Bài giảng quản trị học chương 2 trách nhiệm xã hội và đạo đức trong quản trị

CHƯƠNG 2
TRÁCH NHIỆM XÃ HỘI VÀ
ĐẠO ĐỨC TRONG QUẢN
TRỊ

Khoa Quản trị kinh doanh

1


Nội dung bài giảng
• Trách nhiệm xã hội của tổ chức
• Sự đáp ứng trách nhiệm xã hội của
tổ chức
• Quản trị một tổ chức có đạo đức

Khoa Quản trị kinh doanh

2


Trách nhiệm xã hội của tổ
chức
“Bổn phận của tổ chức là lựa chọn
các hành động nhằm bảo vệ và cải
thiện các lợi ích của xã hội trong q
trình tìm kiếm lợi ích cho mình.”

Khoa Quản trị kinh doanh

3

Trách nhiệm xã hội của tổ
chức
Các quan điểm chính:
• Bàn tay vơ hình
Xã hội sẽ tự điều tiết trách nhiệm xã hội
của doanh nghiệp
• Sự điều tiết của chính phủ
Các lợi ích của xã hội tốt nhất nên được
bảo vệ thơng qua các luật lệ và đường lối
chính trị để định hướng các hoạt động của
cơng ty. Có thể được tóm tắt trong câu
“Kiếm lợi nhuận và tuân thủ luật pháp”.
Khoa Quản trị kinh doanh

4


Trách nhiệm xã hội của tổ
chức
Các quan điểm chính:
• Sự tác động của quản trị
Các công ty và những nhà quản trị được
mong muốn hành động theo cách mà họ
vừa có thể bảo vệ và cải tiến các lợi ích xã
hội đồng thời cũng vừa cải thiện được các
lợi ích kinh tế của công ty.

Khoa Quản trị kinh doanh

5


Trách nhiệm xã hội của tổ
chức
Sự tác động của quản trị
Kết hợp chặt chẽ 03 lập luận:
• Anti-freeloader argument.
• Capacity argument.
• Enlightened self-interest argument.

Khoa Quản trị kinh doanh

6


Trách nhiệm xã hội của
nhà quản trị
• Kinh tế và pháp luật
Trách nhiệm làm ra lợi nhuận và tuân thủ
luật pháp
(Bàn tay vơ hình, bàn tay của chính phủ,
bàn tay của quản trị).

• Đạo đức và sự cần thiết phải thi hành
Hành vi đạo đức được xã hội mong đợi
(Bàn tay vơ hình, điều tiết của chính phủ).
Rất khó để xác định và mô tả.
Khoa Quản trị kinh doanh

7


Các nhóm lợi ích của XH
•
•
•
•
•

Cổ đơng
Nhân viên
Khách hàng
Chính quyền địa phương
Xã hội

Khoa Quản trị kinh doanh

8


Các nhóm lợi ích của XH
Nhân viên
Cổ đơng

Tổ chức

Khách hàng

Cộng đồng
quốc tế
CQ địa phương
XH (khu vực & quốc gia)
Khoa Quản trị kinh doanh

9


Trách nhiệm XH có đáng
quan tâm?
• Chứng cứ thực tế về mối quan hệ
giữa lợi nhuận và TNXH là không rõ
ràng.
• Lợi ích chiến lược.
• Để phù hợp, lợi nhuận
quản lý có
trách nhiệm xã hội.
• Các cổ đơng nhạy cảm với mức độ
đóng góp trách nhiệm xã hội của DN.
Khoa Quản trị kinh doanh

10


Sự đáp ứng xã hội của tổ
chức
‘Là thuật ngữ liên quan đến sự phát triển
các quá trình ra quyết định của tổ chức mà
ở đó nhà quản trị lường trước, đáp ứng và

xử lý các lĩnh vực về trách nhiệm xã hội.’
Sự đáp ứng bao gồm 2 góc độ:
• Theo dõi các mong muốn và nhu cầu của
xã hội.
• Các cơ chế đáp ứng xã hội từ bên trong
của tổ chức.
Khoa Quản trị kinh doanh

11


Theo dõi các mong
muốn/nhu cầu của XH
•
•
•
•
•

Dự báo xã hội
Khảo sát ý kiến
Kiểm toán xã hội
Quản lý các vấn đề phát sinh
Tầm soát xã hội

Khoa Quản trị kinh doanh

12

Các cơ chế đáp ứng xã
hội từ bên trong
•
•
•
•
•

Người điều hành
Lực lượng đặc biệt tạm thời
Ủy ban thường trực
Các bộ phận thường trực
Kết hợp các phương pháp tiếp cận

