sang kien kinh nghiem chuan

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (141.06 KB, 15 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

Tên đề tài:

Nâng cao hiệu quả dạy thực hành mô đun
 lắp đặt mạng điện trong nhà

PHầN I : phần mở đầu
I, lí do chọn đề tài

M«n C«ng nghƯ líp 9 lµ mét m«n häc míi, khã cho cả Giáo viên và
Học sinh cả về phơng pháp dạy cũng nh phơng pháp học.

Thc t cho thấy học sinh ở các tr ờng THCS hiện nay trên địa bàn tôi
công tác phần lớn là con em nơng thơn, mức độ tiếp cận thơng tin mới cịn
chậm, bên cạnh đó giáo viên dạy bộ môn Công Nghệ còn thiếu, kể cả giáo
viên kiêm nhiệm. Nhiều giáo viên và học sinh coi môn này là môn phụ nên
không đầu t về thời gian nghiên cứu tài liệu, đầu t cho các giờ dạy lý thuyết
và đặc biệt là các giờ thực hành.

Môn Công Nghệ 9 đợc thiết kế theo Mô đun nghề nên thời l ợng thực
hành là khá cao, môn học mang tính thực tế cao, rất thiết thực cho việc
chọn nghề, hớng nghiệp cho học sinh sau THCS.

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

Là một giáo viên Công Nghệ đ ợc đào tạo chuyên sâu, đúng chuyên
ngành sau nhiều năm công tác tại tr ờngTHCS, trực tiếp giảng dạy môn Công
Nghệ lớp 9, trăn trở với việc làm sao để nâng cao chất l ợng môn học phục
vụ cho cuộc sống tơng lai của học sinh tôi đã mạnh dạn áp dụng một số ph
-ơng pháp mới trong việc dạy thực hành môn Công Nghệ để đạt hiệu quả cao
nhất. Sáng kiến mới này đã đợc áp dụng thành cơng trong

Trêng THCS .

phÇn 2: néi dung

I. c¬ së lÝ ln:

Mơn Cơng Nghệ 9 đợc thiết kế theo Mô đun nghề. Mô đun nghề Điện
dân dụng nói riêng cũng nh các Mô đun nghề khác của môn Công Nghệ 9
có thời lợng Thực hành khá cao. Các bài thực hành đó th ờng có hai dạng:

+ Vận dụng lý thuyết để giải các bài tập tình huống, bài thực hành rèn
luyện kỹ năng.

+ Thực hành tạo ra sản phẩm: Chủ yếu là thực hành việc thực hiện quy
trình Cơng nghệ, các thao tác kĩ thuật sản xuất ra sản phẩm đơn giản.

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

Một thực tế là sau khi hoàn thành ch ơng trình thì đa phần học sinh
thao tác thực hành còn yếu, để tự mình tạo ra một sản phẩm theo yêu cầu
của môn học là rất khó khăn vì đặc tr ng của mơn học đòi hỏi ng ời học phải
đợc trang bị nhiều kỹ năng khác nhau nh cách sử dụng bộ dụng cụ lắp đặt
điện vvv... mặt khác cịn phải tính tốn đ ợc các thơng số kĩ thuật của mạch
điện, có óc quan sát thẩm mĩ.

II. c¬ së thùc tiÔn:

Việc thực hiện chơng trình đối với các trờng THCS nói chung, ở trờng
THCS nói riêng là rất khó khăn vì cơ sở vật chất không thuận tiện. Mặt
khác các đồ dùng, thiết bị dạy học có chất l ợng khơng cao, các vật liệu tiêu
hao không bổ sung kịp thời.

Môn học Công Nghệ lại là môn học khơ cứng mang tính h ớng nghiệp,
việc lôi cuốn học sinh u thích mơn học là khó khăn. Tâm lí các em học

sinh cha thực sự yêu thích mơn học khi thực hiện bài học ngay tại lớp học,
điều này đã đợc kiểm nghiệm khi thực hiện chơng trình trong các năm học.

