Báo cáo BTL tính toán thiết kế ô tô hệ thống lái

1. Nhiệm vụ, điều kiện làm việc,yêu cầu
1.1 Nhiệm vụ:



Thay đổi phương chuyển động của ô tô nhờ quay các bánh dẫn hướng



Giữ phương chuyển động thẳng hoặc cong khi cần thiết



Duy trì lực lái phù hợp

- Truyền được cảm giác đường tới người lái
- Bảo đảm hoạt động hệ thống treo


1. Nhiệm vụ, điều kiện làm việc,yêu cầu
1.2 Điều kiện làm việc:



Làm việc trong điều kiện rung lắc

- Trục lái chịu momen xoắn



Mài mòn giữa các khớp nối với nhau

1. Nhiệm vụ, điều kiện làm việc,yêu cầu
1.3 Yêu cầu:
1.3.1 Yêu cầu kỹ thuật:



Đảm bảo lái nhẹ, tức là lực cần thiết đặt trên vành tay lái bé



Đảm bảo xe chuyển động thẳng ổn định



Lực của người lái phải đặt trên vành tay lái để quay vòng bé và hệ thống lái đủ sức ngăn cản
va đập của bánh dẫn hướng lên vành tay lái



Đảm bảo quay vịng ơ tơ trong một thời gian rất ngắn trên một diện tích rất bé.

- Đảm bảo động học quay vòng đúng của xe


1. Nhiệm vụ, điều kiện làm việc,yêu cầu
1.3.2 Yêu cầu chung:



Kết cấu đơn giản, kích thước trọng lượng nhỏ

- Cơng nghệ chế tạo đơn giản, dể bảo dưỡng


2. Đưa ra phương án-chọn phương án

PHƯƠNG ÁN

Cơ cấu lái

Truyền động

Các thanh địn

Bộ phận trợ lực

Hình thang lái


2. Đưa ra phương án-chọn phương án

CƠ CẤU LÁI

Thanh răng - bánh

Trục vít

răng

Trục vít - bánh vít

Trục vít - con lăn

Trục vít - cung răng

Trục vít - địn quay

Trục vít - êcu bi cung răng


TRỤC VÍT - BÁNH VÍT

1-Vơ lăng hay vàn tay lái; 2-Trục lái; 3-Trục vít;
4-Bánh vít dạng hình quạt; 5-Địn quay đứng; 6-Thanh kéo dọc;
7-Địn quay ngang; 8-Mặt bích; 9-Thanh nối; 10-Thanh ngang;
11-Cầu trước hay dầm đỡ; 12-Trục ( trụ ) đứng;
13-Trục hay ngỗng trục của bánh xe dẫn hướng.


TRỤC VÍT - BÁNH VÍT
Nhược điểm:

Ưu điểm:

 Điều chỉnh được khoảng hở chiều trục
của trục lái.

 Hiệu suất thấp.

 Kích thước, trọng lượng lớn và khó điều
chỉnh.


TRỤC VÍT - CON LĂN


TRỤC VÍT - CON LĂN
Ưu điểm:

 Kết cấu đơn giản, gọn.

Nhược điểm:

 Trục vít dạng glơ-bơ-ít nên khả năng
chống mài mòn cao, giảm được áp suất
riêng.

 Hiệu suất truyền lớn.
 Có thể điều chỉnh khe hở nhiều lần.
 Thích hợp cho xe có tải trọng bé và
trung bình.

 Chế tạo khó khăn.


TRỤC VÍT – CHỐT QUAY


TRỤC VÍT - ĐỊN QUAY

TRỤC VÍT - ĐỊN QUAY
Ưu điểm:

Nhược điểm:

 Dễ dàng thay đổi tỉ số truyền theo yêu
cầu.

 Hiệu suất thấp
 Áp suất riêng giữa các chốt và trục vít
lớn nên dễ mài mòn.


TRỤC VÍT ÊCU - CUNG RĂNG


TRỤC VÍT - ÊCU CUNG RĂNG
Ưu điểm



Nhược điểm

Ma sát giữa trục vít và êcu là ma sát lăn
nên giảm mài mòn các chi tiết.




Tỉ số truyền của cơ cấu lái có thể thay đổi
nếu bán kính vịng chia của cung rang và
bước thanh răng thay đổi.




Hiệu suất truyền lực cao.

Hiệu suất thuận và nghịch η=0,7.

Có thể điều chỉnh khe hở giữa thanh răng
và bánh răng rẻ quạt.



Tăng tỉ số truyền của cơ cấu lái làm giảm độ
nhạy của cơ cấu lái.



Khó chế tạo.


BÁNH RĂNG - THANH RĂNG


BÁNH RĂNG - THANH RĂNG
Nhược điểm

Ưu điểm:





Kết cấu đơn giản, gọn, dễ chế tạo.

Khơng cần các chi tiết địn quay, địn kéo.

Độ nhạy cảm cao vì ăn khớp trực tiếp, sức cản
trượt cản lăn nhỏ, lái nhẹ.




Độ rơ tay lái nhỏ.

Cơ cấu lái được bao kín, ít chăm sóc bảo
dưỡng.



Tỉ số truyền thuận và nghịch bằng nhau, ít hạn
chế được dao động từ bánh xe lên vành tay lái.


TRUYỀN ĐỘNG

Vành tay lái

Địn kéo

Phụ thuộc

Hình thang lái

Độc lập

Địn quay

Thanh răng kết hợp
hình thang lái


VÀNH TAY LÁI


TRỤC LÁI


SƠ ĐỒ HÌNH THANG LÁI


HÌNH THANG LÁI KIỂU PHỤ THUỘC


HÌNH THANG LÁI KIỂU ĐỘC LẬP

THANH RĂNG KẾT HỢP LÀM HÌNH THANG LÁI


3. Thiết kế bố trí chung