Một số giải pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ 3 4 thông qua các tác phẩm văn học ở trường mầm non nga yên

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HỐ

PHỊNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGA SƠN

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
`

MỘT SỐ GIẢI PHÁP GIÁO DỤC LỄ GIÁO CHO
TRẺ 3 -4 TUỔI THÔNG QUA TÁC PHẨM VĂN HỌC
TẠI TRƯỜNG MẦM NON NGA YÊN

Người thực hiện: Nguyễn Thị Thảo
Chức vụ: Giáo viên
Đơn vị công tác: Trường Mầm non Nga Yên
SKKN thuộc lĩnh vực: Chuyên mơn

THANH HỐ, NĂM 2021


MỤC LỤC
Nội dung

Trang

1. Mở đầu

1

1.1. Lý do chọn đề tài

1

1.2. Mục đích nghiên cứu

1

1.3. Đối tượng nghiên cứu

2

1.4. Phương pháp nghiên cứu

2

2. Nội dung sánh kiến kinh nghiệm

2

2.1. .Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm.

2

2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm

3

2.3. Giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề.

5

2.3.1. Xây dựng kế hoạch tự học, tự bồi dưỡng để nâng cao nhận

thức cho bản thân về việc giáo dục lễ giáo cho trẻ 3 - 4 tuổi.

5

2.3.2. Lập kế hoạch.
2.3.3. Tích cực làm đồ dùng đồ chơi sáng tạo phù hợp với nội dung
bài thơ, câu chuyện.
2.3.4. Giáo dục lễ giáo cho trẻ thông qua tổ chức hoạt động làm
quen với tác phẩm văn học.
2.3.5. Lồng ghép giáo dục lễ giáo thông qua tác phẩm văn học ở mọi
lúc, mọi nơi.
2.3.6. Làm tốt công tác tuyên truyền với phụ huynh trong giáo dục
lễ giáo.
2.4. Hiệu quả của sáng kiến

6
8
10
13
16
18

3. Kết luận, kiến nghị

19

3.1. Kết luận.

19

3.2. Kiến nghị.

20

* Tài liệu tham khảo
* Danh mục các đề tài SKKN đã được hội đồng đánh giá xếp loại.


1
1. MỞ ĐẦU
1.1. Lí do chọn đề tài
Trẻ em là niềm hạnh phúc của mọi gia đình, là những mầm non tương lai
của đất nước chính vì vậy phải chăm sóc giáo dục thật tốt ngay từ khi trẻ cịn ở
độ tuổi mầm non. Trẻ phải được giáo dục toàn diện để phát triển các mặt: Thể
chất, nhận thức, ngôn ngữ, thẩm mỹ, tình cảm xã hội. Sinh thời Bác Hồ luôn
dành cho các em nhỏ tình thương yêu và tình cảm đặc biệt, Bác nói “Cái mầm
có xanh thì cây mới vững, cái búp có xanh thì lá mới tươi quả mới tốt, con tre
được nuôi dưỡng giáo dục hẳn hoi thì dân tộc mới tự cường tự lập”[1]. Lời dặn
dị của bác có ý nghĩa chiến lược lớn lao đối với sự nghiệp giáo dục đào tạo
nước nhà.
Do đó, mục tiêu của chương trình giáo dục mầm non hiện nay, giáo dục lễ
giáo cho trẻ là một yêu cầu quan trọng, có tác động mạnh mẽ đến giáo dục phát
triển toàn diện cho trẻ, đặc biệt là hình thành nhân cách ban đầu của trẻ.
Mỗi chúng ta lớn lên đều được nghe những lời ru ngọt ngào của ông bà,
cha mẹ bằng những câu chuyện thần tiên đầy giá trị nhân ái cao đẹp. Từ đó làm
cho tâm hồn tình cảm ta cũng lớn dần và mở rộng hơn. Chính vì vậy việc giáo
dục lễ giáo cho trẻ thông qua hoạt động văn học là một trong các cách hoạt động
quan trọng, hiệu quả trong trường mầm non.
Thông qua các tác phẩm văn học đã góp phần phát triển tình cảm, kỹ năng xã
hội và bồi dưỡng những phẩm chất tâm hồn cho trẻ, giáo dục trẻ tình yêu gia đình,

yêu quê hương đất nước, chia sẻ, giúp đỡ những người xung quanh gần gũi với trẻ.
Biết phân biệt cái thiện, cái ác. Biết chào hỏi, cảm ơn, xin lỗi…Trẻ biết mạnh dạn,
tự tin trong giao tiếp, biết nhường nhịn, chia sẻ.… Vì vậy các tác phẩm văn học
có vai trị rất to lớn trong giáo dục lễ giáo.
Là một giáo viên trực tiếp chăm sóc, ni dưỡng, giáo dục trẻ ở độ tuổi này
nên tôi luôn suy nghĩ, tìm tòi để đưa ra các biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ.
Tôi thấy: “Một số giải pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ 3 - 4 tuổi thông qua các
tác phẩm văn học tại trường mầm non Nga Yên” rất thu hút trẻ và mang lại
hiệu quả cao.
1.2. Mục đích nghiên cứu.
- Đánh giá thực trạng giáo dục lễ giáo cho trẻ mẫu giáo bé ở trường Mầm
non Nga Yên.
- Nghiên cứu và đưa ra một số biện pháp nâng cao hiệu quả giáo dục lễ
giáo cho trẻ mầm non.
- Giúp trẻ chuyển tải những gì mình biết (Nhận thức), những gì mình cảm
nhận (Thái độ), và những gì mình quan tâm (Giá trị) thành những khả năng thực
thụ giúp trẻ biết phải làm gì và làm như thế nào (Hành vi) trong những tình


2
huống khác nhau của cuộc sống hàng ngày. Từ đó phát triển toàn diện nhân cách
trẻ.
1.3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu.
- Đối tượng nghiên cứu: Một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ 3 - 4
tuổi thông qua tác phẩm văn học
- Phạm vi nghiên cứu: Trẻ 3 - 4 tuổi (C1) Trường mầm non Nga Yên
1.4. Phương pháp nghiên cứu.
* Phương pháp nghiên cứu lý luận: Phân tích tổng hợp các tài liệu có liên
quan đến thực tiễn và công tác giáo dục lễ giáo cho trẻ mầm non.
* Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn:

- Phương pháp điều tra: Điều tra về mức độ trẻ đạt được các tiêu chí đánh
giá lễ giáo. Tìm hiểu các biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ đạt kết quả cao nhất.
- Phương pháp quan sát: Quan sát các biểu hiện, hành vi, các ứng xử của
trẻ thông qua ngôn ngữ và hoạt động hàng ngày.
- Phương pháp đàm thoại: Đàm thoại với các đồng nghiệp để trao đổi các
kinh nghiệm hay trong giáo dục lễ giáo cho trẻ. Đàm thoại với phụ huynh để tìm
hiểu đặc điểm của trẻ khi ở gia đình. Đàm thoại trực tiếp với trẻ trong quá trình
thực hiện các biện pháp giáo dục.
- Phương pháp trực quan: Bao gồm phương pháp làm mẫu, làm gương
giúp trẻ quan sát và bắt chước thực hành thường xuyên nội dung giáo dục lễ giáo
- Phương pháp thực hành: Trò chơi, giao việc, trải nghiệm. Những phương
pháp này giúp trẻ bắt chước, tập thử và tích cực thực hành thường xuyên các nội
dung giáo dục lễ giáo mà giáo viên cần dạy trẻ.
- Phương pháp toán học: Xử lý những số liệu khảo sát, đã đạt được kết
quả, mức độ đạt được, để rút ra kinh nghiệm hay cho vấn đề nghiên cứu.
2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
2.1. Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm
Lúc sinh thời Bác Hồ giao nhiệm vụ đối với trường mầm non: “Làm mẫu
giáo tức là thay mẹ trẻ, muốn làm được thế thì trước hết phải yêu trẻ, các cháu
nhỏ hay quấy khóc phải bền bỉ, chịu khó mới ni dạy các cháu được. Dạy trẻ
cũng như người trồng cây non. Trồng cây non có tốt thì sau này cây lên tốt, dạy
trẻ tốt thì sau này các cháu thành người tốt”. Thấm nhuần lời dạy của người,
Đảng và nhà nước ta đã đề ra chiến lược “Trồng người”, coi việc đầu tư cho
giáo dục là đầu tư cho sự phát triển. Vì vậy giáo dục mầm non là một nấc thang
đầu tiên, sợi chỉ đỏ xuyên suốt, là nền tảng và đặt nền móng vững chắc, cho các
bậc học sau này. Đó khơng chỉ là quá trình phát triển toàn diện nhân cách con
người mới XHCN, vừa hồng, vừa chuyên, mà còn hội tụ đầy đủ các tố chất như:
Sự khỏe mạnh, nhanh nhẹn, cơ thể phát triển hài hòa cân đối. Giáo dục cho trẻ
giàu lòng yêu thương, biết quan tâm nhường nhịn giúp đỡ những người gần gũi

