều tốt nhất là chúng ta biết
phối kết hợp các con đường đó để tối ưu hóa q trình giáo dục.
- Giáo dục đạo đức thơng qua tổ chức các hoạt động ngồi
giờ lên lớp:
Việc tổ chức giáo dục học sinh là một quá
trình phức tạp. Đây là quá trình quản lý thể hiện ở góc độ quản lý
cá nhân, quản lý tập thể qua việc tổ chức học tập ở trên lớp trong
sự hòa nhập cộng đồng. Đạo đức của học sinh được phát triển tốt
hay xấu phụ thuộc vào sự tổ chức giáo dục ở nhà trường và ngoài
giờ học tại địa bàn cư trú. Ở nhà trường các em được giáo dục
thơng qua các bài giảng mà hình thành và phát triển đạo đức; về
mặt này các nhà trường đã tổ chức thực hiện tốt (vì chương trình
là pháp lệnh). Nhưng thời gian ở ngoài nhà trường, ngoài sự quản
lý trực tiếp của thầy cô giáo nếu không được giáo dục cẩn thận
thì việc hình thành và phát triển đạo đức ở học sinh sẽ không đạt
được mục tiêu giáo dục. Ngoài giờ học trên lớp, học sinh tiếp xúc
giao lưu và quan hệ trong nhiều hoạt động với nhiều đối tượng và
chiếm khoảng thời gian khá lớn, vì thế giáo dục đạo đức cho học
sinh thông qua các hoạt động ngoài giờ lên lớp là vấn đề cần
thiết và quan trọng trong quy trình giáo dục. Vậy giáo dục ngồi
giờ lên lớp là gì?

2.1.2. Khái niệm về hoạt động giáo dục ngoài giờ lên
lớp
Giáo dục ngoài giờ lên lớp là một trong những hoạt động
giáo dục cơ bản được thực hiện một cách có mục đích có tổ chức,
có kế hoạch nhằm góp phần thực hiện có hiệu quả quá trình phát
triển nhân cách học sinh đáp ứng yêu cầu đa dạng hóa đời sống
của xã hội. Thực chất đây là hoạt động do nhà trường tổ chức
giáo dục ngoài giờ dạy học trên lớp; quá trình này được tổ chức
xen kẽ đồng thời hay tiếp nối chương trình kế hoạch dạy học

4


trong phạm vi nhà trường hoặc đời sống xã hội do nhà trường chỉ
đạo diễn ra trong suốt năm học và cả thời gian nghỉ hè để “khép
kín” q trình dạy học. Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp là
một bộ phận cấu thành trong toàn bộ hoạt động giáo dục. Ở
trường THCS hoạt động giáo dục được tách thành các mặt cơ bản
sau:
- Hoat động dạy - học trên lớp;
- Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp.
Các mặt hoạt động này thường thống nhất biện chứng với
nhau có vị trí chức năng nhiệm vụ riêng biệt, được chun mơn
hóa nhằm tối ưu q trình giáo dục. Hoạt động giáo dục ngoài giờ
lên lớp là cầu nối tạo ra sự liên thông tác động giữa nhà trường gia đình - xã hội. Trong điều kiện hiện nay mặt trái của xã hội
đang một sớm một chiều tác động đến đời sống tinh thần của học
sinh, đòi hỏi việc tổ chức giáo dục, việc phối hợp với các tổ chức
lực lượng trong xã hội là một vấn đề cần thiết. Thực hiện cơng tác
này cũng chính là thực hiện q trình xã hội hóa giáo dục, thực
hiện đúng quan điểm của Đảng và nhà nước “phát triển giáo dục

