Bài giảng Công nghệ hàn điện nóng chảy – Chương 1: Khái niệm chung về hàn thép

Cơng ngh hàn đi n nóng ch y

CH

1.1
1.2
1.3
1.4

N G 1:

HK9. 2005-06

K H ÁI NI M C H U N G V

HÀN THÉP

P h â n lo i th é p d ù n g c h o c h t o k t c u h à n
Tín h hàn c a thép
N t v à đ l à n h l n c a liê n k t h à n th é p
T iê u c h í l a ch n c ô n g n g h v à c h đ n h i t
c h o h à n th é p

N g ô Lê Th ôn g, B/ m H à n C N K L,
H B K H a n oi

CuuDuongThanCong.com

/>
1

1


Cơng ngh hàn đi n nóng ch y

HK9. 2005-06

1.1 P H Â N L O

•

Thép đ

T

O

c p h â n l o i th e o n h n g ti ê u c h í n à o :
C ô n g n g h h à n đi n n ó n g c h y . N g u y n V n T
1 9 8 0, N g ô Lê T h ô n g 2 0 0 5. L u ý nh h n g c a các
t h a y đ i tr o n g c ô n g n g h l u y n t h é p đ n c h t l n g
t h é p. P h â n l o i: t h e o II W , t h e o A I S I, v . v.

–

1.1
1.2
1.3
1.4

I TH ÉP D Ù N G CHO CH
K T C U HÀN

Thép
Thép
Thép
Thép

cacbon
k t c u h p k i m th p
h p kim th p
h p kim ca o
N g ô Lê Th ô n g, B/ m H à n C N K L,
H B K Hanoi

CuuDuongThanCong.com

/>
2

2


Cơng ngh hàn đi n nóng ch y

HK9. 2005-06

1.1 P H Â N L O

I TH ÉP D Ù N G C H O C H

K T C U HÀN

T

O

1 . 1. 1 T h é p c a c b o n ( T C V N 1 7 6 5 : 1 9 7 5 T h é p c a c b o n k t c u t h ô n g t h
ng – Mác
t h é p v à y ê u c u k t h u t; T C V N 1 7 6 6 : 1 9 7 5 T h é p c a c b o n k t c u c h t l n g
t t – M á c t h é p v à y ê u c u k t h u t)
•
n h n g h a:
•

C

tí n h c a t h é p p h

thu c và o:

•

T h é p cacb o n th p/c c th p:

•

T h é p c a c b o n t h p đ ã n h i t lu y n :

•

T h é p cacb o n – m a n ga n:

•

T h é p c a c b o n tr u n g bì n h :

•

T h é p cacb o n cao:

•

T h é p cacb o n c c ca o:
N g ô Lê Th ôn g, B/ m H à n C N K L,
H B K H a n oi

CuuDuongThanCong.com

/>
3

3


Cơng ngh hàn đi n nóng ch y

HK9. 2005-06

1. 1 P H Â N L O

I TH ÉP D Ù N G CHO CH
K T C U HÀN

•
•

1. 1. 2 T h é p k t c u h p ki m th p (t h é p h p k i m t h p đ
n h n g h a:

•

T h é p k t c u b n n m ị n k h í q u y n:

•

T h é p cá n c ó ki m so át ( C R ):

•

T h é p ít perlit:

•

T h é p h p ki m vi l

•

T h é p ferit hìn h kim :

•

T h é p 2 p h a ferit – m a cte n zit:

O

b n ca o)

n g:

N g ô L ê T h ô n g, B/ m H à n C N K L ,
H B K H a n oi

CuuDuongThanCong.com

T

/>
4

4


Cơng ngh hàn đi n nóng ch y

HK9. 2005-06

•
•

1.1 PH Â N LO I TH É P DÙ N G C H O C H

K T C U HÀN
1.1.3 Thép h p kim th p
nh ngh a:

T O

•

Thép tơi và ram n ng đ cacbon th p:

•

Thép đ b n c c cao có n ng đ cacbon trung bình:

•

Thép ch u nhi t Cr – Mo/ Cr – Mo – V:

•
N gơ Lê Thơng, B/m Hàn CN K L,
H B K Hanoi

CuuDuongThanCong.com

/>
5

5

Cơng ngh hàn đi n nóng ch y

1.1 P H Â N L O

HK9. 2005-06

I TH ÉP D Ù N G CHO CH
K T C U HÀN

•
•

1. 1. 4 T h é p h p k i m c a o
n h n g h a:

•

T h é p k h ô n g g cr o m ( F v à M / F - M )

•

T h é p k h ô n g g a u ste n it ( A )

•

T h é p k h ô n g g d u p le x ( F - A )

•

T h é p k h ơ n g g bi n c n g k t t a

•

T h é p m araging:

•

T h é p a u s te nit m a n g a n :

N g ô Lê Th ôn g, B/ m H à n C N K L,
H B K H a n oi

CuuDuongThanCong.com

/>
T

O

6

6


Cơng ngh hàn đi n nóng ch y

1. 2 T Í N H H À N C

HK9. 2005-06

A T H É P V À C Á C C H TIÊ U C
C A TÍN H H À N

1. 2. 1 M t s k h á i ni m c
1. 2. 2 C h u trìn h n hi t h à n
n hi t
1. 2. 3 G i n đ p h â n h y c
n hi t v à kim l o i m i

N

b n
v à tín h c h t v ù n g n h h
a a u st e nit v ù n g
hàn

N g ô L ê T h ô n g, B/ m H à n C N K L ,
H B K H a n oi

CuuDuongThanCong.com

B

/>
nh h

ng
ng

7

7


Cơng ngh hàn đi n nóng ch y

1.2.1 M t s
•

•

khái ni m c

b n v tín h hàn

n h ng h a A W S :

IS O 5 8 1:19 8 0:
1.
2.
3.

•

HK9. 2005-06

M i hàn làn h l n, kh ơ n g n t
C tính thích h p
D u y trì tính ch t khi v n hàn h

C á c ch tiêu đán h giá tính hà n:
1.
2.
3.

… … … . (liên qua n đ n ch đ n hi t)
… … … . (liên qua n đ n kh n n g n t)
………
N g ô L ê T h ô n g, B/ m H à n C N K L,
H B K H a n oi

CuuDuongThanCong.com

8

/>
8


Cơng ngh hàn đi n nóng ch y

HK9. 2005-06

1. 2. 2 C h u trì n h n hi t h à n v à tín h c h t v ù n g
h n g n hi t
•
•
•

nh

n h n g h a ( h ì n h v m i n h h a ):
Ý n g h a c a v i c tín h t o á n :
K h i n à o c n x á c đ n h c h u trì n h n h i t h à n:
1.

T h é p (lo i n à o ) :
T h ô n g s t h i g ia n n g u i 8 0 0 – 5 0 0 o C là gì:

G i á tr tiê u bi u c h o t n g l o i q u á trì n h h à n:

2.

H p kim tita n
N g ô L ê T h ô n g, B/ m H à n C N K L ,
H B K H a n oi

CuuDuongThanCong.com

9

/>
9


Cơng ngh hàn đi n nóng ch y

HK9. 2005-06

1 . 2. 3 G i n đ p h â n h y c a a u s t e n it v ù n g

h
n g n h i t v à k i m lo i m i h à n

nh

•

C ác lo i thép có chuy n bi n pha

tr n g t h ái r n

•

G i n đ p h â n h y c a a u s t e n it (t i k h u v c n à o c a liê n
k t h à n ) k h i h à n c ó ý n g h a gì ?

•

G i n đ p h â n h y k h ô n g đ n g n h i t c h o h à n (C C T
d i a g r a m s ). Ý n g h a.

N g ô Lê Th ô n g, B/ m H à n C N K L,
H B K Hanoi

CuuDuongThanCong.com

10

/>
10

Cơng ngh hàn đi n nóng ch y

1.3 N

T VÀ

HK9. 2005-06

LÀNH L

N C

A LIÊN K T H À N TH É P

1 . 3 . 1 K h á i n i m , p h â n l o i n t: li ê n q u a n đ n k h á i n i m k h u y t t t 2
c hi u, 3 chi u. C h y u: thé p.
1.3.2 N t n ó n g :

th i gia n v à n hi t đ

hìn h thà n h.

1 . 3 . 3 N t n g u i:

th i gia n v à n hi t đ

h ì n h t h à n h :.

