tiết 29: đối lưu bức xạ nhiệt

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<i><b>Câu hỏi: - Dẫn nhiệt là gì ? Nêu ví dụ ?</b></i>

<i><b> - So sánh tính dẫn nhiệt của: chất rắn, chất lỏng, chất khí?</b></i>

<i><b>Trả lời</b></i>

- Nhiệt năng có thể truyền từ phần này sang phần khác của một vật,

từ vật này sang vật khác bằng hình thức dẫn nhiệt.

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

Tiết 30: BÀI 23 :

<b>ĐỐI LƯU - BỨC XẠ NHIỆT</b>

Trường thcs: Phú Mỹ

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

Khi đun nước ở miệng ống

nghiệm thì cục sáp ở đáy ống
nghiệm khơng bị nóng chảy vì
nước dẫn nhiệt kém.

Vậy khi đun nước ở phía đáy

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

Tiết 30: BÀI 23 :

<b>ĐỐI LƯU - BỨC XẠ NHIỆT</b>

I. ĐỐI LƯU

1.Thí nghiệm

Đặt một gói nhỏ đựng các

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

<b>Hình 23.2</b>

Play

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

BÀI 23 :

<b>ĐỐI LƯU - BỨC XẠ NHIỆT</b>

I. ĐỐI LƯU

1.Thí nghiệm
2.Trả lời câu hỏi

C1: Nước màu tím di chuyển thành dòng từ dưới lên rồi từ trên xuống hay di chuyển
hỗn độn theo mọi phương ?

Nước màu tím di chuyển thành dịng từ dưới lên rồi từ trên xuống .

C2 : Tại sao lớp nước ở dưới được đun nóng lại đi lên phía trên (theo dịng nước màu
tím ), cịn lớp nước lạnh ở phía trên lại đi xuống dưới ?(Hãy nhớ lại điều kiện để vật nổi
lên, chìm xuống đã học trong phần cơ học).

Lớp nước ở dưới nóng lên trước, nở ra, trọng

lượng riêng của nó trở lên nhỏ hơn trọng lượng riêng
của lớp nước lạnh ở trên.Do đó lớp nước nóng nổi
lên cịn lớp nước lạnh chìm xuống.

Lớp nước nóng
Lớp nước lạnh

C3: Tại sao biết được nước trong cốc đã nóng lên ?

Biết được nước trong cốc đã nóng lên nhờ

nhiệt kế.

</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

BÀI 23 :

<b>ĐỐI LƯU - BỨC XẠ NHIỆT</b>

I. ĐỐI LƯU

1.Thí nghiệm
2.Trả lời câu hỏi

Sự truyền nhiệt năng nhờ tạo thành các dòng như trong thí nghiệm trên gọi là sự

đối lưu.

</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>

BÀI 23 :

<b>ĐỐI LƯU - BỨC XẠ NHIỆT</b>

I. ĐỐI LƯU

1.Thí nghiệm
2.Trả lời câu hỏi
3.Vân dụng

Trong thí nghiệm, khi đốt nến
và hương ta thấy dịng khói hương
đi từ trên xuống vịng qua khe hở
giữa miếng bìa ngăn và đáy cốc rồi
đi lên phía ngọn nến.

C4:

Hãy giải thích hiện tượng trên.

Lớp khơng khí ở dưới (nơi tiếp
xúc với nguồn nhiệt ) nóng lên
trước, nở ra, trọng lượng riêng
của nó trở nên nhỏ hơn trọng
lượng riêng của lớp khơng khí
lạnh ở trên. Do đó lớp khí nóng đi
lên cịn lớp khí lạnh đi xuống

dưới tạo thành dịng đối lưu.

?

Quan sát thí nghiệm
và mơ tả sự dịch chuyển
của khói hương trong thí
nghiệm.