là sự nghiệp của toàn xã hội, của nhà nước và mỗi cộng đồng,
của từng gia đình và mỗi cơng dân” (văn kiện hội nghị lần thứ 2
BCHTW Đảng khóa VIII).
2.1.3. Hoạt động giáo dục ngồi giờ lên lớp có những
đặc điểm mà nhất thiết và tất yếu người quản lý phải cần
chú trọng chỉ đạo tổ chức
- Phạm vi hoạt động rộng, chiếm nhiều thời gian nội dung
phong phú, đa dạng về hình thức.
- Khi thực hiện chịu tác động từ nhiều phía: Điều kiện vật
chất, kinh phí, nhân sự, thời gian...
- Hoạt động mang tính tự quản, tính tự giác cao và phối hợp
nhiều lực lượng tham gia.
2.2. Thực trạng của vấn đề trước khi áp dụng sáng
kiến kinh nghiệm
2.2.1. Khái quát về đơn vị
Đồng Tiến là một xã thuần nông, khoảng 80% dân số sống bằng nghề nông,
nguồn thu nhập thấp. Chính quyền địa phương ln chú trọng và có nhiều chính
sách khuyến khích nền giáo dục xã nhà, phong trào văn hoá văn nghệ thể dục thể
thao khá tốt, an ninh trật tự đảm bảo, là cái nơi của q hương có truyền thống
hiếu học. Đó là thuận lợi cơ bản thúc đẩy giáo dục địa phương phát triển. Hệ
thống giáo dục của xã có 3 trường Mầm non; Tiểu học và THCS, trong đó cả 3
trường đã đạt chuẩn quốc gia.
Năm học 2020-2021 trường THCS Đồng Tiến có 24 cán bộ giáo viên và
350 học sinh chia làm 10 lớp. Cơ sở vật chất tương đối đầy đủ. Tổng số phòng học
kiên cố là 14 phòng; có đầy đủ các phịng chức năng, khu hiệu bộ....nhiều năm qua
5


tỷ lệ hoc sinh trường THCS Đồng Tiến thi vào trung học phổ thông đạt chất lượng
tương đối cao, tỷ lệ học sinh bỏ học ít, ln duy trì tỷ lệ phổ cập trên 94%. Đội

ngũ cán bộ quản lý, giáo viên đều đạt chuẩn và trên chuẩn, có năng lực chuyên
môn và nghiệp vụ sư phạm, luôn nỗ lực vì học sinh. Phụ huynh học sinh phần lớn
quan tâm đến việc học tập của con em mình. Tuy nhiên, vẫn cịn nhiều gia đình,
bố mẹ phải đi làm ăn xa, hoặc công việc làm ăn bận rộn họ đã gửi lại con cái cho
ông (bà) hoặc người thân chăm sóc, điều này đã ảnh hưởng khơng nhỏ tới việc
học tập và rèn luyện của các em, đặc biệt ở cấp THCS các em đang ở độ tuổi thích
làm người lớn, dễ bị nhiễm các thói hư tật xấu ở bên ngồi nếu khơng có sự quan
tâm, chia sẻ của gia đình. Do vậy sẽ ảnh hưởng rất nhiều đến việc giáo dục đạo
đức cho học sinh đối với nhà trường.
2.2.2. Kết quả khảo sát thực trạng
Trước khi áp dụng đề tài này, trong công tác quản lý chỉ đạo, tổ chức các
hoạt động ngoài giờ lên lớp ở nhà trường đã thực hiện như sau:
- Xây dựng chương trình và nội dung các hoạt động ngồi
giờ lên lớp. (Cơng việc này chủ yếu do giáo viên tổng phụ trách
đội và giáo viên chủ nhiệm lớp đảm nhận);
- Nội dung chương trình như sau:
+ Các buổi sinh hoạt dưới cờ: GV tổng phụ trách đội lên
nhận xét
những ưu khuyết điểm của học sinh toàn trường trong tuần trước,
xếp loại thi đua. Hiệu trưởng phổ biến công việc trong tuần;
+ Các buổi sinh hoạt cuối tuần: Chủ yếu là phê bình, xếp
loại học sinh, trong tuần.
+ Sinh hoạt 15 phút đầu giờ theo lịch của đội đề ra: Thứ
2,4,6 chữa bài tập các môn học; Thứ 3,7 đọc báo hoặc đọc
truyện, thứ 5 tập hát;
+ Sinh hoạt theo chủ điểm: Chủ yếu được tổ chức tập trung
vào các ngày lễ lớn trong năm như: 20/11; 26/3 với các cuộc thi
văn nghệ, hoặc thi thể dục thể thao, Thi tìm hiểu về luật giao
thông……
Với cách thức chỉ đạo, tổ chức các hoạt động ngoài giờ lên lớp như trên,

qua khảo sát thực tế thu được kết quả như sau:
Chất lượng hạnh kiểm năm học 2019-2020
TT

Tốt
SL

Khá
%

SL

TB
%

SL

%

Yếu
SL
%

2019-2020
223 66,2%
70 20,8%
44
13,0%
0
(337em)

* Nguyên nhân của thực trạng trên:
- Chưa thành lập được ban chỉ đạo hoạt động ngoài giờ lên lớp ngay từ đầu
năm học;

