Tải bản đầy đủ (.pdf) (16 trang)

Phong trao dan toc dan chu 1925 1930

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (539 KB, 16 trang )

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<i><b>Diễn đàn : </b><b>Suhoctre.hisforum.net</b></i>
<b>- Trang 28 - </b>


- Đây là bước ngoặt lớn trong lịch sử dân tộc, đã phá tan xích xiềng nơ lệ của thực dân Pháp hơn
80 năm, ách thống trị của phát xít Nhật gần 5 năm, lật đổ chế độ phong kiến ngự trị hàng chục thế kỷ ở
nước ta, lập nên nước Việt Nam dân Chủ Cộng Hòa do nhân dân lao động làm chủ.


- Việc khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa đã mở ra một kỷ nguyên mới trong lịch sử dân
tộc. Kỷ nguyên Việt Nam : Độc lập, tự do và chủ nghĩa xã hội<b>.</b>


- Có thể nói việc tuyên bố thành lập nước Việt Nam Dân chủ Cộng Hòa, Nguyễn Ái Quốc đã hoàn
thành mục tiêu cứu nước mà Người đã tự đặt ra cho mình vào năm 1911 và cũng là đóng góp lớn nhất
của Người trong 50 năm đầu thế kỷ XX, cũng như trong lịch sử dân tộc.


<b>CHUYÊN ĐỀ 3 </b>


<b>A. KIẾN THỨC CƠ BẢN </b>


<b>I/ BƯỚC PHÁT TRIỂN CỦA PHONG TRÀO CÁCH MẠNG (1926 – 1927) </b>
<b>a.</b> Phong trào công nhân :


- Trong hai năm (1926 – 1927), bùng nổ nhiều cuộc bãi công, học sinh học nghề, lớn nhất là nhà
máy sợ Nam Định, đồn điền cao su Cam Tiên, Phú Riềng (Bình Phước). Đồn điền cà phê ở Thái Nguyên.


- Phong trào phát triển với quy mơ lớn trên tồn quốc : nhà máy diêm Bến Thuỷ, nhà máy ximăng
Hải Phòng, dệt Nam Định, nhà máy Ba Son (Sài Gòn).


- Các cuộc đấu tranh đều mang tính chất chính trị vượt ra ngoài phạm vi một xưởng liên kết nhiều
ngành nghề, nhiều địa phương. Trình độ giác ngộ của công nhân được nâng lên và trở thành một lực
lượng chính trị yêu nước.



<b>b.</b> Phong trào yêu nước : Phong trào đấu tranh của nông dân, tiểu tư sản và các tầng lớp nhân dân
khác cũng phát triển góp thành một làn sóng dân tộc, dân chủ khắp cả nước. Trong bối cảnh lịch sử đó,
các tổ chức chính trị nối tiếp nhau ra đời.


<b>II/ HỘI VIỆT NAM CÁCH MẠNG THANH NIÊN </b>


<i><b>1. Tại sao tháng 6/1925, Nguyễn Ái Quốc không thành lập Đảng Cộng Sản Việt Nam mà thành lập </b></i>
<i><b>Hội Việt Nam Cách mạng thanh niên ? </b></i>


+ Muốn thành lập Đảng Cộng Sản Việt Nam phải có những điều kiện như :
- Thứ nhất, chủ nghĩa Mác – Lênin được truyền bá sâu rộng.


- Thứ hai, phong trào công nhân phát triển mạnh mẽ.


+ Vì thế, năm 1925, Nguyễn Ái Quốc đã thành lập hội Việt Nam Cách mạng thanh niên vì ở Việt
Nam chưa hội đủ hai điều kiện này.


<i><b>2. Sự ra đời : </b></i>


- Tháng 12/1924 tại Quảng Châu, Nguyễn Ái Quốc từ Liên Xô về Quảng Châu (Trung Quốc). Tại
đây, Người đã tiếp xúc với các nhà cách mạng Việt Nam có mặt tại đây mới đây theo tiếng bom Sa Diện.
Cũng tại Quảng Châu, Nguyễn Ái Quốc huấn luyện, đào tạo thanh niên thành các chiến sĩ cách mạng, bí
mật đưa về nước “truyền bá lý luận giải phóng dân tộc và tổ chức nhân dân”, chọn một số thanh niên
trong Tâm tâm xã lập ra Cộng sản đoàn.


- Tháng 6/1925, lập Hội Việt Nam cách mạng thanh niên nhằm “tổ chức và lãnh đạo quần chúng
đoàn kết, tranh đấu để đánh đổ đế quốc chủ nghĩa Pháp và tay sai để tự cứu lấy mình”.


<i><b>3. Hoạt động : </b></i>



- Cơ quan lãnh đạo cao nhất là Tổng bộ (Nguyễn Ái Quốc, Hồ Tùng Mậu, Lê Hồng Sơn). Trụ sở
đặt tại Quảng Châu .


- Báo Thanh niên của Hội do Nguyễn Ái Quốc sáng lập (21/6/1925) và tác phẩm “Đường Kách
mệnh” (1927) đã trang bị lý luận luận cách mạng giải phóng dân tộc cho cán bộ Hội nhằm tuyên truyền
cho giai cấp công nhân và các tầng lớp nhân dân. Nội dung tác phẩm “Đường Kách mệnh” như sau :


</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

+ Nguyễn Ái Quốc vạch ra phương hướng cơ bản về chiến lược của cách mạng giải phóng dân tộc
ở Việt Nam :


+ Những quan niệm cơ bản về chiến lợc và sách lược cách mạng giải phóng dân tộc Việt Nam.
- Năm 1927, Hội đã xây dựng cơ sở khắp cả nước: các kỳ bộ Trung, Bắc, Nam. Năm 1928 Hội có
gần 300 hội viên, đến 1929 có khoảng 1700 hội viên và có cơ sở trong Việt kiều ở Xiêm (Thái Lan).


- Ngày 9/7/1925, Nguyễn Ái Quốc và một số nhà yêu nước Triều Tiên, Inđônêxia lập ra Hội Liên
hiệp các dân tộc bị áp bức Á Đông.


- Năm 1928, Hội chủ trương “vơ sản hóa”, tuyên truyền vận động cách mạng, nâng cao ý thức
chính trị cho giai cấp công nhân. Phong trào công nhân càng phát triển mạnh, trở thành nòng cốt của
phong trào dân tộc trong cả nước, nổ ra tại các trung tâm kinh tế, chính trị (bãi cơng của cơng nhân than
Mạo Khê, nhà máy cưa Bến Thủy, xi măng Hải Phòng, …


- Năm 1926 – 1927 đã liên tiếp nổ ra nhiều cuộc bãi công của công nhân, viên chức, học sinh học
nghề lớn nhất là cuộc bão công của hơn 1000 công nhân, viên chức, học sinh học nghề tại nhà máy sợi
Nam Định, cao su Phú Riềng.


- Năm 1928 – 1929, phong trào công nhân trên đà phát triển đã mang tính thống nhất trên tồn
quốc. Có hơn 40 cuộc đấu tranh nổ ra từ Bắc chí Nam mang tính chất chính trị chứng tỏ trình độ giác ngộ
của công nhân đã được nâng lên rõ rệt.



<i><b>4. Tác dụng và ý nghĩa lịch sử : </b></i>Thúc đẩy phong trào công nhân phát triển về chất và ý thức tự giác.Tạo
bước chuẩn bị về tổ chức cho việc thành lập chính đảng của giai cấp vơ sản.


<i><b>5. Vai trò của Nguyễn Ái Quốc : </b></i>


+ Sáng lập và lãnh đạo Hội Việt Nam cách mạng thanh niên, lực chọn thanh niên yêu nước đưa vào
Hội, vạch ra mục đích, chương trình của Hội.


+ Mở lớp huấn luyện chính trị, trực tiếp viết bài dạy, cho xuất bản báo Thanh niên.


+ Qua hoạt động của Hội, Người thực hiện mục đích đào tạo những cán bộ cách mạng đem chủ
nghĩa Mác – Lênin truyền bá vào trong nước. Đây chính là q trình chuẩn bị cho việc thành lập Đảng
Cộng sản Việt Nam (3/2/1930).


 Đây chính là q trình chuẩn bị cho việc thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam.


<b>III/ TÂN VIỆT CÁCH MẠNG ĐẢNG VÀ SỰ PHÂN HOÁ CỦA TỔ CHỨC ĐĨ </b>
<i><b>1. Hồn cảnh ra đời : </b></i>


Trong phong trào yêu nước dân chủ những năm đầu thập kỉ XX, nhóm sinh viên nhiều trường cao
đẳng Hà Nội và nhóm tù chính trị củ ở Trung Kì hợp lạo thành lập hội Phục Việt.


<i><b>2. Hoạt động: </b></i>


- Qua nhiều lần đổi tên : Phục Việt – Hưng Nam – Việt Nam Cách mạng đảng – Việt Nam cách
mạng đồng chí hội. Cuối cùng, đến tháng 7/1928, lấy tên chính thức là “Tân Việt Cách mạng đảng.


- Chủ trương: đánh đổ dế quốc chủ nghĩa nhằm thiết lập một xã hội bình đẳng và bác ái
- Lực lượng: những trí thức nhỏ và thanh niên tiểu tư sản yêu nước.



- Địa bàn họat động chủ yếu ở Trung Kỳ.


- Đảng Tân Việt ra đời, hoạt động trong điều kiện Hội Việt Nam cách mạng thanh niên phát triển
mạnh, tư tưởng cách mạng của Nguyễn Aùi Quốc và đường lối của Hội cuốn hút nhiều đảng viên của Tân
Việt, một số đảng viên tiên tiến chuyển sang Hội Việt Nam cách mạng thanh niên, số cịn lại tích cực
chuẩn bị tiến tới thành lập chính đảng Cách mạng theo học thuyết Mác-Lênin.


<i><b>3. Vai trị :</b></i> Góp phần thúc đẩy sự phát triển các phong trào công nhân, các tầng lớp nhân dân trong
phong trào dân tộc, dân chủ ở các địa phương có đảng họat động.


<i><b>4. Sự phân hoá của Tân Việt : </b></i>


Nội bộ Đảng diễn ra cuộc đấu tranh giữa hai khuynh hướng Cách mạng và cải lương, kết quả :
o Một số đảng viên tiên tiến của Tân Việt đã chuyển sang Hội Việt Nam Cách mạng thanh


niên.


o Số đảng viên cịn lại thì tích cực chuẩn bị tiến tới thành lập chính đảng kiểu mới theo chủ
nghĩa Má – Lênin.


