Ý thức chấp hành luật giao thông đường bộ của sinh viên trường đại học Đồng Tháp

Ý THỨC CHẤP HÀNH LUẬT GIAO THÔNG ĐƯỜNG BỘ
CỦA SINH VIÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC ĐỒNG THÁP
SV: Nguyễn Hà Thanh Cao – Trần Quốc Nhân
Lớp: ĐHGDCT 16A – ĐHGDCT 18A
GVHD: ThS. Phạm Thị Tuyết Giang
Tóm tắt: Bài viết góp phần làm rõ khái niệm ý thức chấp hành pháp luật và tầm
quan trọng của ý thức chấp hành luật giao thông đường bộ. Từ việc phân tích thực
trạng chấp hành luật giao thơng đường bộ của sinh viên, tìm ra ngun nhân và giải
pháp khắc phục thực trạng trên và nâng cao ý thức trong sinh viên trường Đại học
Đồng Tháp.
Từ khóa: Ý thức, luật Giao thơng đường bộ, sinh viên, Đại học Đồng Tháp.
1. Đặt vấn đề
Hiện nay tai nạn giao thông đã và đang là vấn đề gây trở ngại trong công cuộc
xây dựng và phát triển kinh tế - xã hội ở nước ta. Trong đó vấn đề ý thức của người
tham gia giao thông là một trong những ngun nhân chính dẫn đến tai nạn giao thơng.
Thiết nghĩ việc nâng cao ý thức chấp hành luật giao thơng giữ vai trị quan trọng trong
việc hạn chế tai nạn giao thông. Thực tiễn cho thấy trong những năm gần đây ý thức
tham gia giao thông không những không được nâng cao mà còn xuống cấp trầm trọng.
Biểu hiện là tỷ lệ thiệt hại về tính mạng con người từ tai nạn giao thơng vẫn cịn cao.
Cụ thể, theo số liệu thống kê trong năm 2018 có 8.417 người thiệt mạng vì tai nạn giao
thơng ở Việt Nam. Tổng số người chết do tai nạn giao thông đường bộ năm 2018 Việt
Nam đứng thứ 4 trong khu vực Đông Nam Á. Mặt khác cũng từ thống kê của WHO
cho thấy nước ta đứng thứ 2 trong khu vực về tỷ lệ số người chết do va chạm trên
đường, với tỷ lệ 26,4/100.000 người. Theo báo cáo này của Tổ chức Y tế Thế giới, tai
nạn giao thông đường bộ là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong cho người dân ở độ
tuổi từ 15 đến 29 ở Việt Nam [3]. Từ những thông tin trên cho thấy thanh niên, sinh
viên nằm trong độ tuổi tử vong hàng đầu do tai nạn giao thông gây ra. Sau khi nghiên
cứu những số liệu thống kê từ các vụ tai nạn giao thông, đặc biệt tai nại giao thông
đường bộ. Là sinh viên trường Đại học Đồng Tháp, nhóm tác giả mong muốn tìm hiểu
và đề xuất giải pháp nâng cao ý thức chấp hành pháp luật khi tham gia giao thông.
2. Một số khái niệm cơ bản về ý thức chấp hành luật giao thông đường bộ

của sinh viên
2.1. Khái niệm ý thức chấp hành pháp luật, sinh viên, luật giao thông đường
bộ
Để làm rõ khái niệm ý thức chấp hành pháp luật. Trước hết, chúng ta phải hiểu
chấp hành pháp luật là: “Một hình thức thực hiện pháp luật, trong đó các chủ thể pháp
luật kiềm chế khơng thực hành những hoạt động mà pháp luật ngăn cấm” [5, tr. 400]
và chấp hành pháp luật “có ở tất cả các chủ thể pháp luật, ở mỗi công dân, mọi cơ
quan nhà nước, tổ chức xã hội, các nhà chức trách” [5, tr. 401]. Do vậy ý thức chấp
hành pháp luật là tự giác tuân theo pháp luật, được biểu thị các quan hệ của con người
đối với pháp luật và các hiện tượng pháp luật.
213