1.3.4 N t t n g:
y u t

tí n h c h t v à h

n g c h u t i.

1.3.5 N t d o ram m i h à n:
th i gia n hì n h th à n h.
N g ơ L ê T h ô n g, B/ m H à n C N K L,
H B K H an oi

CuuDuongThanCong.com

11

/>
11


Cơng ngh hàn đi n nóng ch y

HK9. 2005-06

1.3.1 K h ái ni m , ph â n lo i n t
•
•
•

•

Tín h hàn đ ịi h i: liên k t hàn làn h l n, có tính ch t đáp n g yêu c u
v n hàn h.
làn h l n: đán h giá ch y u th ô n g q u a kh n n g hình thà n h n t.
C á c lo i tính hàn:
–

T t

–

B o đ m

–

Kém

P h â n lo i n t ch

y u the o d i n hi t đ

xu t hi n (nh

N g ô L ê T h ô n g, B/ m H à n C N K L,
H B K H a n oi

CuuDuongThanCong.com

trang tr

c).

12

/>
12


Cơng ngh hàn đi n nóng ch y

HK9. 2005-06

1.3.2 N t n ó n g
•

N i x u t hi n

•

Ch

•

N g u yê n nhân:
c đi m c h u n g:

•

•

x u t hi n

C

1.

D i nhi t đ :

2.

Kh

3.

D n g t n t i:

ch

n n g bi n d n g :

hình thành:
N g ơ Lê Th ôn g, B/ m H à n C N K L,
H B K H a n oi

CuuDuongThanCong.com

/>
13

13

Cơng ngh hàn đi n nóng ch y

HK9. 2005-06

1.3.2 N t nó n g
•

Các y u t

•

C á c d ng n t n ó n g:

•

•

nh h

ng đ n n t nóng

1.

T r o n g kim lo i m i hà n:

2.

Trong vùng

á n h giá kh

nh h

n g n h i t:

n ng n t nóng:

Bi n pháp phịng ch ng:

N g ơ Lê T h ơ n g, B/ m H à n C N K L,
H B K Hanoi

CuuDuongThanCong.com

14

/>
14


Cơng ngh hàn đi n nóng ch y

HK9. 2005-06

1. 3.3 N t n g u i
•

N i x u t hi n:

•

Ch

•

N g u y ê n n h â n:

•

x u t hi n:

i u ki n hì n h th à n h:
1.

L

n g h y d r o k h u y c h tá n:

2.

T

c h c ki m l o i n h y c m :

3.

S

t n t i c a

4.

N hi t đ

n g s u t k é o:

th p:
N g ô L ê T h ô n g, B/ m H à n C N K L ,
H B K H anoi

CuuDuongThanCong.com

/>
15

15


Cơng ngh hàn đi n nóng ch y

HK9. 2005-06

1. 3.3 N t n g u i
•

•

á n h gi á k h

n n g hìn h th à n h

C á c bi n p h á p h n c h :
1.

K i m s o át n n g đ

2.

K i m s o át t

ch c t vi:

3.

K i m s o át đ

c n g v n g:

4.

K i m s o át n hi t đ :

h y d r o:

N g ô L ê T h ô n g, B/ m H à n C N K L ,
H B K H a n oi

CuuDuongThanCong.com

16

/>
16


Cơng ngh hàn đi n nóng ch y

HK9. 2005-06

1. 3.4 N t t n g
•

N i x u t hi n :

•

H ì n h d n g:

•

N gun nhân:
1.

T í n h c h t th é p th e o h

2.

Công ngh

3.

K t c u:

và ch

đ

n g c hi u d à y:
h à n:

N g ô L ê T h ô n g, B/ m H à n C N K L ,
H B K H a n oi

CuuDuongThanCong.com

/>
17

17


Cơng ngh hàn đi n nóng ch y

HK9. 2005-06

1. 3.4 N t t n g
•

•

á n h giá k h

n n g h ình t h à n h:

1.

Th

m u:

2.

Tính toán:

C á c bi n p h á p h n c h :
1.

C h n kim l o i c

b n:

2.

H à n đ p l p l ót:

3.

V t li u h à n t hí c h h p :

4.

K i m s o á t n hi t đ :

5.