3
xung quanh, thật thà, lễ phép, hồn nhiên, trẻ biết yêu cái đẹp, biết giữ gìn cái đẹp
và tạo ra cái đẹp ở xung quanh. Đồng thời phát triển ở trẻ trí thơng minh, ham
hiểu biết, phát huy được tính chủ động tích cực trong các hoạt động [2].
K.Đ.U - SinxKi cũng khẳng định: “Tất cả những ai muốn trở thành cơng
dân có ích, trước hết phải học cách làm người”. Học cách làm người ở đây chính
là tu dưỡng phẩm chất đạo đức của mình.
Những triết lí sâu sắc trên đã khẳng định vai trò của giáo dục đạo đức, giáo
dục lễ giáo đối với quá trình hình thành và hoàn thiện nhân cách con người.
Giáo dục lễ giáo cho trẻ mầm non là hình thành ở trẻ những cơ sở đầu tiên
của nhân cách con người. Đó là những hành vi ứng xử có văn hóa phù hợp với
những người xung quanh và thể hiện đúng tình cảm đối với các sự vật, hiện
tượng, xung quanh. [3]
Các chuyên gia giáo dục đã khẳng định giáo dục lễ giáo là một việc làm rất
cần thiết và cấp bách bắt đầu từ thế hệ mầm non mà đặc biệt là trẻ độ tuổi 3-4
tuổi, trẻ ở độ tuổi này tuy còn nhỏ nhận thức của trẻ còn chậm nhưng trẻ lại bắt
chước việc người lớn làm rất nhanh vì vậy việc giáo dục lễ giáo cho trẻ ở độ tuổi
này là rất cần thiết.
Ngơn ngữ nghệ thuật có ảnh hưởng khơng nhỏ đến sự phát triển tâm hồn,
tình cảm, trí tuệ của trẻ. Chính vì vậy, các tác phẩm văn học là một bộ phận hoạt
động tinh thần cơ bản, nó hình thành và làm nên sự phong phú của nhân cách
nên giữ vai trị vơ cùng to lớn trong giáo dục trẻ em. Dẫn dắt trẻ vào thế giới văn
học là một nhiệm vụ quan trọng của cô giáo nhằm mục đích hình thành và phát
triển tồn diện nhân cách trẻ. Sự tiếp xúc thường xuyên của trẻ với các tác phẩm
văn học được chọn lọc dưới sự hướng dẫn của cô giáo sẽ mở mang nhận thức
phát triển tư duy, trí tưởng tượng cho trẻ, hình thành cho trẻ những cảm xúc
thẩm mỹ, tình cảm đạo đức, lễ giáo.[4]
2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm.
* Những thuận lợi.

- Đối với nhà trường.
Trường Mầm Non Nga Yên có đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên yêu nghề
mến trẻ, có trình độ chuyên mơn vững vàng, tích cực học tập nâng cao trình độ
chun mơn nghiệp vụ, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục, chăm sóc trẻ.
Trường được sự quan tâm của Đảng ủy - HĐND - UBND xã đầu tư xây
dựng một ngơi trường khang trang, có tương đối đầy đủ các phòng học, đồ dùng
đồ chơi đa dạng, phong phú về chủng loại.
Là trường chuẩn quốc gia có khn viên rộng rãi, thoáng mát xanh - sạch đẹp, đảm bảo để trẻ hoạt động giúp trẻ lĩnh hội môi trường lễ giáo. Trang thiết bị
trong nhóm lớp được sắp xếp gọn gàng ngăn nắp.
Trường nằm ở trung tâm xã, nên thuận tiện cho các cháu đến trường.


4
Đồ dùng, đồ chơi, trang thiết bị phục vụ cho hoạt động văn học tương đối
đầy đủ.
- Đối với bản thân.
Bản thân có trình độ chun mơn là đại học, ln tâm huyết với nghề, say mê
tìm tịi biện pháp để giáo dục trẻ đạt hiệu quả cao nhất. Là giáo viên tôi nhận thấy
tầm quan trọng của việc giáo dục lễ giáo cho trẻ, chú ý đến tâm thế của trẻ, giao
lưu với trẻ bằng cử chỉ, lời nói đúng mực của mình.
- Đối với phụ huynh.
Được phụ huynh quan tâm và luôn tạo mọi điều kiện trong công tác chăm
sóc và giáo dục trẻ.
- Đối với trẻ.
Trẻ trong lớp cùng độ tuổi, ngoan, phát triển bình thường.
* Khó khăn.
- Đối với nhà trường:
Nhà trường vẫn còn thiếu một số đồ dùng cho việc làm quen với tác phẩm
văn học và trang thiết bị hiện đại như: Mô hình, các con rối, trang phục đóng
kịch chưa phong phú, ti vi, máy chiếu, hệ thống âm thanh.

- Đối với bản thân:
Bản thân tôi cũng chưa linh hoạt trong việc lồng ghép nội dung giáo dục lễ
giáo cho trẻ. Công tác phối hợp với gia đình và xã hội trong việc giáo dục trẻ
chưa được như mong muốn.
- Đối với trẻ:
Hầu hết các cháu chưa qua nhóm lớp nhà trẻ, thời gian đầu trẻ đến lớp
chưa biết chào hỏi, trả lời câu hỏi của cơ cịn trả lời trống khơng, ra vào lớp tự
nhiên, nói năng tự do ở trong lớp ...
Trẻ chưa quen với việc sinh hoạt tập thể, một số trẻ: Chưa chơi cùng bạn,
chưa biết nhường nhịn giúp đỡ bạn, chưa biết chia sẻ với các bạn như bạn
Hoàng, bạn Khang.
Chưa giữ gìn vệ sinh cá nhân như rửa tay hay cất đồ dùng của mình đúng
nơi quy định.
Trẻ chưa biết yêu quý con vật nuôi, cây trồng.
- Đối với phụ huynh:
Phần lớn bố mẹ của các cháu làm nghề nông, buôn bán và đi công ty nên
việc quan tâm đến con em còn hạn chế. Một số cha mẹ chưa hiểu tầm quan trọng
của giáo dục lễ giáo cho con em ở lứa tuổi mầm non.

* Kết quả thực trạng .


