Vị thế của việt nam trong ASEAN thời cơ và thách thức
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (993.38 KB, 25 trang )
BỘ CƠNG THƯƠNG
KHOA LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ
TIỂU LUẬN MƠN: CHÍNH TRỊ
ĐỀ TÀI:
Giảng viên hướng dẫn :
Nhóm thực hiện
:
Lớp
:
TP.Hồ Chí Minh, Tháng 11/2009
BỘ CƠNG THƯƠNG
KHOA LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ
TIỂU LUẬN MƠN: CHÍNH TRỊ
ĐỀ TÀI:
Giảng viên hướng dẫn :
Nhóm thực hiện
:
Lớp
:
TP.Hồ Chí Minh, Tháng 11/2009
Đề tài: Vị thế của Việt Nam trong ASEAN. Thời cơ và thách thức.
2
DANH SÁCH NHĨM
MƠN HỌC
: CHÍNH TRỊ
DANH SÁCH NHĨM : 06
LỚP
:
TÊN ĐỀ TÀI
: VỊ THẾ CỦA VIỆT NAM TRONG ASEAN.
THỜI CƠ VÀ THÁCH THỨC
STT
MSSV
HỌ VÀ TÊN SV
CƠNG VIỆC
1
Mục đích nghiên cứu
2
Phương pháp nghiên cứu
3
Ý nghĩa
4
Bố cục
5
Tổng quan về ASEAN
6
Vị thế của Việt Nam
7
Thời cơ và thách thức
8
Kết luận
Đề tài: Vị thế của Việt Nam trong ASEAN. Thời cơ và thách thức.
3
LỜI CẢM ƠN
Tiểu luận có thể được coi là một cơng trình khoa học nho nhỏ. Do
vậy để hồn tất một đề tài tiểu luận là một công việc không phải dễ đối với
sinh viên sinh viên năm thứ I chúng em. Chúng em phải tổ chức học nhóm
và tìm tài liệu trên nhiều phương tiện như giáo trình, sách báo, tài liệu ở thư
viện, internet… để nghiên cứu.
Vì vậy, sau khi hồn tất tiểu luận mơn Chính trị này, chúng em xin
chân thành:
Cảm ơn Nhà trường đã tạo điều kiện tốt cho chúng em nghiên
cứu và học tập.
Cảm ơn Khoa Lý luận chính trị - Bộ mơn Chính trị đã hướng dẫn
chúng em cách thức tìm hiểu và nghiên cứu tiểu luận này.
Cảm ơn Bộ phận thư viện đã tạo điều kiện cho chúng em mượn
sách và các tài liệu cũng như cho mượn phòng học nhóm để
nhóm chúng em có thể học tập và làm việc một cách có hiệu quả.
Chúng em rất chân thành cám ơn và mong được thầy cơ đóng góp ý
kiến cho bài tiểu luận của chúng em.
Đề tài: Vị thế của Việt Nam trong ASEAN. Thời cơ và thách thức.
4
NHẬN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN
NHẬN XÉT:
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
Đề tài: Vị thế của Việt Nam trong ASEAN. Thời cơ và thách thức.
5
MỤC LỤC
LỜI CẢM ƠN...........................................................................................4
NHẬN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN.........................................5
MỤC LỤC................................................................................................6
LỜI MỞ ĐẦU...........................................................................................8
CHƯƠNG I: MỞ ĐẦU.............................................................................9
1. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU........................................................................................................................9
2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU.............................................................................................................10
3. Ý NGHĨA......................................................................................................................................................10
4. BỐ CỤC........................................................................................................................................................10
CHƯƠNG II: NỘI DUNG........................................................................11
1. TỔNG QUAN VỀ ASEAN.........................................................................................................................11
a.Lịch sử hình thành và phát triển....................................................................................................... 11
b.Mục tiêu hoạt động của ASEAN...................................................................................................... 12
c.Nguyên tắc hoạt động...................................................................................................................... 12
2. VỊ THẾ CỦA VIỆT NAM TRONG ASEAN...........................................................................................12
a.ASEAN trước năm 1995.................................................................................................................. 13
b.ASEAN sau năm 1995..................................................................................................................... 13
c.Vị thế của Việt Nam trong ASEAN.................................................................................................. 14
3. THỜI CƠ VÀ THÁCH THỨC..................................................................................................................16
Trong xu thế đối thoại và mở cửa của quan hệ hợp tác kinh tế hiện nay thì tất cả các quốc gia trên thế
giới đều đối mặt với những thời cơ và thách thức để đưa nền kinh tế của đất nước mình tiến lên.