1. Về đối t ợng:

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

2. VỊ kh¸ch quan.

Điều kiện cơ sở vật chất nhà tr ờng đã đảm bảo cho việc thực hiện bài
thực hành cho nhiều học sinh tham gia, các dụng cụ thiết bị cũng nh vật
liệu điện còn thiếu nhiều chủng loại, đặc biệt các thiết bị đ ợc cấp về có chất
lợng không cao, chỉ sử dụng thời gian ngắn đã hng .

III. thực trạng dạy học môn Công Nghệ 9 mô đun lắp

t mng in trong nh ti tr ờng THCS Hồng lộc 
1. Khảo sát:

Sau khi tham kh¶o, lÊy ý kiÕn häc sinh vÒ m«n häc C«ng NghƯ tôi thấy
đa phần các em học sinh ngại môn học này là bởi vì một phần các em nhận
thấy sản phẩm của mình chỉ mang tính thí nghiệm mà ch a thực tế, không
đ-ợc áp dơng vµo sư dơng.

Về địa điểm các em không thích học thực hành ngay tại phòng học lý
thuyết. Tỷ lệ học sinh muốn đợc học thực hành tại phòng học thực hành
chuyên biệt hoặc làm việc ứng dụng thực tế là khá cao.

2. Ph ơng pháp áp dụng SKKN:

Thc tế dạy học môn Công Nghệ 9 Mô đun Lắp đặt mạng điện trong nhà
tại trờng THCS năm học 2011 – 2012 tôi đã mạnh dạn áp dụng một số kinh

nghiệm nh sau:

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

phÇn lý thuyÕt thùc hành (Dạy trong 1 tiết học 45 phút)

I. Phần chuẩn bị

II. Phần nội dung thực hành

1. Tỡm hiu s nguyên lý: ( GV giảng nguyên lý hoạt động của mạch
điện, tổ chức cho học sinh tìm hiểu các mối quan hệ điện trong mạch
điện).

2. Vẽ sơ dồ lắp đặt: ( GV tổ chức cho học sinh vẽ sơ đồ lắp đặt mạch
điện theo đúng qui trình. Sau đó lựa chọn một sơ đồ khả thi nhất để s
dng)

3. Lập kế hoạch làm việc: (GV tổ chức cho học sinh lên kế hoạch
làm viÖc bao gåm lËp b¶ng dù trï thiết bị, bảng néi dung c«ng viƯc cần
làm, yêu cầu kĩ thuật)

phần thực hành

1. GV kiĨm tra viƯc chn bÞ cđa häc sinh:

2. GV tæ chøc cho häc sinh tù quan s¸t bè trí bảng điện, thiết bị tiêu thụ
điện trong một phòng cụ thể thực tế ( Có thể là phßng häc ...).

3.GV giám sát hớng dẫn học sinh làm việc lắp đặt thực tế

4. GV tổ chức cho học sinh tự đánh giá theo tiêu chí. Sau đó GV nhận xét,

kết luận chung. Rút kinh nghiệm.

VÝ dô mét bµi cơ thĨ:

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

Bµi 8: Thực hành

lắp mạch điện 2 công tắc 2 cực điều khiển 2 Đèn 
 I. Mơc tiªu:

Dạy xong bài này Giáo viên cần làm cho Học sinh đạt đợc:

- Hiểu đợc nguyên lý làm việc của mạch điện dùng 2 công tắc 2 cực điều khiển 2 đèn.
- Vẽ đợc sơ đồ lắp đặt mạch điện 2 công tắc 2 cực điều khiển 2 đèn.

- Lắp đặt đợc mạch điện 2 công tắc 2 cực điều khiển 2 đèn đúng yêu cầu kĩ thuật,
đúng qui trình và đảm bảo an tồn điện.

- Lµm viƯc cÈn thËn, an toµn vµ khoa häc.
II . Chuẩn bị:

2.1 Chuẩn bị của Giáo viên:

+ Bộ dụng cụ, thiết bị điện.
+ Các loại vật liệu.