<b>IV/ VIỆT NAM QUỐC DÂN ĐẢNG VÀ CUỘC KHỞI NGHĨA YÊN BÁI </b>
<i><b>1. Sự thành lập Việt Nam Quốc dân đảng </b></i>


</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

<i><b>Diễn đàn : </b><b>Suhoctre.hisforum.net</b></i>
<b>- Trang 30 - </b>


+ Do sự phát triển mạnh mẽ của phong trào dân tộc, dân chủ đặc biệt là sự ra đời và hoạt động của
Hội Việt Nam cách mạng thanh niên và Tân Việt cách mạng Đảng.


+ Tại Nam đồng thư xã, ngày 25/12/1927 Nguyễn Thái Học, Phạm Tuấn Tài, Nguyễn Khắc Nhu,


Phó Đức Chính thành lập Việt Nam Quốc dân đảng do ảnh hưởng của phong trào dân tộc cùng với ảnh
hưởng của Cách mạng Tân Hợi (Trung Quốc) với chủ nghĩa Tam Dân của Tôn Trung Sơn. Đây là chính
đảng theo xu hướng cách mạng dân chủ tư sản, đại biểu cho tư sản dân tộc Việt Nam.


<i>b. Nét khái quát về chính trị, tư tưởng, tổ chức và phương thức hoạt động : </i>
<i>- Những non yếu: </i>


+ Về chính trị, tư tưởng:


o Năm 1929 Việt Nam Quốc dân đảng cơng bố ngun tắc : “Tự do – Bình đẳng – Bác ái”.
o Lấy chủ nghĩa Tam dân của Tôn Trung Sơn, một trào lưu dân chủ tư sản thịnh hành ở


Trung Quốc làm nền tảng chính trị, tư tưởng; nhưng những ngun tắc, chính sách có tính
cách mạng đã bị loại bỏ (Khẩu hiệu Bình quân địa quyền, chính sách Liên Nga, Lỉên cộng
phù trợ cơng nơng).


+ Tơn chỉ, mục đích: Cịn chung chung khơng rõ ràng (nhằm đánh đuổi giặc Pháp, đánh đổ ngôi
vua, sau cùng thiết lập dân quyền).


+ Về tổ chức: Chương trình họat động của Đảng chia thành 4 thời kỳ: cổ động, bãi công, đánh
đuổi giặc Pháp, đánh đổ ngôi vua, thiết lập dân quyền.


+ Đây là đảng cách mạng theo khuynh hướng dân chủ tư sản, tiêu biểu cho một bộ phận tư sản
dân tộc do Nguyễn Thái Học, Phan Tuấn Tài, Nguyễn Khắc Nhu và Phó Đức Chính sáng lập, chủ trương
xây dựng thành 4 cấp từ trung ương: Tổng bộ, Kỳ bộ, Tỉnh bộ đến Chi bộ cơ sở nhưng chưa bao giờ trở
thành hệ thống trong cả nước.


+ Thành phần đảng viên trong Việt Nam quốc dân đảng phức tạp, kết nạp học sinh, sinh viên,
công chức, tư sản dân tộc, phú nông, thân hào địa chủ và cả một số binh lính người Việt trong quân đội
Pháp.



+ Là một đảng hoạt động bí mật nhưng tổ chức lỏng lẻo, kỷ luật thiếu nghiêm minh, kết nạp đảng
viên bừa bãi, thực dân Pháp lợi dụng sơ hở này đưa tay chân vào đảng, theo dõi nắm bắt mọi hoạt động
của đảng và chờ dịp ta tay đàn áp.


+ Phương thức hoạt động : Chủ trương bạo động vũ trang “Cách mạng bằng sắt & máu” , ít chú ý
đến tuyên truyền vận động quần chúng. Không có cơ quan ngơn luận hoặc tài liệu văn kiện chính thức để
giải thích tơn chỉ, mục đích. Khơng có lí luận làm cơ sở cho đường lối và phương pháp đấu tranh nên hoạt
động thiên về quân sự, nặng về ám sát cá nhân.


- Vì sao lại có những non yếu đó ? Là tổ chức chính trị của giai cấp tư sản, chưa có cương lĩnh hoạt
động. Đi theo khuynh hướng dân chủ tư sản, khuynh hướng này trở nên lỗi thời, lạc hậu ở Việt Nam.


<i><b>2. Cuộc khởi nghĩa Yên Bái </b></i>


<i>a. Nguyên nhân bùng nổ </i>


- Ngày 9/2/1929, ở Hà Nội xảy ra vụ ám sát tên trùm mộ phu Ba – Danh (Bazin), thực dân Pháp đã
tiến hành đàn áp các tổ chức và đảng phái cách mạng Việt Nam.


- Lực lượng của Việt Nam Quốc Dân Đảng bị tổn thất lớn trong đợt truy quét này. Thay vì phải tập
trung để khơi phục và củng cố lực lượng, các yếu nhân còn lại của Đảng này đã quyết định dốc hết lực
lượng cho một cuộc bạo động với mục tiêu “Không thành công cũng thành nhân”.


<i>b. Diễn biến chính </i>


- Đêm 9/2/1930, cuộc khởi nghĩa nổ ra ở Yên Bái, sau đó là Phú Thọ, Hải Dương, Thái Bình… Ở
Hà Nội có ném bom phối hợp.


- Ở Yên Bái, quân khởi nghĩa chiếm được trại lính, giết và làm bị thương một số quân Pháp, nhưng


không làm chủ được tỉnh lị nên hôm sau đã bị Pháp phản công và tiêu diệt.


- Ở các nơi khác, nghĩa quân cũng chỉ tạm thời làm chủ mấy huyện lị nhỏ, sau đó bị Pháp chiếm lại.
- Cuộc khởi nghĩa đã hoàn toàn thất bại, Nguyễn Thái Học cùng 12 đồng chí của ơng bị thực dân
Pháp kết án tử hình.


</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

o Khách quan : Cuộc khởi nghĩa chưa được chuẩn bị đầy đủ cả về tổ chức lẫn lực lượng, trong
khi đó thực dân Pháp còn đủ mạnh để đàn áp một cuộc đấu tranh vũ trang vừa cô độc, vừa
non kém như cuộc khởi nghĩa Yên Bái.


o Chủ quan : Việt Nam Quốc dân đảng lãnh đạoi một tổ chức non kém, không đáp ứng được
uêu cầu khách qua của sự nghiệp giải phóng dân tộc


* Ý nghĩa lịch sử : Cuộc khởi nghĩa Yên Báo tuy thất bại, song cuộc khởi nghĩa đã góp phần cổ vũ
lịng u nước của nhân dân ta đối với bè lũ cướp nước và bán nước nên nhân dân trong nước và lực
lượng tiến bộ ngoài nước ủng hộ.


 Sự thất bại của cuộc khởi nghĩa Yên Bái đã chấm dứt vai trò của Việt Nam Quốc dân Đảng
trong phong trào giải phóng dân tộc.


<b>V/ BA TỔ CHỨC CỘNG SẢN RA ĐỜI (1929) </b>
<i><b>a. Hoàn cảnh lịch sử: </b></i>


* <b>Thế giới: </b>


- Cách mạng dân tộc dân chủ Trung Quốc phát triển mạnh, vụ phản biến của Tưởng Giới Thạch
làm cho Công xã Quảng Châu thất bại đã để lại nhiều bài học kinh nghiệm cho cách mạng Việt Nam.


- Đại hội lần thứ V của Quốc tế Cộng sản với những nghị quyết quan trọng về phong trào cách
mạng ở các nước thuộc địa.



* <b>Trong nước: </b>


- Từ cuối năm 1928 đầu năm 1929 phong trào dân tộc dân chủ ở nước ta phát triển mạnh. Đặc biệt
là phong trào công nông theo khuynh hướng vô sản, giai cấp công nhân thật sự trưởng thành, đặt ra yêu
cầu cấp thiết là phải có Đảng cộng sản để kịp thời lãnh đạo phong trào.


- Lúc này Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên khơng cịn đủ sức lãnh đạo nên trong nội bộ của
Hội diễn ra một cuộc đấu tranh gay gắt xung quanh vấn đề thành lập Đảng. Hoàn cảnh đó dẫn đến sự
phân hóa của Hội Việt Nam cách mạng thanh niên và tổ chức Tân Việt dẫn đến sự ra đời của ba tổ chức
cộng sản trong năm 1929.


<i><b>b. Quá trình thành lập : </b></i>


+ Đông Dương cộng sản đảng :


 Cuối tháng 3/1929, một số hội viên tiên tiến của Hội Việt Nam cách mạng thanh niên ở Bắc
kì, trong đó có Ngơ Gia Tự, Nguyễn Đức Cảnh thành lập chi bộ cộng sản đầu tiên gồm 7
người, tại số nhà 5D phố Hàm Long – Hà Nội.


 Tháng 5/1929, tại Đại hội lần thứ nhất của Hội Việt Nam Cách mạng thanh niên họp ở
Hương Cảng, đồn đại biểu Bắc Kì đưa ra đề nghị thành lập Đảng cộng sản nhưng không
được chấp nhận, họ bỏ đại hội về nước.


 Tháng 6/1929, nhóm trung kiên cộng sản Bắc Kì đã họp tại số nhà 312 phố Khâm Thiêng –
Hà Nội quyết định thành lập Đông Dương cộng sản đảng, thông qua tuyên ngôn, Điều lệ
Đảng, báo Búa liêm và hoạt động chủ yếu ở Bắc Kì


- Đánh dấu sự thắng lợi của quan điểm vô sản đối với quan điểm tư sản trong tổ chức thanh niên
cũng như đáp ứng yêu cầu của Cách mạng.



+ An Nam cộng sản đảng : Sự ra đời và hoạt động của Đông Dương cộng sản đảng đã ảnh hưởng
tích cực đến bộ phận cịn lại của Hội Việt Nam cách mạng thanh niên ở Nam Kì. Tháng 9/1929, số hội
viên cịn lại của Hội ở Nam Kì quyết định thành lập An Nam cộng sản đảng.


