Một số giải pháp giúp trẻ 4 5 tuổi lớp b1 phát huy khả năng sáng tạo, tích cưc tham gia các hoạt động trãi nghiệm trong trường mầm non

1. MỞ ĐẦU
1.1 Lý do chọn đề tài.
Như chúng ta đã biết: “Trẻ em hôm nay, thế giới ngày mai” Việc chăm
sóc, ni dưỡng và giáo dục trẻ em tốt nhất luôn là mục tiêu không điểm dừng.
Như vậy: Muốn thực hiện được nhiệm vụ quan trọng đó, giáo viên phải tổ chức
hướng dẫn cho trẻ tham gia vào các loại hình hoạt động phong phú, đa dạng. Trong
đó đặc biệt coi trọng việc tổ chức các hoạt động học tập, vui chơi, trải nghiệm phù
hợp với sự phát triển của từng cá nhân trẻ, khuyến khích trẻ hoạt động một cách
chủ động, tích cực…
Tổ chức hoạt động trải nghiệm cho trẻ mầm non là phương thức sử dụng các
hoạt động giáo dục, trong đó giáo viên là người thiết kế, tổ chức, hướng dẫn các
hoạt động để trẻ được tham gia tiếp xúc, tương tác trực tiếp. Thông qua thực hành,
trẻ được cung cấp các kiến thức, kĩ năng từ đó hình thành những năng lực, phẩm
chất và kinh nghiệm cho bản thân. Hoạt động trải nghiệm giúp trẻ tăng khả năng
khám phá, mang đến cho trẻ những bài học thực tiễn bổ ích và lý thú, tạo cho trẻ
có niềm say mê tìm hiểu thế giới xung quanh.
Việc tạo cơ hội cho trẻ mẫu giáo đặc biệt là trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi được tham
gia tích cực vào hoạt động trải nghiệm trong trường mầm non là việc làm vô cùng
cần thiết. Thông qua hoạt động trải nghiệm tạo cho trẻ tích cực tìm tịi, khám phá,
thử nghiệm, phát hiện ra những điều kỳ diệu, mới lạ, những kiến thức trong cuộc
sống gần gũi và ở xung quanh trẻ, giúp phát triển tư duy và trí tưởng của trẻ một
cách phong phú. Đồng thời phát triển trí tuệ, thể chất, tình cảm quan hệ xã hội
nhằm phát triển toàn diện nhân cách cho trẻ.
Với đặc điểm của trẻ là thích tìm tịi khám phá mọi vật xung quanh, thích
được thực hành trải nghiệm với mơi trường, thích tự làm những cơng việc của
người lớn, hịa mình vào cộng đồng, nhu cầu được hoạt động phát triển rất nhanh.
Thông qua các hoạt động trải nghiệm thực tế, trẻ được tham gia và sử dụng các
giác quan để tiếp xúc với sự vật, hiện tượng trong thực tiễn.Trẻ sẽ được nhìn, nghe,
sờ, ngửi, nếm trực tiếp, giao tiếp tương tác cùng bạn bè và giáo viên giúp cho việc
học của trẻ trở nên thú vị hơn, tăng khả năng lưu giữ những điều đã tiếp cận được
lâu hơn. Hoạt động trải nghiệm cịn giúp trẻ có khả năng sáng tạo, tính năng động,

thích ứng và sự tự tin.
Tuy nhiên, hiện nay trong quá trình tổ chức các hoạt động trải nghiệm cho trẻ
lớp mẫu giáo 4-5 tuổi tôi nhận thấy trẻ chưa thực sự tích cực tham gia vào các hoạt
động trải nghiệm của lớp, kiến thức và kỹ năng trải nghiệm của trẻ chưa cao, trẻ
vẫn còn thụ động, còn lúng túng khi tham gia vào hoạt động trải nghiệm, đặc biệt
là các hoạt động trải nghiệm cần yếu tố thực hành, hoạt động trải nghiệm mang
tính tập thể, và hoạt động trải nghiệm mang tính khoa học.
Bên cạnh đấy việc xây dựng mơi trường mới chỉ mang tính hình thức để trang
trí theo đúng chủ đề đang thực hiện và việc xây dựng đó chưa xuất phát từ lấy trẻ
là chủ thể hoạt động trải nghiệm, chưa kích thích tính tị mị, khám phá của trẻ, khi
học và chơi trẻ đang còn rất thụ động, trẻ tham gia cịn hạn chế, các góc, mảng
1


trang trí chưa mang tính mở, đồ dùng, đồ chơi chủ yếu là mua sẵn, nguyên vật liệu,
học liệu chưa phong phú, đa dạng, trẻ hoạt động máy móc, dập khuôn, nhàm
chán…Phụ huynh chưa thực sự quan tâm, chưa nhận thức được tầm quan trọng
của môi trường giáo dục đối với sự phát triển của trẻ.
Nhận thức được tầm quan trọng của việc cho trẻ tích cực tham gia hoạt động
trải nghiệm đối với sự phát triển của trẻ, tôi đã mạnh dạn lựa chọn đề tài: “ Một số
giải pháp giúp trẻ 4-5 tuổi lớp B1 phát huy khả năng sáng tạo, tích cực tham gia
các hoạt động trải nghiệm trong trường mầm non” làm đề tài sáng kiến trong
năm học này.
1.2. Mục đích nghiên cứu.
Nghiên cứu vấn đề này với mục đích là để tìm ra những biện pháp tốt nhất.
Nhằm phát huy nâng cao tính tích cực, sáng tạo của trẻ” và củng cố, rèn luyện cho
trẻ những kỹ năng kỹ xảo thông qua các hoạt động trải nghiệm, học tập, làm đồ
dùng đồ chơi từ một số nguyên vật liệu đơn giản nhằm thúc đẩy nâng cao hiệu quả
giáo dục trong các hoạt động học và chơi mục đích nâng cao chất lượng đổi mới
giáo dục giúp trẻ phát triển toàn diện.