</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>

BÀI 23 :

<b>ĐỐI LƯU - BỨC XẠ NHIỆT</b>

I. ĐỐI LƯU

1.Thí nghiệm
2.Trả lời câu hỏi
3.Vân dụng

C5: Tại sao muốn đun nóng chất lỏng hay chất khí phải đun từ phía dưới?

Muốn đun nóng chất lỏng hay chất khí phải đun từ phía dưới để phần
ở dưới nóng lên trước và đi lên(vì trọng lượng riêng giảm), phần ở trên

chưa được đun nóng đi xuống tạo thành dòng đối lưu.

</div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10></div>
<span class='text_page_counter'>(11)</span><div class='page_container' data-page=11>

<b>Sống và làm việc </b>

<b>lâu trong các phịng </b>

<b>kín </b>

<b>khơng có đối </b>

<b>lưu khơng khí </b>

<b>sẽ </b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(12)</span><div class='page_container' data-page=12></div>
<span class='text_page_counter'>(13)</span><div class='page_container' data-page=13>

<b>Đối lưu - bức xạ nhiệt trong thiên nhiên </b>

<b>và ứng dụng trong kỹ thuật. đời sống</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(14)</span><div class='page_container' data-page=14>

<b>Vòi rồng do hiện tượng đối lưu tạo ra</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(15)</span><div class='page_container' data-page=15>

BÀI 23 :

<b>ĐỐI LƯU - BỨC XẠ NHIỆT</b>

I. ĐỐI LƯU

C6: Trong chất rắn và trong chân khơng có xảy ra đối lưu khơng ? Tại sao ?

Trong chân không và trong chất rắn không xảy ra đối lưu vì: Trong
chân khơng và trong chất rắn khơng thể tạo thành các dịng đối lưu.

<i>Ngồi lớp khí quyển bao quanh Trái Đất, khoảng </i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(16)</span><div class='page_container' data-page=16></div>
<span class='text_page_counter'>(17)</span><div class='page_container' data-page=17>

BÀI 23 :

<b>ĐỐI LƯU - BỨC XẠ NHIỆT</b>

I. ĐỐI LƯU

II. BỨC XẠ NHIỆT

</div>
<span class='text_page_counter'>(18)</span><div class='page_container' data-page=18>

<b>Play</b>

<b>Play</b>

<b>A</b> <b>B</b>

<b>ThÝ nghiÖm</b>

<i><b>Đèn cồn</b></i>

<i><b>Khơng khí</b></i>
<i><b>Bình trịn</b></i>
<i><b>Tấm gỗ</b></i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(19)</span><div class='page_container' data-page=19>

<b>Play</b>

<b>Play</b>

<b>A</b> <b>B</b>

<i><b>Đèn cồn</b></i>

<i><b>Khơng khí</b></i>
<i><b>Bình cầu</b></i>

<b>Hình 23.4</b>

<b>2. Trả lời câu hỏi</b>

<i><b>C7.</b></i>

<i><b> Giọt nước màu dịch </b></i>

<i><b>chuyển về đầu B chứng tỏ </b></i>

<i><b>điều gì?</b></i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(20)</span><div class='page_container' data-page=20>

BÀI 23 :

<b>ĐỐI LƯU - BỨC XẠ NHIỆT</b>

I. ĐỐI LƯU

II. BỨC XẠ NHIỆT

1.Thí nghiệm
2.Trả lời câu hỏi

C7: Giọt nước màu dịch chuyển về đầu B chứng tỏ điều gì ?

Giọt nước màu dịch chuyển về đầu B chứng tỏ khơng khí trong bình nóng lên
và nở ra.

C8: Giọt nước màu dịch chuyển trở lại đầu A chứng tỏ điều gì ? Miếng gỗ đã có tác
dụng gì ?

Giọt nước màu dịch chuyển trở lại đầu A chứng tỏ không khí trong bình đã
lạnh đi. Miếng gỗ có tác dụng ngăn khơng cho nhiệt truyền từ đèn sang bình.