Sinh viên là một tầng lớp xã hội đặc thù, đại diện cho tầng lớp tri thức trẻ. Họ là
người đang theo học tại các trường đại học, cao đẳng. Ở đó, họ được truyền đạt kiến
thức bày bản về một ngành nghề, chuẩn bị cho công việc sau này của họ. Họ được xã
hội công nhận thông qua bằng cấp đạt được trong quá trình học tập. Họ là lực lượng
lao động trí óc với nghiệp vụ cao và tham gia tích cực vào các hoạt động đa dạng có
ích cho xã hội.
Luật giao thơng đường bộ là những quy định về quy tắc giao thông đường bộ, kết
cấu hạ tầng giao thông đường bộ, phương tiện và người tham gia giao thông đường bộ,
vận tải đường bộ và quản lí nhà nước về giao thơng đường bộ được áp dụng đối với tổ
chức, cá nhân liên quan đến giao thơng đường bộ trên lãnh thổ nước Cộng hịa xã hội
chủ nghĩa Việt Nam.
2.2. Phân loại giao thông đường bộ
Căn cứ vào điều 39, luật giao thông đường bộ (2009) thì mạng lưới giao thơng
đường bộ nước ta được chia thành sáu hệ thống, gồm quốc lộ, đường tỉnh, đường
huyện, đường xã, đường đô thị và đường chuyên dùng, quy định như sau:
“a) Quốc lộ là đường nối liền Thủ đơ Hà Nội với trung tâm hành chính cấp tỉnh;
đường nối liền trung tâm hành chính cấp tỉnh từ ba địa phương trở lên; đường nối liền

từ cảng biển quốc tế, cảng hàng không quốc tế đến các cửa khẩu quốc tế, cửa khẩu
chính trên đường bộ; đường có vị trí đặc biệt quan trọng đối với sự phát triển kinh tế xã hội của vùng, khu vực;…e) Đường chuyên dùng là đường chuyên phục vụ cho việc
vận chuyển, đi lại của một hoặc một số cơ quan, tổ chức, cá nhân” [2] và thẩm quyền
phân loại, điều chỉnh các hệ thống đường bộ được quy định như sau:
“a) Hệ thống quốc lộ do Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải quyết định;… d) Hệ
thống đường chuyên dùng do cơ quan, tổ chức, cá nhân có đường chuyên dùng quyết
định sau khi có ý kiến chấp thuận bằng văn bản của Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải
đối với đường chuyên dùng đấu nối vào quốc lộ; ý kiến chấp thuận bằng văn bản của
Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh đối với đường chuyên dùng đấu nối vào đường
tỉnh, đường đô thị, đường huyện; ý kiến chấp thuận bằng văn bản của Chủ tịch Ủy ban
nhân dân cấp huyện đối với đường chuyên dùng đấu nối vào đường xã” [2].
2.3. Chức năng của giao thông đường bộ
Giao thông đường bộ là cơ sở chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm
quốc phòng, an ninh và hội nhập quốc tế, đồng bộ với quy hoạch ngành, lĩnh vực, gắn
kết chặt chẽ với quy hoạch các chuyên ngành giao thông vận tải khác. Giao thông vận
tải đường bộ được xem là “mạch máu” của nền kinh tế đất nước, đáp ứng nhu cầu đi
lại, giao lưu của người dân. Giao thơng đường bộ đóng vai trị quan trọng trong việc
vận chuyển hàng hóa giữa các vùng miền trong nước và quốc tế. Giao thông đường bộ
tuy khơng có khả năng tạo ra sản phẩm nhưng nó lại tạo ra khả năng sử dụng sản phẩm
bằng cách đưa sản phẩm từ nơi sản xuất đến nơi tiêu dùng. Giao thơng đường bộ thúc
đẩy kinh tế, văn hóa phát triển giữa các vùng.
3. Thực trạng ý thức chấp hành luật giao thông đường bộ của sinh viên
trường Đại học Đồng Tháp
3.1. Khái quát về trường Đại học Đồng Tháp
214