B i n p h á p k t c u:
N g ô L ê T h ô n g, B/ m H à n C N K L ,
H B K H a n oi

CuuDuongThanCong.com

18

/>
18


Cơng ngh hàn đi n nóng ch y

HK9. 2005-06

1.3.5 N t do ram m i hà n
•

P h m v i x u t hi n ( l o i k t c u , k i m l o i c

•

P h â n lo i v à b i n p h á p p h ò n g c h n g :
1.

b n):

N t tr o n g d i 2 0 0 – 3 0 0 o C :

N g ô Lê Th ôn g, B/ m H à n C N K L,
H B K H a n oi

CuuDuongThanCong.com

/>
19

19


Cơng ngh hàn đi n nóng ch y

HK9. 2005-06

1.3.5 N t do ram m i hàn
•

P h â n lo i v à b i n p h á p p h ò n g c h n g :
2.

N t tr o n g v ù n g q u á n h i t c a v ù n g

3.

N t d

nh h

i m i hàn đ p:

N g ô L ê T h ô n g, B/ m H à n C N K L,
H B K H a n oi

CuuDuongThanCong.com

n g n h i t:

20

/>
20


Cơng ngh hàn đi n nóng ch y

1.4 C H TI Ê U L

A CH

1 . 4. 1 T h é p c á n tr
•
C h ti ê u :

–

HK9. 2005-06

N CÔNG NGH
H À N THÉP

VÀ CH

N HI T C H O

c khi hàn v à k h ô n g nhi t luy n sau k hi hàn

d ai v a đ p t i t hi u c n t hi t: t c đ

n g h ó a gi à: n n g đ

–

Hi n t

–

N t nóng: n ng đ

ngu i t i

O, N, H .

M n , S.

N g ô Lê T h ô n g, B/ m H à n C N K L,
H B K Hanoi

CuuDuongThanCong.com

u.

/>
21

21


Cơng ngh hàn đi n nóng ch y

1.4 C H

TIÊ U L

HK9. 2005-06

A CH

N CÔNG NGH
H À N THÉP

VÀ CH

NHI T CHO

1. 4.2 T h é p th
n g h ó a h o c th ép tôi và ra m c a o tr
và nhi t luy n sau khi hàn
•
C h ti ê u :
đ

–

Yêu c u v

b n và c

–

Ch đ
n h t.

–

C h n g su y gi m đ
h
ng nhi t

tín h

h à n : c h n g n t n g u i. T c đ

n g u i ch o phép cao

b n t i khu v c ram cao c a vùng

N g ô L ê T h ô n g, B/ m H à n C N K L,
H B K H an oi

CuuDuongThanCong.com

c khi h àn

/>
nh

22

22


Cơng ngh hàn đi n nóng ch y

1.4 C H TI Ê U L

HK9. 2005-06

A CH

N CÔNG NGH
H À N THÉP

VÀ CH

1 . 4. 3 T h é p th
n g h ó a h o c r a m c a o tr
n h i t lu y n s a u k h i h à n
•
C h ti ê u :

NHI T CHO

c khi hàn và không

–

Lo i k t c u

–

Yêu c u v

–

C h đ h à n : c h n g n t n g u i k h i k h ô n g r a m v à tr á n h t n g
k í c h t h c h t. T c đ n g u i tro n g k h o n g t i u .

kh

n ng ch n g phá h y giòn

N g ô Lê Th ô n g, B/ m H à n C N K L,
H B K Hanoi

CuuDuongThanCong.com

/>
23

23


Cơng ngh hàn đi n nóng ch y

1. 4 C H TI Ê U L

A CH

HK9. 2005-06

N CÔNG NGH
H À N THÉP

VÀ CH

NHI T CHO

1. 4. 4 T h é p
tr c k hí h à n v à n hi t lu y n sa u k hi h à n
•
C h tiêu:
–
L o i v t li u c b n

–

Y ê u c u gi n g n h t i 1. 4 .2 (t c đ n g u i c h o
p h é p c a o n h t): b o đ m k h ô n g n t n g u i tr c
k hi ram v t h à n.

N g ô L ê T h ô n g, B/ m H à n C N K L ,
H B K H a n oi

CuuDuongThanCong.com

/>
24

24