5
Từ điều kiện thực trạng trên, tôi đã tiến hành khảo sát trẻ lớp tôi trước khi
áp dụng giải pháp. Kết quả khảo sát đạt được như sau:
*Khảo sát chất lượng giáo dục lễ giáo cho trẻ đầu năm học 2020 - 2021:
Số
Kết quả
Số trẻ
TT

Tiêu chí đánh giá
trẻ
Số trẻ đạt Tỷ lệ
Tỷ lệ
chưa đạt
1 Trẻ biết chào hỏi, cảm ơn,
30
10
33,3%
20
66,7%
xin lỗi lễ phép
2 Trẻ biết nhường nhịn,
30
9
30%
11
70%.
giúp đỡ bạn.
3 Biết giữ gìn vệ sinh: rửa
30
14
46,6%
16
53,4%.
tay, bỏ rác đúng nơi.
4 Biết yêu thương những
30
10
33,3%

22
66,7%
người xung quanh
5 Biết yêu quý các con vật
30
11
37%
19
63%
nuôi, cây trồng
Nhìn vào bảng khảo sát ta thấy tỉ lệ trẻ đạt yêu cầu thấp, số trẻ đạt các tiêu
chí đánh giá từ 30% đến 47% nguyên nhân là do trẻ mới ra lớp, chưa có sự tác
động giáo dục.
Từ những thực trạng trên, tôi đã nghiên cứu tìm hiểu để đề ra các giải pháp
giải quyết cụ thể.
2.3. Các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề.
2.3.1. Xây dựng kế hoạch tự học, tự bồi dưỡng để nâng cao nhận thức
cho bản thân về việc giáo dục lễ giáo cho trẻ 3 - 4 tuổi.
Trong cuộc sống khơng ai thành cơng mà khơng có sự cố gắng nỗ lực. Để
đạt được mục tiêu mình đề ra phải có sự cố gắng hết mình, phải có sự đầu tư
trang bị cho mình vốn kiến thức kỹ năng cần thiết. Có như vậy con người mới có
đủ tự tin làm những gì mình muốn. Nhận thức được điều đó bản thân tơi ln
tìm tịi những tài liệu, sách báo, internet, để trang bị cho mình vốn hiểu biết về
giáo dục lễ giáo cho trẻ 3 - 4 tuổi.
Để giáo dục lễ giáo cho trẻ lớp tơi có được hiệu quả cao nhất, bản thân tôi
đã không ngừng tự học, tự nghiên cứu trau dồi những kiến thức, những kinh
nghiệm cơ bản về việc giáo dục lễ giáo cho trẻ thông qua các tác phẩm văn học
để ứng dụng vào tổ chức hoạt động giáo dục lễ giáo cho trẻ tại nhóm lớp. Tơi đã
mượn nhà trường các tài liệu liên quan đến chương trình chăm sóc giáo dục trẻ.
Đặc biệt là các tài liệu có liên quan đến việc giáo dục lễ giáo đối với trẻ 3 - 4

tuổi như: Chuyên đề giáo dục lễ giáo, Sách cho trẻ làm quen với tác phẩm văn
học; Sách các hoạt động phát triển kĩ năng xã hội dành cho trẻ mẫu giáo; Sách
phương pháp giáo dục giá trị kỹ năng sống…) về tự học, tự nghiên cứu và tự bồi
dưỡng kiến thức cho mình. Đi đôi với tự nghiên cứu tài liệu là học hỏi bạn bè,


6
học hỏi những giáo viên có chun mơn vững chắc về kiến thức kinh nghiệm
giáo dục lễ giáo cho trẻ.
Tham gia đầy đủ các lớp chuyên đề, hội thi giáo viên giỏi các cấp, các buổi
hội thảo, thảo luận, dự giờ đồng nghiệp về việc tổ chức hoạt động giáo dục lễ
giáo cho trẻ do phòng giáo dục, nhà trường tổ chức.
Tơi cịn tham khảo qua các tạp chí giáo dục mầm non, qua báo đài, ti vi,
mạng internet, ngoài ra tơi cịn tham mưu với ban giám hiệu nhà trường tổ chức
cho giáo viên đi tham quan học hỏi các trường bạn và rút kinh nghiệm áp dụng
vào trong cơng tác chăm sóc giáo dục trẻ tại lớp.

Hình ảnh: Học tập chuyên đề lễ giáo cho trẻ mầm non tại
văn phòng nhà trường.
Kết quả: Qua quá trình tự học tự bồi dưỡng nâng cao nhận thức hiểu biết
của bản thân về giáo dục lễ giáo cho trẻ, bản thân tôi cảm thấy tự tin hơn về vốn
kiến thức nhỏ bé của mình. Đó là nền tảng để tơi tìm ra các giải pháp phù hợp
nhất để giáo dục lễ giáo cho trẻ một cách phù hợp.
2.3.2. Lập kế hoạch.
Ngay từ đầu năm học tôi đã xác định để đạt hiệu quả cao trong việc giáo
dục lễ giáo cho trẻ đạt kết quả tốt về chất lượng giáo dục tôi đã xây dựng kế
hoạch cụ thể cho phù hợp với từng chủ đề. Do đó, khi xây dựng kế hoạch tôi cần
phải nắm vững nội dung trọng tâm để xây dựng kế hoạch phù hợp với từng chủ
đề. Điều này, giúp tôi khi nhìn vào kế hoạch đã xây dựng sẽ biết chủ đề đó cần
cung cấp cho trẻ những nội dung giáo dục lễ giáo gì? Và lựa chọn được các thời

điểm phù hợp để tích hợp nội dung đó trong ngày. Trong chương trình giáo dục
mầm non, nội dung giáo dục của các lĩnh vực được thực hiện qua các chủ đề và
các hoạt động trong ngày. Vì thế, tơi có thể xây dựng kế hoạch tích hợp nội dung
giáo dục lễ giáo vào một số chủ đề và các hoạt động phù hợp.


7
Để thực hiện tốt: “Biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ 3 - 4 tuổi thông qua
các tác phẩm văn học” thì tôi phải xác định chủ đề, mục tiêu, nội dung giáo dục
lễ giáo gồm những gì? Đó là: dạy trẻ biết chào lễ phép, biết cảm ơn, xin lỗi,
nhường nhịn giúp đỡ bạn và tự tin, mạnh dạn trong giao tiếp. Biết yêu quý mọi
người xung quanh. Biết giữ gìn vệ sinh cá nhân... Thông qua nội dung câu
truyện, bài thơ các bài đồng dao, ca dao tục ngữ giáo dục lễ giáo cho trẻ một
cách nhẹ nhàng, phù hợp với lứa tuổi, khơng gị bó áp đặt mà đặt hiệu quả cao
cho trẻ.
Trước hết để cho các nội dung giáo dục lễ giáo được lơzíc và phù hợp với
chủ đề, tôi xây dựng kế hoạch làm quen với văn học cho trẻ ngay từ đầu năm.
Bài thơ, câu chuyện hay các bài đồng dao nào chúng ta cũng rất dễ dàng
nhận thấy ở đó có tính giáo dục cao, giáo dục tồn diện về mọi mặt.
Chính vì vậy tôi đã sưu tầm lựa chọn một số câu chuyện, bài thơ để đưa
vào chương trình giảng dạy và giáo dục lễ giáo cho trẻ.
Ví dụ: LẬP KẾ HOẠCH
CÁC ĐỀ TÀI HOẠT ĐỘNG VỚI TÁC PHẨM VĂN HỌC CỦA CHỦ ĐỀ
TT
Chủ đề
Tên đề tài
Mục tiêu
1

Trường mầm non

2

Bản Thân

3

Gia đình

4

Nghề nghiệp

5

Thế giới động vật

6

Thế giới thực vật

Bài thơ: Chào hỏi, Lời
chào đi trước…
Truyện: Có một bầy
hương…
Thơ: Cảm ơn và xin
lỗi, Bé tập rửa mặt…
Truyện: Bé Minh Quân
dung cảm…
Thơ: Thăm nhà bà…

Truyện: Gà trống và vịt
bầu…
Đồng dao: Cái bống là
cái bống bang, bà còng
đi chợ trời mưa..
Thơ: Bé xếp nhà…
Truyện: Cây rau của
thỏ út…
Đồng dao: Nhớ ơn…

Trẻ biết chào hỏi, xưng hô lễ
phép
Biết chia sẻ giúp đỡ mọi
người.
Biết cảm ơn, xin lỗi
Trẻ biết vệ sinh cá nhân

Thơ: Gấu qua cầu…
Truyện: Bác gấu đen
và hai chú thỏ…
Thơ: Nhặt lá…

Biết yêu thương, nhường
nhịn, giúp đỡ lẫn nhau.