1.3. Đối tượng nghiên cứu.
Một số giải pháp giúp trẻ 4-5 tuổi lớp B1 phát huy khả năng sáng tạo, tích
cực tham gia các hoạt động trải nghiệm trong trường mầm non trường mầm non
Thọ Xương.
1.4. Phương pháp nghiên cứu.
Nhóm Phương pháp nghiên cứu thực tiễn
+ Phương pháp quan sát
+ Phương pháp khảo sát điều tra giáo dục
+ Phương pháp thực hành - trải nghiệm
+ Phương pháp phân tích và tổng kết kinh nghiệm giáo dục
+ Phương pháp nghiên cứu sản phẩm hoạt động giáo dục
Nhóm Phương pháp nghiên cứu lí thuyết
+ Phương pháp phân tích và tổng hợp lí thuyết
+ Phương pháp thống kê.
2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
2.1. Cơ sở lý luận
Trong rất nhiều quan điểm, triết lý khác nhau về giáo dục trải nghiệm,
không thể không nhắc đến quan điểm giáo dục Montessori. Bà là Bác sỹ nhi, nhà
tâm lý học người ý bà có những nghiên cứu về phương pháp dạy trẻ nổi tiếng mà
nhiều nước trên thế giới đang áp dụng. Ma Ri A Montessori khẳng định: "Trẻ tự
đào luyện mình trong mối quan hệ với mơi trường” Có nghĩa là những gì mà trẻ
có được phải "Thơng qua hồn cảnh sống bên ngồi", thơng qua hoạt động tương
tác trực tiếp của trẻ với môi trường. Một trong những tư tưởng triết lý của
Montessori là chúng ta "không nên coi trọng trí óc hơn là đơi tay, mà phải kết hợp
cả hoạt động của trí óc với đơi tay tạo thành một hoạt động sáng tạo song hành".
Montessori gọi đơi tay là cơng cụ của trí tuệ và nhận định". Đôi tay phối hợp với
bộ não để tạo nên trí thơng minh của trẻ. Như vậy, "Trải nghiệm" Theo quan điểm
2

Montessori nhấn mạnh việc học được thực hiện thông qua các tương tác với môi
trường bằng sự kết hợp của nhận thức cảm tính và lý tính (Sự phối hợp của đơi
tay và trí óc) và cho rằng đó là một phần không thể thiếu để trẻ phát triển và hoàn
thiện. Các nhà nghiên cứu giáo dục học Việt Nam PGS. TS Hoàng Thị Phương
Nghiên cứu tổ chức hoạt động cho trẻ Mầm Non cũng nêu rõ vai trò của giáo dục
gắn với hoạt động trải nghiệm là trẻ được kết nối kiến thức, kỹ năng với thực tiễn
cuộc sống phong phú, sinh động mà trẻ em đã và sẽ trải qua trong cuộc sống…
Như vậy tổ chức hoạt động trải nghiệm cho trẻ mầm non thực sự quan trọng
trong việc hình thành nhân cách và phát triển tồn diện cho trẻ, giúp cho trẻ sau
này sẽ trở thành những con người có ích cho xã hội, góp phần trong công cuộc
xây dựng và bảo vệ tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
2.2. Thực trạng .
Năm học 2020 - 2021 bản thân tôi được nhà trường phân công phụ trách
lớp mẫu giáo 4-5 tuổi, với tổng số là 30 trẻ, bước vào thực hiện đề tài này tôi gặp
những thuận lợi và khó khăn sau đây:
2.2.1 Thuận lợi
- Nhà trường đầu tư tương đối đầy đủ đồ dùng cơ sở vật chất. Đồ dùng, đồ
chơi phục vụ cho việc chăm sóc ni dưỡng, giáo dục trẻ.
- Mơi trường trong và ngồi lớp học thân thiện, có nhiều khu vực để cho trẻ
tham gia hoạt động trải nghiệm. Đảm bảo an toàn cho trẻ hoạt động.
- Trẻ được học và phân chia đúng theo độ tuổi và biết phối hợp cùng cô
trong các hoạt động.
- Bản thân tôi là một giáo viên ln u nghề, mến trẻ, có trình độ chuyên môn
và khiếu thẩm mỹ trong việc tạo môi trường và làm đồ dùng đồ chơi.
2.2.2 Khó khăn
-Mơi trường lớp học được thay đổi thường xuyên theo từng chủ đề nhưng
nội dung và hình thức chưa phong phú, hấp dẫn đối với trẻ.
- Đồ dùng, đồ chơi chủ yếu mua sẵn, sản xuất hàng loạt, chất liệu chủ yếu
bằng nhựa, ít nguyên liệu thiên nhiên, chưa đáp ứng được nhu cầu khám phá, sáng
tạo của trẻ.

- Một số trẻ còn nhút nhát, chưa mạnh dạn tham gia vào các hoạt động, chưa
có ý thức tập thể.
- Vốn hiểu biết về mơi trường xung quanh cịn hạn chế.
- Một số phụ huynh chưa thực sự quan tâm đến công tác chăm sóc ni
dưỡng và giáo dục ở trường mầm non.
Với thực trạng trên tôi tiến hành khảo sát số trẻ của lớp tại thời điểm tháng
9/2020 như sau:
ST
Tổng Kết quả khảo sát
Nội dung khảo sát
T
số HS
Đạt
Tỉ lệ %
1 Trẻ hứng thú tham gia hoạt động thực hành
14/30
47%
trải nghiệm.
2 Trẻ mạnh dạn, tự tin, trong hoạt động trải
13/30
43%
nghiệm..
3