6


- Chưa phối kết hợp giữa các tổ chức đoàn thể trong và ngoài nhà trường để
cùng thực hiện tốt hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp cho học sinh;
- Nội dung chương trình tổ chức các hoạt động ngoài giờ lên
lớp được lên kế hoạch theo hướng dẫn nhiệm vụ năm học chứ
chưa được bàn bạc trên cơ sở tuân thủ các nguyên tắc; bảo đảm
tính mục đích, tính kết hợp nhiệm vụ, tính phù hợp lứa tuổi và
đặc biệt là tính kế hoạch;
- Việc tổ chức quản lý thời gian và thể chế phần thực hiện
công việc giáo dục học sinh chưa có hiệu quả;
- Các hoạt động: Tổ chức truy bài đầu giờ; nề nếp- sỉ số; đọc
báo đầu giờ; tổ chức giao ban cuối tuần; sinh hoạt dưới cờ cịn
mang nặng tính hình thức, nội dung còn đơn điệu, các buổi sinh
hoạt chưa thực sự có tác dụng giáo dục học sinh;
- Hoạt động ngoại khóa giúp đỡ học sinh yếu kém gần như
khơng tổ chức
được.
- Hoạt động giáo dục ở địa bàn dân cư: Sự phối kết hợp với
các lực
lượng xã hội ở địa phương không thường xuyên liên tục.
Ta thấy theo cách làm trên, các buổi hoạt động ngoài giờ lên lớp ở trường
mới chỉ mang tính hình thức, chưa tạo cho học sinh sự hứng thú, say mê từ đó dẫn
đến nhiều em thờ ơ trong các hoạt động tập thể, kỹ năng xử lý các tình huống xảy
ra trong cuộc sống hàng ngày bị hạn chế, vì vậy việc ham chơi hơn ham học là

điều tất yếu, dẫn đến đạo đức của các em chệch hướng,
không đúng với định hướng giáo dục của nhà trường.
2.3. Các giải pháp sử dụng để giải quyết vấn đề
Trong năm học 2020-2021, trường THCS Đồng Tiến huyện Triệu
Sơn đã tiếp tục tổ chức thực hiện việc giáo dục đạo đức học sinh
thông qua các hoạt động ngồi giờ lên lớp, với hình thức mới, nội dung
mới, coi trọng chất lượng chứ không phải chỉ mang tính hình thức. Q trình
chỉ đạo tổ chức giáo dục được thực hiện như sau:
2.3.1. Giải pháp 1: Công tác ổn định tổ chức
Trước ngày khai giảng năm học nhà trường đã tổ chức thành
lập Ban chỉ đạo hoạt động ngoài giờ lên lớp (Nội dung TT số
32/TT-BGDĐT và TW Đồn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh ngày
15 tháng 10 năm 1998). ban chỉ đạo gồm các đồng chí:
- Đồng chí: Lê Thị Un - Phó hiệu trưởng: Trưởng ban.
- Đồng chí: Lê Thị Thu Hương - Giáo viên – tổng phụ trách
đội : Phó ban.
- Các tổ trưởng chuyên môn và các giáo viên chủ nhiệm lớp:
Ban viên.
Cùng với việc thành lập Ban chỉ đạo hoạt động ngoài giờ lên
lớp, các tổ chức đoàn thể nhà trường đều được kiện toàn và sớm
7


đi vào hoạt động, đây là các tổ chức cùng phối hợp với ban chỉ
đạo thực hiện tốt hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh. Song
song với các hoạt động trên, dưới sự chỉ đạo của đồng chí Hiệu
trưởng, ban chỉ đạo hoạt động ngoài giờ lên lớp tổ chức thực hiện
các cơng việc:
- Xây dựng chương trình và nội dung các hoạt động ngoài
giờ lên lớp.