Biết yêu thương, giúp đỡ bạn
bè, người thân trong gia đình
và mọi người.

Trẻ biết chăm sóc cây trồng.

Giúp trẻ hiểu được công việc
của người lao động, biết ơn
người lao động.

Biết yêu quý chăm sóc cây


7

8
9

8
Truyện: Nhổ củ cải…
An tồn giao thơng Thơ: Sang đường…
Truyện: Ai quan trọng
hơn…
Hiện tượng tự nhiên Truyện: Cóc kiện
trời…
Quê hương đất
Thơ: Bác hồ của em…
nước, Bác Hồ
Truyện: Ai ngoan sẽ
được thưởng…

trồng
Trẻ biết một số quy tắc khi
tham gia giao thông.
Trẻ gan dạ, thông minh
Trẻ biết yêu quê hương đất

nước.

Thông qua kế hoạch tôi lựa chọn nội dung áp dụng vào từng chủ đề và từ
đó chuẩn bị đồ dùng đồ chơi cho phù hợp.
Kết quả: Nhờ xây dựng kế hoạch chi tiết, cụ thể, khoa học cho từng chủ
đề, từng hoạt động trong ngày mà tôi chủ động lựa chọn nội dung phù hợp với
từng chủ đề và đặc điểm của trẻ ở lớp mình phụ trách. Sao cho trong từng thời
điểm diễn ra hoạt động, tơi ln có ý thức lồng ghép các hoạt động có nội dung
giáo dục lễ giáo một cách hợp lý, tự nhiên nhằm giúp trẻ hình thành hành vi,
ứng xử văn minh.
2.3.3. Tích cực làm đồ dùng đồ chơi sáng tạo phù hợp với nội dung
bài thơ, câu chuyện.
Xung quanh chúng ta có bao điều kỳ diệu, mà điều kỳ diệu hơn cả là từ
những nguyên liệu sẵn có trong thiên nhiên, những nguyên vật liệu phế thải
trong cuộc sống của chúng ta tưởng chừng như bỏ đi ấy thì qua bàn tay khéo léo
của con người nó đã trở thành những đồ dùng đồ chơi có ích phục vụ cho chính
cuộc sống của con người, đặc biệt là trong các hoạt động vui chơi của trẻ, nhất là
trẻ ở độ tuổi mầm non.
Đối với trẻ mầm non chưa biết đọc, chưa biết viết nên đồ dùng đồ chơi là
dụng cụ, là sách giáo khoa của trẻ, nó có vai trị quan trọng trong việc giáo dục
trẻ. Nó cịn là phương pháp hữu hiệu để truyền thụ kiến thức cho trẻ, hình thành
và phát triển nhân cách trẻ.
Ngay từ đầu năm học tôi đã bắt tay vào nghiên cứu kĩ giáo trình giảng dạy
của độ tuổi, đặc biệt là quan tâm đến yêu cầu về đồ dùng, đồ chơi phục vụ cho
các tác phẩm văn học.
Ở trẻ 3 tuổi tư duy trực quan hình tượng vẫn cịn nên tơi sáng tạo làm nhiều
loại đồ dùng đồ chơi bằng những nguyên vật liệu từ phế thải, từ thiên nhiên phù
hợp với nội dung bài thơ, câu chuyện.
Để thực hiện việc hướng dẫn trẻ làm đồ dùng đồ chơi tơi đã tiến hành sưu
tầm và tích trữ thành “Kho” nguyên vật liệu. Trong cuộc sống của chúng ta thì

nguồn ngun vật liệu sẵn có là vơ cùng phong phú và đa dạng. Để trẻ có khả
năng tự tìm kiếm cùng cô thì trước hêt tôi định hướng một số nguyên vật liệu
sẵn có ở địa phương: Vổ ốc, ngao sị, vỏ lá cây, vỏ ngơ, lõi ngô, cọng rơm, rạ,


9
hộp giấy, hột hạt, lõi cây cói, vỏ lạc…Tiếp theo phải phối hợp chặt chẽ với phụ
huynh để biết được những nguyên vật liệu nào mà trẻ có thể sưu tầm được. Trên
cơ sở đó tơi sẽ giao nhiệm vụ và hướng dẫn cho trẻ cách sưu tầm và thu nhặt.
Tùy vào từng nhiệm vụ và điều kiện cụ thể mà quy định thời gian thực hiện
ngắn hay dài. Có những nguyên vật liệu mà trẻ có thể thu lượm ngay trong
trường như lá cây, đá sỏi nhỏ….tôi sẽ tiến hành rửa sạch, sau đó hướng dẫn trẻ
cất theo từng loại và ghi tên để dễ lấy. Muốn có nguồn nguyên vật liệu đa dạng
dồi dào thì tôi phải kết hợp cùng phụ huynh để tích lũy những đồ phế thải trong
mơi trường sống thì mới có được ví dụ như: Vỏ ốc, vỏ hến, rơm nếp, vỏ lạc, lá
khô, lõi ngô, vỏ ngô, lá chuối, lá bàng, vỏ lạc, lõi cây cói… đặc biệt như nơi trẻ
đang sống lại là vùng nông thôn sản xuất nông nghiệp với nghề trồng lúa nước,
nên các ngun vật liệu ln sẵn có và dễ kiếm rất nhiều. Việc lựa chọn nguyên
vật liệu cần phải đảm bảo các yêu cầu sau:
+ Lựa chọn các vật liệu sạch, đảm bảo an tồn, khơng gây ngộ độc cho trẻ,
khơng có gai và sắc nhọn hoặc dễ vỡ có thể gây thương tích cho trẻ.
+ Ngun vật liệu không quá cứng hoặc quá mềm.
+ Tận dụng các vật liệu phổ biến quen thuộc, gần gũi, rẻ tiền.
+ Nguyên vật liệu dễ huy động được từ phụ huynh và học sinh.
+ Vật liệu có màu sắc đẹp, kích thước vừa phải với tầm tay trẻ.
Để làm đồ dùng đồ chơi, tôi đưa ra hệ thống câu hỏi mở để trẻ tự chọn
ngun vật liệu sau đó tơi mới hướng dẫn phương pháp thực hiện với từng loại
nguyên vật liệu để làm ra sản phẩm cụ thể. Trong q trình làm tơi ln động
viên, khích lệ trẻ đồng thời để ý đến trẻ cịn nhút nhát nhằm khích lệ trẻ cùng
làm.