3

Trẻ có kỹ năng trong hoạt động trải nghiệm

30

12/30

40%

4

Trẻ biết hợp tác trong khi chơi và tạo ra sản
12/30
40%
phẩm
Từ tình hình thực tế trên tơi thấy mình cần quan tâm và tìm ra các giải pháp
nhằm nâng cao chất lượng cho trẻ 4-5 tuổi thực hành trải nghiệm như sau:
2.3. Các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề
2.3.1.Giải pháp 1: Tạo môi trường, chuẩn bị đồ dùng, học liệu, đa dạng,
hấp dẫn, cho trẻ thực hành trải nghiệm..
Để có thể thực hiện tốt hoạt động “Xây dựng mơi trường giáo dục trong và
ngồi lớp lấy trẻ làm trung tâm” cho trẻ hoạt động trước hết giáo viên mầm non
khơng chỉ nghiên cứu nắm vững mục đích u cầu của hoạt động mà giáo viên còn
cần phải nắm chắc được các phương pháp và biện pháp thực hiện tạo ra môi trường
sân chơi cho trẻ vừa học vừa chơi và giúp trẻ lĩnh hội kiến thức một cách nhẹ
nhàng, khơng bị gị bó, áp đặt giúp trẻ hiểu bài sâu và vận dụng những điều đã học
vào thực tế hàng ngày của trẻ.Vì vậy tơi cùng giáo đã tích cực xây dựng:
*Mơi trường giáo dục trong lớp:
Xây dựng mơi trường trong và ngồi lớp học cho trẻ hoạt động là một khâu
quan trọng trong chương trình giáo dục mầm non theo quan điểm giáo dục lấy trẻ
làm trung tâm. Đây là một biện pháp không thể thiếu để tạo mơi trường cho trẻ
trải nghiệm tích cực, việc xây dựng môi trường lớp học theo hướng mở, cung cấp
đồ dùng dùng đồ chơi theo chủ đề phong phú và có đầy đủ nguyên vật liệu mở
giúp trẻ hoạt động tích cực tạo cho trẻ một khơng gian hoạt động vui chơi một

cách thoải mái, hồn nhiên và chủ động tìm tịi khám phá và phát hiện nhiều điều
mới lạ hấp dẫn trong cuộc sống.
Hình ảnh minh họa: Góc học tập( 1 trong 5 góc của lớp)
Để cho trẻ có cơ hội được thực hành trải nghiệm nhằm đáp ứng nhu cầu chơi
của trẻ, tạo điều kiện cho trẻ " Học bằng chơi, chơi mà học". Ngay từ đầu năm
học bản thân đã xây dựng môi trường trong lớp với những đồ dùng, đồ chơi tự
làm từ nguyên vật liệu sẵn có ở địa phương đẹp, hấp dẫn, đa dạng và phong phú,
phù hợp với từng chủ đề, phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý và gây ấn tượng cho
trẻ.
*Mơi trường ngồi lớp học: Bên cạnh việc tạo mơi trường trong lớp thì mơi
trường ngồi lớp vơ cùng quan trọng. Một môi trường đẹp, với nhiều khu vui
chơi trải nghiệm sẽ đáp ứng được nhu cầu chơi và khám phá của trẻ. Chính vì thế
nhà trường đã trú trọng và tạo mơi trường ngồi lớp học như: Khu vườn cổ tích.
Khu vui chơi cát, nước, góc thiên nhiên, góc dân gian, góc chợ quê, góc sáng tạo,
góc vận động.
* Chuẩn bị đồ dùng, học liệu, đa dạng, hấp dẫn:
Muốn cho trẻ hoạt động hiệu quả, tích cực, thì ngay từ đầu năm học tôi đã
lên kế hoạch cho việc làm đồ dùng, đồ chơi phục vụ ở các góc, không lên một cách
chung chung mà vạch ra rõ ràng cụ thể cho việc làm đồ dùng, đồ chơi.
4


Kế hoạch cụ thể: Tơi rà sốt lại các đồ dùng, đồ chơi trong lớp, những đồ
dùng nào có thể mua sắm, đồ dùng nào cần làm, bổ sung từ từ theo từng chủ đề, đồ
chơi nào cần phải bổ sung trước… Tận dụng các nguyên vật liệu để làm đồ chơi
cho trẻ: Ngoài những đồ dùng, đồ chơi mua sẵn tôi tận dụng những nguyên vật liệu
ở dạng phế liệu sẵn có, dễ kiếm như: chai nhựa các loại, nắp chai nhiều màu sắc,
đá sỏi tự nhiên, Bìa catton, xốp mầu, giấy báo có trang bìa quảng cáo, vỏ hộp sữa
chua, vải vụn…
Tận dụng những nguyên vật liệu thiên nhiên sẵn có ở địa phương như: vỏ

ngao, vỏ hến, hạt gấc, hạt nhãn, bẹ ngô khô,vỏ lạc, lõi ngô khô, rơm khô, lá cây
khô, vỏ cây, chiếu cũ… tất cả những nguyên vật liệu cần đảm bảo an toàn về tính
mạng, khơng gây độc hại, khơng sắc nhọn, khơng nặng nề đối với trẻ. Từ những
nguyên vật liệu trên tôi đã tạo ra nhiều không gian học, không gian chơi và rất
nhiều đồ chơi ở các góc cho trẻ.
Ví dụ: Tôi dùng đá cuội và viên sỏi cùng trẻ tạo ra nhiều bức tranh mang
tính nghệ thuật cao, tạo ra hình người, hình con cá, con chim, hoa, ngộ nghĩnh,
sinh động. Hoặc dùng các nắp chai tạo nên những bông hoa từ các nắp chai nhiều
màu sắc rât đẹp và các chai hộp nhựa làm ra một số đồ dùng trong gia đình như:
làn, bàn là, bàn ghế, cốc chén, hộp Comfort, xà phịng tơi cắt làm thành đồn tàu, ô
tô, máy bay .… Cũng từ những nguyên vật liệu đó, trẻ sử dụng trong giờ hoạt động
góc và trẻ làm ra nhiều sản phẩm như: Trẻ dùng vỏ chai sữa nuti làm hàng rào để
xây hàng rào, chơi ném vòng cổ chai, đong cát, nước. Dùng lá cây khơ làm con
nghé, làm con mèo, làm đồng hồ, vịng tay…
2.3.2. Giải pháp 2: Lựa chọn và tổ chức hoạt động trải nghiệm phù
hợp với các hoạt động trong ngày.
Việc lựa chọn các nội dung trải nghiệm phù hợp với các hoạt động trong ngày
cho trẻ tham gia để không có sự nhàm chán trong hoạt động trải nghiệm là rất quan
trọng, những nội dung trải nghiệm mới lạ sẽ làm cho trẻ tị mị thích khám phá tích
cực hơn trong hoạt động trải nghiệm một cách trọn vẹn mà không cần sự tác động
của giáo viên.
* Tổ chức các hoạt động trải nghiệm ở hoạt động học:
- Lựa chọn chủ đề: Phụ thuộc vào đặc điểm của giờ học tôi lựa chọn chủ đề
trải nghiệm phù hợp với sự kiện xã hội tại địa phương hoặc sự kiện chung dẫn dắt
đến môn học, bài học.
- Xác định mục tiêu: Dựa vào đặc điểm hiểu biết của trẻ lên mục tiêu về đối
tượng, nội dung trải nghiệm và khả năng hoạt động của trẻ.
- Chuẩn bị: Tùy vào nội dung học của các môn học khác nhau cần chuẩn bị
địa điểm phù hợp tôi thường thay đổi địa điểm để tạo sự mới mẻ hấp dẫn về chủ đề
trải nghiệm. Chuẩn bị đồ dùng vật liệu đủ cho số lượng trẻ. Chuẩn bị thêm các