- Thể chế hóa cơng việc cho các thành viên trong ban chỉ
đạo.
- Xây dựng kế hoạch phối hợp với các tổ chức đoàn thể xã
hội trên địa bàn xã Đồng Tiến.
2.3.2. Giải pháp 2: Xây dựng nội dung chương trình tổ
chức các hoạt động ngoài giờ lên lớp.
Những hoạt động vui chơi bổ ích phát triển trí tuệ là sân chơi
thu hút học sinh đến lớp, đến trường. Hoạt động này được tiến
hành tổ chức theo các phương diện sau:
- Giáo dục theo tiến độ thời gian: Ngày, tuần, tháng và
trong hè;
- Giáo dục thông qua hoạt động chủ điểm, chủ đề, sự kiện
lịch sử và thế giới, địa phương....thông qua nội dung phát động
thi đua, mơ hình tổ chức;
- Giáo dục thông qua tổ chức các hoạt động xã hội, hoạt
động chính trị,
hoạt động từ thiện, hoạt động bảo vệ trật tự trị an, văn hóa văn
nghệ thể dục thể
thao trồng cây lao động sản xuất, phòng chống tệ nạn xã hội...
Cụ thể: Căn cứ vào việc thực hiện nhiệm vụ năm học của
nhà trường,
những nội dung trọng tâm được thống nhất và đưa vào tổ chức
hoạt động trong năm học gồm:
- Hoạt động giáo dục lòng yêu Tổ Quốc, giáo dục truyền
thống về Đảng và Bác Hồ kính yêu; về Đồn thanh niên Cộng sản
Hồ Chí Minh, Đội thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh và gương các
chiến sỹ cách mạng ưu tú được tổ chức qua các hình thức:
+ Chúng Tơi đã chỉ đạo và sử dụng có hiệu quả bộ tài liệu "Bác Hồ và
những bài học về đạo đức, lối sống dành cho học sinh" thường xuyên, liên tục
trong nhà trường bằng cách lồng ghép trong một số bài dạy của môn Giáo dục

công dân và một số môn học khác như Ngữ văn, Lịch sử….và các buổi hoạt động
ngồi giờ lên lớp đã góp phần nâng cao nhận thức, bồi dưỡng tình cảm của học
sinh đối với Bác Hồ kính u. Qua đó giáo dục đạo đức, tình yêu quê hương, đất
nước; xây dựng khát vọng, hoài bão cho các em; quan tâm thực hiện di huấn của
Người: "Non sơng Việt Nam có trở nên tươi đẹp hay khơng, dân tộc Việt Nam có
bước tới đài vinh quang để sánh vai với các cường quốc năm châu được hay
8


khơng, chính là nhờ một phần lớn ở cơng học tập của các em". Giáo dục cho học
sinh những hiểu biết cơ bản về tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh phù
hợp với đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi học sinh ở cấp THCS; góp phần tạo nên sự
gắn bó nội dung học tập với thực tiễn cuộc sống và phù hợp với mục tiêu chung
của giáo dục.
+ Sinh hoạt theo chủ đề, chủ điểm được tổ chức bằng các
cuộc thi hoặc ngoại khóa trong năm học như: Thi tìm hiểu về
truyền thống nhà trường( 5/9). Thi tìm hiểu về Đảng và Bác Hồ
kính u nhân dịp tổ chức phát động thi đua 15/10 và 03/02. Thi
tìm hiểu về truyền thống Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh,
Đội thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh nhân kỷ niệm ngày sinh
nhật Đoàn 26/3 và sinh nhật Đội 15/5. Thi tìm hiểu về luật giao
thơng…
+ Hội thi Văn nghệ nhân kỷ niệm ngày nhà giáo Việt nam
20/11.
+ Tổ chức mít tinh kỷ niệm các ngày lễ lớn trong năm: Ngày
nhà giáo Việt Nam 20/11; ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt
nam 22/12; ngày thành lập Đảng cộng sản Việt Nam 03/2; ngày
thành lập Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh 26/3; ngày
chiến thắng miền Nam thống nhất tổ Quốc 30/4; ngày Quốc tế
lao động 01/5; ngày thành lập Đội thiếu niên tiền phong Hồ Chí

Minh 15/5 và ngày sinh nhật Bác Hồ kính yêu 19/5.
- Hoạt động có nội dung giáo dục tuyên truyền về đường lối
chính sách
của Đảng, pháp luật của Nhà nước; ngoại khóa giáo dục kỹ năng
sống, kỹ năng xử lý tình huống cho học sinh thông qua sinh hoạt
dưới cờ, sinh hoạt lớp; ngoại khóa vẽ tranh tun truyền phịng
chống ma túy học đường….
- Thành lập đội xung kích học sinh của trường gồm 10 em,
các em có nhiệm vụ: Đi học sớm, trước buổi học 30 phút, đội
xung kích đứng trước cổng trường kiểm tra tư cách đội viên trước
khi bước vào khu vực sân trường; khi thực hiện được nhiệm vụ
này, hiện tượng học sinh ăn quà trong lớp, đi học chậm, không
quàng khăn, đi giày dép không đúng quy định giảm so với thời
gian trước đó.
- Hoạt động nâng cao chất lượng học tập: Tổ chức nhóm học
tập cùng tiến; đơi bạn cùng tiến; ngoại khóa giúp đỡ học sinh yếu
– kém….
- Tổ chức hoạt động vui khỏe sáng tạo: Duy trì tốt hoạt động
thể dục giữa giờ; phong trào thể dục thể thao, bóng đá, bóng
chuyền, cầu lơng…....