Ví dụ: Trong chủ đề “Gia đình” với bài thơ “Thăm nhà bà”
- Chuẩn bị: Rơm, tre, vải vụn hay xốp dạ, bông, kim, chỉ, kéo, bút.
- Tiến hành: Trước khi làm tôi hỏi trẻ: ngôi nhà chúng mình cần những
nguyên vật liệu gì? Hay làm đàn gà con chúng ta cần gì?... Sau khi trẻ đã lựa chọn
được nguyên vật liệu phù hợp tôi hướng dẫn trẻ làm: Để làm ngôi nhà, trước tiên
dùng tre làm thân nhà và dùng rơm làm mái nhà, đàn gà con thì dùng vải vụn
màu vàng may thành những con gà rồi nhồi bông vào, lấy xốp dạ màu đỏ cắt tạo
thành mỏ, xốp dạ màu đen tạo thành mắt, trong quá trình hướng dẫn trẻ làm, tôi
sẽ nhờ những bạn nhút nhát như bạn Hiếu, Phúc giúp cô làm những cung đoạn
dễ như nhồi bông vào thân gà hay bạn Khánh ơi! lấy giúp cô vải màu vàng nào
và xốp màu đỏ với -> Dạ vâng ạ!, từ đó giúp trẻ nhanh nhẹn, khéo léo, mạnh
dạn, tự tin hơn. Sau khi làm xong cô đưa ra các câu hỏi như: Cô và các con vừa
được làm những gì? Làm từ những nguyên vật liệu gì?... Từ đó giúp trẻ củng cố
lại quá trình vừa làm.


10

Hình ảnh: Cơ và trẻ làm đồ dùng đồ chơi
- Hay để làm bộ tranh kể chuyện “Bác gấu đen và hai chú thỏ” trong chủ đề
“Thế giới động vật”
- Chuẩn bị: Rơm, bìa cát tông, tre, que kem, vải vụn hay xốp dạ, bông, kim,
chỉ, kéo, bút.
- Tiến hành: Sử dụng cọ và màu nước để vẽ lên bìa cát tông, tô màu theo bố
cục câu chuyện. Để làm các nhân vật thỏ trắng, thỏ xám, bác gấu thì tôi sử dụng
xốp dạ tạo thành. Để làm ngôi nhà cho 2 chú thỏ tôi sử dụng các nguyên vật liệu từ
que kem và rơm tạo thành. Trong quá trình làm tôi luôn hướng dẫn và động viên trẻ
kịp thời, đồng thời luôn đưa ra các câu hỏi mở như: Để làm nhà cho chú thỏ chúng
mình cần nguyên vật liệu nào?... Để từ đó giúp trẻ tự tư duy, sáng tạo.
Ngoài việc làm những bộ đồ dùng phục vụ cho việc dạy học tơi cịn sáng tạo

làm sách theo từng nội dung bài thơ, câu chuyện về những việc làm đúng sai để trẻ
được chơi ở hoạt động góc hay trong giờ đón trẻ.
Kết quả: Từ những nguyên vật liệu đơn giản, đồ vật sẵn có trong cuộc
sống hàng ngày đã giúp cô và trẻ làm những đồ dùng đồ chơi, giúp trẻ được trải
nghiệm. Khi trẻ được nghe kể truyện và được quan sát những con rối trên sân
khấu do chính tay mình làm trẻ rất hứng thú say sưa chú ý và cảm nhận, nhớ nội
dung câu chuyện hơn. Qua đó giáo dục trẻ biết hỗ trợ, đoàn kết, giúp đỡ lẫn
nhau trong khi làm, biết giữ gìn đồ dùng đồ chơi và trân trọng sản phẩm của
mình làm ra, khi tham gia chơi biết nhường nhịn không tranh dành đồ chơi của
nhau.
2.3.4. Giáo dục lễ giáo cho trẻ thông qua tổ chức hoạt động làm quen
với tác phẩm văn học.
Việc dạy giáo dục lễ giáo cho trẻ là giúp trẻ làm chủ suy nghĩ, cảm xúc và
hành động của mình, nhưng điều quan trọng hơn nữa là việc trẻ sẽ vận dụng
những giáo dục lễ giáo đó như thế nào trong cuộc sống.
Để thực hiện tốt nội dung giáo dục lễ giáo thông qua tác phẩm văn học tơi
ln chú trọng đến mục đích bài học, chuẩn bị đồ dùng đồ chơi trực quan một
cách chu đáo. Sau đó tơi tiến hành hoạt động, trong q trình tổ chức hoạt động
tôi luôn đưa ra những phương pháp, hình thức phong phú, sáng tạo nhằm giúp
trẻ hứng thú để trẻ hiểu nội dung bài học.


11
Ví dụ: Đến với chủ đề “Trường mầm non”, với đề tài bài thơ: “Chào hỏi”
Đi học về đến cửa
Bé cất tiếng chào ngay
Bé khoanh trịn hai tay
Chào cơ, bác, chú, dì…
Em chào chị, chào anh
Ồ! Bé yêu ngoan quá!

Mục đích: Giúp trẻ biết chào hỏi, biết khoanh tay chào lễ phép, biết thưa
gửi, khơng nói trống khơng.
Tiến hành: Tơi đọc cho trẻ nghe lần 1, lần 2, lần 3 sau đó tơi giảng nội dung
bài thơ: Giáo dục trẻ biết khi đi học về phải khoanh hai tay chào ông bà, bố
mẹ… thì mới là bé ngoan. Muốn trẻ khắc sâu nội dung bài thơ hơn tôi đã dùng
câu hỏi đàm thoại: Bài thơ nói về em bé như thế nào? Khi gặp người lớn em bé
đã làm gì? Để trở thành bé ngoan thì các con phải làm gì?... Tơi gọi những trẻ
cịn trả lời trống khơng hay chưa chào hỏi khi tới lớp như bạn Trang, Trâm lên
trả lời. Sau mỗi câu hỏi khi trẻ trả lời tôi hướng dẫn trẻ không được trả lời trống
không, phải biết nói: Con thưa cơ, biết lễ phép khoanh tay trước khi trả lời câu
hỏi của cô và người lớn. Để trở thành bé ngoan xin mời cả lớp cùng đứng lên
làm động tác khoanh tay chào cô nào. Từ đó trẻ được thực hành, trải nghiệm
giúp trẻ khắc sâu nội dung lễ giáo.

Hình ảnh: Trẻ trong giờ làm quen với tác phẩm văn học
Ví dụ: Trong chủ đề: “Bản thân” với đề tài: Thơ “Cảm ơn và xin lỗi”
Ai giúp cho cái gì
Nhớ cảm ơn ngay đi
Nếu làm điều sai trái
Xin lỗi cho đàng hoàng


12
Muốn trở thành bé ngoan
Phải biết làm như vậy.
Mục đích: Trẻ biết cảm ơn khi được nhận, được giúp đỡ. Biết xin lỗi khi
làm sai.
Tiến hành: Để khắc sâu nội dung giáo dục lễ giáo trong bài thơ thì tôi lựa
chọn hình thức tổ chức hội thi “Bé ngoan” và cuối phần thi tặng q cho mỗi
đội, qua đó tơi giúp trẻ khi được nhận quà thì các con phải biết cảm ơn và nhận

bằng hai tay. Tôi cho trẻ đọc thơ nhiều lần theo nhiều hình thức, gọi cá nhân
những bạn nhút nhát, chưa mạnh dạn như bạn Thịnh, Hằng lên đọc sau đó khen
khích lệ tinh thần để trẻ mạnh dạn, tự tin hơn.
Ví dụ: Chủ đề thế giới thực vật: Với câu chuyện “Nhổ củ cải”
Mục đích: Giáo dục trẻ biết đoàn kết giúp đỡ lẫn nhau, cùng làm việc với
bạn, với mọi người và những người thân trong gia đình. Biết yêu quý, chăm sóc
các con vật nuôi và cây trồng.
Tiến hành: Tôi kể cho trẻ nghe qua các lần kể. Với lần kể qua mô hình tơi sử
dụng những đồ dùng do chính cơ và trẻ đã làm, từ đó giúp trẻ hứng thú hơn. Với
câu chuyện này tôi cho trẻ nhập vai các nhân vật đóng kịch. Từ đó giáo dục trẻ biết
giúp đỡ lẫn nhau trong công việc, hình thành ở trẻ một đức tính tốt về tinh thần
đồng đội, đồng thời giúp trẻ tự tin vào bản thân hơn. Với hệ thống câu hỏi đàm
thoại mở: Để củ cải lớn nhanh thì ông lão đã làm gì? Để nhổ được củ cải cần sự
giúp sức của những con vật nào?.. Qua đó giáo dục trẻ biết đồn kết, biết làm
những cơng việc vừa sức, biết chăm sóc bảo vệ các con vật ni và cây trồng.