+ Đông Dương cộng sản liên đoàn : Sự ra đời và hoạt động của Đông Dương cộng sản đảng và An
Nam cộng sản đảng đã đẩy nhanh qúa trình phân hóa của tổ chức Tân Việt. Tháng 9/1929, các hội viên
tiên tiến của Tân Việt quyết định thành lập Đông Dương cộng sản liên đoàn hoạt động chủ yếu ở Trung
Kì.


<i><b>c. Ý nghĩa lịch sử của sự xuất hiện ba tổ chức cộng sản ở Việt Nam. </b></i>


- Là sản phẩm tất yếu của lịch sử.


- Đánh dấu sự trưởng thành của giai cấp công nhân Việt Nam.


</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

<i><b>Diễn đàn : </b><b>Suhoctre.hisforum.net</b></i>
<b>- Trang 32 - </b>


<i><b>Câu hỏi 34. </b></i>Những điểm mới trong phong trào cách mạng Việt Nam trong những năm 1926 – 1927 ?


<i><b>Câu hỏi 35. </b></i>Sự ra đời và hoạt động của Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên.


<i>(Đề thi tuyển sinh Đại học năm 2008) </i>
<i><b>Câu hỏi 36. </b></i>Sự ra đời và hoạt động của Việt Nam Quốc dân đảng.


<i>(Đề thi tuyển sinh Đại học năm 2008) </i>
<i><b>Câu hỏi 37. </b></i>Sự ra đời và hoạt động của Tân Việt Cách mạng đảng.


<i><b>Câu hỏi 38. </b></i>Hoàn cảnh ra đời, nội dung hoạt động, tác dụng và ý nghĩa của tổ chức Việt Nam Cách mạng


thanh niên ? Vai trò của Nguyễn Ái Quốc trong việc thành lập hội?


<i><b>Câu hỏi 39. </b></i>Trình bày những điều kiện để dẫn đến thành lập và những non yếu của Việt Nam Quốc dân
đảng về chính trị, tư tưởng, tổ chức và phương thức hoạt động. Vì sao có những non yếu đó ? Nêu
nguyên nhân bùng nổ, diễn biến, nguyên nhân thất bại và ý nghĩa lịch sử của cuộc khởi nghĩa Yên Bái ?


<i><b>Câu hỏi 40. </b></i>Tại sao vào năm 1929, ở Việt Nam lại có sự ra đời của ba tổ chức Cộng sản ? Sự ra đời và
hoạt động của ba tổ chức này đã gây bất lợi như thế nào với tiến trình phát triển của cách mạng Việt Nam
lúc bấy giờ ?


<b>C. MỘT SỐ DẠNG BÀI TẬP TỰ LUẬN KHÁC </b>
<i><b>Câu hỏi 41. </b></i>


<b>Bằng các sự kiện và số liệu cụ thể, hãy phân tích và chứng minh phong trào công nhân Việt </b>
<b>Nam trong giai đoạn từ năm 1919 đến 1929 đã phát triển chuyển biến từ “tự phát” sang “tự giác”. </b>


<b>Hướng dẫn làm bài </b>


<i><b>a. Những nét chính về sự ra đời của giai cấp công nhân Việt Nam </b></i>


- Ra đời ngay trong công cuộc khai thác thuộc địa lần 1 và phát triển mạnh cả về số lượng, chất
lượng trong cuộc khai thác thuộc địa lần 2 (từ 10 vạn trước chiến tranh tăng 22 vạn năm 1929) phần lớn
tập trung trong các trung tâm kinh tế của Pháp


- Ngoài đặc điểm chung của giai cấp công nhân quốc tế (đại diện cho lực lượng sản xuất tiến bộ
nhất xã hội, điều kiện lao động và sinh hoạt tập trung, tính kỷ luật cao...) giai cấp cơng nhân Việt Nam
có đặc điểm riêng:


o Bị 3 tầng áp bức bóc lột của đế quốc, phong kiến, tư sản người Việt
o Có quan hệ tự nhiên gắn bó với giai cấp nơng dân



o Kế thừa truyền thống yêu nước, anh hùng bất khuất của dân tộc


o Vừa mới ra đời đã tiếp thu ngay ảnh hưởng mạnh mẽ phong trào cách mạng thế giới và chủ
nghĩa Mác – Lênin


- Do đời sống vật chất tinh thần của giai cấp công nhân thế giới hết sức thấp kém và khổ cực.
Hồn cảnh và đặc điểm riêng của mình giai cấp công nhân Việt Nam sớm trở thành một lực lượng chính
trị độc lập, thống nhất, tự giác trong cả nước để trên cơ sở đó nhanh chóng vươn lên nắm quyền lãnh đạo
cách mạng nước ta.


<i>* Ngun nhân phong trào cơng nhân có bước phát triển : </i>


 Sự ra đời của cơng hội (bí mật) do Tôn Đức Thắng lãnh đạo.
 Bị áp bức bóc lột nặng nề.


 Do sự cổ vũ của công nhân, thuỷ thủ Pháp và Trung Quốc ở Hải Phòng, Sài Gòn, Hương
Cảng,...


<i><b>b. Quá trình phát triển của phong trào công nhân Việt Nam </b></i>
<b>* Giai đoạn 1919 – 1925 </b>


- Phong trào công nhân thời kỳ này chịu ảnh hưởng của phong trào đấu tranh của công nhân và
thuỷ thủ Trung Quốc và Pháp. Ngồi ra cịn chịu ảnh hưởng của cuộc cách mạng tháng Mười Nga các
các cuộc đấu tranh dân chủ


- Có 25 cuộc đấu tranh riêng rẽ và quy mô tương đối lớn nhưng mục tiêu đấu tranh còn nặng về
kinh tế chưa có sự phối hợp giữa nhiều nơi, mới chỉ có một trong các lực lượng tham gia phong trào dân
tộc, dân chủ còn tính chất tự phát.



</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

+ Ở Bắc Kì, bãi cơng nổ ra ở Nam Định, Hà Nội, Hải Dương,...


+ Ở Nam Kì, mổi bật là cuộc bãi công của thợ máy xưởng Ba Son (8/1925) ngăn cản chiến hạm
Misơlê của Pháp chở lính sang tham gia đàn áp phong trào đấu tranh cách mạng của nhân dân và thuỷ
thủ Trung Quốc. Cuộc bãi công đánh dấu bước tiến mới của phong trào công nhân , tư tưởng cách mạng
tháng Mười đã thâm nhập vào giai cấp cơng nhân và bắt đầu biến thành hành động có ý thức.


+ Giai cấp công nhân Việt Nam dần đi vào tổ chức. Năm 1920, công nhân Sài Gòn – Chợ Lớn
thành lập cơng hội (bí mật) do đồng chí Tơn Đức Thắng đứng đầu thu hút khá đông hội viên tham gia.
Cũng trong thời gian này, có một số lớn cơng nhân và thuỷ thủ Việt Nam gia nhập các tổ chức nghiệp
đồn và cơng hội ở Pháp, ở Quảng Châu, Thượng Hải (Trung Quốc),....


- Đây là giai đoạn chuẩn bị sang “tự giác” của công nhân nước ta, phát triển nhanh về số lượng,
trưởng thành về chất lượng


<b>* Giai đoạn 1926 – 1929: </b>


- Hồn cảnh: phong trào cơng nhân ngày càng phát triển mạnh đi vào thống nhất, đây là thời kỳ
phong trào chịu ảnh hưởng của khá nhiều yếu tố


+ Thế giới: cách mạng dân tộc dân chủ ở Trung Quốc phát triển mạnh mẽ với những bài học kinh
nghiệm về sự thất bại của Công xã Quảng Châu năm 1927. Đại hội lần V của Quốc tế Cộng Sản với
những nghị quyết quan trọng về phong trào cách mạng ở các nước thuộc địa


+ Trong nước:


- Hội Việt Nam Cách mạng thanh niên và Tân Việt Cách mạng Đảng đã đẩy mạnh hoạt động trong
phong trào công nhân: mở lớp huấn luyện cán bộ, ra báo “Thanh niên”.


- Nguyễn Ái Quốc viết cuốn "Đường cách mệnh" vạch ra những phương hướng cơ bản về chiến


lược và sách lược của Cách mạng giải phóng dân tộc Việt Nam .


- Phong trào “Vô sản hoá” đã truyền bá chủ nghĩa Mác – Lênin vào phong trào công nhân


 thơng qua đó có tác động đến sự giác ngộ chính trị của giai cấp công nhân tạo điều kiện cho phong
trào đấu tranh của công nhân phát triển mạnh mẽ hơn.


<b>- Diễn biến phong trào đấu tranh: </b>


+ Từ năm 1926 đến năm 1928 : Liên tiếp nổ ra nhiều cuộc bãi công lớn, lớn nhất là cuộc bãi công
của 1000 công nhân nhà máy sợi Nam Định, 500 công nhân đồn điền cao su Cam Tiêm, đồn điền cao su
Phú Riềng...


+ Từ năm 1928 đến năm 1929 : Phong trào đã mang tính thống nhất trong tồn quốc, có 40 cuộc
đấu tranh nổ ra từ Bắc – Nam : nhà máy xi măng, nhà máy sợi Hải Phòng, Nam Định, nhà máy xe lửa
Tràng Thi...


<i>- Đặc điểm: </i>


+ Phong trào công nhân trong thời gian này nổ ra liên tục, rộng khắp các cuộc đấu tranh đó đã
mang tính chất chính trị, vượt ra ngồi phạm vi một xưởng, bước đầu liên kết được nhiều ngành, nhiều
địa phương. Nhiều nhà máy, xí nghiệp thành lập được Công hội đỏ đặc biệt công hội Nam Kỳ đã bắt liên
lạc với Tổng liên đoàn lao động Pháp.


+ Các cuộc đấu tranh đã có sự phối hợp và lãnh đạo khá chặt chẽ, khẩu hiệu đấu tranh được nâng
lên dần: đòi tăng lương, thực hiện chế độ ngày làm 8 giờ...Các cuộc đấu tranh đã mang tính chính trị, sự
chuyển biến đó chứng tỏ trình độ giác ngộ của cơng nhân nâng cao lên rõ rệt tuy chưa đều khắp


+ Giai cấp công nhân Việt Nam đã trở thành một lực lượng chính trị độc lập.