9


- Tổ chức hoạt động “Đền ơn đáp nghĩa”: vệ sinh chăm sóc
và viếng nghĩa trang liệt sỹ xã Đồng Tiến nhân các ngày lễ tết.
Tiếp tục phát động phong trào giúp đỡ gia đình thương binh liệt
sỹ, mẹ Việt Nam anh hùng.
- Hoạt động xây dựng và bảo vệ tài sản xã hội chủ nghĩa;
trồng vườn cây thuốc nam, chăm sóc cây xanh. Tham gia các

phong trào địa phương như diệt chuột, phối kết hợp với đoàn
thanh niên trong địa bàn xã dọn vệ sinh đường làng ngõ xóm
xanh, sạch, đẹp.
- Hoạt động tình nghĩa và góp phần xây dựng quê hương:
Tham gia các phong trào ủng hộ các bạn học sinh vùng lũ lụt khó
khăn, ủng hộ các bạn học sinh nghèo vượt khó….
Sau đây là một số hình ảnh hoạt động ngồi giờ lên lớp của
các em học sinh trường THCS Đồng Tiến:

Ngoại khoá: Kỹ năng xử lý tình huống xảy ra trong cuộc
sống của học sinh trường THCS Đồng Tiến ( Tháng
11/2020)

10


Đồng diễn vũ điệu - Khỏe để học tập vì ngày mai lập
nghiệp của Cơ và trị
trường THCS Đồng Tiến chào mừng ngày nhà giáo Việt
Nam 20/11/2020

11


Chúng Tơi đưa trị chơi dân gian Việt Nam cho học sinh
được trải nghiệm sau những giờ học căng thẳng (Kéo
co),các em rất hứng khởi với trò chơi này

12

Chúng tôi dạy cho các em biết yêu lao động, học đi đơi với
hành( Chăm sóc bồn hoa, cây cảnh của học sinh trường
THCS Đồng Tiến tháng 12/2020)

Chúng tôi dạy các em biết quan tâm chia sẻ ( Quyên góp
tặng quà cho HS nghèo vượt khó đón tết nguyên đán
trường THCS Đồng Tiến)

13


Chúng tôi dạy các em biết: Uống nước nhớ nguồn, ăn quả
nhớ kẻ trồng cây (Học sinh chăm sóc Đài tưởng niệm liệt
sỹ xã Đồng Tiến tháng 1/2021)

14


Thơng qua hoạt động Ngoại khố, chúng tơi dạy các em kỹ
năng phòng chống ma túy học đường (tranh chủ đề Phòng
chống ma tuý học đường
của học sinh trường THCS đồng Tiến tháng 10/2020)

15


Các em say sưa với mơn thể thao mình u thích

Hoạt động của các em học sinh trường THCS Đồng Tiến

chào mừng ngày thành lập đoàn 26/3
2.3.3. Giải pháp 3: Thể chế hóa cơng việc cho các thành
viên trong ban chỉ đạo
- Phân công công việc cụ thể cho các thành viên ban chỉ đạo
- Phối kết hợp giữa các thành viên trong ban
- Các nội dung tổ chức phát động thi đua, mơ hình tổ chức
triển khai ứng với phần thực hiện của các cá nhân, các tổ chức
nào thì cá nhân hoặc tổ chức đó chịu trách nhiệm nội dung, triển
khai và báo cáo tổng kết theo kế hoạch.
2.3.4. Giải pháp 4: Đổi mới cách thức tổ chức hoạt động
giáo dục học sinh trong tuần ở nhà trường
Đây là quá trình tổ chức được xen kẽ, tiếp nối với giờ học
trên lớp, có tác dụng bổ trợ cho hoạt động dạy học trên lớp và
16


góp phần nâng cao chất lượng giáo dục học sinh, các hoạt động
đó là:
- Tổ chức truy bài 15 phút đầu giờ: Giáo viên chủ nhiệm lớp
kết hợp với giáo viên bộ mơn có giờ đầu trong buổi học chịu trách
nhiệm hướng dẫn cho các em học sinh thực hiện.
- Nề nếp, trang phục học sinh - sĩ số;
- Đọc báo đầu giờ;
- Văn nghệ, múa hát tập thể;
- Tổ chức giao ban cuối tuần, sinh hoạt dưới cờ do tổng phụ
trách liên đội, giáo viên trực ban và Hiệu trưởng đảm nhận.
Điểm mới trong tiết sinh hoạt dưới cờ đó là: Đã có sự thay
đổi nội dung
tùy theo từng tuần để tạo hứng thú cho học sinh bao gồm các nội
dung lồng