dụng cụ ghi lại hình ảnh hoạt động của trẻ để sau các hoạt động trẻ đúc rút kinh
nghiệm bản thân.
- Tiến hành các hoạt động:
+ Trải nghiệm thực tế: Giới thiệu bài học bằng cách ứng dụng thực tế trong
đời sống hằng ngày có liên quan đến trải nghiệm trước đó của trẻ hoặc tạo tình
5


huống bằng kích, chuyện phim ngắn…gây hứng thú và định hướng vào bài dạy.
Sau khi trẻ trải nghiệm tôi cho trẻ phản hồi lại để trẻ nêu kết quả trải nghiệm rồi
lựa chọn đồ dùng vào hoạt động nhận thức. Ví dụ: Hoạt động làm quen với tốn:
Số 7 Chủ đề gia đình. Giới thiệu bài: Trẻ đã từng hoạt động trải nghiệm với hồ cá
nên tôi sẽ dựng kịch gia đình nhà cá bơi lội tung tăng kiếm ăn cùng nhau. Sau đó
đố trẻ gia đình cá có bao nhiêu người cho trẻ đếm, nói kết quả và lựa chọn số 7 cần
ôn tập. Tôi đưa trẻ bước vào hoạt động nhận thức một cách nhẹ nhàng bằng lời dẫn
dắt của câu chuyện: “ Mẹ con nhà cá đi chơi bống gặp gia đình bác cua cũng đang
đi cả hai gia đình gặp nhau niềm nở rồi hẹn nhau đua tài trốn tìm” Tơi cho trẻ chọn
đối tượng tất nhiên cháu chọn 7 con cá và 7 con cua cùng nhau xếp hàng theo sự
hưỡng dẫn của tôi. Từ trải nghiệm thực tế ở trò chơi dân gian “Trốn tìm” Tơi cho
cháu lớp tơi trải nghiệm thực tế vào hoạt động học so sánh hơn kém nhau trong
phạm vi 7 mà đối tượng cũng thực tế là cua và cá… Vào phần ôn tập tôi cũng cho
cháu chơi các trò chơi qua hoạt động trải nghiệm….
+ Trẻ chia sẻ kinh nghiệm:
Tùy vào môn học chúng ta chọn đối tượng cho cháu trải nghiệm và cách
thức trải nghiệm khác nhau và đặc biệt hướng đến mục đích giáo dục mặt nào để
cho trẻ chia sẻ kinh nghiệm:
Ví dụ: Giáo dục ngôn ngữ chủ yếu phát triển kỹ năng diễn giải mạch lạc,
miêu tả về thái độ: Chia sẻ, cảm xúc, suy nghĩ…
Ví dụ về mặt phát triển nhận thức: Giáo viên giúp trẻ học tập theo hướng
trải nghiệm trẻ chia sẻ giáo viên sẽ nắm được phát triển nhận thức, kỹ năng, thái độ

sống…của từng cá nhân trẻ.
+ Trẻ rút ra kinh nghiệm cho bản thân:
Sau các tiết học tôi thường gợi hỏi trẻ: Con học được gì qua hoạt động này?
Hoặc những điều con biết qua hoạt động này là gì? Trẻ được tự do nói về các kinh
nghiệm mà trẻ đã lĩnh hội được rồi dùng tranh ảnh vật thật giúp trẻ khắc sâu kinh
nghiệm của bản thân.
+ Trẻ vận dụng kinh nghiệm vào cuộc sống:
Để tạo điều kiện cho trẻ vận dụng kinh nghiệm vào cuộc sống tôi đã dựa
vào việc lĩnh hội kinh nghiệm ở trẻ thiết kế nhiều trò chơi học tập cho trẻ trải
nghiệm ở hoạt động ngoài trời.
Như vậy: Phương pháp dạy học trải nghiệm là chúng ta đừng ép trẻ học bằng
sự bắt buộc hay hà khắc, mà hãy hướng trẻ học bằng điều thu hút tâm trí trẻ, để
bạn có thể phát hiện tốt hơn năng khiếu đặc biệt của trẻ qua từng mơn học. Chúng
ta nên tích hợp nhiều bộ mơn trong bài dạy cũng nên đổi nhiều hình thức tổ chức
tránh ngôi 1 chỗ lâu gây sự nhàm chán của trẻ.
*Tổ chức các hoạt động trải nghiệm ở các góc chơi:
Với các đồ dùng đồ chơi phong phú, đa dạng mới gợi mở cho trẻ sự tị mị
và thích khám phá của trẻ trong các góc chơi, phát huy tối đa tính tích cực và
hứng thú của trẻ trong hoạt động trải nghiệm những đồ dùng đồ chơi từ nguyên
vật liệu sẵn có, vật liệu phế thải dễ kiếm, dễ tìm như: các loại hộp, hột hạt, que
gỗ, len, giây chun, bảng gỗ, bảng viết phấn, các loại hình phẳng, số đếm..,ở góc
6


phân vai có thể cho trẻ trải nghiệm làm người nội trợ như quấn bánh đa nem, gói
nem, vắt nước cam, làm bánh trung thu. ..Cho trẻ tắm cho búp bê, mặc và thay
quần áo cho búp bê..... Ở đây trẻ có thể tự do sáng tạo chơi theo ý tưởng của
mình để tạo ra các đồ chơi từ các nguyên liệu mà cô giáo đã cung cấp.
Từ những học liệu, đồ dùng, đồ chơi cô và trẻ chuẩn bị ở các góc, tơi gợi ý,
hướng dẫn trẻ sử dụng, chơi, sáng tạo bằng nhiều cách khác nhau.