<i><b>Câu hỏi 42. </b></i>


<b>Vai trị của Hội Việt Nam Cách mạng thanh niên và sự xuất hiện 3 tổ chức Cộng sản đối với </b>
<b>sự phát triển của phong trào công nhân. </b>


<b>Hướng dẫn làm bài </b>


- Hoạt động của Hội Việt Nam Cách mạng thanh niên và Tân Việt Cách mạng Đảng đã có tác
dụng thúc đẩy phong trào công nhân phát triển từ “tự phát” lên “tự giác” : mở lớp huấn luyện cán bộ
nhằm truyền bá Chủ nghĩa Mác - Lênin, ra báo “Thanh niên”, phong trào “Vơ sản hố”...Phong trào từ
năm 1928 phát triển cả về số lượng và chất lượng


</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

<i><b>Diễn đàn : </b><b>Suhoctre.hisforum.net</b></i>
<b>- Trang 34 - </b>


đâú tranh chống đế quốc và phong kiến tay sai ở nước ta. Đây chính là bước chuẩn bị trực tiếp cho sự
thành lập Đảng Cộng sản Đơng Dương.


<i><b>Câu hỏi 43. </b></i>


<b>Trình bày sự phát triển của phong trào công nhân Việt Nam từ sau Chiến tranh thế giới thứ </b>
<b>nhất đến đầu năm 1930. Phân tích vị trí, vai trị của phong trào công nhân đối với sự thành lập </b>
<b>Đảng Cộng sản Việt Nam (3/2/1930). </b>


<i>(Đề thi HSG cấp THPT, TP.Hồ Chí Minh, năm 2003) </i>
<b>Hướng dẫn làm bài </b>


<i><b>a) Sự phát triển của phong trào công nhân (1919 – 1930) : </b></i>


- Giai cấp công nhân Việt Nam ra đời trước Chiến tranh thế giới thứ nhất và phát triển nhanh


chóng trong thời kì khai thác thuộc địa lần thứ hai, phần lớn tập trung ở các trung tâm kinh tế. Trước
chiến tranh có 10 vạn năm 1929 lên đến 22 vạn.


+ Ngay từ khi ra đời, công nhân đấu tranh dưới hình thức bỏ việc hoặc bãi công. Từ sau Chiến
tranh thế giới thứ nhất, các cuộc đấu tranh của công nhân nổ ra nhiều hơn.


* Từ 1919 – 1925: có khoảng 25 cuộc đấu tranh. Đấu tranh của công nhân viên chức cơ sở công
thương tư nhân Bắc Kỳ, bãi công của công nhân thợ nhuộm Chợ Lớn…Tiêu biểu là bãi công của công
nhân Ba Son (8/1925) đánh dấu bước phát triển mới của công nhân về ý thức chính trị.


Các cuộc đấu tranh trong thời kỳ này đã sử dụng hình thức đấu tranh riêng biệt của công nhân là
bãi công, có yêu cầu riêng về quyền lợi cụ thể của giai cấp mình, bước đầu đã xuất hiện tính tổ chức và ý
thức chính trị, song cơ bản vẫn ở trình độ tự phát.


* Từ 1926 – 1930: Trong điều kiện mới, sự ra đời của Hội Việt Nam cách mạng thanh niên, hoạt
động sôi nổi của nó, chủ nghĩa Mác – Lênin được truyền bá rộng rãi vào Việt Nam. Phong trào công nhân
Việt Nam phát triển hơn về số lượng và chất lượng. Năm 1926 đến 1927 có 10 cuộc bãi công của công
nhân; từ năm 1928 đến 1930, có khoảng 40 cuộc bãi công của công nhân.


+ Cùng với sự tăng tiến của các cuộc bãi công, chủ nghĩa Mác – Lênin được truyền bá vào Việt
Nam qua hoạt động của các tổ chức thanh niên và nhất là khi có phong trào “vơ sản hóa”, phong trào
cơng nhân càng lên cao, ý thức giai cấp biểu hiện rõ rệt. Công nhân Việt Nam đã vươn lên trình độ tự
giác, và trưởng thành nhanh chóng khi Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời đầu năm 1930.


<i><b>b) Vị trí của phong trào công nhân là : </b></i>


+ Phong trào công nhân phát triển mạnh mẽ, có ý thức chính trị rõ rệt (cùng với phong trào u
nước) địi hỏi phải có sự lãnh đạo của tổ chức đảng cách mạng tiên phong. Các tổ chức Cộng sản lần lượt
ra đời và sau đó thống nhất thành Đảng Cộng Sản Việt Nam (3/2/1930).



+ Phong trào công nhân là điều kiện bên trong, là mảnh đất màu mỡ để đón nhận chủ nghĩa
Mác – Lênin từ bên ngoài vào Việt Nam. Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời là sản phẩm kết hợp giữa chủ


nghĩa Mác – Lênin với phong trào công nhân và phong trào yêu nước của nhân dân Việt Nam. Phong
trào cơng nhân là nhân tố để hình thành Đảng Cộng sản Việt Nam.


<i><b>Câu hỏi 44. </b></i>


<b>Hãy nêu ảnh hưởng làm cho phong trào công nhân Việt Nam phát triển mạnh mẽ trong </b>
<b>những năm 1926 – 1929. Đặc điểm của phong trào công nhân trong thời kì này ? Ý nghĩa của phong </b>
<b>trào này đối với việc thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam ? </b>


<b>Hướng dẫn làm bài </b>


<i>a) Ảnh hưởng đến phong trào công nhân Việt Nam phát triển mạnh mẽ trong những năm 1926 – 1929. </i>
Phong trào công nhân ngày càng phát triển mạnh đi vào thống nhất, đây là thời kỳ phong trào chịu
ảnh hưởng của khá nhiều yếu tố


+ Thế giới: cách mạng dân tộc dân chủ ở Trung Quốc phát triển mạnh mẽ với những bài học kinh
nghiệm về sự thất bại của Công xã Quảng Châu năm 1927. Đại hội lần V của Quốc tế Cộng Sản với
những nghị quyết quan trọng về phong trào cách mạng ở các nước thuộc địa


+ Trong nước:


</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>

- Nguyễn Ái Quốc viết cuốn "Đường cách mệnh" vạch ra những phương hướng cơ bản về chiến
lược và sách lược của Cách mạng giải phóng dân tộc Việt Nam .


- Phong trào "Vơ sản hố" đã truyền bá chủ nghĩa Mác - Lênin vào phong trào cơng nhân  thơng
qua đó có tác động đến sự giác ngộ chính trị của giai cấp công nhân tạo điều kiện cho phong trào đấu
tranh của công nhân phát triển mạnh mẽ hơn.



+ 1926 – 1928: Liên tiếp nổ ra nhiều cuộc bãi công lớn, lớn nhất là cuộc bãi công của 1000 công
nhân nhà máy sợi Nam Định, 500 công nhân đồn điền cao su Cam Tiêm, đồn điền cao su Phú Riềng...


+ 1928 – 1929: Phong trào đã mang tính thống nhất trong tồn quốc, có 40 cuộc đấu tranh nổ ra từ
Bắc – Nam: nhà máy xi măng, nhà máy sợi Hải Phòng, Nam Định, nhà máy xe lửa Tràng Thi...


<i>b) Đặc điểm: </i>


+ Phong trào công nhân trong thời gian này nổ ra liên tục, rộng khắp các cuộc đấu tranh đó đã
mang tính chất chính trị, vượt ra ngồi phạm vi một xưởng, bước đầu liên kết được nhiều ngành, nhiều
địa phương. Nhiều nhà máy, xí nghiệp thành lập được Cơng hội đỏ đặc biệt công hội Nam Kỳ đã bắt liên
lạc với Tổng liên đoàn lao động Pháp.


+ Các cuộc đấu tranh đã có sự phối hợp và lãnh đạo khá chặt chẽ, khẩu hiệu đấu tranh được nâng
lên dần: đòi tăng lương, thực hiện chế độ ngày làm 8 giờ...Các cuộc đấu tranh đã mang tính chính trị, sự
chuyển biến đó chứng tỏ trình độ giác ngộ của công nhân nâng cao lên rõ rệt tuy chưa đều khắp


+ Giai cấp công nhân Việt Nam đã trở thành một lực lượng chính trị độc lập.
<i>c) Ý nghĩa: </i>


+ Phong trào cơng nhân phát triển mạnh mẽ có ảnh hưởng rộng lớn trong toàn quốc và thực sự trở
thành một lực lượng chính trị độc lập, có sức thu hút các lực lượng xã hội khác.


+ Sự phát triển của phong trào công nhân đã thúc đẩy nhanh chóng việc hình thành các tổ chức
cộng sản: Đông Dương cộng sản đảng, An Nam cộng sản đảng và Đông Dương cộng sản liên đoàn để
đến đầu năm 1930 thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam.


<i><b>Câu hỏi 45. </b></i>



<b>Trên cơ sở so sánh phong trào đấu tranh của công nhân Việt Nam qua các giai đoạn </b>
<b>1919 – 1925 và 1926 – 1929, hãy rút ra nhận xét ? </b>


<b>Hướng dẫn làm bài </b>


<b>Thời gian </b> <b>Phong trào đấu tranh </b> <b>Nhận xét </b>


<b>Giai đoạn </b>
<b>1919 - 1925 </b>


- Năm 1920, cơng nhân Sài Gịn – Chợ
Lớn thành lập công hội do Tôn Đức
Thắng đứng đầu.


- Năm 1922, công nhân viên chức Bắc
kỳ địi nghỉ ngày chủ nhật có trả lương.
- Năm 1924, công nhân các nhà máy
dệt, xay gạo ở Nam Định, Hà Nội, Hải
Dương đấu tranh.


- Tháng 8/1925, công nhân thợ máy
xưởng Ba Son bãi công ngăn cản tàu
chiến Pháp chở lính sang đàn áp phong
trào đấu tranh cách mạng của nhân dân
Trung Quốc.


- Nhìn chung phong trào công nhân trong
thời kỳ này cịn mang nặng tính tự phát, lẻ
tẻ, quy mô nhỏ, chưa có sự phối hợp với
nhau.



- Mục tiêu đấu tranh còn nặng về kinh tế,
chưa có tổ chức & lãnh đạo, chứng tỏ trình
độ giác ngộ còn thấp. Tuy vậy, phong trào
công nhân cũng đã giữ một vị trí quan trọng
trong phong trào yêu nước.