ghép như sau: Xử lý các tình huống xảy ra trong cuộc sống hàng
ngày; ngoại
khóa về bảo vệ mơi trường sống; múa hát tập thể; mít tinh...
Ví dụ: Đầu tuần Tổng phụ trách đội đưa ra các tình huống
thường xảy ra trong đời sống như: Nếu ra nhà vệ sinh công cộng
bạn thấy các bạn bỏ rác bẩn, đi vệ sinh xong không xả nước bạn
sẽ xử lý thế nào ? Hoặc: Khi gặp một người bị đuối nước ở ao hồ,
sông suối bạn xử lý như thế nào ? Khi bắt gặp một nhóm bạn
trong trường ( lớp ) đánh nhau tập thể, bạn sẽ làm gì ? Khi có
người lạ mặt rủ bạn đi chơi và hứa cho nhiều vật dụng mà bạn
yêu thích bạn sẽ thế nào ?...) những tình huống này học sinh ở
các lớp được tìm hiểu bàn bạc trong trong lớp và có câu trả lời
vào sáng thứ 2 tuần tiếp theo ( Phần này chiếm khoảng 15 phút)
những câu trả lời đúng và hay, những học sinh có kỹ năng nói,
trình bày tốt sẽ có thưởng và được cộng điểm vào điểm thi đua
của lớp trong tuần đó. Hoạt động này do hai đội viên trong liên
đội điều hành dưới sự trợ giúp của các Thầy Cơ bộ mơn có liên
quan đến kiến thức xử lý tình huống.
Tiết sinh hoạt cuối tuần cũng khơng nặng nề về việc phê
bình, xếp loại học sinh, giáo viên chủ nhiệm hướng dẫn các em tổ
chức sinh hoạt lớp, và chỉ tham gia ý kiến khi cần thiết. Tuỳ theo
tính chất cơng việc để mỗi tuần có những hình thức tổ chức sinh
hoạt sao cho phù hợp, nhưng yêu cầu phải kích thích được sự
sáng tạo và hứng thú của học sinh.

17


Hoạt động ngoại khóa giúp đỡ học sinh yếu kém: Phụ trách
tổ chức và chịu trách nhiệm về nội dung là tổ trưởng chuyên

môn, giáo viên bộ môn.
2.3.5. Giải pháp 5: Phối kết hợp để tổ chức hoạt động giáo
dục học sinh ở
địa bàn dân cư.
Phụ trách chỉ đạo và quản lý chủ yếu là do Hội đồng đội xã.
Các bí thư chi đồn theo thơn trên địa bàn xã ( Có 10 thơn) tổ
chức quản lý và giáo dục học sinh. Ngoài ra trường cử một số
giáo viên tăng cường phối hợp với chi đoàn, phụ huynh học sinh
để phối hợp giáo dục thông qua theo dõi kế hoạch của trường, ở
gia đình để có biện pháp giáo dục tốt. Lịch thời gian, kế hoạch
được cụ thể hóa như sau:
- Tự học ở nhà, học nhóm, lao động sản xuất do gia đình,
Ban chỉ huy liên đội trên địa bàn dân cư quản lý giáo dục;
- Lao động vệ sinh chiều thứ 7 hàng tuần, tổ chức các hoạt
động chính trị khác tại địa bàn do Bí thư Chi đoàn và giáo viên
của trường được tăng cường phụ trách thực hiện.
- Hoạt động trong hè với các hình thức: Hội trại hè hoặc thi
văn nghệ; thi nghi thức đội tùy theo điều kiện của địa phương.
Chúng ta nhận thấy, việc kiện tồn các tổ chức, việc phân
cơng phần thực hiện trách nhiệm để quản lý giáo dục học sinh đã
thực hiện khép kín quy trình giáo dục, thể hiện được sự đa dạng
hóa cơng tác giáo dục học sinh.
Ngồi các nội dung cách thức quản lý nói trên, nhà trường
còn thành lập một ban tổ chức giáo dục những học sinh cá biệt.
Ban này có nhiệm vụ tổ chức quản lý, theo dõi, trực tiếp đề ra
những phương pháp giáo dục trong nhà trường và tại địa bàn dân
cư đối với những học sinh cá biệt này. Thành phần của ban gồm:
Đồng chí Hiệu trưởng, P. Hiệu trưởng, tổng phụ trách, Hội phụ
huynh học sinh và giáo viên chủ nhiệm có học sinh cá biệt. Đây
là ban hoạt động đặc biệt để giáo dục những học sinh có biểu