Hình ảnh: Trẻ nhập vai đóng kịch
Kết quả: Thông qua các bài thơ, câu chuyện chúng ta đã truyền tải những
kiến thức, những nội dung lễ giáo cần thiết của cuộc sống cho trẻ một cách nhẹ
nhàng khơng gị bó. Vì thế trẻ lớp tơi tiến bộ rõ rệt: Trẻ rất hứng thú trong khi
học, biết chào hỏi, lễ phép, biết nhận quà bằng hai tay và nói lời cảm ơn, biết xin


13
lỗi khi mình làm sai. Biết đoàn kết, giúp đỡ lẫn nhau, biết chăm sóc, u q
con vật ni...
2.3.5. Lồng ghép giáo dục lễ giáo thông qua tác phẩm văn học ở mọi
lúc, mọi nơi.
Việc giáo dục lễ giáo cho trẻ không chỉ ngày một ngày hai mà cả một quá
trình. Giáo dục lễ giáo không chỉ ở các tác phẩm văn học trong hoạt động học

mà còn ở mọi lúc mọi nơi. Bởi trẻ rất nhanh nhớ, nhanh quên, trẻ ghi nhớ phải
được lập đi, lập lại thì việc giáo dục lễ giáo cho trẻ mới được khắc sâu hơn.
*Thơng qua giờ đón - trả trẻ:
Thơng qua hoạt động đón trả trẻ, để giúp trẻ biết chào hỏi lễ phép, mạnh
dạn trong giao tiếp, có thói quen tự phục vụ
- Buổi sáng trong hoạt động đón trẻ ngồi việc nhắc trẻ chào cô, chào bố
mẹ, chào các bạn, nhắc trẻ tự cất đồ dùng cá nhân như ba lô, giày dép vào đúng
ngăn tủ có ký hiệu của trẻ thì khi trẻ chơi tự do, tôi cho trẻ đọc các bài thơ các
bài ca dao đồng dao, hay kể các câu chuyện có nội dung giáo dục trẻ biết chào
hỏi. Để từ đó hình thành thói quen chào hỏi, thói quen tự phục vụ cho trẻ.
Ví dụ: Cho trẻ đọc bài thơ “Lời chào đi trước”
Đi đến nơi nào
Là cơn gió mát
Lời chào đi trước
Buổi sáng đầu ngày
Lời chào dẫn bước
Như một bàn tay
Chẳng sợ lạc nhà
Chân thành cởi mở
Lời chào kết bạn
Ai ai cũng có
Con đường bớt xa
Chẳng nặng là bao
Lời chào là hoa
Bạn ơi, đi đâu
Nở từ lịng tốt
Nhớ mang đi nhé!
Ngồi ra tơi tập trung dạy cho trẻ những câu chuyện sáng tạo bởi vì có
những hành vi khơng có trong sách, nên tơi kể những câu chuyện rất gần gũi, rồi
tùy từng tính cách của trẻ tơi tạo những tình huống cho trẻ đóng vai.

Đối với thơ trẻ rất nhanh thuộc và nhớ lâu như câu thơ tôi sáng tác:
Bé ngoan bé nhớ điều này
Khi đi phải hỏi, khi về phải thưa


14

Hình ảnh: Trẻ khoanh tay chào cơ giáo
Giáo dục trẻ là đi đâu các con phải xin phép bố mẹ, ở lớp cũng vậy, làm gì
đi đâu phải xin phép cơ vì ngồi trường hay ở ngồi nhà mình có rất nhiều cạm
bẫy mà chúng ta không thể biết trước được. Như đi ra đường một mình dễ bị bắt
cóc đấy.
*Thông qua giờ ăn: Để giáo dục trẻ các nghi lễ văn hóa trong ăn uống
như: Rửa tay trước khi ăn, trong ăn khơng nói chuyện riêng, khi ho, hắt hơi phải
lấy tay che miệng, ăn chậm, nhai kỹ, không ăn miếng to, phải giữ gìn vệ sinh
chung trong ăn uống.
Ví dụ: Trước khi ăn tơi cho trẻ đọc bài thơ “Ăn”
Rửa tay sạch
Ngồi vào ghế
Mặc yếm vào
Nhai thật kĩ
Bé đứng trước
Nuốt cho ngon
Lớn đứng sau
Ăn hết cơm
Dắt tay nhau
Không rơi vãi
Tôi đàm thoại với trẻ: Trước khi ăn các con phải làm gì? Khi ăn các con
phải ăn như thế nào?... Đặc biệt tôi sẽ chú ý đến bạn Phúc, bạn Hiếu đang cịn
nói chuyện trong khi ăn và ăn cơm làm rơi vãi, tôi sẽ đưa ra các câu hỏi với trẻ

và từ đó nhẹ nhàng, động viên trẻ. Từ đó giáo dục trẻ biết các thói quen trước
khi ăn phải rửa tay, trong khi xếp hàng rửa tay không được chen lấn xô đẩy
nhau, lần lượt rửa tay rồi đi vào chỗ ngồi, lúc ăn trẻ có thói quen tốt trong ăn
uống.


15

Hình ảnh: Trước và trong giờ ăn của trẻ
* Thơng qua giờ ngủ: Trong các tác phẩm văn học đều mang đậm tính
giáo dục cao. Nên tơi sưu tầm các câu chuyện hay bài thơ cho trẻ nghe trước khi
đi ngủ nhằm giúp trẻ cảm nhận được các tác phẩm văn học qua giờ ngủ… đồng
thời tạo tâm thế thoải mái cho trẻ đi vào giấc ngủ.
Ví dụ: Cho trẻ đọc bài thơ: “Giờ ngủ” Khi đọc trẻ biết được đi ngủ thì
phải làm gì, trẻ được đọc những lời thơ đó đã nhớ và hiểu, qua bài thơ đã thay
lời cô giáo nhắc nhở trẻ khi đi ngủ.
* Thông qua hoạt động chiều:
Tôi cho trẻ ra sân trường và khi ra ngồi vườn cổ tích tơi cho trẻ đàm thoại
về các câu chuyện như:
Ví dụ: Câu chuyện “Tấm cám”. Tôi chỉ vào các nhân vật trong truyện hỏi
trẻ: Đây là câu chuyện gì? gồm có những nhân vật nào? Câu chuyện nói lên điều
gì?.. Qua câu chuyện muốn giáo dục trẻ biết yêu cái thiện, ghét cái ác. Biết giúp
đỡ bạn, mọi người khi cần giúp đỡ, khó khăn…