Khơng nằm ngồi xu thế ấy, Việt Nam là nước có nền kinh tế đang phát triển, trình độ khoa học kỹ
thuật cịn non kém nhưng tiềm năng của đất nước cịn rất lớn thì cũng gặp những thời cơ và thách thức
phải cần phải vượt qua........................................................................................................................ 16
a.Thời cơ............................................................................................................................................ 16
b.Thách thức...................................................................................................................................... 19
CHƯƠNG III: KẾT LUẬN......................................................................23
PHỤ LỤC...............................................................................................24
Đề tài: Vị thế của Việt Nam trong ASEAN. Thời cơ và thách thức.
6
TÀI LIỆU THAM KHẢO.........................................................................25
Đề tài: Vị thế của Việt Nam trong ASEAN. Thời cơ và thách thức.
7
LỜI MỞ ĐẦU
Vào ngày 28.7.1995, tại Brunei, Việt Nam chính thức được kết nạp
làm thành viên thứ 7 của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (gọi tắt là
ASEAN). Sự kiện này đánh dấu mốc quan trọng trong tiến trình hội nhập
kinh tế quốc tế của Việt Nam.
Trong 14 năm qua, với những kết quả, thành tựu mà Việt Nam đạt
được đã khẳng định Việt Nam ngày càng có vị thế vững vàng hơn trong
tiến trình hội nhập ASEAN, nhưng để tiếp tục phát triển Việt Nam cần
phải nỗ lực vượt qua nhiều khó khăn, thách thức và ngày càng thu hẹp
khoảng cách với các thành viên khác trong ASEAN.
Đề tài: Vị thế của Việt Nam trong ASEAN. Thời cơ và thách thức.
8
CHƯƠNG I: MỞ ĐẦU
1. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU
Xu thế mở cửa và hội nhập kinh tế quốc tế đã và đang trở thành một
trong những xu thế khách quan của sự phát triển kinh tế thế giới. Sự gia
tăng mạnh mẽ của xu thế hội nhập kinh tế đã đòi hỏi các quốc gia phải có
chiến lược hội nhập phù hợp vào nền kinh tế thế giới và khu vực. Trong bối
cảnh này nước ta không thể phát triển nếu như không mở cửa hội nhập.
Việt Nam đang trong quá trình đổi mới chuyển sang phát triển nền
kinh tế thị trường. Nên việc đẩy mạnh tham gia hội nhập vào nền kinh tế
thế giới và khu vực là một hướng đi đúng đắn. Tuy nhiên, hội nhập ngoài
việc sẽ được đón nhận những thời cơ nhưng cũng sẽ phải đối mặt với các
thách thức.
Việt Nam gia nhập ASEAN sẽ là bước tiến đầu tiên để nước ta thực
hiện mục tiêu hội nhập kinh tế quốc tế, mở rộng mối quan hệ, xóa đi phần
nào những hàng rào thuế quan, tạo điều kiện cho việc liên doanh giữa các
nước nhằm để thúc đẩy nền kinh tế phát triển, thúc đẩy quan hệ hợp tác,
hữu nghị giữa các nước trong khu vực Đơng Nam Á. Việt Nam cịn là mơi
trường rất tốt để các nước trong khu vực học hỏi, giúp đỡ lẫn nhau về mọi
mặt. Không những thế, gia nhập ASEAN còn giúp Việt Nam dần dần gia
nhập các tổ chức quốc tế khác như WTO, APEC... Những điều trên đã làm
cho vị thế của Việt nam trong khu vực và trên trường quốc tế ngày càng
được nâng cao hơn.
Qua tài liệu tham khảo cùng với những kiến thức đã học, chúng em
xin phép được trình bày tóm tắt về đề tài: “Vị thế của Việt Nam trong
ASEAN. Cơ hội và thách thức”.
Đề tài: Vị thế của Việt Nam trong ASEAN. Thời cơ và thách thức.
9
2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
− Phương pháp luận
− Phương pháp duy vật biện chứng
− Phương pháp thống kê, lịch sử…
3. Ý NGHĨA
Việc nghiên cứu đề tài “Vị thế của Việt Nam trong ASEAN. Thời cơ
và thách thức” giúp chúng em nắm bắt được tình hình của đất nước, vị trí
của Việt Nam đang ở đâu trong khu vực Đông Nam Á và trên thế giới?
Chúng ta phải đối mặt với những thách thức nào, tiếp cận được những thời
cơ ra sao? Qua đó chúng em sẽ hiểu được nhiều hơn chính sách của Đảng
và Nhà nước đối với sự hội nhập này.