hiện và dấu hiệu cần giáo dục lại về mặt đạo đức trong nhà
trường.
Bằng các giải pháp tổ chức giáo dục trên, mọi học sinh luôn
được sinh hoạt trong tập thể, luôn được định hướng hành vi đạo
đức. Đạo đức của học sinh được hình thành trên tính tự giác, được
điều chỉnh, tự kiểm tra, đánh giá nhận xét trong một quy trình
khép kín về mặt thời gian và tổng hịa sức mạnh giáo dục của
mọi lực lượng trong xã hội.
18


2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt
động giáo dục, với bản thân, đồng nghiệp và nhà trường.
Qua nghiên cứu lý luận, trên cơ sở dựa vào điều kiện thực tế
của nhà trường và điạ phương trong năm học 2020-2021, sau
một năm áp dụng đề tài, chất lượng đạo đức của học sinh được
nâng lên rõ rệt, khơng cịn hiện tượng học sinh bỏ tiết đi chơi, học
sinh đánh nhau, chửi tục, học sinh đã có kỹ năng xử lý những tình
huống xảy ra hàng ngày, chất lượng giáo dục đại trà đựơc nâng
lên. Việc tổ chức các hoạt động có tính chất vui tươi lành mạnh,
kích thích tính hiếu động, đáp ứng nhu cầu hứng thú của học sinh
đã tạo được sực thu hút và lôi cuốn học sinh tham gia, tích cực
đến lớp đến trường, các em đã cảm nhận được “ Mỗi ngày đến
trường là một ngày vui”.
Kết quả khảo sát chất lượng giáo dục đạo đức học sinh sau
khi thực hiện đề tài như sau:
Thời
Tốt
Khá
TB

Yếu
điểm
SL
%
SL
%
SL
%
SL
%
tháng
4/ 2021
350 HS
280 80% 70
20%
0
0,0% 0
0
Như vậy so với năm học 2019-2020 thì xếp loại hạnh kiểm
năm học 2020-2021 có sự tiến bộ rõ rệt; trong đó xếp loại Tốt
tăng 13,8%, loại TB giảm 13%, khơng có học sinh bị xếp hạnh
kiểm trung bình và yếu, từ đó dẫn đến kết quả học tập của học
sinh đã có hiệu quả hơn nhiềuKết quả trên thể hiện vị trí và tầm
quan trọng của việc giáo dục học sinh thông qua hoạt động giáo
dục ngoài giờ lên lớp; đây là một hình thức khơng thể thiếu được
trong q trình giáo dục đạo đức cho học sinh. Tìm hiểu qua kênh
thơng tin khác nhau ngoài nhà trường, nhận xét đánh giá về đạo
đức học sinh của trường, các ý kiến đều thống nhất: Học sinh đã
chăm học và ngoan, biết lễ phép, biết u thương đồn kết, kỹ
năng xử lý các tình huống xảy ra hàng ngày của các em cũng đã

tốt hơn, ở trường cũng như ở nhà, các em đều tích cực tham gia
hoạt động xã hội, các hoạt động xây dựng q hương làng xóm
vv...Mơi trường giáo dục trong nhà trường trong sạch, phụ huynh
tin tưởng khi gửi con em đến học ở trường. Đảng, chính quyền địa
phương phấn khởi trước những thành tích nhà trường đã đạt,
đóng góp một phần vào việc xây dựng và phát triển kinh tế - văn
hóa – xã hội của xã nhà.

19


3. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ

3.1. Kết luận
Chúng ta đều biết rằng, học sinh là một chỉnh thể, thực thể
tự nhiên, ở mỗi em đều có một tiềm năng, khả năng phát triển,
đặc điểm ấy tạo cho các em có tính chất để tiếp thu sự ni
dưỡng, dễ tiếp thu sự giáo dục để thích nghi với điều kiện sống
và học tập. Nhưng đó cũng là đặc điểm mà các em rất dễ dàng
có sự tiếp nhận, sự nhạy cảm về những tác động của mơi trường
xã hội bên ngồi làm ảnh hưởng đến đạo đức của mình. Vì vậy
20