+ Bảng điện mẫu mạch điện 2 công tắc 2 cực iu khin 2 ốn.

2.2 Chuẩn bị của Học sinh:

+ Kìm, dao nhá, tua vÝt.

+ Bảng điện, công tắc hai cực, bóng đèn, đui đèn, băng cách điện…
III. Các hoạt động dạy học:

Hoạt động 1: ổn định lớp và giới thiệu mục tiêu bài học.

Hoạt động 2: Tìm hiểu nguyên lý hoạt động của mạch điện 2 công tắc 2 cực 
điều khiển 2 đèn.

Hoạt động của GV Hoạt động của HS

- Giáo viên Giới thiệu về nguyên lí làm
việc của mạch điện 2 công tắc 2 cực điều
khiển 2 đèn .

Sơ đồ nguyên lí:

Hoạt động 2: Vẽ sơ đồ lắp đặt mạch điện 2 công tắc 2 cực điều khiển 2 đèn.
Hoạt động của GV Hoạt động của HS

Học sinh vẽ sơ đồ lắp đặt, đi dây theo sơ
O

</div>
(7)<div class='page_container' data-page=7>

đồ nguyên lí.

Giáo viên hớng dẫn học sinh vẽ lại trên
bảng sau đó yêu cầu học sinh vẽ đúng
vào vở.

Hoạt động 4: Tìm hiểu qui trình lắp đặt mạch điện 2 công tắc 2 cực điều

khiển 2 đèn:

Hoạt động của GV Hoạt động của HS
- GV nêu qui trình v gii thớch k tng

công đoạn.

Hớng dẫn cụ thể tØ mØ tõng bíc.

+ Bíc 1: V¹ch dÊu.
+ Bíc 2: Khoan lỗ BĐ.
+ Bớc 3: Lắp TBĐ của BĐ.
+ Bớc 4: Nối dây mạch điện.
+ Bớc 5: Kiểm tra.

( Dn dẹp, vệ sinh nơi làm việc).
Hoạt động 5: Tổng kết bi.

- Giáo viên tổng kết bài học, củng cố kiến thức.

- Giáo viên nhắc nhở học sinh về nhà chuẩn bị cho tiết sau thực hành.

Tuần 20: Tiết 20:

Bài 8: Thùc hµnh

lắp mạch điện 2 cơng tắc 2 cực điều khiển 2 đèn (Tiếp theo).

I. Mơc tiªu:

Dạy xong bài này Giáo viên cần làm cho Học sinh đạt đợc:
- Hiểu đợc nguyên lý làm việc của mạch điện 2 công tắc 2 cực điều khiển 2 đèn.
- Vẽ đợc sơ đồ lắp đặt mạch điện 2 công tắc 2 cực điều khiển 2 đèn.

</div>
(8)<div class='page_container' data-page=8>

- Lắp đặt đợc mạch điện 2 công tắc 2 cực điều khiển 2 đèn đúng yêu cầu kĩ thuật,
đúng qui trình và đảm bảo an tồn điện.

- Lµm viƯc cÈn thËn, an toàn và khoa học.
 II. Chuẩn bị:

2.1. Chuẩn bị của Giáo viên:

Bộ dụng cụ, thiết bị điện.
Các lo¹i vËt liƯu.

Bảng điện mẫu mạch điện 2 cơng tắc 2 cực điều khiển 2 đèn.
2.2. Chuẩn bị của Học sinh:

+ K×m, dao nhá, tua vÝt.

+Bảng điện, cơng tắc hai cực, bóng đèn, đui đèn, băng cách điện…
III. Các hoạt động dạy học:

Hoạt động 1: ổn định lớp và giới thiệu mục tiêu bài học.
Hoạt động 2: Tổ chc thc hnh.

+ Giáo viên chia nhóm, cử nhóm trởng. Nêu yêu cầu, nội quy thực hành.