4. BỐ CỤC
Tiểu luận được chia làm 3 phần:
Phần I: Phần mở đầu
− Mục đích
− Phương pháp
− Ý nghĩa
Phần II: Nội dung
− Tổng quan về ASEAN
− Vị thế của Việt Nam trong ASEAN
− Thời cơ và thách thức
Phần III: Kết luận
Đề tài: Vị thế của Việt Nam trong ASEAN. Thời cơ và thách thức.
10
CHƯƠNG II: NỘI DUNG
1. TỔNG QUAN VỀ ASEAN
a. Lịch sử hình thành và phát triển
Sau khi đã giành được độc lập, các nước Đơng Nam Á đã gặp phải
một tình trạng chung đó là nền kinh tế bị suy sụp, xã hội khơng phát triển.
Đứng trước tình trạng đó, các nước Đơng Nam Á đã có chủ chương thành
lập một liên minh khu vực để cùng nhau hợp tác phát triển thúc đẩy nền
kinh tế đất nước, được gọi là Hiệp hội các Quốc gia Đông Nam Á
(Association of Southeast Asia Nations, viết tắt là ASEAN).
ASEAN được thành lập ngày 8 tháng 8 năm 1967 sau khi Bộ trưởng
Bộ Ngoại giao các nước Indonesia, Malaysia, Philippines, Singapore và
Thái Lan ký bản tuyên bố ASEAN còn gọi là Tuyên bố Bangkok, với các
thành viên đầu tiên là Thái Lan, Indonesia, Malaysia, Singapore, và
Philippines. Sau đó là Brunei, Việt Nam, Lào, Myanma và Campuchia. Đến
nay ASEAN đã có 10 nước thành viên. Đảo quốc Đông Timor là quốc gia
cuối cùng ở Đông Nam Á chưa gia nhập ASEAN.
MỘT SỐ THÔNG TIN VỀ CÁC NƯỚC ASEAN.
Ngày gia
Nước
nhập
Indonesia
Malaysia
Philippines
Singapore
Thái Lan
Brunei
Darussalam
Việt Nam
Lào
Myanma
Campuchia
Dân số
Diện tích
Thủ đơ
(triệu
ASEAN
08/08/1967
08/08/1967
08/08/1967
08/08/1967
08/08/1967
08/01/1984
Jakarta
Kuala Lumpur
Manila
Singapore
Bankok
Bandar Seri
người)
219,25
26,127.7
85,2369
4,198
64,763
0.37
1.890.754
330.257
300.000
697
513.254
5765
28/07/1995
07/1997
07/1997
10/04/1999
Begawan
Hà Nội
Viên Chăn
Nay Pyi Taw
Phnom Penh
83,119.9
5,9388
56,0026
13,6614
330.363
236.800
676.577
181.035
Đề tài: Vị thế của Việt Nam trong ASEAN. Thời cơ và thách thức.
(km2)
11
b. Mục tiêu hoạt động của ASEAN
Giữ vững hịa bình, an ninh, ổn định khu vực, xây dựng một cộng
đồng hòa hợp, hợp tác để cùng nhau phát triển kinh tế - xã hội.
c. Nguyên tắc hoạt động
− Nguyên tắc về quan hệ song phương và đa phương:
Tôn trọng chủ quyền và không can thiệp vào nội bộ của nhau.
− Nguyên tắc điều phối hoạt động: có 3 nguyên tắc chủ yếu:
o Ngun tắc nhất trí.
o Ngun tắc bình đẳng.
o Nguyên tắc 6-X:
Cùng tôn trọng độc lập, chủ quyền, bình đẳng, tồn vẹn
lãnh thổ và bản sắc dân tộc của tất cả các dân tộc.
Quyền của mọi quốc gia được lãnh đạo hoạt động của
dân tộc mình, khơng có sự can thiệp, lật đổ hoặc cưỡng
ép của bên ngồi.
Khơng can thiệp vào cơng việc nội bộ của nhau.
Giải quyết bất đồng hoặc tranh chấp bằng biện pháp hồ
bình, thân thiện.
Khơng đe doạ hoặc sử dụng vũ lực.
Hợp tác với nhau một cách có hiệu quả.
2. VỊ THẾ CỦA VIỆT NAM TRONG ASEAN
Việc Việt Nam gia nhập tích cực, chủ động vào ASEAN đã làm thay
đổi khơng những về mặt kinh tế, chính trị mà cịn về văn hóa, xã hội, mơi
trường … của Việt Nam và cả ASEAN.
Đề tài: Vị thế của Việt Nam trong ASEAN. Thời cơ và thách thức.
12
a. ASEAN trước năm 1995
ASEAN hình thành vào năm 1967 gồm 5 nước sáng lập: Thái Lan,
Philippines, Malaysia, Singapore, và Indonesia.