Trường Đại học Đồng Tháp với địa chỉ: 783 Phạm Hữu Lầu, phường 6, thành
phố Cao Lãnh, tỉnh Đồng Tháp. Tiền thân là trường cao đẳng sư phạm Đồng Tháp,
ngày 10 tháng 01 năm 2003 phó thủ tướng Chính phủ Phạm Gia Khiêm đã ký quyết

định số 08/2003/QĐ – TTg, nâng cấp thành trường Đại học sư phạm Đồng Tháp. Đến
ngày 04 tháng 09 năm 2008, phó thủ tướng Chính phủ Nguyễn Thiện Nhân đã đồng ý
cho phép đổi tên trường Đại học sư phạm Đồng Tháp thành trường Đại học Đồng
Tháp.
Tính đến tháng 09 năm 2018, nhà trường có 582 cơng chức, viên chức, 92%
giảng viên có trình độ thạc sĩ trở lên (trong đó có: 10 phó giáo sư, 74 tiến sĩ, 303 thạc
sĩ (với 79 người đang học nghiên cứu sinh), 39 giảng viên đang học tập, nghiên cứu ở
nước ngoài.) Bộ máy nhà trường bao gồm: 11 khoa đào tạo, 11 phòng – ban chức
năng, 8 trung tâm, 1 tạp chí khoa học, 1 trung tâm y tế và 1 trường Mầm non trực
thuộc. Hiện nay, trường có 6 chuyên ngành đào tạo Thạc sĩ, 32 ngành đào tạo trình độ
Đại học, 20 ngành đào tạo trình độ Cao đẳng.
Trường Đại học Đồng Tháp thực hiện chức năng và nhiệm vụ: “Đào tạo, bồi
dưỡng đội ngũ cán bộ khoa học – kỹ thuật có trình độ đại học và sau đại học cho vùng
Đồng bằng sông Cửu Long và cả nước, Bồi dưỡng và đào tạo lại chuyên môn, nghiệp
vụ cho đội ngũ giáo viên, cán bộ quản lý giáo dục; Nghiên cứu khoa học, triển khai áp
dụng tiến bộ khoa học phục vụ phát triển kinh tế – xã hội” [1]. Và sứ mệnh của
trường: “Đào tạo nguồn nhân lực trình độ cao, đa lĩnh vực, trong đó khoa học giáo
dục và đào tạo giáo viên là nòng cốt, nghiên cứu khoa học và cung cấp các dịch vụ
cộng đồng, góp phần phát triển kinh tế - xã hội vùng Đồng bằng sông Cửu Long” [1].
Năm 2017, Đại học Đồng Tháp là ngôi trường đầu tiên khu vực đồng bằng sông Cửu
Long đạt chuẩn kiểm định chất lượng. Tiến sĩ Tạ Thu Hiền, phó giám đốc Trung tâm
Kiểm định chất lượng giáo dục – ĐHQG Hà Nội, đánh giá Trường ĐH Đồng Tháp có
những điểm mạnh như: “chương trình đào tạo được rà sốt và điều chỉnh theo quy định,
cấu trúc chương trình hợp lý, đảm bảo tính liên thơng, các hình thức dạy học khá đa
dạng, phương pháp dạy học được chú trọng đổi mới…” [4]. Bên cạnh đó, PGS. TS
Nguyễn Văn Đệ, hiệu trường Đại học Đồng Tháp khẳng định việc: “kiểm định chất
lượng có thể sẽ khơng tạo ra chất lượng ngay cho mỗi trường, nhưng là tấm gương phản
ánh toàn bộ thực trạng của nhà trường, giúp các nhà quản lý nhìn nhận mặt mạnh, điểm
yếu của đơn vị, từ đó có bước hành động tiếp theo phù hợp. Ngồi ra, hoạt động kiểm
định này đã làm thay đổi cách nhìn nhận về trách nhiệm, chuyển từ quan điểm chỉ nhận

trách nhiệm công việc trước cấp trên sang nhận trách nhiệm, đảm bảo chất lượng trước
người học, nhà tuyển dụng, Nhà nước và xã hội”[4].
3.2. Thực trạng ý thức chấp hành luật giao thông đường bộ của sinh viên
trường Đại học Đồng Tháp
Căn cứ vào kết quả khảo sát và thống kê xã hội học. Nhóm tác giả bài viết cơng
bố những số liệu liên quan đến thực trạng ý thức chấp hành luật giao thông đường bộ
trong sinh viên trường Đại học Đồng Tháp như sau:

215


Biểu đồ thể hiện mức độ vi phạm luật Giao thông đường bộ trong
sinh viên trường Đại học Đồng Tháp hiện nay

Rất thường xuyên chiếm 6,67 %
Ít thường xuyên chiếm 65,55 %

Thường xuyên chiếm 27,78 %

Nguồn từ kết quả khảo sát ý thức chấp hành pháp luật giao thông trong sinh viên Đại học Đồng Tháp

Nhìn chung, sinh viên trường Đại học Đồng Tháp ít vi phạm luật giao thơng
đường bộ (chiếm hơn 65,55%). Điều này nói lên, tuyến giao thông gần trường Đại học
Đồng Tháp đi lại thuận tiện, dễ dàng. Tuy nhiên, một bộ phận sinh viên trong trường
lại thường xuyên vi phạm luật giao thông đường bộ và chiếm tỉ lệ 27,78% ở những vi
phạm sau đây: Thứ nhất, không đội mũ bảo hiểm khi tham gia giao thông. Thứ hai,
điều khiển xe không đúng làn đường quy định. Thứ ba, không bật đèn báo hiệu (xi –
nhan) khi qua đường. Thứ tư, điều khiển xe ngược chiều. Thứ năm, dừng, đỗ xe không
đúng nơi quy định. Thứ sáu, vượt đèn tín hiệu (đèn đỏ) khi tham gia giao thông.
Biểu đồ thể hiện mức độ chạy xe ngược chiều của sinh viên

trường Đại học Đồng Tháp

Rất thường xun, chiếm 9,5%
Thỉnh thoảng, chiếm 56,8%

Thường xun, chiếm 20%
Khơng có, chiếm 13,7%

Nguồn từ kết quả khảo sát ý thức chấp hành pháp luật giao thông trong sinh viên Đại học Đồng Tháp

Những hành vi vi phạm luật Giao thông đường bộ trong sinh viên trường Đại học
Đồng Tháp bắt nguồn từ những nguyên nhân sau đây:
Thứ nhất, do sinh viên chủ quan, hời hợt, thiếu kiên nhẫn trong vấn đề chờ đợi
thời gian chuyển các đèn tín hiệu,… Dẫn đến việc, coi thường các quy định pháp luật
về giao thông.
Thứ hai, điều khiển phương tiện giao thông chạy theo hàng hai, hàng ba, nói
chuyện, đùa giỡn nên khơng chú ý đến các phương tiện giao thông khác và tai nạn giao
thơng có thể xảy ra bất cứ lúc nào.
216


Thứ ba, khi điểu khiển phương tiện giao thông xin qua đường, có xu hướng chủ
quan, đa số sinh viên nghĩ mình qua đường sẽ có người né và nhường đường.
Thứ tư, bộ phận sinh viên có xu hướng khơng đội mũ bảo hiểm khi tham gia giao
thơng vì nghĩ khoảng cách từ trường đến nhà là gần nên suy nghĩ mặc định không đội
mũ bảo hiểm.
Thứ năm, đa số sinh viên chưa hiểu rõ về luật giao thông đường bộ và các quy
định về an tồn giao thơng.
Biểu đồ thống kê mức độ hiểu biết về luật Giao thông đường bộ
trong sinh viên trường Đại học Đồng Tháp

Hiểu rất rõ, chiếm 10,53 %

Hiểu nhưng chưa đầy đủ, chiếm 88,42 %

Không hiểu, chiếm 1,05 %

Nguồn từ kết quả khảo sát ý thức chấp hành pháp luật giao thông trong sinh viên Đại học Đồng Tháp