- Riêng cuộc bãi công của công nhân Ba
Son không chỉ thề hiện mục tiêu kinh tế mà
còn thể hiện tinh thần quốc tế vô sản với
anh em Trung Quốc.


- Đánh dấu bước tiến mới của phong trào
công nhân Việt Nam, chuyển từ đấu tranh tự
phát sang tự giác.


<b>Giai đoạn </b>
<b>1926 - 1929 </b>


- Trong 2 năm 1926 – 1927, đã liên tiếp
bùng nổ nhiều cuộc bãi công của công
nhân viên chức, học sinh. Tiêu biểu là
bãi công của 1.000 công nhân nhà máy
sợi Nam Định, 500 công nhân đồn điền
cao su Cam Tiêm, công nhân đồn điền


- Các cuộc đấu tranh của cơng nhân mang
tính chất chính trị, bước đầu liên kết nhiều
ngành, nhiều địa phương.<i><b> </b></i>



</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>

<i><b>Diễn đàn : </b><b>Suhoctre.hisforum.net</b></i>
<b>- Trang 36 - </b>


cà phê Rayna, đồn điền cao su Phú
Riềng.


- Trong 2 năm 1928 – 1929, có 40 cuộc
đấu tranh nổ ra từ Bắc tới Nam, lớn
nhất là các cuộc bãi công ở nhà máy xi
măng, nhà máy sợi Hải phòng, Nam
Định, nhà máy diêm cưa Bến Thủy &
nhà máy xe lửa Trường Thi, nhà máy
sửa chữa ô tô Avia Hà Nội, mỏ than
Hòn Gai, nhà máy Ba Son, đồn điền
Phú Riềng.


- Các cuộc đầu tranh có sự lãnh đạo & phối
hợp khá chặt chẽ.


- Khẩu hiệu đấu tranh ngày càng nâng dần
lên: từ đấu tranh đòi quyền lợi kinh tế
chuyển sang đấu tranh đòi quyền lợi chính
trị.<i><b> </b></i>


<i><b>Câu hỏi 46. </b></i>


<b>Tại sao nói Hội Việt Nam Cách mạng thanh niên là tổ chức tiền thân của Đảng Cộng sản </b>
<b>Việt Nam ? </b>


<i>(Đề thi HSG cấp THPT, tỉnh Thừa Thiên Huế, năm 2002) </i>


<b>Hướng dẫn làm bài </b>


- Mục đích của sự thành lập: tháng 6/1925, Nguyễn Ái Quốc thành lập Hội Việt Nam Cách mạng
thanh niên trong đó có Cộng sản Đồn làm nịng cốt để đào tạo những người yêu nước Việt Nam thành
những cán bộ tuyên truyền chủ nghĩa Mác – Lênin, bồi dưỡng rèn luyện những người yêu nước Việt Nam
thành những chiến sĩ cộng sản, chuẩn bị điều kiện cho sự thành lập chính đảng của giai cấp cơng nhân Việt
Nam.


- Đường lối chính trị :


+ Mục đích tơn chỉ của Hội: làm cách mạng dân tộc (đánh đuổi thực dân Pháp và giành độc lập cho
xứ sở, rồi sau làm cách mạng thế giới (lật đổ chủ nghĩa đế quốc và thực hiện chủ nghĩa cộng sản).


+ Lực lượng Cách mạng : Cách mạng là sự nghiệp của quần chúng nhưng do công nông làm nịng
cốt.


+ Cách mạng phải có Đảng của chủ nghĩa Mác - Lênin lãnh đạo.


+ Cách mạng trong nước cần phải đoàn kết với giai cấp vô sản thế giới và là một bộ phận của cách
mạng thế giới.


- Hệ thống tổ chức: gồm năm cấp đồng thời xây dựng các tổ chức quần chúng như công hội, nông
hội, hội học sinh, hội phụ nữ.


- Với mục đích thành lập và đường lối trên đây Tuy Hội Việt Nam Cách mạng thanh niên chưa phải
là một Đảng Cộng sản nhưng nó là một đồn thể có xu hướng Mác xít. Đường lói chính trị đã thể hiện rõ
lập trường Cách mạng của giai cấp công nhân.


- Trên cơ sở hoạt động đến 1929, tổ chức Hội Việt Nam Cách mạng thanh niên phân hoá thành hai tổ
chức cộng sản: Đông Dương Công sản Đảng, An Nam Cộng sản Đảng để đến năm 1930 hợp nhất với Đơng


Dương Cộng sản liên đồn hình thành nên Đảng Cộng sản Việt Nam.<b> </b>


<i><b>Câu hỏi 47. </b></i>


<b> Phân tích hoạt động của tổ chức Việt Nam Thanh niên Cách mạng Đồng chí Hội. Làm rõ vai </b>
<b>trò của tổ chức đối với sự ra đời của Đảng Cộng sản Việt Nam ngày 3/2/1930 ? </b>


<b>Hướng dẫn làm bài </b>


<i>- Bằng nhiều cách trả lời nhưng nội dung cần đáp ứng được 2 yêu cầu sau: </i>


 Những hoạt động chủ yếu của Việt Nam Cách mạng thanh niên đồng chí hội


 Qua những hoạt động cụ thể đã thúc đẩy phong trào cách mạng phát triển:


* Lấy tư tưởng của chủ nghĩa Mác – Lênin và Cách mạng tháng Mười Nga (1917) làm nền tảng và
kim chỉ nam cho hoạt động.


* Thúc đẩy phong trào yêu nước phát triển theo xu hướng vô sản.


* Đưa chủ nghĩa Mác – Lênin vào phong trào công nhân. Giai cấp công nhân được giác ngộ và
chuyển biến phong trào công nhân từ tự phát sang tự giác.


</div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10>

<b>* Ý 1:</b>


+ Tháng 11/1924 Nguyễn Ái Quốc từ Liên Xô trở về Trung Quốc tập hợp những thanh niên Việt
Nam yêu nước chưa có phương hướng rõ ràng (chú ý trong tổ chức Tâm Tâm Xã), giác ngộ lí tưởng và
thành lập tổ chức Việt Nam Cách mạng thanh niên đồng chí hội (6/1925) với nịng cốt là Cơng sản đoàn.


+ Nguyễn Ái Quốc trực tiếp mở lớp huấn luyện chính trị để đào tạo cán bộ nòng cốt, truyền bá chủ


nghĩa Mác – Lênin, nâng cao nhận thức chính trị, lí luận cách mạng... làm hạt nhân gửi về nước xây dựng
phong trào. Gửi đi học ở Liên Xô và Trung Quốc để làm lực lượng lãnh đạo chủ chốt.


+ Để tuyên truyền chủ nghĩa Mác, giáo dục quần chúng cách mạng, tổ chức đã ra tờ báo Thanh niên
làm cơ quan ngôn luận, cơ sở tuyên truyền giáo dục của tổ chức. Thông qua tờ báo Thanh niên tư tưởng của
chủ nghĩa Mác và Cách mạng tháng Mười Nga được phổ biến sâu rộng trong mọi tầng lớp quần chúng yêu
nước.


+ Năm 1927, Nguyễn Ái Quốc đã viết tác phẩm "Đường Cách Mệnh" trên cơ sở tập hợp các bài giảng
qua các đợt tập huấn chính trị. Tác phẩm đã vạch ra những vấn đề cụ thể cho cách mạng như cách mạng là
sự nghiệp của quần chúng, đánh đổ giai cấp bóc lột phải có Đảng của chủ nghĩa Mác – Lênin lãnh đạo;
Cách mạng Việt Nam phải đoàn kết với cách mạng thế giới... Tác phẩm được xem như một cương lĩnh,
đường lối cho tổ chức, vạch ra được con đường đấu tranh của cách mạng Việt Nam.


+ Năm 1928, tổ chức Việt Nam Cách mạng thanh niên đồng chí hội đã thực hiện chủ trương "vơ sản
hố", đưa hội viên vào các nhà máy, hầm mỏ, đồn điền để rèn luyện và đồng thời truyền bá chủ nghĩa Mác -
Lêninvào phong trào công nhân nhằm giác ngộ, tuyên truyền và giáo dục họ. Mục đích đưa chủ nghĩa Mác -
Lêningắn liền với phong trào công nhân.


<b>* Ý 2:</b>


- Nêu rõ những hoạt động của Việt Nam Cách mạng thanh niên đồng chí hội đã có vai trị mạnh mẽ
đến phong trào yêu nước và phong trào công nhân.


+ Tổ chức Việt Nam Cách mạng thanh niên đồng chí hội phát triển mạnh mẽ trong nước đã giáo dục,
giác ngộ quần chúng yêu nước, vừa giúp họ chuyển biến về nhận thức chính trị, vừa là tổ chức lãnh đạo
phong trào yêu nước...


+ Phong trào yêu nước phát triển lên cao và xu hướng vô sản - chủ nghĩa Mác – Lênin chiếm ưu thế
làm phân hoá các đảng viên của Tân Việt Cách mạng Đảng. Một bộ phận đã đi theo Việt Nam Cách mạng


thanh niên đồng chí hội. Một bộ phận cịn lại có tư tưởng cấp tiến.


+ Qua hoạt động của phong trào, chủ nghĩa Mác - Lênin đã đi sâu vào phọng trào công nhân, nâng
cao nhân thức chính trị của giai cấp cơng nhân... Giai cấp công nhân đã đấu tranh từ tự phát sang đấu tranh
tự giác, hình thành những tư tưởng cộng sản.


+ Việt Nam Cách mạng thanh niên đồng chí hội làm thay đổi về lập trường, tư tưởng của phong trào
yêu nước và giai cấp công nhân. Xu hướng vô sản đã chiếm ưu thế, thắng dần các xu hướng tư sản... Xuất
hiện các tư tưởng cộng sản là hạt nhân ra đời các tổ chức cộng sản, những tổ chức tiền thân của chính đảng
vơ sản.


<i><b>Câu hỏi 48. </b></i>


<b>Thơng qua hoạt động của Việt Nam Quốc dân Đảng và cuộc khởi nghĩa Yên Bái, anh (chị) hãy </b>
<b>đánh giá vai trò của giai cấp tư sản Việt Nam trong cuộc vận động giải phóng dân tộc đầu thế kỷ XX? </b>


<b>Hướng dẫn làm bài </b>


Trước chiến tranh thế giới nhất , tư sản Việt Nam chưa phải là một giai cấp nên chưa có những hoạt
động rõ nét, sau chiến tranh tư sản Việt Nam bắt đầu bước lên vũ đài chính trị và có những hoạt động mang
đặc điểm giai cấp rõ nét.