“Trước khi Việt Nam gia nhập ASEAN, thế giới coi ASEAN là một tổ
chức quân sự thân Mỹ, chống cộng, chống các nước Trung Quốc, Lào, Việt
Nam1”.
Việt Nam và các nước ASEAN trong tình trạng đối đầu căng thẳng.
Lúc đó, ASEAN khơng có văn phịng, ban thư ký, ngân sách, chương
trình nghị sự hàng năm hay báo cáo hàng năm... Tình trạng này kéo dài mãi
đến năm 1976.
=> ASEAN trước 1995 chỉ là một tổ chức quân sự tập thể và khơng
có chích sách phát triển khu vực.
b. ASEAN sau năm 1995
Kể từ ngày 28.7.1995, khi Việt Nam chính thức gia nhập ASEAN, đã
có rất nhiều điều thay đổi trong Hiệp hội.
ASEAN trở thành một đối tác về quan hệ kinh tế, chính trị, an ninh
khơng chỉ với Trung Quốc mà cả với các nước lớn khác trong và ngoài khu
vực.
Hình ảnh của ASEAN trên thế giới và khu vực đã được thay đổi hồn
tồn, khơng cịn là kẻ thù.
“Việc Việt Nam tham gia tổ chức này đã kéo theo Lào, Campuchia
và Myanma, giúp ASEAN trở thành một hiệp hội hùng mạnh với 10 thành
viên2”.
Sự tham gia của Việt Nam cũng làm thay đổi bản chất lẫn phương
hướng phát triển của ASEAN, thay đổi cả về lượng và chất, khiến tổ chức
này trở thành một diễn đàn hữu nghị và hợp tác thực sự. Các nỗ lực của
1
2
Theo lời Tổng thư ký ASEAN Ong Keng Yong
Theo báo Tân Hoa Xã của Trung Quốc ra ngày 28.11
Đề tài: Vị thế của Việt Nam trong ASEAN. Thời cơ và thách thức.
13
Việt Nam đã góp phần biến ASEAN thành một nhân tố quan trọng đối với
hồ bình, ổn định, hợp tác, và phát triển ở khu vực cũng như trên thế giới.
c. Vị thế của Việt Nam trong ASEAN
Từ khi gia nhập vào Hiệp hội, Việt Nam đã khẳng định vai trị, vị trí
của mình ngày càng tăng trong ASEAN.
Việt Nam có vị trí chiến lược quan trọng trong khu vực Đông Nam Á
về kinh tế, xã hội và quân sự. Việt Nam là sự liên kết giữa vùng phía bắc và
phía nam trong khu vực. Do đó, đóng góp chính của Việt Nam là gắn kết
mọi vùng của Đông Nam Á thành một khối thống nhất và tạo điều kiện
thuận lợi về giao thông cũng như việc hội nhập kinh tế, văn hóa.
Khối thống nhất này có ý nghĩa quan trọng trong lịch sử hình thành
và phát triển của ASEAN. Lần đầu tiên sau nhiều thập kỷ chia rẽ và đối
đầu, các nước Đông Nam Á đã vượt qua những rào cản vơ hình để đồn kết
và hợp tác, cùng hướng tới mục tiêu xây dựng một khu vực hòa bình, ổn
định và thịnh vượng, đồng thời phá bỏ được thể cấm vận của Mỹ.
Việt Nam góp phần thúc đẩy, tăng cường các quan hệ kinh tế thương
mại, đầu tư, giao lưu phát triển văn hoá, thể thao giữa các nước ASEAN
với nhau (Đại hội thể thao các nước Đông Nam Á - SEA Games, Đại hội
thể thao trong nhà Châu Á – AIGs, Đại hội thể thao Sinh viên Đông Nam Á
– AUG, Giọng hát vàng ASEAN lần 1 - 2008... ).
Việt Nam cũng góp phần làm cho Hiệp ước Hữu nghị và Hợp tác
(TAC - 1992) trở thành một bộ luật hành vi ứng xử, không chỉ phục vụ cho
các mối quan hệ trong nội bộ ASEAN mà cịn với cả các thành viên ngồi
hiệp hội này.
Từ khi gia nhập, Việt Nam đã giữ những vị trí quan trọng và tổ chức
thành công các Hội nghị, Đại hội trong khu vực.
Đề tài: Vị thế của Việt Nam trong ASEAN. Thời cơ và thách thức.
14
− Việt Nam là thành viên sáng lập Diễn đàn khu vực ASEAN
(ARF), sáng lập viên ASEM (1996), thành viên chính thức của
APEC (1998).