ở góc thiên nhiên, các chậu cây cảnh …hôm nay cô và trẻ đến thăm quan
“Vườn hoa mùa xuân” ngày mai lại là “Vườn hoa nhà bé”, cũng từ các chậu cây
đó hơm nay cơ và trẻ chăm sóc, tưới nước cho cây, ngày mai tơi lại hướng dẫn trẻ
nhìn ngắm quan sát, phát hiện cây có gì mới so với hơm qua, khuyến khich trẻ
trang trí cho vườn cây đẹp hơn, mới lạ hơn với những đồ dùng do cô chuẩn bị và
trẻ lựa chọn.
Ở góc nghệ thuật trẻ thỏa sức chơi, sáng tạo với những học liệu được chuẩn
bị sẵn, trẻ vẽ tranh, nặn, làm con vật từ hộp, chai nhựa như con ong, bướm…từ đĩa
CD trẻ cắt dán tạo ra con cá, mặt các con vật ngộ nghĩnh như con gấu, thỏ, chim cú
mèo… Bẹ ngô khô tôi hướng dẫn gợi ý cho trẻ chơi đan, tết, kết lại thành con cá,
thành vịng, mũ….lõi ngơ cắt ra, gắn lại thành mũ, lọ hoa…lá cây khơ trẻ cắt làm
hình con bướm, bơng hoa, con chuồn chuồn, con nghé…
Góc xây dựng ngồi chơi với những đồ chơi mua sẵn trẻ còn tự tạo ra các
đồ chơi cùng cô, như cây xanh, tôi chuẩn bị cành cây, trẻ tự gắn lá cây lên cành,
hoặc gắn hoa, quả..
Hay khi trao đổi về chủ đề chơi tôi cho trẻ đưa ra ý tưởng trải nghiệm rồi
cho trẻ lựa chọn công việc sẽ tham gia vào các nhóm khác nhau, trong nhóm tư
phân cơng cơng việc cụ thể cho các thành viên. Trong qua trình trải nghiệm tôi
hướng dẫn chú ý rèn kỹ năng mới cho trẻ, khuyến khích trẻ quan tâm giúp đỡ
chia sẻ với nhau trong công việc tạo các tinh huống tương tác với nhau. kết thúc
hoạt động tôi cho trẻ tự đánh giá kết quả hoạt động cuối cùng cho các cháu lao
động vệ sinh.
+ Chia sẻ kinh nghiệm: Việc phản hồi kinh nghiệm của trẻ tiến hành bất kỳ
thời điểm nào trong ngày cũng có thể cho trẻ nói nhiều lần kinh nghiệm trẻ đã trải
qua. Tôi đã dựa vào nội dung trải nghiệm đặt câu hỏi chủ yếu là về cảm xúc, kỹ
năng mà trẻ đã tham gia chơi
+ Trẻ rút kinh nghiệm: Những kỹ năng, cảm xúc, kinh nghiệm được trẻ chia
sẽ, tôi hệ thống khái quát cho gọn cho trẻ dễ ghi nhớ tôi hay đặt câu hỏi trẻ lớp tơi
tự rút ra kinh nghiệm: hãy nói về điều con biết qua hoạt động này.
+Trẻ vận dụng kinh nghiệm vào cuộc sống:

Tôi thường xuyên khơi gợi cho trẻ vận dụng về các kinh nghiệm thông qua
trải nghiệm vào các hoạt động thực tế khác nhau trong ngày.
Hình ảnh: Trẻ tập gói nem
Hình ảnh: Trẻ vắt và pha nước cam
*Tổ chức các hoạt động trải nghiệm trong các hoạt động trong ngày.
Ngoài việc cho trẻ trải nghiệm qua hoạt động học, các góc chơi tơi cịn tổ
chức cho trẻ trải nghiệm qua các hoạt động ăn, ngủ, lao động, vệ sinh lớp học hay
7


có thể hoạt động trải nghiệm là giúp giáo viên những công việc nhỏ phù hợp với
khả năng của trẻ 4-5 tuổi.
+ Đối với hoạt động ăn ngủ,vệ sinh: Tôi cho trẻ trải nghiệm kê, dọn bàn
ghế, lau bàn sau khi ăn, phơi khăn cùng cơ qua đó trẻ được trải nghiệm những
công việc nhỏ hàng ngày để giúp cô giáo vệ sinh lớp học. Chính những hoạt động
trải nghiệm này giáo viên đã đem đến sự tự tin, tích cực cho trẻ từ đó trẻ nhận
được lời khen ngợi của giáo viên, những lời động viên đã giúp trẻ hồn thành
cơng việc.
Như vậy: Tổ chức cho trẻ trải nghiệm để mang lại sự tích cực trong hoạt
động cho trẻ là việc làm cần thiết, nó khơng chỉ đem lại những niềm vui ở người
giáo viên mà thành công hơn nữa là đem lại ở trẻ sự hứng thú, say mê và tích cực
thực sự trong hoạt động trải nghiệm ở trường mầm non. Đây là bước quan trọng
để dần hình thành ở trẻ tính tự chủ, tự lập, chủ động, tích cực trọng mọi hoạt
động của lớp mà trẻ muốn tham gia vào để giúp trẻ trải nghiệm và lĩnh hội những
kỹ năng sống, những kiến thức khoa học phù hợp với nhận thức của lứa tuổi mầm
non.
2.3.3 Giải pháp 3: Tổ chức hoạt động trải nghiệm ngoài trời cho trẻ phù
hợp với từng độ tuổi, thực tiễn nhà trường, địa phương.
Để cho trẻ có cơ hội được thực hành trải nghiệm nhằm đáp ứng nhu cầu chơi
của trẻ, tạo điều kiện cho trẻ chơi mà học, học bằng chơi. Tôi đã tận dụng không