+ Năm 1919 có phong trào chấn hưng nội hố, bài trừ ngoại hoá
+ Năm 1923 phong trào chống độc quyền thương cảng Sài Gòn.
+ Thành lập Đảng lập hiến của Bùi Quang Chiêu (1923)
+ Phong trào báo chí địi quyền tự do...


Tuy nhiên những phong trào này chủ yếu nhằm thoả mãn yêu cầu về quyền tự do dân chủ, quyền bình
đẳng trong kinh tế với tư bản Pháp.



- Ngày 25/12/1927 do ảnh hưởng phong trào dân tộc dân chủ ở trong nước và tư tưởng tam dân của
Tôn Trung Sơn ở Trung Quốc, Việt Nam Quốc dân đảng thành lập.


</div>
<span class='text_page_counter'>(11)</span><div class='page_container' data-page=11>

<i><b>Diễn đàn : </b><b>Suhoctre.hisforum.net</b></i>
<b>- Trang 38 - </b>


+ Người lãnh đạo : Phạm Tuấn Tài và Nguyễn Thái Học.
+ Địa bàn hoạt động chủ yếu ở Bắc kỳ.


+ Mục đích: “Trước làm dân tộc Cách mạng, sau làm thế giới Cách mạng”, đường lối chính trị chưa
rõ ràng, cịn chung chung.


+ Thành phần phức tạp, kết nạp đảng viên bừa bãi, không chọn lọc, tổ chức lỏng lẻo, tạo điều kiện
cho Pháp phá hoại.


+ Hoạt động chủ yếu nghiêng về ám sát cá nhân, manh động, biểu hiện cụ thể qua cuộc khởi nghĩa
Yên Bái.


- Cuộc khởi nghĩa Yên Bái :


+ Sau vụ ám sát tên trùm mộ phu Badanh (9/2/1929), Pháp ra sức lùng bắt và phá hoại tổ chức Việt
Nam Quốc dân đảng. Trong khi lực lượng bị tổn thất, cơ sở cách mạng bị phá vỡ chưa kịp củng cố, những
người lãnh đạo Việt Nam Quốc dân đảng quyết định khởi nghĩa vũ tranh với quan niệm “không thành công
cũng thành nhân”.


+ Cuộc khởi nghĩa bùng nổ 9/2/1930 với quy mô khá lớn (Phú Thọ, Hải Dương, Thái Bình, Hà nội có
ném bom phối hợp. Song chỉ duy trì được 1 tuần lễ thì bị Pháp đàn áp và thất bại (14/2/1930).


+ Mặc dù thất bại nhưng khởi nghĩa Yên Bái thể hiện tinh thần đấu tranh bất khuất của dân tộc ta nói
chung và nghĩa quân Yên Bái nói riêng. Từ đó thấy rõ mâu thuẫn giữa tồn thể dân tộc ta với thực dân Pháp


vô cùng gay gắt.


Tuy nhiên, sự thất bại của cuộc khởi nghĩa Yên Bái cũng chứng tỏ sự hăng hái, bồng bột nhất thời của
tầng lớp tiểu tư sản và cũng là sự thất bại của giai cấp tư sản dân tộc trong cuộc vận động giải phóng dân
tộc đầu thế kỷ XX.


Giai cấp tư sản Việt Nam sinh ra và lớn lên trong hoàn cảnh một nước thuộc địa, ln bị chèn ép, số
lượng ít, nhỏ bé về kinh tế, non kém về chính trị, nên khơng thể là giai cấp lãnh đạo Cách mạng Việt Nam.


<i><b>Câu hỏi 49. </b></i>


<b>Hãy so sánh những đặc điểm cơ bản của hai tổ chức cách mạng của Việt Nam ra đời từ </b>
<b>1925 – 1929 (Hội Việt Nam Cách mạng thanh niên và Việt Nam Quốc dân đảng), theo các nội dung </b>


<b>sau : quá trình thành lập, lí luận chính trị, đường lối cách mạng, giai cấp lãnh đạo, động lực cách </b>
<b>mạng, về cơ cấu tổ chức, phương pháp đấu tranh và hương pháp xây dựng Đảng. </b>


<b>Hướng dẫn làm bài </b>
Nội dung <b>Hội Việt Nam cách mạng </b>


<b>Thanh niên </b> <b>Việt Nam Quốc Dân Đảng </b>


1.Quá trình
thành lập


Tháng 6/1925 Nguyễn Ái Quốc tập hợp
những thanh niên yêu nước ở Quảng Châu
(Trung Quốc) và một số thanh niên ở Việt
Nam sang để thành lập một đồn thể có xu
hướng Mácxit.



Ra đời vào ngày 25/7/1927 tai Hà Nội.
Đại hội nhất trí bầu Nguyễn Thái Học làm
chủ tịch Đảng.


2. Lí luận
chính trị


Dựa trên đường lối lí luận của nhủ nghĩa
Mác – Lênin.


Theo đường lối của trào lưu dân chủ tư
sản và chịu ảnh hưởng sâu sắc của tư
tưởng của Tôn Trung Sơn.


3.Đường lối
cách mạng


Chủ trương làm cách mạng tư sản dân
quyền, phát triển sang làm cách mạng xã
hội chủ nghĩa, xây dựng nhà nước công
nông binh.


Chủ trương đánh đổ đế quốc lật đổ ngôi
vuathiết lập dân quyền,thi hành tự do dân
chủ.


4. Giai cấp


lãnh đạo Giai cấp vô sản Giai cấp tư sản dân tộc



5. Động lực
cách mạng


Công nhân, nông dân, tiểu tư sản, tiểu
thương…


Học sinh, viên chức, người làm nghề tự
do, địa chủ, binh lính…


6. Về cơ cấu
tổ chức


Tập trung dân chủ chia làm 5 cấp: Tổng bộ,
Xứ bộ, Tỉnh bộ, Huyện bộ, chi bộ, đã trở
thành một hệ thống thống nhất .


</div>
<span class='text_page_counter'>(12)</span><div class='page_container' data-page=12>

7. Phương
pháp đấu


tranh


Bạo lực cách mạng (Theo gương của cách
mạng tháng Mười, đoàn kết với giai cấp vô
sản và phong trào cách mạng thế giới)


Bạo lực cách mạng (Dùng vũ lực đánh
đuổi thực dân Pháp giành độc lập)
8. Phương



pháp xây
dựng Đảng


Tổ chức bồi dưỡng Đảng viên thường
xuyên, đưa đảng viên vào thực tế hoạt động.
Mỗi Đảng viên khi được kết nạp phải trải
qua quá trình thử thách.


Việc kêt nạp Đảng viên bừa bãi.,chưa tiến
hành bồi dưỡng Đảng viên, không phải
trải qua thời gian thử thách.


<i><b>Câu hỏi 50. </b></i>


<b>Lập bảng thống kê 3 tổ chức yêu nước cách mạng: Hội Việt Nam Cách mạng thanh niên, Tân </b>
<b>Việt Cách mạng đảng, Việt Nam Quốc dân đảng trong những năm 20 của thế kỉ XX theo các nội </b>
<b>dung sau: </b>


<b>- Thời gian hoạt động </b>
<b>- Lãnh đạo </b>


<b>- Mục tiêu </b>
<b>- Lực lượng </b>


<b>- Xu hướng phát triển </b>


<b>Hãy nêu nhận xét của anh (chị) về 3 tổ chức nói trên. </b>


<i>(Đề thi HSG cấp THPT, TP.Hồ Chí Minh, năm 2004) </i>
<b>Hướng dẫn làm bài </b>



<b>Nội dung </b>
<b>so sánh </b>


<b>Hội Việt Nam Cách mạng </b>
<b>Thanh niên </b>


<b>Tân Việt Cách mạng </b>
<b>Đảng </b>


<b>Việt Nam Quốc dân đảng </b>


Thời gian 6/1925 đến 7/1929 7/1927 đến cuối 1929 12/1927 đến đầu 1930
Lãnh đạo Nguyễn Ái Quốc Tầng lớp trí thức như Đặng


Thai Mai, Tơn Quang Phiệt


Nguyễn Thái Học, Phó Đức
Chính, Phạm Tuấn Tài, Nguyễn
Khắc Nhu.


Lực lượng Cơng nhân, trí thức, thanh
niên yêu nước.


Nhiều tầng lớp gồm tiểu tư
sản, học sinh, sinh viên,...


Phức tạp như tiểu tư sản, tư sản,
địa chủ, công chức, binh lính,...
Nhiệm vụ



và chủ
trương


- Truyền bá chủ nghĩa Mác
–Lênin. Đào tạo cán bộ
Cách mạng vô sản.


- Tổ chức Cách mạng theo
chủ nghĩa xã hội khoa học :
Tiến hành Cách mạng dân
tộc, dân chủ, tiếp đó là
Cách mạng xã hội chủ
nghĩa.


- Đánh đuổi thực dân Pháp,
nhưng ko rõ ràng.


- Làm Cách mạng quốc gia,
rồi Cách mạng thế giới (ảnh
hưởng của Hội Việt Nam
Cách mạng Thanh niên)


- Đánh đuổi đế quốc, xố bỏ
ngơi vua, thiết lập dân quyền.
- Xây dựng nước Việt Nam
phát triển theo con đường tư
bản chủ nghĩa.


Xu hướng


phát triển


Làm cách mạng dân tộc,
dân chủ, làm cách mạng vơ
sản


Phân hố theo hai hướng :
Cách mạng vô sản và cải
lương


Đi theo con đường tư bản chủ
nghĩa nhưng bế tắt.


<i>* Nhận xét : </i>


- Ba tổ chức Cách mạng trên đều là những tổ chức yêu nước được ra đời vào những năm 20 của thế
kỷ XX. Là sản phẩm tất yếu của những điều kiện lịch sử Việt Nam lúc bấy giờ, phản ánh nguyện vọng
của các giai cấp, tầng lớp trong xã hội. Song 3 tổ chức lại đại diện cho 3 tầng lớp khác nhau, phản ánh xu
hướng phát triển khác nhau


</div>
<span class='text_page_counter'>(13)</span><div class='page_container' data-page=13>

<i><b>Diễn đàn : </b><b>Suhoctre.hisforum.net</b></i>
<b>- Trang 40 - </b>


- Tân Việt Cách mạng đảng của tiểu tư sản trí thức, vì khơng kiên định nên bị phân hoá sang xu
hướng Cách mạng vô sản.