Nhóm tác giả cam đoan các số liệu và kết luận trên là trung thực. Những kết
quả và số liệu trên là cơng trình tự nghiên cứu độc lập của riêng nhóm tác giả và chưa
từng cơng bố trong bất cứ cơng trình nào.
4. Giải pháp nâng cao ý thức chấp hành luật giao thông đường bộ cho sinh
viên trường Đại học Đồng Tháp
Trên cơ sở tìm hiểu thực trạng, nguyên nhân trong vấn đề ý thức chấp hành luật
giao thông đường bộ trong sinh viên trường Đại học Đồng Tháp. Nhóm tác giả xin
đóng góp những giải pháp nhằm nâng cao ý thức chấp hành luật giao thông đường bộ
cho sinh viên trường Đại học Đồng Tháp.
Thứ nhất, đối với các cơ quan chính quyền, cơ quan chuyên trách về giao thông
cần phải tăng cường tuần tra tuyến đường giao thông trên địa bàn trường Đại học, xử
phạt nghiêm và nặng đối với các trường hợp vi phạm nhiều lần. Phối hợp với phịng
cơng tác sinh viên của trường để kịp thời xử lí và kỷ luật.
Thứ hai, đối với nhà trường thường xuyên tổ chức các buổi tuyên truyền, phổ
biến giáo dục pháp luật với nhiều hình thức khác nhau nhằm mục đích để những nội
dung truyền tải đến sinh viên có hiệu quả tích cực. Có thể xây dựng và củng cố vai trò
của câu lạc bộ tư vấn pháp luật của trường, tổ chức các lớp học bồi dưỡng về kiến thức
pháp luật cho sinh viên. Tuyên truyền về luật giao thông đường bộ thơng qua chương
trình phát thanh của trường, hai tuần / một lần về mỗi chủ đề, về những quy định liên
quan khi tham gia giao thông. Phát giấy cho sinh viên ký cam kết khi tham giao thông
đúng quy định pháp luật, an tồn. Xây dựng văn hóa khi tham gia giao thông, giáo dục

sinh viên thấy được giá trị của mạng sống thơng qua các hình ảnh và đoạn clip về hậu
217


quả từ các tai nạn giao thơng kinh hồng. Đặc biệt, giáo dục cho sinh viên thấy được
lợi ích khi tham gia giao thông đúng quy định pháp luật.
Thứ ba, đối với sinh viên phải biết làm chủ ý thức, hành vi (đội mũ bảo hiểm,
chạy đúng tốc độ quy định, đi đúng phần đường quy định, không uống rượu, bia khi
tham gia giao thơng,…) của mình khi tham gia giao thơng, nhắc nhở bạn bè khi có
hành vi vi phạm và báo cho khoa chủ quản, phịng cơng tác sinh viên để kịp thời xử lý
bằng những biện pháp phù hợp. Bản thân phải biết yêu thương, trân quý giá trị cuộc
sống và tôn trọng giá trị sống người khác khi tham gia giao thông. Chủ động chấp
hành mọi lúc, mọi nơi.
5. Kết luận
Tóm lại, vấn đề nâng cao ý thức chấp hành luật Giao thơng đường bộ. Chính là
yếu tố quyết định trong việc giảm thiểu tai nạn giao thơng. Vì thế, phải tạo dựng ý
thức trách nhiệm khi tham gia giao thông không chỉ đối với sinh viên trường Đại học
Đồng Tháp mà còn ở tất cả mọi người. Đó là điều cần thiết để bảo đảm an tồn cho
chính bản thân mình và cộng đồng.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
[1]. Phạm Hồng Thái, Đinh Văn Mậu (2009), Lý luận nhà nước và pháp luật,
Nxb. Giao thông vận tải, TP. Hồ Chí Minh.
[2]. Quốc hội (2009), Luật giao thơng đường bộ, Nxb. Chính trị Quốc gia, Hà
Nội.
[3]. Đại học Đồng Tháp, Giới thiệu về trường Đại học Đồng Tháp,
[truy cập ngày: 28/02/2019].
[4]. Ngọc Tài, Trường đầu tiên ĐBSCL đạt chuẩn kiểm định chất lượng,
[truy cập ngày: 10/03/2019].
[5]. Song Hy, Việt Nam đứng ở đâu về mức độ nguy hiểm tham gia giao thông ở
Đông Nam Á?, [truy cập ngày: 28/03/2019].

218