gian cũng như thời gian trong ngày hợp lý để tổ chức cho trẻ thường xuyên được
tham gia các hoạt động chơi ngoài trời. Nhằm tạo cho trẻ được tìm tịi, khám phá,
tích cực, tự tin tham gia vào các hoạt động cụ thể tôi đã tổ chức cho trẻ chơi ở các
góc sau:
*Góc thiên nhiên:
Tôi đã tổ chức cho trẻ được trải nghiệm hàng ngày như chăm sóc hoa, nhổ
cỏ, bắt sâu, tưới cho hoa, vệ sinh cây; thực hành xới đất, gieo hạt (trồng cây), chăm
sóc cây….qua đó trẻ hiểu hơn về sự phát triển của cây
*Khu vực chơi với cát.
Tại đây, trẻ được vui chơi, học tập một cách thoải mái. Tôi đã tổ chức cho trẻ
được khám phá, trải nghiệm, chơi với cát, đi trên đường có cát khơ, cát ướt, bốc
cát, xoa cát, xây lâu đài cát, pha màu cát, đúc hình các con vật bằng cát, chơi đồng
hồ cát...
*Khu vực chơi với nước:
Tôi đã cho trẻ được chơi với nước, khám phá vật chìm vật nổi, cho trẻ thả viên
sỏi và mẫu sốp, cho trẻ giải thích vật nào chìm vật nào nổi ( lý do vì sao…?), thả
cá, nơm úp cá, câu cá. Đong nước, pha màu nước...
*Góc chợ quê:
8


Ví dụ: Ở góc chợ q tơi cho trẻ được trải nghiệm, khám phá các loại thực
phẩm có sẵn ở địa phương, trẻ như được hịa mình vào cuộc sống thực, trẻ được
đóng vai người bán hàng, người mua hàng..ở góc chơi này trẻ lớp tơi rất hứng thú
với việc trải nghiệm tại đây.
*Khu vực góc dân gian
Tơi thường tổ chức cho trẻ ngồi theo nhóm làm con trâu bằng lá mít, đồng hồ,
cái nồi bằng lá cây, chơi ơ ăn quan, ban đầu trẻ chơi rất vụng về, chưa biết sử dụng
các nguyên liệu để chơi. Sau khi tôi hướng và cùng làm với trẻ, chỉ sau vài ngày
liên tục trẻ đã tự tay làm ra những sản phẩm. Trẻ rất say mê và hứng thú

*Góc sáng tạo
Ngồi ra, tại sân chơi tôi đã khai thác hết khả năng của trẻ qua việc giúp trẻ
phát triển kỹ năng vẽ, sự khéo léo của đơi bàn tay qua góc sáng tạo. ở đây tôi đã
cho trẻ vẽ tự do theo ý thích, trẻ vẽ rồi xóa…trẻ rất thích thú khi được chơi góc
này.
* Góc vận động:
Xây dựng khu trải nghiệm vận động: Với khuôn viên thuận tiện cho trẻ vui
chơi phát triển thể chất thơng qua các đồ chơi hình dạng con vật ngộ nghĩnh, các
trò chơi vận động như: bước chân khéo léo, chơi ném bóng, ném vịng.... trẻ được
trải nghiệm tập luyện hàng ngày giúp trẻ nhanh nhẹn, dẻo dai, rèn luyện khả năng
khéo léo, linh hoạt, mạnh dạn, tự tin.
Tơi cịn cho trẻ trải nghiệm“Đi trên sỏi, trên trụ xi măng, đi trên cỏ”Cho trẻ
tự chọn và đi chân trần trên sỏi, trên khối trụ xi măng, trên cỏ. Trẻ nói cảm nhận
của mình khi đi trên sỏi, cỏ, trên trụ xi măng con cảm thấy như thế nào? Con có
biết vì sao khơng? Cho trẻ nói tự do theo ý của trẻ sau đó tơi giải thích, khái qt
lại cho trẻ.
Ngồi ra ở hoạt động trải nghiệm này tôi đã rất quan tâm và mạnh dạn đăng
kí các hoạt động để trẻ được giao lưu với các lớp trong trường như: Chơi kéo co,
múa lân...Qua các hoạt động này trẻ rất hứng thú, tham gia tích cực vào các hoạt
động, tự tin trước đông người và rất thích đến trường.

2.3.4. Giải pháp 4: Tuyên truyền, phối hợp với phụ huynh trong hoạt
động giáo dục các kỹ năng thực hành cho trẻ.
Để thực hiện tốt công tác phối kết hợp ngay từ đầu năm học. Tôi đã thực hiện
công tác tuyên truyền tới các bậc phụ huynh về nội dung, chương trình học của bé,
thống nhất một số biện pháp chăm sóc, ni dưỡng và giáo dục trẻ. Hướng dẫn phụ
huynh cách giúp trẻ hoạt động trải nghiệm công việc tự phục ở nhà như: Tập quét
9

nhà, lau bàn, ghế, rửa mặt, rửa tay, đánh răng, nhặt rau... Qua đây tăng thêm sự gắn
bó tạo một môi trường giao tiếp giữa con và bố mẹ.
Việc tạo cơ hội, khuyến khích trẻ có thể sử dụng ngun vật liệu, học liệu các
góc chơi theo nhiều cách sáng tạo khác nhau, kỹ năng chơi của trẻ được rèn luyện
và phát triển, trẻ sáng tạo, sản phẩm trẻ tạo ra phong phú, đa dạng trong các hoạt
động cho trẻ trong trường mầm non là chưa thực sự đầy đủ bởi muốn hình thành
hay giáo dục trẻ bất kì điều gì, ln cần phải có sự hợp tác, phối hợp chặt chẽ giữa
gia đình và nhà trường.
Trong các cuộc họp phụ huynh, chúng tơi ln đề cập và giải thích tầm quan
trọng của việc tạo môi trường giáo dục cho trẻ để phát huy tính chủ động, tích cực
của trẻ tới các bậc phụ huynh, đề nghị các bậc phụ huynh phối hợp cùng cô giáo để
giúp trẻ phát huy tối đa khả năng của bản thân trẻ từ đó giúp trẻ sẽ tự tin, mạnh dạn
hơn trước nhiều tình huống trong cuộc sống.
Chúng tôi cũng trao đổi thường xuyên với phụ huynh những quan điểm và
biện pháp giáo dục của mình để phụ huynh có định hướng phối hợp giáo dục trẻ tại
gia đình sao cho có hệ thống và nhất quán. Việc tuyên truyền đến phụ huynh về ý
nghĩa của việc làm đồ dùng đồ chơi từ nguyên vật liêu thiên nhiên (nguyên vật liệu
mở) sử dụng các nguyên vật liệu sẵn có, rẻ tiền tạo nên các sản phẩm từ chính bàn
tay của trẻ, trẻ rất tự hào, rất thích và trân trọng sản phẩm trẻ làm ra. Ngồi ra,
chúng tơi cũng thường xun cập nhật thơng tin về sự phát triển hay tiến bộ của trẻ
tới phụ huynh để phụ huynh chia sẻ phối hợp cùng giáo dục trẻ.
Nhờ thực hiện biện pháp này, phụ huynh lớp tôi đã chủ động hơn trong việc
phối hợp cùng cơ phát huy tính tích cực hoạt động của trẻ. Các bậc phụ huynh
cũng tỏ ra đồng cảm, chia sẻ hơn với công việc của cô giáo và nhiều phụ huynh đã
tích cực hơn trong việc hỗ trợ các nguyên vật liệu phế thải. Tạo điều kiện thuận lợi
cho việc chăm sóc, ni dưỡng giáo dục trẻ tại trường đạt kết quả cao.
2.4. Hiệu quả của SKKN.
Sau một năm thực hiện nghiên cứu đề tài và áp dụng vào thực tế trên lớp
học tại trường” Một số giải pháp giúp trẻ 4-5 tuổi lớp B1 phát huy khả năng sáng
tạo, tich cực tham gia các hoạt động trải nghiệm trong trường mầm non” lớp tôi