- Việt Nam Quốc dân đảng của tư sản dân tộc, khơng có đường lối rõ ràng, thành phần phức tạp nên
hoàn toàn tan rã với sự thất bại của cuộc khởi nghĩa Yên Bái. Giai cấp tư sản dân tộc không thể là giai cấp
lãnh đạo Cách mạng Việt Nam.<b> </b>



 Dạng đề tương tự : Hãy nêu nhận xét của anh (chị) về Hội Việt Nam Cách mạng thanh niên, Tân
Việt Cách mạng đảng, Việt Nam Quốc dân đảng trên các mặt sau : mục đích hoạt động, thành phần tham
gia, xu hướng phát triển. <i>(Đề HSG cấp THPT, Hà Nội, năm 2003)</i>


<i><b>Câu hỏi 51. </b></i>


<b>Tại sao năm 1929, ở nước ta lại diễn ra cuộc đấu tranh xung quanh vấn đề thành lập Đảng </b>
<b>Cộng sản Việt Nam ? Cho biết kết quả của cuộc đấu tranh. </b>


<b>Hướng dẫn làm bài </b>


<b>1. Nguyên nhân diễn ra cuộc đấu tranh xung quanh vấn đề thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam : </b>
<b>a.</b> Năm 1929, phong trào đấu tranh của công nhân, nông dân, tiểu tư sản và các tầng lớp yêu nước
khác phát triển mạnh mẽ, kết thành một làn sóng dân tộc dân chủ ngày càng lan rộng.


- Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên đã khơng cịn đủ khả năng để tiếp tục lãnh đạo cách
mạng…  Yêu cầu lịch sử đặt ra phải thành lập một chính đảng nhưng nhận thức đó diễn ra khơng đồng
đều trong các hội viên của tổ chức này…


<b>b.</b> Bắc Kỳ là nơi phong trào cách mạng phát triển mạnh nhất nước, có số lượng hội viên của tổ
chức Việt Nam Cách mạng thanh niên đơng…Vì thế họ sớm nhận thấy sự cần thiết phải thành lập một
chính đảng vơ sản.Tháng 3/1929, số hội viên tiên tiến ở Bắc kỳ đã họp tại Hà Nội và lập ra chi bộ Cộng
sản đầu tiên…, tiến hành vận động để thành lập một đảng cộng sản.


 Phong trào cách mạng ở Trung Kỳ, Nam Kỳ phát triển không mạnh bằng ở Bắc Kỳ, do đó
những người đứng đầu tổ chức Thanh niên chưa nhìn thấy yêu cầu cấp thiết phải thành lập chính
đảng vơ sản…


 Tại Đại hội lần thứ nhất của Hội Việt Nam Cách mạng thanh niên (5/1929) ở Hương Cảng
(Trung Quốc) diễn ra cuộc đấu tranh gay gắt xung quanh vấn đề thành lập Đảng. Đại biểu Bắc


Kỳ đưa ra yêu cầu thành lập đảng cộng sản nhưng không được chấp nhận, họ bỏ đại hội ra về.


<b>2. Kết quả của cuộc đấu tranh : </b>


- Tháng 6/1929, đại biểu các tổ chức cơ sở cộng sản ở Bắc Kỳ họp tại số nhà 312, phố Khâm Thiên
(Hà Nội) quyết định thành lập Đông Dương Cộng sản đảng…


- Khoảng tháng 8/1929, Tổng bộ Thanh niên và Kỳ bộ Việt Nam Cách mạng Thanh niên ở Nam Kì
cũng đã nhận thức được yêu cầu phải thành lập đảng Cộng sản nên quyết định thành lập An Nam Cộng
<i>sản Đảng. </i>


- Tháng 9/1929, những người giác ngộ cộng sản trong tổ chức Tân Việt tuyên bố thành lập <i>Đơng </i>
<i>Dương Cộng sản Liên đồn. </i>


- Sự ra đời của ba tổ chức cộng sản chứng tỏ chủ nghĩa Mác - Lênin đã thấm sâu vào phong trào
công nhân, phong trào yêu nước Việt Nam. Điều kiện cho sự thành lập Đảng đã chín muồi…


- Các tổ chức hoạt động riêng rẽ, tranh giành ảnh hưởng lẫn nhau gây bất lợi cho phong trào. Đầu
1930, Nguyễn Ái Quốc triệu tập Hội nghị hợp nhất ba tổ chức thành Đảng Cộng sản Việt Nam…


<i><b>Câu hỏi 52. </b></i>


<b>Vì sao các phong trào yêu nước theo khuynh hướng dân chủ tư sản ở Việt Nam trong những </b>
<b>năm 1919 – 1930 đều bị thất bại nhanh chóng ? Ý nghĩa lịch sử của các phong trào đó ? </b>


<b>Hướng dẫn làm bài </b>


<b>1. Nguyên nhân thất bại : </b>


- Các phong trào theo khuynh hướng dân chủ tư sản tiêu biểu là hoạt động của Việt Nam Quốc dân


đảng, đã phát triển mạnh từ sau Chiến tranh thế giới thứ nhất đều lần lượt đi đến thất bại do :


 <i>Giai cấp tư sản dân tộc Việt Nam non kém về kinh tế, què quặt về chính trị. </i>


 <i>Khuynh hướng chính chính trị theo con đường dân chủ tư sản dân tộc Việt Nam không đáp </i>


</div>
<span class='text_page_counter'>(14)</span><div class='page_container' data-page=14>

 <i>Tổ chức non kém, không đủ sức để chống đỡ trước mọi thủ đoạn khủng bố của kẻ thù để tồn tại </i>
<i>và phát triển. </i>


- Sự thất bại của phong trào dân tộc theo khuynh hướng dân chủ tư san bắt nguồn từ nguyên nhân
sâu xa và cơ sở kinh tế và giai cấp xã hội Việt Nam sau Chiến tranh thế giới thứ nhất.


- Khởi nghĩa Yên Bái năm 1930 như một ngọn đèn tàn trong phong trào đấu tranh của tư sản dân
tộc. Trước khi tắt, nó bùng cháy một lần cuối đề rồi khơng bao giờ cháy nữa.  Đây là một sự kiện đánh
dấu sự chấm dứt các phong trào yêu nước đi theo khuynh hướng dân chủ tư sản để nhường chỗ cho phong
trào yêu nước theo con đường Cách mạng vô sản ở Việt Nam.


<b>2. Ý nghĩa lịch sử : </b>


- Mặc dù thất bại, song các phong trào yêu nước theo khuynh hướng dân chủ tư sản vẫn cịn có một
vị trí quan trọng trong cuộc vận động giải phóng dân tộc.


+ Góp phần bồi đắp lòng yêu nước, truyền thống đấu tranh chống ngoại xâm của nhân dân ta và
truyền bá những tư tưởng dân chủ ở nước ta.


+ Góp phần hỗ trợ và thúc đẩy cho các hoạt động của phong trào công nhân.


+ Làm nảy sinh hàng loạt các tổ chức chính trị của nhiều thế hệ thanh niên kế tiếp bước ra làm cách
mạng, bằng nhiều con đường khác nhau. Các thế hệ thanh niên ấy sẽ dần dần tìm đến với Đảng Cộng sản.
Phong trào yêu nước là một nhân tố góp vào sự ra đời Đảng Cộng sản Việt Nam sau này.



<i><b>Câu hỏi 53. </b></i>


<b>Từ sự phân hóa của Hội Việt Nam cách mạng thanh niên và Tân Việt Cách mạng đảng và </b>
<b>sự thất bại của Việt Nam Quốc dân đảng, hãy cho biết nguyên nhân chung dẫn đến q trình </b>
<b>đó là gì ? </b><i>(Đề thi HSG cấp THPT, TP.Hồ Chí Minh, năm 2009)</i>


<b>Hướng dẫn làm bài </b>


Từ nửa sau những năm 20 của thế kỷ XX ở Việt Nam diễn ra một thực tế lịch sử:


+ Quá trình truyền bá chủ nghĩa Mác - Lênin và những quan điểm của Nguyễn Ái Quốc về đường
lối cách mạng trên lập trường vô sản ở Việt Nam do Hội Việt Nam cách mạng thanh niên tiến hành.
Nhưng chính sự phát triển đó lại vượt quá tầm lãnh đạo của Hội. Để đáp ứng yêu cầu thực tiễn cách mạng
Việt Nam lúc này, Hội Việt Nam cách mạng thanh niên đã chuyển hóa thành hai tổ chức Cộng sản: Đơng
Dương Cộng sản đảng (6/1929) và An Nam Cộng sản đảng (7/1929).


+ Cũng chịu ảnh hưởng ngày càng sâu sắc của con đường cách mạng vô sản, nên Tân Việt cách
mạng đảng cũng có sự phân hóa: Một bộ phận tiên tiến của Tân Việt cách mạng đảng đã gia nhập vào Hội
Việt Nam cách mạng thanh niên; một bộ phận còn lại sau này tiến đến thành lập Đơng Dương cộng sản
liên đồn.


+ Tổ chức Việt Nam Quốc dân đảng theo xu hướng cách mạng dân chủ tư sản. Đường lối cách
mạng không đáp ứng yêu cầu của dân tộc, do vậy Việt Nam quốc dân đảng không xây dựng được cơ sở
của mình trong các giai cấp cơ bản, khơng được quần chúng ủng hộ. Đó là nguyên nhân dẫn đến sự thất
bại của khởi nghĩa Yên Bái do Việt Nam Quốc dân đảng khởi xướng và lãnh đạo. Khởi nghĩa Yên Bái
thất bại kéo theo sự tan rã của Việt Nam Quốc dân đảng.