+ Giỏo viờn kim tra đồ dùng, dụng cụ, vật liệu thiết bị mà học sinh chuẩn bị theo yêu
cầu.

+ Giáo viên yêu cầu học sinh thực hành theo từng công đoạn. Sau mỗi công đoạn Giáo
viên kiểm tra, nhận xét cụ thể sau đó mới cho tiến hành làm tiếp cơng đoạn tiếp theo.
+ Trong quá trình học sinh làm việc. Giáo viên quan sát, uốn nắn, sửa sai những lỗi mà
học sinh mắc phải. Hớng dẫn học sinh cách sử dụng khoan.

+ Giáo viên kiểm tra trong từng công đoạn xem học sinh sử dụng, dụng cụ gì, có thích
hợp khơng? và có đảm bảo u cầu kĩ thuật khơng. Sau đó uốn nắn để học sinh làm tốt
hơn.

Hoạt động 3: Tổng kt rỳt kinh nghim.

- Giáo viên yêu cầu học sinh thu dọn vệ sinh nơi làm việc. Yêu cầu học sinh nộp lại
sản phẩm.

- Giáo viên nhận xét chung về quá trình làm việc của học sinh.
+ Về ý thøc kØ luËt.

+ Về sự chuẩn bị của học sinh.
+ Về thái độ làm việc.

+ Về kết quả đạt đợc.
+ V thc hin qui trỡnh.

- Giáo viên dặn dò học sinh chuẩn bị cho tiết sau hoàn thiện sản phẩm.

.

</div>
(9)<div class='page_container' data-page=9>

Bµi 8: Thùc hµnh

lắp mạch điện 2 cơng tắc 2 cực điều khiển 2 đèn. (Tiếp theo).

I. Môc tiªu:

Dạy xong bài này Giáo viên cần làm cho Học sinh đạt đợc:

- Hiểu đợc nguyên lý làm việc của mạch điện 2 công tắc 2 cực điều khiển 2 đèn.
- Vẽ đợc sơ đồ lắp đặt mạch điện 2 công tắc 2 cực điều khiển 2 đèn.

- Lắp đặt đợc mạch điện 2 công tắc 2 cực điều khiển 2 đèn đúng yêu cầu kĩ thuật,
đúng qui trình và đảm bảo an tồn điện.

- Lµm viƯc cÈn thËn, an toàn và khoa học.
II. Chuẩn bị:

2.1 Chuẩn bị của Giáo viên:

Bộ dụng cụ, thiết bị điện.
Các loại vật liệu.

Bng in mẫu mạch điện 2 công tắc 2 cực điều khiển 2 ốn.

2.2. Chuẩn bị của Học sinh:

+Kìm, dao nhỏ, tua vÝt.

+ Bảng điện, cơng tắc hai cực, bóng đèn, đui đèn, băng cách điện…
 III. Các hoạt động dạy học:

Hoạt động 1: ổn định lớp và giới thiệu mục tiêu bài học.

Hoạt động 2: Tổ chức thực hành.

+ Giáo viên chia nhóm, cử nhóm trởng. Nêu yêu cầu, nội quy thực hành.

+ Giỏo viờn kim tra đồ dùng, dụng cụ, vật liệu thiết bị mà học sinh chuẩn bị theo yêu
cầu.

+ Giáo viên yêu cầu học sinh mang sản phẩm đã làm từ tiết trớc ra để hoàn thiện sản
phẩm.

+ Giáo viên yêu cầu học sinh thực hành theo từng công đoạn. Sau mỗi công đoạn Giáo
viên kiểm tra, nhận xét cụ thể sau đó mới cho tiến hành làm tiếp công đoạn tiếp theo.
+ Trong quá trình học sinh làm việc. Giáo viên quan sát, uốn nắn, sửa sai những lỗi mà
học sinh mắc phải. Hớng dẫn học sinh cách sử dụng khoan.