Nhiệt được truyền từ đèn đến bình theo đường………thẳng

C9: Sự truyền nhiệt từ nguồn nhiệt tới bình có phải là dẫn nhiệt và đối lưu không ? Tại
sao ?

Sự truyền nhiệt từ nguồn nhiệt tới bình khơng phải là dẫn nhiệt vì khơng khí

dẫn nhiệt kém ,cũng khơng phải là đối lưu vì nhiệt được truyền theo một

</div>
<span class='text_page_counter'>(21)</span><div class='page_container' data-page=21>

BÀI 23 :

<b>ĐỐI LƯU - BỨC XẠ NHIỆT</b>

I. ĐỐI LƯU

II. BỨC XẠ NHIỆT

Trong thí nghiện trên, nhiệt đã được truyền bằng các tia nhiệt đi thẳng. Hình thức
truyền nhiệt này gọi là bức xạ nhiệt. Bức xạ nhiệt là sự truyền nhiệt bằng các tia nhiệt đi thẳng._{Bức xạ nhiệt có thể xảy ra cả ở trong chân khơng.}Vậy bức xạ nhiệt là gì ?

Ngồi lớp khí quyển bao quanh Trái Đất, khoảng khơng gian cịn lại giữa Trái
Đất và mặt trời là khoảng chân khơng. Trong khoảng chân khơng này khơng có sự
dẫn nhiệt và đối lưu.Vậy nhiệt năng của Mặt Trời đã truyền xuống Trái Đất bằng cách
nào ?

?

</div>
<span class='text_page_counter'>(22)</span><div class='page_container' data-page=22>

BÀI 23 :

<b>ĐỐI LƯU - BỨC XẠ NHIỆT</b>

I. ĐỐI LƯU

II. BỨC XẠ NHIỆT

Thí nghiệm cho thấy khả năng hấp thụ tia nhiệt của một vật phụ thuộc vào tính chất bề
mặt. _{Vật có bề mặt càng xù xì và càng sẫm màu thì hấp thụ nhiệt càng nhiều.}

III. VẬN DỤNG

C10: Tại sao trong thí nghiệm tìm hiểu về bức xạ nhiệt, bình chứa khơng khí lại được

phủ muội đèn ?

Trong thí nghiệm tìm hiểu về bức xạ nhiệt, bình chứa khơng khí được phủ
muội đèn để tăng khả năng hấp thụ các tia nhiệt.

C11: Tại sao về mùa hè ta thường mặc áo màu trắng mà không mặc áo màu đen?

Về mùa hè ta thường mặc áo màu trắng mà không mặc áo màu đen nhằm
giảm sự hấp thụ các tia nhiệt.

</div>
<span class='text_page_counter'>(23)</span><div class='page_container' data-page=23>

BÀI 23 :

<b>ĐỐI LƯU - BỨC XẠ NHIỆT</b>

I. ĐỐI LƯU

II. BỨC XẠ NHIỆT

C12: Hãy chọn từ thích hợp cho các ơ trống ở bảng sau:

Chất

Hình thức truyền
nhiệt chủ yếu

Rắn Lỏng Khí Chân khơng

Dẫn nhiệt Đối lưu Đối lưu Bức xạ nhiệt

</div>
<span class='text_page_counter'>(24)</span><div class='page_container' data-page=24>

<b>Bức xạ nhiệt</b>

<b>Dẫn n</b>

<b>hiệt</b>

<b>Đối lưu</b>

<b>H.1</b>

<b>H.2</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(25)</span><div class='page_container' data-page=25>

<i>BÀI TẬP :</i>

<b>Trong các hiện tượng sau đây, nhiệt được </b>
<b>truyền đi bằng hình thức nào?</b>

<b>b. Nhiệt truyền từ ngọn lửa đến cơ thể.</b>

<b>c. Nhiệt truyền từ ngọn lửa của bếp ga vào nước làm sôi nước </b>
<b>trong ấm.</b>

<b>d. Nhiệt truyền từ phần nước dưới đáy ấm đun nước lên </b>
<b>phần nước ở phía trên mặt thoáng.</b>