 Từ thực tế đó, ta có thể rút ra nguyên nhân chung dẫn đến sự chuyển hóa của Hội Việt Nam cách
mạng thanh niên, sự phân hóa của Tân Việt và sự thất bại rồi tan rã của Việt Nam quốc dân đảng là: Quá


trình truyền bá của chủ nghĩa Mác - Lênin vào Việt Nam, cũng là quá trình tuyên truyền những quan điểm
của Nguyễn Ái Quốc về con đường giải phóng dân tộc trên lập trường vô sản ở Việt Nam. Con đường
cách mạng trên lập trường vô sản đáp ứng được yêu cầu cơ bản của dân tộc và của nhân dân Việt Nam. Vì
vậy, con đường cách mạng vô sản, các tổ chức cách mạng trên lập trường vô sản được quần chúng nhân
dân hậu thuẫn ngày càng chiếm ưu thế và đã giữ vai trò chủ đạo trong phong trào cách mạng Việt Nam.


<i><b>Câu hỏi 54. </b></i>


<b>Bằng những sự kiện lịch sử, hãy chứng minh phong trào dân tộc dân chủ công khai ở Việt </b>
<b>Nam trong những năm 1919 – 1926 phát triển mạnh mẽ với nhiều hình thức đấu tranh phong phú, </b>
<b>thu hút nhiều tầng lớp nhân dân tham gia. </b>


</div>
<span class='text_page_counter'>(15)</span><div class='page_container' data-page=15>

<i><b>Diễn đàn : </b><b>Suhoctre.hisforum.net</b></i>
<b>- Trang 42 - </b>


- Sau Chiến tranh thế giới thứ nhất, phong trào dân tộc dân chủ ở Việt Nam phát triển mạnh mẽ với
sự tham gia của nhiều tầng lớp nhân dân dưới nhiều hình thức đấu tranh phong phú, sơi nổi do giai cấp tư
sản dân tộc và tầng lớp tiểu tư sản trí thức lãnh đạo.


- Với mục tiêu chủ yếu là đòi quyền lợi về kinh tế, muốn vươn lên vị trí khá hơn trong nền kinh tế
Việt Nam, giai cấp tư sản dân tộc đã phát động phong trào chấn hưng nội hóa, bài trừ ngoại hóa (1919),
chống độc quyền cảng Sài Gòn và độc quyền xuất cảng lúa gạo ở Nam Kỳ của tư bản Pháp (1923), sử
dụng báo chí để bênh vực quyền lợi của mình. Trong phong trào một số tư sản và địa chủ lớn ở miền Nam
đã thành lập ra Đảng Lập hiến để tập hợp lực lượng, đề ra một số khẩu hiệu địi tự do dân chủ nhằm lơi
kéo quần chúng làm áp lực với Pháp. Các cuộc đấu tranh do tư sản dân tộc phát động đã thu hút các tầng
lớp nhân dân ở thành thị tham gia.


- Các tầng lớp tiểu tư sản trí thức cũng tiến hành đấu tranh mạnh mẽ bằng nhiều hình thức đấu tranh
phong phú như lập ra các tổ chức chính trị như Tâm Tâm xã, Việt Nam Nghĩa Đồn, Hội Phục Việt, Đảng
Thanh Niên để tập hợp lực lượng, lãnh đạo đấu tranh. Mặt khác, họ còn sử dụng sách báo để tuyên truyền


vận động yêu nước như xuất bản các tờ báo tiến bộ: Chuông rè, An Nam trẻ, Người nhà quê; lập ra các
nhà xuất bản tiến bộ như Cường học thư xã, Nam Đồng thư xã; gây tiếng vang để cổ vũ thúc đẩy phong
trào yêu nước như tiếng bom Sa Diện của Phạm Hồng Thái (6/1924).


- Hai cuộc đấu tranh tiêu biểu nhất, thu hút đông đảo các tầng lớp nhân dân (tiểu tư sản, tư sản dân
tộc, địa chủ, công nhân, nơng dân) tham gia, đó là cuộc đấu tranh đòi thả Phan Bội châu (1925) và phong
trào để tang Phan Châu Trinh (1926) diễn ra trong cả nước.


- Phong trào dân tộc dân chủ cơng khai có ý nghĩa lịch sử lớn: thức tỉnh tinh thần dân tộc, ý thức
dân chủ cho nhân dân Việt Nam; tạo ra điều kiện thuận lợi để truyền bá các tư tưởng cách mạng như chủ
nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng cách mạng dân chủ tư sản vào các tầng lớp nhân yêu nước.


 Tuy vậy, phong trào còn có mặt hạn chế như phong trào dân tộc dân chủ do giai cấp tư sản lãnh
đạo còn bộc lộ tính chất cải lương, sẵn sàng thỏa hiệp với Pháp khi được thõa mãn quyền lợi. Phong trào
đấu tranh của tầng lớp tiểu tư sản còn bồng bột, xốc nổi, chưa có sự lãnh đạo thống nhất.


<i><b>Câu hỏi 55. </b></i>


<b>Bằng những sự kiện lịch sử cụ thể, anh (chị) hãy nêu rõ các khuynh hướng chính trị và bước </b>
<b>phát triển mới của phong trào cách mạng Việt Nam trong giai đoạn 1919 – 1929. </b>


<i>(Đề thi HSG cấp THPT, Hà Nội, năm 2004)</i>
<b>Hướng dẫn làm bài </b>


<i><b>a. Hai khuynh hướng: </b></i>


- <b>Khuynh hướng dân chủ tư sản: </b>


<i>* Hoạt động của tư sản dân tộc: </i>



+ Năm 1919: Chấn hưng nội hóa, bài trừ ngoại hóa;


+ Năm 1923: Chống độc quyền thương cảng Sài Gòn và độc quyền xuất cảng lúa gạo của tư bản
Pháp..


+ Hoạt động báo chí,


+ Việt Nam Quốc dân đảng …


<i>*Hoạt động của các tầng lớp tiểu tư sản trí thức: </i>


+ Việt Nam nghĩa đoàn, Hội Phục Việt, Hội Hưng Nam, Đảng Thanh niên…
+ Ra báo...


+ Đòi thả Phan Bội Châu và để tang Phan Châu Trinh…


+ Tiếng bom Phạm Hồng Thái báo hiệu thời đại đấu tranh dân tộc…
- <b>Khuynh hướng vô sản: </b>


<i>* Phong trào công nhân: </i>


<i><b>+ Giai đoạn 1919 – 1925: </b></i>


 Năm 1920: Công hội Tơn Đức Thắng<b>… </b>


 Năm 1922: Bắc Kì, Chợ Lớn.


 Năm 1924: Nam Định, Hà Nội, Hải Dương<b>… </b>


 Năm 1925: Ba Son: Từ đây, phong trào công nhân bước đầu đi vào đấu tranh tự giác.



</div>
<span class='text_page_counter'>(16)</span><div class='page_container' data-page=16>

 Năm 1926 – 1927: Sợi Nam Định, Cao su Cam Tiêm, Phú Riềng…


 Năm 1928 – 1929: 40 cuộc đấu tranh nổ ra suốt từ Bắc chí Nam… bước đầu liên kết nhiều
ngành, nhiều địa phương.


* Giai cấp cơng nhân đã trở thành lực lượng chính trị độc lập.
<i>* Hoạt động của Nguyễn Ái Quốc: </i>


+ Tìm được con đường cứu nước.


+ Truyền bá chủ nghĩa Mác Lênin về nước.


* Hội Việt Nam Cách mạng thanh niên, Tân Việt Cách mạng đảng : Thúc đẩy phong trào công nhân
phát triển.


<i><b>b. Bước phát triển mới của phong trào cách mạng Việt Nam trong giai đoạn 1919 – 1929: </b></i>


- Quy mô ngày càng lớn, thu hút ngày càng đông đảo các tầng lớp nhân dân.


- Hội Việt Nam Cách mạng thanh niên, Tân Việt, Việt Nam Quốc dân đảng ra đời là <i><b>bước tiến dài</b></i>


của phong trào yêu nước.


- Khuynh hướng vô sản ngày càng lớn mạnh. Ba tổ chức cộng sản ra đời là <i><b>bước</b><b>nhảy vọt</b></i> của cách
mạng Việt Nam: Hệ tư tưởng cộng sản chiếm ưu thế trong phong trong giải phóng dân tộc. Sự thắng lợi
của khuynh hướng xã hội chủ nghĩa là tất yếu.


- Bước phát triển trên gắn liền với sự chuyển biến trong xã hội Việt Nam, tác động của tình hình thế
giới và hoạt động của lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc.



<b>CHƯƠNG II </b>


<b>VIỆT NAM TỪ NĂM 1930 ĐẾN NĂM 1945 </b>




<b>CHUYÊN ĐỀ 4 </b>


<b>A. KIẾN THỨC CƠ BẢN </b>


<b>I/ HỘI NGHỊ THÀNH LẬP ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM (3/2/1930) : </b>
<b>1. Hoàn cảnh lịch sử : </b>


- Đến cuối 1929, phong trào công nhân và phong trào yêu nước Việt Nam đã phát triển vô cùng
mạnh mẽ, kết thành một làn sóng cách mạng dân tộc dân chủ, trong đó giai cấp cơng nhân đã thể hiện
được tính độc lập về chính trị, phong trị cơng nhân có sức quy tụ và dẫn đầu phong trào u nước nói
chung. Tình hình đó đặt ra yêu cầu cấp thiết phải có một đường lối và một chính Đảng lãnh đạo.


- Cho đến 1930, nước ta lúc đó đã xuất hiện ba tổ chức cộng sản nhưng ba tổ chức này lại hoạt
động riêng rẽ và cơng kích lẫn nhau.


- u cầu bức thiết của Cách mạng Việt Nam là phải có sự lãnh đạo của một chính đảng duy nhất
của giai cấp công nhân.


- Nguyễn Ái Quốc được tin Hội Việt Nam cách mạng thanh niên phân liệt thành hai Đảng cộng sản,
liền rời khỏi Xiêm, sang Trung Quốc để thống nhất các tổ chức cộng sản.


- Quốc tế Cộng sản đã ủy nhiệm cho Nguyễn Ái Quốc hợp nhất các tổ chức cộng sản thành một
Đảng Cộng sản duy nhất.



- Trong hoàn cảnh đó, Nguyễn Ái Quốc từ Xiêm về Hương Cảng – Trung Quốc. Là người có
quyền quyết định mọi vấn đề của cách mạng Việt Nam, Nguyễn Ái Quốc chủ động triệu tập và chủ trì
hội nghị thành lập Đảng. Với tư cách là đại diện quốc tế Cộng sản, là người sáng lập ra Hội Việt Nam


</div>

<!--links-->

×