− Tháng 12/1998: Tuy chịu những tác động tiêu cực của cuộc
khủng hoảng kinh tế - tài chính năm 1997 nhưng Việt Nam đã
đăng cai tổ chức thành công Hội nghị Thượng đỉnh ASEAN lần 6
với "Chương trình hành động Hà Nội" (HPA) được thơng qua,
vừa mang tính định hướng vừa đưa ra giải pháp cho việc hiện
thực hóa “Tầm nhìn 2020" - nền tảng tư tưởng cho sự thiết lập
Cộng đồng ASEAN sau đó (10/2003).
− Việt Nam đã hồn thành tốt vai trị Chủ tịch Ủy ban Thường trực
ASEAN nhiệm kỳ 2000 - 2001; Chủ tịch Hiệp hội Luật ASEAN
(ALA - 17/10/2009); Chủ tịch Phòng Thương mại và Công
nghiệp các nước ASEAN (ASEAN CCI); Sắp tới đây Việt Nam
sẽ đảm nhận chức Chủ tịch ASEAN (2010). Ngồi ra Việt Nam
cịn tổ chức thành cơng Hội nghị Ngoại trưởng ASEAN lần thứ
34 (AMM-34), Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEM lần thứ 9
(FMM-9).
Việt Nam đã đảm nhiệm tốt vai trò nước điều phối quan hệ đối thoại
giữa ASEAN với các cường quốc như Nhật Bản, Nga, Mỹ và hiện nay là
Ơ-xtrây-lia, tham gia tích cực vào tiến trình hợp tác ASEAN+3 (Trung
Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc), thúc đẩy quan hệ hợp tác giữa ASEAN với
các nước này.
Việt Nam đã có nhiều nỗ lực trong việc thuyết phục các đối tác EU
chấp thuận kết nạp Myanma, một trong 3 thành viên mới của ASEAN vào
ASEM. Điều này đã góp phần duy trì sự thống nhất và hịa thuận trong
ASEAN.
Cộng đồng ASEAN được xây dựng trên ba trụ cột chính: Cộng đồng
văn hóa - xã hội, Cộng đồng chính trị - an ninh và Cộng đồng kinh tế. Một
Đề tài: Vị thế của Việt Nam trong ASEAN. Thời cơ và thách thức.
15
trong ba trụ cột của cộng đồng ASEAN: Cộng đồng văn hóa - xã hội là
sáng kiến của Việt Nam.
Vào ngày 16 tháng 12 năm 2008, Hiến chương ASEAN đã được
thông qua. Trong việc xây dựng hiến chương, Việt Nam đóng vai trị là
thành viên tham gia soạn thảo và có nhiều đóng góp. Đặc biệt, tiếng nói của
Việt Nam rất quan trọng trong các vấn đề đổi mới cơ chế ASEAN, các
nguyên tắc hoạt động của tổ chức, vấn đề giải quyết xung đột và đóng góp
tài chính.
Và mới đây, ngày 5 tháng 11 năm 2009, Việt Nam đã khai mạc và tổ
chức thành công Đại hội Thể thao trong nhà Châu Á lần III – AIGs (Asia
Indoor Games). Trong lần đại hội này Việt Nam đã giành được giải Á quân
toàn đoàn.
Vị thế của Việt Nam ngày càng được khẳng định trên thế giới.
3. THỜI CƠ VÀ THÁCH THỨC
Trong xu thế đối thoại và mở cửa của quan hệ hợp tác kinh tế hiện
nay thì tất cả các quốc gia trên thế giới đều đối mặt với những thời cơ và
thách thức để đưa nền kinh tế của đất nước mình tiến lên. Khơng nằm ngồi
xu thế ấy, Việt Nam là nước có nền kinh tế đang phát triển, trình độ khoa
học kỹ thuật cịn non kém nhưng tiềm năng của đất nước cịn rất lớn thì
cũng gặp những thời cơ và thách thức phải cần phải vượt qua.
a. Thời cơ
ASEAN là cửa ngõ đầu tiên và then chốt cho tiến trình hội nhập khu
vực và thế giới của Việt Nam.
Thông qua ASEAN chúng ta đã được mở rộng không gian hợp tác
với các nước trên thế giới nói chung và các nước Đơng Nam Á nói riêng.
Được giao lưu hợp tác kinh tế, văn hóa, giáo dục... , tiếp cận với khoa học
Đề tài: Vị thế của Việt Nam trong ASEAN. Thời cơ và thách thức.
16
kỹ thuật hiện đại của các nước tiên tiến, mở rộng thị trường tiêu thụ hàng
hóa của Việt Nam ra thế giới.