Hình ảnh: Trẻ trả lời tự tin trong hoạt động chiều


16
Ngồi ra, tùy vào từng chủ đề tơi cịn cho trẻ đọc các bài đồng dao, ca dao
phù hợp với độ tuổi.

Ví dụ: Trong chủ đề “Gia đình” tơi cho trẻ đọc bài đồng dao “Bà còng đi
chợ trời mưa” sau đó đàm thoại với trẻ về nội dung bài đồng dao, từ đó giúp trẻ
cảm nhận được hành động cao đẹp của tơm, tép giúp đỡ người già, tính thật thà
không tham lam, nhặt được của rơi trả người đánh mất.
* Thông qua hoạt động vui chơi.
Vui chơi là hoạt động chủ yếu của trẻ trước tuổi đến trường phổ thông. Qua
vui chơi trẻ được phát triển một cách toàn diện. Do vậy, tổ chức các hoạt động
vui chơi cho trẻ thơ trong các trường mầm non là vô cùng cần thiết.
Ví dụ: Khi cho trẻ chơi ở góc phân vai, tôi cho trẻ đọc bài đồng dao “Đi
cầu đi quán”
Đi cầu đi quán
Mua một đàn gà
Đi bán lợn con
Về cho ăn thóc
Đi mua cái xoong
Mua lược chải tóc
Đem về đun nấu
Mua cặp gài đầu
Mua quả dưa hấu
Đi mau về mau
Về biếu ông bà
Kẻo trời sắp tối.
Tôi đưa ra hệ thống câu hỏi:
+ Người đi chợ mua những loại đồ dùng gì?
+ Người đi chợ mua gì về để ni?
+ Người đi chợ mua món q gì về để biếu ơng bà?
Từ đó giúp trẻ hiểu một số sinh hoạt trong xã hội, biết nhập vai chơi và qua bài
đồng dao cịn giúp trẻ biết u thương ơng bà, biết chăm sóc các con vật ni.
* Thơng qua ngày hội, ngày lễ:
Giáo dục lễ giáo cho trẻ trong ngày hội ngày lễ là hết sức quan trọng nó

hình thành ở trẻ tính tự tin, mạnh dạn, đồn kết, phối hợp, giúp đỡ lẫn nhau,
cùng nhau thực hiện tốt công việc của mình. Biết ý nghĩa của ngày lễ hội, biết
nét đẹp văn hóa của dân tộc…
Ví dụ: Trong Tết trung thu, cơ có thể kể cho trẻ nghe câu chuyện “Sự tích
chú cuội” cùng với sự nhập vai chú Cuội, chị Hằng trẻ sẽ rất thích thú. Qua đó
trẻ biết được Tết trung thu chính là một nét đẹp văn hố của dân tộc Việt Nam,
từ đó xây đắp lên tình yêu quê hương, đất nước, lòng tự hào về dân tộc.
Kết quả: Như vậy, thông qua sử dụng biện pháp này tôi thấy 100% trẻ phát
triển tốt hơn về giáo dục lễ giáo một cách tốt nhất, đặc biệt là trẻ ngoan ngoãn, lễ
phép, biết giữ gìn vệ sinh chung. Biết thói quen trong khi xếp hàng, trong ăn uống...
2.3.6. Làm tốt công tác tuyên truyền với phụ huynh
trong giáo dục lễ giáo.


17
Khơng ai có thể hiểu rõ một đứa trẻ tốt hơn gia đình trẻ. Cha mẹ là những
người có thể hỗ trợ tốt nhất cho sự phát triển toàn diện của trẻ. Khi cha mẹ được
trang bị những kiến thức, kỹ năng và cam kết áp dụng những thực hành tích cực
và hiệu quả thì cha mẹ có thể hỗ trợ cho con mình đạt được mốc phát triển.
Trường mầm non muốn thực hiện mục tiêu chăm sóc và giáo dục trẻ phát triển
toàn diện cần phải dựa vào gia đình, phối hợp chặt chẽ với gia đình. [5]
Chính vì vậy, ngay từ đầu năm học tôi đã xây dựng kế hoạch tham mưu với
Ban giám hiệu nhà trường cùng phối hợp với cha mẹ để cha mẹ biết rõ được
việc giáo dục lễ giáo cho trẻ là rất quan trọng và được Ban giám hiệu đồng ý,
nhất trí cao. Nên tôi đã đưa ra các hình thức sau:
- Tôi ưu tiên lựa chọn việc gặp gỡ và trao đổi trực tiếp với cha mẹ hằng
ngày khi họ đưa con đến trường. Tơi cịn photơ các bài thơ câu chuyện trong
chương trình, chủ đề đưa cho cha mẹ về đọc cho trẻ nghe. Bởi vì qua trao đổi tôi
không chỉ nắm bắt được tình hình của trẻ ở nhà mà tơi cịn đánh giá được thái
độ, ứng xử và mức độ quan tâm của cha mẹ đến con em mình như thế nào để có

thể tìm ra các phương pháp phối hợp đạt hiệu quả.
- Thông qua hội nghị phụ huynh đầu năm, đánh giá tình hình của lớp, đặc
điểm của từng trẻ trong lớp về giáo dục lễ giáo thơng qua các tác phẩm văn học.
Sau đó tơi trao đổi với cha mẹ những phương pháp kể chuyện, dạy thơ với họ.
Giúp cha mẹ biết cách dạy trẻ, qua đó trẻ rất muốn được nghe những câu
chuyện, vần thơ khi ở nhà với cha mẹ hơn. Ngoài ra trong buổi hội nghị cha mẹ
đã nhất trí cao về ủng hộ lớp mua sắm thêm đồ dùng, trang thiết bị, trang phục
về làm quen với các tác phẩm văn học. Đặc biệt là cha mẹ bạn Bảo Ngọc, Huyền
Trâm làm thợ may, nên tôi đã vận động phụ huynh gom vải vụn để may những
trang phục như quần áo bác nông dân, các con rối, con vật trong câu chuyện…và
được phụ huynh nhất trí cao.
- Thơng qua mạng xã hội facebook và zalo nhóm của lớp tơi thường xun
cập nhật những hình ảnh, video trong quá trình trẻ học tập, vui chơi ở lớp, ở
trường về giáo dục lễ giáo qua bài thơ, câu chuyện và khi tham gia các hoạt
động ngày hội. Đây là một hình thức tốt để cha mẹ trẻ có thể nhìn nhận về
những thái độ hành vi con mình đã thực hiện được và chưa thực hiện được theo
yêu cầu của cô cũng như so với mặt bằng chung các trẻ khác. Từ đó cũng có
biện pháp điều chỉnh cho trẻ ở nhà tốt hơn.
- Đặc biệt, tơi ln chú trọng đến góc tun truyền của cha mẹ và Bảng tin
của nhà trường để giáo dục lễ giáo cho trẻ. Ở góc này ngồi treo những bài thơ,
câu chuyện trong chương trình, tơi cịn sưu tầm sách, truyện có tranh ảnh nêu
những gương tốt có giáo dục để cha mẹ xem.


18

Hình ảnh: Trao đổi với cha mẹ
Kết quả: Qua tuyên truyền với cha mẹ, cha mẹ biết rõ được vai trò, tầm
quan trọng, của giáo dục lễ giáo cho trẻ thơng qua các tác phẩm văn học. Đã
đóng góp mua sắm cho lớp 1 ti vi 55in, 30 bộ áo bà ba - áo công nhân - áo bác

sĩ, 20 bộ trang phục các con vật trong các câu chuyện và các vật dụng khác. Tôi
thấy cha mẹ rất phấn khởi và đặt niềm tin vào cô giáo khi thấy con em mình tiến
bộ rõ rệt.
2. 4. Hiệu quả sáng kiến kinh nghiệm.
Có thể thấy rằng việc giáo dục lễ giáo cho trẻ thông qua các tác phẩm văn
học là một biện pháp chiếm ưu thế và mang lại hiệu quả cao. Những bài học
giáo dục lễ giáo đến với trẻ một cách nhẹ nhàng, phù hợp đặc điểm tâm sinh lý
của trẻ mầm non.
Như vậy sau khi áp dụng biện pháp đã đưa ra tôi nhận thấy biện pháp mang
lại hiệu quả rất rõ rệt. Cụ thể như sau:
Kết quả đạt được cụ thể qua bảng khảo sát sau khi áp dụng biện pháp:
Số
Kết quả
Số trẻ
TT
Tiêu chí đánh giá
trẻ
Số trẻ đạt Tỷ lệ
Tỷ lệ
chưa đạt
1 Trẻ biết chào hỏi, cảm ơn,
30
28
2
93%
7%
xin lỗi lễ phép
2 Trẻ biết nhường nhịn, giúp 30
25
5