phụ trách. Với, kinh nghiệm của bản thân, sự ủng hộ tích cực của phụ huynh và
đồng nghiệp cùng chỉ đạo của ban giám hiệu. Tôi đã tìm ra những giải pháp tích
cực phù hợp để nâng cao hiệu quả trong việc phát huy khả năng sáng tạo, tich cực
tham gia các hoạt động trải nghiệm ở lớp tôi đạt được những kết quả đáng phấn
khởi, cụ thể:
2.4.1 Đối với trẻ:
- Hình thành cho trẻ những mối quan hệ tốt với trường lớp, với gia đình, bạn
bè và xã hội; phát triển kiến thức về môi trường xung quanh và những kinh nghiệm
trong đời sống; đảm bảo an toàn về thể chất, tâm lý và đáp ứng nhu cầu trẻ
- Trẻ khỏe mạnh, nhanh nhẹn, chủ động, tích cực tham gia các hoạt động giáo
dục, sẵn sàng chia sẻ, hợp tác với bạn bè. Trẻ tự tin, mạnh dạn và chủ động, tích
cực tham gia vào các hoạt động trải nghiệm cũng như trong giao tiếp.
10


* Kết quả khảo sát thực tế trẻ trường lớp mẫu giáo lớn do tôi chủ nhiệm tại
trường mầm non Thọ Xương tại thời điểm tháng 3/2021.

STT

Nội dung khảo sát

1

Trẻ hứng thú tham gia hoạt động trải
nghiệm.

2

Trẻ mạnh dạn, tự tin, trong hoạt động trải

nghiệm..

3

Trẻ có kỹ năng trong hoạt động trải nghiệm

4

Trẻ biết hợp tác trong khi chơi và tạo ra sản
phẩm

Tổng
số HS

30

Kết quả khảo
sát
Đạt

Tỉ lệ %

30/30

100%

30/30

100%

27/30

90%

27/30

90%

. 2.4.2. Đối với giáo viên
Xác định được vai trò định hướng các hoạt động cho trẻ, luôn tạo cơ hội cho
trẻ phát huy tính tích cực và độc lập, rèn luyện kỹ năng sống cho trẻ; có kinh
nghiệm trong việc tổ chức môi trường giáo dục cho trẻ theo chuyên đề lấy trẻ làm
trung tâm.
Chủ động, mạnh dạn, tự tin, linh hoạt hơn trong việc lựa chọn nội dung và
hình thức tổ chức thực hiện các hoạt động trải nghiệm, hoạt động tập thể đạt hiệu
quả giáo dục cao.
2.4.3. Đối với phụ huynh:
Đa số phụ huynh hưởng ứng nhiệt tình. Giữa nhà trường, giáo viên, phụ
huynh có sự hợp tác tích cực. Phụ huynh cảm thấy vui với thành công của trẻ, tin
tưởng vào kết quả giáo dục của nhà trường, tin tưởng gửi con vào nhà trường, quan
tâm đến chương trình học của trẻ và có nhu cầu học tập. Nhiệt tình sưu tầm ủng hộ
nhà trường đồ dùng, đồ chơi sẵn có ở địa phương, đóng góp kinh phí tạo mơi
trường giáo dục trong và ngồi lớp học phong phú.
2.4.4. Khả năng ứng dụng của đề tài:
Đề tài” Một số giải pháp giúp trẻ 4-5 tuổi lớp B1 phát huy khả năng sáng
tạo, tich cực tham gia các hoạt động trải nghiệm trong trường mầm non” ở trường
Mầm non Thọ Xương. Khi các giải pháp trên được áp dụng thành công ở lớp tôi,
tôi đã mạnh dạn chia sẻ kinh nghiệm cùng đồng nghiệp cùng thực hiện để tổ chức
các hoạt động trải nghiệm tại đơn vị đạt hiệu quả cao.
Chính vì vậy tơi mong muốn các giải pháp này được áp dụng sâu rộng trong

mỗi giáo viên, trong trường Mầm non Thọ Xương nói chung và các trường bạn
trên địa bàn huyện Thọ Xuân có cùng điều kiện nói riêng trong những năm tiếp
theo.
11