+ Giáo viên kiểm tra trong từng công đoạn xem học sinh dùng dụng cụ gì, có thích
hợp khơng? và có đảm bảo u cầu kĩ thuật khơng. Sau đó uốn nắn để học sinh làm tốt
hơn.

Hoạt động 3: Tổng kết rút kinh nghim.

- Giáo viên yêu cầu học sinh thu dọn vệ sinh nơi làm việc. Yêu cầu học sinh nộp lại
sản phÈm.

</div>
(10)<div class='page_container' data-page=10>

+ Về sự chuẩn bị của học sinh.
+ Về thái độ làm việc.

+ Về kết quả đạt đợc.
+ Về thực hiện qui trình.
Hoạt động 4: Báo cáo thực hành.

Giáo viên hớng dẫn học sinh làm báo cáo thực hành theo mẫu. Sau đó tự nhận xét
kết qu lm vic ca tng cỏ nhõn.

Họ và tên: ... Lớp: ...
Báo cáo thực hành

Bi thc hnh lp mch in 2 công tắc 2 cực điều khiển 2 đèn.
1. Sơ đồ nguyên lý:

2. Sơ đồ lắp đặt:
3. Qui trình lắp đặt:
4. Lập bảng dự trù:

TT VËt liƯu, dơng cơ, ThiÕt bị Số lợng Yêu cầu kĩ thuật

5. Báo cáo nội dung thực hành.

Các công đoạn Nội dung làm việc Sử dụng dụng cụ Yêu cầu kĩ thuật

6. Đánh giá kết quả thực hành.

...
...
...
Kết quả thực nghiệm:

Thực tế khảo sát chất lợng tại trờng THCS đầu năm học 2010 - 2011 Môn
Công Nghệ lớp 9 có kết quả nh

</div>
(11)<div class='page_container' data-page=11>

Líp Sè HS

giái kh¸ tb u kÐm

SL % SL % SL % SL % SL %

9A

30 7 13 9 1 0

9B

29 6 5 12 6 0

9C

33 0 3 25 3 2

9D

33 2 4 22 2 3

9E

30 4 6 18 1 1

Sau khi áp dụng phơng pháp mới vào thực tế giảng dạy tại tr ờng THCS
năm học 2010 - 2011 thu đợc kết quả nh

sau:
Líp Sè HS

giái kh¸ tb u kÐm

SL % SL % SL % SL % SL %

9A

30 15 13 2 0 0

9B

29 13 10 6 0 0

9C

33 15 12 6 0 0

9D

33 13 16 4 0 0

9E

30 13 9 8 0 0

Kết quả khảo sát đầu năm học 2011 - 2012 thu đ ợc kết quả nh sau:

Lớp Số HS giỏi khá tb yếu kém

</div>
(12)<div class='page_container' data-page=12>

9A

30 7 12 10 1 0

9B

29 6 14 7 2 0

9C

30 10 12 5 3 0

9D

29 8 13 7 1 0

9E

29 6 15 5 3 0

9G

31 10 12 6 3 0

Kết quả khảo sát tính đến tháng 4 năm học 2011 - 2012 thu đ ợc
kết quả nh sau:

Líp Sè HS giái kh¸ tb yÕu kÐm

SL % SL % SL % SL % SL %

9A

30 12 16 2 0 0

9B

29 13 15 1 0 0

9C

30 15 12 3 0 0

9D

29 14 14 1 0 0

9E

29 12 16 1 0 0

9G

31 13 16 3 0 0

IV. bµi häc kinh nghiÖm

</div>
(13)<div class='page_container' data-page=13>

hành. Nếu thấy cần thiết thì phải thao tác nhiều lần để nâng cao kỹ năng
làm việc cũng nh phán đoán đợc các nguyên nhân h hỏng hoặc mạch điện
khơng làm việc có thể xảy ra.

Giáo viên hớng dẫn thực hành phải quán xuyến đ ợc học sinh, phải đảm
bảo đợc các điều kiện an toàn cho học sinh khi học sinh thực hiện thc
hnh.