Nguồn: www.vietbao.vn
10 quốc gia xuất khẩu gạo hàng đầu thế giới 2003
1
Thái Lan
7.750.000 tấn
2
Việt Nam
4.250.000 tấn
3
Ấn Độ
4.000.000 tấn
4
Mỹ
3.400.000 tấn
5
Trung Quốc
2.250.000 tấn
6
Pakistan
1.100.000 tấn
7
Miến Điện
1.000.000 tấn
8
Uruguay
650.000 tấn
9
Ai Cập
400.000 tấn
10
Argerntina
350.000 tấn
Theo VietNamNet, 4/4/2003
Dự báo của Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ
Các sản phẩm của Việt Nam ngày càng được thị trường thế giới ưa
chuộng kể cả thị trường khó tính như Nhật. Và quan trọng hơn đó là chúng
ta đã đi tắt đón đầu, nhanh chóng tiếp thu những thành tựu khoa học kỹ
Đề tài: Vị thế của Việt Nam trong ASEAN. Thời cơ và thách thức.
17
thuật của thế giới để đẩy nhanh tốc độ công nghiệp hóa hiện đại hóa của đất
nước.
Do nước ta nằm ở vị trí chiến lược, cộng với nguồn tài nguyên phong
phú, nhân cơng dồi dào, tình hình chính trị ổn định đã giúp ta thu hút được
nhiều nguồn vốn đầu tư của các nước bạn và trên trên thế giới. Đây là
thuận lợi mà rất ít nước có được. Qua đó các nhà đầu tư đã tạo được nhiều
việc làm cho người dân, đồng thời nâng cao mức sống của người dân Việt
Nam.
TÌNH HÌNH ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP
CỦA CÁC NƯỚC ASEAN VÀO VIỆT NAM (1988-2007)
ĐVT: USD
Nước đầu tư
Số dự án
Vốn đăng ký
Vốn pháp định
1. Singapore
525
9,653,969,313
3,484,068,443
2. Malaysia
230
1,819,421,518
849,355,234
3. Thái Lan
160
1,561,556,926
605,116,448
4. Philippines
32
247,378,899
125,157,336
5. Indonesia
16
141,892,000
75,905,600
6. Brunei
39
128,881,421
53,161,421
7. Lào
8
23,353,528
15,613,527
8. Campuchia
5
5,200,000
3,390,000
Nguồn: Bộ kế hoạch đầu tư
CÁC KHU CÔNG NGHIỆP CỦA ASEAN TẠI VIỆT NAM:
Khu công nghiệp
Địa điểm
Việt Nam - Singapore
Bình Dương
Việt Nam – Thái Lan AMATA
Đồng Nai
Việt Nam – Malaysia
Đà Nẵng
Việt Nam – Malaysia
Nội Bài, Hà Nội
Nguồn: www.vietbao.vn
Đề tài: Vị thế của Việt Nam trong ASEAN. Thời cơ và thách thức.
18
SƠ ĐỒ PHÂN BỐ VỐN FDI VÀO CÁC NƯỚC ASEAN
Sự thiết lập Cộng đồng An ninh ASEAN (ASC) sẽ làm tăng nhanh
mức độ tin cậy và ý thức cộng đồng trong ASEAN, thúc đẩy hợp tác chính
trị - an ninh nội khối lên tầm cao mới.
Điều này sẽ gúp phần tạo ra sự thăng bằng trong hợp tác khu vực và
quốc tế, làm tăng khả năng phòng ngừa và tiến tới giải quyết các xung đột
có thể xảy ra trong tương lai.
b. Thách thức
Trong quá trình hội nhập mở của, bên cạnh những thuận lợi chúng ta
còn gặp những thách thức phải vượt qua.
Mặc dù nền kinh tế Việt Nam đang tăng trưởng nhanh chóng, thuộc
vào loại nhanh thứ hai ở châu Á, chỉ sau có Trung Quốc, song có điều chưa
thể hồn tồn n tâm vì nguy cơ tụt hậu vẫn cịn đó. Các số liệu thống kê
của Tổng cục Thống kê vào năm 2004 đã cho thấy, nếu xét theo GDP thực
tế, Việt Nam hiện vẫn chỉ ở vị trí xếp hạng thứ 7 trong khối 10 nước
ASEAN (đứng trước Myanma, Campuchia và Lào) và đứng thứ 58 trên thế
giới, vẫn thuộc vào nhóm nước nghèo.
So sánh GDP giữa Việt Nam và Thái Lan (USD)
Đề tài: Vị thế của Việt Nam trong ASEAN. Thời cơ và thách thức.