<b>a. Nhiệt truyền từ mặt trời xuống Trái Đất.</b>

<b> Bằng hình thức bức xạ nhiệt.</b>
<b> Bằng hình thức bức xạ nhiệt.</b>

<b> Bằng hình thức dẫn nhiệt và đối lưu.</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(26)</span><div class='page_container' data-page=26>

<i>Tại các nước lạnh, vào </i>

<i>Tại các nước lạnh, vào </i>

<i>mùa đơng có thể sử dụng </i>

<i>mùa đơng có thể sử dụng </i>

<i>các tia nhiệt của Mặt </i>

<i>các tia nhiệt của Mặt </i>

<i>Trời để sưởi ấm bằng </i>

<i>Trời để sưởi ấm bằng </i>

<i>cách tạo ra nhiều cửa </i>

<i>cách tạo ra nhiều cửa </i>

<i>kính.</i>

<i>kính. </i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(27)</span><div class='page_container' data-page=27>

<i> </i>

<i>Các nước xứ nóng khơng </i>

<i>nên làm nhà có nhiều cửa </i>

<i>kính vì chúng ngăn các tia </i>

<i>nhiệt bức xạ từ trong nhà </i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(28)</span><div class='page_container' data-page=28>

<b>ĐỐI LƯU</b>

<b>Sự truyền nhiệt năng nhờ </b>
<b>tạo thành các dòng đi từ </b>
<b>dưới lên trên rồi từ trên </b>

<b>xuống dưới gọi là sự đối lưu</b>

.

<b>BỨC XẠ NHIỆ_T</b>

<b>ĐỐI LƯU </b>

<b>BỨC XẠ </b>

<b>NHIỆT</b>

<b>Bức xạ nhiệt là sự </b>

<b>truyền nhiệt bằng các tia </b>
<b>nhiệt đi thẳng.</b>

<b>Mơi</b>
<b> trư</b>

<b>ờng </b>
<b>có đ</b>

<b>ối lư</b>
<b>u</b>

<b>Chủ yếu ở mơi trường: </b>

<b>chất lỏng và chất khí.</b>

<b>Mơi</b>

<b> trư</b>

<b>ờng </b>
<b>có b</b>

<b>ức </b>
<b>xạ</b>

<b>nhiệ</b>
<b>t</b>

<b>Chủ yếu ở mơi trường: </b>

<b>chất khí và chân khơng</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(29)</span><div class='page_container' data-page=29>

1

₂

3

</div>
<span class='text_page_counter'>(30)</span><div class='page_container' data-page=30>

BÀI 23 :

<b>ĐỐI LƯU - BỨC XẠ NHIỆT</b>

CÓ THỂ EM CHƯA BIẾT

Các em có biết tại sao các nhà máy phải xây
ống khói thật cao khơng ?

Các nhà máy phải xây ống khói thật cao bởi vì
ống khói cao có tác dụng tạo ra sự đối lưu tốt do
đó khói được đưa lên cao dễ dàng hơn.

Tại sao người dân các nước Trung Đông (Ả

Rập, Iran, Irắc…) lại mặc những bộ trang phục màu
trắng và rất bóng?

</div>
<span class='text_page_counter'>(31)</span><div class='page_container' data-page=31>

<b>Hướng dẫn bài 23.5:</b>

Đưa miếng đồng vào ngọn lửa đèn cồn thì miếng đồng nóng

lên ; tắt đèn cồn thì miếng đồng nguội đi. Hỏi sự truyền nhiệt khi

miếng đồng nóng lên, khi miếng đồng nguội đi có được thức

hiện cùng một cách khơng ?

<b>Gợi ý: </b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(32)</span><div class='page_container' data-page=32>

<b>HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ</b>

-- Đọc phần” có thể em chưa biết “trong SGK.

-- Học thuộc ghi nhớ

-- Làm bài tập 23.1 – 23.7/SBT

</div>

<!--links-->