Trong quá trình giảng dạy trực tiếp, tr ớc khi tiến hành cho học sinh thực
hành bao giờ tôi cũng làm thử tr ớc, quan sát và chuẩn bị tr ớc nơi làm việc.
Đặc biệt lµ kiĨm tra thËt kÜ phÇn chn bÞ cđa häc sinh. Khi sản phẩm
hoàn thành thì giáo viên phải trực tiếp kiểm tra và vận hành thử.

Sau mỗi bài thực hành thì phải nên nhận xét rút kinh nghiệm ngay
Phần 3: kết luận

1 - Đánh giá:

Trong quá trình áp dụng sáng kiến mới của mình bản thân tôi nhận thấy
không chỉ học sinh hiểu bài, kỹ năng đ ợc nâng cao hơn mà học sinh còn trở
nên yêu thích môn học hơn rất nhiều.

Khi hỏi về việc chọn nghề cho t ơng lai một số em đã mạnh dạn nói sẽ
theo nghề điện dân dụng.

</div>
(14)<div class='page_container' data-page=14>

trong gia đình nhà mình. Các em cũng có thể tính tốn đ ợc các thơng số kỹ
thuật của mạch điện.

Kết quả đạt đợc rất khả quan, phải nói là thành cơng hơn cả mong đợi có
đến 49% học sinh đạt loại giỏi. 46% học sinh đạt loại khá. 5% học sinh đạt
loại TB. Khơng có học sinh xếp loại yếu kém.

2 - ý kiến đề xuất:

Môn Công Nghệ là một môn học có phần khơ cứng, tỷ lệ thực hành
khá cao lại là mơn mà địi hỏi ng ời dạy phải trang bị rất nhiều kỹ năng khác
nhau từ kỹ năng sử dụng khoan, kỹ năng sử dụng các loại dụng cụ điện, đến
kỹ năng sử dụng ca, đục, bào (để làm bảng điện). Chính vì vậy giáo viên
trực tiếp giảng dạy phải là giáo viên đ ợc đào tạo đúng chuyên ngành.

Mặt khác đặc thù của bộ mơn địi hỏi khá nhiều về điều kiện cơ sở vật
chất từ phòng thực hành chuyên biệt đến trang bị các dụng cụ, trang thiết
bị, vật t điện nên các nhà tr ờng cần có sự đầu t thờng xuyên bổ sung cho
môn học. Các giáo viên trực tiếp giảng dạy môn học này để đạt đ ợc thành
cơng thì cần phải tuân thủ việc chuẩn bị thật kỹ tr ớc khi lên lớp. Theo cá
nhân tôi, trớc khi lên lớp giáo viên cần chú ý những điểm sau:

- Lên kế hoạch thật chi tiết, cụ thể. Trình BGH xem xét, bố trí địa điểm,
tạo điều kiện về nơi làm việc cũng nh nguồn điện ổn định, an tồn.

- Nghiªn cøu thËt kü nội dung chơng trình SGK, SGV.

</div>
(15)<div class='page_container' data-page=15>

- Làm thử nhiều lần trớc.

- Kiểm tra thật kỹ các dụng cụ, các vật liệu, thiết bị điện cần sử dụng trong
bài giảng.

Hin nay theo phân phối chơng trình 1tiết/1tuần nên việc bố trí thời
khố biểu cần phải phù hợp hơn bởi thời l ợng thực hành đảm bảo thì chất l
-ợng mới đợc nâng cao. Có thể bố trí 2 tiết liên tục trên 2 tuần.

Tơi trình bày tất cả điều mình đã và đang làm, đồng thời cũng mạnh
dạn nêu lên những kinh nghiệm trong quá trình giảng dạy nh đã trình bày ở
phần trên. Rất mong sự quan tâm của đồng nghiệp với bài viết này, tôi xin
lĩnh hội các ý kiến xây dựng.

</div>