3. KẾT LUẬN
3.1. Kết luận
Đến đây ta có thể khẳng định rằng: Việc tổ chức các hoạt động trải nghiệm
thực tế cho trẻ mẫu giáo là việc làm cần thiết, hết sức quan trọng trong quá trình
dạy trẻ, giúp trẻ phát triển toàn diện về các mặt. Nếu hoạt động được tổ chức
thường xuyên, phù hợp sẽ giúp trẻ củng cố kiến thức học hàng ngày, mở rộng sự
hiểu biết về thế giới xung quanh, hình thành các kỹ năng, tích lũy được nhiều
kiến thức phong phú, đa dạng cho trẻ. Qua hoạt động này trẻ được cung cấp các
kiến thức, kĩ năng mới từ đó hình thành những năng lực, phẩm chất và kinh
nghiệm. Hoạt động giáo dục trải nghiệm giúp trẻ tăng khả năng khám phá, mang
đến cho trẻ những bài học thực tiễn bổ ích và lý thú, tạo cho trẻ có niềm say mê
tìm tịi khám phá, giúp trẻ phát triển trí tuệ, thể chất, tình cảm quan hệ xã hội nhằm
phát triển toàn diện nhân cách. Đối với trẻ hoạt động trải nghiệm là một hoạt động
khơng thể thiếu vì trẻ sẽ được hít thở khơng khí trong lành, được quan sát thế giới
xung quanh, khám phá những điều mới lạ từ thiên nhiên giúp trẻ tăng thêm vốn sống,
kỹ năng sống và nhất là trẻ được tự do hoạt động.
Trong tất cả các hoạt động trải nghiệm, giáo viên mầm non đóng vai trị xây
dựng nội dung, kế hoạch và định hướng, hỗ trợ, đánh giá, uốn nắn, sửa sai cho
trẻ. Tùy thuộc vào từng hoạt động trải nghiệm, giáo viên đưa ra các tình huống có
vấn đề để trẻ trải nghiệm với các tình huống đó. Như vậy, qua việc đó trẻ rất
hứng thú và tham gia tích cực vào hoạt động trải nghiệm và từ đó kiến thức, kỹ
năng và thái độ của trẻ về thế giới xung quanh sẽ được hình thành và phát triển
một cách tự nhiên, nhẹ nhàng.
.

Như vậy việc tổ chức các hoạt động trải nghiệm thực tế cho trẻ mẫu giáo là
hết sức quan trọng và cấp thiết. Chỉ có khi trẻ có mơi trường thân thiện, được trực
tiếp thực hành trải nghiệm, được tham gia vào các hoạt động tập thể để tự mình
làm ra sản phẩm…làm thỏa mản nhu cầu chơi của trẻ và cùng với được tiếp cận
với phương pháp dạy học tích cực từ đó giúp trẻ phát triển một cách tồn diện đáp
ứng được chương trình giáo dục mầm non hiện nay.
3.2. Kiến nghị
* Đối với Sở, Phòng giáo dục:
- Tiếp tục tăng cường tổ chức cho giáo viên được đi tham quan thực tế
trường bạn trong huyện.
* Đối với nhà trường:
- Tiếp tục làm tốt công tác tham mưu, xã hội hóa để tạo mơi trường ngồi
lớp đa dạng, phong phú, các góc cho trẻ được trải nghiệm các giác quan.
Trên đây là“Một số giải pháp giúp trẻ 4-5 tuổi lớp B1 phát huy khả năng
sáng tạo, tich cực tham gia các hoạt động trải nghiệm trong trường mầm non”.
Bản thân tôi đã áp dụng mang lại hiệu quả. Nhưng sẽ khơng tránh khỏi thiếu sót.
Rất mong nhận được sự bổ sung, góp ý của Hội đồng khoa học các cấp để
tơi hồn thiện hơn trong q trình thực hiện chun mơn của mình.
Tơi xin chân thành cảm ơn!
12


XÁC NHẬN CỦA
THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ

Thọ Xuân, ngày 25 tháng 3 năm 2021
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình viết
khơng sao chép nội dung của người khác
Người viết SKKN

TÀI LIỆU THAM KHẢO
STT

Chức danh khoa học

1

Nguyễn Thị Cẩm Bích

2

TS: Lê Thu Hương
TS: Lê Thị Ánh Tuyết

3

Nguyễn Thị Cẩm Bích

Tên tài liệu

Nhà xuất bản

- Tài liệu bồi dưỡng
thường
xuyên
Module.MN1-D:
Nhà xuất bản
Xây dựng trường Hà Nội.
mầm non lấy trẻ làm
trung tâm.

- Hướng dẫn thực
hiện chương trình Nhà xuất bản
giáo dục mầm non
giáo dục.
(Các độ tuổi).
Tài liệu bồi dưỡng Nhà xuất bản
Hà Nội.
thường xuyên nâng
cao năng lực chuyên
môn nghiệp vụ và
đạo đức nghề nghiệp
cán bộ quản lý và
13

Năm sản
xuất

2015

2009
2019


giáo viên mầm non.
4

TS: Lê Thu Hương
TS: Lê Thị Ánh Tuyết

5

Một số định hướng
đổi
mới
trong Vụ GDMN.
chương trình Giáo
dục MN
Tập
san.Mạng,
Intenet

Chiến lược
MN từ 2001
đến 2002 và
2020

DANH MỤC
CÁC ĐỀ TÀI SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐÃ ĐƯỢC HỘI ĐỒNG ĐÁNH
GIÁ XẾP LOẠI CẤP PHÒNG GD&ĐT, CẤP SỞ GD&ĐT VÀ CÁC CẤP
CAO HƠN XẾP LOẠI TỪ C TRỞ LÊN
Họ và tên tác giả: Đỗ Thị Viên
Chức vụ và đơn vị công tác: Giáo viên - Trường Mầm non Thọ Xương

Tên đề tài SKKN

1
2

Một số biện pháp giúp trẻ nhà
trẻ nhận biết tập nói.

Một số biện pháp giúp trẻ 4-5
tuổi rèn luyện kỹ năng đọc

Cấp đánh giá
xếp loại (Phòng,
Sở, Tỉnh...)
Phòng GD&ĐT
Thọ Xuân
Phòng GD&ĐT
Thọ Xuân
14

Kết quả
đánh giá
xếp loại
(A, B,
hoặc C)
C
C

Năm học
đánh giá xếp
loại

2005 - 2006
2011-2012


thơ diễn cảm
3 Sáng tạo từ các nguyên vật Phòng GD&ĐT

C
2015- 2016
liệu tái sử dụng nhằm nâng Thọ Xuân
cao chất lượng giáo dục cho
trẻ mầm non.
* Liệt kê tên đề tài theo thứ tự năm học, kể từ khi tác giả được tuyển dụng
vào Ngành cho đến thời điểm hiện tại.

15