Khoa Quản trị kinh doanh

13


Trở thành một nhà quản
trị có đạo đức
‘Các khó khăn và các vấn đền cần
quan tâm về đạo đức kinh doanh
làm nảy sinh 03 vấn đề quan trọng
với nhà quản trị.’
• Các loại hình đạo đức quản trị
• Ngun tắc đạo đức cho nhà quản
trị
• Vấn đề đạo đức nghề nghiệp
Khoa Quản trị kinh doanh

14


Các loại hình đạo đức quản
trị
• Quản trị vơ đạo đức
Thiếu các nguyên tắc đạo đức, tất cả chỉ
là theo đuổi lợi nhuận .

• Quản trị phi luân lý
Bỏ qua/quên quan tâm đến đạo đức.

• Quản trị có đạo đức
Chú ý đến các tiêu chuẩn và vấn đề đạo
đức.
Khoa Quản trị kinh doanh

15


Một số nguyên tắc đạo đức
cho nhà quản trị
•
•
•
•
•
•
•

Tuân thủ luật pháp
Nói sự thật
Tơn trọng người khác
Ghi nhớ ngun tắc vàng “ ”
Trên tất cả, không gây hại
Thực hành dân chủ, khơng gia trưởng
Ln hành động khi thấy có trách nhiệm

Khoa Quản trị kinh doanh

16


Đạo đức nghề nghiệp
• Nhà quản trị cần xác định các giá trị của mình
để tự bảo vệ
– Tìm kiếm lời khuyên và sự hỗ trợ từ các
nguồn tin cậy.
– Hành động để thay đổi những gì bạn thấy
khơng phải là đạo đức.
– Hành động để tự bảo vệ.
• Dự đoán các mâu thuẫn đạo đức
– Kiểm tra trước khi dự tuyển: Đó có phải là
một cơng ty đạo đức?
– Lĩnh vực bạn làm việc có bị dẫn dắt bởi các
kiểu hành vi không đạo đức?
– Tránh thỏa hiệp đạo đức.

Khoa Quản trị kinh doanh

17


Quản trị một tổ chức có
đạo đức
Các yếu tố hồn cảnh ảnh hưởng
hành vi đạo đức:
• Các yếu tố bên ngồi
Cạnh tranh, cơ hội thành cơng cao/thấp,
sự phụ thuộc vào các tổ chức khác.

• Các yếu tố bên trong
Thúc đẩy để đạt hiệu suất cao, lao động
không ổn định, sự ủy quyền, tìm kiếm
đổi mới.
Khoa Quản trị kinh doanh

18


Quản trị một tổ chức có
đạo đức
Nâng cao nhận thức về sự đa dạng
Sự cam kết của nhà quản trị cấp cao
Các quy tắc đạo đức
Các ủy ban về đạo đức
Kiểm tra việc thực hiện đạo đức
Đường dây nóng về đạo đức
Đào tạo về đạo đức

Khoa Quản trị kinh doanh

19


Tóm tắt bài giảng
• Trách nhiệm xã hội của tổ chức
– Các cách tiếp cận chính: bàn tay vơ hình, sự
can thiệp của chính phủ và của quản trị
– Trách nhiệm xã hội của nhà quản trị
– Các nhóm lợi ích của xã hội: cổ đông, nhân
viên, khách hàng, chính quyền địa phương và
quốc tế, xã hội.
– Trách nhiệm xã hội có đáng để quan tâm?
Các bằng chứng thì khó xác định.

• Sự đáp ứng trách nhiệm xã hội của
tổ chức
Điều khiển mong muốn và nhu cầu của xã hội:
dự báo, khảo sát ý kiến, điều tra xã hội, vấn đề
của quản lý, kỹ thuật đáp ứng phản ứng trách
nhiệm xã hội từ bên trong.
Khoa Quản trị kinh doanh

20


Tóm tắt bài giảng
• Trở thành một nhà quản trị đạo đức
– Các loại đạo đức quản trị: vô đạo đức, phi luân

lý, đạo đức.
– Các quy tắc đạo đức cho nhà quản trị.
– Vấn đề đạo đức nghề nghiệp: Lường trước
các mâu thuẫn đạo đức.

• Quản trị một tổ chức có đạo đức
– Các yếu tố mơi trường (bên trong và bên
ngoài) ảnh hưởng đến hành vi đạo đức.
– Các cơ chế cho hành vi đạo đức.

Khoa Quản trị kinh doanh

21