19
2002
2003
2004
2005
Thái Lan
2043
2173
2346
2580
Việt Nam
439
471
509
549
4,60
4,69
Hệ số so sánh TL/VN
4,65
4,61
(lần)
Nguồn: Số liệu của ASEAN Statistic Unit
Để thực hiện được mục tiêu của Nghị quyết Đại hội Đảng Cộng sản
Việt Nam lần thứ IX (2001) đề ra là trở thành nước công nghiệp. Chúng ta
cần phải phấn đấu vượt qua một số trở ngại, thách thức sau đây trong tiến
trình hội nhập ASEAN nói riêng và hội nhập kinh tế quốc tế nói chung:
− Nguy cơ tụt hậu
Sự tồn tại một hệ thống cơ sở hạ tầng kinh tế - kỹ thuật của nền sản
xuất xã hội còn nhiều lạc hậu, bao gồm cả những vấn đề còn rất nan giải
như hệ thống máy móc, thiết bị chủ yếu là ở các thế hệ cũ, hệ thống giao
thơng - dịch vụ tài chính, ngân hàng... cùng với q trình đơ thị hố tuy đã
khá hơn nhiều so với trước song vẫn còn khấp khểnh chưa đồng bộ, chưa
đáp ứng được yêu cầu của sự phát triển bền vững ở nước ta.
− Năng lực cạnh tranh còn thấp, chậm được cải thiện.
Do các nước trong khu vực ASEAN có nền văn hóa tương đồng nhau
nên có nhiều sản phẩm giống nhau.
Theo đánh giá của Diễn đàn Kinh tế thế giới (WEF) xét về các chỉ số
cạnh tranh của nền kinh tế, Việt Nam xếp thứ 48/53 nước được xem xét
năm 1999, 60/75 nước năm 2001 và 65/80 năm 2002.
Năng lực quản lý doanh nghiệp còn yếu. Nhiều doanh nghiệp nhà
nước tồn tại được là nhờ có sự bảo hộ, trợ cấp của Nhà nước. Tỷ lệ doanh
nghiệp nhà nước làm ăn thua lỗ còn lớn. Xét về tiêu chí cạnh tranh của sản
phẩm hàng hố như giá cả, chất lượng, mạng lưới tổ chức tiêu thụ và uy tín
doanh nghiệp thì sức cạnh tranh của hàng hố Việt Nam cũng cịn thua kém
hơn so với nhiều nước trong khu vực và trên thế giới.
Đề tài: Vị thế của Việt Nam trong ASEAN. Thời cơ và thách thức.
20
− Trình độ lao động cịn thấp và hiện tượng “chảy máu chất xám”
Tuy những năm gần đây Việt Nam đã phát triển một cách vượt bậc
nhưng vẫn cịn đó những hạn chế, bất cập về nguồn nhân lực trình độ cao
trước yêu cầu của hội nhập quốc tế và khu vực.
THÔNG SỐ CUNG – CẦU NHÂN LỰC TRỰC TUYẾN TẠI
VIỆT NAM
Quý
Q3/2007
Q2/2007
Q1/2007
Q4/2006
Q3/2006
Chỉ số cầu
15.964
15.025
10.550
7.792
6.163
10.719
11.580
8.864
9.661
10.254
Chỉ số
cung
Nguồn: www.vietnamworks.com
Trong các kỳ thi Olympic quốc tế, Việt Nam đã giành được nhiều
huy chương vàng, bạc, đồng. Điều đó chứng tỏ nước ta có rất nhiều nhân
tài nhưng vì chúng ta chưa có chính sách đào tạo, thu hút nhân tài cụ thể
nên đã xảy ra hiện tượng “chảy máu chất xám”, những người có trình độ đã
bị các cơng ty nước ngồi thu hút về làm việc cịn các cơng ty của ta vẫn
chưa thuyết phục được họ.
− Nguy cơ phá hoại Xã hội Chủ nghĩa và phai nhạt bản sắc dân tộc
Khi mở của hội nhập thì nền văn hóa phương Tây xâm nhập vào Việt
Nam càng nhiều, ảnh hưởng vào nước ta dưới nhiều dạng hình thức khác
nhau, các loại hình văn hố phẩm đồi truỵ lơi kéo, dụ dỗ người dân vào con
đường lệch lạc trong cách sống, dẫn đến dễ bị tha hố, biến chất thành
những con người ích kỷ, thực dụng nên gây ra nhiều tệ nạn xã hội hòng
chống phá chế độ Xã hội chủ nghĩa, đường lối đúng đắn của Đảng, của Nhà
nước ta.
Bên cạnh việc hội nhập thì Việt Nam phải cải cách mạnh mẽ hơn
nữa, đặc biệt là mơi trường hành chính quốc gia, tập trung đẩy nhanh q
trình hồn thiện kinh tế thị trường, giảm chi phí, tăng sức cạnh tranh cho
các nhà đầu tư; nỗ lực đào tạo nguồn nhân lực có trình độ cao để đáp ứng
Đề tài: Vị thế của Việt Nam trong ASEAN. Thời cơ và thách thức.