83%
17%.
đỡ bạn.
3 Biết giữ gìn vệ sinh: rửa
30
27
3
90%
10%.
tay, bỏ rác đúng nơi.
4 Biết yêu thương những
30
26
4
87%
13%
người xung quanh
5 Biết yêu quý các con vật
30
28
2
93%
7%
nuôi, cây trồng
Nhìn vào bảng khảo sát ta thấy sự khác biệt rõ ràng về tỷ lệ trẻ đạt và chưa
đạt. Mức độ đạt được của trẻ cuối năm so với đầu năm cao hơn rất nhiều: đầu


19
năm tỷ lê trẻ đạt 47%, cuối năm tỷ lệ trẻ đạt 93% (tăng chênh lệch 47%). Điều

này chứng tỏ các biện pháp đưa ra có tác dụng rất lớn trong việc giáo dục lễ giáo
cho trẻ 3 - 4 tuổi thông qua các tác phẩm văn học tại trường mầm non Nga Yên.
- Đối với trẻ:
+ Trẻ ngoan hơn, hứng thú học, đi học chuyên cần hơn, lễ phép hơn, biết
chào hỏi, biết xin lỗi khi làm sai, biết cảm ơn và trao nhận bằng hai tay.
+ Biết quan tâm, chia sẻ, giúp đỡ với mọi người xung quanh.
+ Trẻ biết những thói quen vệ sinh văn minh: như rửa tay trước khi ăn hay
biết bỏ rác đúng nơi quy định.
+ Biết yêu quý các con vật nuôi và cây trồng.
- Đối với bản thân:
Việc lồng ghép tích hợp giáo dục lễ giáo thông qua các tác phẩm văn học
cho trẻ linh hoạt và sáng tạo hơn.
- Đối với đồng nghiệp và nhà trường:
Là tài liệu để đồng nghiệp cùng tham khảo, học hỏi cùng trao đổi, thảo
luận. Giúp nhà trường nâng cao chất lượng giáo dục cho trẻ ở trường mầm non.
- Đối với phụ huynh:
Cha mẹ tin tưởng vào cô giáo, yên tâm gửi con đến trường. Nhờ vậy, tỉ lệ
huy động trẻ đến trường ngày càng cao, công tác phối hợp với cha mẹ ngày càng
tốt hơn.
3. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ.
3.1. Kết luận.
Giáo dục lễ giáo cho trẻ thông qua các tác phẩm văn học là một việc làm
hết sức quan trọng và cần thiết. Điều đó giúp cho trẻ tự tin, mạnh dạn, lễ phép,
biết chia sẻ, đoàn kết …trong cuộc sống.
Từ những kết quả đã đạt được như trên bản thân tôi đã rút ra được kết luận
trong việc dạy trẻ giáo dục lễ giáo như sau:
- Người lớn luôn là tấm gương sáng mẫu mực cho trẻ noi theo, luôn yêu
thương, tôn trọng, đối xử công bằng với trẻ và đảm bảo an toàn cho trẻ.
- Giáo viên cần nắm bắt được đặc điểm tâm sinh lý, năng lực của trẻ, cần linh
hoạt sáng tạo trong quá trình tổ chức các hoạt động rèn giáo dục lễ giáo cho trẻ.

- Tận dụng dạy lễ giáo cho trẻ mọi lúc mọi nơi, khi nào trẻ tị mị học hỏi
cơ phải kịp thời giải đáp ngay, linh hoạt trong việc sử dụng các phương pháp,
biện pháp giáo duc.
- Bên cạnh đó, cần phải có sự phối - kết hợp giữa nhà trường và cha mẹ.
3.2. Kiến nghị.
* Đối với phòng GD&ĐT.


20
- Tham mưu với cấp ủy Đảng, chính quyền, UBND huyện cần quan tâm
hơn nữa đến điều kiện, cơ sở vật chất nhằm nâng cao chất lượng ni dưỡng,
chăm sóc, giáo dục trẻ nói chung và giáo dục lễ giáo cho trẻ nói riêng.
* Đối với nhà trường.
- Tổ chức một số buổi học chuyên đề để cung cấp thêm kiến thức về giáo
dục lễ giáo cho trẻ đến tất cả các giáo viên trong trường.
- Mua bổ sung thêm tài liệu, hình ảnh, đồ dùng đồ chơi trong công tác giáo
dục trẻ nói chung và giáo dục lễ giáo cho trẻ nói riêng.
Trên đây là những giải pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ 3 - 4 tuổi thông qua
tác phẩm văn học. Rất mong được sự góp ý của hội đồng khoa học các cấp để
bản thân tôi rút kinh nghiệm và làm tốt hơn nữa trong quá trình chăm sóc, ni
dưỡng giáo dục trẻ.
XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG

Nga Yên, ngày 15 tháng 4 năm 2021

ĐƠN VỊ

Tôi xin cam đoan đây là SKKN của tôi
viết ra không sao chép nội dung của
người khác

Người viết sáng kiến

Trần Thị Hà

Nguyễn Thị Thảo


TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Bài viết: Chủ tịch Hồ Chí Minh với “Ươm mầm xanh” tương lai của đất
nước - tác giả: Phạm thị Nhung- Tạp chí xây dựng Đảng. [1]
2. Bác Hồ với thiếu niên, nhi đồng Việt Nam.[2]
3. Tài liệu bồi dưỡng chuyên đề “Giáo dục lễ giáo cho trẻ lứa tuổi mầm
non” . [3]
4. Một số vấn đề lý luận và thực tiễn cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học Tác giả: Hà Nguyễn Kim Giang. Nhà xuất bản đại học quốc gia Hà Nội. [4]
5. Bồi dưỡng nâng cao chuyên môn về xây dựng trường mầm non lấy trẻ
làm trung tâm - Sáng tác: Lương Thị Bình, Nguyễn Thanh Giang, Phạm Thị
Huyền, Hoàng Thị Thu Hương, Bùi Thị Lâm, Lê Bích Ngọc, Phạm Thị Nhi, Bùi
Thị Kim Tuyến - NXB GD Việt Nam. [5]


DANH MỤC
SÁNG KIẾN KINH NGHIÊM ĐÃ ĐƯỢC HỘI ĐỒNG HỘI ĐỒNG SÁNG
KIẾN KINH NGHIỆM NGÀNH GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HUYỆN,
TỈNH VÀ CÁC CẤP CAO HƠN XẾP LOẠI TỪ C TRỞ LÊN
Họ và tên tác giả: Nguyễn Thị Thảo
Chức vụ và đơn vị công tác: Giáo viên - Trường mầm non Nga Yên
TT

1

2

3

4

Tên đề tài SKKN

Một số biện pháp nâng
cao chất lượng giáo dục
âm nhạc trong đời sống
hàng ngày đối với trẻ 3 - 4
tuổi trường mầm non Nga
Trường
Một số phương pháp
hướng dẫn trẻ mẫu giáo 4
- 5 tuổi làm đồ dung đồ
chơi ở trường mầm non
Nga Trường
Một số biện pháp ứng
dụng thí nghiệm khoa học
vào cơng tác giáo dục
nhằm gây hứng thú cho
trẻ 5 - 6 tuổi trường mầm
non Nga Yên
Một số giải pháp nâng cao
chất lượng trẻ 5 - 6 tuổi
làm quen với chữ cái tại
trường mầm non Nga Yên

Cấp đánh giá
xếp loại
(Phòng, Sở,
Tỉnh…)

Kết quả
đánh giá
xếp loại
(A,B hoặc
C)

Năm học
đánh giá
xếp loại

PGD&ĐT

Xếp loại C

2013- 2014

Xếp loại B

2014 -2015

Xếp loại B

2016 - 2017

Xếp loại B

2019 - 2020

PGD&ĐT

PGD&ĐT

PGD&ĐT