những gì mà Thầy Cơ đem đến cho học sinh qua hình thức giáo
dục cũng phải được chọn lọc, đảm bảo sự đúng đắn và lành
mạnh. Phương pháp giáo dục học sinh phải đúng và phù hợp với
đặc điểm tâm lý. Thực tế cho thấy ngoài việc giáo dục học sinh
qua hoạt động dạy - học trên lớp là chủ đạo thì việc giáo dục đạo
đức cho học sinh qua việc tổ chức các hoạt động giáo dục ngoài

giờ lên lớp với một chu trình khép kín như đã trình bày ở trên là
vô cùng cần thiết và quan trọng, nó bổ trợ tích cực cho hoạt động
dạy – học ở trên. Qua nghiên cứu lý luận và tổng kết q trình
cơng tác tổ chức, chỉ đạo hoạt động ngồi giờ lên lớp của trường
trung học cơ sở Đồng Tiến, bản thân tôi đã rút ra những bài học
kinh nghiệm sau:
1. Cần có sự nhận thức đúng đắn về cơng tác giáo dục đạo
đức cho học sinh trong việc thực hiện mục tiêu giáo dục đào tạo,
để từ đó có hướng đi đúng đắn phù hợp với địa phương nhằm
phát triển nhân cách toàn diện cho học sinh;
2. Hiệu trưởng nhà trường phải năng động lựa chọn nội
dung, hình thức hoạt động và thể chế hóa cơng việc cho đội ngũ,
cho các tổ chức tham gia giáo dục đúng với khả năng, năng lực
và phần thực hiện. Tăng cường công tác kiểm tra đánh giá, khen
chê kịp thời tạo động lực mạnh mẽ để thúc đẩy hoạt động;
3. Nhà trường phải biết tranh thủ sự ủng hộ của phụ huynh
học sinh, tự hồn thiện cơng tác phối kết hợp trong và ngồi nhà
trường để tạo lịng tin, xây dựng được lực lượng xã hội cùng tham
gia giáo dục, trong quá trình đó nhà trường phải ln ln giữ vai
trị chủ động, đóng vai trị trung tâm là đầu mối của sự phối hợp
để có kế hoạch cụ thể, tiến hành tổ chức một cách khoa học có
chất lượng, tránh chồng chéo trùng lên nhau đảm bảo tính thơng
suốt kế hoạch;
4. Tăng cường và chú trọng giáo dục đạo đức học sinh trong
thời gian nghỉ hè. Hết năm học tổ chức bàn giao về sinh hoạt tại
địa phương. Đầu năm học tổ chức đón nhận học sinh lấy sự nhận
xét đánh giá cụ thể và chính xác từng em để theo dõi và giáo
dục. Trong thời gian nghỉ hè, cần quan tâm và có kế hoạch đảm
bảo quy trình giáo dục được khép kín nhằm thực hiện tốt hơn nữa
việc nâng cao chất lượng giáo dục.

3.2. Kiến nghị
Phụ huynh cần quan tâm đến giờ giấc sinh hoạt, học tập của
con em mình.
Phối kết hợp chặt chẽ giữa phụ huynh với nhà trường và địa
phương
trong việc giáo dục học sinh.

21


Chính quyền địa phương cần quan tâm tạo sân vui chơi cho
học sinh tại địa bàn. Tổ chức đoàn thanh niên cần xây dựng tổ
chức đoàn cơ sở vững mạnh để quản lý, chỉ đạo hoạt động học
sinh tại địa bàn dân cư. Cần nâng cao chất lượng kỹ năng nghiệp
vụ thực hành và hướng dẫn học sinh trong tổ chức sinh hoạt tập
thể.
Trên đây là một vài kinh nghiệm của bản thân khi thực hiện
đề tài này. Vì thời gian và năng lực có hạn, nên nội dung đề tài
sẽ cịn điểm thiếu sót, rất mong được sự đóng góp ý kiến của Hội
đồng giáo dục nhà trường, Thầy cơ và bạn đọc để đề tài ngày
càng được hồn thiện hơn.
Xin chân thành cảm ơn!
XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ

Thanh Hóa, ngày 20 tháng 4 năm
2021
Tơi xin cam đoan đây là SKKN của
mình viết, khơng sao chép nội dung của
người khác.
(Ký và ghi rõ họ tên)

Lê Thị Uyên

22


TÀI LIỆUTHAM KHẢO

1. Website :



2. Tâm lí học đại cương - Hà Nội 1995 - PGS. Nguyễn Quang Uẩn (chủ biên).
3. Nội dung chương trình hoạt động ngồi giờ lên lớp cấp THCS – Nhà xuất bản
giáo dục.

23