21
nhu cầu phát triển không chỉ cho đất nước mà cịn cho các doanh nghiệp
nước ngồi khi đầu tư vào Việt Nam.
Ngồi ra cịn những khó khăn, thách thức khác là tình trạng mơi
trường thiên nhiên ngày càng xấu hơn, thiên tai, dịch bệnh do đó càng gia
tăng mạnh, chủ nghĩa khủng bố vẫn đang là hiểm hoạ lớn nhất của thế giới
khơng riêng gì Việt Nam... Những vấn đề này địi hỏi chúng ta phải có biện
pháp giải quyết triệt để, nếu khơng thì nguy cơ Việt Nam sẽ trở thành bãi
rác của thế giới.
Đề tài: Vị thế của Việt Nam trong ASEAN. Thời cơ và thách thức.
22
CHƯƠNG III: KẾT LUẬN
Khơng ngồi xu thế đối thoại và hợp tác, Việt nam cũng đang trong
quá trình mở cửa, hội nhập vào nền kinh tế khu vực nói riêng và thế giới
nói chung.
Gia nhập vào ASEAN là một bước ngoặt quan trọng trong quá trình
hội nhập của Việt Nam. Chính việc đó đã đưa Việt Nam ngày càng tiến gần
hơn với các nước trên thế giới, giảm bớt khoảng cách giữa các nước trong
khu vực và làm nâng cao vị trí của Việt Nam trên trường quốc tế.
Việt Nam cần phải cố gắng hơn nữa để “hòa nhập” chứ khơng “hịa
tan” và khơng qn đi giá trị truyền thống vốn có của dân tộc khi tiếp cận
được các nền văn hóa mới lạ của các nước bạn và các nước phương Tây.
Ngoài ra chúng ta cần đẩy mạnh phát triển và nâng cao chất lượng
sản phẩm để có thể cạnh tranh được với các nước ASEAN và trên thế giới.
Để thu hút được các nhà đầu tư nước ngoài thì Việt Nam cần phải cải cách
mạnh mẽ mơi trường hành chính quốc gia, tạo điều kiện thuận lợi cho các
nhà đầu tư nước ngoài; xây dựng hệ thống cơ sở hạ tầng - kỹ thuật tiên tiến
tạo thuận lợi trong giao thương buôn bán; đào tạo nguồn nhân lực trình độ
cao để khơng những đáp ứng nhu cầu phát triển cho đất nước mà còn cho
các nhà đầu tư nước ngoài.
Tuy gia nhập vào ASEAN chỉ được 14 năm chưa phải là một chặng
đường dài nhưng Việt Nam đã có những đóng góp quan trọng và khẳng
định được vị trí, vai trị của mình trong khu vực và cả trên trường quốc tế.
Tiếng nói của Việt Nam ngày càng được vang xa và lan tỏa.
Phía trước của ASEAN tuy cũng nhiều cơ hội để phát triển, song
cũng khơng ít thách thức đòi hỏi Việt Nam cũng như các thành viên khác
trong ASEAN phải tăng cường hợp tác, liên kết chặt chẽ hơn nữa; cố gắng
biến ý tưởng “Tầm nhìn ASEAN 2020” thành hiện thực.
Đề tài: Vị thế của Việt Nam trong ASEAN. Thời cơ và thách thức.
23
PHỤ LỤC
MỘT SỐ HÌNH ẢNH
Các nước trong khối ASEAN
Hội nghị cấp cao ASEAN lần VI
Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 12
Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEM 9
Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 15
Đề tài: Vị thế của Việt Nam trong ASEAN. Thời cơ và thách thức.
24
TÀI LIỆU THAM KHẢO
− Tập Bài giảng mơn Chính trị, Trường ĐH Công Nghiệp HCM
− Sách Lịch sử nâng cao lớp 12 – NXB Bộ GD & ĐT
− Sách Địa lí nâng cao lớp 11 – NXB Bộ GD & ĐT
− www.cpv.org.vn (Báo điện tử Đảng Cộng sản)
− www.vietnamnet.vn (Báo Vietnamnet)
− www.mofahcm.gov.vn (Sở ngoại vụ TP.Hồ Chí Minh)
− www.vietbao.vn (Việt Báo)
− www.vietnamworks.com (Trang web tuyển dụng và tìm việc trực
truyến)
− www.mofa.gov.vn (Bộ ngoại giao Việt Nam)
− www.aseansec.org (Trang web của ASEAN)
− Và một số tài liệu tham khảo khác.
Để liên hệ xin ép nick skysinhvienit
Đề tài: Vị thế của Việt Nam trong ASEAN. Thời cơ và thách thức.
25
